rekening van een lezer
Trouw
commentaa
et»,*
nozoki en dango in amsterdam
unicef
Nederland vraagt
VS uitlevering
Inpakken
Pindanootje
Agenda
Vergissing
wenskaart
weg die krant
zegels
niNSDAG 13 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
Schmidt, Strauss en de franje
Kanselierskandidaat Franz Josef Strauss was er zon
dagavond vroeg bij De nederlaag van zijn christen
democraten in de deelstaat Noordrijnland-Westfalen
begon zich nog maar net af te tekenen, of hij wilde
hel belang ervan tot het regionale aspect terugbren
gen Voor de federale verkiezingscampagne de
Westduitsers kiezen in oktober een nieuwe Bondsdag
trok hij slechts één conclusie: de toon moet harder
worden, de tegenstander heeft erom gevraagd. (Over
de invulling van dat voornemen zweeg hij. we
houden niettemin ons hart vast).
Helemaal ongelijk heeft Strauss natuurlijk niet.
Geen enkele verkiezing voor het parlement van een
deelstaat kan zonder meer uitgelegd worden als een
opiniepeiling voor later te houden algemene verkie
zingen. En onmiskenbaar was het een zware handi
cap dat lijsttrekker Köppler kort na de start van de
campagne overleed. Maar Strauss heeft er persoon
lijk toe bijgedragen dat aan de uitslag zoveel gewicht
wordt toegekend, doordat hij zich veelvuldig en
aanzienlijk vaker dan Schmidt als stemmentrekker
aan het volk heeft gepresenteerd. Zou de CDU
hebben gewonnen, dan was zondag Strauss' persoon
lijke victorie begonnen.
Het werd nu een fiasco en in de CDU wordt
igetwijfeld zachtjes gefilosofeerd over een vroegtij-
lig einde van de opmars van de Beierse premier naar
tin. Het is de vraag of het meer dan wat gemurmu-
:r zal opleveren Strauss is er de man niet naar
lilijkheden uit de weg te gaan: doorgaans bloeit
hi] dan pas op Vechtlust is een eigenschap die hem
30niet kan worden ontzegd
I. v Een onvrijwillig terugtreden van Strauss is evenmin
»oa waarschijnlijk. Zijn verkiezing tot kanselierskandi-
«j daal van de twee zusterpartijen de CSU opereert
alleen in Beieren, de CDU uitsluitend daarbuiten
gavi is met veel pijn en moeite tot stand gekomen, en zelfs
min of meer afgedwongen door Strauss die dreigde
met een eigen lijst in de hele bondsrepubliek te
verschijnen. Heropening van die hele affaire zou alle
oude wonden weer openhalen én de interne ver
deeldheid nieuw leven inblazen. Minder dan een half
T jaar voor de grote slag, is dat voor de CDU/CSU een
onaantrekkelijke gedachte.
:hecl theoretisch is de kans dat Strauss het veld
moet ruimen echter ook niet. De liberale FDP heeft
in Noordrijnland-Westfalen de kiesdrempel van vijf
procent net niet gehaald en zij zal naar oorzaken
zoeken. Wat ligt momenteel meer voor de hand dan
de nauwe samenwerking met de sociaal-democraten
zowel in deze deelstaat als in Bonn als zodanig te
brandmerken0 Niet de nieuwe „groene partij" nam
de FDP-stemmers over. maar juist de twee groten.
SPD en CDU. Schimdt of Strauss dat is de keus,
en de rest is franje.
Wil de FDP haar positie behouden dan heeft zij er
kennelijk niet genoeg aan te wijzen op de (aantoon
baar grote) invloed die zij heeft op de grootste
coalitiepartner. Zij zal nu aan de verleiding bloot
staan zich te profileren als de onafhankelijke midden
partij die nu eens deze. dan weer die stroming kan
helpen een redelijk beleid uit te voeren. Strauss
echter laat voor zo'n beleidswijziging van de liberalen
geen ruimte. Hij mikt weloverwogen niet op loswe
ken van de FDP uit de coalitie met de SPD maar
scheert deze partijen over één kam. Zou de FDP in
haar strijd om het bestaan de komende weken naar
de CDU gaan lonken, dan kan dit Strauss' rivalen in
eigen huis en dat zijn er heel wat sterken in de
gedachte dat het beter is ten halve te keren dan ten
hele te dwalen.
