Oeroud Oirschot
meent 1500 jaar
te bestaan
Dacht u dat die Ieren honderd
iaar aeleden
Lekker
"hangenl
t
hein,
chrispijn
grote voorraad - ruime keu
Gemeentel
's-Gravenhage
EEN MA"*
de krant he
u op wedf,
Gratis
Gegarandeerd Iers antiek
100 jaar oud
Waardevast
bij het Windsurfen, s
tonM&stmuss
ACTIEVE AGENT(E)
WOENSDAG 30 APRIL 1980
TROUW/KWARTET-
iNSD,
door Barend Mensen
OIRSCHOT De Noordbra
bantse gemeente Oirschot
houdt een „jubeljaar". Twee
jubilea geven daar aanleiding
toe. De monumentale Sint
Pieterskerk, die in een grote
stad zeker niet zou misstaan,
bestaat 500 jaar. Aan dit lelt
wordt misschien wat vrijmoe
dig het 1500-jarig bestaan
van het dorp zelf gekoppeld.
Tot en met Kerstmis wordt
een lange rij feestelijkheden
afgewerkt met hoogtepunten
die ongetwijfeld landelijke
aandacht zullen trekken.
Er ls wat historisch gekibbel geweet
over de vraag of Oirschot het Jubi
leum van de kerk wel in de pretenti
euze zetting van een 1500-Jarlg dorps-
bestaan mocht vatten. Dat de mooie.
In Kemplsch-gotische stijl gebouwde
kerk er vijf eeuwen op heeft zitten
staat als een paal boven water. Of er
in 480 echter al iets van een „Oir
schot" bestond ls een vraag waarop
het antwoord te diep in de geschiede
nis ligt om zo maar te kunnen worden
opgedolven. De waarheid kan slechts
worden benaderd door conclusies te
trekken uit latere historische feiten.
J. P. J. Lijten. medewerker van het
Streekarchivariaat Noord-Kempen.
doet dit in het boekje „Het oer-oude
Oirschot", uitgegeven ter gelegen
heid van het „jubeljaar". Hij legt ver
band tussen het al ver voor 1100 aan
Maria gewijd zijn van de tot het bis
dom Tongeren behorende parochie
Orscot en de eerste poging om In de
westerse kerk de Mariaverering Inge
voerd te krijgen. Voor 1100 namelijk
bestond er In West-Eurpa vrijwel
geen Mariaverering. Na het concilie
van Ephese in 431 werd die, door
toedoen van de oosterse kerk. voor
het eerst als kerkelijke leer aanvaard.
Zij hield overigens maar enkele tien
tallen Jaren stand. De leer dat Maria
de moeder van God ls maakte echter
ln die tussentijd toch wel zo'n indruk
dat rond 440 in Rome de Maria Mag-
giore werd gebouwd. Het ligt volgens
LIJ ten voor de hand de stichting van
de parochie op grond van een en
ander te stellen ln de eerste tientallen
Jaren na 440.
Waar of niet waar. de tienduizend
Oirschottenaren maken zich er niet
zo erg druk over. Uit de naam van
hun aantrekkelijke dorp valt af te
leiden dat er ln elk geval al vroeg een
nederzetting Orscot bestond. Die
naam komt van schoot, oudtijds ge
schreven als scoet en verkort tot scot
resp. schot. Zo werd een hoog gelegen
stuk land ln een moerrassig gebied
genoemd, waarop ln dit geval dan
de oeros (ura. oro, oor) zijn leger
had. Aan dergelijke „schoten", ge
noemd naar oaarop voorkomende
Het oudste kerkje van Brabant, gebouwd op de resten van een kapel
uit 800. Het dient nu de Herv. gemeente van Oirschot en wordt nog
altijd „boterkerkje" genoemd. Het romaanse gebouwtje werd name
lijk in 1648 gedegradeerd tot boterwaag en markthal.
dieren, danken meer plaatsen hun
naam. En volgens pastoor J. A. Jile-
sen is te bewijzen dat Oirschot al heel
vroeg de moederparochie voor een
wijd gebied was, die zelf priesters
opleidde.
Openbaring
De 500-jarige Sint Pieter met zijn zeventig meter hoge stompe toren.
De kerk staat op een royaal marktplein volop in de ruimte.
Burgemeester P. A. M. Sanders houdt
liever het oog gericht op het heden en
de toekomst. Hij heeft het geljk vol
komen aan zijn kant als hij zegt dat
zijn tussen Tilburg en Eindhoven ge
legen gemeente een openbaring is
voor degenen die er voor het eerst
kennis mee maken. Oirschot is een
liefelijk, riant gelegen dorp. Met zijn
meer dan honderd monumenten, zijn
bedrijvigheid en zijn wel vastgelegde
geschiedenis is het eigenlijk meer een
stadje. De fraai gerestaureerde Sint
Pieter is na de Sint Jan de grootste
kerk van het bisdom Den Bosch. Het
raadhuis (vroeger het rechthuis van
de Heerlijkheid Oirschot) dateert van
1513 en is een middeleeuws Juweel.
