Oud en jong het feestkleed aan
Onderdrukking soms erger
dan in koloniale tijd
xur
'Kerk kan leren
van voetballerij'
Trouw
mm
Bisschop Tutu over Afrika:
CREDO
Missionale '80
Conferenties
YGEFOPPEMA
AMPHORA X
BOOKS
UIT DE KERKBLADEN
Preek wint
voor velen
aan waarde
VANDAAG
VOORBIJGANGERS
Eerste nationaal
concilie in Hanoi
ZATERDAG 3 MEI 1980
KERK
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
Een paar weken terug werd ik
tijdens de zondagse eredienst
aangesproken door een heer. Niet
onder de preek, daar kunnen de
lezers gerust opzijn, maar toen de
collectezakjes rondgingen. Het
bleek een neef van mij te zijn. die
ik jarenlang niet gezien had. Hij
was bij zijn kinderen in
Amsterdam en wilde zo'n
stichtelijke happening in de
Keizersgrachtkerk wel eens
meemaken.
Ik kreeg niet de indruk, dat hij er
ondersteboven van was en hij
stelde ook enigszins spijtig vast
dat hij en de dominee de enigen
waren, die een net costuum
droegen. Nu weet hij gelukkig
best, dat wij slechts aanzien wat
voor ogen is.
Thuis vroegen ze mij. met wie ik in
de kerk had zitten praten en ik
antwoordde op plechtige toon: dat
is de man, die mij de Camera
Obscura heeft doen ontdekken.
Aangezien ik mijn. door m'n neef
aangewakkerde liefde voor het
meesterwerk van Nicolaas Beets
op één van mijn zonen heb
kunnen overdragen, werd er
belangstellend geïnformeerd, hoe
dit in zijn werk was gegaan
Ik verhaalde hoe ik als kind vaak
bij die neef logeerde. Er was een
nichtje van mijn leeftijd, met wie
ik 's avonds, als we verondersteld
werden reeds te slapen, speelde
dat we van zeer hoge en zeer rijke
adel waren. We sloegen dan
spreien om en deelden op
hooghartige toon bevelen uit aan
een denkbeeldige stoet van
bedienden.
Dit verrukkelijke spel. dat ons
nooit verveelde, heeft echter
voorzover ik kan nagaan, geen
blijvende sporen in mijn leven
achtergelaten. Dit geldt wel van
het gesprek met mijn neef, waarin
hij met de Camera voorde dag
kwam, want ik laaf me nog steeds
aan het proza van Beets.
Dat gesprek vond plaats op een
zonnige middag. We zaten in de
werkkamer van mijn oom. boven
voor. Ik keek erg tegen mijn neef
op, hij was al halverwege het
gymnasium en ik moest er nog
aan beginnen. Hij zat toen, iets
achterover geleund, in zo'n
bureaustoel met ronde leuningen.
Opeens zei hij: Weet je wat een
mooi boek is? De Camera
Obscura! Hij hield een zeer dik
boek omhoog en vroeg: Zal ik je er
eens iets uit voorlezen? Het is heel
grappig. Ik knikte van ja en
daarop begon hij „Een
onaangenaam mensch in den
Haarlemmerhout" voor te lezen.
Hij las niet vlot en dat kwam
omdat hij aldoor moest lachen om
wat hij las. Hij herhaalde dan een
passage om mij opmerkzaam te
maken op een ironische
zinswending of een geestig
woordgebruik. Toen ik weer thuis
kwam. vroeg ik direct of wij dat
boek ook hadden, de Camera
Obscura. Gelukkig stond het in de
kast van mijn vader.
Ik merk opeens dat door deze
herinnering mijn stukje een heel
andere kant dreigt op te gaan dan
ik beoogde Het lag in mijn
voornemen, aan te knopen bij de
waarneming van mijn neef:
slechts twee nette kostuums in de
kerk. Hij bepaalde mij er namelijk
bij, dat voor heel wat kerkmensen
niet meer opgaat, wat in dat oude
versje staat: „Als de dag met
gouden glans/ 's zondags rijst aan
's hemels trans Trekt om naar
Gods huis te gaan/ oud en jong het
feestkleed aan".
