)hira struikelt
iver eigen partij
EG ontkomt niet
aan boycot Iran
Ka bi net-Martens vooral zuinig
Druk diplomatiek overleg
tussen ministers in Wenen
Teheran
wijst
voorstel af
Iraanse leiders zullen
maatregelen trotseren
ieuwe verkiezingen Japan
Majoor ontkent
staatsgreep
EI Salvador
s verleg
Scholten-NAVO
17 MEI 1980
TROUW/KWARTET
ïj )KIO (Reuter. AP. AFP) Premier Masajoschi Ohira van
'oi pan heeft na een zware nederlaag in het parlement nieuwe
m kiezingen uitgeschreven. Doordat de premier ook de steun
loor van een deel van zijn eigen partij bleef hem niets
Iers over dan een keuze te maken tussen zelf aftreden of
parlement naar huis te sturen.
oe.
o» ecte
:n; c v
aanleiding voor de ontbin-
van het Japanse lagerhuis was
door de socialisten ingediende
Ijkltie van wantrouwen, die met 243
dm en 187 stemmen werd aangeno-
i Deze uitslag was een complete
assing. omdat de socialisten niet
meerderheid bezitten en er ook
directe aanwijzingen waren dat
jteun zouden krijgen van andere
vaardigden. Vlak voor de stern-
gaf Ohira's partijgenoot en ex-
iier Takeo Miki zijn aanhangers
er opdracht zich van stemming
yjjuiBviJv UIVII *CIII
p? ithouden. waardoor de motie van
trouwen werd aangenomen.
1 het houden van nieuwe verkie-
Jjn. die waarschijnlijk op 22 juni
plaatsvinden, is er een theore-
,t kans dat de regering van Ohira
illjft Waarnemers wijzen er ech-
dat de stemming heeft aange-
d dat zijn Liberaal-Democratl-
partij (Lï^D) te zeer over het
tioneren van Ohira is verdeeld
froortzetting van zijn regeringspe-
na nieuwe parlementsverkeizin-
mogelijk te maken. Twee van de
grote stromingen in de partij hiel-
zich tijdens de stemming
lg
socialisten hadden de motie van
trouwen ingediend uit onvrede
het beleid van Ohira, met name
iet gebied van inflatie- en corrup-
rdt estrijding. Ook verweet men de
(j. nier te buigen voor Amerikaanse
k om de defensiebegroting op te
en het sociaal welzijn van de
ilking te verwaarlozen,
was voor het eerst in bijna dertig
he> dat een Japanse regering werd
dt onfronteerd met een tekort aan den, maar algemeen wordt verwacht
^rouwen in het Lagerhuis. Sinds dat de verkiezingen voor beide ka-
is de LPD vrijwel zonder onder- mers nu op dezelfde datum worden
,vg ken in de regering, met een ruime gehouden.
meerderheid in het parlement. Vol
gens waarnemers komt de onvrede
binnen de partij niet zozeer voort uit
onvrede met het beleid, maar uit per
soonlijke vetes. Na de algemene ver
kiezingen van oktober vorig jaar.
waarbij de LPD een kleine teruggang
boekte, eiste ex-premier Miki al het
ontslag van Ohira. Miki was op zijn
beurt in 1976 tot aftreden gedwongen
na teleurstellende verkiezingen. Gis
teren mengde nog een ander vooraan
staand lid van de LPD, ex-premier
Takeo Fukuda, zich in de partijruzie
door Ohira openlijk van hooghartig
heid te beschuldigen.
Japans grootste partij worstelt met
slopende interne ruzies sinds de val
van premier Tanaka in 1974 en zijn
daarop volgende arrestatie in ver
band met het Lockheedschandaal.
Tot die tijd had de LPD een ruime
meerderheid ir. beide kamers van het
parlement. Door de machtsstrijd, die
volgde op de val van Tanaka. en de
onthulling van een aantal corruptie
schandalen liep het aantal zetels van
de LPD snel tenir tot uiteindelijk 256
van de 511 zegels.
De socialisten, ctie als tweede partij
slechts 106 zetels bezetten, wisten op
een handig moment gebruik te ma
ken van de verdeeldheid in de LPD.
