Stroom zonder kolen te duur jCongres pijnbestrijding bij bevalling Lonen 'Arbeidsplicht voor alle jongeren na hun schoolopleiding' f24,95 f49,95 ,cDaer wérd wat groots verrigt GROOT "SLUIZENBOEK Nederland lijkt geschikt voor een tweede vakantie Uitgeverij!WEVER B.V Directeur-generaal: Geluid van auto's moet veel zachter 'El lm zich op deze markten een positie t verwerven was het voor de Neder- andse Industrie van grote betekenis, iver een thuismarkt te beschikken. !n die zag Tieleman „in de komende aren in Nederland snel ontstaan", J neller dan in een aantal andere lan den: len. De kans op een goede ultgang- ïuw positie op exportmarkten was dus Qfcnwezig, als de industrie de krach ten maar op korte termijn wist te F. Njbundelen. Volkshuisvesting en defensie mogen minder bezuinigen Lekkerkerk kost rijk 130 miljoen Vier vorstelijke theelepels sola INTEKENBILJET ZATERDAG 10 MEI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 ™>Van een onzer verslaggevers UTRECHT Stijgende olieprijzen en wie verwacht die niet leiden voor grote elektriciteitsafnemers tot een rampzalig jfj lerschil in tarieven tussen Nederland en Duitsland. Hiervoor aj1 n'aarschuwde directeur-generaal voor de energievoorziening »ar jrs. W. H. J. Tieleman gisteren in Utrecht op de conferentie „Steenkool voor onze toekomst". a ons land wordt elektriciteit nu nog foor ongeveer 85 procent opgewekt £.u net olie en gas. Dat wil zeggen, aldus WJ! [ieleman. dat de tarieven in hoge 3ve' mate worden bepaald door de OPEC- rotf prijsstelling. De Duitse centrales )Vei draalen voor 28 procent op olie en Koningin Beatrix en prins Claus hebben gisteren een deel van het jaarlijkse congres van de federatie van Oranjeverenigingen in Zwolle bijgewoond. Op de foto is het ko ninklijk paar in gesprek met minis ter Wiegel (links) en de voorzitter van de federatie, mr, I. W. van Op stelten. De Oranjeverenigingen spra ken tijdens het congres hun zorg uit over de plannen om van de vijfde mei een jaarlijkse terugkerende na tionale feestdag te maken. Zij vrezen dat koninginnedag of de 5 mei-vie ring in het gedrang zal komen. PARIJS (ANP) Over tien jaar dienen de au tomobielfabrikanten alleen nog maar „ge luidarme" auto's te produceren. Tussen 1985 en 1990 moet het geluidsniveau van de auto's met vijf tot tien decibel worden terug gebracht. Dit is bet belangrijkste resultaat van de confe rentie over geluldshin- der, die de organisatie van rijke industrielan den (OESO) de afgelo pen dagen in Parijs heeft gehouden. Na aanvankelijke te genstand van Frank rijk spraken de 24 lan den af dat de grootste en meest zorgelijke bron van geluidshinder sterk moet worden ge reduceerd. Het huidige geluidsniveau van de personenauto ligt ge middeld op tachtig de cibel en dat van de vrachtwagen op 88. Deze moeten worden teruggebracht tot resp. 75 en 80 decibel. het flr' gas, en voor 67 procent op steenkool Ptd' en bruinkool. 91®1 Diversificatie van brandstoffen is dus !f niet alleen belangrijk om de kwets- baarheid van de voorziening te ver- minderen, maar ook in verband met el® de kosten, „vooral voor onze energle- intensieve bedrijven, waarvoor een verschil in de kostprijs van een paar faTwnten een kwestie van leven of dood tui betekenen", zei Tieleman. Of het ministerie van economische ksl «ken waren nieuwe kostprijsbereke- jlngen gemaakt, die neerkwamen op ad)f zes cent per kilowattuur voor kerne- Jergie, en negen cent per kWh uit ?fl kolencentrales. Die waren dan altijd UJ0 nog goedkoop in vergelijking met ew(hleuwe olie- en gascentrales (twaalf cent per kWh). Maar die bouwen we dus niet meer. Nederlands maritiem instituut nam het NSP het initiatief tot het studie- en ontwikkelingsproject „Schip-Ha- ven-Integraal", dat vervoer en over slag van kolen voor het eerst als één samenhangend proces gaat benade ren. „Hier moet een beter kolenschip uit komen dan ooit tevoren ontwor pen is", aldus Van Manen. Dynamisch ge, tanig 7*1 Iconomlsch zag Tieleman de her- "'nleuwde invoering van kolen