Wie houdt er nog aparte, zondagse
kleren op na? Wie steekt zich
zondags in iets, dat hij
doordeweek niet draagt? Ik
verdenk mijn neef er van dat hij
het keurige pak, dat hij in mijn
wijkkerk aan had, ook wel eens op
een woensdag heeft gedragen. In
kranten van uiterst
rechts-gereformeerde tint tref je
advertenties aan, waarin
kledingzaken melden, dat zij
gespecialiseerd zijn in donkere
kostuums en mantels. Deze zijn
inderdaad bestemd voor de
kerkgang en ik laat nu maar in het
midden of dat donker spul ook
feestelijk is.
Ik denk dat de meeste mensen,
inclusief de kerkse mensen,
tegenwoordig op zondag, net als
trouwens op een werkdag, iets
aantrekken dat lekker zit Ze zijn
er niet op uit. er fraai uit te zien.
Of verkijk ik me daar op?
Aangenomen dat ik gelijk heb.
vraag ik: betekent de
versukkeling van het zondagse
kleed een achteruitgang? Ik meen
van niet, want hoe meer een
kerkgang tot de gewóne dingen
van je leven behoort, waarvoor je
je niet opdoft, des te beter word je
er voor bewaard om er in
't verlengde van zondagse kleren
ook een zondags geloof op na te
houden.
Wat ik hier zeg, is eenzijdig, dat
snap ik wel. Maar ik kan maar één
kant tegelijk op kijken.
NAIROBI (ANP) Bisschop Desmond Tutu, de secretaris van de Zuidafrikaanse raad van
kerken, heeft te Nairobi tijdens een kerkelijk beraad over de strijd tegen het racisme,
verklaard dat in sommige Afrikaanse landen na de onafhankelijkheid de vrijheid snel moest
wijken voor totalitaire dictaturen en voor een onderdrukking, die erger is dan in de koloniale
tijd. Bovendien, aldus Tutu, buiten zwarten hun mede-zwarten genadeloos uit.
De rede van Tutu moest worden voor
gelezen. omdat de bisschop zelf niet
naar Nairobi kon komen, aangezien
de Zuidafrikaanse regering onlangs
zijn paspoort ingehouden heeft. Tutu
vond dat de rassenverhoudingen in
Zuid-Afrika de belangrijkste uitda
ging voor de strijd tegen het racisme
in de jaren tachtig vormen. Hij wilde
echter niet alleen naar Zuid-Afrika
kijken en maakte in dat verband zijn
opmerking over de toestand in som
mige pas zelfstandig geworden Afri
kaanse landen, waar z.i. de kerken
him profetische roeping niet altijd
vervullen.
Bisschop John Gatu, president van
de Panafrikaanse kerkenconferentie.
noemde het beraad van bijzonder be
lang met het oog op het internatio
naal beraad over het racisme, dat de
wereldraad in juni te Noordwijker-
hout houdt. Te vaak willen mensen
die niet genoeg weten dat de proble
men van Afrika, namens Afrika spre
ken, zei hij, daarbij doelend op de
ADVERTENTIE
ALLE-DAG-KERK
Begijnhof. Amsterdam
Iedere woensdag van 12 40-13 00 uur
en 13.10-13.30 uur middag-pauze
diensten
7 mei ds J van den Blink. Baarn
14 mei ds A Alblas. Amsterdam
2'. mei ds Jac van Dijk. Arnhem
28 mei: prof dr J Verkuyl. Amsterdam
Hartelijk welkom
Amsterdam inhuldigingsstad
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur ing. O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-913456
telex 13006
Postgiro 66 0000
Bank Ned Credietbank
Rekeningnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
lei 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
l abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand 16.98
Per kwartaal 50,95
Per half jaar 101.90
Per jaar 201,60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnemenlenop-
drachten (zie adressen boven)
Opgave familiebeocnten 9-19 30
van maandag t/m vri|dag Op
zondag van 18-20 uur lelel 020-
913456
Opgave min» - advertenties tel
020-936868 ot schr.ftet.|k aan
Mim-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adresw'jzmgen uitsluitend schrrt-
letijk aan onze Amsterdamse
adressen
westerse bezoeken tegen het PCR
(anti-rasismeprogramma van de we
reldraad van kerken) die niet in de
zwarte landen worden gedeeld. Als er
al een rechtvaardiging van het speci
ale fonds van het PCR nodig mocht
zijn, dan is dit de verkiezingsoverwin
ning van Robert Mugabe in Zimbab
we wel, aldus bisschop John Gatu.
