-Protest-tentenkamp bij
-entrale Dodewaard
iAAR OF DRAAGBAAR? Green Peace staakt
Hoe geschiedenis je
kan maken
ii
Pinksteren trok niet
zoveel buitenlanders
blokkade gifschepen
'Duidelijk beleid of
vervroegde verkiezingen'
(ernenergie brengt vijftienduizend mensen op de been
?leulle
lurgemeester van
gaat weg
Vlierbessengenever ontdekt
«i tecreatieschap
"il geen grond
gan Lekkerkerk
Scriptie havo-leerling over Haagse straat bekroond
Gasophoping en
opgeblazen gevoel
5 DINSDAG 27 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
«i
an een onzer verslaggevers
JJk^STERDAM Protestbijeenkomsten tegen kernenergie, het dumpen van kernafval en de
ernbewapening hebben het Pinksterweekeinde op verschillende plaatsen een kleine vijftien-
uizend demonstranten op de been gebracht.
K massaalste was de manifestatie ln zondag kwamen ook duizenden voor binnen- en buitenlandse muzlekgroe-
ilburg bij Dodewaard. waar onge- kortere of langere tijd een kijkje pen, literatoren en sprekers.
jer zesduizend demonstranten een nemen.
fntenkamp hadden opgezet en daar
zaterdag en zondag doorbrachten
t discussies over kernenergie.
voorstel van de Gelderse „stroom-
■oepen" die het kamp hadden geor-
iniseerd, werd besloten de terreinen
id de kerncentrale ln Dodewaard
oktober te bezetten als deze eind
ptember nog niet is gesloten. Intus-
n zal krachtig verzet tegen kern-
.ttergle worden geboden, al wil men
jveel mogelijk een gewelddadige
nfrontatie met de mobiele eenheid
nnijden.
1^ e manifestatie verliep zeer gemoe-
ltfk. Vrijdagavond al arriveerden
.„teerste bezoekers. Zaterdag waren
ongeveer tweeduizend demon-
ranten, van wie er vele honderden
nacht ln tenten doorbrachten en
Afval
In Umuiden trok een demonstratie
tegen het dumpen van radioactief
afval in zee ongeveer vijfduizend ac
tievoerders. Via LJmljden vindt al en
kele jaren het vervoer plaats van ra
dioactief afval uit Zwitserland en van
het reactorcentrum ln Petten
Ook voor dit Jaar heeft minister Gin
jaar van volksgezondheid en milieu
hygiëne weer een vergunning afgege
ven voor de overslag van het omstre
den materiaal
Namens de organisatie werd een open
brief gestuurd naar de regering en de
leden van de Tweede Kamer, waarin
wordt geëist niet over te gaan tot
plaatsing van de nieuwe kemraket-
ten op Nederlands grondgebied. Ver
der vragen de organisatoren de parle
mentariërs en ministers de Invoering
van de neutronenbom tegen te hou
den en alles ln het werk te stellen om
de rol van kernwapens ln Nederland
en Europa terug te dringen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Tot laat ln
de avond is het gisteren druk
geweest op de weg met naar
huls kerende Pinkster-toeris
ten, maar nergens heeft dit
geleid tot grote stagnaties.
Het was ln ieder geval rusti
ger dan vrijdagmiddag- en
avond toen er volgens de ver
keersdienst van de rijkspoli
tie ln Driebergen ln totaal 150
km file werd geteld. Ook de
spoorwegen spreken van een
gemakkelijk weg te werken
drukte.
Hier en daar kwamen gisteravond
uiteraard nog wel wat files voor.
Zoals voor de IJsselburg bij Kampen
tien kilometer en een even lange rij
stond er op de weg Utrecht-Duitse
grens voor het verkeersplein Velper-
broek. BIJ Heerenveen en op de weg
Ommen-Hoogeveen werden files van
drie, respectievelijk vijf kilometer ge
meld. Behalve wat kop-staart-botsin-
gen leidde dat niet tot problemen. In
ieder geval verliep de terugtocht veel
gelijkmatiger dan de aankomst op
vrijdag.
Veel Nederlanders weekeindje-uit
Veel mensen moesten om naar Texel te worden overgevaren enige
uren in de rij staan.
Voor een belangrijk deel kwam dit
doordat er minder buitenlanders zijn
geweest dan vorig Jaar: 600.000 ln
plaats van 750.000. Het Nationaal Bu
reau voor Toerisme wijt dit vooral
aan de elkaar snel opeenvolgendej/a-
k antieperioden van de afgelopen
maanden (Pasen en het lange 1 mei-
weekeinde).
