Het schildersplezier van Kees Verwey
2000r
Saxofoonkoor sensatie op
Groningse jazzmarathon
Tv-uitzendingen voor
joodse gemeenschap
Festival of Fools
vangt brandschade op
Schilderijen en aquerellen in Dordrecht
Zestig minuten per jaar
NOS brengt veel
cultuur op televisie
Oostduitse auteur
Nachbar overleden
Bijbelquiz
NCRV-radio
Onnodig dikke
reisgidsen
over Amerika
WOENSDAG 28 MEI 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
A - ->Xr-V
,av. -> *KI'
door Cees Straus
DORDRECHT Tamelijk snel na de presentatie van zijn grote atelierstukken in het
Stedelijk in Amsterdam, is er andermaal werk te zien van Kees Verwey. Ter gelegenheid van
zijn 80e verjaardag biedt het Dordrechts Museum nu een overzicht van wat oudere, maar ook
recente olieverven en aquarellen.
Is dat niet dubbelop, twee toch wel
omvangrijke exposities binnen an
derhalf jaar. kan je als vraag stellen.
Hoewel de Dordtse tentoonstelling
zeker overlappingen kent in vergelijk
met de Amsterdamse en ook wel met
nog vroegere, biedt ze mede door het
actuele karakter toch weer genoeg
nieuwe invalshoeken die het bekijken
van Verwey's werk elke keer tot zo n
feest maken
Dat komt ook omdat Verwey nooit is
vastgeroest in de behandeling van
zijn thematiek Hij kiest zoals ge
noegzaam bekend is graag voor het
stilleven. De stof daarvoor levert hem
het atelier, in zijn totaliteit of gefrag
menteerd in wat potten en een enkel
beeld. In Dordrecht is er ook aan
dacht voor het bloemstilleven. een
thema dat bij Verwey er een beetje
uitloopt. Enerzijds kan het worden
beschouwd als een uitvergroot detail
van het atelier zij het dat bloemen
daar -- en dat bedoelt hij vooral
levende slechts een tijdelijke rol
spelen. Anderzijds zijn ze in zijn werk
volkomen autonoom. Opmerkelijk is
bij voorbeeld dat ze in de olieverven
in de grote atelierstukken. nauwe
lijks een rol spelen
Voor het grote stilleven staat zijn
atelier, op de bovenverdieping van
een statig 17e eeuws pand aan het
Haarlemse Spaame hem al heel wat
jaren ten dienste. Verwey moet het
voor honderden schilderijen en aqua
rellen hebben verkend, centimeter
voor centimeter. Toch is er geen en
kel stuk gelijk aan een ander, on
danks die hoge produktie. die alleen
nog maar lijkt te worden opgevoerd.
Want Verwey werkt met een enthou
siasme alsof hij de schilderkunst pas
vorig jaar heeft uitgevonden
Kees Verwey behoort met een Char
lotte van Pallandt. een Jeanne Bieru-
ma Oosting. Otto B. de Kat en een
Sierk Schroder tot een generatie die
zich onverbrekelijk verbonden voelt
met de weergave van de realiteit. Van
hen is Kees Verwey misschien nog
het sprekendste voorbeeld omdat hij
voor zover bekend nimmer naar een
abstracte oplossing van zijn vormen
taal heeft gezocht. Zijn taal is die van
het impressionisme, die anders dan
bij Bieruma Oosting en De Kat geen
Franse invloed heeft ondergaan,
maar puur-Hollands. echt Breitneri-
aans is gebleven. In dat verband is de
invloed van Henri Frédéric Boot na
tuurlijk onmiskenbaar, maar waar
andere leerlingen van deze schilder
achtige Haarlemse meester aan diens
didactische overwicht konden ont
snappen. is Verwey zijn leraar altijd
trouw gebleven
Binnen die „leerstelligheid heeft
Verwey echter genoeg vrijheid weten
te vinden. Waar het portret binnen
het impressionisme eigenlijk nooit
een hoogtepunt heeft gevonden
het moment is immers te vluchtig om
tot een psychologisch uitgewerkte
kenschets te komen daar heeft
Verwey ingezien dat hij middelen
moet aanwenden om boven het medi
um uit te komen. In Dordrecht domi
neren de mannenportretten. duide
lijk het terrein dat hem het best ligt.