Het wereldraadprogramma tot be
strijding van het racisme is voor ons,
zwarte Afrikanen, van levensbelang,
zei dr Aaron Tolen (Kameroen), voor
zitter van de wereldraadcommissie
voor ontwikkeling. Zonder de massa
le steun van de Afrikaanse kerken
tijdens de assemblee in januari 1979,
Jamaica, zou het slecht met het PCR
zijn afgelopen. Voor onze geloofwaar
digheid moeten we echter ook stam
menstrijd, vriendjespolitiek en ander
onrecht op eigen erf bekritiseren, zo
hield hij de 27 gedelegeerden (onder
wie twee blanken) uit dertien landen
voor.
ADVERTENTIES
OEKUMENISCHE REISSTICHTIN6 „THACIR"
De belevenis van Israël mag u niet missen!
Wij brengen u optimaal verzorgde rondreizen
Verder unieke rondreizen in:
Egypte (met en zonder Nijlcruise) Turkije - Griekenland/Rome
Alle reizen het gehele jaar door
Vraag geheel vrfjbll|vend onze brochure.
Thaclr, Europalaan 14, 3844 AV Harderwijk. Tel.: 03410-21989.
(U mag ons ook 's avonds en op zaterdag bellen. Wij zijn maar klem.
daarom moeten we beter ons best doen').
maandblad voor evangelie en cultuur,
uitgave van de stichting Conf. Geref. Beraad.
Het april-nummer heeft als thema: „Waar zijn de vaderen'" maar begint met een
welkom aan Beatrix en Claus (door dr. B Wentsel).
Verder o.m.:
F. v. d. Weij: Hoe kijken de vaderen tegen de jeugd aan? ds J. C. Meynen: Hoe
kijkt de jeugd tegen de vaderen aan? Ria Scholten: Hoe kijk je tegen je ouders
aan? (Jeugdrubriek), ds P. Boomsma: Muziek is gewoon een taal die je spreekt,
dr B. v. Oeveren schrijft niet alleen een bijbelschets over de Spreuken, maar
ook een Kroniek, waarin iets over „Platvorm". „IKON" en de N.C.V.B.
Stuur onderstaande bon in een gefrankeerde envelop naar: Dhr H. J. A. G.
Noordman. Kaap de Goede Hoop 27, 9642 AP Veendam.
Ondergetekende verzoekt:
toezending los april-nummer a 3,50
abonnement CREDO 25.- per jaar.
Scholieren/studentenabonnement a 19,- per jaar
Naam
Postcode:
Adres
Plaats:
Desmond Tutu
KEULEN (ANP) Meer dan 2500
mensen waren in Keulen bij de ope
ning van de „Missionale '80" een con
gres ter ondersteuning van het zen
dingswerk in de gemeente. Van de
deelnemers is driekwart afkomstig
uit de evangelische kerk, de rest uit
de kleinere kerken (Freikirchen).
Zondag wordt het congres gesloten.
Dat zei prof. dr. F. O. van Gennep die
vrijdag het ambt van kerkelijk hoog
leraar vanwege de Nederlandse her
vormde kerk bij de faculteit van de
godgeleerdheid aan de Rijksuniversi
teit te Leiden aanvaardde. Zijn oratie
handelde over katholiciteit en plura
liteit.
„Natuurlijk trap ik een open deur in,
als ik zeg dat we in een pluralistische
samenleving leven. Over één punt is
echter iedereen het eens: men heeft
een hekel aan de kerk. Men ziet het
als hét instituut bij uitstek. Toch
moet het mogelijk zijn de mensen
weer enthousiast te maken voor het
kerk zijn. Met mijn theologisch con
cept wil ik proberen de hiërarchische
structuren in de kerk te doorbreken.