De terugloop werd echter voor een
groot deel goedgemaakt door een gro-
dJEULLE (ANP) Burgemeester
r laliart van Geulle, die ongeveer
djcn half Jaar geleden met ziekteverlof,
itdng na een veroordeling wegens be-
stingfraude, is door de Rijksgenees-
indige dienst afgekeurd.
in woordvoerder van de gemeente
eft meegedeeld dat de burgemees-
Inmiddels zijn ontslag heeft inge-
»nd.
■I li art zou op 1 september aanstaan-i
vijf Jaar burgemeester zijn vani
tulle. Daarvoor was hij wethouder,
raadslid van de gemeente Stevens-i
r In die periode ontving hij geld1
werkzaamheden van een bouw-
ijf. Dat geld gaf hij niet op aan de
iüngdienst omdat het volgens]
een vergoeding voor gemaakte
jf- en verblijfkosten betrof.
Volgens Gerrit Kwekkeboom, woord
voerder van het samenwerkingsver
band van de organiserende groepe
ringen, zal dat gebeuren tussen 8 en
14 juni. Het schip, dat het Nederland
se materiaal ln IJmulden zal laden,
zal daarna in het Belgische Zeebrug-
ge een hoeveelheid Zwitsers en Bel
gisch afval aan boord nemen om dat
vervolgens op vier kilometer diepte ln
de Atlantische Oceaan te dumpen.
Het aantal deelnemers aan de IJmul-
dense manifestatie bleef overigens
ruimschoots onder de verwachte tien-
twaalfduizend; volgens de organisa
toren als gevolg van het weer Daar
door bleef het aantal fietsende de
monstranten uit Amsterdam beperkt1
tot 250. Voor de organisatoren bete
kende dat een financiële tegenvaller]
van vijfduizend gulden. Bij een be-l
zoek van tienduizend demonstranten
'had men gedacht de kosten, geraamdj
op 25.000 gulden, te kunnen bestriij-1
den uit de opbrengst van etenswaren,
frisdranken, posters en buttons.
Raketten
In Tilburg trok zaterdag een vredes- 'v
festival onder het motto „stop de
kernbewapening, ontspanning nu"
ruim drieduizend mensen. Aan deze
manifestatie ln de stadsschouwburg
werd meegewerkt door verscheidene!
ter aantal Nederlanders, dat de vrije
Pinksterdagen heeft gebruikt voor
een weekeindje-uit
Zeer veel van die weekelndgangers
streken neer op de kampeerterreinen,
met als gevolg dat deze aan de kust
meer dan vol waren. Ook de terreinen
in het binnenland waren overigens
goed bezet.
De hotellerie spreekt eveneens over
een bevredigende bezetting. Aan.de
kust zaten de hotels nagenoeg vpk
met ulzonderlng van wat accommt>
datle ln de luxe-klasse
De belangrijkste attracties voor dag-
bezoek waren dit maal het ponypark
Slagharen (56.000 bezoekers), de Efte1
ling ln Kaatsheuvel (55.000), de Beek
se Bergen ln Hilvarenbeek (49.000;'.
Madurodam ln Den Haag (40.000)-en
het Avonturenpark in Hellendoorn
(35.000)
Grootste evenement: de Fiets-elfsfè-
dentocht ln Friesland, die dit jaar
niet minder dan 12.000 deelnemers
telde (plus nog honderden niet inge
schreven mee fietsers). Een toer- an
nex prestatietocht, die het ln hef
Friese flink druk maakte op dè
wegen.
advertentie
Met behulp van verloren
gewaande, maar gelukkig
teruggevonden receptuur is
Boomsma in Leeuwarden erin
geslaagd om Vlierbessen
genever te maken. De vlierbes
heeft een heel eigen smaak,
die geen verbetering of aan
passing vraagL Boomsma
heeft dan ook beslist geen
kleur- of smaakstoffen aan de
vlierbessengenever toege
voegd. De smaak is heerlijk
fruitig, vol en diep. Een tikje
kruidig ook, dus bepaald niet
overheersend zoet. Wist u, dat
aan de vlierbes al eeuwen lang
een heilzame werking wordt
toegeschreven? Veel slijters
hebben al een voorraadje van
deze natuurzuivere vlier
bessengenever in huis.
