Voorstel Schlebusch is
geen echte verandering
DE PLUSPUNTEN VAN ALLE FIAT RSTMO'S:
DAAROM: FIAT RITMO.
Steun voor Parijsc
'trialoog'
Weer moord
op Libiërs
Chrysler krijgt overheidssteun
Conferentie van Afrika, Europa en
Midden-Oosten
F F
maandag 12 mei 1980
p 8/prh
door Hennle Serfonteln
JOHANNESBURG De aanvaarding door de Zuidafrikaanse regering van een nieuwe
regeling van de constitutionele verhoudingen eind vorige week is een nieuwe poging om de in
hevigheid toenemende strijd tussen de rassen nog in de hand te houden. Maar de nieuwe
regeling voozziet op geen enkele manier in de afschaffing van het apartheidssysteem.
Voor de bijna vijf miljoen blanken
in Zuid-Afrika betekenen de voorstel
len. die werden» opgesteld door een
commissie onder voorzitterschap van'
minister van justitie Alwyn Schle
busch. overigens wel diep ingrijpende
veranderingen. Het huidige parle
mentaire stelsel, dat op de leest van
Westminister is geschoeid, en dat al
functioneert sedert Zuid-Afrika in
1910 een zelfstandige staat werd, gaat
op de helling.
Tot dusver waren alleen de blanken
vertegenwoordigd in de twee huizen
die het parlement heeft. De aanbeve
lingen voor verandering betreffen:
afschaffing van de senaat
de benoeming van een presidentië-'
le raad van 61 leden met adviserende
bevoegdheden, bestaande uit kleur
lingen. blanken. Indiërs en Chinezen
die worden benoemd door de presi
dent
een afzonderlijke adviesinstantie
van de zwarten, waarin zowel de niet-
onafhankelijke thuislanden als de
stedelijke zwarten zijn vertegenwoor
digd. De president „kan" deze raad
om advies vragen.
de benoeming van twintig leden in'
het uitsluitend uit blanken bestaan
de parlement, op basis van evenredi
ge verdeling over de partijen.
De voorgestelde veranderingen, die
de komende zes maanden hun beslag
moeten krijgen zijn een eerste stap
naar een veel moeilijker fase: de op
bouw van een nieuwe constitutionele
structuur waarin kleurlingen, Indiërs
en blanken zullen participeren op ba
sis van een min of meer gelijke
machtsverdeling. De moeilijkheid
daarbij is dat de regering die verde
ling zo tot stand wil brengen, dat de
Nationalistische Partij haar politieke
macht niet verliest. De regering heeft
inmiddels het idee van één volksver
tegenwoordiging voor de drie groe
pen van de hand gewezen uit vrees
dat de liberale blanke oppositie ge
mene zaak zal maken met de tweeën
eenhalf miljoen kleurlingen en de
600.000 Indiërs.
De regering is meer dan drie jaar
bezig geweest met de uitwerking van
een constitutioneel stelsel voor de
niet-blanken. Zo'n herziening vormde
zelfs de inzet van de algemene verkie
zingen van 1977. Maar de toen voorge
stelde grondwet was zo zwaar in het
voordeel van de blanken en de Natio
nale Partij, dat zelfs de meest gema
tigde kleurlingen en Indische leiders
deze verwierpen.
De laatste voorstellen van de com-
missie-Schlebusch hebben duidelijk
gemaakt dat de regering vasthoudt
aan de hoeksteen van het apartheids-
beleid: de 22 miljoen zwarten moeten
hun politieke rechten afzonderlijk
uitoefenen in de negen ethnisch ver
spreide en verdeelde thuislanden,
waarvan er inmiddels drie „onafhan
kelijk" zij, maar door geen ander land
dan door Zuid-Afrika erkend.
Het uiteindelijke doel van de plannen
van de regering is dat er een groot
overkoepelend lichaam komt, waarin
alle groeperingen van de „Zuidafri
kaanse constellatie van staten en na
ties" kunnen samenwerken op een
losse basis: de „onafhankelijke" Ban-
toestans, het zwarte adviesorgaan
van de president voor de niet-onaf-
hankelijke Bantoestans en de zwar
ten in de steden en het orgaan dat
nog geschapen moet worden voor de
kleurlingen, de Indiërs en de blanken.
