van een leze rouw Commentaar I elstraf voor mishandelen Marokkanen waar is bartlehiem gebleven? VPtpHén pijler is gebleven Lekker kerk bestaat 7 0 0 jaar s(.ikken?y a inval Mozes en Aaronkerk Make-up (1) Make-up (2) Een dineetje Agenda ten1 hofhouding USDAG 29 APRIL 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET S i aftreden van Cyrus Vance als Amerika's minister ?ip t ir J ens gereiP buitenlandse zaken geeft aan hoe groot de greep jitjun de haviken is geworden op het beleid van in enHsident Jimmy Carter. Vance ziet kennelijk geen il meer in een eenmanskruistocht tegen de rest van rijgt iNationale Veiligheidsraad, het selecte gezelschap cel U cle Pres'dent adviseert in veiligheidszaken, licai i :as vit valt in de afgetreden minister te waarderen dat c±e oiZijn on,s'a8 beeft aangeboden voordat de jammer den. avonturen in de Iraanse woestijn ten uitvoer vens<rden gebracht en zich niet in de verleiding heeft eflect^n brengen om, als het tegen zijn verwachting in 'ntenljh zou 'u'c^en> te delen in het applaus dat Witte in Al's- Pentagon en State Department ongetwijfeld iden hebben geoogst. Op het moment dat de raad ■^*r de plannen ging stemmen, meende Vance dat de hiermee een heilloze en gevaarlijke weg op £0 i£en- Toen hij merkte dat hij de enige was met ie opvatting, was dat een reden te meer om op te land t tsselirt is overigens verbazingwekkend dat Carter zich iterdats gelegen heeft laten liggen aan de zeer ernstige waren van de belangrijkste uitvoerder van het Utrecten'andse beleid. Carter en zijn haviken zijn met van ne in het afgelopen half jaar te ver afgeweken van b*2! Vance als een juist beleid beschouwt. Toen hij en ■of drr,er ru'm jaar ge'eden hun voorposten betrok- sma. d in het internationale beleid van de VS, sloten uitga opvattingen op elkaar aan. Carter was de man melwc reldoë" die in tegenstelling tot de technocratisch realistische „dear Henry" Kissinger ethiek en moraal in het buitenlandse beleid terug bracht Carters politiek rustte op drie menselijke pijlers: Andrew Young voor de betrekkingen met de derde wereld en de mensenrechten, Zbigniew Brzezinski voor het strategisch-militaire deel en de ervaren diplomatieke jurist Cyrus Vance als de man die het geschiktst was om het beleid in de juiste vormen té gieten. De ontdekking dat de internationale politiek niet uit sluitend bestaat uit goede wil en goedwillende men sen heeft de president klaarblijkelijk zó geschokt dat hij zijn heil heeft gezocht bij de haviken, van wie Brzezinski, de presidentiële adviseur in veiligheidsza ken. de belangrijkste is. Sinds het begin van de ambtsperiode-Carter heeft hij eens de ene pijler en dan weer de andere het presidentiële beleid gedragen en de deskunidgen buiten de VS, of dat nu in West- Europa is of in de Sowjet-Unie. weten nog steeds niet wat de constante is in Carters beleid. Eén ding is nu wel duidelijk: met het vertrek van Vance is één van de laatste bedachtzame en matigen de adviseurs uit Carters kleine kring verdwenen. Wie Vance ook opvolgt, hij zal het niet kunnen opnemen tegen „Zbig". Daarmee steunt het beleid nu nog slechts op een van de drie oorspronkelijke pijlers. En dat is een weinig geruststellende constatering. Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat. sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859. 