'Koningin worden is geen vanzelfsprekende zaak'
V*
mag niet
even procent omhoog
Spannend cadeau
in de Boekenweek.
WJM3
'Plan Veder-Smit te vaag'
Koersverhoging
11% pandbrieven
FGH hypotheekbank
Hormonen
en uw lichaam.
ImE
vdA blijft aandringen
behoud scheepsbouw
101%
F
Prinses Beatrix in interview voor radio en tv:
A komt met motie tegen plan Tuijnman
De verdachte Verlie ugt
Janwtlkm van de Weering
l3CI:KI:NWIil:K
Monument voor
Hannie Schaft
p«rKamer: betere organisatie bloedtransfusie
Verdachten in
zaak 'Emmely"
in hoger beroep
y\
DERDAG 24 APRIL 1960
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Fred Lammers
AMSTERDAM Prinses Beatrix ziet het niet als een
vanzelfsprekende zaak dat zij volgende week koningin zal
worden. Integendeel, tijdens het televisie-interview dat Ad
Langebent gisteravond met haar en prins Claus had zei ze
toen dit ter sprake kwam letterlijk: „Het is bepaald niet zo
dat. omdat je in een bepaalde wieg hebt gelegen, daarmee je
bedje is gespreid. Wij zien het probleem van de erfelijkheid
als een continue uitdaging. Je moet het elke keer opnieuw
voor jezelf verwerven en het waar maken. Dat ls een extra
uitdaging en ook misschien een extra probleem er bij."
r
gevoel heb dat lk dat voor mijzelf
aanvaard. Maar hoe de functie inge
vuld gaat worden dat moet ik zelf
ook uitvinden."
dat Je zoiets mag doen. Ik geloof dat
het een baan is. als ik het zo mag
zeggen, waar Je Je gevoeligheid voor
wat leeft in óe maatschappij wel
kwijt kunt.
Ervaring
Godsgeloof
Prinses Beatrix, die in het gesprek
liep inging op haar verleden, zei op
ïen gegeven ogenblik „een beetje
sen hekel te hebben" aan het woord
populariteit. „Het heeft iets vluch-
ügs. iets oppervlakkigs ook. iets
leer tijdelijks. Ik geloof dat Je in het
verk waar wij voor staan die tijde-
kheld en die oppervlakkigheid
~t moet zoeken. Als het ons lukt
in de loop der Jaren genegenheid
winnen en vertrouwen, dan zijn
at eigenlijk de fundamenten waar-
p ook een monarchie rust; mls-
ehien is dat op sommige punten
-n beetje ten koste van populari-
L"
i Claus voegde daar aan toe:
geloof dat alle dingen die je doet
et altijd in de openbaarheid be
oeven te komen, maar ze moeten
~1 zo gedaan zijn dat ze altijd in de
-nbaarheid zouden kunnen ko-
-n. Dat is een van de voorwaar
den. De openbaarheid of de publici
teit zoeken, dat vind ik niet zo nood
zakelijk. Men komt er op een gege
ven moment toch achter en dan ls
het iets goeds of iets slechts. Wij
moeten ervoor zorgen dat het goed
is." „Zo goed mogelijk althans."
vulde Beatrix aan.
Grote verbanden
Als taak van een koningin ziet Bea
trix het „de grote verbanden te blij
ven zien, om de dingen met elkaar
te kunnen vergelijken en in verhou
ding tot elkaar te zien." Dat is vol
gens haar iets waar Je Jezelf een
beetje in kunt scholen. „Aan de
andere kant moet ik zeggen dat lk
voor het echte werk van de konin
gin natuurlijk geen opleiding heb
gehad. Mijn moeder heeft dat uiter
aard voor zichzelf gehouden. Het
zogeheten geheim van Soestdljk
heeft ook voor ons gegolden. Het
„jj
Prinses Beatrix en prins Claus tijdens het televisiegesprek met Ad Langebent.
functioneren van de koningin als,
staatshoofd in haar contacten met
ministers, maar ook met een hele
boel andere mensen, is iets wat ge-
helm blijft ook naar ons toe," aldus
de prinses.