Wat Verwey nu met het portret doet
dat ook hier impressionistisch
moet blijven is het aftasten van die
grenzen waar nog net sprake kan zijn
van een zekere mate van expressio
nistische geaardheid. Het Dordrechts
Museum bezit zelf voor dit uitgangs
punt in Het gele jakje, dat dateert uit
1950. een heel typerend schilderij.
Het figuur is heel gestyleerd opgezet,
de schilder is duidelijk in de vorm
gekropen om er uiting aan te geven.
Toch is er ook sprake van een intuï
tief aftasten, een aanvoelen van de
sfeer van het moment dat dit schilde
rij zo echt impressionistisch maakt.
Verwey heeft het met expressionisme
vaak leentjebuur gespeeld. Al ruim
voor de Tweede Wereldoorlog onder
zocht hij hoe vormen gestyleerd kun
nen worden, in zijn geval bijna gedra
matiseerd. zou je kunnen zeggen. Zit
ten zijn vormen in die tijd nog al eens
vast. als hij na de jaren '48-'50 de
opleving van de na oorlogse schilder
kunst (Cobra i heeft meegemaakt,
brengt hij in zijn werk een opmerke
lijke voorkeur voor een losheid bin
nen de grenzen van een sterk realis
me tot uiting.
Versobering
Het zal uiteindelijk leiden tot een
versobering in de behandeling van
zijn motieven. Tot dan alleen het ene
moment overblijft dat de uitkristalli
satie van al zijn kunnen vertegen
woordigt. Verwey geeft op deze ten
toonstelling een verslag van zijn reis
naar de kern van de dingen. Hij toont
in zijn recentste schilderijen dat hij al
bij die kern is aangeland, maar je
krijgt de indruk dat hij dat moment
nog graag even wil uitstellen. Omdat
er dan niets meer valt te schilderen?
Verwey werkt in ieder geval met een
schildersplezier waarin hij zichzelf
nog steeds kan overtreffen
Tot 16 juni, geopend op maandag
tot en met zaterdag van 10-17 uur,
op zon- en feestdagen van 13-17
uur.
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM Bij het Fes
tival of Fools is men met man
en macht aan het werk om de
schade, in de nacht van eerste
op tweede pinksterdag door
een flinke brand aangericht,
op te vangen, weg te werken,
te herstellen.
Het ergst gedupeerd zijn de Neder
landse Bewegingsgroep van Bart
Stuyf en de Engelse groep People
Show. die op de openingsavond van
het Festival of FoolsTeatre Dès Na
tions hun première van ieder een
nieuwe voorstellingen zouden geven
Bart Stuyf het eerst ..Gray", de Peop
le Show daarna ..The Shredded weat
Show". Wat zij daarvoor nodig had
den aan decors, kostuums, belich-
Ungs- en geluidsapparatuur stond al
in de theaterruimte B. die in een
grote machinefabriekhal voor hen en
nog enkele andere groepen was inge
richt
Van ..Gray" is zoveel verloren ge
gaan. dat de voorstellingen daarvan
moeten vervallen: decors, rekwisie
ten en kostuums zijn niet zo snel
opnieuw te maken. Zij worden nu
vervangen door een al eerder gespeel
de voorstelling van Stuyf, „Spiegels",
die met de andere parallel verlopen.
Er wordt wel alles in het werk gesteld
om de geheel verloren gegane ge
luidsapparatuur bij tijds te vervan
gen. zodat, de voorstellingen toch op
29 mei kunnen beginnen.
Bij de People Show is ook een aantal
rekwisieten en kostuums verloren ge
gaan, of heeft waterschade opgelo
pen De groep is onmiddellijk aan het
werk getogen om die opnieuw te ma»
ken. maar het wordt wel komende
week dinsdag, alvorens zij hun eerste
voorstellingen kunnen geven.
