Protest zonder strijdhouding TUSSEN NU EN NOOIT Even puzzelen HET WEER Weerrapporten Geleidelijk beter WOENSDAG 30 APRIL 1980 TROUW/KWARTET Werk van Cornells Verhoeven: Zoals onze lezers kun nen weten, ls aan de cultuurfilosoof en classicus Cornells Ver hoeven de belangrijke P. C. Hooftprijs toege kend en wel voor zijn gehele oeuvre. On langs verschenen van zijn hand twee publi caties, die hier dienen te worden aangekon digd. Nieuw is het Tractaat over het spieken, met de onderti tel „Het onderwijs als pro ducent van schijn". Het boek is een uitgave van Ambo te Baarn, telt 78 blz. en kost 12,50. Bij dezelfde uitgeverij ver scheen een keur uit vroeger werk. met een knappe inlei ding door de bekende criti cus Kees Fens. Deze heeft het boek als titel meegege ven Als een dief overdag. Het ls een herdruk van zes complete essays, gevolgd door een bibliografie. Het boek biedt 193 blz. lectuur en is te koop voor 19.50. Mijn boekenkast raadple gend. vond ik vier publika- ties van Verhoeven die ik in onze krant heb besproken, namelijk Het gewicht van de buitenstaander en Het Leedwezen, beide uit 1972, Parafilosofen uit 1973 en De resten van het Dader schap uit 1975. Het nieuwe recensiewerk was in zoverre welkom, dat de vernieuwde kennismaking met de au teur Verhoeven vergezeld ging van nadere inlichtin gen omtrent zijn persoon. De herlezing, in Fens' bun del. na vijf Jaren, van het autobiografische stuk „Zon der een zucht" ik las het als nieuw hielp hierbij, maar vooral het artikel van Guus van Hemert over de gehele figuur Verhoeven, dat ik ter lezing kreeg vóór plaatsing in onze krant. Ondanks alle contacten is de r.k. intellectuele wereld mij althans slechts ten dele bekend. Verhoeven was Cornells Verhoeven voor mij een bijna anonie me verschijning en zijn ont hechte manier van schrij ven droeg hiertoe bij. Be roepslezer zijn heeft het na deel dat de verplichte lec tuur bijna alle aandacht opslokt. Spieken Verhoeven is leraar klassie ke talen en het spieken kent hij uit ervaring. Zijn be schouwelijke aanleg brengt hem ertoe dit taaie ongerief in verband te brengen met het hele onderwijssysteem. „Hoe iemand het spieken interpreteert, hangt in hoge mate af van de kijk die hij op het onderwijs heeft" (bl. 23). Verhoeven ziet het onder wijs als een relatie tussen leerling en leraar; het heeft een intellectueel karakter en berust op belangstelling aan de kant van de leerling. Zo bezien is het een bijdra ge aan de vorming van de leerling. Verhoeven neemt dus het spieken als euvel serieus, omdat het een be denkelijk symptoom is ten aanzien van wat onderwijs behoort te zijn. Protest Men kan zijn boek zien als bouwstoffen voor een niet geheel uitgewerkte filosofie van het onderwijs. Het is Verhoeven vooral te doen om de culturele vorming van de leerling, ongeveer in de geest van de oude Grie ken, waarbij echte interesse aan de kant van de leerling voorwaarde is. Dit terwijl de praktijk veel meer is gericht op bruikbaarheid in de mo derne maatschappij. Aan de kant van de leerling is aan dacht verplicht, wat voor spontane belangstelling niet bevorderlijk is. Het hele boek van Verhoe ven is een protest, zonder de daarbij gebruikelijke toon van verontwaardiging. Het mist de strijdhoudlng en dat is voor de auteur, die het uitvoerige