^eel werknemers Hoogovens door riekte bewegingsorgaan in WAO 'Cardium' moet matten jvoor pijlers leggen 'Jaarlijkse viering hangt af van het 5 mei kabinet' „Datkanonsniet gebeuren'is het nieuwe Boekvan de Maand. Als dank ontvang je een gulle lach wanneer je haar zo'n K-tel plaat geeft op Moederdag! Opport Amsterdamse Wetenschapswinkel: Vaartuig bij Oosterscheldewerken 1 Tweede Kamer aanvaardt motie „Gaat u rustig slapen" datkc mom Tbten met 31 mei f22,50. Daarna f 10,- duurder. Blokkade rijksweg door bewoners woonwagenterrein tMDERPAG 8 MEI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET P 13 HR 15 HS 17 ADVERTENTIE jn onze redacteur wetenschappen MSTERDAM Per honderd oudere werknemers (boven 54 jaar) meldde Hoogovens in 1975 iaalf mensen aan voor een WAO-uitkering wegens gehele of gedeeltelijke arbeidsongeschikt lid. Werknemers uit de produktiesector maakten 73 procent meer kans om in de WAO recht te komen dan administratief personeel. De grote oorzaken die er bij de produktiewer- •rs uitspringen zijn ziekten van bewegingsorganen (130 procent meer kans) en psychische bornissen (zestig procent meer kans). K cijfers komen uit het gisteren ubliceerde rapport „Arbeidsom- jdigheden, sociaal beleid en WAO de Hoogovens", uitgebracht door Wetenschapswinkel van de univer- Et van Amsterdam. Anderhalf jaar den had de FNV-kadergroep van {oudbandwalserij I van Hoog- daar aangeklopt met deze Waslijst i. „Waarom bereiken zo weinig ..nemers bij de Koudband I ge- nd hun pensioen?" lijk zwaar, en moet vaak in ongunsti ge houdingen worden verricht. Door organisatorische veranderingen en produktiedruk worden de mensen ook psychisch belast. Er wordt weinig gedaan aan het arbeidsklimaat. t onderzoek door universitaire me-, erkers en studenten in samenwer- i met de kadergroep heeft op die geen duidelijk antwoord opge ld, blijkt uit het rapport. Maar Ucus Loek Fortuin heeft wel een I pittige vermoedens. De mensen i Koudband I zijn aan „gigantisch 1 belastende factoren blootge- Er wordt met veel giftige stof- n gewerkt, waarvan lang niet altijd {eigenschappen voldoende bekend h. Het werk is vaak warm, er treden 9te temperatuurschommelingen op het tocht. En het werk is lichame- Maar in welke mate deze waslijst tot arbeidsongeschiktheid leidt, is nog steeds niet duidelijk. Daar is een die per gravend en meer omvattend on derzoek voor nodig dan een weten schapswinkel in het kader van zijn bijstandverlening kan organiseren. De bedoeling van het rapport is al leen, door het naast elkaar zetten van die waslijst en de WAO-cijfers aan te geven dat er wel een probleem is. De directie van Hoogovens dacht name lijk in eerste instantie dat dit niet het geval is. Toen de kadergroep destijds daar haar zorgen neerlegde en om een on afhankelijk onderzoek vroeg, werd dat afgewezen. Het hoofd van de me dische dienst, prof. dr J. de Groot, legde uit dat het percentage WAO-ers van de Koudband I ongeveer gelijk was aan het gemiddelde van de pro duktiesector van Hoogovens als ge heel. En er waren aanwijzingen dat het WAO-bestand bij Hoogovens als geheel gunstig afsteekt bij de lande lijke cijfers. Wel werd toegegeven dat die laatste vergelijking moeilijk te trekken valt, omdat de situatie bij Hoogovens in veel aspecten verschilt van de landelijke situatie. Ongerust Maar de kadergroep bleef ongerust. Men bleef het gek vinden dat in de Koudband I weinig mensen gezond hun pensioen halen, ook al zou dat géén uitzonderlijk verschijnsel zijn. Vandaar dat men met zijn vraag uit week naar de Wetenschapswinkel. Wat daar uit kwam, heeft wel enig positief resultaat gehad. De directie heeft haar aanvankelijk benadering („niets aan de hand") verlaten en Overzichtsfoto van het werkeiland Neeltje Jans in de monding van de Oosterschelde, waar gewerkt wordt aan de stormvloedkering. Luchtfoto capiui Press door Barend Mensen ger verwijderd en vervangen door ander zand. Vanzelfsprekend wordt ook zo'n nieuwe laag ver dicht. BURGHSLUIS Na de