Het koningschap ziet Beatrix als
een functie, waar je „langzaam
moet ingroeien". Ik kan bepaald
wel zeggen dat ik het niet meteen
goed sal doen. Het is ook een func
tie zó zwaar en zó eigen, dat Je dat
ook moet leren, als Je er eenmaal
echt voor staat. Het enige wat je
kunt doen ls Je geestelijk erop voor
bereiden, sodat je ook aanvaardt en
in Jeself leert aanvaarden dat Je met
bepaalde grenzen en begrenzingen,
die de functie oplegt, moet leren
leven en die ook werkelijk accep
teert; ook dan weer met de beper
kingen die Je zelf hebt maar ook
met Je eigen mogelijkheden. Dat als
het ware met elkaar ln harmonie
leren brengen. Dat ls een proces
geloof lk, dat je langzaam opbouwt
en waarvan lk misschien nu wel het
Ervaring speelt ln het koningschap
een grote rol. „Ik verwacht wat dat
betreft van mezelf niet zo veel ln het
begin. Ik denk dat Juist mijn moe
der door de ervaring die ze ln de
loop der Jaren heeft opgedaan, ook
een zekere eigen inbreng heeft ge
kregen en haar vragen ook heel
goed gefundeerd kan s te Ilea Dat
krijg Je ook pas in de loop der
Jaren". De functie van staatshoofd
ls, zo bracht Beatrix haar gevoelens
onder woorden, „om voor een hele
boel mensen aanvaardbaar te zijn.
Een soort herkenningspunt mis
schien." Daarbij moeten volgens de
prinses eigen voorkeuren en eigen
keu2es van het staatshoofd „bin
nenskamers blijven". Dat laatste is,
zo vindt zij, „voor een optimaal
functioneren van de monarchie be
langrijk".
Koningin zijn ls, zo vertelde Bea
trix, een functie die Je alleen maar
kunt vervullen als Je er met Innerlij
ke overtuiging achter staat. In die
zin dat Je de opgave die Je wordt
opgelegd ook als een opdracht er
vaart, als Iets waar je positief tegen
over staat, moet staan, maar ook
kunt staan. Waarin Je toch ook
vreugde kunt beleven aan het feit
Ad Langebent ging in zijn gesprek
met het nu nog prinselijk paar ook
in op de rol die het geloof ln het
leven van Beatrix en Claus speelt.
„Ik ben iemand die daar niet zo
gemakkelijk over praat. Ik leef wel
vanuit een godsgeloof en lk probeer
dat ook aan de kinderen door te
geven. Ik geloof dat dat wel het
fundament van Je leven ls en dat je
daarin ook Je kinderen, we hebben
dat ook bij de doop beloofd, moet
proberen op te voeden. Ze zullen
uiteindelijk hun eigen keus moeten
maken," reageerde de prinses. Prins
Claus merkte op ln de zaak wat het
geloof aangaat en de opvoeding bin
nen het christelijk geloof nog „min
der makkelijk" te praten dan zijn
vrouw maar volledig achter haar
opvattingen te staan.
Beatrix is ervan doordrongen ln een
moeilijke periode van start te gaan.
Op de vraag van Ad Langebent of ze
daar bezorgd over ls, er angst voor
heeft, antwoordde Beatrix: „Angst
niet, maar hele grote zorg wel. Een
heleboel dingen kunnen wij als
mens technisch wel oplossen. Maar
het ls de vraag of wij het als mens
heid, als gemeenschap, als geheel
willen".