Voor deze twee groepen, en voor nog
enkele andere, die later in het festival
in dezelfde ruimte zouden spelen,
wordt er nu elders in die bijzonder
grote hal een nieuwe theateraccom
modatie gebouwd, die donderdag
klaar zal zijn. Aangezien er in het hele
enorme complex van de Amsterdam
se Droogdok Maatschappij aan de
Meeuwenlaan, waar het festival ge
houden wordt, ongeveer dertig plek
ken zijn waar gespeeld wordt, door
een kleine honderd groepen, is de
hinder voor het verloop van het feest
betrekkelijk gering. Om de ruïne, die
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM Rabbijn Josy Eisenberg, de man die het
script heeft geschreven voor de Franse film „De avonturen
van rabbi Jacob", met Louis de Funès in de hoofdrol, zal de
eerste programma's samenstellen van het Nederlands-Israëli
tisch Kerkgenootschap (NIK).
Op zondag 22 juni. 's avonds zes uur
op Nederland 1. wordt het eerste tele
visieprogramma uitgezonden van het
kerkgenootschap dat van de minister
van CRM de beschikking heeft gekre
gen over zestig minuten televisie
zendtijd per jaar
Het onderwerp op 22 juni is „Joods
leven in Nederland toen en nu" Ne
derland was gedurende vele eeuwen
meer dan thans een centrum van
joods leven Hierin is nogal wat ver
andering gekomen door de tweede
wereldoorlog en vervolgens door de
Speciaal vandaag
In het magazine-program
ma van IKON, Het paard van
Troje, de tweede uitzending
over de middelbare school
waarbij een eindexamenklas
van het Herman Wesselinck-
college in Amstelveen wordt
gevolgd. Ook aandacht voor
werkende jongeren, het lagere
beroepsonderwijs en het mini
mum jeugdloon
Ned. 2 18.59
In Van Gewest tot Gewest:
de vliegende brandwacht op
de Veluwe. de Maria-bede-
vaart in de Peel. het Rnde-
Kruis-hospitaalschip de Hen
ry Dunant en het vakantiehuis
Gustav Briegleh in Valke
veen. dat een halve eeuw-
bestaat
Ned. 118.59
Voetbal reehtstreekse re
portage van de finale om de
Europa Cup voor Landskam
pioenen tussen HSV Hamburg
en Nottingham Forest vanuit
Madrid
Ned. 1/20.25
Stiefmoeder Aarde eerste
deel van een serie hoorspelen
naar de romancyclus Het ge
slacht IViarda van Theun de
Vries. De schrijver is in het
hoorspel de verteller. Alfred
Salten componeerde de mu
ziek. Ad Ldhler heeft de regie
Hilv. 2/16.00
Olympiad Internationale
Ronde van Nederland. Tweede
etappe Hoogeveen-Neede en
individuele tijdrit
Hilv. 1'18.55 en 20.02
emigratie van een deel van de overge
bleven joden, meestal naar Israël.
Hierdoor is een zekere vergrijzing
ontstaan bij de joden in Nederland.
Als centrale vraag komt aan de orde:
hoe beleven de thans in Nederland
wonende joden hun jodendom en
jood-zijn, en tegenover welke proble
men zien zij zich als gemeenschap
gesteld? Hiertoe worden ondermeer
studenten in de joodse Mensa te Am
sterdam geïnterviewd en bewoners
van het joods bejaardenhuis in
Bussum.
Het kerkgenootschap zal in 1980 to
taal drie programma's uitzenden. Bij
het kerkgenootschap zijn 43 gemeen
ten aangesloten, waarvan er 32 min
der dan honderd zielen tellen. In to
taal wonen in Nederland ongeveer
30 000 joden
Rabbijn Eisenberg maakt elk jaar
voor de Franse televisie een groot
aantal programma's over joodse on
derwerpen
tlargot Fonteyn
Van onze radio- en tv-redactie
OOST-BERLIJN <DPA> In Oost-
Berlijn is de Oostduitse schrijver
Herbert Nachbar op 51-jarige leeftijd
overleden. Nachbar was bestuurslid
van de Oostduitse Vereniging van
Letterkundigen
Hij kreeg bekendheid door zijn ro
mans Der Mond hat einen Hof. Die
Hochzeit von LSnneken. Haus un-
term Regen cn Keiler der alten
Schmiede Nachbar schreef voorts
talrijke verhalen
ADVERTENTIE
Elke dag Brut-dag
HILVERSUM De NOS-televisie zal
in de zomermaanden een groot aantal
culturele programma's verzorgen.