als be- F angrijke energiebron vrij zonnig in. j (iet vergt een „niet zo indrukwekken- e" extra investering van een half 1 nlljard gulden per jaar, en zal weinig 'f nvloed hebben op de betalingsba- ans. Wel gaat het gepaard met wat 'ermlndering van de werkloosheid. lelangrijk voor de industrie vond hij iat tal van nieuwe systemen en tech- 13(311 ileken toegepast gaan worden: stads- ar verwarming, wervelbedverbranding, olenvergassing, verwerkings- en ransportsystemen. P/m V Het enthousiasme van Tieleman werd overigens niet gedeeld door voormalig Shell-dlrecteur ir. K. Swart, die bromde dat kolenresearch door ambtelijke kringen zó dyna misch aangepakt wordt dat „wij een origineel Nederlands procédé zullen hebben tegen de tijd dat niet alleen de olie maar ook de steenkool op is." De Delftse mijnbouwkundige prof. ir. P. Th. Velzeboer wees in Utrecht op het bestaan van gigantische steen koollagen onder Nederland, „waar van overigens slechts wordt veron dersteld dat die zich op grote diepte bevinden". Die zouden wel eens beter verkend kunnen worden. Conventio nele mijnen ziet Velzeboer hier niet meer aanleggen (hoewel hij duidelijk zin had), maar we moeten in elk geval de in ontwikkeling zijnde technieken van winning via boorgaten blijven volgen. „De omvang van de reserve eist dat." Een proefproject in Neder land achtte hij niet vóór 1995 zinvol. Van onze soc. econ. redactie DEN HAAG Er moet een arbeids- of dienstplicht worden ingevoerd voor alle jongeren na hun middelbare schoolopleiding. Die plicht zal zowel voor jongens als meisjes moeten gelden. Zonder zo'n verplichte arbeidsprestatie komen essentiële taken in de samenleving in de knel. Voor het vervullen van de dienstplicht gaat het niet alleen om militaire dienst, verpleging, bejaardenzorg, maar ook het bedrijfsleven. Deze stelling zal ing. J. de Stoppelaar Blljdesteijn verdedigen op een besloten congres van het werkgeversverbond VNO op 22 mei aanstaan de. Ing. De Stoppelaar is voorzitter van de Algemene Werkgevers Vereniging, een van de grootste lidorganisaties van het VNO. De Stoppelaar meent dat de verplichte arbeidsdienst nodig wordt doordat de voorkeuren van de mensen voor soorten werk steeds meer gaan verschillen met het aanbod van het werk dat gedaan moet worden. Het thema van het VNO-congres is „Herstel arbeidsmarkt". Een andere stelling van ing. Stopoelaar luidt dat er grotere netto loonverschillen moeten komen voor ambtenaren en werknemers in het bedrijfsleven bij vergelijkbare functies. Ambtenaren kiezen voor de grotere zekerheid, terwijl werknemers in het bedrijfsleven een zeker risico aanvaarden,- aldus De Stoppelaar. Verder vindt hij dat meer traditionele mannen functies moeten worden opengesteld voor vrouwen. Van een onzer verslaggevers GRONINGEN Het Nederlandse klimaat heeft niet zo'n goede naam en daarom kan ons land zich in plaats van voor hoofdvakanties beter aanprijzen als een geschikt land voor een tweede of zelfs derde vakantie. Dat soort vakanties komt steeds meer in zwang. begin van zo'n bundeling werd tp de conferentie gerapporteerd door amèltof. dr. ir. J. D. van Manen, directeur nn het Nederlands scheepsbouw- idlg proefstation. Samen met het Van onze parlementsredactie DEN HAAG De ministeries van defensie en van volkshuisvesting zijn ten dele uitgesloten van de bezuini- gingsopratie waarbij drie jiljard door alle ministeries gezamenlijk moet worden ingeleverd. Voor beide depar tementen. is, zo zei premier Van Agt gisteren op zijn persconferentie, een „aanmerkelijk bedrag" vrijgemaakt. De ministeries stonden aanvankelijk ieder voor omstreeks driehonderd miljoen gulden op delijst om bij te dragen aan bezuinigingsoperatie. Volgens de premier zijn ze daar niet geheel van vrijgesteld Het ten dele niet meedoen van de ministeries van defensie en van volkshuisvesting in de bezuinigingen vraagt een extra inspanning van de overige ministeries, die, zo zei Van Agt, het bedrag gezamenlijk moeten opbrengen. Over de exacte invulling van de be