Waarnemers achten het niet onwaar
schijnlijk dat een deel van de LPD
aansluiting zal zoeken bij de socialis
ten tijdens de onverwachte verkiezin
gen voor het lagerhuis. Voor het
minder belangrijke hogerhuis wa
ren er al verkiezingen gepland. Deze
zouden op 29 juni plaats moeten vin-
FABRIEKSARBEIDERS EN LANDBEWERKERS AKTIEF
IN DEMOKRATISCHE VAKBONDEN WERKEN MET VEEL
PERSOONLIJKE RISIKO'S EN WEINIG MIDDELEN.
In PARAGUAY, waar de diktatuur 23 landbe-
werkers vermoordde en waar honderden
boeren de bossen invluchtten.
In CHILI waar de politie het vuur opende op
deelnemers aan een manifestatie van arbei
ders. De Chileense vakbond FUT meldt de
balans: 4 zwaargewonden en 57 arrestanten.
io!
Steun de onafhankelijke vakcentrale CLAT in
heel Latijns-Amerika.
GIRO 1918108 t.n.v. CLAT-Nederland, Nieu
we Gracht 47, 3512 LE Utrecht.
De Westduitse bondskanselier Helmut Schmidt en de Italiaan-
premier Francesco Cossiga vlak voor hun gesprek gisteren
!(j( n Rome. Na afloop werd bekend gemaakt dat de twee rege-
ingsleiders het eens zijn over „alle principiële kwesties" wat
fctreft de houding van het Westen tegenover het Oostblok. De
ni regeringsleiders spraken zich uit voor hervatting van de
21 'nderhandelingen met het Oostblok over wederzijdse beper-
Ifó ling van het militaire apparaat.
SAN SALVADOR (AP) De
rechtse gepensioneerde majoor
Roberto d'Abuisson van El Salva
dor heeft op een bizarre persconfe
rentie ontkend dat hij van plan
was een militaire staatsgreep in de
Middenamerikaanse staat te ple
gen. De majoor en twaalf mede
standers werden vorige week gear
resteerd. omdat zij in de kazernes
steun zouden hebben gezocht vooi
een staatsgreep.
Ongeveer twintig binnen- en bui
tenlandse journalisten werden ge
dwongen de onaangekondigde
persconferentie van de inmiddels
wéér vrijgelaten majoor bij te wo
nen. Gewapende en gemaskerde
mannen ontvoerden de journalis
ten uit hun huizen en hotels Zij
werden vervolgens geblinddoekt
en naar een verborgen plaats ver
voerd. In het door politiek geweld
getroffen El Salvador is een derge
lijke ontvoering doorgaans het
voorspel van een executie
De kidnapping bleek echter een
actie te zijn van majoor d'Abuis
son, die een persconferentie had
georganiseerd om te ontkennen
dat hij plannen had een staats
greep te plegen. De gepensioneer
de majoor zei dat het slechts ging
om een herdenking in de kazernes
van de nationale „dag van de sol
daat". Hij zei te spreken namens
het Breed Nationaal Front, een
anti-communistische organisatie
die steun krijgt van het bedrijfsle
ven in El Salvador
Hij ontkende geruchten als zou hij
tegen de onlangs afgekondigde
landhervormingen zijn. „Wat wij
willen is respect voor de grond
wet". aldus de majoor, die kort
daarvoor was vrijgelaten „bij ge
brek aan bewijs" De uit burgers
en militairen bestaande junta is
tegen dit besluit van de rechter in
beroep gegaan. De twintig journa
listen werden na afloop weer ge
blinddoekt en keurig bij hun ho
tels afgezet.
Studenten in de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel verbranden symbolisch een kist met daarin een pop,
die de militaire dictatuur voorstelt. Nadat donderdag felle gevechten tussen demonstrerende
studenten en het leger uitbraken, was het gisteren vrij rustig. De studenten eisen herstel van de
democratie in Zuid-Korea. President Choi Kyoe-Hah heeft zijn reis door het Midden-Oosten voortijdig
afgebroken in verband met de moeilijkheden in eigen land.
Vervolg van pagina 1
Gromiko zei in zijn toespraak dat ook
zijn land bereid was de ontspanning
voort te zetten. Hij maakte geen di
recte toespelingen op de kwestie Af
ghanistan. „De politiek van ontspan
ning wordt op het ogenblik ernstig op
de proef gesteld. De Sowjet-Unie is en
blijft aanhanger van ontspanning.