Wat zich nu wreekt is de uitermate ongelukkige wijze
waarop de christen-democraten zich Strauss hebben
laten opdringen. Slechts weinigen zagen in hem in de
man die Schmidt een halt kon toeroepen, en de
crisisachtige ontwikkelingen van de laatste maanden
in de gehele wereld hebben het gezag van de bonds
kanselier slechts versterkt en daarmee zijn kansen op
een forse overwinning in oktober vergroot. Boze
tongen beweerden destijds dat sommige CDU-politi-
ci Strauss slechts steunden om voorgoed van hem af
te raken: een debacle in oktober zou zelfs deze
vechtjas buiten gevecht stellen, waarna het ook
eindelijk afgelopen zou zijn met het eeuwige gedrens
over een federale CSU als concurrent van de CDU.
Als dit cynisme een rol heeft gespeeld, wordt daar nu
de prijs reeds voor betaald. Een uiterst pijnlijke
nederlaag in Noordrijnland-Westfalen. een kans op
een nog pijnlijker verlies in de herfst en als indirect
uitvloeisel mogelijk de ondergang van een midden
partij aan de polarisering.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten rs er
een boekenbon
to HAAG (ANP) Nederland
vie aan de Verenigde Staten de
en Itlevering gevraagd van de Libanees
ins oustafa A. Hij wordt verdacht van
in e aanslag op de zoon van de Turkse
d, mbassadeur in Nederland, vorig jaar
zid ktober in Den Haag.
iefi ambassadeurszoon. de 27-jarige
ina hmet-Benler. werd in zijn auto be-
j ^dioten toen hij op het Korte Voor
at in Den Haag voor het verkeers-
licht wachtte. In anonieme telefoon
tjes eiste een groepering met de naam
„Rechters voor de Armeense volke
renmoord" kort na de moord de ver
antwoordelijkheid op. Deze groepe
ring wordt verdacht van meerdere
aanslagen op Turkse diplomaten.
De Armeniërs voeren een guerrilla
oorlog tegen de Turkse overheid
sinds zij aan het begin van de eeuw
uit Turkije werden verdreven door
het Ottomaanse bewind. Daarbij
kwamen naar schatting anderhalf
miljoen Armeniërs om.
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEME
Redactie Hans Goslinga Bijdragen Theo Koelé en Wim Wirtz
Het komt niet vaak voor. dat een
minister ten overstaan van Kamer
leden een collega-bewindsman op
de hak neemt. Vorige week was er
één van die zeldzame momenten,
waarop de ene minister (Van Aar-
denne. economische zaken. WD)
z'n teleurstelling over het doen en
laten van een ander (Tuijnman, ver
keer en waterstaat, ook WD) niet
voor zich kon houden. Van Aarden-
ne bleek diep bedroefd over de be
slissing van zijn collega om een fik
se order, een ponton ten behoeve
van de Oosterscheldedam. aan een
Westduits bedrijf te gunnen. Hij
zelf. Van Aardenne. deed nu juist
zijn best om de opdracht geplaatst
te krijgen bij een Nederlands be
drijf, de werf IHC. De Kamercom
missies, die vorige week getuigen
waren van Van Aardennes verba
zing. praten deze week verder over
de merkwaardige gang van zaken.
Waarom heeft Tuijnman de blik
naar het oosten gewend? Rijkswa
terstaat. een overheidslichaam
waaraan veel macht wordt toege
dicht, zei dat de Duitsers het karwei
goedkoper en sneller zouden klaren.
Terwijl Van Aardenne nog doende
was om in eigen land gegevens over
levertijd en kosten te vergaren, gaf
Tuijnman al toe aan „zijn" rijkswa
terstaat. De order zou in West-
Duitsland worden aanbesteed. Van
Aardenne had het nakijken.