essay „Tegen het geweld" zijn beste stuk vindt, fyperend. Bloem Ook in het door Fens verza melde oudere werk treedt Verhoeven ons tegemoet als een door en door beschou welijke figuur. Men denkt onwillekeurig aan de dich ter Bloem en aan de uit spraak „doen door laten" van Nicolaas Beets. Primair is dat Verhoeven niets als vanzelfsprekend aanneemt en dus al onmid dellijk talmt bij woorden of uitspraken waar een ander overheen loopt. Hij ls de meester van het detail en van de nuance en schept zich zo een eigen stijl. Deze is, zonder briljant te zijn het willen schitte ren gaat vierkant tegen Ver- hoevens natuur in door de superieure taalbeheer sing van hoge kwaliteit. De uitstekende stijl wordt hier bereikt door nadenken en niet, zoals bij de dichter, door geïnspireerde intuïtie. Verhoeven schrijft gelaten, niet geladen, althans niet geladen met heftige emo ties, maar wel geladen met „vage kostbaarheden" (De Mérode) van woordkeus en gedachte. Verhoeven is van huis uit een Brabantse rooms-katholiek, maar, als zovele andere intellectue len, aan het „rijke roomse leven" ontgroeid. Bij hem cirkelt alles om het begrip „redelijkheid", zoals bij Sartre alles draait om het begrip „intellectueel". Bij Verhoeven staat niet de intellectueel als persoon model, maar van die intel lectueel de redelijkheid. Al les speelt zich om zo te zeg gen af in de secundaire sfeer Kleine jongen Hem voor zijn gehele werk de P. C. Hooftprijs toe te kennen, was een schot in de roos. In de eerfcte plaats vanwege de literaire kwali teiten bij een behoorlijke omvang van het oeuvre. Maar in mijn oog voorname lijk om Verhoevens vast houdendheid aan een cul- tuurideaal dat niet meer van deze tijd is. Hij is cul tuurdrager door cultuurcri ticus te zijn. Men kan zich overigens te genover hem een kleine Jon gen voelen, zonder dat zijn werk tot je lievelingslectuur behoort. Dit alleen ten over vloede; de persoonlijke smaak van de recensent mag zijn oordeel niet ver troebelen. In dit geval on derstreept het mijn bewon dering. DE FOSDYKE SAGA FERD'NAND door A. Lourans-Koop 39 „Ik niet. Ik heb geen chance. Hoe is et met haar alibi?" „Daar ben ik achteraan gegaan", vertelde Herstal. „Vanmorgen ben ik bij die Truus van Driel geweest. Ze zeggen dat hij van ten goed glas houdt en ik weet niet of ij hem nóg om had of wéér om had. Iet was overigens nauwelijks aan lem te merken. Gewoontedrinkers eten dat netjes te camoufleren. Bul- n zijn werk in het restaurant lief- ebbert hij zo'n beetje in pottenbak- erlj. Aardige dingen maakt die vent. r is beslist een artiest in hem verlo gen gegaan. Maar hij verzekerde me lat er hier in Nederland met kunst ïog geen zout in de pap te verdienen 'alt en dat hij daarom alleen maar 'oor zijn lol doet. Hij zei verder dat Aletta dinsdag- ivond inderdaad bij hem is geweest. Tot een uur of tien, elf". „Je moet niet ^^ergeten dat ik niet op tijd let als ik ^^ian het werk ben, beste Jongen", ver- lekerde hij me. Toen ik hem vroeg Wat zij dan bij hem deed als hij het zo trede ïruk had. vertelde hij dat ze de boel :ve eio'n beetje bij hem schoon rommelde ils je niet meer over de rotzooi heen con springen. „Aletta en ik zijn oude Tienden", zei hij. „We hebben wat roor mekaar over". Hij was dus behoorlijk vaag". Reken-maar. Dat wil