Paus prijst eigen
Afrikaanse inbreng
Dovenpastoraat vraagt
persoonlijke benadering
Het vaderlijk gezag in verdrukking
4
Trouw
Conferenties
Wereldraad doet
nog zaken met
'besmette' banken
Zigeuners worden
vaak verjaagd
uit Franse kerken
ONKYO
bon
VOORBIJGANGEI
Fietsenactie voor
evangelisatie
MAANDAG 5 MEI 1980
TROUW/KWARTET
KINSJASA (ANP, AP, AFP) De paus heeft bij zijn bezoek aan Zaïre gesproken over de
christelijke en Afrikaanse waarden. Hij beklemtoonde de waarde van het monogame huwelijk
en begroette met instemming de pogingen om de boodschap van het roomskatholieke geloof
aan te passen aan de typisch Afrikaanse tradities.
In een toespraak tot het corps diplo
matique noemde hij corruptie, racis
me en verkeerde ontwikkelingshulp
als oorzaken van de schrijnende ar
moede. De Afrikanisering van litur
gie, godsdienstonderricht en christe
lijk gemeenschapsleven wordt door
de paus positief gewaardeerd. Maar
daarbij moest de band met de univer
sele kerk niet worden vergeten, aldus
de paus, alle vernieuwingen blijven
de goedkeuring van het Vaticaan be
hoeven.
In Zaïre is de afrikanisering van de
liturgie ver gevorderd. De Zaïrese
kardinaal Malula heeft in een Spaan
se krant gezegd teleurgesteld te zijn
dat de paus missen zal opdragen
meer volgens de Latijnse ritus.
Het monogame huwelijk is voor de rk
kerk in Afrika altijd een moeilijk
punt geweest. Veel Afrikanen waren
best bereid zich te laten dopen, maar
niet bereid hun meerdere vrouwen
weg te doen. De paus heeft verklaard
dat dit monogame huwelijk geen on-
afrikaanse, westerse uitvinding was,
maar van Semitische oorsprong
een intermenselijke verhouding
waarin elk van de partners als gelijk
waardig en in de totaliteit van zijn
persoon wordt erkend. De paus zag
ook in het Afrikaanse gezin waarden
van onderlinge solidariteit, die de zo
genaamde gevorderde beschavingen
ter voorbeeld kunnen strekken.
Te duur
Overigens komt de slechte economi
sche toestand de kerk hierbij in zeke
re zin te hulp. De laatste jaren is
polygame huwen minder geworden,
omdat het voor velen te duur is. Een
en ander levert echter ook weer pro
blemen op. Enkele jaren geleden zijn
bijvoorbeeld bij stammenonlusten in
Burundi massale slachtpartijen aan
gericht. Voor duizenden achtergeble
ven weduwen is de situatie vrijwel
uitzichtloos. De rk probeert andere
oplossingen aan te dragen dan de
terugval naar polygamie.
De paus is in Zaïre met het gebrulke-.
lijke feestvertoon ontvangen, zij het
nu compleet met de Afrikaanse veel
kleurigheid en uitbundigheid. Opval
lend is dat het pauselijk gevolg, on
der wie staatssecretaris kardinaal Ca-
saroli en ceremoniemeester mgr. Noe,
zich voor de gelegenheid ook in het
wit heeft gestoken, in „pauselijk safa
ri", wordt gezegd. Nadeel is dat de
paus in de kring van allemaal witte
geestelijken nu niet meer zo opvalt.'
Alleen het witte keppeltje onder
scheidt hem van alle anderen.
Zaïre is in Afrika het land met de
meeste roomskahtolieke inwoners.
Ook de president behoort tot deze
kerk. Een aantal Jaren geleden heeft
president Mobutu een antikerkelijke
campagne gevoerd. Christelijke na
men waren verboden, in het onder
wijs werd de rol van kerk en gods
dienst sterk beperkt, de aartsbis
schop ging zelfs in ballingschap. La
ter heeft Mobutu zijn houding weer
verzacht en vlak voor de paus kwam
heeft hij de kardinaal zijn huwelijk
laten inzegenen.