We zijn vastbesloten samen met an
dere socialistische landen op deze
weg voort te gaan", aldus Gromiko.
In de Oostenrijkse hoofdstad heerste
gisteren nog meer diplomatieke be
drijvigheid. In de Britse ambassade
hadden de ministers van buitenland
se zaken van de Verenigde Staten,
Frankrijk, Engeland en West-Duits-
land, een onderhoud over Berlijn. Dit
onderhoud was het eerste uit een
serie gesprekken die door deze vier
Westerse bondgenoten zullen worden
gehouden ter bevestiging van de on
schendbaarheid en veiligheid van
West-Berlijn. Tevens gebruikten de
vier ministers hun samenkomst als
voorbereiding op hun voor de namid
dag en avond vastgestelde afzonde-
rijke ontmoetingen met Gromiko.
Êdmund Muskie had ook een afzon
derlijk gesprek met de Franse minis
ter van buitenlandse zaken. Jean
Frangois-Poncet. De twee bewindslie
den kwamen overeen dat Muskie zo
spoedig mogelijk een bezoek an Pa
rijs zal afleggen. Frangois-Poncet
toonde zich tevreden over het ge
sprek met zijn Amerikaanse collega,
dat hij beschreef als „open en harte
lijk". In het onderhoud is onder ande
ren gesproken over een eventuele
Franse boycot van de Olympische
Spelen in Moskou. De Franse minis
ter zei dat hij Muskie had duidelijk
gemaakt dat een besluit daarover een
zaak is van het Franse Olympische
Comité, en niet van de regering.
Later had Frangois-Poncet ook een
ontmoeting met de Russische minis
ter van buitenlandse zaken Gromiko.
Van tevoren had de Fransman gezegd
dat hij Gromiko naar bijzonderheden
zou vragen over het donderdag be
kend gemaakte voorstel van het War
schaupact voor een wereldconferen
tie over een mondiale ontwapening.
Het gesprek tussen Frangois-Poncet
en Gromiko werd door het Russische
persbureau Tass omschreven als
„constructief". Volgens het persbu
reau zijn er tussen de twee ministers
„zekere internationale problemen die
zowel de Sowjet-Unie ais Frankrijk
interesseren" aan de orde gekomen
KABOEL (UPI, Reuter. AFP) De
Iraanse minister van buitenlandse za
ken Sadegh Ghotbzadeh heeft giste
ren het woensdag bekend gemaakte
vredesplan van Afghanistan afgewe
zen. Iran zal geen besprekingen be
ginnen zolang er Russische troepen
op Afghaans grondgebied verblijven,
aldus de minister.
In een vraaggesprek met het Iraanse
persbureau Pars zei Ghotbzadeh dat
de Afghaanse regering Iran niet heeft
benaderd voor het houden van weder
zijdse besprekingen maar alleen
heeft voorgesteld met Iran te overleg
gen op de islamitisch-conferentie die
dit weekeinde in de Pakistaanse
hoofdstad Islamabad wordt ge
houden.
De Pakistaanse presidentiële advi
seur voor buitenlandse zaken Sjahi
heeft voorspeld dat op de islamiti
sche topconferentie een nieuw initia
tief zal worden ondernomen om de
Afghaanse crisis op te lossen. Sjahi
ziet mogelijkheden voor een commis
sie, die zich bezig gaat houden met de
terugtrekking van de Russen en de
terugkeer van de Afghaanse status
van niet-gebondenheid. De commis
sie op hoog niveau zou ook moeten
gaan praten met de door de Russen in
het zadel geholpen Afghaanse presi
dent Karmal. De islamitische confe
rentie heeft in januari nadat de strijd
van het bewind in Kaboel tegen de
moslem-opstandelingen uitbrak Af
ghanis tans lidmaatschap opgeschort.
Ghotbzadeh onderstreepte dat Iran
zich op het standpunt stelt dat de
Afghaanse regering niet namens het
volk kan spreken zolang er Russische
door Ferry Mingelen
DEN HAAG „Natuurlijk vindt Europa de Russische inval
in Afghanistan veel bedreigender dan de situatie in Iran. Het
is voor de Europese bondgenoten gemakkelijker hun handen
schoon te houden, omdat de gijzelaars in Teheran tenslotte
allemaal Amerikanen zijn." De Amerikaanse functionaris op
het NAVO-hoofdkwartier in Brussel praat op bittere toon. Hij
weet maar al te goed dat de Europeanen niet van ongeduld
staan te trappelen om Iran eens even stevig aan te pakken.
