Honderden boze reacties
op tv-uitzending NOS
Den
volke
kond
„Gaaturustigslapen"
JDatkanonsniet
gebeuren" is het nieuwe
Boek van de Maand.
Waar 'n CitroënVisa je met één volle tank
al niet kan brengen.
Weer hoop voor
Cinecentrum
Regisseur had rellen voorzien in draaiboek
Agent gewond bij
vechtpartij met
feestgangers
Misleiding
van spaarders
Exxon bouwt
voor 2 miljard
met Saoedi's
Kinderen boos
over advertentie
Jeugdjournaal
dat kan ons
niet gebeuren...
Toten met 31 mei f22,50. Daarna f 10,-duurder
TROUW/KWARTET P6 R15 H17 S15
HILVERSUM (ANP) Het NOS-be-
stuur zal zich op 9 mei bulgen over de
mogelijkheden van een nieuwe lang
durige contractuele relatie met het
filmbedrijf Cinecentrum, waardoor
het voortbestaan van dit Hilversum-
se bedrijf en de werkgelegenheid van
zijn 350 medewerkers zal worden ver
zekerd.
Er dreigde een zeer moeilijke situatie
voor Cinecentrum te ontstaan toen
begin oktober van het vorig jaar de
NOS bekendmaakte de bestaande
contractuele relatie op grond van
technologische veranderingen te wil
len beëindigen.
Volgens het oude contract, dat overi
gens nog tot en met 30 april 1981
loopt, had de NOS zich verplicht een
bepaald aantal manuren van Cine
centrum af te nemen. Maar omdat de
omroepen meer en meer overgaan op
video lnplaats vn film en men volgens
artikel 25 van de omroepwet ver
plicht Is die video ln principe van de
NOS af te nemen dreigde het voortbe
staan van Cinecentrum in gevaar te
komen.
De Dam in Amsterdam stond gisteren in het middelpunt van de belangstelling.
Van onze radio- en tv-redactie
AMSTERDAM Enige honderden televisiekijkers hebben de NOS gisteren in de loop van de
middag laten weten dat zij zeer verontwaardigd zijn over de wijze waarop de NOS beelden van
de troonwisseling heeft afgewisseld met beelden van de ongeregeldheden in de hoofdstad. In
een rechtstreekse radio-uitzending van VARA en Radio Stad Amsterdam lieten ook de nodige
luisteraars weten niet gediend te zijn van de berichtgeving van deze omroepen.
Over het algemeen vonden de men
sen die reageerden dat de NOS in de
reportages de rellen achterwege had
moeten laten. Enige mensen richtten
dreigementen aan het adres van de
NOS.
Dick van Reeuwijk, die verantwoor
delijk was voor de beeldwisselingen
van het NOS-programma over de
troonswisseling, zei gisteravond niet
onder de Indruk te zijn van de vele
negatieve reacties. „Van te voren is
met alle partijen afgesproken dat de
NOS het gebeuren op journalistieke
wijze zou benaderen. Er is rekening
gehouden met rellen en toen die zich
sok voordeden hebben wij het onze
I journalistieke plicht geacht de kij
kers geen beelden te onthouden. Wij
hebben de abdicatie en inhuldiging
niet onderbroken. Gebeurtenissen
die tegelijkertijd plaatsvonden heb
ben we later in het programma ge
monteerd. Daar hadden we steeds
maar enige minuten de tijd voor.
Maar als we 24 uur de tijd hadden
gehad voor een dergelijke beslissing
dan was die niet anders uitgevallen.
Er is absoluut sprake van een beheer
ste planning. We nemen die negatieve
reacties maar voor lief. Ik denk dat er
veel meer reacties gekomen waren
waneer de NOS beelden van de rellen
achterwege had gelaten. Daarbij zijn
de ongeregeldheden in totaal maar
acht negen minuten op het scherm
geweest, en dat is niet veel in een
uitzending van bijna vier-en-een-half
uur. In feite is het ridicuul dat men
sen ons verwijten verslag uit te bren
gen van rellen waarbij meer dan hon
derd gewonden zijn gevallen", aldus
Dick van Reeuwijk.