Maar zowel de aanbevelingen van de
commissie-Schlebusch als het omvat
tende plan dat de regering voor ogen
staat hebben een grote zwakte: ze
hangen uiteindelijk af van de steun
en de medewerking die de regering
krijgt van een belangrijke meerder
heid van de zwarten, de kleurlingen
en de Indiërs. In zwarte kring is al
gewezen op de zwakke kanten van de
nieuwe voorstellen: Zowel de presi
dentiële raad als de raad voor de
zwarten wordt samengesteld uit be
noemde en niet uit gekozen leden.
Bovendien zijn beide organen advise
rende lichamen zonder echte macht.
Daarbij komt dat van de presidentië
le raad geen zwarten deel uitmaken,
die nog altijd drie kwart van de bevol
king van Zuid-Afrika uitmaken.
De invloedrijke Gatsha Buthelezi, lei
der van de sterke Zoeloebeweging, zei
dat hij de presidentiële raad een goe
de tussenfase had gevonden als er
vertegenwoordigers van alle rassen in
zouden zijn komen te zitten. Andere
zwarte woordvoerders vreesden dat
de voorstellen alleen maar zullen lei
den tot verdieping van de kloven in
de Zuidafrikaanse samenleving.
De enige hoop voor de regering en
dat is maar een geringe hoop ligt in
een echte deling van de macht op
basis van een stem per persoon met
kleurlingen en Indiërs in één parle
ment. Maar de regering verwerpt deze
gedachte en de krachtige conserva
tieve meerderheid zal ze helemaal
nooit aanvaarden. De conservatieve
blanken maakten zelfs al bezwaar
tegen zwarten in een presidentiële
raad en dat heeft ertoe geleid dat er
een tweede adviesllchaam voor zwar
ten moest worden gevormd. Dit on
danks het feit dat deze organen geen
enkele macht hebben. De voorge
stelde consitutionele veranderingen
zijn het resultaat van een eenzijdige
beslissing door een blank parlement
en niet het gevolg van onderhandelin
gen tussen blank en zwart. De kans
dat de meerderheid in Zuid-Afrika
deze plannen ooit zal aanvaarden is
dan ook nihil.
BONN. ROME (Reuter,
AP, AFP) Opnieuw
zijn twee in het buiten
land wonende Liblërs,
die bekend stonden als
tegenstanders van het
regime van kolonel
Khaddaffl, het slacht
offer geworden van
moordaanslagen. De
moorden werden ge
pleegd in Bonn en
Rome.
In de Westdultse hoofd
stad Bonn schoot de 26-
jarige Libiër Basjir E.
zijn welgestelde
landgenoot Omran el
Mechdawi (43) dood in
een voetgangersgedeel
te van de stad. El Mech
dawi was tot april 1978
werkzaam op de Libi
sche ambassade in
Bonn. Winkeliers ach
tervolgende de dader
en wi3ten hem te pak
ken te krijgen. Bij zijn
overdracht aan de poli
tie verklaarde hij voor
een Libisch inlichtin
genbureau te werken
en eind april uit Tripo
li in Keulen te zijn aan
gekomen. Basjir zei dat
hij de moord had ge
pleegd omdat El Mech
dawi hem geld schul
dig was, wat hij niet
wilde terugbetalen.
In een drukke bar in de
Italiaanse hoofdstad
Rome is zaterdag de Li
biër Abdallah Moham
med el Kazlmi doodge
schoten door een onge
veer 23-jarige jonge
man. Het was de derde
maal dit jaar dat in
Rome een Libiër ge
dood werd. De Romein
se politie meent dat er
mogelijk politieke mo
tieven in het spel zijn.
De Libische kolonel
Khaddaffi liet enige
tijd geleden weten dat
alle in het buitenland
verblijvende Libiërs
naar huis moeten te
rugkeren. Als zij hun
verzet tegen Khaddaf-
fi's bewind vanuit het
buitenland zullen
voortzetten, dan moe
ten zij met liquidatie
rekenen.
