Jmit-Kroes ziet grote
oekomst voor 'Kijfhoek'
Grond van uiterwaarden moet weg
Alstublieft
Het blijft gokken met miljoenen in woningbouw
een eerlijk dagboek.
Giro 676 Den Haag
Pinksterkollekte
voor mensen met een missie
DE ENIGE TANDPASTA DIE HET SPEEKSEL HELPT.
Staatssecretaris Brokx oogst slechts het voordeel van de twijfel
}rootste rangeercentrum NS geopend
uliana blijft
lescherm-
Touwe
lode Kruis
Rijkswaterstaat wil verwijdering cyanide vóór 1 augustus
Benoeming nieuwe
ambassadeur
voor Indonesië
Doodsoorzaak
van Ormskerk
nog niet bekend
Misbruik regeling
kinderbijslag niet
altijd te voorkomen
JJDÊRDAG 22 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
9
ieen onzer verslaggever
ORDRECHT Staatssecretaris Smit-Kroes acht het mogelijk dat het nieuwe rangeercen-
mn van de Nederlandse Spoorwegen in Kijfhoek zal uitgroeien tot een brandpunt van
i: jyoersdiensten. De verschillende vervoerstechnieken zouden elkaar daarin kunnen aanvul-
m. Het rail- en het wegvervoer zouden zodoende samen, elk met hun eigen sterke punten, een
Kjgwaardig dienstenpakket kunnen bieden. De positie van het Nederlandse vervoersbedrijf
opzichte van het buitenland zou daar aanzienlijk mee worden versterkt.
[vtoüw Smit-Kroes zei dit gisteren
de officiële ingebruikneming van
rangeercentrum, dat niet alleen
i grootste, maar ook het modernste
ooppunt is voor het NS-goederen-
-voer. Van dit vervoer wordt op
jfhoek en op enkele rangeerterrei-
o van kleinere omvang in de regio
tterdam 35 procent verwerkt.
het nieuwe centrum gebeurt dat
rens een ingewikkeld, door com-
!N HAAG (ANP) Prinses Juliana
jft ook na haar aftreden als konin-
beschermvrouwe van het Rode
is. Dit werd gistermiddag meege-
d door directeur O. Cramwincel
het Nederlandse Rode Kruis,
rinses Juliana was vanaf 1934 voor
ter van het Nederlandse Rode
ruls tot haar troonsbestijging in
Daarna werd zij bescherm-
puters bestuurd systeem. Dit staat
toe per etmaal meer dan tweeduizend
goederenwagons van uit alle delen
van het land komende treinen los te
maken en al naar gelang hun bestem
ming zo te dirigeren dat ze nieuwe
treinen vormen. Omdat de wagons
daarbij over een hoogte worden ge
bracht zodat ze op eigen kracht naar
de voor hen bestemde sporen kunnen
rijden wordt dat „heuvelen" ge
noemd. Het gehele rangeerproces,
met name het afremmen (het „slof
fen") staat onder controle van de
computers die ook de wijdvertakte
communicatie op het immense ter
rein beheersen.
De staatssecretaris, die in de seinzaal
zelf de knoppen bediende om een
containerwagon te heuvelen, noemde
dit hooggeautomatiseerde rangeer
complex een enorme aanwinst. Ze
kende er des te meer betekenis aan
toe omdat het spoorvervoer na jaren
van stagnatie weer in de lift lijkt te
zitten. Met verbeterde produktiepro-
cessen en extra inspanningen bij de
verwerving van vervoersopdrachten
zag zij de doelstelling, de specifieke
kosten te kunnen dekken, binnen
handbereik komen. Het financiée re
sultaat is nu al sterk verbeterd.
Overigens is niet iedereen zo verguld
met Kijfhoek als de staatssecretaris.