Mytilus (mossel), die al aan het werk is, en de Ostrea (oester), die in aanbouw is en begin 1982 in functie moet komen, nu ook de Cardium (kokkel). De bouw daarvan is zo juist in gedeelten aanbesteed. Het zijn alle drie vaartuigen die nodig Zijn voor de bouw van de pijlerdam in de Oosterschelde. Aan schepen in de normale zin van het woord moet daarbij niet worden gedacht. De Ostrea wordt een drijvende heel eigenaardig ge vormde hefinstallatie. Zij zal itraks de veertig meter hoge en 16.000 ton wegende pijlers stuk voor stuk omarmen, ze drie meter 'an de bodem van een onder wa- «r gezet bouwdok lichten en ze" 'ervolgens naar de sluitgaten •rengen om ze daar voorzichtig op iun plaats te laten zakken. Dat jebeurt 66 keer. Met de bouw van Ut „hefschip", zoals de Delta- lienst van rijkswaterstaat het loemt, is ruim 72 miljoen gulden [emoeid. 'an de pijlers zijn er op het ogen blik in het eerste compartiment 'an het bouwdok bij het werkei- and Neeltje Jans zo'n stuk of jwintig in aanbouw. Hun funde- mg in de vorm van uit drie lagen bestaande „matten" kan niet wor den gelegd voor de ondergrond is verdicht. Dat wil zeggen: inge klonken en versterkt. Daar zorgt eveneens vreemdsoortig vaar- jjjjjj voor. dat het „verdichtings- |chip Mytilus" wordt genoemd. |let bestaat uit een kolossale pon ton met vier zijstukken en draagt sen installatie die vier, op één rij opgestelde, trilnaalden in bewe eg brengt. Met deze veertig me er lange naalden kan de bodem tot een diepte van vijftien meter worden verdicht. Door de vibratie worden de zandkorrels dichter op Ie'Kaar geperst en wordt de massa flus steviger. Op plaatsen in de sluitgaten met een te slechte on dergrond wordt deze door een zui- Goedkoopste De Mytilus is de goedkoopste van de drie vaartuigen. Zij heeft 23 miljoen gulden gekost. De duurste is de Cardium, die voor 92 miljoen gulden op de begroting staan. De Cardium moet eind volgend jaar in bedrijf komen. Gedurende an derhalf jaar gaat ze de bodem in de drie stroomgaten vlak maken. Ook legt ze het fundatiebed waar op met hun voeten van veertig meter In het vierkant de pijlers komen te staan. Ir. T. Visser, hoofd van de pijler- dambouw, heeft de daarvoor te gebruiken matten eens vergeleken met de in de middeleeuwen toege paste methode om met aan elkaar gehechte koeiehuiden de onder grond zodanig vast te houden dat er een gebouw op kon worden ge zet. In wezen gebeurt ten behoeve van de pijlerdam namelijk hetzelf de. Alleen wordt het fundatiebed daarvoor opgebouwd uit van kunststofdoek gemaakte matten van tweehonderd meter lang en veertig meter breed. Zoals gezegd bestaat zo'n mat uit drie lagen. Die zijn respectievelijk gevuld met zand, grind en een ander grof korrelig materiaal. De matten ko men aan weerszijden van de pijler dam te liggen over een breedte aan elke kant van dik zeshonderd meter. Ze zullen tezamen de bo dem over een oppervlak van vier miljoen vierkante metej; vasthou den en beschermen. Om de bodem vlak te kunnen ma ken wordt de Cardium voorzien van een baggerinstallie. Ook al weer een heel bijzondere, namelijk een met een zogenaamde „dust- panzuigmond". Die is het best te 'vergelijken met het mondstuk van een stofzuiger, maar dan wel een van 40 a 45 meter breed. Nadat de Mytilus de grondverbeteringen heeft uitgevoerd komt de Cardi um in actie. Aan de ene kant van het vaartuig wordt de bodem geë galiseerd en aan de andere kant wordt er vrijwel tegelijkertijd een mat op afgerold. Zo'n mat zit op een grote cylinder, die tijdens het varen langzaam draait. De matten worden vervaardigd in een speci aal daarvoor op het werkeiland Neeltje Jans gebouwde fabriek. Vernuft De werkzaamheden onder water zijn veel gecompliceerder dan de op het ogenblik voor de leek steeds duidelijker wordende werk wijze die in het door kaden om zoomde (want onder de waterspie gel liggende) bouwdok bij Neeltje Jans wordt gevolgd. De pijlerdam kan straks dan ook slechts be staan en functioneren dank zij het