overigens niet eggen dat ze niet inderdaad de hele vond bij hem is geweest. Integen- deel, zou ik haast zeggen. Ik heb het niet zo op pertinente verklaringen van goede vrienden als het om een alibi in een moordzaak gaat. Die vent is niet op zijn achterhoofd gevallen. Hij had best in de gaten waar het me om te doen was en hij hield minstens zeven slagen om zijn arm om zo nodig op zijn verklaring te kunnen terug komen". „Zou hij nattigheid voelen in verband met Aletta?" „Best mogelijk. Maar hoe dan ook, hij houdt zijn kiezen op elkaar, zelfs al had hij haar de moord voor zijn ogen zien plegen". „Voor zover we weten had ze geen enkel motief". „Misschien denkt hij van wel". „We pakken hem nog wel", beloofde De Griep. „Ik zou eigenlijk best eens met die John Pike willen praten", peinsde Herstal. „Ik laat al nagaan of hij nog leeft en waar hij zit", vertelde Erik Jager. Hij keek naar De Griep die klaar was met eten en iets op een papleren servet zat te tekenen dat veel op een kroko dil leek. „Weet je al wat voor mensen er in de buurt van de P.D. zijn ge weest?" „Er ligt een lijst op Je bureau", zei De Griep. „Een stuk of wat gezinnen aan de Parkweg. Gelukkig zijn er heel wat op vakantie, dat spaart ons werk. En acht man personeel van de dieren tuin. Geen bezoekers, want ze sluiten om half negen. Maar er was nog keu- kenpersoneel van het restaurant en er waren nog twee serveersters blij ven rondhangen totdat de anderen klaar waren. En twee oppassers". „En voorbijgangers? Hebben de ad vertenties en de folders nog wat uit gehaald?" „Tot dusver drieëntachtig reacties van lui die beweren dat ze dinsdag avond langs de Parkweg zijn geko men. Maar we hebben er al meer dan zestig kunnen afvoeren die óf veel te vroeg óf veel te laat op de avond zijn langsgekomen. Wie weet wat zich nog meer komt melden. Die folders zijn gedeeltelijk gisteren pas verspreid. Je kunt de burgers nu eenmaal niet in het holst van de nacht uit hun bed bellen om ze een vragenlijst ohder hun neus te duwen. De burgers moeten slapen terwijl wij waken", voegde hij er zorgzaam aan toe. Erik Jager en Herstal grinnikten. Ze aten een tijdje zwijgend door en ze waren net klaar toen Timmer bin nenkwam. „Er is een Jongen aan de balie die beweert dat hij iets weet. Hij ls een Jaar of zestien en hij woont in een van de huizen achter de tennisbanen, vlak bij de rotonde. Precies aan de andere kant van het bospad. Hij zegt dat hij op de avond van de moord tegen half tien een man op een fiets met grote snelheid uit het bos heeft zien komen". „Weet hij wel zeker dat het dinsdag avond is geweest?" vroeg Erik Jager achterdochtig. „Dat zegt hij". „Laat hem boven komen". Erik Jager liep met De Griep en Her stal naar zijn eigen kamer. Zal ik zijn verklaring op de band opnemen?" vroeg De Griep. „Doe dat maar". De Jongen had rossig haar en een vrolijk gezicht vol sproeten, blauwe ogen en uitstaande oren. Het leek een aardige jongen. Wordt vervolgd Radio vandaag HILVERSUM 1 (298 m) IEDER HEEL UUR NIEUWS. NOS: 7.00 Gelukwens t.g.v de verjaardag van H. M. de Koningin. 7.02 Nieuws. 7.05 (S) Feestelijke muziek. 8.00 Nieuws. 8 20 (S) Juliana Regina, documen taire (I). 9.00 Nieuws. 9.03 Juliana Regina (II). 9.45 (S) Muziek en reportage-flitsen. 10.00 (S) Abdicatie van Koningin Juliana. 