1000 AW Amster dam Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon 15.50. en Hel laude i idse vi ardigs midd holog en 181 Jijn. v] orden C Sté 1.90. Gezel l Moei ik dat verscl B v. let boi aan e Poster De ou -anjes lolland ;erd n 63 pai Llers c impel ier, A idel v Amst s E. bescht JZZTt I. Een l A. een onzer verslaggevers JSTERDAM Twee mannen die in de nacht van 29 februari op 1 maart hebben [Jlgenomen aan een inval in de Amsterdamse Mozes en Aaronkerk en daarbij een aantal rokkanen mishandelden, zijn door de Amsterdamse politierechter W.S. da Costa bij tek veroordeeld tot gevangenisstraffen en het betalen van smartegeld aan de Stichting 't eshuis. lose L even r eede wijk. jechter achtte het van de twintig je Ter M bewezen dat hij met een ng op de slapende Marokkanen ingeslagen Hij veroordeelde de man tot een gevangenisstraf twee maanden, waarvan één krantiwaardelijk met een proeftijd van riem. Ijaar. Tevens moet hij binnen drie iden vierhonderd gulden smar- d betalen aan de directeur van Bussiltichting 't Mozeshuis. Een m Fuéjl I, bun ikrantfei 'uld n had om hen zwaar te verwonden. Ook betrok hij in zijn oordeel dat Ter M. gemakkelijk te beïnvloeden is. De andere dader, de 31-jarige G., werd door mr Da Costa veroordeeld tot vier maanden gevangenis waar van twee maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Ver der werd G. veroordeeld tot het beta len van duizend gulden smartegeld aan de directeur van de stichting 't verantwoordelijk achtte voor de ac tie. Als oudere van de groep en van wege zijn bestuursfunctie in de ultra rechtse Nationale Centrum Partij Ne derland had hij veel invloed op zijn volgelingen. Daardoor achtte mr. Da Costa op ruiing tot openlijke geweldpleging duidelijk bewezen. Hoewel G. niet bij de actie binnen de kerk betrokken maar rustig bulten stond ifficier van jutitie. nu. W.F.L. Mozeshuis. Voor G. had de officier wachten achtte hij G.'s rol toch erg ichriffUcen van Bloemendaal. had tegen d door een gevangenisstraf van vier 1 van %)den geëist, waarvan één maand 2 blZwaardelijk met een proeftijd van lass. aar De rechter week daar vanaf r het lat hij het voldoende bewezen sen 19tg <jat, Ter M. met voorbedachten 'se f, °P de Marokkanen ingeslagen rijs 191 5-/12 van Justitie een straf geëist van twee maanden gevangenis, waarvan één maand voorwaardelijk, met een proeftijd van één jaar. De politierechter verzwaarde deze eis echter omdat hij G. in hoge mate belangrijk. Hij heeft de daders op het idee gebracht en de weg gewezen Volgens mr. Da Costa was dat niet het resultaat van „een avondje bier drinken", maar past deze actie geheel in O.'s denkwijze. PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENTE Redactie; Hans Goelinga; bijdrage: Bram Pols Hé, wat aardig jou te zien. Hoe maak Je het?" „Mm, minder goed dan gister, maar beter dan mor gen." de eerste spreker, een heer in pak met vest. verzonk even in ge peins Terwijl hij het bodempje whisky door zijn glas liet rollen, mompelde hij: „Waar heb ik dat meer gehoord?" „Koos," zei de ander, die naar kle ding nauwelijks anders oogde. „Koos?" „Je weet wel, vorig jaar septem ber, Utrecht. Daar zei Koos. dat het verrekte onprettig zou weze als wij in 1980 tegen mekaar zou- we motte zegge: 't gaat minder goed dan gister, maar beter dan morge „Drommels, da's waar zeg. Ik her inner 't me. Koos heeft dat gezegd, hij voorzag toen al „Dat het allemaal minder zou wor de. Ja." Een dame voegde zich bij de he ren. „Hé, dag Marlous, hoe maak je het?" Vier uitbundige kussen werden op haar wangen gedrukt, „ach," zei ze, het parelmoeren halskettinkje weer op zijn plaats schuivend, „minder goed dan gister, maar be ter dan morge." Maar nee. zulke conversaties vie len niet te