Ik word razend enthousiast als ik
boeren, arbeiders en intellectuelen in
één kerkkoor hoor zingen", aldus van
Gennep.
„Ik wil werken aan een kwalitatieve
katholiciteit. Er zou namelijk een be
weging op gang gebracht moeten
worden die de vijf grote tegenstellin
gen doorbreekt: tussen rassen, klas
sen, geslachten, ideologieën en na
ties. Dit kan door de mensen bijeen te
brengen die volgens natuurlijke ver
houdingen eikaars vijanden zouden
zijn".
Toch ziet van Gennep perspectief,
ook al maakt de kerk een moeilijke
tijd door. „De kerk heeft nog altijd
een enorm potentieel. In onze kerk
zijn ongeveer 20.000 kerkeraadsleden
en er kunnen vlot 100.000 mensen op
de been worden gebracht. Zelfs de
vakbeweging kan daar jaloers op zijn.
Zij moeten ingezet worden om de
SPIJKERSCHRIFT
mei 1940/mei 1945
Homofilie en christelijk geloven,
ontmoetingsdag voor ambtsdragers,
kerkelijk werkers, gemeenteleden die
zelf homofiel zijn of daar nauw bij
betrokken zijn en hierover met ande
ren willen praten, zaterdag 17 mei 10-
15.30 uur. De Heuvel, Grote Kerk
plein 5, Rotterdam. Aanm. en inf. tel.
010-141982.
Bij deze bundel verzetspoëzie
schreef de auteur een nieuwe
Verantwoording
4e druk 70 blz. ƒ11,90
Postbus 127
Amstelveen
en in de boekhandel
Dr. H J Kouwenhoven in het Gere
formeerd Weekblad (dat in de gere
formeerde kerken aftrek vindt):
Wijst de pfaktijk niet uit. dat her en
der de gemeente het bijzonder op
prijs weet te stellen, wanneer haar
dominee als leraar van de gemeente
haar nieuw inzicht verschaft in de
geheimen van het Goddelijk Woord?
Leerhuizen zijn als paddestoelen uit
de grond gerezen De belangstelling
voor themadiensten is beduidend
toegenomen. Vooral is herhaaldelijk
gebleken, dat een nieuwe, zorgvuldi
ge uitleg de preek voor velen aan
waarde heeft doen winnen. De dog
matiek, jarenlang zo goed als alleen
heerseres op de preekstoel, heeft in
de zondagse kerkdienst veel terrein
verloren, lijkt het De doorlichting
van de Schrift blijkt de actualiteit
van het spreken van Gód momenteel
beter open te kunnen leggen. Dus kan
in feite géén dominee het maken om
het bij een „goed woord" te laten, ook
al behoeft dat niet van kwaad tot
erger te leiden. Almeer blijkt de
Schrift er inderdaad te goed voor te
zijn. Gelukkig veert soms een ge
meente op. wanneer ze niet meer be
dolven wordt onder uitgesleten kan
seltermen Stel. dat hij zou bestaan
een freewheelende predikant valt op
de duur gegarandeerd door de mand.
en uit de gratie. De vlotte spreker. die
het allemaal uit zijn mouw schijnt te
schudden, prijst zich soms vrij gauw
uit de markt. Zoals de marktkoop-
man-onder-de-predikanten mis
schien voor een tijdje de lachers op
zijn hand krijgt, totdat ze het onder
zijn gehoor om te huilen vinden. Nog
altijd, dus ook op 't ogenblik mogen
predikanten verwachten, dat harten
in vuur en vlam raken. Maar dan
moeten wel de Schriften geopend
worden. Het laatste is voorwaarde
voor het eerste. Het eerst gebeurt,
wanneer het laatste zich voltrekt.
„Was ons hart niet brandende in ons,
terwijl Hij onderweg tot ons sprak en
ons de Schriften opende?" De loop
van de gebeurtenissen doorlichten
tot op de nabijheid van de Messias en
zijn heil, dót doet blijkbaar de Schrif
ten opengaan. Dan gaat almeer een
wereld voor ons open. de wereld van
Gods liefde en genade, van zijn
macht en bevrijding. De wereld,
waarin Christus de Heer is.