Aangekocht is de zesdelige Britse se
rie „The magic of the dance" over de
danseres Margot Fonteyn. waarvan
nog niet vaststaat wanneer die pre
cies wordt uitgezonden, in verband
met de Olympische Zomerspelen
Datzelfde geldt voor „Come back Mo
zart". eveneens een BBC-produktie
en over programma's over de Duitse
beeldende kunstenaar en politicus
Joseph Beuys. de schrijver Oscar de
Wit en de Poolse componist Pende-
recki
Ook maakt de NOS samen met de
Oostenrijkse televisie een dubbelpor
tret van de musici Nikolaus Hamon-
court en Gustav Leonhardt die op 8
september de Erasmusprijs krijgen.
Dit dubbelportret staat geprogram
meerd op 9 september
In de tweede helft van september zal
de NOS aandacht besteden aan het
25-jarig bestaan van het operagezel
schap Forum in Enschede
In de maand juni zal de NOS-televisie
speciale produkties aan het Holland
Festival wijden. Dat zijn: Pilobolus
Dance Theatre met de dansgroep Pi
lobolus in de Haagse Koninklijke
Schouwburg. Zomergasten op 4 juni
is een film naar het toneelspel Datsj-
niki van Maxim Gorki. Dinsdag 10
juni is er een directe reportage uit het
Muiderslot van een pastorale van
Adam de la Halle. die dateert uit
omstreeks 1280. Donderdag 19 juni is
de uitzending „Poëzie in het Park"
van Poetry International in Rot
terdam.
Weer zes deeltjes
van Lantaarn-reeks
Bij de Uitgeversmaatschappij J. H.
Kok in Kampen zijn weer zes deel
tjes verschenen van de Lantaarn
reeks. Deze boekjes geven kinderen
van acht tot tien jaar informatie
over de meest uiteenlopende onder
werpen. Dit keer gaat het over echte
Zeeuwse mosselen, de brandweer
doet meer (dan alleen maar blus
sen), Jan Steen, landbouw in de
ijzertijd, wees zuinig op je gebit en
de bewakers in de natuur.
De inmiddels tot 48 deeltjes uitge
groeide serie is zeker voor scholen
en bibliotheken het aanschaffen
waard. Voor het individuele kind
ligt de prijs 5,10 per deel) waar
schijnlijk in de meeste gevallen te
hoog.
Op school kunnen de boekjes ge
bruikt worden bij de lessen over
aardrijkskunde, geschiedenis, ken
nis van de natuur of als in een
groepsgesprek wordt doorgepraat
over wat de kinderen om zich heen
horen, zelf ervaren of op de televisie
zien. Wat de bovengenoemde deel
tjes betreft kun je denken aan: het
eten van mosselen, een grote brand
vlakbij huis. een bezoek aan een
museum, vakantie op een boerderij,
elke dag je tanden poetsen en een
wandeling maken in een bos of in
een natuurgebied. Achterin elk
boekje wordt een aantal gebruikte
moeilijke woorden omschreven, zo
dat de meeste kinderen het zelf
standig kunnen lezen.
ADVERTENTIE
UW OUDE ORGEL
OF MEER WAARD?