Dit weekeinde vergaderen de minis
ters van buitenlandse zaken van de
Europese Gemeenschap in Napels
over de boycot van Iran Op de Euro
top, 22 april in Luxemburg werd
reeds het principe-besluit tot de boy
cot genomen. Die boycot komt er.
indien op 17 mei. zaterdag dus. geen
„beslissende vooruitgang" zou zijn
ontstaan in de positie van de gijze
laars. Wat onder die term „beslissen
de vooruitgang" moest worden ver
staan, was niet geheel duidelijk. Ne
derland dacht aan het vrijkomen van
de Amerikanen, maar Frankrijk bij
voorbeeld vond het ook al een hele
stap vooruit indien de studenten hun
gijzelaars aan de Iraanse regering
zouden overdragen.
Meningsverschillen hierover in Na
pels zijn niet erg waarschijnlijk meer.
Er is namelijk helemaal geen vooruit
gang gemaakt, laat staan „beslissen
de." In tegendeel, de situatie is alleen
maar slechter geworden, nu de stu
denten hun gijzelaars verspreid heb
ben na de mislukte Amerikaanse be
vrijdingsactie
Veiligheidsraad
Die Europese boycot zal er dus wel
komen, maar de vraag is hoever Euro
pa daarmee wil gaan De boycot
wordt ingesteld overeenkomstig de
eerder door Europa gesteunde resolu
tie van de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties (die door een Rus
sisch veto niet in werking kon tre
den). Volgens die resolutie moeten
import en export van en naar Iran
worden stopgezet, met uitzondering
van voedsel en medicijnen. Binnen de
Europese gemeenschap is nu de
vraag gerezen of deze boycot alleen
geldt voor nieuwe contracten of ook
voor lopende transacties.
Het zal wel niet toevallig zijn dat de
landen die het meest met een boycot
te verliezen hebben (Frankrijk, Italië.
Engeland) verkondigen dat de VN-
resolutie alleen slaat op nieuwe con
tracten. Nederland is wel voor drasti
sche doorbreking van de lopende
handel. Den Haag wil graag loyale
steun geven aan Washington en dat
kan des te gemakkelijker, omdat het
grootste deel van de Nederlandse ex
port naar Iran uit voedsel bestaat.
Dat valt zonder meer buiten de
boycot.
De vraag is: waarom is de Europese
steun aan Washington zo aarzelend.
Om te beginnen bestaat er in Europa
geen overmatig vertrouwen in de
Amerikaanse president Carter. De
mislukte bevrijdingsactie, zo kort na
dat Europa in principe tot de boycot
had besloten, juist om Amerikaanse
militaire acties te voorkomen, en het
aftreden van de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken Vance,
hebben het Europese enthousiasme
voor Carter niet doen toenemen Of
de benoeming van de gematigde Mus
kie als opvolger van Vance het ver
trouwen in het Amerikaanse beleid
weer zal opkrikken, moet nog worden
afgewacht.
In de kou
Voorts verwacht Europa eigenlijk
weinig effect van de boycot voor de
gijzelaars De boycot schaadt onszelf
meer dan Iran," zeggen de Fransen
Iran zal de ergste gevolgen van de
boycot met Russische hulp wel te
boven komen en zo de boycot Tehe
ran al echt onder druk zet. zal dat, zo
vreest men, eerder tot radicalisering
dan tot versoepeling van het Iraanse
beleid ten aanzien van de gijzelaars
leiden.
Waarom de Amerikaanse boycot dan
toch gesteund? Omdat Europa Ame
rika niet in de kou wil laten staan, en
op die manier hoopt verdere Ameri
kaanse militaire acties te voorkomen.
De Amerikanen worden uiteraard
wanhopig van de uitzlchtsloze situa
tie in Teheran. Als er vijftig Nederlan
ders in Teheran gevangen zouden zit
ten, zou de publieke druk om er hoe
dan ook een einde aan te maken, na
zes maanden geduld ook zwaar zijn.