Preekvaardigheid
Dr. J. van Slageren in West-Zuidwest
(hervormde wijkgemeente Pro Rege-
Ark in Amsterdam):
Wij hebben in de kerk perioden ge
kend waarin preektalent als zeer es
sentieel werd ervaren voor het
predikambt. Preektalent was nodig
vanwege de grote kerken waarin ge
preekt moest worden. In de zeer vele
moeilijk bespreekbare kerken die ons
land telt, hebben generaties predP
kanten zich schor geschreeuwd. De
preektoon en het nodige handen- en
voetenwerk moesten er aan te pas
komen om er nog iets van te maken.
Het waren veelal onzekere en vertwij
felde gebaren die. zoals iemand eens
zei, leken op de bewegingen van een
man die een motor in elkaar wil zet
ten met onderdelen en schroefjes die
niet bij elkaar horen. Mijn indruk
dat vandaag de dag de. talen
van het predikantschap wa'
wordt benadrukt dan vrOe
de invoering van geluidsir.
hard schreeuwen niet mee:
hoewel ons land. ook Am.
nog steeds gesteld op preekvu.i.i:.,,-
dominees. Echte mannen die voor het
vaderland weg redeneren en die voor
al zonder een papiertje weten te bid-
Om de twee weken op een maandag
komen we bij elkaar in de Ark, onder
leiding van Prof. Ben Hemelsoet. Aan
de hand van een vast rooster houden
we een lijn aan, waardoor de preek
van elke zondag een stapje verder
gaan betekent op de weg van geloven
en leven. In de Pro Rege bereiden wij
ons dan bovendien nog eens voor met
een groep gemeenteleden.
Ruilen
Syndroom
den. Die in het vuur van de rede de
waarheid zien oplichten, er naar grij
pen en haar overdragen op de hoor
ders. Maar ja, die mannen zijn toch
wel wat schaars geworden. Alleen in
de rechterflank van de kerk worden
ze nog wel aangetroffen. Voor het
overige worden hun plaatsen ingeno
men door anderen, ook vrouwen, die
het predikambt anders beoefenen.
Over preken gesproken. Veel meer
vroeger ligt het accent op de
«ereiding. Onder voorbereiding
tan de meesten ook niet meer
iichtmatig doornemen van com
ren Maar lezen en herlezen van
,:ondtekst De meesten bereiden
zich in groepjes voor. Wij hebben hier
ook zo'n exegesepreek-voorberei-
dingsgroep, bestaande uit een tiental
predikanten en priesters uit de regio.
Een van de bekendste oud-vader
landse dominees, Bemardus Smijte-
gelt (1665-1739), heeft toen hij afge
studeerd was twee jaar moeten wach
ten, voordat hij een beroep kreeg.
Zoveel kandidaten waren er In die
tijd. Nu meldt ds. W. van Gorsel in
het óndere Gereformeerd Weekblad
(dat zijn lezers vindt in de rechter
flank van de hervormde kerk):
De beproeving die Candidaat Smyte-
gelt moest doorstaan blijkt vandaag
de dag weer aktueel te zijn. Althans,
ik liet me vertellen dat er onder de
theologische studenten mensen rond
lopen met een „Smytegeltsyn-
droom". Natuurlijk weten we alle
maal wat een „concentratiekamp
syndroom" is: de nachtmerrie van
mensen die niet los kunnen komen
van wat zij in gevangenschap tijdens
de oorlog hebben meegemaakt. Naar
analogie van dit woord is kennelijk
dit nieuwe woord gevormd: „Smyte-
gelt-syndroom", de angstige gedach
te dat men lange tijd tevergeefs op
een beroep zal moeten wachten Met
daaraan verbonden uiteraard de aan
vechting of men werkelijk wel geroe
pen is tot de dienst in het koninkrijk
Gods. Ik ben van mening dat er voor
dergelijke syndromen nog weinig
aanleiding is. Zeker, de toekomstige
dienaren van het Woord zullen erop
moeten rekenen dat de tijd van grote
aantallen beroepen voorbij is Zowel
voor henzelf als voor de gemeente
acht ik dat een goede zaak. Het is niet
gezond als kerkeraden. bij wijze van
Van onze kerkredactie
LEIDEN „De enige instantie die tegen de kerk op kan, is de
voetballerij. Daar heerst veel enthousiasme. De manier waar
op de jongeren daar worden toegesproken en enthousiast
gemaakt, ontroert mij. Het heelt iets katholieks, want de
voetballerij brengt alle groeperingen bij elkaar."