Kom snel langs en u zult ver
steld staan, van de priis die wij
bieden voor uw oude orgel, bij
aanschaf van o a EMINENT
1500 CONCERTO, diverse t op-
orgels uit de HAMMOND SERIE
1980 jGrandec, Aurore) en
YAMAHA F.50 en E30
Ook zeer laaggeprijsde. weinig bespeel
de Hammond orcasions (b.v
Loncorde-Grandee Monarch) voor
enkele gelukkigen
Utrecht Muziekcentrum/Vredenburg
s'J (aansluitend ,ian HCI Old 13114
Amersfoort Hellestuat 11 I A (t o V 61 Dl
111 loges boordevol tnu zickl 03 3- 34061
in een deel van de hal is ontstaan, is
al een schutting gebouwd. Beeldende
kunstenaars zijn druk bezig die fees
telijk te beschilderen.
De brand is. op drie plaatsen tegelijk
ontstaan, en dus vermoedelijk aange
stoken. uitgebroken een uur nadat de
technische ploeg, die de terreinen en
hallen ook 's nachts bewaakt, ook die
ruimte had gecontroleerd, in orde be
vonden en afgesloten. Aan de andere
zijde van de bijna onafzienbare hal
was de Grupo Tse in de haar toebe
deelde ruimte nog aan het repeteren.
Zij ontdekte de brand en sloeg on
middellijk alarm, waarna de brand
weer met groot materiaal snel ter
plaatse was en in een uur het vuur
had bedwongen.
De maatschappij, waarbij alles, dat
niet al elders gedekt was, is verze
kerd. was dezelfde middag al ter in
spectie aanwezig, had bovendien alle
begrip voor de noodzakelijkheid van
een onmiddellijk herstel, zodat men
zonder uitstel aan de slag is kunnen
gaan
Kees Verwey: Het gele jakje (de vrouw van de kunstenaar), olieverf op
doek, 1950. Collectie Dordrechts Museum.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM In april 1981 y
in Jeruzalem voor de vijfde i
sinds 1958 de internationale bi
quiz „Tot ziens in Jeruzalem" i
den. Dit evenement wordt gehó
onder auspiciën van een groot
offieële Israëlische instanties. Er
len kandidaten aan deelnemen
dertig landen en ook Nederlar*
vertegenwoordigd zijn.
Om een geschikte Nederlandse
didaat te vinden zal de NCRV i
in de maanden oktober, novemb
december dertien voorronden
den van „Tot ziens in Jeruzalem
dertien wekelijkse uitzendingen
ongeveer veertig minuten zullen
eindelijk 27 kandidaten worden
test op hun kennis van de bijb
het bijzonder en bijbelse achter
den in het algemeen. In elke s
ring komen drie kandidaten l
elkaar uit, zodat er na negen s
ringen evenzoveel winnaars zijn.
volgen drie halve finales en tens
de finale. Presentator is Gerard
den Berg.
In principe kan iedereen in s
king komen voor de quiz. Wie
kandidaat wil stellen moet zich
16 juni aanmelden bij de NCR
dio, postbus 121. 1200 JE Hilvet
onder vermelding van „Tot z
Jeruzalem".
De jury voor de NCRV-quiz 1
uit: prof. dr. M. J. Mulder, hoogl
exegese Oude Testament en ges
denis van de Israëlitische godsd
en letterkunde aan de Rijksunii
teit van Leiden, prof. dr. B. J. Ck
hoff, oud-testamenticus aan de 1
logische Hogeschool te Ape ld
vanwege de Chr. Gereformeerde
ken en rabbijn A. Soetendorp v
liberaal-joodse gemeente in
Haag. Adviseur is prof. dr.
Beek, voorheen docent Hebreeui
exegese Oude Tesament aan de
versiteit van Amsterdam.
door Frits Lagerwerff
GRONINGEN. De afgelopen jazzmarathon wees uit dat het in hippe Amerikaanse jazzkrin
weliswaar gonst van de geruchten over sterk uiteenlopende stijlopvattingen, bedevaai
naar Afrika en nieuwe interpretaties van de jazztraditie, maar dat de meest essent
informatie voer vorm en presentatie voornamelijk van wat oudere musici afkomstig is.
waren saxofonist Eddie Shaw, The Art Ensemble of Chicago en het saxofoonkoor van Od
Pope die borg stonden voor hoogtepunten van dit driedaagse festival, dat alleen al vanw
vanwege de vele contrasten en opdoemende mystificaties interessant was.
