;5gypte verschuift
latum voor autonomie
Kuebec laat heel Canada met de scherven zitten
Parijs gepikeerd op VS
'Zwangere oester'
Berlijn ingestort
Australië verwacht
stroom Rhodesiërs
Russen verliezen
slag in Afghanistan
'Spoedige' berechting
gevangenen Suriname
S diep teleurgesteld
a Brits Iran-besluit
Minister Kamal Hassan Ali
overeenstemming Na kritiek Washington op Warschau-top
Socialisten in
Spanje willen
val van Suarez
JioERDAG 22 MEI 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
H S 7
5lotl ior James Dorsey
iO Egypte eist een nieuwe streefdatum voor een Egyptisch-Israëlische overeenkomst
3ér de Palestijnse autonomie. Nu de in Camp David afgesproken streefdatum van 26 mei
rij jWel ongemerkt voorbij gaat, denkt Egypte aan een nieuwe datum eind dit jaar, vlak na de
jerikaanse presidentsverkiezingen. Dit heeft Kamal Hassan Ali, een van de nieuwe
JJ optische vice-premiers en de huidige minister van buitenlandse zaken verklaard in het
ste vraaggesprek sinds zijn benoeming ruim een week geleden.
regelmatig de autonomie-onderhan-
delingen in de war stuurt. Maar Has
san Ali lijkt een voorkeur te hebben
voor de regering-Begin boven een Is
raëlische regering onder leiding van
de Arbeiderspartij. „Samen met Sa-
dat en Carter heeft Begin de weg naar
vrede gebaand en wij hopen dat Be
gin zijn medewerkers ervan kan over
tuigen dat het snel bereiken van vre
de in Israels belang is."
Jeruzalem
Hassan Ali is het ook met de stelling
eens dat met de uitwijzing van de
burgemeesters van Hebron en Hal-
hoel, Fahed Khvasmeh en Moham-
Ali, die oud-premier Moestaf a
opvolgde als leider van de
e delegatie bij de autono-
r kingen doet een dringend
op de negen lidstaten van de
opese Gemeenschap, waaronder
irland. geen initiatief ter wijzi-
van resolutie 242 van de Veilig-
traad van de Verenigde Naties te
teren. De negen hebben in de afge-
6n maanden te kennen gegeven
leui! i dergelijk initiatief te overwegen
1 Egypte en Israël niet vol-
vooruitgang boeken in hun
IjJjirhnndelingen tot 26 mei.
Ph
minister legde de nadruk erop dat
ite de onderhandelingen met Is-
moet voortzetten en dat het
ptisch-Israëlische vredesverdrag med Milham twee van de meest ge-
dan ook gerespecteerd zal wor- w»
„Maar de onderhandelingen
nen niet tien jaar lang voortdu-
aldus Hassan Ali. „Wanneer wij
ikkoord over Palestijnse autono-
ncfloverzes maanden bereiken dan is
it een erg lange tijd." Hassan
als minister van defensie in
oude Egyptische kabinet deel-
aan de autonomie-besprekingen
niet dat werkelijke resultaten
Amerikaanse presidentsver
en verwacht mogen worden.
;nt dat de Amerikanen bereid
God wil" na de presidentsver
en Israël de duimschroeven
té draaien. „De Amerikanen on-
matigde Palestijnse leiders uit de be
zette gebieden zijn verdwenen, het
geen de uitvoering van de autonomie-
plannen bemoeilijkt.
Met name de twee probleemgebieden
Jeruzalem en de nederzettingen
dienen onderwerp van onderhande
lingen te zijn. „Israël meent dat Jeru
zalem de eeuwige en ondeelbare
hoofdstad van de Joodse staat is en
houdt vol dat Joden het recht hebben
zich overal in de bezette gebieden te
vestigen. Israël moet zich zelf onder
de loep nemen", aldus Hassan Ali.