onze parlementsredactle
HAAG Treinkaartjes
n niet met zeven maar
ts met vijf en een half
cent duurder worden per 1
ober. Dat is de strekking
een CDA-motie, die naar
waarschijnlijkheid door
PvdA vandaag zal worden
und. Minister Tuijnman
eer en waterstaat) ziet
ee zijn voorstel om de
ven van het openbaar
oer met gemiddeld zeven
nt omhoog te laten gaan
ltelijk getorpedeerd
A gaat namelijk wel met de
ter mee, waar het gaat om de
en voor het stads- en streekver-
De NS heeft echter, zo betoogde
woordvoerder P. A. M. Comelis-
nder te lijden van stijgende
energiekosten dan de andere ver
voersbedrijven. Bovendien zijn de ta
rieven van de spoorwegen toch al veel,
hoger. Daarnaast heeft de NS de afge
lopen twee jaar „meevallers" gehad
van 29 en 35 miljoen gulden. Geld,
dat komt van het toenemend aantal
reizigers en dat volgens Cornellssen
gebruikt moet worden om de tarieven
van de trein minder te laten stijgen
dan de bedoeling was
Woedend
WD-woordvoerder De Beer is daar
woedend over. Hij bestrijdt dat er
sprake is van meevallers bij de NS,
omdat nog niet vast staat of er niet
ook extra kosten tegenover deze ex
tra inkomsten staan. ,,U moet maar
eens ophouden met te spreken van
meevallers. Jaarlijks passen wij alle
maal van onze belastingcenten ze
ven- tot achthonderd mil oen bij aan
tekorten van de NS. Als dat tekort
dan eens enkele tientallen miljoenen
meevalt is dat voor ons geen enkele
aanleiding om de tarieven niet met
zeven procent omhoog te laten gaan.
Dat percentage ls eigenlijk toch al te
laag," zo zei de liberale woordvoerder
De Beer.
Minister Tuijnman, die zich eveneens
verzet tegen het voorstel van CDA-er
Cornellssen, becijferde dat het voor
stel tot minder hoge tarieven voor de
NS 12,5 miljoen kost. Cornellssen
vindt echter dat moet worden voor
komen, dat hogere tarieven passa
giers afstoten en heeft daar dat be
drag wel voor over. HIJ voegde WD-
er De Beer toe: „Je wilt het openbaar
vervoer bevorderen of Je wilt het
niet."
Te fors
De Partij van de Arbeid wil op dat
punt echter verder gaan dan het
CDA. PvdA-Kamerlid Castricum
diende een motie ln die wordt ge
steund door D'66 Kamerlid Lambers-
Hacquebard en waarin wordt ge
vraagd alle tarieven met nle meer dan
5,5 procent te laten stijgen. Ook wil
de PvdA dat de harmonisatie van de
tarieven bij stads- en streekvervoer
ADVERTENTIE
:tc t'. v
k.y
In de Boekenweek heeft uw boekhandel
een gratis Boekenweekgeschenk voor u.
En dat is dit jaar .De verdachte Verheugt"
van Janwillem van de Wetering.
Een boek vol avontuur en Amsterdamse
hixnor met het politieduo Grijpstra en de
Gier. De verdwenen dame, bet vermoorde
hondje, de heimelijke liefde van een bar
meisje: schakels die leiden tot een onver
wacht einde.
Als u bij de erkende boekhandel voor
ten minste 17,50 aan boeken koopt krijgt u
JDe verdachte Verheugt" cadeau
(Echter zolang de voorraad strekt)
A -
Deze aanbieding geldt alleen tijdens de actie
periode van 17 t/m 30 apriL
Van een onzer verslaggevers
HAARLEM Het ziet er naar uit dat
er in Haarlem toch nog een monu
ment zal komen voor de verzetsstrijd
ster Hannie Schaft. Het Haarlemse
gemeentebestuur heeft de commissie
toegepaste kunst opdracht gegeven
een monument ter harer nagedachte
nis te laten ontwerpen. Een eerder
ontwerp werd enkele weken geleden
door betrokkenen en b. en w. afge
keurd.