De jaren veertig het tijdperk van
bebop, Parker en Gillespie en de
jaren zestig sterk gedomineerd
door de saxofonisten Coltrane. Dolp-
hy, Ayler en Shepp en de componis
ten Monk en Mingus zijn gevolgd
door perioden van opmerkelijke ver
warring. Jazzmusici, waar ook ter we
reld, vroegen zich naarstig af of de
toonaangevende genieën stilistisch
moesten worden gevolgd, of er even
tueel een eigen inbreng in de zo geres
pecteerde muziek te verzinnen was,
of dat van de veelal klakkeloos geco-
pieerde muziek resoluut moest wor
den afgeweken Steeds deden zich
nieuwe ontwikkelingen voor. waarbij
Europese improvisatoren en compo
nisten zich niet onbetuigd lieten. Zij
waren immers met andere muzikale
vormen en structuren opgegroeid dan
de Amerikaanse musici.
Verwarring
De verwarring van de jaren zeventig
duurt voorlopig even voort en draagt
duidelijk tekenen van provincialis
me. Jazz is qua oorsprong een synthe
se van Europese harmonie en melodie
en Afrikaanse ritmiek. Dat veel zwar
te Amerikaanse jonge musici zich nu
op Afrikaanse volksmuziek en de Is
lamitische cultuur baseren is op zich
interessant, ik verheugde me in Gro
ningen al op de Khomeiny-blues en
de Ayatolla-boogie. maar het klin
kend resultaat van hun ontdekkin
gen is weinig hoopgevend. Daarnaast
houden blanke Amerikaanse jonge
ren zich meer bezig met strakke con
cepten, maar ze zijn daarin te geïso
leerd en krampachtig. De link naar
Europa lijkt me voor Amerikaanse
muzikale vormgevers, de structura
listen. van levensbelang en het was in
dit verband een omissie dat Europese
improvisatoren en componisten niet
voor deze marathon waren uitgeno
digd.
Er waren nu prille en pretentieuze
groepen die op zoek naar een eigen
identiteit een boodschap over de vre
de en de geest niet schuwden, maar
die. toen het echt op spelen en muzi
kale ideeën aankwam, door de korf
gingen. Hun vrijheid van improvisa
tie was niet geraamd in persoonlijke,
herkenbare kaders, zodat er langdu-
Eddie Shaw Foto Rico D'ronrie.
rig werd gezweefd en gepriegeld, en
de concerten veel overeenstemming
vertoonden
Rhythm en blues
De unieke saxofonist Eddie Shaw
had hier niets mee te maken, hij blies
een stuk rhythm and blues dat de
liefhebbers bij zal blijven. Keihard,
rauw en uitbundig, en ontdaan van
iedere sentimentaliteit en romp
slomp. Het Art Ensemble of Chicago
speelde tijdens het laatste concert
van de slopende Europese toemee
alles uit de kast in een compacte,
briljante set. Zoals gebruikelijk ge
tooid met kostuums en mutsen van
de Bonneterie uit Lagos stuwden
drummer Don Moye en contrabasBist
Malachi Favors de blazers. Leste
wie. Roscoe Mitchell en Joseph
ma door stralend ensemblespel,
en duetten. Van free jazz naar ha
nisch gebonden muziek en terug,
een duidelijke keuze uit de bii
handbereik liggende stijlmidd
Dit was een ware revanche voc
vermoeiende concerten van de I
ste maanden.
Na deze fantastische opening vai
moderne festivaldeel was het
Anderson die de aandacht
opeiste. Te midden van meer ex
menteel dan swingend ingestelde
demusici kwam Anderson's magi
le trombonespel echter te weinig
bod
The Ethnic Heritage Ensemble
vestigde de positieve indruk dl
groep enkele jaren geleden naliet
trio was een schoolvoorbeeld va
ingespeelde formatie die zich I
achtig en kort kan uitdrukken.