(En dan zou waarschijnlijk ook de
vraag rijzen waarom de bondgenoten
ons niet meer helpen). Op zich is het
opraken van publiek geduld echter
nog geen bewijs dat het probleem
door hard ingrijpen beter opgelost
kan worden.
De nieuwe Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Muskie heeft de
NAVO-bondgenoten deze week in
Brussel op het hart gedrukt, dat het
Amerikaanse volk nu steun van de
Europese vrienden wil zien. Hij wees
erop dat president Carter met zijn
beleid ten aanzien van Iran niet ge
ïsoleerd staat. „Zijn acties zijn het
minimaal mogelijke, gezien de stem
ming onder het Amerikaanse volk."
Muskie wees er na afloop van het
NAVO-beraad op dat hij voorlopig
weinig succes verwacht van een mili
tair ingrijpen. „Ik wil dat echter niet
uitsluiten, die luxe gun ik Teheran
niet." Hij weigerde in te gaan op de
huidige Europese discussie over de
reikwijdte van de boycot. Wel zei
Muskie. „De Amerikaanse regering
zou teleurgesteld zijn als Europa niet
tot sancties besluit overeenkomstig
het besluit van Luxemburg. Wij heb
ben een sanctie-beleid nodig dat Iran
treft, dat hen duidelijk maakt dat ze
een prijs moeten betalen voor het nog
langer vasthouden van de gijzelaars."
In Napels moet blijken of Europa ook
werkelijk bereid is Iran die rekening
te helpen presenteren.
troepen op haar grondgebied verblij
ven. „Daarom moet het Sowjet-leger
Afghanistan verlaten, zodat we kun
nen onderhandelen met een regering
die de steun heeft van het volk. Nu is
het niet duidelijk of de Afghaanse
regering of de Sowjet-Unie regeert",
aldus de Iraanse bewindsman, die er
evenwel aan toevoegde dat aangeno
men moet worden dat Moskou de
feitelijke machthebber is. en dus ei
genlijk besprekingen met het Krem
lin zouden moeten worden gehouden.
De woensdag bekend gemaakte vre
desvoorstellen van Afghanistan hou
den in, dat de Afghaanse regering van
Babrak Karmal „vredesbesprekin
gen" begint met Iran en Pakistan,
waarbij ook een geleidelijke terug
trekking van de Russische troepen
uit Afghanistan zal kunnen worden
bekeken. In de voorstellen wordt te
vens de garantie geëist dat Afghanis
tan in de toekomst gevrijwaard zal
blijven van buitenlandse inmenging.
Pakistan heeft inmiddels het Af
ghaanse vredesaanbod afgewezen,
een stap die nu dus gevolgd is door
Iran.
TEHERAN (Reuter, AP, AFP) De Iraanse leiders zullen zich
niets aantrekken van de economische sancties, die de landen
van de Europese Gemeenschap naar verwachting dit weekein
de zullen afkondigen. Minister van industrie en mijnbouw
Zadeh zei dat Iran de door de boycot getroffen goederen wel
elders zal kopen.
Waarnemers in Teheran gaan ervan
uit dat basisbehoeften niet onder de
,boycot zullen vallen. De sancties van
het westen zullen waarschijnlijk wel
de geldontwaarding aanwakkeren die
nu al meer dan dertig procent is.
Bovendien zal Iran moeilijk aan de
zware machinerie kunnen komen, die
de toch al achtergebleven productie
op hoger peil moet brengen.