„Het drijven van een wig tussen de
leiders en de bewoners van de Weste
lijke Jordaanoever en de Gazastrook
is niet de manier om hen als Palestij-
nen bij de besprekingen te betrek
ken". Op de vraag of Israël wel Pales
tijnse deelname aan de onderhande
lingen wil antwoordt de minister:
„Wij moeten dat eerdaags bereiken."
UL- rut un NEW DELHI' ISLAMABAD (Reuter, AFP, AP) Russische
„den ïïn32^aM"tetokMngen en Afghaanse regeringstroepen hebben zich na een vergeefs
Israël, onze betrekkingen zijn offensief van twee weken tegen Afghaanse vrijheidsstrijders
|«n jaar oud. Zij hebben daarom teruggetrokken. Dit werd gisteren in de Indiase hoofdstad
New Delhi bekend gemaakt. Minstens 275 Russische soldaten
zouden bij het offensief om het leven zijn gekomen terwijl
ruim 400 militairen werden gewond.
v mogelijkheden Israël te over
dertig jaar volgt Hassan Ali
ilische politiek. Vrienden van
vertellen dat hij in 1952 begon
verzamelen en bestuderen van
Bische verklaringen. Hassan Ali
2 nft dat het Israëlische verlangen
veiligheid de sleutel is totweder-
i begrip. Wanneer Israëls vrees
lijn veiligheid gesusd kan worden
ligt weinig een volledig akkoord
in de weg. Veiligheid is echter
belangrijk voor de Palestij nen op
iBtelijke Jordaanoever en in de
1$ irook
«rnister antwoordt bevestigend
de vraag of premier Begin niet
De gevechten speelden zich af in de
bergen van de provincie Ghazni. ten
zuiden van de hoofdstad Kaboel en
niet ver van de Pakistaanse grens.
Een twintigtal Russische tanks zou
onklaar zijn gemaakt. Over verliezen
aan de zijde van de Afghaanse op
standelingen werd niets gemeld.
De Russische troepen hebben zich
verzameld in Jaghori, in het westen
van de provincie Ghazni, waar ze op
versterkingen wachten. 600 tanks en
manschappen zouden op weg zijn om
het offensief te hervatten. Volgens
onbevestigde berichten zijn belang
rijke steden in het noorden van Af
ghanistan. als Baghlan, Khandbad
en Taloean in handen van de opstan
delingen. Volgens reizigers uit Ka
boel worden er nog ongeveer 5000
jongeren in de hoofdstad gevangen
gehouden, terwijl er dagelijks nog
eens tweehonderd mensen, met name
studenten, worden opgepakt. Radio-
Kaboel zei gisteren dat 96 studenten
door een revolutionaire rechtbank
zullen worden berecht.
>,w- -V-- -4
"in''ti t* -
BERLIJN (AP, Reuter, DPA) Het beroemde oude congresgebouw in
West-Berlijn is ingestort. Vijf mensen raakten gewond. Het immense
gebouw stortte in door moeheid van het bouwmateriaal. Dit deelde de
Berlijnse politie gisteren mee, nadat aanvankelijk aan een bomaan
slag was gedacht. Het gebouw werd in 1957 gebouwd en was een
Amerikaanse bijdrage aan de internationale bouwtentoonstelling in
West-Berlijn.
Op het moment van de ineenstorting van het vijftig meter lange dak,
bevonden lich naar schatting 120 mensen in de hal, die een congres van
nukelaars zouden bijwonen. Zij konden allen ongedeerd ontkomen.
Dexe congreshal, die vanwege zijn typische architectuur de bijnaam
„zwangere oester" heeft, was niet het gebouw waar de Westduitse
christendemocraten eerder deze week hun congres hebben gehouden.
Dit is het nieuwe congrescentrum dat de functie van belangrijkste
verzamelplaats voor internationale evenementen heeft overgenomen.
Verscheidene auto's werden onder het puin bedolven. Op de foto's het
gebouw na en voor de ineenstorting.
door Aldert Schipper
MELBOURNE Australië moet klaar staan voor een massale
stroom immigranten uit Zimbabwe. Dat staat in een rapport
dat alle partijen in Australië hebben aangeboden aan de
regering in Canberra en dat grote aandacht heeft getrokken
vooral van de oorspronkelijke bevolking van het land.