beluisteren op het Jaar congres van de WD, vrijdag en zaterdag in de Groningse Ooster- poort. Koos had het kenneiijk al lemaal verkeerd gezien een half jaar geleden, want het gaat goed met de WD en het gaat goed met het kabinet, al gaat het nog wel slecht met het land. Had zich in zo korte tijd een won der voltrokken of deed men in Groningen aan collectieve zelf misleiding? In september deugde er niets van het kabinetsbeleid, nu werd datzelfde beleid met groot enthousiasme tot inzet van de ver kiezingen verklaard. Toen was de liberale inbreng in het beleid onvindbaar, nu kon de ondervoorzitter van de partij tróts melden dat de WD nog nooit zo veel invloed had op het regerings beleid als in deze Jaren. Toen dreigde alles te blijven han gen waardoor een werkelijke op lossing van de problemen uitbleef, nu had het kabinet goede stappen gezet om de orde te brengen in de chaos die Den Uyl had achterge laten. Tsja, er zijn dus drie mogelijkhe den. Of het kabinet heeft een zig zag beleid gevoerd, of de WD is het spoor geheel bijster geraakt, of de WD probeert ons knollen voor citroenen te verkopen. Het sleutelwoord voor de ontrafe ling van dit raadsel is verkiezin gen. Bij het naderen daarvan gaan politieke partij gen zich anders ge dragen. Nuances verdwijnen uit de betogen, de toon wordt luider en onderlinge verschillen gaan voor een tijdje de ijskast in. Het WD-congres in Groningen kan men vergelijken met een vrouw die zich na een dag sloven in huis voor de kaptafel zet om zich op te maken voor een avond je-uit. Ze wil er op haar voorde ligst uitzien, maar in de spiegel kijkend ziet zij de oneffenheidjes die de tand des tljds heeft aange bracht. Met een zucht veegt ze een piek haar weg voor haar ogen, maar dan begint ze toch aan de make up. Een streepje hier, wat poeder daar. Ze bekijkt het resultaat. Ha, dat ziet er al een stuk beter uit. Maar ai, daar valt haar oog op die lelijke wrat. Die laat zich moeilijk maskeren. IJverig gaat ze voort en na een uurtje ziet zij in de spiegel een andere vrouw. „Ik ben niet ontevreden," zegt ze tegen zich zelf. Vice-premier Wiegel besloot zijn rede met dezelfde constatering. „Ik ben best tevreje." Hij zal zijn club voor de derde achterenvol- gende keer aanvoeren in de ver kiezingsstrijd. Fractievoorzitter Rietkerk liet vo rige week weten, dat hij voor het kopwerk niet beschikbaar is. Alsof hij daarvoor een schijn van kans had gehad. Maar toch, zijn mede deling is met een zucht van ver lichting bij de achterban ontvan gen en niets stond nu de partijtop in de weg de man royaal te prijzen. „Wilt u zich, dames en heren, reali seren wat een hondebaan Koos Rietkerk de afgelopen Jaren op sommige momenten heeft gehad." zo begon ondervoorzitter Kam- minga de stortvloed aan krokodil lentranen. Koos moet de schou derklopjes met gemengde gevoe lens hebben ontvangen. Populair was en is hij niet in de fractie en de partij. Zijn leiding wordt vrij algemeen beschouwd als krampachtig en autoritair, zijn verhalen als droog en zonder in spiratie. Koos had het gewoon niet. Een argeloze buitenstaander zou echter bij het beluisteren van de lofuitingen aan het adres van Rietkerk moeiteloos de conclusie hebben getrokken, dat hij hier van doen had met de toekomstige lijstaanvoerder Een taaie, vast houdende politicus, zo'n functie in uiterst moeilijke omstandighe den, omzichtig en voorzichtig ope rerend. Dacht Rietkerk er het zijne van en plaatste hij een steek onder water, toen hij in zijn speech opmerkte „Ik ambieer het lijsttrekkerschap niet