waterstaatsvernuft, dat gedurfde, volslagen nieuwe methodes vond om een zo wisselvallige en, wat haar bodem betreft, zo bewegelij ke zeearm als de Oosterschelde te bedwingen. staat nu positief tegenover een veel omvattend onderzoek naar de ar beidsomstandigheden. De manier waarop men dat wil aan pakken, is de kadergroep echter ge heel in het verkeerde keelgat gescho ten. Woordvoerder Ab Yzelendoorn: „Een doorbreking van ons beleid, een versnippering van de in onze groep opgebouwde kennis." Het probleem is, dat de directie in de commissie die het onderzoek moet gaan sturen, van de zes zetels er één wil inruimen voor een lid van de FNV-werkgroep. De andere twee werknemerszetels zijn voor mensen uit het vertegenwoordi gend overleg. Hoogovens kan moei lijk om het bestaan van een stelsel van ondernemingsraden heen. Maar voor Yzelendoorn is deze consequen tie onverteerbaar: „Dan zit er aan werknemerskant maar één goed inge werkt lid in die commissie om de zaak aan de gang te krijgen. De druk op die ene man zou onmenselijk wor den." Dat ene lid wordt dus niet gele verd. Signaalfunctie Hoewel het rapport van de weten schapswinkel allesbehalve een afge rond geheel is, kan het wel een belangrijke signaalfunctie hebben. Juist het feit dat de WAO-situatie bij Koudband I statistisch géén uitzon dering is, geeft de détailgegevens en de (tot nog toe Interne) cijfers over Hoogovens een betekenis waarover ook in andere industrieën misschien het vrucht kan worden nagedacht. Krakers verlaten vrijwillig voormalig Gronings restaurant GRONINGEN (ANP) De krakers van het voormalige restaurant de Faun aan het Zuiderdiep in Gronin gen hebben dit pand gisterochtend vrijwillig verlaten. Zij besloten daar toe, omdat zij verdere rellen rond het pand wilden voorkomen. Bovendien kregen zij de toezegging van de ge meente, dat deze in overweging zal nemen om het pand gedeeltelijk als woonruimte voor een en twee-per soonshuishoudens te bestemmen. In hoeverre dat mogelijk is, moet nog worden onderzocht. Innliddels heeft de kraakorganisatie Groningen al weer een nieuw pand in de binnenstad gekraakt ten behoeve van de krakers, die door het verlaten van de Faun op straat zijn komen te staan. Het voormalig restaurant werd op 30 april gekraakt. Kort nadien ontston den rellen tussen de krakers en groe pen andere jongeren. De krakers wer den met stenen bekogeld en de politie moest meermalen optreden om hen te beschermen. Er werden tijdens de rellen 24 jongeren opgepakt, die nog deze week zullen worden berecht we gens hun aanvallen op de krakers. De gemeente Groningen wil het nu weer leegstaande pand huren. Enige tijd terug had de gemeente het pand al bestemd voor een artotheek en kantoorruimte voor gemeentelijke ambtenaren. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Of de vijfde mei in de toekomst een jaarlijks terugkerende feestdag zal worden zal afhangen van een belis- sing door het kabinet. Dat antwoordde staatssecretaris Wallis de Vries (CRM) gisteren tijdens een debat over hulp aan mensen, die nog psychische gevolgen van de oorlogsjaren ondervinden. De gehele Kamer heeft zich tijdens dit debat achter een motie van de PvdA en de CPN geschaard, die stelt dat de vijfde mei opnieuw dient te worden uitgeroepen tot een jaarlijkse nationale bevrijdingsdag. De Kamer is van mening dat zoiets de gevoelens tot uitdrukking brengt van diep respect van de Nederlandse ge meenschap tegenover alleen die zich bij het verzet hebben ingespannen en ook aan hen die door vervolging en geweld diep zijn getroffen. Verder is men van mening dat herdenking en viering van de bevrijding in het teken dienen te worden gesteld van de voortdurende bezinning op de ge beurtenissen in de jaren '40-'45. Al eerder heeft de communist Wolff gevraagd om de viering van de vijfde mei opnieuw tot gewoonte te maken. Dat gebeurde tijdens de algemene beschouwingen vorig jaar. Minister president Van Agt antwoordde daar op dat hij het een goede gedachte vond en dat het