Het was niet de eerste confrontatie
tussen Van Aardenne en Rijkswa
terstaat. Vorig jaar moest de be
windsman praten als Brugman om
een grote klus van datzelfde Rijks
waterstaat op de werf VDSM te
krijgen. Net als nu met de ponton
schermden Tuijnmans mensen met
de vragen: is dat niet duur? Is het
wel op tijd klaar? Maar Van Aar
denne had zich tegenover de kamer
verplicht werk aan te slepen voor de
bedreigde werf. Het lukte hem uitr
eindelijk om het karwei, de bouw
van een hefeiland, bij de VDSM te
krijgen. Dit had, naar eigen zeggen,
„de grootst mogelijke moeite" ge
kost. Over de medewerking van zijn
collega Tuijnman daarbij heeft de
minister nimmer gerept.
Hoe sterk is Tuijnman? Een Kamer
lid uit de oppositiebanken meent te
weten dat de vriendelijke nestor
van de ministers-ploeg „zich wel
vaker laat inpakken." Zo werd een
maand of wat geleden bekend, dat
de minister een fors aantal autobus
sen over de grens had besteld. Op
z'n departement was men ervan uitr
gegaan, dat het Nederlandse be
drijfsleven de omvangrijke order
niet zou kunnen verwerken. Tuijn
man heeft gehandeld onder druk
van de samenwerkende vervoersbe
drijven in ons land. heette het toen.
Vast staat, dat het bekende argu
ment .in het buitenland gaat het
sneller" er op het departement in
ging als koek
Later, klonk enige zelfkritiek. „We
hebben te weinig oog gehad voor
andere belangen" wilde een hoge
ambtenaar wel kwijt. Het heeft er
alle schijn van dat nu zijn politieke
baas zelf het boetekleed moet aan
trekken. De ponton-affaire is
hoogst onaangenaam voor de be
windsman. Een minister, die zelfs
een collega én partijgenoot tegen
zich in het harnas heeft gejaagd,
hoeft niet op veel bijval te rekenen.
Al is het natuurlijk niet zo. dat een
minister die zich laat inpakken ook
het advies ..wegwezen" meekrijgt.
In het politieke testament dat hij
vorige week het land in stuurde,
verklaarde dominee Van der Sluijs
de Evangelisch Progressieve Volks
partij voor mislukt. Wij moesten
begrijpen, dat de partij nu zij hem
als voorzitter had gewipt, geen be
staansrecht meer heeft. De EPV zal
met mij zijn of niet zijn.
Het doet denken aan de geschiede
nis van de Italiaanse ijsboer die een
machine uitvond om ijs te maken.
Op een dag raakte hij met zijn
stropdas in het mechaniek verstrikt
en overleed. Zijn laatste woorden-
bestonden uit krachtige vervloekin
gen van het apparaat.
De nieuwe leiders van de EPV rea
geerden vanzelfsprekend boos op
de uitlatingen van de vroegere voor
zitter Waren ze eindelijk van hem
verlost, begon hij nog even na te
trappen. Er deugde niets van de
voorstelling van zaken die hij gaf.
zo lieten zij weten
De Papendrechtse dominee was de
laatste maanden het middelpunt
van een interne twist in de EPV
Zijn optreden werd niet langer ge
pikt. Het komt er op neer dat Van
der Sluijs weliswaar het doel aardig
voor ogen had, maar zich verslikte
in de middelen om dat te bereiken.
Nu komt getwist in een politieke
partij die haar bestaansrecht nog
niet eens heeft bewezen, wat we
reldvreemd over. Als buitenstaan
der is men geneigd onder een mee
warig schouder ophalen snel door te
lopen.
De machtswisseling in de top van-
het partijtje geeft aanleiding even
stil te staan met als voornaamste
vraag: hoe nu verder met de EPV?
Vice-voorzitter Tas. een 38-jarige
socioloog, van het eerste uur bij de
partij betrokken: ..We gaan gewoon
door".
Dat doorgaan betekent dat de EPV,
strevend naar een progressieve
meerderheid in Nederland, zich al
lereerst gaat opmaken voor de ko
mende verkiezingsstrijd. „Ons con
gres heeft zich vorig jaar uitgespro
ken voor deelnemen aan de verkie
zingen. Daar houden we ons aan",
aldus Tas.