en ik ben ervan overtuigd, dat ik de partij daarmee niet in verle genheid breng Of was het ge woon zelfspot? De liberalen werden niet moe el kaar over de bol te aaien. Dit was het congres van de zelfbevesti ging, van kijk eens hoe goed we het doen. Tenminste één Groninger, een taxichauffeur, dacht daar anders over. Hij voerde een groepje Haag se redacteuren in de veronderstel ling dat zij WD-leden waren met roekeloze snelheid naar het con grescentrum, een dodemansrit. waarbij de man, die er narrig uit zag en er het zwijgen toedeed, zelfs stoepranden niet ontzag. Bij het afrekenen vroeg hij: „Zijn jullie nou echt lid van de WD'" Toen het antwoord hierop ontken nend luidde, sloeg hij zich met zijn hand op het voorhoofd en stamel de: „Had dat dan meteen gezegd!" Je kunt als politicus tegenwoordig ook geen hap meer naar je mond brengen, of er ontstaat deining over. De Europese parlementariër Janssen van Raay, van protes tantse huize, die onlangs een zwelgtochtje met de Luilekker- land-express maakte, kan er van meepraten. En dan nu weer een uitgelezen gezelschap WD'ers en CDA'ers. dat zonder twijfel ge paard met maag- en darmstoor nissen zal bekomen van een reisje naar Zuid-Limburg De burgemeester van het 12.000 zielen tellende stadje Valkenburg, de KVP'er GUissen. had voor za terdagavond jongstleden in hotel- restaurant Prinses Juliana een „kroningsdiner", wat dat ook we zen mag. laten aanrichten voor een 35-tal gasten. En daar is dus een hoop heisa over ontstaan. Aanwezig waren minister Van der Stee van financiën, die al meer in die buurt is geweest (in verband met de raspaardjes). staatssecre taris Smit-Kroes van verkeer en waterstaat, die op het WD-con gres in Groningen die dag verstek had moeten laten gaan en WD Kamerlid Porthelne, die op het zelfde congres logischerwijs wat vroeg zijn hielen moest lichten. Verder zaten aan, aan het banket staatssecretaris Koning van bin nenlandse zaken, ook WD en eveneens later op de dag in Gro ningen niet meer waargenomen, de huidige commissaris van de Koningin in het Limburgse, Kre- mers (KVP) en zijn voorganger Van Rooy (KVP), de commissaris van de Koningin in Brabant. Van der Harten (KVP), oud-bewinds man Lardinois (KVP) die tegen woordig directeur is van de RA- BO-bank, oud-minister De Oaay Fortman (AR), de gouverneur van Belgisch Limburg. Ja, ja. de heer Vermeulen en de voorzitters van de twee werkgeversorganisaties, ae heren Van Veen en Van Eijke- lenburg. Minister-president Van Agt zag geen kans om op weg naar Luxem burg aan te schuiven Wiegel (WD) en staatssecretaris Haze kamp (KVP) lieten net als Toon Hermans met spijt verstek gaan Het etentje, pak weg driehonderd gulden per couvert, met aanslui tend een bloesemtochtje door de Limburgse Dreven (plus lunch), op een kasteeltje heeft de gemeente rond tienduizend gulden gekost. Dat is nogal aan de ruime kant vindt een flink deel van de vijftien man sterke gemeenteraad. Het potje voor de representatie is flink geslonken en wat dat nu precies heeft opgeleverd voor de stad is de stedeling niet erg duidelijk Raadslid Schoon brood: „Formeel ls er geen foutje gemaakt. Maar Peter Timmermans belde me van ochtend op, die zei dat de plaatse lijke volksuniversiteit al twee jaar op een bedragje van 2800 gulden wacht. Ja, kijk op die manier trap je de mensen niet alleen op de tenen, maar nog op het hart ook hè9" In de gemeenteraad heeft men sterk de indruk dat het hele ge beuren toch enkel heeft moeten strekken tot meerdere eer en glo rie van Valkenburgs eerste burger