In het rapport staat dat de toelating
van Immigranten uit andere landen
moet worden beperkt ten gunste van
de blanken die Zimbabwe willen ver
laten. Een leider van de Australische
„aboriginals", Joyce Clay, zei dat zij
bezorgd was omdat zij voorzag dat
het aantal blanken in Australië be
hept met racistische vooroordelen,
opnieuw zou groeien.
De Zuidafrikaanse predikant dr Al
lan Boesak zei bij het horen van het
nieuws dat de ratten het schip verla
ten. Nu wordt duidelijk dat het de
blanke Rhodesiërs niet te doen was
om democratie, maar gewoon om
geld en macht, zei hij bitter.
Boezak zei dat het misschien voor
zwarte Zuidafrikanen plezierig is te
weten dat zij niet met de Rhodesiërs
worden opgescheept, maar het is op
den duur geen oplossing, wanneer
zuidelijk Afrika een soort exporteur
van blanke racisten wordt. Boesak
vroeg begrip voor de positie van de
premier van Zimbabwe. Robert Mu
gabe. die heel duidelijk gemaakt
heeft dat hij het blanke geld en de
blanke kennis nodig heeft.
In het rapport dat aan de Australi
sche regering is aangeboden wordt
gezegd dat de Australische autoritei
ten niet gerechtigd zijn, vluchtelin
gen uit Zimbabwe te weigeren. Het
kantoor van de Australische hoge
commissaris in Salisbury wordt de
laatste tijd overstroomd met emigra
tie-aanvragen. In de eerste drie
maanden van 1980 ontving het bu
reau tweemaal zoveel aanvragen als
in de eerste acht maanden van het
vorig jaar. In Zimbabwe wonen onge
veer tweehonderdduizend blanken,
'van wie er velen naar Australië schij
nen te willen.
Van een correspondent
PARAMARIBO De Surinaamse regeringsvoorlichtings
dienst heeft meegedeeld dat persoenen die door de militairen
worden vastgehouden in verband met corruptiezaken en de
tegencoup, op zeer korte termijn aan het ministerie van
justitie zullen worden overgedragen.
Daarmee wordt de terugkeer naar de
normale rechtsgang geopend. Pre
mier Chin A Sen heeft ongeveer twee
weken geleden geëist dat de militai
ren hun gevangenen voor 30 mei aan
justitie zouden overdragen. Dit in
verband met klachten over mishan
deling van gevangenen door de mili
tairen.
De personen, die van corruptie of
betrokkenheid bij de mislukte tegen
coup verdacht worden, zullen na
overdracht door een speciaal college
berecht worden. In dit college zullen
alleen rechters zitting hebben. Mo
menteel houden de militairen nog 31
mensen vast in verband met corrup
tiezaken. Onder hen bevinden zich
SHINGTON, BONN (Reuter, AFP. AP) De Verenigde
ten zijn „diep teleurgesteld" over het besluit van de Britse
(ring de sancties tegen Iran niet met terugwerkende
cht vanaf 4 november van het vorige jaar te laten ingaan,
werd gisteren meegedeeld door de woordvoerder van het
erikaanse ministerie van buitenlandse zaken, Hodding
- ezei te hopen dat de andere EG-
en zich wel zullen houden aan de
apeLs overeengekomen besluiten
de ministers van buitenlandse
n van de negen EG-landen. Car-
noemde het niet oppertuun dat
land dat de gijzeling in Iran een
nding van het internationale
t noemt niet meedoet aan een
eenschappelijk front tegen Iran.