11.20 (S) Juliana Regina (III). 12.00 Nieuws. 12.03 Juliana Regina, (IV). 12.43 (S) Muziek en reportageflitsen. 13.00 Nieuws. 13.03 Muziek en reportages. 14.00 Nieuws. 14.02 (S) Krönungsmesse, Mozart. 15.00 Recht streekse uitzending plechtige inhuldiging Koningin Beatrix. 16.30 Nieuws. 16.33 (S) Muziek en reportages. 17.00 Nieuws. 17.02 (S) Komt U maar, reacties van luisteraars. 18.00 Nieuws. 18.11 (S) Komt u maar, ver volg. 19.00 Nieuws. 19.02 (S) Reportages uit binnen- en buitenland. 22.02 Feestelijkhe den in Amsterdam. 23.00 Nieuws. 23.02- 24.00 (S) Met het oog op morgen. NCRV: 0.02 (S) Late date. 2.02 (S) Nachtdienst. HILVERSUM II (402 m) VARA 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20 De Wekkerradio <7.30, 8.00 en 8.30 Nieuws). 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Wa terstanden. 9.15 Werkbank. 9.25 De voor uitgang. 9.50 Hoor Haar! 11.30 50 jaar Gustav Griegleb-huis. 12.16 OVERHEIDS VOORLICHTING: Franco huis. 12.26 Me dedelingen voor land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.36 Dingen van de dag 13.00 Nieuws. 13.11 50 jaar Gustav Griegleb- huis. 13.30 Oude schoolliedjes. 13.50 Kinde ren een kwartje? 14.30 Leef-tijd-genoeg. 15.30 Operette. 16.00 De geluksvogel, hoor spel. 16.45 Lichte grammofoonmuziek. 17.00 (S) Een blokje Nederlands 17.25 Me dedelingen. SOS- en politieberichten. 17.30 Nieuws. 17.36 Dingen van de dag. 18.00 (S) Brassband Magazine. 18.30 R.V.U.: Da ja ren '30-'80 (18). 18.50 P.P.: Uitzending van de PPR. 19.00 De Rode Draad. 20.00 (S) Muzikale parels in de kroon. (20.20-21.05 Het zout in de pap, cultureel programma). 22.30 Nieuws. 22.40 Open School. 23.25 (S) Muzikale parels in de kroon. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM III (444 m). KRO 7.02 (S) Des Engels. 9.03 (S) Van negen tot twaalf. 12.03 (S) De Moes Show. 14.03 (S) De Theo Stokking Show. 17.03 (S) Stampij. NOS: 18.03 De" Avondspits met de Nationale Hit- Dar ad e KRO: 19.02 (S) Rauhfaser. 22.02 (S) Rock-TempeL 23.02-24.00 (S) Walhalla. HILVERSUM IV (FM-Kanalen) NCRV: 7.00 Felicitaties en Wilhelmus. 7.02 Nieuws. 7.04 (S) Het levende Woord. 7.10 (8) Prelu dium. 8.20 (S) Klassieke muziek. 9.00 Nieuws. 9.02 (S) Veranderend Nederland onder Juliana (2). 10.00 (S) Abdicatie van H M. Koningin Juliana. 10.30 (S) Werken van Nederlandse componisten. 12.00 Nieuws. 12.02 (S) Klassieke koormuziek 12.35 (S) Themaprogramma. 13.30 (S) Pla- tennieuws. 14.00 Nieuws 14.02 (S) Licht klass. mui. voor viool en piano. 14.30 (8) Klassieke orgelmuziek 15.00 (S) Inhuldi ging van en eedsaflegging door Koningin Beatrix 16.30-17.00 (S) Licht klassieke mu ziek van Nederlandse componisten. TV vandaag NEOERLANDI 9.45 NOS: Troonwisseting 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden 13.15 De Nieuwe Kerk monument van s lands historie, documentaire 13.40 Inhuldiging Koningin Beatrix 16.00 Nieuws voor doven en slechthorenden 18.50 Emilie 18.55 Journaal 10.59 Van gewest tot gewest 20.00 NOS: Journaal 20.27 NOS: Blografie Prinses Beatnx 21.20 Troonwisseting 1980 22.10 Feest in Amsterdam 23.05 NOS: Journaal NEDERLAND II 13.00 NOS: Nieuws voor doven en slechthorenden 19.00 Nieuws voor doven en slechthorenden 19.10 TELEAC: Russisch II voor gevorderden, les 11 19.55 NOS: Journaal 19.59 IKON-KRO/RKK Het paard van Troje Jongerenmagazine 20.00 NOS: Journaal 20.27 SOCUTERA: Film van het Astma Fonds 20.32 VOO: The Bram, epeettilm 22.08 It'll be alright Amusementsprogramma 22.33 The Shadows, muziekspeoial 23.02 TELEAC: Microprocessors II. 2e cyclus, les 14 23.37 NOS: Journaal DUITSLAND I 10.00 Journaal 10.05 Actu aliteiten. 