'VV-t&V:
CDA'er Van Houwelingen in 'Rooie Haan'
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Als het kabinet er bij de komende begro
tingsbehandeling niet in zal slagen een helder en duidelijk
meerjarenbeleid te formuleren waarmee het in staat zal zijn
de huidige problemen het hoofd te bieden, zal het zelf vanuit
zijn eigen verantwoordelijkheid moeten streven naar ver
vroegde verkiezingen in het najaar.
advertentie
-v A A -JI 1TA A /-1 1A A Tf~~\ werden gevoerd en royael met spandoeken werd geprotesteerd
Zo'n vijftienduizend actievoerders
demonstreerd tegen kernenergie en
tentenkamp in Valburg bij Dodewaard, waar twee dagen lang discussies
werden gevoerd en royaal met spandoeken werd geprotesteerd.
hebben het afgelopen weekeinde ge-
kernbewapening. een deel van het
^JW\D IS DE MOOISTE MAN1EROMGOUDTE BEZITTEN KIJK BIJ DE JIM'ELIER WAT GOUD VOOR UDCET CB p, ophet!tag van de blokkade kwam
Dl
WtERDAM (ANP) Het recrea-
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De milieu
organisatie Green Peace
heeft haar blokkade van en
kele schepen met chemisch
afval in de Waalhaven zater
dag opgeheven.
Dat gebeurde nadat het Duitse con
cern Bayer, dat de chemicaliën ln de
Noordzee wilde dumpen, met een
kort geding had gedreigd. Het bedrijf
had een boete van 250.000 gulden
geëist voor elke keer, dat een schip
zou worden tegengehouden.
Green Peace had sinds woensdag vo
rige week de drie schepen Rosemary
S, Kathe H. en de Lehnkering 16 belet
de Rotterdamse haven te verlaten.
nadat Rotterdams burgemeester An-
dré van der Louw met de actievoer
ders had gesproken en hen had gewe
zen op de mogelijke gevolgen van een
voortzetting van de actie. Green
Peace, bevreesd door een eventueel
kort geding haar schip de Rainbow
Warrior kwijt te raken, toonde zich
bereid de blokkade te beëindigen als
Bayer van zijn kant besloot alle juri
dische acties ln te trekken. Het West-
dultse bedrijf ging hiermee akkoord.
De organisatie zegt met de actie haar
doel te hebben bereikt. Dat was zo
lang mogelijk proberen te voorkomen
dat het afval in de Noordzee zou
worden gestort en de aandacht te
vestigen op het probleem van de lo
zing van afval ln zee.
In totaal dumpt Bayer per Jaar
550.000 ton chemicaliën vla Rotter
dam ln de Noordzee.
Dit zei algelopen zaterdag het CDA-
Tweede Kamerlid Van Houwelingen
ln het VARA-radloprogramma „De
rooie haan". „Ik ben het met Goud
zwaard eens dat we voor zulke gigan
tische problemen staan, dat we ons
niet de luxe kunne veroorloven om
twee Jaar niets te doen. Er ls een heel
duidelijk en concreet beleid nodig
dat fundamenteel een aantal dingen
zal moeten veranderen. En dat kan
ook niet anders, want de economi
sche groei is wezenlijk anders dan ten
tijde van het regeerakkoord. Zaken
die toen zijn afgesproken, zoals bij
voorbeeld handhaving van koop
kracht tot twee maal modaal, zijn nu
volstrekt achterhaald." aldus Van
Houwelingen.
Het CDA-Kamerlld vroeg zich overi
gens af of het kabinet zal slagen een
concreet beleid te ontwikkelen. Het
feit dat er volgend jaar op 25 mei
verkiezingen zullen zijn met als ge
volg daarvan een demissionair kabi
net en onderhandelingen over een
nieuwe regeringscoalitie, dat alles
biedt volgens hem een uiterst somber
perspectief.
„En de verkiezingskoorts die nu al
een beetje aan de gang ls, zal die
mogelijkheid ook nog eens ernstig
aantasten. Daarom lijkt het me beter
niet te wachten tot volgend jaar mei.
maar zo snel mogelijk een program
ma aan de kiezers voor te leggen om
vervolgens tot een duidelijk meerja
renbeleid te komen.
Het gaat nu echt om verdelingsvra
gen. En bij de politieke keuze hoe de
huidige schaarste te verdelen, lijkt
het me bovendien moeilijk om daar
bij de huidige coalitie voort te zet
ten." aldus Van Houwelingen.
Halve ton voor
przewalskipaard
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Voor de Inrichting
van een reservaat in de Flevo-
polder vdor het przewalski
paard (een oerpaard) is zater
dag 50.000 gulden overhandigd
aan Prins Bemhard.
Dit gebeurde door prof. dr. J.