Draaiboek
Regisseur Martijn Lindeberg zei gis
teravond geen moment verrast te zijn
geweest door wat hij noemde de cala
miteiten rondom de troonswisseling.
„Wij hebben deze chaos voor negen
tig procent aan zien komen. De gehe
le organisatie was daarop Ingesteld.
Behalve een draaiboek voor de plech
tigheden, lag er ook een draaiboek
klaar voor gebeurtenissenelders ln
de stad. In een klein werkgroepje
hebben we alle mogelijkheden be
sproken. Ik heb van het begin af aan
gezegd dat ik deze klus alleen wilde
doen als ik ook journalistiek de vrije
hand zou krijgen. Wat dat betreft
heeft deze dag historisch materiaal
opgeleverd. De bruiloft van Beatrix
en Claus bestaat voor een groot deel
uit overlevering, omdat men toenter
tijd (veertien jaar geleden) er andere
journalistieke denkbeelden op na
hield. Nu hebben de kijkers de belan
grijkste gebeurtenissen kunnen zien:
de abdicatie, de inhuldiging, maar
ook de eerste rookbom en de rellen.
De NOS vond het na afloop van de
plechtigheden niet nodig door te
gaan met het uitzenden van beelden
van de rellen. Lindenberg: „Je kunt
urenlang doorgaan met het geven
van plaatjes van achter elkaar aan
hollende mensen, maar dat heeft
geen zin. De belangrijkste schermut
selingen zijn op de tv geweest. Na 4.30
uur viel er niets nieuws te melden.
Later op de avond zijn we op de
laatste ontwikkelingen terugge
komen."
De uitzending van gisteren is door 58
landen uit de hele wereld overgeno
men. De NOS heeft gebruik gemaakt
van 23 camera's: twintig raste en drie
mobiele camera's (één in een helikop
ter, één op een boot en één achter op
•en motor). Voor de mobiele appara
tuur moest de NOS aankloppen bij
Belgische collega's (van de BRT).
Toen koningin Juliana ln februari be-i
kend maakte op dertig april te zullen
aftreden, bleek het facilitair bedrijf
van de NOS apparatuur voor deze
datum al uitgeleend te hebben aan
andere zendgemachtigden. Een aan
tal produkties zouden zijn te komen
vervallen als de NOS de mobiele
zendapparatuur toch geclaimd zou
hebben. Onze zuiderburen die kenne
lijk minder facilitaire problemen ken
nen, zorgden uiteindelijk voor de op
lossing van het probleem.
HELMOND (ANP) De Helmondse
politie-agent A. Moedt (23) is in de
nacht van dinsdag op woensdag ern
stig gewond geraakt bij een vechtpar
tij met feestgangers. De man is met
onder meer een doorgesneden hals
ader en een dichtgeklapte long opge
nomen op de intensive care afdeling
van het Helmondse Ziekenhuis. Hij
verkeert niet meer in direct levensge
vaar. aldus maakte de Helmondse
commissaris Verhagen woensdag
middag op een persconferentie
bekend.
Een familie, afkomstig uit Helmond,
vierde in een horecabedrijf op de
Markt in die plaats een gouden brui
loftsfeest, waarbij naar schatting
driehonderd mensen aanwezig waren.
Omstreeks half twee ontstond op
straat al onenigheid tussen een poli
tiepatrouille en vier feestgangers.
Dat escaleerde binnen enkele ogen
blikken tot een massale vechtpartij,
waarbij uiteindelijk twaalf agenten
en zeventig leden van de familie wa
ren betrokken.