Iritse regering besloot deze week,
druk van het Lagerhuis, de
ties tegen Iran niet met terug
lende kracht te laten ingaan,
r alleen nieuwe contracten te ver
en. De Franse minister van bui-
zaken. Jean Frangois-Pon-
hoemde het Britse voorbeeld „on-
egoïstisch", terwijl de
tduitse regeringswoordvoerder
us Boiling liet weten dat zijn rege-
het Britse besluit „uitdrukkelijk
Westduitse kabinet heeft gis te-
de sancties tegen Iran bekrach-
ör J. J. Moskau
ideau is, schijnt het, dan toch nog ongeschonden uit de strijd
tomen. De zenuwslopende slag is voorbij, de separatisten uit Quebec
nnen hun wonden likken of „de nederlaag slikken", om met minister-
fcident René Levesque te spreken.
tigd en aangekondigd dat ze aan
staande vrijdag zullen ingaan. De
Westduitse export naar Iran zal
slechts worden toegestaan als deze
het gevolg is van contracten die voor
4 november gesloten werden. Levens
middelen en medicijnen zijn van de
boycot uitgesloten. Bölling zei nog te
verwachten dat, los van Engeland, de
andere EG-landen zich wel aan de in
Napels gemaakte afspraken zouden
houden.
In Iran heeft ayatollah Sadeq Khal-
khali, die optreedt als islamitische
rechter, twintig drughandelaars door
een vuurpeloton laten doodschieten.
Sommigen van hen waren slechts
twee dagen daarvoor gearresteerd.
Het internationale gerechtshof in
Den Haag zal zaterdag het langver
wachte vonnis vellen in de kwestie
van de Amerikaanse gijzelaars in
Iran. Het hof maakte dit gisteren
bekend.
Op de islamitische conferentie in het
Pakistaanse Islamabad is volgens
een officiële woordvoerder overeen
stemming bereikt over de instelling
van een ministeriële commissie die
speciaal zal worden belast met de
kwestie-Afghanistan. De vorming
van de commissie is opgenomen in
een ontwerpresolutie, die gisteren
werd goedgekeurd door de politieke
commissie van de conferentie. In de
resolutie staat tevens een voorstel om
een internationale conferentie over
Afghanistan te beleggen, een confe
rentie die zou kunnen worden georga
niseerd door de Verenigde Naties of
een andere internationale instelling
Vier pro-Russische landen, Syrië, Li
bië, Zuid-Jemen en Algerije hadden
nog al wat bezwaar tegen de instel
ling van een permanente ministeriële
commissie en het is waarschijnlijk
dat deze vier verantwoordelijk zijn
voor de verzwakking van de ontwerp
resolutie. Daarin staat nu dat de isla
mitische landen „vertrouwen hebben
in de noodzaak van een beëindiging
van de militaire interventie van de
Sowjet-Unie" in Afghanistan. Eind'
januari nam dezelfde conferentie in
Islamabad een resolutie aan waarin
„directe en onvoorwaardelijke terug
trekking" van de Russische troepen
werd geëist en waarin verder de
„Sowjet-Russische militaire agressie
als een flagrante schending van het
internationaal recht" werd veroor
deeld. Wel staat er nu in de resolutie
dat het Afghaanse volk het recht
heeft zijn eigen politieke en sociale
stelsel te kiezen en over zijn eigen
regering te beslissen zonder invloe
den van buitenaf. Ook worden de
lidstaten van de islamitische confe
rentie opgeroepen de Afghaanse
vluchtelingen te helpen.
PARIJS (AP, Reuter, AFP) De Franse minister van buitenlandse zaken Jean Francois- Secretaris
Poncet heeft gepikeerd gereageerd op de kritiek van Washington op de top in Warschau.
Francois Poncet zei dat Parijs contact met de Sowjet-Unie zal blijven onderhouden zonder
van te voren „aan wie dan ook" toestemming te vragen.
ex-premier Henck Arron en de voor
malige voorzitter van de Surinaamse
sectie van de CONS, (Commissie Ont
wikkelingssamenwerking Nederland-
Suriname) ing. Frank Essed. In ver
band met de verijdelde tegencoup
worden nog ongeveer 15 mensen door
militairen vastgehouden.