Maar ook, wat de heer 8choon- brood noemt, de „landspoliticl", zijn over het etentje gevallen „Daar het hier om gemeenschaps gelden gaat," aldus Tweede Ka merlid Van der Linden (CDA) uit Limburg, „rijzen er toch wel een paar vragen." Zijn collega van de PvdA uit Maastricht een ietsje duidelijker „Het is de bekende kliekvorming. Ik vind het allerminst verwonder lijk dat de PvdA-Kamerleden wanneer zij althans voor het om streden diner waren uitgenodigd voor de eer hebben bedankt Ook de werkende jongeren, voor zover ze in deze noodlijdende streek werk hebben, protesteren, tegen wat zij geldverspillerij noemen. Schoonbrood vindt het echter niet erg op zijn weg liggen om de stads bestuurders op hun strapatsen te feekelen Maar misschien kunt u het aan staande vergadering even bij de rondvraag doen? „Nou de rondvraag dat hebben we niet meer We stellen schriftelijke vragen. Maar daar krijg je ant woord op als alles al vergeten en vergeven is U weet wel hoe dat gaat De Tweede en Eerste Kamer ko men morgen in een verenigde ver gadering bijeen in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. Op de agenda staat de plechtige beëdiging en inhuldiging van koningin Beatrix PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENTE hei door isterdi En dan nu over naar Arie Kley- wegt in Bartheliem." Op 18 Janu ari 1963 moet deze aankondiging heel wat keren door de ether ge klonken hebben. Die dag stond tv-verslaggever Kleywegt met ca mera 2 van de NTS in barre weersomstandigheden langs de Dokkumer Ee in het noorden van Friesland om beelden van de Elf- stadentocht van commentaar te voorzien. Het vlotte niet zo best met de verbindingen en zo klonk het nogal eens „Over naar Bartle hiem" Sinds 18 januari 1963 is er nooit meer een Elfstedentocht verre den en zolang zit Bartlehiem dan ook achter kranten weggeplakt. Over deze buurtschap, die nu nog zo'n zeventig vaste bewoners telt. zou op dinsdag 29 april dus ook niet meer geschreven worden ais er geen nieuws was uit Bartle hiem. Bartlehiem namelijk is zoek. Nergens te vinden in het telefoonboek Ai twee jaar komt het gehucht, waar de bijna uitgeputte schaat sers altijd twee keer langs komen (voor het laatste traject heen en terug naar Dokkum). niet meer in de PTT-boeken voor Dat bete kent dat de ongeveer 34 abon nees uit Bartlehiem vrijwel on- vtndaar zijn. De buurtschap ligt in drie gemeenten Ferwerdera- deel. Leeuwarderadeel en Tiet- jerksteradeel Abonnees uit Bart lehiem zijn her en daar onderge bracht onder de plaatsen Oud- kerk. Wanswerd, Stiens en Hal- lum. Elfstedentocht of geen Elf stedentocht: dat is natuurlijk te gek. Mevrouw Postma (wij vonden haar in Wanswerd, maar ze woont in Bartlehiem Bf2) vindt dat ook. Met haar man wist ze al haar medebewoners te bewegen een bezwaarschrift naar het provinci aal bestuur in Friesland te sturen en daarin te pleiten dat gemeen telijke herindelingsplannen van Bartlehiem één geheel maken Pas dan kan het gehucht als buurtlandschap worden erkend en in de telefoongids worden op genomen Ach, klaagt mevrouw Postma, het is ontzettend moeilijk hier. Je moet al echt weten onder welke plaatsnaam je moet kijken Er is een jachthaven die er erg veel schade van ondervindt. En een beeldhouwer die naast ons woont, is heel wat keren opdrach ten misgelopen doordat hij niet te vinden was Trouwens, er staat hier nergens een plaatsnaambord en op geen enkel bord van de ANWB worden wij genoemd Nu ligt Bartlehiem ook op een wonderbaarlijke plaats De Ec snijdt de buurtschap, waar vol gens mevrouw