Omdat de overmacht voor de poli
tie te groot bleek, besloot men terug
te trekken. Op dat moment probeer
de agent Moedt te verhinderen dat
drie mannen die eerder tijdens de
vechtpartij waren aangehouden, wer
den bevrijd uit een politiebusje.
Daarbij werd hij door een nog onbe
kende in de rug gestoken, vermoede
lijk met een mes. Het wapen is niet
teruggevonden. Later is gebleken dat
de agent op nog drie andere plaatsen
steekwonden had. Ook is nog naar
hem geschopt terwijl hij bewusteloos
op de grond lag.
De drie aangehouden mannen heb
ben volgens commissaris Verhagen
niets te maken met de steekpartij.
Dit drietal is aangehouden wegens
openlijke geweldpleging. Het onder
zoek naar de verdachte van de steek
partij is nog in volle gang.
ADVERTENTIE
ga
De Visa Spécial heeft een tankinhoud
van 40 liter. Hij verbruikt bij 90 km/h
constant slechts 1 op 17,5. Wat betekent dat
u in theorie zo'n 700 kilometer ver komt.
En zelfs als we praktijk
omstandigheden (remmen,
optrekken, het weer, e.d.) in'
aanmerking nemen, moet
het wel erg tegenzitten als u
met één tank niet makkelijk
De CitroënVisa.Basisprijs v.a.
van Amsterdam naar Stuttgart komt.
Of een andere plaats tot op zo'n 630
kilometer van uw woonplaats.
Een afstand die u overigens aflegt met al
het denkbare comfort.
Zoals veel binnenruim
te. Optimaal bedienings
gemak. Een stabiel wegge
drag en een perfecte zit.
Prettige reis!
f 12.355.-. Rijklaar v.a. f12.930,-.
DEN HAAG (ANP) Er zijn
nog steeds vele banken, die
zich van de afspraak om de
werkelijke rente op spaarbil-
jetten en dergelijke papieren
te vermelden, niets aantrek
ken en het publiek misleiden
door het te doen voorkomen
alsof zij een veel hogere rente
betalen dan zij ln werkelijk
heid doen.
Deze beschuldiging doet de Consu
mentenbond ln de gids van deze
maand.
De banken doen dat door de wat zij
noemen „getrapte" rente op te geven.
Daaronder verstaan zij de rente, die
zij over de afzonderlijke jaren beta
len, terwijl zij volgens de Consumen
tenbond de rente zouden moeten op
geven, die zij op Jaarbasis betalen
over alle sinds de uitgifte verstreken
jaren. De banken noemen deze ge
trapte rente ook wel enkelvoudige
rente, of gewoon rente en soms zelfs
rente op rente.
De Friesland Bank komt er op die
manier toe ln grote letters te adverte
ren, dat zij rente betaalt die ln vijf
jaar oploopt tot dertien procent, ter
wijl zij ln werkelijkheid over dat vijf
de jaar niet dertien procent maar
slechts 9,5 procent rente betaalt.
Banken, die zich aan soortgelijke
praktijken schuldig maken, zijn vol
gens de Consumentenbond, de
Bondsspaarbanken Centraal en Mid
den en Oost Nederland, de Centrum-
bank, de Nutsspaarbank West Neder
land en de Rabobanken in Friesland.
NEW YORK (AP) Exxon, de groot
ste oliemaatschappij ln de wereld,
gaat samen met Saoedl-Arablë een
groot chemisch complex bouwen.
Met het project is ruim 2 miljard
gulden gemoeid. Het gaat om het
grootste contract tussen een olie
maatschappij en een van de olielan
den. De chemische fabriek komt in
Ju ball aan de Rode Zee.
Ook verschillende andere oliemaat
schappijen werken samen met Saoe-
di-AruDlë. In ruil voor de Saoedische
deelneming krijgen zij extra hoeveel
heden olie. De verdeelsleutel zou 500
vaten (van 162 liter) olie per dag extra
zijn voor iedere twee miljoen gulden
die geïnvesteerd wordt. De chemiefa
briek ln Jubail zal per Jaar meer dan
een kwart miljoen ton plastic maken.