De potentiële kiezers ziet hij in al
die christenen die ontevreden zijn
over het CDA en het beleid van het
kabinet-Van Agt. Dat er in de onge
veer zevenhonderd leden tellende
EPV een stroming zou zijn die de
hoop op de koersverandering van
het CDA in progressieve richting
niet zou hebben opgegeven, spreekt
hij met klem tegen
„Wij zijn voor een confessionele
tweedeling", aldus Tas. „Laten de
mensen een duidelijke keus maken.
Het CDA volgt een onmogelijke
koers die in de praktijk tot een
waterige middenpolitiek leidt."
„Wij lopen de kans dat latere gene
raties van ons zeggen: O, dat waren
die mensen die hun mond vol had
den over vrede, ontwikkelingshulp,
milieubehoud, en inkomensgelijk
heid, maar ze namen nog een pinda-
nootje en alles bleef bij het oude."
Volgens Tas gaat het CDA de wer
kelijke keuzen uit de weg. „Men is
uiterst marginaal bezig met een
sausje." Dat nog maar weinig onte
vreden christen-democraten de weg
naar de EPV hebben gevonden,
heeft naar zijn indruk te maken met
het begrip geborgenheid.
„Men laat in eigen kring wel pro
gressieve geluiden horen, maar te
gelijkertijd is er de aarzeling het
vertrouwde huis te verlaten. De aar
zelaars zeggen: in de ARP zitten
nog goeie krachten: Goudzwaard,
de werkgroep Niet bij brood alleen,
wacht nou nog even af."
Hij steekt echter ook de hand in
eigen boezem en geeft toe. .dat de
EPV door de onderlinge twistpartij-
en tot dusver niet is overgekomen
als een degelijk en betrouwbaar al
ternatief.
„De schuld daarvan moet vooral
worden gezocht bij ds. Van der
Sluijs. „Wij hebben ons nog vaak
ingehouden. aLs hij weer eens in
actie kwam, omdat we bang waren
voor Boerenpartij-achtige toe
standen."
.De EPV was bezig de partij van
Van der Sluijs te worden. Maar wij
hebben geen behoefte aan manne
tjesmakerij. Wij zijn een basisbewe
ging van mensen die gedreven wor
den door dezelfde onrust."
De Tweede Kamer behandelt van
daag de arbeidsomstandigheden
wet. Het gaat hier om nieuwe bepa
lingen in het belang van de veilig
heid en gezondheid van werkend
Nederland. Verder komen aan de
orde het dichten van een gaatje in
de belastingwetgeving en de invoe
ring voor een aparte regering voor
de heffing van kansspelbelasting
voor casinospelen. Morgenavond
opnieuw een debat overhet al of
niet boycotten van de Olympische
Spelen.
De Eerste Kamer behandelt van
daag en morgen de begrotingen van
sociale zaken en economische
zaken. 1
Oranje vlaggetjes keurig opgerold
met een elastiekje eromheen. De
voorzitter roept: „Ja hoor. rolt u ze
maar uit. laat u ze maar zien." En
hoort: het. blijde geluid van wappe
rend papier vult de zaal. Er worden
twee telegrammen verstuurd aan
het koninklijk huis: een voor Julia
na, het andere voor Beatrix. Steun
en dankbaarheid. Een oude man
draagt een fiere brochelet van oran
je lint. Twee coupletten van het
Wilhelmus klateren tegen de wan
den. De Christelijk Historische Unie
houdt haar jaarvergadering.
De laatste, want op 11 oktober is de
fusie van het grote CDA Er is groei
ende verbondenheid binnen die
club. daar laten de CH-voormannen
geen twijfel over bestaan. Maar
toch. halverwege de vergadering
vraagt een CH-lid zich vertwijfeld af
of er nou wel of geen prominente
politici van KVP en ARP in de zaal
zitten. „Hebt u verzuimd hen wel
kom te heten of moet ik teleurge
steld zijn omdat ze er niet zijn?",
vraagt de man aan voorzitter Van
Leeuwen. ,.U mag spontaan teleur
gesteld zijn," antwoordt de voorzit
ter. „Wij hebben de afspraak ge
maakt," verklaart hij vervolgens,
„dat wij eikaars vergaderingen niet
zullen bezoeken als er andere orga
nen vergaderen. En dat is nu het
geval. Er vergaderen nu KVP en
ARP-organen."