Het complex functioneert met een
door de provincie Zuid-Holland ver
leende hinderwetvergunning. De ge
meenten Zwijndrecht, Heerjansdam
en Barendrecht, op het grondgebied
waarvan het centrum is aangelegd,
vinden de daarin gestelde voorwaar
den te licht. Zij willen vooral meer
garantie voor de veiligheid bij het
vervoer van gevaarlijke stoffen.
De NS vindt, zoals president-direc
teur drs. L. F. Ploeger bij de opening
zei, juist dat veiligheidseisen worden
gesteld die de internationaal overeen
gekomen en ook voor Nederland gel
dende regels overtreffen. Daarom is
ook de NS bij de Raad van State in
beroep gegaan.
Rayon-chef Daatselaar van de NS legt in de seinzaal van het nieuwe rangeercentrom Kijfhoek s
staatssecretaris Smit-Kroes uit, hoe het rangeerproces in zijn werk gaat.
Van een onzer verslaggevers
DEN BOSCH De cyanidehoudende grond, die begin dit Jaar is gestort ln de uiterwaarden
van de Maas in de gemeente Den Bosch, zal moeten worden afgegraven. De achthonderd
kubieke meter grond gestort op terrein van de grlndhandel Van Haaften leent zich niet
voor verbranding. Nederland heeft ook geen enkele ondergrondse stortplaats, waar de grond
gedeponeerd kan worden. In Duitsland en Frankrijk zijn wel dergelijke stortplaatsen.
men is afkomstig uit de bouwput die
ten behoeve van die nieuwbouw
moest worden afgegraven.
Proefboringen
ADVERTENTIE
Van Carlos Mesters, een Nederlandse missionaris in Noord Oost Brazilië.
"Zes dagen in de kelders van de mensheid": een onthutsend relaas,
recht uit het hart.
Een dagboek waarover de schrijver zelf zegt: "Dit boekje heeft te maken met
mijn liefde voor God en de mensen; met het werk waar ik tot aan de haren
en hals middenin zit, met de duizenden missionarissen van Nederland."
Missionarissen, mannen en vrouwen, zetten zich belangeloos in voor hun
medemens, de wereld en de kerk.
Maar ze hebben wel behoefte aan kontakt met familie en vrienden, vakantie,
ontspanning, bijscholing en een stukje sociale zekerheid.
Voor hen is de Pinksterkollekte bestemd. Stort daarom uw bijdrage op
giro 676 van de Nederlandse Missionaris te Den Haag.
Wilt u het dagboek van Carlos Mesters lezen?
Het wordt u thuisgestuurd als u op uw girokaart of bankformulier zet
"dagboek".
Centraal Missie Commissariaat, Van Alkemadelaan 1,2597 AA Den Haag.
Rijkswaterstaat heeft de grlndhandel
Inmiddels opdracht gegeven vóór 1
augustus voor verwijdering zorg te
dragen. Die datum is gekozen, omdat
het Maaswater zo hoog kan worden
dat de cyanidehoudende grond kan
wegspoelen en de bodem kan veront
reinigen.
Uit metingen van het waterwinbe-
drijf Brabantse Biesbosch is geble
ken dat het Maaswater begin dit jaar,
toen de grond onder water stond, niet
is verontreinigd. Vastgesteld is dat in
de achterhonderd kubieke meter on
geveer 115 kubieke meter cyanide-
houdend slib zit. Uit monsters is ge
bleken dat er gemiddeld tien gram
cyanide per kilo vaste stof in de
grond zit.
In het slib zijn concentraties gemeten
van honderdvijftig tot tweehonderd
vijftig gram per kilo. Volgens de wet
chemische afvalstoffen is slechts een
concentratie van vijftig milligram per
kilo vaste stof toelaatbaar.