zuinigingsoperatie en de stimuleren de maatregelen voor de bouw zullen volgende week twee brieven naar de Tweede Kamer worden gezonden. Eén van minister Van der Stee van financiën en één van staatssecretaris Brokx van volkshuisvesting. De maatregelen ter stimulering van de woningbouw kunnen, zo bleek uit de woorden van Van Agt niet meer be dragen dan driehonderd miljoen gul den en waarschijnlijk minder. Defen sie is ten dele vrijgesteld van de af spraak om driehonderd miljoen gul den in te leveren vanwege de af spraak die is gemaakt in NAVO-ver- band om jaarlijks het defensiebudget met drie procent te verhogen. Dit is de kem van een plan dat direc teur drs. P. J. van Houten van de hotelgroep Wagons-Lits bij de ope ning van een uitgebreid Euromotel in Groningen lanceerde. Volgens hem zouden vakantiegangers het slechte weer best op de koop toe willen ne men als het om enkele dagen gaat. Overigens is dan wel verbetering van de voorzieningen voor slecht weer (overdekte zwembaden en andere re creatieve centra) nodig. De overheid zal dat financieel en fiscaal moeten ondersteunen. Van Houten meent dat zijn plan het aantal in Nederland doorgebrachte vakanties kan verho gen met 23 procent. Gevolg daarvan is dat op korte ter mijn 23.000 nieuwe arbeidsplaatsen in de toeristische sector kunnen wor den gecreëerd. Om zijn doel te berei ken wil Van Houten het plan onder steunen door een speerpuntenactie Nederland zou daartoe in regio's moe ten worden verdeeld. Elke regio richt zich op een streek in het buitenland: Groningen bij voorbeeld op Zuid-De nemarken en Noord-Duitsland en an dere Nederlandse regio's op Midden en Zuid-Duitsland. België, Noord Frankrijk en Zuid-Engeland. Zo be reik Je 55 miljoen mogelijke vakantie gangers. Het aantal tweede vakanties kan door een gerichte actie stijgen van 7,7 tot 9.5 miljoen. Door de grote re bekendheid die Nederland zodoen de krijgt, kan ook het aantal hoofdva kanties toch weer toenemen. ne al „Nu je twee nieuwe tanden hebt, mag je niet van mijn appel happen DEN HAAG De milieuramp in Lek kerkerk gaat het rijk ongeveer hon derddertig miljoen gulden kosten. De aankoop van de bewuste woningen en de vergoedingen voor de bewoners zullen ongeveer vijftig miljoen gul den vergen en het zuiveren van de grond met de daarvoor noodzakelijke sloop van de woningen wordt geschat op zeventig tachtig miljoen. Dit heeft minister-president Van Agt gis teravond meegedeeld. ADVERTENTIE ADVERTENTIE Vervolg van pagina 1 Het snel oplopen van de inflatie blijkt vooral wanneer wordt gelet op de prijsstijging gedurende een heel Jaar (twaalf maanden). Dan blijkt dat het prijsniveau thans 6,4 procent ligt bo- fen het niveau van een jaar geleden. Zo'n hoog jaarcijfer is sedert meer dan drie Jaar niet meer voorgekomen. In augustus stond dit Jaarcijfer dus de prijsstijging tussen augustus 1978 en augustus 1979 nog op 3,8 pro cent, wat toen een laagterecord was voor meer dan tien Jaren. Onder staande jaarcijfers geven aan hoe de inflatie sinds de nazomer de pas erin heeft gezet: augustus oktober 3.8 procent 4,4procent februari 5,9 procent april 6,4 procent Als blijvende herinnering aan dit feestelijke kro ningsjaar brengt Sola een set van vier stijlvolle theelepels met afbeeldingen van Koningin Bea trix, Prinses Juliana, Prins Bernhard en Prins Claus. Per set in geschenk etui. Sola Elite, zilverwit edelstaal Sola-Society Pleet, zwaar verzilverd Verkrijgbaar bij de Sola detaillist. Deze set herinnerings theelepels kan ook in 100% zuiver zilver ot 24 karaals goud worden besteld. Tel int. 03404-13677 Sola Fabriek M J Gerritsen N V Van Reenenweg 155, Zeist. Reacties Vice-vooreitter Spit van de FNV zei dat door de tegenvallende prijsstij ging de koopkracht van de modale man dit jaar met zeker twee procent zal inboeten, in plaats van een half tot een procent zoals de regering an derhalve maand geleden nog meende. FNV-bestuurder Terpstra kondigde aan dat het CNV in elk geval de regering zal houden aan de belofte, dat de