Eigen glorie
Of het zo'n goed idee was van de paus
om Zaïre te bezoeken, daarover is
niet iedereen het eens. Sommigen
menen dat president Mobutu het be
zoek zal gebruiken voor zijn eigen
glorie en dat in het land er niemand
beter van wordt. Maar anderen den
ken het tegendeel. De paus spreekt
duidelijk over corruptie en armoede
in tegenwoordigheid van Mobutu en
andere autoriteiten. Zaïre heeft een
slechte naam waar het corruptie be
treft. Het land is zeer rijk aan grond
stoffen, de president geldt als een van
de rijkste staatshoofden ter wereld,
maar het grootste deel van de bevol
king leeft ver beneden het bestaans
minimum.
Gisteren heeft de paus ook acht bis
schoppen gewijd. Deze plechtigheid,
waarbij het tamelijk Afrikaans toe
ging, werd bijgewoond door naar
schatting een half miljoen mensen.
De paus riep de nieuwe bisschoppen
op hun taak op zich te nemen zonder
hun gewone verplichtingen te verge
ten. „Bij de gewetensvorming vol
gens de goddelijke wet, zult u moeten
bijdragen tot de vorming van eerlijke
burgers. Dit land heeft behoefte aan
vijanden van corruptie, bedrog en
ongerechtigheid. Uw taak is het u uit
te spreken over maatschappelijke,
ethische kwesties telkens als de men
senrechten, de vrijheden en het alge
meen welzijn dit eisen."
Vandaag gaat de paus naar het buur
land Kongo-Brazzaville.
Paus Johannes Paulus II kreeg in de hoofdstad van Zaïre, Kinsha
sa, een baby in de handen gedrukt toen hij zijn ambt verliet om een
menigte van dichtbij te kunnen begroeten.
DEN HAAG (PNHK) Doven en slechthorenden vormen in
Nederland een gemakkelijk vergeten groep. Ze hebben dik
wijls weinig contact en bovendien zoeken horenden en doven
over en doven over en weer weinig contact met elkaar. De
nadruk bij het dovenpastoraat moet daarom vallen op het
persoonlijk pastoraat. Dit zegt de hervormde commissie voor
de geestelijke verzorging van doven in haar rapport dat zij
heeft uitgebracht aan de hervormde raad vpor de herderlijke
zorg, waaronder deze commissie ressorteert.
Veel kerkeraden zijn niet Ingespeeld
op de problematiek van de dove ge
meenteleden, aldus de commissie,
waar ook doven deel van uit maken.
'Om te beginnen zouden alle kerkera
den adressen van doven en slechtho
renden bij verhuizing moeten doorge
ven aan de landelijke dovenpastoor,
wat overigens niet inhoudt dat er
geen integratie moet plaatsvinden
van het dove gemeentelid in de plaat
selijke „horende" gemeente.
Het landelijk dovenpastoraat dient
.nadrukkelijk niet ter vervanging van
het plaatselijk werk, maar ter stimu
lering en aanvulling ervan.
Drie regionen
Door de hervormde kerk is één predi
kant voor buitengewone werkzaam
heden aangesteld voor het werk on
der doven en slechthorenden. Deze
predikant, ds F. A. P. Franken, heeft
sedert 1971 niet meer het gehele land
als werkgebied, maar de provincies
Noord-Holland, Utrecht en een ge
deelte van Zuid-Holland. In 1971
kwam namelijk een regeling tot
stand voor de samenwerking van de
hervormde kerk met de gereformeer
de en de christelijke gereformeerde
kerken op het gebied van het doven
pastoraat. Door ieder kerkgenoot
schap werd één predikant voor het
dovenpastoraat aangesteld met vol
ledige ambtsbevoegdheden om ook
namens eikaars kerk werkzaam te
zijn. De hervormde predikant kreeg
hierdoor tevens de verantwoordelijk
heid voor de geestelijke verzorging
van dove gemeenteleden die tot de
gereformeerde en de christelijke gere
formeerde kerken behoren.
Het land kon nu in drie regionen
verdeeld worden, waardoor een prak
tische werkverdeling ontstond en iets
van de oecumene werd gerealiseerd.
De predikanten leggen op geregelde
tijden verantwoording af aan de drie
deelnemende kerkgenootschappen.
Belangrijke besluiten worden geno
men en uitgevoerd door de landelijke
stuurgroep, een orgaan waarin ook
deelnemers zitUng hebben van de
plaatselijke en regionale commissies
die zich met dovenpastoraat bezig
houden en afgevaardigden van de
Ned. Chr. Bond van Doven.