Postma in 1180 een klooster Bethlehem moet hebben gestaan, middendoor Sinds een paar jaar geleden het pontje over de vaart naar Bir- daard het loodje moest leggen, is er geen verbinding meer tussen de Bartlehiemers uit oost en die uit west. De bewoners van de buurtschap hebben bij een gemeentelijke herindeling geen voorkeur voor een van de drie gemeenten. Ze vinden het best dat Bartlehiem waarschijnlijk voor het grootste deel bij Tietjerksteradeel terecht zal komen „Het gaat ons erom dat Bartlehiem als zelfstandige buurtschap erkend wordt en niet wordt gezien als een straat. Wij moeten volgens de PTT nog drie jaar wachten, voordat we weer officieel worden beschouwd. Dat betekent nóg drie jaar ellende en onbereikbaar zijn.' De Bartlehiemers hebben nu hun hoop gevestigd op het PvdA-Ka- merlld Keuning. dat staatssecre taris Neelie-Smit Kroes van ver keer en waterstaat gevraagd heeft de verwijdering uit het tele foonboek ongedaan te maken. De bewoners worden nu nodeloos ge dupeerd, aldus Keuning. Als mevrouw Smit-Kroes de sa menstellers van het telefoonboek nou ook eens de namen van de abonnees netjes op alfabet wil laten zetten! En misschien kun nen fikse zelfstandige gemeenten als Rijswijk. Voorburg en Leider dorp dan ook eens onder hun eigen naam in de PTT-boeken worden opgenomen Wie is de Hofdignitaris ter In ning en Beheer van de Revenuen der Koninklijke Bezittingen en Goederen? Juist, baron J. A. R. Zijlstra tot Rentevoet, tot nu toe beter bekend als dr J. Zijlstra van de Nederlandsche Bank. En wie mag baronesse A. M. O. G. E. M. van Leeuwen wel zijn, bijge naamd Straal jager-Annie, Adju dant, Luitenant ter Zee Eerste Klasse, Marineluchtvaart? Héé goed: mevrouw Hannir van Leeuwen, voorheen Tweede-Ka merlid voor het CDA. Deze twee zijn met andere be kende Nederlanders door car toonist Opland gepromoveerd tot leden van de koninklijke hof houding en daarmee meteen tot edellieden, want „de Hoge Raad van Adel heeft er in toegestemd dat voortaan personen aan het hof dienende, bij indiensttre ding automatisch in de adel stand worden verheven". Vol gens de tekenaar, die een dikke dertig van deze veredelde figu ren bijeenbracht heeft in „Het Hof', nader aangeduid als „kor te samenvatting van een konin klijke huishouding" en bedoeld als „aandenken ter gelegenheid van de troonswisseling, april 1980". Het hoekje, ingeleid met de visie van Opland zelf op ko ningshuis en hofhouding, we melt dus van de hoogheden, hoofdletters en kronen, en heeft een onranje omslag. Wie het leest, moet vooral op de titula tuur vooral ook op de voorlet ters van de geportretteerden let ten: baron D. K. V. P. van Agt tot Catshuizen, pater jhr Piet Steen kamp c.d.a., baronesse majoor L. D. H. Boschhardt, jhr drs J. P. V. D. A. (Joop) Den Uyl tot Buiten- veldert, graaf C. H. U. Udink tot Ogem, baron W. F. N. V. Kok, baron V. D, V. V. D. Vonhoff zu Sticht, baronesse T. B. R. Haars tot Uitwijzen, en zo verder. Het boek moet een beetje een vluggertje geweest zijn. want niet alle hoogwaardigheidsbe kleders zijn direct makkelijk te herkennen, maar meestal maakt de tekst dat wel weer goed. „Het Hof" is op het nippertje voor koninginnedag bij De Harmonie in Amsterdam verschenen, maar schijnt ondanks dat nippertje toch al (voor 12,50) in de boek winkel te liggen. De dame op het plaatje zal intus sen wel herkend zijn: „Freule B. S. A. Wttewaall van Stoetwegen. Grootmeesteres, en Tante ge noemd door de Nieuwe Konin gin en Haar Zusters".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5