minimumloners niet in koop kracht achteruit gaan. Terpstra vindt dat de regering de extra prijsstijging moet compenseren met verlaging van belastingen. Spit kon nog niet zeggen of de FNV bij de regering zal gaan aandringen de 27 gulden per maand ingevolge de loonmaatregel op 1 juli te herzien. door Kees de Leeuw m^DEN HAAG Met het toenemen van het aantal ;ctr bevallingen in ziekenhuizen en poliklinieken slechts drieëndertig procent van de vrouwen bevalt nog thuis zal in Nederland waarschijn lijk tevens de vraag naar goede pijnbestrijding tijdens de baring stijgen. De eigen vertrouwde omgeving wordt verruild voor het vreemde mili eu in het ziekenhuis en daardoor kunnen meer spanningen en angst voor pijn ontstaan. 81] n is een subjectieve bele venis, waarvan de drempel ln hoge mate afhankelijk is van angst en spanning en net is daarom nodig om de cirkel angst-spanning-pijn doorbreken. Voorop staat dan dat, indien noodzakelijk er een methode van pijnstil- "ng wordt toegepast, die de Pijn zo goed mogelijk be strijdt, ongevaarlijk is voor net kind en waarbij de kans op complicaties bij de moe der zeer gering is. Een dergelijke methode lijkt au. Sponden te zijn in de epidurale analgesie, een orm van pijnbestrijding ooor middel van plaatselijke erdoving in de ruimte tus sen ruggewervels en rugge- In Nederland wordt ««e methode momentgeel «echts in enkele ziekenhui zen toegepast, maar in het buitenland met name in Scandinavië en de Verenig de Staten heeft men al veel ervaring hiermee opge daan en wordt deze techniek op grote schaal gebruikt. Duidelijk is dat ook in ons land deze methode langza merhand terrein wint, want bij een totaal aantal beval lingen van 178 duizend in 1979 werd in ongeveer twee tot drieduizend gevallen pijnbestrijding volgens de epidurale analgesie gedaan. Toch is deze methode nog niet volledig althans on voldoende bekend bij al len die zich met de verlos kunde bezig houden. wordt vandaag in Den Haag een wetenschappelijk sym posium gehouden voor zo'n achthonderd huisartsen, gy- neacologen, aneasthesisten eri verloskundigen, waarop uitvoerig zal worden gespro ken over deze techniek en alle medische en sociale as pecten. Het congres is niet opgezet om deze nog nieuwe methode voor Nederland te propageren, wel om meer in zicht ln en bekendheid ge ven aan deze vorm van pijn bestrijding tijdens de beval ling. Ingreep Inzicht Om in ruimere kring Infor matie daarover te geven Tijdens een toelichting merkte dr H. J. Huisjes, hoogleraar in de gynaecolo gie in Groningen en één van de inleiders, op dat het sym posium nauwelijks zal gaan over de wenselijkheid van pijnbestrijding in de verlos kunde. Toch bestaan hier over twee opvattingen. De eerste is dat het nuttig effect van het pijnsignaal voor het geboorteproces niet zo groot wordt geacht, dat dat op weegt tegen de negatieve kanten van de pijngewaar- wording. Er is dan ook geen reden pijn te bestrijden, wanneer dat mogelijk is met hulpmiddelen, die op zich zelf weinig risico mee brengen. In de tweede opvatting gaat men er van uit dat de pijn van de weeën zo onlosmake lijk verbonden is met het baringsgebeuren, dat het wegnemen ervan een bijna verminkende ingreep in een natuurlijk proces is. Beide opvattingen zijn te verdedi gen en de keuze wordt voor al cultureel bepaald, aldus prof. Huisjes. Dat neemt niet weg dat er bevallingen zijn, waarbij pijnstilling noodzakelijk is, hetgeen nie mand dan ook bestrijdt. Vergeleken bij andere be staande methoden van pijn bestrijding biedt de tech niek van de epidurale anal gesie veel voordelen. De vrouw beleeft de bevalling zonder pijn toch bij haar vol- Ie bewustzijn en is volledig aanspreekbaar, er zijn nade lige gevolgen voor de toe stand van het kind en de verdovende werking blok keert tevens de pijn na de baring, zodat wanneer no dig; er ook gehecht kan worden. Nadelen zijn dat de verdo ving echter bij de moeder de prikkel wegneemt om mee te persen, zodat zij hiertoe door de verloskundige moet worden aangemoedigd