De berg grond is volgens H. Bartels
van de Brabantse inspectie volksge
zondheid alleen gevaarlijk voor men
sen als ze er echt in wroeten. Hij acht
de kans dat dit gebeurt vrijwel uitge
sloten omdat er inmiddels een plastic
folie op ligt en een laag zand van
veertig centimeter. Bovendien is het
terrein met prikkeldraad omrasterd,
zijn er bordjes „verboden toegang"
geplaatst en houdt de politie toe
zicht. De grond is afkomstig van een
bouwput op het terrein van het galva-
niseerbedrijf Gerjo BV in Vlijmen. De
arbeiders die de grond hebben afge
graven en de chauffeurs van het
transportbedrijf van Deur sen uit
Rosmalen zijn niet onderzocht.
„Het is een zaak van de arbeidsin
spectie. Wij hebben daar niets mee te
maken," aldus Bartels. Evenmin is in
Vlijmen een onderzoek ingesteld naar
eventuele verontreiniging van de om
geving van het terrein van het bedrijf
en de aan- en afvoerwegen. Omwo
nenden hebben gezien dat de vracht
wagens meerdere malen kluiten aar
de en slib hebben verloren. Een
woordvoerder van de gemeente zei
gisteren dat dit voor hem helemaal
nieuw was.
De officier van justitie van 's-Herto-
genbosch, mr. M. Bosch, gaat na in
hoeverre de opdrachtgever voor het
transport, de transporteur en de eige
naar van het stortterrein strafrech
terlijk vervolgd kunnen worden. Hij
gaat daarbij uit van de wet verontrei
niging oppervlaktewateren. Mr.
Bosch onderzoekt tevens of het gal-
vaniseerbedrijf de hinderwet heeft
overtreden.
Een woordvoerder van de gemeente
Vlijmen zei gisteren dat het bedrijf
volgens een inmiddels verlopen hin
derwetvergunning verplicht was het
afval te lozen op de riolering. Toen de
gemeente er achter kwam dat het om
erg grote hoeveelheden afval ging
kreeg het bedrijf opdracht er mee te
stoppen. Vanaf dat ogenblik heeft
Gerjo BV buiten medeweten van de
gemeente het afval geloosd in een put
op het bedrijfsterrein. Op de plaats
van die put verrijst nieuwbouw. De
grond die uiteindelijk in de uiter
waarden van de Maas is terecht geko-
Onderzoek naar sporen van gif bij
Maarssen (Utrecht), Soest en in Am-
hem hebben geen verontrustende re
sultaten opgeleverd. Bij proefborin
gen op drie legale vuilnisplaatsen tus
sen Maarssen en Oud-Zuilen werden
minimale, te verwaarlozen hoeveelhe
den chloroform, tetra, tri, benzeen en
tolueen aangetroffen.
Burgemeester en wethouders van
Soest deelden gisteravond omwonen
den van een verontreinigd terrein in
Soest-Zuid mee, dat de grond niet
gevaarlijk verontreinigd is. Volgens B
en W zijn sporen aangetroffen van de
zware metalen broom en zink, maar
loopt de watervoorziening geen
gevaar.
De gemeente Arnhem is een onder
zoek begonnen naar een vroegere
stortplaats aan de Klingelbeekseweg
van ENKA. Omwonenden vertelden
dat er giftig slib is gestort, maar
ENKA ontkent dit. Het slib bevat
vólgens het bedrijf slechts cellulose-
afbraakstoffen en verschillende soor
ten sulfiden. De stortplaats is overi
gens al zestien jaar buiten gebruik.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De Nederlandse rege
ring zal binnenkort een nieuwe am
bassadeur benoemen in Indonesië.
Alhoewel de ministerraad en ook de
Indonesische regering nog formeel
akkoord moeten gaan, wordt ver
wacht dat mr. L. van Gorkom de
nieuwe man in Djakarta wordt. Van
Gorkom is momenteel hoofd van het
directoraat internationale samenwer
king op buitenlandse zaken. Hij volgt
ambassadeur Renardel de la Valette
op. die reeds lange tijd ziek is.