kabinet zich erop zou bezinnen. Ook voor die tijd is de zaak ADVERTENTIE 't Leek allemaal zo ver van ons bed. Maar voor we goed en wel wakker waren, rolden de tanks al door de straat Vielen de Duitsers letterlijk uit de lucht. De oorlog was ons leven binnen getrokken. Het lijkt 40 jaar later misschien onvoorstelbaar; maar, ondanks alle gruwelen, ondanks alle terreur, probeer den we er toch het beste van te maken. We pasten ons wonderwel aan. En we bleken vindingrijker dan we dachten. Over de geschiedenis van het dage lijks leven in de Tweede Wereldoorlog gaat het nieuwe Boek van de Maand. Verteld aan de hand van anecdotes, persoonlijke verslagen en dagboekfrag menten. Zichtbaar gemaakt door talloze foto's en afbeeldingen, waarbij nooit eerder gepubliceerd materiaal uit privé-bezit. Het boek werd samengesteld door de bekende journalist Evert Werkman en de geschiedkundigen Madeion -de Keizer en Gert Jan van Setten. Het is een bijzonder boek geworden, waarin de wonderlijke sfeer^ van die dagen tot leven komt. Ook al hebt u die niet zelf meegemaakt. De aanbieding is geldig van 1 t/m 31 mei. Echter zolang de voorraad strekt. al eens ter sprake geweest. De pre mier is er echter nooit op teruggeko men. Ook gisteren wees de staatsse cretaris erop dat het tot de competen tie van de minister-president behoort om hierop te reageren. Tweede generatie De Tweede Kamer zag wel een kans een harde toezegging van staatsse cretaris Wallis de Vries en zijn collega Kraaijeveld-Wouters af te dwingen, waar het gaat om de hulp die de ..tweede generatie" moet worden ge boden. Het werk- en adviescollege dat zich jarenlang over de verschil lende mogelijkheden heeft gebogen voor niet-geldelijke hulp aan oorlogs getroffenen heeft ook daarover de regering geadviseerd. De regering heeft voor die hulp een grens getrokken bij diegenen die de oorlog nog bewust hebben meege maakt. Dat wil zeggen: uit de wet voor de uitkering voor vervolgings slachtoffers wilde de regering de zo geheten „anti-hardheidsclausule" schrappen. Mevrouw Kraaijeveld zag daar aanleiding toe, omdat kinderen van slachtoffers een beroep kunnen doen op andere hulp, die voor ieder een ter beschikking staat. Bovendien bleken er in de laatste zeven jaar slechts 43 kinderen een beroep op te hebben gedaan. Voor de Kamer reden te meer om te vragen hierover niet al te moeilijk te doen. Het lukte PvdA-woordvoerder Mijer niet om deze immateriële hulp aan slachtoffers in het buitenland veilig te stellen. Eigenlijk gaat het alleen om hen die in Israël verkeren. Vroe ger was nog aan de Nederlandse am bassade een bureau verbonden dat in die hulp voorzag. In 1977 zag de rege ring af van geldelijke steun. Tegen woordig wordt dat werk betaald door de Gereformeerde Kerken in Neder land en het Julianafonds. Meijer meent dat het de taak is van de overheid dus die van het gehele Nederlandse volk die steun voor zijn rekening te nemen. De bewinds lieden hielden echter voet bij stuk. OSS (ANP) Bewoners van het woonwagenterrein Vorstengrafdonk in Oss hebben woensdagnacht bij herhaling de rijksweg Nijmegen-Den Bosch geblokkeerd met auto's en bar ricades van brandende autobanden. Zij protesteerden tegen het totaal af sluiten van het gasnet dinsdagoch tend vroeg door het gasbedrijf Maas land Gas. Reden voor het afsluiten van het hele terrein was het vier jaar lang collectief niet betalen van de voorschotnota's. Het gasbedrijf vond de tot zes ton gegroeide schuld voor het terrein te groot en besloot de. gastoevoer rigoureus te beëindigen. De bewoners van het terrein bezetten maandagmiddag geruime tijd de Raadhuisstraat in Oss en het ge meentehuis. 's Avonds richtten zij hun protest tegen de rijksweg. De brandweer en de Mobiele Eenheid werden ingezet om de orde te herstel len, hetgeen omstreeks twee uur in de nacht uiteindelijk lukte, omdat vol gens een woordvoerder van de ge meente de demonstranten doodmoe naar bed gingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 17