en dat deze methode slechts verantwoord kan worden toegediend in ziekenhuizen, waar vierentwintig uur per dag een team van specialis ten en deskundig personeel aanwezig is. Een dergelijke organisatie is in de meeste kleine en middelgrote zie kenhuizen hier nog moeilijk te verwerken. Discussie Opgemerkt kan nog worden, dat de pijnbestrijding niet ten koste mag gaan van een goede voorbereiding op de zwangerschap en de beval ling zelf. Angst en spanning dienen verminderd te wor den door bijvoorbeeld voor lichtingsavonden en per soonlijke aandacht voor de vrouw en haar partner, reeds tijdens de zwangerschap. In de praktijk blijkt dat de epi durale analgesie minder no dig is, omdat de spanningen dan al zo zijn verminderd, dat veel vrouwen praktisch pijnloos kunnen bevallen. Uit dit alles komt naar vo ren, dat er door deskundigen helemaal niet gelijkluidend wordt gedacht over pijnbe strijding en verloskunde en dat ook na dit symposium de discussie hierover zeker nog wel zal voortduren. Dit gezegde, variant op een bekende historische uitspraak, is stellig ook van toepassing op de ingenieuze waterwerken die Hollandse bouwkundigen in de Gouden Eeuw hebben geconstrueerd, en niet minder op de Nederlandse graveer- en boekdrukkunst die deze werken op indrukwekkende wijze in beeld heeft gebracht en beschreven. Een uniek voorbeeld hiervan is het zogenaamde in l736/'37 door PETRUS SCHENK, „konst- en kaartverkoper" te Amsterdam, uitgegeven onder de titel THEATRUM MACHINARUM UNIVERSALE of keurige verzameling van verscheidene grote en zeer fraaie WATERWERKEN, SCHUTSLUIZEN, WATERKERINGEN, OPHAAL- EN DRAAIBRUGGEN met hare gronden, opstallen en doorgesne- dens'. Van dit twee-delige werk. uitgebracht in één band. verschijnt binnenkort een integrale facsimile-uitgave op groot formaat (28 x 40 cm), ged'ukt op 150 grams gevergeerd papier. Omvang 272 pagina's. Naast de beschrijvende tekst bevat deze monumentale heruitgave reprodukties van de originele kopergravures, gemaakt door de beroemde graficus Jan Schenk, naar tekeningen van Tileman van der Horst (deel I) en Jacob Polley (deel II). Het werk geeft gedetailleerde informatie in woord en beeld over het afdammen en de aanleg van sluizen en bruggen (o.m. de grote sluis te Muiden met ophaalbrug en een draaibrug over de 's-Gravelandse Vaart), duikers en waterkeringen, met een volledige uiteenzetting van de werktuigen en hulpmiddelen daarbij gebruikelijk, alsmede een voor het begin van de 18de eeuw zeer vooruitstrevend, tamelijk uitgewerkt plan om zonder bekistingen rivieren te kunnen overbruggen Evenals het GROOT-MOLEN-BOEK dat onlangs verscheen, wordt ook het GROOT SLUIZENBOEK uitgegeven in samenwerking met Buijten Schipperheijn B.V. te Amsterdam en Repro Holland te Alphen aan den Rijn. Het verschijnt in twee uitvoeringen. Voor de normale uitgave in linnen band (Buckram-kwalitelt) geldt tot 1 januari 1981 een voorintekenprijs van 250,-; daarna is de prijs 295,-. Een klein aantal genummerde exemplaren (maximaal 80) wordt in leer gebonden. Voor deze zeer fraai uitgevoerde luxe editie geldt een voorintekenprijs van 595,-; na 1-1-'81 is de prijs 645,-. Reeds nu staat vast dat de belangstelling voor deze uitgave bijzonder groot is. Daarom adviseren wij: voorkom teleurstelling door tijdig een exemplaar voor u te laten reserveren. U kunt daarvoor gebruikmaken van het INTEKENBILJET. Zend het vandaag nog aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder postzegel) aan: ANTWOORDNUMMER 5, 8800 VB FRANEKER Plaats: Bankrekening- of gironummer: Datum: Handtekening: Voor telef informatie: 05170-3147 Zend mij bij verschijning legen voorintekenprijs rechtstreeks/via boekhandel: ex. GROOT SLUIZENBOEK. gebonden in Buck ram linnen. Prijs 250,-. Betaling ineens/in vijf termijnen van 50.- per maand ex. GROOT SLUIZENBOEK, in geheel lederen band Prijs 595.- Betaling ineens/in vijl termijnen van 119,- per maand. Doorhalen wat u niet wenst TR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 3