Op dit moment heeft de hervormde
dovenpastor zo'n zeshonderd gezin
nen onder zijn hoede, maar het werk
groeit nog steeds. Door het overlijden
van de christelijke gereformeerde do
venpastor begint het gebrek aan wer
kers op dit terrein duidelijk voelbaar
te worden. Het dovenpastoraat is zeer
arbeidsintensief door de lange afstan
den die afgelegd moeten worden voor
het afleggen van huisbezoeken, het
geven van catechisaties en het orga
niseren van bijbelkringen.
Tot de taak van de dovenpastores
behoort o.m. het organiseren van
kerkdiensten. In de eerste plaats kan
men dan denken aan „dovendlen-
sten", waar alleen doven komen en
die bedoeld zijn voor het bevorderen
van het onderlinge contact. In de
tweede plaats organiseren de pasto
res „gecombineerde" diensten voor
doven en horenden samen. Naar deze
laatste vorm wordt steeds meer ge
vraagd, ook door de doven zelf. Voor
deze diensten wordt vaak gebruik ge
maakt van moderne audlo-visuele
hulpmiddelen. Vooral „bijzondere"
diensten (belijdenis, avondmaal, hu
welijksbevestiging, overlijden) wor
den gecombineerd gehouden met de
gehele gemeente, waarin dan meestal
de dovenpastor voorgaat.
Omdat het onmogelijk is dat de do
venpastores alle kerkdiensten voor
doven in het gehele land leiden, wor
den er extra voorgangers aangetrok
ken. Hiervoor is nodig dat een predi
kant een goed „Upbeeld" heeft. Voor
deze voorgangers organiseert de her
vormde commissie voor de geestelij
ke verzorging van doven jaarlijks een
aantal bijeenkomsten, waar zij in de
gelegenheid gesteld worden zich te
laten bijscholen.
De aarde ons een zorg? Chr.
geref. vrouwenbondsdag m.m.v. dr ir.
A. K. van der Vegt, dinsdag 6 mei
10.45 uur, IJsselhal, Zwolle. Inl. tel.
010-130396.
Discriminatie, veraf en dichtbij,
remonstrants vrouwencontact, dins
dag 6 mei 10.30-15.30 uur, doopsgez.
kerk, Stadsring 137, Amersfoort.
Opg. tel. 033-14769.
De' Heilige Geest m.m.v. D. J. Bij-
ker, jeugdcontact Calvijn, 10-12 mei,
Ermelo. Inf. en aanm. tel. 05273-2303.
GENEVE (ANP) De wereldraad
van kerken doet nog zaken met ban
ken die vanwege hun contacten met
Zuid-Afrika op de „zwarte lijst" van
de Verenigde Naties staan. De we
reldraad zelf begon in 1972 een cam
pagne tegen banken dis door investe
ringen en leningen het Zuidafrikaan-
se regime ondersteunden.
De perschef van de wereldraad, die
tegenover het Duitse persbureau
EPD de feiten bevestigde, zei dat dit
de staf van de wereldraad voor een
groot probleem stelt. Het is voor een
internationale organisatie als de we
reldraad niet mogelijk deze banken
te vermijden, verklaarde hij. Een en
ander zal op het komende beraad
tegen het racisme, in juni in Noord-
wij kerhout, stellig weer besproken
worden, zo verzekerde hij. Ondanks
dit verschil tussen woord en daad zal
de wereldraad zijn campagne voor
desinvestering uit Zuid-Afrika voort
zetten.
BIVIERS (PNHK) Franse zigeu
ners hebben zich tijdens hun twee
jaarlijks congres in Biviers, Frank
rijk. er over beklaagd dat zij in de
Franse kerken niet welkom zijn.
De zigeuners, van wie de meesten al
generaties lang tot de rooms-katho-
lieke kerk behoren, zijn dikwijls bang
om een kerk binnen te gaan, omdat
het nogal eens gebeurt dat zij er weer
uit worden gejaagd. „En dat terwijl
zij toch gedoopt zijn." voegde een van
de congresdeelnemers hieraan toe.
De rooms-katholieke bisschop van
Biviers. Jean Hermil, voorzitter van
de kerkelijke commissie voor woon
wagenbewoners, beschuldigde de
Franse rooms-katholieken ervan dat
zij zich tegenover hun geloofsgenoten
zeer afwijzend opstellen wanneer 't
zigeuners zijn.