Een ingewijde toehoorder fluistert
knisperend achter zijn hand: „on
zin. er zijn helemaal geen andere
vergaderingen." Dan maar even de
partijbureaus gebeld. Bij de KVP
„Er is alleen een vergadering van de
kring-Gelderland geweest Maar
dat is dus niet landelijk En de
ARP „Nee hoor. wij weten van
niets."
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENTE
Mensen die nog nooit van het
Japanse spel „go" gehoord heb
ben, moet het wel fantastisch in
de oren klinken dat er een Neder
landse Go Bond bestaat, al twin
tig jaar zelfs. Toch vallen die
twintig jaren in het niet vergele
ken bij de ongeveer vierduizend
jaar dat het spel al beoefend
wordt.
Volgens die jarige bond is go ver
moedelijk het oudste van alle be
kende denkspelen. Het is in Chi
na ontstaan, en van daaruit is het
spel over het hele Verre Oosten
verspreid. Go is daar veel popu
lairder geworden dan schaken en
dammen bij ons. Een go-bord be
staat uit achttien bij achttien
vakjes, 324 dus; er wordt alleen
niet op die vakjes gespeeld, maar
op de kruispunten van de lijnen
De spelregels zijn „eenvoudig en
logisch", lezen we. Zo eenvoudig
dat je in een paar minuten de
basisregels kunt leren en dan me
teen kunt spelen. Maar je schrikt
toch wel even als je in het tijd
schrift van de Nederlandse Go
Bond („Go") de Japanse termen
ziet die in het spel gebruikt wor
den. „Igotermen" heten ze. Woor
den als: oba, aji, joseki, nozoki.
fuseki, moyo, shimari, hoshi. o-
geima, hasami. sabaki, een ko.
zumari. aji keshi. kuronen en shi-
ronen, jigo, dango, ryogote, owari
en uitdrukkingen als een dubbele
kakari, atari geven, het ene ko na
het andere en invasie op san-san,
je moet ze toch maar kennen.
Maar dat zullen wel dingen zijn
die alleen door en door getrainde
go-spelers kennen; je begint er
natuurlijk niet mee. Een opmer
kelijk verschil met schaken en
dammen is, dat je bij deze spelen
twee „troepen" tegenover elkaar
hebt., maar bij go op diverse fron
ten tegelijk speelt: een nederlaag
op de ene plaats hoeft nog niet te
betekenen dat je verliest. Je kimt
die zelfs weer goedmaken door op
een ander front te winnen.
Wie het nu duizelt of wie be
nieuwd is hoe het spel in de prak
tijk gespeeld wordt, heeft deze
week volop gelegenheid om er
kennis mee te maken. Want dat
de jarige bond zijn vierde lus
trum viert, is logisch. Hoogte
punt van de feestelijkheden is
het negende internationale Else
vier Go-toernooi, dat donderdag
(om drie uur) begint en tot en met
zondag (drie uur) duurt. Iedereen
kan die dagen van tien uur
's morgens gratis terecht in
de Wethouder Verhey Sporthal.
Oranje Vrijstaatkade 27 in Am
sterdam. Daar spelen dan onge
veer tweehonderd deelnemers
om de Elsevier-trofee. Driekwart
van hen komt uit eigen land, zo'n
vijftig spelers zijn afkomstig uit
een aantal Europese landen, en
natuurlijk ook uit Japan en Ko
rea. Er zitten zelfs (oud-)kampi-
oenen onder hen.
Een leerzaam spel. zeggen de
kenners. Je leert er bijvoorbeeld
logisch denken van. het is ge
schikt voor jong en oud en het is
een methode om op een kalme
manier je agressie kwijt te raken.
De jarige bond (voor inlichtingen
bereikbaar via postbus 609 in Lei
den) heeft plannen om de jeugd
op grote schaal met het spel be
kend te maken. Dat zal dan op
scholen en in clubhuizen moeten
gebeuren.