Drie Libiërs die door
de Britse politie wor
den gezocht in verband
met twee recente aan
slagen op in Londen
wonende Libiërs ver
bergen zich momenteel
in de Libische ambas
sade in de Britse hoofd
stad. De autoriteiten
zouden hen daar van
nieuwe paspoorten wil
len voorzien om ze zo
veilig het land uit te
krijgen. De Britse rege
ring heeft na de aansla
gen op de Libiërs con
tact opgenomen met
verscheidene Westeu-
ropese landen en de
Verenigde Staten om
zich te beraden over de
status van de Libische
vertegenwoordigingen,
die officieel kantoren
van de Libische volks
beweging heten, men
vraagt zich af of deze
kantoren, zeker nu ze
gebruikt schijnen te
worden als schuil
plaats voor de plegers
van politieke aansla
gen, nog wel de status
van ambassade
hebben.
De vier diplomaten die
zich ophielden in de Li
bische ambassade in
Washington en die aan
vankelijk weigerden
het gebouw te verlaten
en naar hun land terug
te keren, besloten vrij
dag toch naar huis te
rug te gaan. De Ameri
kaanse regering ver
denkt het viertal van
intimidatie van in de
Verenigde Staten wo
nende Libische tegen
standers van kolonel
Khaddaffi.
WASHINGTON (Reuter, AP)
De Amerikaanse overheid
zal het automobielconcem
Chrysler kredietgaranties ver
strekken tot een totaalbedrag
van ruim drie miljard gulden.
Hierdoor is het Chrysler mogelijk le
ningen aan te gaan en daarmee te
voorkomen dat deze op twee na de
grootste autofabrikant van Ameri-
Iro foillit»t crnnt
Volgens minister G. William Miller
van Financiën, zal Chrysler op grond
van de toezegging op 27 mei al één
miljard gulden kunnen lenen. De mi
nister zei voorts te verwachten, dat
het concern over tweeëneenhalf Jaar
zichzelf weer kan financieren zonder
overheidshulp. Ook zei hij te ver
wachten dat Chrysler volgend jaar
weer met winst zal werken, mede
door het aan de markt brengen van
een nieuwe serie kleine en zuinige
auto's.
Voorzitter Lee Iacocca van de raad
van bestuur van Chrysler zei in een
verklaring, dat de kredietgaranties
de eerste stap zijn in de bestrijding
van buitenlandse (auto)importen en
in elk geval de redding van ongeveer
vijfhonderdduizend arbeidsplaatsen
betekent.
NICE (AFP, Reuter) Energie en
geld uit het Midden-Oosten, grond
stoffen uit Afrika en ontwikkelings
hulp en technologie uit West-Europa
Een dergelijke samenwerking met be
langen over en weer staat de Franse
president Giscard d'Estaing voor
ogen. Hij wil erover praten in het
kader van een „trialoog" tussen de
drie groepen.
Voor een dergelijke bijeenkomst
heeft hij nu naar eigen zeggen
„duidelijke en actieve steun" gekre
gen van de Afrikaanse landen die
vertegenwoordigd waren tijdens de
jaarlijkse Frans-Afrikaanse topcon
ferentie, die in Nice werd gehouden.
De volgende bijeenkomst wordt over
een jaar gehouden in Kinsjasa, de
hoofdstad van Zaire.
Tijdens een reis van Giscard door het
Midden-Oosten bleek eerder dat de
Arabische landen nog niet erg warm
lopen voor een „trialoog". Een confe
rentie over internationale economi
sche samenwerking (CIES; het
Noord-Zuidgesprek) ook al een ini
tiatief van Parijs werd drie jaar
geleden een flop, reden waarom Gis
card volgens sommige waarnemers
opnieuw zou willen proberen Frank
rijk op de voorgrond te plaatsen, nu
via zijn „trialoog".