Ofschoon het regime ln Teheran pu
bliekelijk verklaart dat Iran door de
boycot nog meer in zijn eigen behoef
ten kan gaan voorzien heeft het zich
t onopvallend ervan verzekerd dat het
toegang blijft houden tot vitale ver-
voersroutes en diensten van het
'ervolg van pagina 1
staatssecretaris wees op hét
dat Israël in oktober 1978, een
ad na de ondertekeningen van de
oorden van Camp David, een plan
1 opgesteld, dat voorziet in de
van ruim zestig nieuwe neder-
'ngen in de bezette gebieden bin-
oen vijf jaar precies de periode
dn de Palestijnen autonomie die-
,e hijgen
fiaz legde de nadruk op het feit dat
autonomie-onderhandelingen
eeuwig door kunnen gaan Hij
kennen dat Egypte pas werke
"aar alternatieven voor het huidi-
vredesproces zou zoeken wanneer
als hij in november herkozen
o[ Israël niet kan dwingen haar
"opunt te matigen Politieke
nemers in Cairo nemen de ver-
■nae Egyptische voorwaarden
een hervatting van de vredesbe-
ar!i en n,et erS serieus. In Ameri-
sp diplomatieke kringen
Oet nipt llitnacl„ton /t^t h
door Hans Masselink
Na ruim een maand onderhandelen is de Belgische formateur Wilfried
Martens erin geslaagd een nieuw kabinet in elkaar te timmeren. De volhar
dende premier uit het vorige kabinet heeft gisteren de laatste detailkwesties
besproken. Naar verwacht zal koning Boudewijn dit weekeinde de samenstel
ling van de nieuwe regering bekend maken.
kt
r* het
itwie
niet uitgesloten dat het mi-
van buitenlandse zaken in
,i. uuutuianuac eancu ui
'nS'on op korte termijn zal ver-
n dat unilaterale acties de uit-
I vaJw" de onderiiandelingen niet
oorbaat hoeven te bepalen. Te-
om? Parter Sadat ertoe bewegen
erhandelingen te hervatten.
Afgelopen weekeinde had de Vlaamse chris
tendemocraat Martens al een akkoord bereikt
met de socialisten, christen-democraten en li
beralen om een regering te vormen die bestaat
uit de Vlaamse en Waalse vleugels van deze
partijen. De congressen van de zes, die geza
menlijk 177 van de 212 zetels in het parlement
bezetten, hebben woensdag en donderdag „ja"
gezegd tegen het regeerakkoord.
Het ging niet van harte, maar „bij gebrek aan
alternatief" vinden de partijleden de oplossing
van Martens de enige mogelijkheid om uit de
impasse te komen. Wel was er een grote mate
van wrevel en wantrouwen te constateren op
de congressen. De regering zal zich de komen
de maanden geen bokkesprongen kunnen ver
oorloven, zo bleek Als Martens er niet in slaagt
met zijn regering van links en rechts de soci
aal-economische problemen redelijk op te los
sen, dan zal België wellicht deze herfst wede--
rom zonder regering zitten.
De Vlaamse en Waalse socialisten (SP en PS)
hebben steeds zeer sceptisch gestaan tegen
over een coalitie waaraan ook de behoudende
liberalen meedoen. Ze hadden liever samen
met de christen-democraten (CVP en PSC) een
kabinet gevormd, dat met steun van de vak
bonden zou kunnen gaan werken aan voorko
ming van het faillissement van de Belgische
staat. Martens wil voor de zomer nog zijn
nieuwe begroting met in totaal ongeveer 5,6
miljard gulden aan bezuinigingen indienen.
Het Belgische begrotingstekort zal naar ver
wacht dit jaar ruim 9 miljard gulden bedragen.
Minder belastingen
Een nevenprobleem is dat de liberalen in ruil
voor hun medewerking een verlichting van de
fiscale druk hebben geëist. De BTW van vijf
procent op investeringen zal door hun toedoen
worden opgeheven en echtparen, van wie man
en vrouw werken gaan minder belasting beta
len. Voor mensen met een eigen huis wordt het
belastingklimaat eveneens gunstiger
Aan de andere kant gaan de Belgen dertig
procent meer verkeersbelasting betalen in
plaats van de invoering van het omstreden
autowegenvignet. Ook op andere terreinen
vindt er een verschuiving van directe naar
indirecte belastingen plaats, die zo'n 420 mil
joen gulden in het laatje moeten brengen.
Een andere maatregel die Martens wil gaan
nemen is een vermindering van het energiever
bruik met tien procent in het gehele land en
zelfs met twintig procent in de publieke sector
De Belgische ambtenaren zullen de komende
winters hun trui moeten aanhouden op kan
toor, want de temperatuur zal er niet hoger
meer mogen zijn dan negentien graden.
Bij zijn haast onmogelijk geachte formatiepo
ging heeft Wilfried Martens een tactiek van
uitstel gehanteerd. De gevoeligste problemen,
zoals de kwestie-Brussel heeft hij op de lange
baan geschoven Over Brussel met zijn inge
wikkelde taalproblemen wordt pas in oktober
1982 bij de gemeenteraadsverkiezingen beslist.