GEEN STILTE DIE 1
Morgen is het een soort
dodenzondag. In de avond zal de 1
sirene weer over de stad klinken en f
de trompetten in de duinen en op al t
die plaatsen waar doden herdacht
worden. Geen avond als deze. Ieder
jaar opnieuw die stilte, alleen
gevuld met een verre kinderstem en
de vogels die niet zwijgen. Die stilte
waarin een hand ons opnieuw even
tegen houdt. Waarin we terugdenken
aan hen die we moesten laten gaan
en die ons ontnomen werden. Waarin
we terugdenken aan het geweld dat
over ons kwam. Verdriet en
bitterheid wisselen elkaar af op ons
gelaat. Inkeer ook. Wie was ik toen?
Hoe heb ik dat ervaren? Wat is er
van over in mijn leven? Wat hebben
we er samen mee gedaan, dat we als
volk door dat diepe dal van leed en
pijn, en ook van beschaming en
vernedering zijn gegaan? Ik ken
geen stilte die mij altijd weer op die
manier aangrijpt. Ik zie de
wisselende luchten boven het
concentratiekamp. Ik hoor opnieuw
de geweerschoten en het ronken van
de zwermen vliegtuigen boven ons.
En ik denk aan God. Want Hij heeft
er mee te maken. En ik denk aan
vandaag. Daar heeft Hij ook mee te
maken. Hoe het voor duizenden en
miljoenen nog altijd angst en
wanhoop is. Hoe er nog altijd in deze
wereld van ons samen verdrukt,
gemarteld en geslagen wordt. En hoe
nog steeds de slechten gesteund
worden en de goeden verraden. Hoe
er nog altijd geld gaat naar régimes
die in bloed hun bestaan vinden. Hoe
wij nog altijd denken met geweld,
met steeds meer geweld, onze
problemen te kunnen oplossen,
mensen te kunnen gijzelen, elkaar
met mensen te kunnen chanteren.
Geen stilte die me zo bedroefd
maakt. Zo bedroefd dat er bijna geen
plaats overblijft voor de herinnering
aan het verzet, dat er goddank, echt:
God zij gedankt, toch was. En dan
ineens is de trompet er weer. De
stilte is voorbij. Onwennig gaan we
verder, langs de graven, langs het
gedenkteken of gewoon in huis.
Maar wie weet nu werkelijk hoe we
verder moeten?
Prof. dr. F. O. van Gennep
tegenstellingen tussen de mensen te
doorbreken".
Van Gennep was van 1962 tot 1969
predikant te Leidschendam en vanaf
1969 rector van het seminarium van
de hervormde kerk te Driebergen.
ADVERTENTIE
Beroepingswerk
spreken, tegen elkaar opbieden om
één en dezelfde candidaat naar hun
gemeente te krijgen. Bovendien moet
het voor de candidaten niet vanzelf
sprekend worden dat de gemeenten
staan te dringen.
Het laatstgenoemde Gereformeerd
Weekblad (van de gereformeerde
bonders dus) heeft ook een Vragenru-
biek. De antwoorden zijn soms ver
rassend, zoals deze van de hand van
de Katwijkse dominee H. Visser:
Mevr. Th, G, W.-Z. te D. U 2ond mij
een kranteknipsel over kerkgangers-
ruil zoals u dit vond in uw plaatselijk
blad. In het kort komt het hierop neer
dat kerkgangers uit de Hervormde.
R.-Katholieke, Lutherse, Doopsge
zind-Remonstrantse en Gereformeer
de Kerken niet bij hun eigen gemeen
te maar bij andere gemeenten te kerk
gaan. B.v. Doopsgezind-Remonstran
ten gaan naar de Baptistengemeente,
Hervormden naar Rooms-Katholieke
kerk en omgekeerd enz. enz. Wat hier
van te denken?