Dr. Jules Sednew wordt vermoedelijk
de nieuwe voorzitter van de CONS.
Hij zal daarmee Frank Essed opvol
gen. Deze was vanaf de onafhanke
lijkheid in 1975 voorzitter.
Sednew was van 1969 tot 1973 minis
ter-president. In 1973 kwam zijn kabi
net ten val als gevolg van een algeme
ne staking, die met de nodige onrust
gepaard ging. Op het ogenblik is Sed
new verbonden aan de sociaal-econo
mische faculteit aan de Universiteit
van Suriname. In 1977 heeft hij in een
voordracht, getiteld „groei zonder
ontwikkeling", ernstige kritiek gele
verd op het ontwikkelingsbeleid van
de regering-Arron.
Dinsdag had de nieuwe Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken Ed-
MADRID (AP, Reuter. AFP) De
Spaanse socialistische partij gaat een
motie van wantrouwen indienen te
gen de centrumregering van premier
Adolfo Suarez. De leider van de so
cialisten Felipe Gonzalez kondigde
aan dat hij klaar is voor het premier
schap. De stemming in de Spaanse
tweede kamer wordt niet verwacht
voor volgende week.
Naar verwacht zal de motie van wan
trouwen niet genoeg steun krijgen.
De communisten zullen mogelijk
Gonzalez wel steunen, maar het is
onwaarschijnlijk dat er een splitsing
ontstaat in de regerende Unie van het
Democratisch Centrum (UCD). Deze
partij heeft 166 afgevaardigden en
heeft met de steun van de kleinere
rechtse groeperingen de absolute
meerderheid in deze 350 koppen tel
lende kamer.
mund Muskie de Fransen verweten
dat het gesprek tussen president Gis
card en de Sowjet-leider Breznjew
was bekokstoofd zonder de bondge
noten van te voren op de hoogte te
stellen.
Minister Frangois-Pincet gaf gisteren
een verslag van het gesprek tussen
Giscard en Breznjew. Giscard was
„persoonlijk" naar Warschau gegaan
en wilde „alle gewicht van Frankrijk
in de weegschaal van de vrede" leg
gen, zo zei de Franse minister. Mos
kou zag in het gesprek de noodzaak
van het openhouden van een dialoog
tussen Oost en West ln. Hij merkte op
dat zijn collega Muskie zijn gesprek
in Wenen met Oromlko ook als „nut
tig en noodzakelijk" had omschre
ven. „Waarom is wat Muskie en Gro-
mlko als nuttig en noodzakelijk be
schouwen, schadelijk en overbodig
voor de Franse president en Brezn
jew", zo vroeg Frangls-Poncet zich af.
Volgens de Franse minister was presi
dent Carter op 16 mei op de hoogte
gesteld van de top in Warschau, even
als de Britse premier Thatcher en de
Westduitse bondskanselier Schmidt.
Sarcasme
Frangois-PlnOcet vindt het een „ern
stige politieke fout" als men de Sow
jet-Unie zou isoleren. Weigeren met
Moskou te praten zou het risico in
houden „betrekkingen af te snijden
in een kringloop van misverstanden".
Sarcastisch voegde hij daaraan toe:
„Tenzij een dergelijke dialoog alleen
is gereserveerd voor de supermogend-
heden."
Frangois-Poncet zei dat de top zijn
doel had bereikt en Frankrijk en de
Sowjet-Unie de mogelijkheid gaf om
de wederzijdse standpunten te leren
kennen maar hij voegde eraan toe:
„Zoals men kan verwachten, onze we
derzijdse posities zijn en blijven ver
uit elkaar liggen."
Het Russische persbureau Tass vond
het gisteren nodig de Fraqsen bij te
springen tegen de aanval van Muskie
en verklaarde dat Washington ook
vaak zijn bondgenoten niet consul
teerde voordat het hen met voldon
gen feiten confronteerde. Tass wees
nog eens op het Amerikaanse falen
bij de reddingspoging in Iran.