Van onze radio- en tv-redactle
HILVERSUM Het klnderbestuur
van het comité Kindervuist wil dat
kinderen rechtstreeks worden be
trokken bij het maken het Jeugdjour
naal voor kinderen van tien tot twaalf
Jaar. De NOS begint ln oktober met
het Jeugdjournaal. Het comité Kin
dervuist is ontevreden over de adver
tentie waarin volwassenen worden
gevraagd zich aan te melden voor de
redactie van het kinder Journaal. Het
comité heeft de NOS hier enige we
ken geleden over aangeschreven,
maar nog geen antwoord ontvangen.
Enkele kinderen uit het bestuur den
ken er nu zelf over om te solliciteren.
In het comité Kindervuist werken
organisaties samen die het niet eens
zijn met de behandeling van kinderen
als onmondige wezens.
Behalve over het hoe, waarom
en waarom juist nu, zal er de
komende dagen ook weer
moeten worden gesproken
over de invloed van radio en
televisie op de rellen in Am
sterdam. Zoals de helikopters
akelig precies aangaven waar
men moest zijn voor de brand
haarden, zo versloeg de VARA
ln samenwerking met radio
Stad de intensiteit van de
veldslagen bijna per seconde.
De samenwerking was op het
laatste moment tot stand ge
komen en Hilversum II werd
er een dag lang voor schoonge
veegd. Op Hilversum I klonk
gelijktijdig het nationale pro
gramma; een soort gesproken
communiqué van de Rijks
Voorlichtings Dienst. Daarin
is nauwelijks plaats voor tri
viale bijzonderheden als on
rust in de stad. Dan liever het
oranjezonnetje en vooral veel
historisch gebeurtenis. Her
man Felderhof versloeg de ab
dicatie. Zodat iedereen later
aan de hand van Jan Zindel en
Klaas Samplonius kan consta
teren dat de radioverslagge
ving in 1948 tenminste nog
enige zwier vertoonde.
VARA/Stad had op Hilversum
H het rijk alleen. Een alterna
tief Oranjefeest. De plaatselij
ke omroep van Amsterdam
stond al ter discussie tijdens
de rellen in de Vondelstraat.
Nu gebeurde precies hetzelfde.
Heikelien Verrijn Stuart en
Stan van Houcke stonden in
de ochtenduren aan het front
in de Bilderdijkstraat.
Het kost minstens een lange
politieopleiding om bij dat
soort botsingen koel te blij
ven. Maar ook deze keer ver
liep het verslag naar een getui
genis van betrokkenheid bij
de ene partij, de krakers en
wat zich daar bij aansluit. De
minitieuze beschrijving van
de bewegingen, klappen en
charges van de politie gaan op
die manier toch tegen de ge
slagen honden werken.
door Ruud Verdonck
Amsterdam is op het gebied
van rellen wel wat gewend.
Maar als zo'n uitzending be
stemd is voor het hele land
dan wordt het, onder het mot
to: die politie slaat nu ook
weer niet voor niets, contra-
produktief voor de kraakgroe-
pen. In regionale uitzendingen
kan die stijl z'n rechtvaardi
ging best vinden. Eenmaal na
tion-wide moet er toch anders
en zeker afstandelijker verslag
worden gedaan. Die toon haal
den de vaste VARA verslagge
vers overigens ook niet. Zo
werd Hilversum n soms span
nender dan de politieradlo
zelf.
Alternatief waren de tussen
stukken. Enige van dik-hout-
zaagt-men-planken satire. Dat
zal ook wel niet anders kun
nen met zo'n korte voorberei
dingstijd en zoveel uur te
vullen.