Het in de wandeling genoemde „bo
terkerkje", gebouwd op de resten van
een kapel uit 800 en nu in gebruik bij
de hervormde gemeente, is al even
interessant als de naar aanleiding
van een vijftiende eeuwse legende
gebouwde kapel van de Heilige Eik,
een nog altijd drukbezochte bede
vaartplaats.
Nonnetjes wonen er nu ln het statige
Hof van 8olms. Rond 1668 was het de
knappe behuizing van Arnold Fey,
een van die merkwaardige figuren uit
het verleden die zonder enige medi
sche opleiding een roemrijke carrière
als geneesheer wisten op te bouwen.
Deze man, die zijn loopbaan begon
als kleermaker verrichtte als arts al
borstkanker-, hazellp- en staaropera
ties. HIJ telde onder anderen Amalia
van Solms, de vrouw van Frederik
Hendrik, tot zijn patiënten. Vandaar
dat hij zijn huis „Hof van Solms"
noemde. Het museum voor volkskun
de „De vier Quartieren" (genoemd
naar de vroegere kwartieren Kem-
penlapd, Peellaand, Oisterwijk en
Maasland van de MelJeriJ van Den
Bosch) is met zijn regelmatig roule
rende collectie van veel meer dan
regionale betekenis. Binnen de vier
kwartier komt men daar niet uit.
Monument
Bij alle goed geconserveerde over
blijfselen uit het verleden is er dan
nog dat grappige eigentijdse monu
ment waarmee Oirschot de aandacht
vestigt op zijn industriële bedrijvig
heid. Op een ln het hart van een
driesprong aangelegd plantsoentje
staat een reusachtige eikehouten
Brabantse knopstoel. Hij fungeert als
blikvanger voor de aloude Oirschotse
meubelindustrie, gevormd door niet
minder dan vijf fabrieken en nog een
handvol ambachtelijke bedrijven.
De kennismaking met Oirschot ls in
derdaad een verrassing. Dat geldt
ook het rijkgeschakeerde sociaal-cul
turele leven dat men ln dit prachtige
dorp aantreft en dat vanzelfsprekend
volop Ingeschakeld wordt in het ein
deloze feestprogramma. Ook de ln de
legerplaats Oirschot verblijvende mi
litairen leveren er bijdragen aan. Men
stelt zich onder meer veel voor van
een uniek landjuweel waaraan meer
dan honderd gilden met ln totaal 3500
gildebroeders deelnemen om als rede;
rijker, schutter of vendelzwaaier een
edele strijd te leveren. Voorts zijn in
voorbereiding belangrijke concerten,
een internationaal beiaardconcours,
een plechtige blsschopmis in de Sint
Pieter met uitvoering van de „Deut
sche Messe" (uit te zenden door de
KRO-televisle), tentoonstellingen
van kunst van eigen bodem en van
een collectie uit het museum van
Chartres, een grootscheepse reünie
van oud-Oirschottenaren en legio
sport- en pretevenementen. De Jubi
lerende kerk krijgt de aandacht die
zij verdient in NCRV's „Kerkepad".
Achter veel feestelijkheden tenslotte
staat een solidariteitsactie voor het
werk van een aan Oirschot verbon
den en in Columbia werkzame missio
naris.
Betaling
naar keuzei
kontant: 2% korting
3-maandsrekenlng netto
huurkoop tot 18
maanden
eigen financiering,
lage rente
RADIO-T.V.-VIDEO
STEREO-SETS
HUISHOUDEUJKE APPARATEN
MEUBELEN-SLAAPKAMER™
TAPIJT-GORDIJNEN UL
VITRAGES-ZONWERING
koopcentrum met goede vakmensen op elk gebit
Dit jaar wordt begonnen met
de aanleg van een tramlijn tussen het
stadscentrum en de wijk Kraayenstein: lijn 2. Tegelijk
met de aanleg van deze tramlijn worden ook de wegen waar
langs de lijn komt te lopen - Loosduinsekade, Loosduinse-
weg en Oude Haagweg - opnieuw ingericht. Wat betreft de
herinrichting is er gelegenheid tot inspraak. Het totale plan
is hiervoor opgesplitst in een aantal deelplannen, die apart
aan de bewoners worden voorgelegd.