Spierdijk als voorzitter van de
stichting, die het jaarlijkse
Boerhaavetoernooi organi
seert. Het bedrag was de totale
opbrengst van het dit jaar ge
houden toernooi, dat zaterdag
werd beëindigd met een voet
balwedstrijd in Lelden tussen
ambassadeurs in ons land en
een elftal van hoogleraren en
artsen van het academisch zie
kenhuis in Leiden.
De wedstrijd, waarvoor prins,
Bemhard de aftrap verrichtte.'
eindigde in een gelijk spel (3-3).
advertentie
ip Rotte Meren heeft unaniem
iten geen grond te accepteren diet
Ukomt bij de afgravingen ln Lek-
rker-West. De helft van die grond,
ar schatting 50.000 kubieke meter,
Ri gif vrij zijn. Om „psychologische
denen" wil Lekkerkerk van de
ond af. Het recratieschap stelt zich
het standpunt, dat als de grond
nychologisch besmet" ls, het schap
ook niet wil hebben voor een recre-
iegebied waar een miljoen mensen
jaar komen.
stortplaats ten zuidoosten van
)urg wordt dezer dagen onder-
01 «ht op het voorkomen van cheml-
ie stoffen. De plaats Ugt ln hetf
tt komstige waterwingebied. Een
v nnemingsbedrijf heeft er het afge-
m Pen Jaar Illegaal vaten met chloor-
ae ethane n en andere onbekende stof-
l 0 gestort. Het bedrijf had toestem-
mi Ipg om er bouwafval neer te gooien,
december bracht de gemeente Til-
Tg de provinciale milieu-Inspectie
het gevaar op de hoogte, maar
w 'fi zag toen geen aanleiding om ln
H tüe te komen.
erdenking op Grebbeberg
door Piet Hagen
.bui
AMSTERDAM „Een goede geschiedenisleraar kent zijn vak niet alleen, hij
ls er ook een beetje gek van. En als het goed is, weet hij dat ook over te
brengen op zijn leerlingen."
Misschien geldt dat wel van elk vak, maar je kunt het een inspecteur van het
onderwijs die zeil geschiedenisleraar ls geweest vergeven, als hij bij een
prijsuitreiking voor de beste scripties van het jaar geschiedenis bij uitstek
een vak vindt, waarvan je bezeten kunt raken. De beste Illustratie van die
uitspraak was de bekroonde scriptie „De Herderslaan" van Pamela Neyn-
dorff.
- een onzer verslaggevers
RENEN Op de Grebbeberg ls
ÜJBteren weer de Jaarlijkse herden-
van de in de laatste wereldoor-
t gevallen gehouden. Eenkele hon
den nabestaanden, burgerlijke en
Bitaire autoriteiten waren daarbij
jwezig
'T het monument werden kransen
w !«gd, onder meer van het voormali-
yg échtste regiment infanterie, waar-
M vele militairen ln de meidagen
33 1940 sneuvelden.
De door Keesings Onderwijs
bladen en de Vereniging van
leraren Geschiedenis en
staatsinrichting ln Nederland
georganiseerde prijsvraag le
verde meer prijzen en eervolle
vermeldingen op dan die voor
Pamela Neyndorff. Maar de
lof van de Jury voor Pamela's
werkstuk was wel zeer uitbun
dig: een voortreffelijke, zeer
persoonlijke stijl, gedegen on
derzoek van de bronnen, niet
temin een zeer leesbaar, zelfs
spannend verhaal, nooit on
kritisch. kortom een natuur
talent, een rasonderzoekster
Pamela Neyndorff heeft dit
jaar het eindexamen havo ge
daan op het Eerste Vrijzinnig
Christelijk Lyceum ln Den
Haag. Hoe zij haar onderwerp
ontdekte, vertelt zij op de eer
ste bladzij van haar scriptie
„Voor je verjaardag krijg Je
een Ex Llbris. Je moet wel zelf
een onderwerp bedenken en Je
kiest als motief paradijsvo
gels, omdat Je in Nleuw-Gui-
nea geboren bent. Als Hubert
Haas zijn ontwerp klaar heeft,
mag Je mee naar een zeefdruk -
kerlj ln de Paulus Potter
straat om te zien hoe het ge
drukt wordt." Na een excursie
in de drukkerij bekijkt Pame
la de omgeving en zo raakt ze
verzeild ln de Herderslaan
Vragen
Het ls duidelijk dat Pamela
Neyndorff haar onderwerp
klaar had, toen ze een maand
later opdracht kreeg om een
scriptie voor geschiedenis te
maken. Haar vraagstelling
luidde „Waar komt de naam
Herderslaan vandaan ln een
vrijwel gelijktijdig gebouwde
buurt, die uitsluitend namen
van schilders draagt, terwijl
binnen de grachtengordel al
een Herderstraat en een Her-
derinnestraat bestaan.