Geen tijd Gekke vraag,
vond Glenn Post. toen iemand in
het ziekenhuis hem vroeg op wel
ke leeftijd hij nog interesse in
seks had. „Vraag dat maar aan
een ouder iemand, dat weet ik
niet", zei hij. Post is 109 jaar en
zegt geen vrije tijd te hebben,
omdat hij het zo druk heeft met
de verzorging van zijn twee hon
den. zijn tuin en zijn 33-jarige
vrouw, dat alles in de Amerikaan
se staat Ohio
-
Omdat hulp aan kinderen en hnn
moeders in ontwikkelingslan
den altijd door moet gaan en er
in onze maatschappij altijd wel
gelegenheden zijn om een ander
iets goeds toe te wensen, heeft
Unicef nieuwe series wenskaar
ten uitgebracht die het hele jaar
door gebruikt kunnen worden.
Kaarten met dieren, bloemen,
borduurwerk, met het thema
„familie en vrienden" en nog
veel meer. Meestal zijn ze per
tien stuks (dubbele kaarten) of
BI
227 B
twintig (enkele* in een doos te
krijgen; de prijs ligt op of om en
nabij tien gulden per doos. Met
het geld van bijvoorbeeld
zeven verkochte dozen kaarten
kan Unicef, het kinderfonds van
de Verenigde Naties, al een
handpomp en andere benodigd
heden voor een waterput aan
schaffen. Alle artikelen er zijn
ook bouwplaten, een ronde puz
zel, omslag- en correspondentie-
mappen te koop zijn te krijgen
bij de bekende Unicef-adressen
her en der in Nederland. Wie
geen verkooppunt weet te vin
den. kan inlichtingen krijgen bij
postbus 85857 in Den Haag.
Niet alleen de Vara, ook een aan
tal dagbladen heeft na de rellen
van Koninginnedag met opzeg
gingen te maken gehad. Welis
waar niet in die mate als de socia
listische omroep, maar toch liep
het aantal bedankjes hier en daar
in de tientallen en in één geval
zelfs in de honderden, allemaal
van abonnees die het niet eens
waren met de manier waarop ver
slag van de gebeurtenissen ge
daan was.
De Volkskrant zelf koploper
wat het aantal opzeggingen be
treft heeft de bedankjes bij de
verschillende bladen geteld Af
gezien van het aantal brieven
waarin men zich afkeurend over
de ordeverstoringen zelf uitliet,
verloor De Volkskrant 450 abon
nees. Het Parool enkele tiental
len. NRC-Handelsblad een moei
lijk te schatten aantal, maar „ze
ker is dat het getal ruim onder de
honderd ligt", het Algemeen
Dagblad tien. De Telegraaf wei
gerde gegevens te verstrekken,
en van maar twee kranten is met
zekerheid vast te stellen dat daar
geen enkele abonnee bedankt
heeft: Trouw en Het Vrije Volk
„Beschamend" noemt een lezer
van de Varagids het. dat nota
bene wèl in Oost-Duitsland, maar
niet in Nederland een postzegel is
uitgegeven ter herdenking van de
verzetsstrijdster Hannie Schaft.
Hoe is het mogelijk, vraagt hij
zich af. „dat er in ons land nog
nooit een serie postzegels is uit-
gekomen met de mensen uit ons
oorlogsverzet?" Onder de men
sen die voor afbeelding op zulke
herdenkingszegels in aanmer
king komen, noemt hij de namen
van de zeer bekend geworden
Henk van Randwijk, dr Bruins
Slot (de vroegere hoofdredacteur
van Trouw), mevrouw Rietberg
(„tante Riek") uit Winterswijk, ds
Slomp (Frits de Zwerver). Eduard
Veterman. Gerhard Badrian. en
Anne Frank. Aan Anne heeft de
PTT kort geleden overigens een
zegel gewijd
Toch doorgegaan Ondanks
alle ontkenningen blijkt de
Griekse multimiljonaire Christi
na Onassis toch gescheiden te
zijn, in Zwitserland. Er moeten
„onoverkomenlijke geschillen"
tussen haar en haar Russische
echtgenoot Sergej Kauzow gere
zen zijn, maar ze zijn zonder ruzie
uit elkaar, zegt Christina's advo
caat. Zij en Sergej waren sinds
augustus 1978 getrouwd.
Sake- Japanse smaakmakers
hebben het zelf gezegd: de sake
(rijstwijn) die in Californië ge
maakt wordt, is stukken lekker
der dan de originele Japanse. Net
zoiets dus als Edammer kaas uit
Taiwan, die smakelijker zou zijn
dan die uit Edam zelf komt