Hannie Schaft, bijgenaamd „het
meisje met het rode haar", was een
van de zeer weinige vrouwen die ge
wapend verzet pleegde tegen de Duit
se onderdrukker en Nederlandse ver
raders. ZIJ is als enige Nederlandse
vrouw vlak voor de bevrijding ln de
duinen van Bloemendaal gefusll-
Vrienden van Hannie Schaft IJveren
al meer dan dertig Jaar voor een mo
nument ter herdenking van deze
moedige vrouw. Vooral ln de vijftiger
Jaren, tijdens de zogeheten koude
oorlog, stuitte dit Initiatief op verzet
omdat zij werd bestempeld als com
muniste. Het is niet bekend of Hannie
Schaft lid was van de communisti
sche partij, wel dat zij ln het verzet
nauw met leden van deze partij sa
menwerkte.
onze parlementsredactie
HAAG De PvdA in de
ïede Kamer zal de CDA-
:tie vandaag uitdagen de
d om de scheepsbouw nog
op te geven. De socialist
I der Hek blijft aandringen
de oprichting van de Rot-
lamse Off-shore en
eepsbouwcombinatie
IS). Anders dan minister
i Aardenne (economische
en) meent Van der Hek,
een nieuwe financiële in-
ie van tachtig miljoen vol-
nde zal zijn.
der Hek heeft aan de; vooravond
het scheepsbouwdebat bereke-
n gemaakt, die aanknopen bij
eeën van de commissarissen in
an de ROS. De commissarissen
_og steeds mogelijkheden voor
S, met name als de scheepsre-
eafdeling van de VDSM-werf
nburg daarin opgenomen
nieuwe plan van de ROS-com-
kost tachtig miljoen
dan de 250 miljoen gulden, die
«binet vorig Jaar toegezegd
aldus Van der Hek.
-ht stelt het CDA dat er mini-
45 miljoen gulden aan de 250
oegd moeten worden, teneinde
1 serieus een kans te geven 'en
belasten met het verleden. De
nde 35 miljoen of minder kan
ltelijk door Van Aardenne, en
ltelijk door minister Albeda (so-
zaken) betaald worden. Als de
er komt hoeft de minister Im-
geen geld neer te tellen voor
ling en herplaatsing van werk-
meent de socialist
atief
het CDA het laten afweten.
een alternatief van de vak-
binnen handbereik, aldus
Hek. Dit plan mikt vooral op
houd van de off-shore, in de
hting dat er op het vlak van de
-nieuwbouw niet of nauwe
Jers te verwachten zijn." In de
ligt dat anders. De marktsi-
verbetert, er zijn orders binnen
meent districtsbestuurder
Bijl van de industriebond CNV. „Er is
nog geld ook naar de opvatting van
het CDA dus waarom kunnen er
geen besprekingen gevoerd worden
over een alternatief voor de ROS?"
vraagt Bijl zich af
Bijl gelooft dat er vorig jaar méér
verliezen ten laste van de ROS-ln-
oprichting zijn gebracht dan 45 mil
joen. De ROS heeft daarom, ln zijn
ogen, nog recht op een aanzienlijk
hoger bedrag. Bijl hoopt dat de Ka
mer zich vandaag sterk maakt om het,
juiste bedrag boven water te krijgen.
wuicYcu vij owua- cu aucc&vu «uci
te forse verhogingen van de prijzen
voorkomen.
Voor dat laatste voorstel is geen Ka
mermeerderheid te vinden, zodat de
PvdA waarschijnlijk de minder ver
gaande motie van het CDA zal
steunen.
Uit een schriftelijke toelichting van
Tuijnman blijkt, dat ln enkele geval
len kaarten meer dan dertig proeent
duurder worden. Daar staat tegen
over dat er ook tarieven verlaagd
worden. Reden voor CDA en WD om
op dit punt Tuljnm«n 1* voltr-n en leensummlnc te bei tun bluèn r»te-
althans bi) het stads- en streekver- na, en Kamer orer het belank raa
voer niet te morrelen un het lemld- een !de«e bloedvoomenlnk. waarbij
delde van zeven procent zoals Tuljn- donors gratis bloed afstaan en handel
man voorstelt. Vandaag zal over mo- ln menselijk bloed wordt tegen ge
ties worden gestemd. gaan. Ook de staatssecretaris streeft
V*n een omer verslaggevers
DEN HAAG De Tweede ICamer heeft gisteren aangedrongen op verbetering van de
organisatie van de bloedtransfusie ln Nederland. Verschillende fracties vinden de plannen van
staatssecretaris Veder-Smit nog te vaag. Mevrouw Veder heeft toegezegd, dat zij nog dit Jaar
de grote lijnen van haar beleid uiteen zal zetten.