Een revolutionair en sterk reactionair
optreden van de geestelijke leiders in
D! Sterk provocerend en kerkver-
woestend. Kortom een uitverkoop
houden van de bijbelse waarden van
onze gereformeerde belijdenis. Een
verdoezeling van grenzen. Een pure
demonstratie van een eenheid ten
koste van de waarheid. Er is er één
die hier goed garen bij spint. Dat is de
macht van de verleidende geesten die
de waarheid ten onder houdt, die het
evangelie degradeert tot een opvat
ting van „elck wat wils". Een droevi
ge ontwikkeling van verleidende
geesten, het optreden van wolven die
de kudde niet sparen. Het eindresul
taat is: geen kerk meer en straks in
alle weerloosheid het communisme
als een rijpe vrucht in de schoot
vallen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Stiens: J. Zagema te i
Roden; te Houten (herv. deel-gem. De
Open Hof in samenwerking met de
geref.kerk): J. M. de Meij te Aalsmeer. 1
Aangenomen naar Diepenheim: G. J.
Stam te Heinoo; naar Vlaardingen: J.
Lalleman te Oude en Nieuwe Wete
ring.
Bedankt voor de benoeming tot voor
ganger te Hoogersmilde: A. Christ
Hulppred. te Leiden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Dronten: H. J. Veltkamp
te Leusden.
Aangenomen naar Oudega (Smallin-
gerland): H. J. Nolles te Bakkeveen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Barendrecht: A. Baars te
Urk.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Aalburg: E. Venema te i
Drachten; te Rotterdam-Zuidwijk: D.
Rietdijk te Vlaardingen.
ADVERTENTIE
fföSfl boekennieuws
Dezer dagen verschenen:
Dr. C. Houtman
INLEIDING
IN DE PENTATEUCH
260 blz., geb. f65,-
Een beschaving van de geschiedenis van hel
onderzoek near hel ontstaan en de compositie
van de eerste vijt boeken van het Oude Testa
ment met een terugblik en een evaluatie
Dit is de eerste Nederlandse samenvattende
studie over dit onderwerp
Os. M. P. van oijk
EDWARD SCHILLEBEECKX
52 blz 7,90
Hootdii/nen in de chnstoiogie van zijn Jezus-
boeken De auteur geeft een eenvoudige weer
gave (levens kritische beoordeling), zodat iede
re geïnteresseerde nu kan kennis maken met de
theologie van Schillebeeckx.
Dr. H. M. Vroom
DE SCHRIFT ALLEEN
2e druk, 290 blz 37,50
Een vergelijkend onderzoek naar de toetsing
ven theologische uitspraken volgens de open-
banngstheologische visie van Torrance en de
hermeneutisch-theologische opvattingen van
Ven Buren. Ebeling. Moltmann en Pannenborg
Een beiangri|ke studie voor ieder die zich op dit
Prof. dr. Ir. H. vt
WIJSBEGEERTE
2e druk. 224 blz f 22,50
Dit fielder geschreven boek behandelt enkele
hoofdonderwerpen vanuit christelijke wiisgenge
gedachten, die hun oorsprong vinden in de
wi|sbegeer1e der wetsidee (Dooyeweerd en Vol
lenhoven)
Verknigbaar m de boekhandel
KOK KAMPEN
HANOI (AFP) Het Vietnamese
persbureau heeft gemeld dat er on
langs een nationaal concilie van de
roomskatholieke kerk in Vietnam is
gehouden.
Kardinaal Tring Van Can zou aan
eerste minister Pham Van Dong ver
slag hebben uitgebracht. Het concilie
zou de katholieken hebben opgeroe
pen om „hun godsdienstige plichten
te vervullen en zich met het volk in te
zetten voor de opbouw en verdedi
ging van het vaderland".
De premier zou, aldus het persbu
reau, gelukkig zijn met de positieve
benadering van de kerk voor tie be
langen „van het volk. het vaderland
en de katolieke gelovigen zelf