Onder de congresdeelnemers bevon
den zich ook een jonge rooms-katho
lieke priester en een vrouwelijke reli
gieuze. die als zigeuner zeer veel
moeite hadden moeten doen de posi
tie binnen de kerk te verkrijgen die
zij nu hebben. De priester vertelde
dat hij tijdens zijn opleiding zijn af
komst had moeten verzwijgen.
Tijdens het congres kwam naar voren
dat door de afwijzende houding van
de Franse rooms-katholieke kerk veel
zigeuners hun toevlucht zoeken bij
pinkstergroeperingen. Hierdoor ont
staan vaak binnen de gezinnen van
de zigeuners tegenstellingen tussen
de ouderen die bij de rooms-katholie
ke kerk willen blijven behoren en
jongeren die andere godsdienstige
wegen gaan. „Eigenlijk kun Je spre
ken van een godsdienstoorlog onder
de zigeunerbevolking," zei een van de
congresdeelnemers hierover.
ADVERTENTIE
De aankoop van HiFi-apparatuur is een
zaak van vergelijken en dan beslissen
Ontdek daarom eerst wat Onkyo
verstaat onder: Quartz Lock, Accu-Bias
en Super Servo
2 Jaar garantie O
U gelieve mij te zenden documentatie
over de ONKYO apparaten
U kunt deze bon opsturen in een
enveloppe zonder postzegel aan
Acoustical Antwoordnr 93
1200 VK 's-Graveland
Begeleiding van patiënten, voor
verpleegkundigen, 7-9 mei, Den Aler-
dinck, Laag Zuthem (tel. 05290-541).
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leldse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur ing. O. Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
iel. 020-913456
tele* 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Crediatbank
Rekenmgnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DOFtDRECHT
Postbus 94B
3000 AX Rotterdam
tel. 010-115588 (abonnementen
en bozorging)
tel 010-115588 (redactie)
lel. 115700 (uitsluitend voor
advedenties)
Westbiaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen:
Per maand f 16,98
Per kwartaal 50,95
Per half iaar 101,90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vri|dag. Op
zondag van 18-20 uur telef 020-
913456
Opgave mmi-advertenties tel
020-936868 ot schr.fteli|k aan
Mini-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswiizingen uitsluitend schnl-
teii|k aan onze Amsterdamse
door drs. W. Speelman
Wie in Nederland iets over de jeugdcultuur wil weten komt
terecht bij Gerard C. de Haas, dé autoriteit op dit gebied. Ook
in zijn laatste boek, „Het Vaderschap van God in de nadagen
van het paternalisme", is weer een aantal observaties te
vinden waar iedereen, die met jongeren te maken heeft zijn
winst mee kan doen.
Zo beschrijft hij bijvoorbeeld hoe de
jeugd tegenwoordig vooral op de ei
gen binnenwereld is gericht, in tegen
stelling tot de Jongeren van laten we
zeggen tien jaar geleden, die vooral
met de buitenwereld bezig waren. Al
lerlei veranderingen vroegen toen om
bijsturing, autoriteiten moesten om
ver gehaald worden. Nu valt alle na
druk op de mentale aanpassing aan
die veranderde wereld. Verder is erg
verhelderend wat hij schrijft over de
rol van de groep in het leven van
Jongeren. Ze hebben de groep nodig
als een soort tussenstation tussen ge
zin en maatschappij. Om zelfstandig
en volwassen te worden moeten ze
zich losmaken van het ouderlijke mi
lieu. Maar voordat ze helemaal op
eigen benen moeten staan kunnen ze
in de groep van leeftijdsgenoten de
van huis meegekregen opvattingen
en houdingen toetsen. Is dat proces
doorlopen, dan valt de groep uiteen
in paren.
Onderdeel
Nu laat De Haas het niet bij dit soort
overigens nuttige wetenswaar
digheden. Hij is er zich van bewust,
dat de jongerenwereld niet op zich
zelf staat, maar onderdeel is van onze
totale cultuur. Vooral als hij ver
schijnselen wil verklaren gaat dat
niet zonder verwijzing naar het brede
raam van onze westerse cultuur. Dan
ontkomt hij er ook niet aan zijn oor
deel te geven over die cultuur.