De benoeming van mr. Van Gorkom
komt op een moment dat er veel
kritiek is op het functioneren van de
Nederlandse ambassade in Indone
sië. Zowel de tweede man in Djakar
ta, G. Westerouwen van Meeteren als
de handelsattaché dr J. Sizoo functio
neren volgens welingelichte kringen
in Den Haag niet goed. Hierover be
stonden al langer klachten in de Ne
derlandse gemeenschap in Djakarta.
Deze klachten hebben, tijdens het
afgelopen bezoek van premier Van
Agt en minister Van der Klaauw (bui
tenlandse zaken), extra nadruk ge
kregen. De organisatie van dat be
zoek, waarvoor Van Meeteren verant
woordelijk was door de afwezigheid
van de ambassadeur, vertoonde in
eerste instantie enkele pijnlijke fou
ten. Zo had de ambassade onder an
dere niet geregeld dat de Nederlandse
journalisten de reis van Van Agt en
Van der Klaauw door de archipel
konden volgen.
Zakenkringen in Djakarta beklaag
den zich er ook over dat de handelsat
taché Sizoo te weinig actief was. Op
buitenlandse zaken in Den Haag
werd informeel opgemerkt dat de be
noeming van Sizoo op deze post in
derdaad minder geslaagd was. Sizoo
wordt omschreven als een goede NA-
VO-deskundige die ten onrechte op
een handelspost terecht is gekomen.
Hij zal teruggeroepen worden naar
het departement in Den Haag om
daar de vervolgconferentie over Eu
ropese veiligheid en samenwerking in
Madrid voor te bereiden.
RIJSWIJK (ANP) „De doodsoor
zaak van de onlangs in Suriname
omgekomen Nederlander Fred Orms
kerk is nog niet duidelijk. Ik heb
verzocht om aanvullende informatie
uit Suriname en wil mijn oordeel op
schorten tot die er is." Dit zei gisteren
prof. dr. J. Zeldenrust, patholoog
anatoom, die in opdracht van de
Zwolse hoofdofficier van justitie mr.
H. van Buuren sectie op het stoffelijk
overschot heeft gepleegd.
Ormskerk werd bij de onlangs in Su
riname verijdelde staatsgreep gear
resteerd en stierf in de gevangenis in
Paramaribo.
ADVERTENTIE
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Misbruik van de kin
derbijslagregeling door ouders van
studerende kinderen kan volgens mi
nister Pais (onderwijs en wetenschap
pen) niet helemaal worden voorko
men. In antwoord op vragen van het
PvdA-Kamerlid Van Kemenade er
kent de bewindsman dat zich geval
len kunnen voordoen waarbij aan
spraak wordt gemaakt op drievoudi
ge kinderbijslag en kinderaftrek voor
een kind dat aan de universiteit inge
schreven staat, maar niet daadwerke
lijk studeert
Officieel mag dat niet. Maar volgens
Pais moeten de raden van arbeid, die
dit controleren, afgaan op verklarin
gen van de ouders. Het is niet doen
lijk om voor meer dan 600.000 stude
renden elk kwartaal te controleren of
zij aan de instelling waarbij zij staan
ingeschreven, ook werkelijk stude
ren, aldus de bewindsman.
Hebt u nog uw eigen tanden en kiezen?
Dan is deze advertentie uiterst belangrijk
vooru.
De afgebeelde tandpasta - Zendium -
bevat namelijk behalve fluoride ook enzymen.
De enzymen in Zendium verhogen de
bacterieremmende werking van het speeksel.
En leveren daardoor een bijdrage tot
het natuurlijk evenwicht in de mond.
Door deze aktivering is uw speeksel
beter gewapend in de strijd tegen de bacteriën
en dus tegen aantasting van uw gebit.
Misschien niet onverstandig om
binnenkort ook met Zendium te gaan poetsen.
Zendium is ontwikkeld door Akzo Denral Research, postbus 3. Vccncndaal.