Minister Frangois-Poncet gaat overi
gens eind mei naar Washington om
daar nog eens uit de doeken te doen
wat er besproken is in Warschau.
Tot secretaris van de Surinaamse
sectie van de CONS zal waarschijn
lijk benoemd worden de jurist H.
Naarendorp. Naarendorp was tot
voor kort lid van de Volkspartij, maar
heeft zich onlangs met een aantal
anderen van deze partij afgeschei
den. De afgescheidenen hebben de
Revolutionaire volkspartij opgericht
Zij willen een nauwere band met de
Nationale Militaire Raad, NMR dan
de Volkspartij van de arts Lie Pauw
Sam. Naarendorp is verbonden aan
de juridische faculteit van de univer
siteit van Suriname. De benoemingen
moeten nog door de ministerraad
worden goedgekeurd.
Venezuela zal zijn ambassadeur in
'Suriname, Rumbos, naar Caracas te
rugroepen. Rum bos had enkele ma
len in het openbaar kritiek geuit op
het huidige bewind in Suriname. De
Venezolaanse regering, die kennelijk
gebrand is op goede betrekkingen
met de nieuwe machthebbers in Suri
name, heeft daarop besloten ambas
sadeur Rumbos te vervangen.
Tegenover Trouw verklaarde de
NMR-persdienst nog niet op de hoog
te te zijn van een onderzoek van
Amnesty International naar de be
handeling van de gevangenen in Suri
name. Men wilde daarom op dit be
richt geen commentaar leveren.
weet dat het niet gemakkelijk is," zei
Het wordt zelfs zeer moeilijk te verteren
i*vesque's grote tegenstander op natio-
l niveau, premier Pierre Elliott Trudeau,
«litiek dier genoeg om de diepe kloof te
°"~en, die na het referendum van eer-
door Canada's grootste provincie
itzwam
«eenvoudig rekensommetje leert dat als
w Engelstalige en andere kiezers niet
kÜ maar uitsluitend Franssprekend
een meerderheid zich voor de
van Levesque uitspreekt. Trudeau
na het bekend worden van de uitslag
Sw* met hachelijke feit, want hij
ïl? j 0011 nadrukkelijk tot zijn francofo-
"wagenoten. „Bij dit referendum zijn we
®aal wat kwijtgeraakt. Als je de verbro-
vriendschappen, de gespannen familie-
JwuQingen of de gekwetste trots ziet
18 niemand onder ons, die niet verwond is
en die we de komende dagen en weken
moeten proberen te genezen."
Geen stralende overwinnaars dus, eerder
ernst en onthutsing en dat niet slechts in
Quebec of Ottawa. Canada draagt al tien
tallen jaren de gifzwam van niet opgeloste
binnenlandse problemen in zich mee. Voor
de meeste opwinding zorgt het probleem
van de Franssprekende minderheid, zeven
miljoen op een totale bevolking van 24
miljoen in dit op een na grootste land ter
wereld.
Afgezien van terroristische uitwassen in de
jaren zestig en het spectaculaire optreden
van de Franse president Charles de Gaulle
met zijn „Leve het vrije Quebec" (Vive le
Quebec libre) in 1967, gingen de golven van
de versluierde ontevredenheid van de door
de Angelsaksische zakenwereld achterge
stelde Quebecse gemeenschap nooit zo
hoog dat zij internationaal de aandacht
trokken. Pas met de overwinning in novem
ber 1976 van de Parti Quebecois waar-
Premier René Levesque van Quebec geeft
zijn nederlaag bij het referendum toe.
door deze het regeringskasteel in Quebec
Cité kon betrekken werd de volkenrech
telijke afscheiding haalbaar. Ministerpresi
dent Levesque maakte evenwel meteen dui
delijk dat er geen sprake zou zijn van een
eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring.
Het ging hem slechts om een mandaat voor
Zestig procent van de bewoners van Que
bec heeft de onafhankelijkheid verworpen.