Dat blijkt vooral als het gaat over het
feit, dat de Jeugd tegenwoordig zo
ongestructureerd en stuurloos is.
Veel jeugdigen zijn afhankelijk van
hulp en begeleiding. De verklaring
voor dit gegeven zoekt De Haas in het
afbrokkelen van het vaderlijk gezag.
Aangezien hijzelf in het voorwoord
van zijn boek, een bundeling van
veertien nogal uiteenlopende artike
len zegt dat dit afbrokkelen van
het vaderlijke gezag het hoofdthema
is. beperken we de bespreking nu
verder tot dit punt
Het vaderlijke gezag is het verre, con
fronterende gezag, dat weet wat het
wil en zijn wil doorzet Daarnaast is er
ook het moederlijke gezag, meer na
bij, beschermend en toegeeflijk. Het
vaderlijke gezag nu is in de versukke
ling geraakt, alleen het moederlijke
gezag is overgebleven; onze cultuur is
verregaande vermoederlij kt ook al
omdat de vrouwen veel zelfbewuster
zijn geworden.
Van het zelfbesef van de vaders is
weinig meer over. Lange tijd had de
vader een onaantastbare positie als
kostwinner. Het wel en wee van het
hele gezin was van zijn werkkracht en
inkomen afhankelijk. Hij werd daar
om in de watten gelegd door alle
gezinsleden en ontleende daaraan
veel prestige.
Deze tijd is voorbij. In zijn werk is de
man een anonieme, vervangbare
functionaris geworden, daaraan kan
hij geen prestige meer ontlenen. En
zijn gezin kan het, met behulp van de
bijstand, ook wel zonder hem af. Door
dit soort ontwikkelingen zijn de va
ders onzeker geworden, zodat ze hun
gezag niet meer laten gelden.
Kinderen hebben echter naast de be
schermende ook dit harde vaderlijke
gezag nodig. Het moet dus in ere
worden hersteld, zij het dan bij voor
keur gedragen door vader en moeder
samen.
Dit pleidooi van De Haas voor het
vaderlijke gezag wordt dus gedragen
door een bepaald opvoedingsideaal,
maar minstens zo belangrijk is een
cultuurhistorisch argument. Onze
cultuur vindt zijn oorsprong in de
Indo-Europese cultuur, die tussen
2000 en 3000 vóór Christus werd ge
vestigd in een gebied dat zich uit
strekte van Europa, via Iran tot in
India.
Godenwereld
De Haas wijdt een aantal enthousias
„Eet je pap op, anders wordt je nooit zo groot en flink als mammie'' (alt
Punch)
te besprekingen aan het werk van
Georges Dumézll, die het grondpa
troon van deze cultuur heeft gerecon
strueerd. Eén punt vooral is van be
lang voor het probleem waar we mee
bezig zijn: in de godenwereld van de
oorspronkelijke Indo-Europese cul
tuur valt het hoogste gezag in tweeën
uiteen. De hoogste god wordt „hemel
se vader" genoemd. Hij is de god van
de nacht en van de donder, onbere
kenbaar en schrikaanjagend. In één
andem met hem wordt altijd een an
dere god genoemd, menselijker en
meer nabij: de god van de vriend
schap en van het licht. Er is een
„dubbel emplooi van het hoogste ge
zag". Het christendom is volgens de
Haas duidelijk een Indo-Europese
godsdienst. God wordt immers be
noemd als „onze Vader, die in de
hemelen zijt".
En als dus de feministische theologie
zich afzet tegen deze Vader omdat hij
een manspersoon is, dan is dat strij
dig met de grondslagen van onze cul
tuur. Trouwens, dat verzet is ook
overbodig, want het gaat over een
Vader, die tegelijk „mannelijke" en
„vrouwelijke" eigenschappen heeft.
Bedreigd
Verder acht De Haas het vader
schap van God ook bedreigd door de
Judaïserende tendens in de huidige
theologie, met zijn eenzijdige nadruk
op het Oude Testament. Dat is een
gevaar, want de God van de Oude
Testament is Semitisch: alleen maar
ongenaakbaar en ver. De lege bladzij
de tussen Oude en Nieuwe Testament
overbrugt niet slechts een tijdsver
schil. maar symboliseert volgens De
Haas een verschil in cultuur.