'oor Jan Bezemer
>EN HAAG „Ik krijg het gevoel in een goktent te zitten. Ons vertrouwen in het
roningbouwprogramma wordt danig op de proef gesteld. Uit de onzekere en ontoereikende
mtwoorden van staatssecretaris Brokx blijkt dat alles in de woningbouw volstrekt onvoor-
Pelbaar is."
Het was zelfs de arme Van Dijk,
'oordvoerder van het CDA in het
oikshuisvestingsdebat van deze
re*k, te veel geworden. De meestal
Qrgvuidig formulerende en duchtig
e cijfers ln de gaten houdende CHU'-
r «el uit zijn rol en vroeg zich in het
Penbaar vertwijfeld af, of de in eer-
termijn geuite warme steun aan
»et adres van de staatssecretaris wel
gelukkig was geweest.
?nu. staatssecretaris Brokx van
'^huisvesting zelf geweest, die het
aa Dijk uiterst moeilijk maakte nog OpQ6W8kt
®nger steun te geven aan de stimule-
ende maatregelen, zoals Brokx die
JFtotef eerder aan de Kamer had
^gedeeld. Uit antwoorden van de
watssecretaris aan de Kamer viel
v® ook geen enkele garantie te le-
dat het woningbouwprogramma
°or dit jaar kan worden gehaald.
tegendeel, de ontwijkende formule
ringen op de vraag of de beleggers nu
eindelijk een wezenlijke belangstel
ling aan de dag leggen om geld in
woningen te steken, maakte ook het
program van twaalfduizend duurdere
huurwoningen onzeker, terwijl het
hele debat deze week draaide om
steun aan kopers van woningen, die
in de eerste maanden van dit jaar nog
geen enkele belangstelling aan de
dag leggen een woning aan te schaf
fen met alle gevolgen vandien voor
het bouwprogramma.
Van Dijk week niet van zijn oorspron
kelijk ingenomen standpunt, dat de
maatregelen van Brokx steun verdie
nen. Hij kon ook niet anders, want hij
had zelf min of meer aan de wieg
gestaan van het pakket van Brokx.
Zijn steun was echter aan het slot
gereduceerd tot niet meer dan „het
voordeel van de twijfel".
Brokx zelf liep na afloop al weer
opgewekt door de gang van het Ka
mergebouw. Het voordeel van de
twijfel was zo'n beetje het maximum
dat de staatssecretaris ln de Kamer
had kunnen oogsten, maar dat belet
te de bewindsman niet te stellen: „De
Kamer heeft mijn voorstellen aan
vaard." Hij had gelijk. Op het CDA
na, had de Kamer er geen goed woord
voor over, maar zijn plannen zijn niet
van tafel geveegd. Daarvoor Is de
onvrede van de WD en van de PvdA
te uiteenlopend.
„Het is allemaal lucht!, het is alle
maal lucht, wat de oppositie wil!" In
het gesprek na het debat met be
vriende parlementariërs en enkele
Journalisten herhaalt Brokx deze
woorden enkele malen en onder
streept ze met evenzovele vuistslagen
op de tafel.
De vriendelijke Brabander kan be
trokkenheid bij de materie waar hij
mee bezig Is niet ontzegd worden, en
het siert hem dat hij het op één punt
roerend eens is met zijn opposant
Van Dam van de PvdA: hij acht zich
verantwoordelijk voor het volkshuis
vestingsbeleid en die verantwoorde
lijkheid zal hij niet ontlopen. Niet als
het misgaat, maar natuurlijk evenzo
min als het goed gaat en er dit jaar
voldoende woningen worden ge
bouwd. Met een overbeterlijk opti
misme is Brokx daar heilig van over
tuigd.
Windhandel
De windhandel, die Brokx de opposi
tie verwijt heeft echter veel te maken
met het beleid dat hij en dit kabinet
voeren. Van Dam van de PvdA meent
dat er plannen liggen voor zestigdui
zend goedkope huurwoningen. Hui
zen waaraan behoefte is en waarvan
je zeker bent dat woningbouwvereni
gingen ze ook willen bouwen. De bes
te garantie op een hard woningbouw
programma voor dit jaar, zo beweert
Van Dam.