Minister-president Levesque verklaarde
gistermiddag aan zijn teleurgestelde frans-
talige volgelingen dat hij nog steeds hoop
heeft voor de toekomst. Eens zal Quebec
een „rendez-vous met de geschiedenis"
hebben. „Tot volgende keer", zo zei hij.
Honderden aanhangers konden het verlies
niet verkroppen en gooiden met stenen,
verscheurden een vlag, braken ruiten en
vielen een man lastig. De politie moest hen
met de wapenstok uiteendrijven.
De opkomst bij het referendum was 87
procent en nadat 98 procent van de stem
men was geteld hadden 2.171.913 bewoners
van Quebec „nee" gezegd tegen de onaf
hankelijkheid en 1.478.200 „ja". Het resul
taat betekent dat de Fransen in deze Cana
dese provincie ruwweg voor de helft tegen
onafhankelijkheid zijn.
zijn regering om met de rest van Canada te
onderhandelen over Quebecs volkenrechte
lijke onafhankelijkheid met behoud van
een economische en monetaire unie. Zo'n
pseudo-onafhankelijkheid stuitte naar ver
wachting dan ook niet alleen op enorme
kritiek van de radicalen in de Parti Quebe
cois maar werd ook door Trudeau in de
slotfase van de campagne voor het referen
dum in het belachelijke getrokken.
Kan men zich zoiets uit de geschiedenis
herinneren, vroeg de premier. Is het koloni
ale Algerije soms jarenlang met Frankrijk
in een bloedige strijd gewikkeld geweest om
pas onafhankelijk te worden nadat Parijs
het handelsvoordelen had toebedacht?
Misschien kan men de afwijzing van het
regeringsvoorstel deels terugvoeren op de
halfhartige vraagstelling. Het schijnt dat
Levesque dergelijke argumenten niet laat
gelden. Ofschoon de grootte van de neder
laag hem zeer zeker hard getroffen heeft
bijna zestig procent tegen en slechts veertig
voor bij een opkomst van ongeveer negen
tig procent voorziet hij in het resultaat
allereerst slechts „een laatste vereet van het
oude Quebec". Alleen de kiesdistricten bui
ten de grote steden zijn voor de zaak warm
gelopen. De arbeiders in Montreal bij voor
beeld hebben zijn appèl slechts ln beperkte
mate opgevolgd en hetzelfde geldt voor
grote groepen conservatieve boeren. Zijn
basis vormden de universiteiten en de
strafst geleide vakbonden, maar zeer zeker
ook niet de zelfbewust geworden Jonge eco
nomische elite. Quebec is, daarover bestaat
geen twijfel, na de volksraadpleging die de
grote stap naar de volledige emancipatie
brengen zou, een verscheurde provincie.
Lijmen
Twee vragen blijven er na de 20ste mei over.
Hoe zal Levesque ook in zijn eigen partij
de scherven proberen te lijmen? En zal
hij doorgaan en nieuwe verkiezingen voor
het parlement van de provincie houden om
zich na een nog helemaal niet zekere zege
nogmaals met een plebisciet tot de bevol
king te wenden? Want bij het bekend wor
den van de negatieve uitslag van het refe
rendum voor Levesque bleek „dat de status
quo dood en begraven is en dat de gelijkbe
rechtiging van de Quebekaan niet alleen op
papier maar ook als grijpbare werkelijkheid
zal worden verwezenlijkt."
Zoals de zaken nu staan kan Quebecs ver
langen naar een werkelijke gelijkwaardig
heid slechts via onderhandelingen met de
politieke krachten van heel Canada worden
bereikt. Quebec, maar ook Trudeau, moet
nu vooral begrip wekken van voorname
lijk Westcanadese elementen, die ln het
verleden weinig begrip opbrachten voor de
frustraties van hun francofone landgeno
ten. Tenslotte moet er in de eerste plaats
een radicaal nieuwe wetgeving komen met
welomschreven aparte bepalingen voor
Quebec. Men staat nog maar aan het begin
van het eigenlijke werk.