Hij creëert hier een m.i. veel te
grote kloof tussen jodendom en chris
tendom Ik deel zijn afkeer van veel
quasi-diepzinnig gedoe met oudtesta
mentische teksten, maar de prijs die
hij daarvoor wil betalen is mij te
hoog. De Haas isoleert de Indo-Euro
pese cultuur veel te veel van andere
culturen. Het zgn. „dubbele emplooi
van het hoogste gezag" is helemaal
niet zo typisch voor alleen die cul
tuur. Het is te vinden in alle culturen,
en dat is helemaal niet zo verwonder
lijk als we bedenken wat er achter zit:
de dubbele ervaring van onze werke
lijkheid. De mens ervaart de wereld
als lichtschepping) maar ook als
duisternis (zondvloed), en beide erva
ringen worden godsdienstig geïnter
preteerd.
In veel Indo-Europese religies wordt
deze dubbelheid teruggevoerd op het
bestaan van twee goden. In de afwij
zing daarvan stemmen Oude en Nieu
we Testament overeen.
Herstel
De diagnose van De Haas is nu wel
duidelijk:, er is van alles mis met onze
cultuur omdat het harde, confronte
rende gezag ontbreekt. De therapie is
daarmee direct gegeven: herstel van
het vaderlijke gezag. De vraag Is, of
deze therapie ons veel verder helpt.
Ik ben bang van niet. Het probleem is
namelijk niet dat de vaders zich niet
meer laten gelden vanwege hun verlo
ren prestige, het is eerder zo dat ze
ook niet meer zo precies weten hoe
het allemaal moet.
En dat geldt voor vaders, maar ook
voor moeders, Ja voor iedereen. Het is
een algemeen cultuurprobleem. Al
lerlei vanzelfsprekendheden en auto
riteiten zijn afgebroken omdat we
zelf wilden beslissen. Nu zijn we bezig
in een moeizaam proces om te ont
dekken, waar we voor willen staan en
waarom. Daarom ziet heel onze cul
tuur er zo ongestructureerd en stuur
loos uit. Dat is niet iets dat beperkt is
gebleven tot de jeugd. Aan deze situ
atie is weinig te verhelpen met een
pleidooi voor harde gezagsdragers
naar Indo-Eüropese snit. Iets heeft
alleen maar gezag als de inhoud over
tuigt. Zo schijnt De Haas er zelf trou
wens ook over te denken, getuige het
hoofdstuk over de autoritaire per
soonlijkheid. Hoe dit hoofdstuk valt
te rijmen met de rest van zijn boek is
mij een raadsel. Mogelijk wreekt zich
hier het bundelen van losse artikelea
Drs. W. Speelman, verbonden aan de
theologische faculteit van de Vrije
Universiteit te Amsterdam, be
spreekt: „Het Vaderschap van God
in de nadagen van het paternalisme"
door Gerard C. de Haas, uitg. Ten
Have, Baarn, prijs, 18,50.
Bevrijding is nooit af
Vandaag denken we terug aan die -
bewogen dag van vijfendertig Jaar 1
geleden. Intussen is meteen al te I
bedenken dat een steeds kleiner 4 u
van onze bevolking in werkelijkhe i
tot dit terugdenken in staat is. Ver
waren te klein om het zich nu nogi
herinneren en vele anderen waren
eenvoudig nog niet. Toch hebbeni
die het hebben meegemaakt de
indruk dat ze de taak hebben het
verhaal en de ervaringen van 5 mei 1
1945 aan hen te moeten overdragei H
En terecht. Nu op deze afstand
kunnen we dat duidelijker zien:
ging om meer dan die ene natioi
bevrijding van een losgeslagen
terreurbenden die onder de schijn
van orde en recht een onvoorsteib
mensenverachting dreef. Het ging
ons leven zelf. We bedenken dat U
de achtergrond van al die volken,
rassen en groepen die nog naar hu:
bevrijding uitzien. De bevrijding v
1945 heeft doorgewerkt in een roep
om bevrijding. Vrijheid werd een
slogan in onze cultuur die er
sedertdien niet meer uit weg te
denken is. Zeer terecht spreken we
van bevrijding in de zin van bevriji
worden. We hebben het zelf
nauwelijks gedaan. Anderen zijn o
te hulp geschoten en hebben hun
leven voor ons ingezet. Ik herinner
me nog een ander aspect. Vrijwel
onmiddellijk na de vijfde mei ging
de kerken open om God te danken.