10.25 Muziek en gesprekken. 11.55 Cultureel programma. 12.10 Actueel magazine. 12.55 Persoverzicht. 13.00-13.10 Journaal. 15.10 Sport 16.10 Journaal 16.15 Zirkus lm Zirkus, kindcrspeelfilm. 17.05 Reportage. 17.50-18.00 Journaal. (Regio naal programma. NDR: 9.30-10.00 Kleuter serie 18 00 Regionaal programma. 18.30 Actualiteiten. 18.45 Kleuterserie. 18.55 Nir- gendwo 1st Poemchen, tv-serie. 19.25 Re gionaal magazine. 19.59 Programma-over zicht WDR: 8.05 t/m 11.55 Schooltv. (9.30 Kleuterserie). 18.00 Der Millionenbauer, tv-serie. 18.30 Intermezzo. 18.40 Der Millio nenbauer, tv-serie. 19.15 Actualiteitenma gazine. 19.45 4tel vor 8.) 20.00 Journaal. 20.15 Ruhestörung, tv-film. 21.45 Cultureel magazine. 22.30-23.00 Actualiteiten. nicht auf, tv-serie. K.40 Actualiteiten en muziek. 18.20 Liedjesprogramma. 19.00 Journaal. 19.30 Weisses Haus, Hinterein- gang, tv-serie. 20.15 Informatief magazine. 21.00 Actualiteiten. 21.20 Drie Engel fttr Charlie, tv-serie. 22.05 Informatief magazi ne. 22.10 Informatief programma. 22.5A Bolwieser, tv-film. 0.30 Journaal. D'LAND NDR 7.55-9.05 Informatieve se rie. 8.05 t/m 13.05 en 16.30 t/m 17.30 School tv. 18 00 Kleuterserie. 18.30 Filmreportage. 19.00 Informatieve serie. 19.15 Informatie ve serie 20.00 Journaal. BELGIS Nederlands net I 9 45-12 00 Rechtstreekse reportage troonsafstand van H M. Koningin Juliana. 14.00 Recht streekse reportage inhuldiging van H.M. Koningin Beatrix. 17.30 Tekenfilmserie. 17.35 Jeugdprogramma 19.17 Informatief prografnma. 19.37 Mededelingen en Mor gen. 19.45 Journaal. 20.10 Weerbericht. 20.15 Mork en Mlndy, tv-serie. 20.40 De verjaardag, tv-spel. 22.20 Cultureel pro gramma. 23.05-23.20 Journaal. Net II Van 9 45-20.15 tia Net 1 20.16 Die mooie meimaand (Ma blonde, entends-tu dans la ville speelfilm. 21.45 Docu mentaire. 22.00-22.35 Concert. door Hans de Jong van olijke le be gelatt lorizontaal woorden invullen die be ekenen 1 medeklinker. 2. soort. 3. ange nekharen van dieren. 4. omlijs- Ing. 5 muziekinstrument. 6 richting, lengtemaat, 8. grondsoort, 9. mede- Jinker Jij juiste oplossing leest men verti- aal 1 de naam van een soort rups. >plossing vorige puzzel kam, 2. ultra. 3 ode. 4 forel. 5. nodel 6 arena. 7 karet. 8. alt. 9. nker. 10 kim CUIFMAKAAK We hebben gisteren nog veel last ge had van een kleine depressie die van noord-west Duitsland juist over ons- land naar het zuid-westen trok. Er vielen herhaaldelijk buien die later op de dag afgewisseld werden door opklaringen. De temperatuur bleef aan de lage kant. Dat gaat nu weldra veranderen. Vandaag de regenjas nog wel meenemen vanwege die enkele bui. maar morgen en vrijdag gaan we regelrecht toe naar een weersverbete- ring. Die wordt gecreëerd door een hogedrukgebied van de oceaan dat zich vla Schotland over Zuid-8kandl- navië uitbreidt. Tussen dit gebied en een zich boven de Golf van Biskaje nestelende depressie zullen oostelijke en later zuidoostelijke winden droge re en gaandeweg