Gemenebest
De Frans-Afrikaanse topconferentie
in de Zuidfranse badplaats heeft de
eerste stappen gezet naar een Frans
Gemenebest. De nieuwe organisatie
zou meer dan dertig voormalige kolo
niën in Afrika, Azië, Zuid-Amerika en
het Midden-Oosten moeten omvat
ten, alsmede het moederland zelf. Het
hoofdkantoor komt in Parijs.
President Senghor van Senegal is de
drijvende kracht achter het v.
Hij vindt het nieuwe samenwerid
verband geen „nafipen" van het]
se Gemenebest. „Het is ons voors
Er zal nauw contact worden gg
den met het secretariaat van het
menebest in Londen. Veel Afrika
landen zijn nogal aarzelend over
Senegalese plan en willen liever
losser samenwerkingsverband
Parijs, uit angst overheerst te i
den. De ministers van buitenlan
zaken die van het Franse Oen*
best deel zouden moeten gaan uiti
ken komen in november in Dakar,
hoofdstad van Senegal, bijeen oi
voorstel te bepraten.
Tsjaad
President Senghor zei verder d_,
OAE de Verenigde Naties zuilent
gen een vredesmacht naar Tsjaa
sturen, als de Franse troepen ven]
nen uit dat land. De OAE is de 0
nisatie van Afrikaanse Ee
waarvan Senegal sinds de s
greep in Liberia voorzitter is.
President Giscard heeft nog ee
vestigd dat de 1100 man sterke Pi
se strijdmacht in Tsjaad indert
naar huis toe gaat, waarmee iet
hoop dat er snel een einde zou k
nen worden gemaakt aan de bui
oorlog in het straatarme Midderw
kaanse land de bodem is ingeslai
De vice-president van Tsjaad, k
nel Wadal Abdelkader Kamouj
veroordeelde in Nice de „rebellie-
de voormalige minister van dele
Hissene Habre, de aartsrivaal t
president Oeuddei Goukouni. De
lonel bestreed dat Goukouni st<
zou krijgen van Libië, een landt
achter Habre stond toen deze r
bevrijdingsbeweging in het noorti
van Tsjaad aanvoerde
Ruim.
De Fiat Ritmo biedt ruim voldoende plaats aan 5 personen plus
bagage. Een derde of zo u wilt vijfde deur maakt de bagageruimte
makkelijk toegankelijk. Een ideale gezinsauto dus.
Komfortabel.
Aangenaam rijkomfort, dankzij anatomisch gevormde stoelen en
perfekte geluidsisolatie. Extra luxe hebben de CL versies met
onder meer kwartsklokje, zacht bekleed stuur en zware stoffen
stoelbekleding.
Veelzijdig.
Van buiten herkenbaar aan de eigentijdse aërodynamische vorm
geving. Binnenin zijn er allerlei handige extra's. Zoals een neerklap-
bare achterbank waarmee u heel wat extra laadruimte schept
Zuinig.
Maar die zuinigheid gaat niet ten koste van prestaties. Ritmo 65
(1300 cc): 150 km/p.u. De Ritmo 75,5 versnellingen (1500 cc):
160 km/p.u. Extra zuinig rijdt u in de stille, snelle Ritmo Diesel.
Degelijk.
FYC schilden in de voorste wielkasten, FVC undercoating, plus
een unieke zincrometaal behandeling tegen korrosie, waarborgen
een lange levensduur. Lage onderhoudskosten: grote beurt om
de 20.000 km.
Niet duur.
Want u heeft al een Rat Ritmo voor slechts f 12.990,- (type Junior).
Uiteraard zijn er meer uitvoeringen zoals een 3- of 5-deurs (L of CL).
Nieuw is de Ritmo Diesel (v.a. f 16.995,-).
De enige diesel onder de 17 mille heeft ook nog 5 versnellingen.
De keuze is aan u.
De 250 Fiat Dealers vertellen u meer. Ga erheen, kijk en probeer.
Imp. Leonard Lang b.v., Daniël Goedkoopstraat 9, Industnegebied/Amstel,
1096 BD Amsterdam. Tel. 020-92 48 88.
VASTE AFLEVERINGSKOSTENf 325.-. m mat». I
Prijzen inkl. BTW. KÊ —Bf'i BW* I