Herinrichtingsplan voor de Loosduinsekade/weg
tussen Lijnbaan en Paul Krugeriaan
Over het herinrichtingsplan voor de Loosduinsekade en
Loosduinseweg tussen de Lijnbaan en Paul Krugeriaan wordt
op dinsdag 6 mei aanstaande een inspraakavond gehouden
in het Wijk- en Dienstencentrum Transvaal aan de Schee
persstraat 48. Belangstellenden zijn welkom vanaf 20.00 uur.
Informatie
Voor informatie over de aanleg van tramlijn 2 en de herinrich
ting van de wegen kunt u terecht in het Gemeentelijk Informa
tiecentrum aan de Groenmarkt. Het informatiecentrum is ge
opend van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur
en op zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur.
"Ja
Alles voor
tuin en eeni
goed stuk ani
ingang voor bek*
Garden Cenl
Bloemend;
B.V
Hoogmadesewi
Leiderdorp.
Tel. 071-410377
(Privé Par
Van MarwljliMatt
VOOR FIETSEN, f
BROMFIETSEN,
ONDERDELEN EN ADVf,
ZIJLSINGEL 65, LEIDÉhet
TEL. 071-125356
ija:
e A
znd
Mooi mis. Als ze ergens wat
op te bergen hebben, is het
wel in Ierland. Wat
dacht u van deze
zwaar uitgevoerde
lakenkast. Gemaakt
van origineel grenen
hout in een kwaliteit
bij hedendaagse kasten niet meer tegenkomt.
Hein Chrispijn heeft een showroom vol Iers antiek in alle soorten en maten.
Van een simpele stoel tot een prachtig uitgevoerde staande klok. Elke maand weer
opnieuw zelf geimporteerd, uit ons eigen
bedrijf in Ierland.
Hein geeft u bij aan
koop van een Iers meubel
stuk een pot originele was
kado. U kunt kiezen uit
drie kleuren.
U krijgt zwart op wit de garantie dat uw stoel,
kast, klók etc. uit Ierland komt en minimaal
100 jaar oud is. Maar dat niet alleen.
^*Chritpijn
Wilhelminabrug
Hoge Rijndijk
Iers antiek koopt u niet alleen als een fraai meubelstuk. U koopt
het bovendien als een waardevaste belegging. Hein Chrispijn staat
daar hoogstpersoonlijk voor in.
Stel dat u de kast die u bij Hein kocht, na
een poosje wilt inruilen voor een grotere of mooiere,
dan betaalt Hein u de aanschafwaarde van uw oude kast
terug minus 15 tot 25 °/o voor de gemaakte kosten.
Wie doet dat na?
Kom naar de showroom en oordeel zelf. Uw auto
kunt u altijd kwijt op ons parkeerterrein en de koffie
is, ook altijd, bruin.
afc'lrrk urrf
Richting Leiderdorp.
Hoge Rijndijk 260 - Leiden - Tel. 071 - 410608-411276. Geopend: maandag t/m vrijdag 10.00 - 18.00 uur, donderdag koopavond, zaterdag 10.00 - 17.00 uur.
ina o
e Elr
«n
En
mi
iet zv
N
in
es a<
nsen
nzorg
ieder
rand
lay
zlge
r met
weten precies wat we daarmee bedoelen* dot
Maar kent u al het gemak
van een trapeze"7 Bij 'ton strous'
kunnen ze u er alles van vertellen
en er is keuze uit verschillende typen.
Er is trouwens een zeer ruime keuze iA
alles wat met Windsurfen te maken heeJL bln
loor 1
örve
en d
De meer gevorderden
gebre
extra
irver
pzich
singe
SURF-SPEC1 AALZAAK
Rijksstraatweg 447, Wassenaar
Tel. 01751 15171
Voor het agentschap van het ochtendblad
Trouw
DEN HAAG ZUIDERPARK-VALKENBOS
zoeken wij een
:rdac
tamn
ititie
De
»as r
gheit
in Je
^onsii
born
nem<
ilsju}
gingt
fleur
nkel
lever
n de
die leiding wil geven aan een aantal be»
gers. zodat onze abonnees dagelijks I buit<
Ochtendblad TROUW bezorgd krijgen, Kak'
De werkzaamheden hieraan verbont
zijn:
de kranten voor de bezorgers urne» es ve
wekelijkse uitbetaling aan d© bezjtn j-
gers.
nabezorging van gemelde klachten;
het bijhouden van een eenvoudig
systeem.
Men dient in het bezit te zijn van een telefoonaansl
ting.
Wij stellen daar tegenover een aantrekkelijke bijv
dienste
Voor nadere inlichtingen kan men ons kantoor te 0 j gei
Haag. Parkstraat 22 bellen; te bereiken onder niM niet
mer 070-469445. na 19.00 uur 070-630229
over
bij
trom
bij h
jet h
laa
c
d
vestt
!t W