Niettegenstaande het feit dat wo
ningbouwverenigingen en gemeenten
laten weten inderdaad over zoveel
plannen te beschikken, zegt Brokx:
„De ervaring leert dat slechts een
deel daarvan (vijfenzeventig procent)
hard is. Als Je meer van dat soort
woningen wil bouwen, moet je nu de
architecten aan het werk zetten en
dan kun je ze eind '81 bouwen."
Het mechanisme dat Brokx aangeeft
is juist, maar de vraag rijst waarom
architecten dan nu niet aan het werk
worden gezet, teneinde te voorko
men, dat volgend jaar hetzelfde argu
ment kan worden gebruikt om de
goedkope huurwoningen weer niet te
bouwen.
In dat verband is van belang een
motie die de regeringspartijen bij de
begroting ln november vorig jaar
hebben ingediend en die door de Ka
mer is aangenomen. Daarin wordt
gevraagd de bouwprognose, die nu
nog uitgaat van te lage aantallen,
voor komende jaren te verhogen en te
brengen op het niveau van dit jaar.
De bewindslieden hebben dat tijdens
het debat vorig najaar niet willen
toezeggen, omdat zij de handen vrij
willen hebben voor de begrotingsbe
sprekingen in het kabinet. Een prog
nose voor de komende jaren is niet
zomaar een slag in de lucht. Een
kabinet legt zich daarop vast en zal
het politiek niet kunnen verkopen
het aantal te bouwen woningen te
verlagen.
In de miljoenennota meer woningen
plannen, dan in de prognose voorzien,
levert daarentegen politieke winst.
Toevoeging
Nu heeft Van Dam van de PvdA bij
het debat van deze week een gelijke
motie als die van CDA en WD inge
diend, met de toevoeging dat wonin
gen, die in 1979 en dit jaar niet wor
den gebouwd, ln de komende Jaren
extra moeten worden toegevoegd aan
het program. Op het oog kan deze
motie zo worden aanvaard, want ze
ligt ln de geest van wat de regerings
partijen eerder vroegen. Eigenlijk
vraagt Van Dam niet meer dan de
garantie, dat woningen die zijn be
loofd, ooit moeten worden gebouwd,
desnoods later.
Het verschil met de motie van de
regeringspartijen is echter het tijd
stip van indienen. In november kon
nog gemakkelijk gefilosofeerd wor
den over het bouwen van veel wonin
gen, om het woningtekort in te lopen.
Dat opvoeren van de woningbouw in
een tijd, dat het voorziene aantal niet
kan worden gehaald, zo als nu dreigt,
zal het de regeringspartijen aanzien
lijk moeilijker maken een dergelijke
uitsprake te doen. Daarmee wordt
regelrecht een zware hypotheek ge
legd op de toch al moeilijke begro
tingsbesprekingen van het kabinet
Want één ding is duidelijk, woningen
kosten geld, meer woningen kosten
meer geld.
Het debat van deze week heeft veel
duidelijk gemaakt. Ondermeer, dat
men ln de Tweede Kamer nogal ont
redderd tegen de problemen (het In
storten van de woningbouw) aan
kijkt. De ideeën vallen als een verza
meling rijpe en groene appels van de
bomen, maar leiden vooralsnog niet
tot daden. De optimisten weigerden
al te diep in de buidel met compense
rende maatregelen te tasten en hopen
er het beste van. De pessimisten laten
niet na zwarte tijden voor woningzoe
kenden aan te kondigen Het blijft
gokken. In het najaar vallen de resul
taten beter te overzien, maar de grote
vraag is dan of het kalf dan al niet
verdronken is. Of er niet weer een
Jaar kan worden bijgeschreven, waar
in onvoldoende resultaten zijn ge
boekt tegen een ernstige volksvijand:
de woningnood.