Eigen besturen
Met de staatshervormingsplannen is Martens
wel een stap verder gegaan. Wallonië en Vlaan
deren krijgen een eigen bestuur De Vlamingen
één gewestraad voor „culturele, persoonsge
bonden en plaatsgebonden materies" en de
Walen voorlopig twee raden. Eén voor plaatse
lijke zaken en één voor culturele kwesties. De
nieuwe deelregeringen worden samengesteld
uit kamerleden en senatoren. Ze maken de
eerste tijd nog deel uit van de nationale rege
ring. maar krijgen hun eigen verantwoordelijk
heid, nadat de eerste verkiezingen van senato
ren hebben plaatsgehad. De senatoren worden
voor een periode van vier jaar rechtstreeks
gekozen.
De Franse socialisten (PS) hebben bij de for
matie hun eis laten vallen dat zij ln het nieuwe
kabinet een minister van buitenlandse zaken
moeten leveren. In de vorige regering bezette
hun vertegenwoordiger Henri Slmonet nog
deze post, maar zijn buitenlandpolitiek, vooral
in de kwestie-Zaïre, is niet ln goede aarde
gevallen bij zijn Vlaamse geestverwanten.
Martens heeft geprobeerd om zijn grote tegen
stander binnen de eigen partij. Leo Tinde-
mans, op deze post te krijgen. Deze ex-premier,
die nog steeds erg populair is bij de Belgen,
verkoos echter voortzetting van net partij voor
zitterschap, al had hij „als jongeman steeds
gedroomd" ooit eens minister van buitenland
se zaken te worden.
Tindemans heeft waarschijnlijk op tijd inge
zien dat zijn politieke rol zou zijn uitgespeeld
als hij op Martens' voorstel zou zijn ingegaan
Zijn partij, de SVP, wilde hem op het congres
niet laten gaan als voorzitter en had daarbij
zeker als bijgedachte: als Martens de komende
maanden niet slaagt, dan is Tindemans er
altijd nog.
bankwezen. Bezorgd dat in navolging
van de Verenigde Staten ook West-
Europa de banktegoeden van Ira-
jniërs zal bevriezen heeft de Iraanse
centrale bank kopers van olie ver
plicht kredietbrieven te openen bij
vijf uitgezochte banken in Zwitser
land, Oostenrijk, India en Zweden.
De houding van de havikken onder
de Iraanse leiders ten opzichte van de
boycot werd deze week gedemon
streerd door ayatollah Behesjti. de
secretaris van de regerende revolutio
naire raad. Hij stelde tegenover jour
nalisten: „de sancties zullen ons leren
eerder op eigen benen te staan. En
door de sancties zullen wel onze
vrienden leren kennen zodat we onze
buitenlandse politiek in de toekomst
meer op de realiteit kunnen af
stemmen."
Het is niet duidelijk hoe Japan zal
reageren als de EG dit weekeinde de
sanctiemaatregelen bekend maakt
De Japanse premier Ohira zou de
komende week een reis langs de Eu
ropese hoofdsteden gaan maken voor
overleg over de boycot maar het is
onwaarschijnlijk dat dit gebeurt nu
de regering een nederlaag heeft gele
den in het parlement en de volksver
tegenwoordiging heeft ontbonden.
Een eerste aanwijzing dat de politie
ke problemen een meedoen aan de
sancties hebben bemoeilijkt zou kun
nen blijken uit het feit dat Tokio
gisteren in de loop van de dag gezegd
heeft „meer tijd nodig te hebben"
alvorens de boycotmaatregelen kun
nen worden uitgewerkt.
Door een technische fout is het slot
van de beschouwing gisteren over de
afgelopen NAVO-zitting. ten onrech
te in zijn geheel tot citaat verheven.
Het slot viel in twee delen uiteen: de
uitlating van minister Scholten „In
deze internationale situatie kunnen
we niet met de handen over elkaar
blijven zitten" en de slotopmerking
van de schrijver: De Amerikanen
kunnen echter wel eens de indruk
hebben gekregen dat die handen
voornamelijk bezig zijn geweest de
knip van de Europese defensiebeurs
dicht te houden.