Voor het besef van zeer velen kwan
onze bevrijding van een totaal and
kant. Ook dat willen we vandaag n
vergeten. Vijf jaar lang zijn mensei
over die vrijheid met hun God in
gesprek geweest. Zoals dat vandat
nog gebeurt in al die gebieden waa
mensen van hun rechten beroofd
worden. Maar zij rekenen ook op o
zien ook naar onze hulp uit. Het
gevaar bestaat dat wij dat vergetei
Ook daarom is het nodig om die
ervaringen van onderdrukking en
bevrijding door te geven. Zoals Isr
dat deed in de viering van Pascha.
Betty Smit
Betty Smit, de bekende Nederlan
pinksterzendelinge in het ontoef
kelijke Amazone-gebied in Brazil
is voor een korte tournee in Ne<
land. Woensdag spreekt zij in S
Jacobiparochie en donderdag in D
kum. Op 10 en 11 mei is er een coi
rentie met en rond haar op „De Bn
in Dalfsen. Betty Smit werd voo
bekend door het boek „Freelai
voor God", dat Anthony van Kam
over haar schreef, en de tv-ultzenc
met NCRV's Jan van Hillo in 19
Betty Smit beschltk in Brazilië
middels over een staf van meden
kers en een centrum in Manaus n
een kerk, een school, een ziekenhui
en gelegenheid voor sociaal en cul
reel werk. In 1977 is zij getrouwd, n
de Braziliaanse student mediciji
José Almeide de Pimenta. Haar wi
wordt vanuit Nederland gesteu
door de stichting Zending Amazon
Postbus 602, 8000 AP ZwoUe.
Kleynhans
Dr E. P. J. Kleynhans zal op kon
termijn aftreden als moderator vi
de Nederduitse gereformeerde ke
in Zuid-Afrika. Hij heeft per 1 Juli ei
functie aanvaard aan de theologiscl
faculteit van de universiteit v
Oranje-Vrijstaat in Bloemfontel
Kleynhans' positie als moderator wl
sterk omstreden geworden door
manier, waarop hij afstand nam \i
het tussen de blanke en de zwarte N
kerken bereikte akkoord inzake
kritiek op de wetten inzake gemei
de huwelijken en de ontucht,
krijgt nu de leiding van de afdeli
kerkgeschiedenis en kerkrecht v
de pas gestichte faculteit. Zijn piai
als moderator zal worden tngenom
door de assessor ds. Kobus PotgieU
Van een onzer verslaggevers
IJSSELSTEIN „Operatie Mobllii
tie" heeft na de oproepen in de E
rubriek „Ronduit" al zestig fiets
gekregen. Deze Jongeren-evangeli
tiebeweging heeft de fietsen nod
voor haar activiteiten, deze zomer,
België.
Elk Jaar geven Nederlandse jongen
hun vakantie geheel of gedeelteli
voor evangelisatiewerk in België. I
bieden huis aan huis lectuur aa.'
zingen en getuigen en hopen zo me
sen te trekken naar de kleine evantf
lische kerken. Operatie Mobilise
werkt samen met de Belgische Eval
gelische Zending. Dit jaar wil o.a
duizend mensen Inzetten van zestk
tot dertig jaar.
Tot nu toe werd er tijdens de campaj
nes in België meestal van de aut
gebruikt gemaakt, maar in het kadi
van de nieuwe levensstijl heeft me
nu voor de fiets gekozen. Vandaar c
vraag naar goede tweedehand
fietsen.
Mevrouw Van der Plas te IJsselstel
die samen met haar man C. J. van d
Plas de fietsenactie leidt, zegt. dat*
minstens tweehonderd fietsen nodl
zijn. „Onder de zestig, die wij al g<
kregen hebben, zijn ook fonkelnie
we. Ook zijn er mensen geweest, d»
ons geld hebben gegeven om
nieuwe fiets te kunnen kopen." Zti
verwacht, dat de 200 wel gehaald
worden. Maar wel merkt zij de gevo*
gen van de hoge benzineprijzen. „D
mensen doen hun fiets niet meer t
gemakkelijk van de hand als een pa»
Jaar terug."