Zoals bijna blind de voorspel
len was, versloeg de televisie
de gebeurtenissen. Met één
uitzondering dan: de inlassen
over de rellen. Om kwart over
een kreeg Nederland die uitge
breid te zien. De video wordt
toch nog ontdekt, tien jaar na
dat de laatste sociale acade
mie professionele videoappa
ratuur heeft gekregen.
Toen de Eurovisie tegen twee
uur aansloot werd in het kort
nog een herhaling gegeven, zo
dat we de goodwill van het
songfestival ook weer in één
klap kwijt waren.
In het verdere verloop van de
uitzendingen werden de opna
men van de rellen door het
programma gevlochten. Te
recht, uit nieuwsoogpunt,
want het was een belangrijk
onderdeel van de hele gebeur
tenis. En dat was al een hele
zit, waaraan nou ook weer niet
zo erg veel te zien valt.
In de ochtenduren deed Ma-
rijn de Koning de abdicatie.
Een beetje rare bijeenkomst
rond een toespraak en een se
rie handtekeningen. Er hing
een lacherig soort sfeertje, als
bij een eerste officieel bezoek
aan een notaris die nog even
door de papieren bladert. Ma-
rijn de Koning vond de bijpas
sende ontspannen toon niet.
Want ze zal normaal iedere
minister toch wel automatisch
bij naam kennen. Toen konin
gin Beatrix haar handteke
ning plaatste konden de kij
kers horen hoe er aan tafel vol
venijn werd gefluisterd: „Daar
heeft ze jaren op gewacht".
In de middaguren zat Jaap
van Meekren in de Nieuwe
Kerk en deed volgens de
strengste voorschriften „den
volke kond". Jan de Graaf liep
op de Dam voornamelijk de
kwaliteit van de verbindingen
te testen. En boven allen
stond Koos Postema.
Er waren nog mensen met een
heel erg oranje vlag voor het
hoofd die hem hadden willen
weren van het scherm wegens
zijn vrienden bij de VARA.
Ten onrechte, bleek. Als Pos
tema de intocht van Sinter
klaas verslaat, begint hij ook
niet deze kapitalistische
volksverlakkerij voor anti-au
toritaire kinderen te vertalen.
Zo kun je een troonswisseling
ook aan hem over laten. En
vanavond viert hij weer 1 mei
bij de VARA.
ADVERTENTIE
't Leek allemaal zo ver van ons
bed. Maar voor we goed en wel
wakker waren, rolden de tanks al
door de straat Vielen de Duitsers
letterlijk uit de lucht. En hoorden
we voor 't eerst het angstaan
jagende geluid van marcherende
laarzen. De oorlog was ons leven
binnengetrokken.
Het lijkt 40 jaar later misschien
onvoorstelbaar; maar, ondanks
alle gruwelen, ondanks alle
terreur, probeerden we er toch
het beste van te maken. Leerden
we ermee leven. Met de vleesch-
bonnen, de eigen teelt, de houten
fietsbanden, de strooptochten
op het platteland. We pasten ons
wonderwel aan. En we bleken
inventiever dan we dachten.
Over de geschiedenis van het
dagelijks leven in de Tweede
Wereldoorlog gaat het nieuwe
Boek van de Maand.
Verteld aan de hand van
anecdotes, persoonlijke verslagen
en dagboekfragmenten. Zichtbaar
gemaakt door talloze foto's
en afbeeldingen, waarbij heel wat
uniek, nooit eerder gepubliceerd
materiaal uit privébezit Het boek
werd samengesteld door de
bekende journalist Evert Werkman
en de geschiedkundigen Madeion
de Keizer en Gert Jan van Setten.
Het is een bijzonder boek
geworden, waarin de wonderlijke
sfeer van die dagen tot leven
komt Ook al hebt u
die niet zelf mee
gemaakt
wr Ew$r Wtrrkmiü.
De aanbieding is geldig van 1 '/m31 mei. Echter zolang de voorraad strekt