Na het onsamenhangende, niet-ii
peelde ensemble van violist
Bang en comettist Butch Morris
daar tenslotte, ik had de moed I
opgegeven, het saxofoonkoor
Odean Pope. die onlangs bij d
mer Max Roach schitterde. Een
satie, deze combinatie van acht
foons en piano-bas-drums. Pracl
arrangementen, een bijna verg
collectieve vitaliteit, ritmische
rassingen en kokende soli dede
vlam in de pan slaan. Een drun
als Cornell Rochester was na C
Basies' Sonny Payne niet meer
gekomen. Charles Bowen en de
onbekende Zach Zackery deden
voorgaande saxofonisten even vi
ten en bassist Gerald Veasley spe
strakke blueslicks voor de damet
de critici.
Ook was daar Pope zelf. die n
Ayler de vrije bluesstijl nieuw 1
in lijkt te blazen, met complex
spel. een overtuigende sensual
een fraai sonoor geluid in ext
registers en het nodige speelpl
Zijn orkest heeft tot nu toe. het
namelijk uit Philadelphia buit*
aandacht van het grote internat
le jazzpubliek geleefd. Dat zal
lang meer duren, lijkt me
Wat zou u. als verstandig mens
doen als u werd gevraagd een reis
gids over de Verenigde Staten te
schrijven? U zou waarschijnlijk
eens rustig gaan zitten en u zelf de
vraag stellen: „Als ik voor de eerste
of tweede keer naar de Verenigde
Staten ging wat zou ik als buiten
lander dan moeten weten om mijn
weg te kunnen vinden en me op
mijn gemak te kunnen voelen
Dat lijkt logisch nietwaar, want dat
is toch wat een mens in de eerste
plaats in een reisgids wil lezen.
Toch is deze wijsheid kennelijk nog
maar sinds kort doorgedrongen tot
de wereld van de uitgevers. Want
wat lezen we in het persbericht bij
de eerste drie delen uit de serie „Zie
Amerika nu"? Dat de auteur, dr. A.
J. van Zuilen, zich bij het schrijven
van zijn reisgids de hierboven gefor
muleerde vraag heeft gesteld en dat
dit een „nieuwe manier van denken
is waar het het schrijven van reis
gidsen betreft"
Nieuw of niet. de door dr Van Zui-
len samengestelde reisgidsen vol
doen inderdaad aan de eisen die je
aan zulke werken mag stellen. Ze
bevatten veel praktische informa
tie. die goed bij de tijd is. ze zijn
overzichtelijk en ze hebben een
handig formaat. Hoewel, op dat
laatste is wel wat af te dingen Elk
deel van de serie bestaat namelijk
uit drie gedeelten: een gedeelte met
algemene informatie over de Ver
enigde Staten; een toeristisch deel
met speciale informatie over één
bepaalde stad of streek en een taal
gids voor reizigers. Het eerste en
derde stuk zijn dus in alle deeltjes
van de serie gelijk. Alleen het mid
denstuk is steeds anders. In totaal
komen er twaalf deeltjes. Afgaande
op de eerste drie is de gemiddelde
dikte zo'n driehonderd pagina's.
Daarvan is ongeveer de helft in al
die deeltjes gelijk (het algen
deel plus de taalgids). Wie sti
een hele lange reis door de Vet
de Staten maakt en alle tw
deeltjes mee moet nemen sjo
zo'n 3400 pagina's mee waarvan
er 165) niet nodig heeft. Dat is
heel dik overbodig boek in de bi
ge. Het handigst is in zo'n geval
deeltje compleet mee te nemei
uit de andere elf alleen het spec
gedeelte, maar het is natuurlijk
zonde om die mooie boekjes
eikasr te scheuren. Nee, wie m
maal profijt wil hebben van de t
„Zie Amerika nu" doet er het b
aan twaalf keer naar de Verenl
Staten te gaan en steeds één del
mee te nemen.
„Zie Amerika nu"; reisboekens
doer dr. A. J. van Zuilen; prijs
ded ƒ22,50; uitg. J. H. Gotti
Haarlem. De eerste drie vers<
nea delen zijn: „New York/W
infton", „San Francisco/Los f
les/Las Vegas" en „Florida".