minder koude lucht aanvoeren. We gaan dus binnenkort toe naar een temperatuur van een graad of vijftien Donderdagavond vijftien november 1973 Henk Glimmerveen van de NCRV Interviewt dr. K. R Postma. een der directeuren van het KNMI te De Bilt Vraag: „Hoe betrouwbaar ls het weer bericht?" Antwoord; „Oh, dat ls een hele moei lijke vraag. Eh. In het algemeen zou je kunnen zeggen dat zo'n vijf van de zes verwachtingen wel uitkomen Maar dan heb ik iets gezegd, wat niet meer ls dan een kreet. Alle verwach tingen die wij maken, worden zeer stelselmatig opgeschreven, de getal len worden kritisch bekeken en dat wordt neergelegd ln de zogenaamde prestatie-index of 8 kill-score" Dit brokje uit een van de band overgeno men Interview kan dienen als aan loop tot een kleine bespreking van het zo Juist verschenen rapport be treffende: „De betrouwbaarheid van de weersverwachting", het zoge naamde D-I-project geschreven door Harry Geurts Het onderzoek werd verricht door de werkgroep weerama teurs van de Nederlandse Vereniging voor Weer-en Sterrekunde over het Jaar 1977 Dat ls een te korte periode om definitieve uitspraken te doen. maar het bezit toch waardevolle aan wijzingen genoeg om tot publikatle over te gaan. Het ls dus nu niet meer nodig kreten te slaken: er zijn feiten die uitwijzen hoe de verhoudingen ln werkelijkheid liggen. Bekeken werden ln de ver wachting: zonneschijn, regen, sneeuw, hagel, mist, windkracht, windrichting en temperatuur Negen tien weeramateurs, verspreid over het hele land noteerden hun waarne mingen op een speciaal formulier Die gegevens werden later op een pons band gezet en in een computer van het Evoluon te Eindhoven verwerkt Uitkomsten? De temperatuur vormt het meest betrouwbare onderdeel van de verwachting. Iets minder be trouwbaar bleken de verwachtingen voor de zonneschijn, mede vanwege de zeer grote marges die werden ge hanteerd. De windrichting bleek moeilijker te voorspellen dan de windkracht, hier bij bleek ook een kwallteitsafnemlng naarmate de regio verder van het centrum van het land verwijderd was (een Interessant punt). Als er regen ln de verwachting stond, kwam dat meestal ook wel ergens in het land voor De omvang van de neerslagge- bteden en de landelijke verdeling van de regen bleken minder betrouwbare onderdelen van de prognose te zijn. Hagel en onweer zijn moeilijk te voor spellen verschijnselen. KNMI-verwachtingen. Voor een aan tal weersfactoren bleek men ln de betreffende grensgebieden zelfs beter te kunnen afgaan op de verwachtin gen van het KNMI dan op die van buitenlandse instituten. Vergeefs heb ik gezocht naar een vergelijking met Hamburg. De BUI Deelen gelde find hoven Den Helder Rotterdam Twente VlUaingen Zuid Limburg Aberdeen regenbui regenbui regenbul Sprookje En nu de kreet: ln Duitsland en Bel gië kunnen ze het beter dan ln De Bilt. „Is dit oen feitelijkheid en komt die ln de cijfers naar voren?" Nee! Voor de grensgebieden van Ne derland werden ook de Belgische en Duitse weersverwachtingen op hun betrouwbaarheid getoetst Die ble ken beslist niet juster te zijn dan de r»gen licht ba 147 18 07. Rotterdam Mg It 01. Sehewrüngeo 44IIT0I L/muiden MSI? 41. Don Melder 911 1IS8. HarUngrn 11-H-UU. Delfat» 1351341

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 19