Is er sprake van een meneer
Herder Wie was (wa
ren) de bouwerfs) van de hui
zen ln de Herderslaan? Had
den zij de opzet betere arbei
derswoningen te bouwen dan
voordien gebruikelijk was?
Wat bewoog hen deze serie
woningen te voorzien van uit
springende Ingangspartijen,
edelhouten brede deuren,
steeds verschillende deur
raampjes en eventueel andere
bijzonderheden?
Het aardige van het verslag
van Pamela's speurtocht naar
het ontstaan van deze ln 1885
gebouwde straat ls dat zij ons
deelachtig maakt van al haar
omzwervingen door al dan
niet betrouwbare archiefstuk
ken, langs al dan niet doodlo
pende paden, via onverwach
te teleurstellingen en even on
verwachte vondsten, tot vaak
heel verrassende conclusies.
In een laatste voetnoot uit zij
een beetje ironisch haar te
leurstelling over het feit dat
de mooiste veronderstelling
waarvan zij gedroomd had
niet uitkwam. „Ik had ge
hoopt", schrijft zij, „dat al ln
het begin van de zeventiende
eeuw de herder van de .'echte'
Herderslaan met zijn schapen
langs de Clngelgracht trok, bij
het ,Om en BIJ' over het brug
je ging dat .Bequaam was
voor menschen, paarden en
vee om te passeeren', dan over
het Hoge Zand en de Herder-
innestraat en de Herderstraat
langs de Lutherse Burgwal
naar het 8L Elisabeths-con
vent zijn schapen bracht,
waarvan de vetste voor het
klooster bestemd waren, ter
wijl hij de overige verkocht op
de huidige Korte Beesten
markt. Op de terugweg, met
geld op zak, legde hij dan aan
ln de herberg ,De getrouwe
Harder', Stamgast zogezegd.
Ik vind het nog steeds een
prachtig verhaal, maar ja enig
bewijs zit er niet in."
Documenten
Voordat Pamela op bladzij 59
aan deze voetnoot toe ls, heeft
zij de bewoners van de Her
derstraat (met wie zij veel
contact had), de archivarissen
(die haar bijna twee jaar ent
housiast hielpen), de leden
van de Jury en alle anderen
die ln haar onderwerp geïnte
resseerd zijn op de hoogte ge
steld van haar omzwervingen
door documenten van het
Hoogheemraadschap Delf
land en de archieven van
Bouw en Woningtoezicht,
door het Bevolkingsregister
en oude collecties kaarten. Ze
heeft vele dagen ln archieven
vertoefd, met veel mensen ge
praat, lange avonden met
haar oom Ben („Het ls alle
maal mijn schuld") zitten puz
zelen en ook wel eens uitge
snikt tegen de borst van tante
Mien. Ze heeft ook veel van
wat ze nog had willen uitzoe
ken. laten liggen. Zo was het
mooi genoeg, haar andere
schoolwerk had al genoeg ge
leden onder dat ene vak,
waarvan ze soms echt bezeten
was.
Brief
De Herderslaan ln de Haagse
Schilderswijk zal misschien
ooit onder de slopershamer
vallen. Maar als het aan Pa
mela Ugt, zal dat nooit gebeu
ren. Ze heeft de bewoners een
brief geschreven, waarin ze
hen aanraadt maar eens con
tact op te nemen met de we
tenschapswinkel van de afde
ling Bouwkunde van de Tech
nische Hogeschool te Delft.
Die zal haar conclusies kun
nen bevestigen, dat de wonin
gen van de Herderslaan prima
gebouwd zijn en nog lange
tijd mee kunnen.
Misschien kan het onderzoek
van Pamela Neyendorff ooit
nog eens verschijnen als mo
nografie, al zal zij er dan wel
meer een doorlopend verhaal
van moeten maken Als dan
de Herderslaan nog eens te
gen de grond gaat. bUjft hij
tenminste ln de herinnering
voortleven.
verdwijnen snel
en betrouwbaar met
Goedsmakende
kauwtabletten
Verpakkingen
20 en 50 stuks
in doordrukstrips
Lees vooraf de
gebruiks
voorschriften
Uitsluitend
bij apothekers
en drogisten
„Ik snapte er niet veel van. Maar ik
sal u thuis nog es afdraaien."