In het overleg van de vatte commis
sie voor volksgezondheid bleek over-
ADVERTENTIE
De FriesctvGroningsche Hypotheekbank N.V. te Amsterdam
deelt mee dat m.i.v. 22 april 1980 nabeurs de koers van uitgifte
van de 11% pandbrieven 1980 per 1982/1988 is verhoogd tot
Effectief rendement 10,67%. Jaarcoupon per 1 maart
Prospectus van uitgifte op aanvraag verkrijgbaar bij onze
kantoren, de banken en de commissionairs in effecten
Amaieföam MewngracM 433(020-?2 I? 7?i Arnhem Zi>DerwU»*ew8« 59 (OS6-42 ?34Si
Eindhoven «BnHagtstraaili I0«0 "68 SS) Encctwd» h Troro»i«n I2i063-3i ?4 «5i
OenHaao. Lange Vi|verb«fg9( 070 60S900I Gromngen Uhtoo Enwmussingei 75 <060-31 Ml
<7 ioK>- II SS SO) utrecht GiWenkwefher 43(030-3103441
ernaar dat Nederland voorziet in el-
gen behoefte. Commerciële import is
volgens haar alleen toelaatbaar, wan
neer onverhoopt een tekort ontstaat
aan bepaalde bloed prod uk ten.
Op het ogenblik hebben twee firma's
CIYamedlco en Travenol) een vergun
ning voor de import van het stollings
preparaat Factor Vin, waarmee he
rn of ilie-pa tién ten worden behandeld.
Deze vergunning heeft echter een tij
delijk karakter en loopt af, zodra Ne
derland ook op dit punt ln eigen
behoefte kan voorzien. Onzeker blijft
Inmiddels waar het door de genoem
de Amerikaanse firma's gebruikte
bloed plasma vandaan komt
Met name mevrouw Beckers (PPR)
drong aan op stringente regelingen
om import uit landen van de derde
wereld onmogelijk te maken. Ook de
export van bepaalde bloedprodukten
waarvan Nederland een overschot
heeft moet beter worden geregeld. Nu
loopt deze export vla Organon Tech-
nika, een dochteronderneming van
Akxo Mevrouw Beckers wil deze
overschotten soveel mogelijk ten goe
de laten komen van Ideële organisa
ties in het buitenland, met name ln de
ontwikkelingslanden.
Mevrouw Krijnen (WD) nam een Iets
ruimer standpunt in. Ook zij kiest
voor een systeem van ideële bloed-
voorzlening, maar als er ln Nederland
tekorten of overschotten ontstaan
aan bepaalde produkten, wil zij de
mogelijkheid van commerciële in- en
uitvoer open houden.
de Wereld Oezondhelds Organisatie
stappen ondernam om de commercië
le winning van bloed in ontwikke
lingslanden tegen te gaan
ROTTERDAM (ANP) Alle vier ver
dachten ln de verstekelingen-zaak
„Emmely" zijn ln hoger beroep ge
gaan tegen het vonnis, dat bijna twee
weken terug geveld werd door de Rot
terdamse rechtbank. Dit hebben de
raadslieden van de vier gisteren be
vestigd
BIJ de griffie van de rechtbank in
Rotterdam was toen overigens alleen
bekend het beroep dat de gezagsvoer
der van de „Emmely" heeft ingesteld
HIJ kreeg de zwaarste straf: drie en
een half Jaar Maar de advocaten van
de drie andere bemanningsleden
gaan eveneens ln beroep
„Regentesk"
JabaaiJ (PvdA) vroeg de
staatssecretaris om een zodanige re
organisatie van de bloedbanken en
hst Rode Kruis, dat ook donors en
patiëntenverenigingen een stem in
het kapittel krijgen. Op dit moment
Zijn de beaturen te „regentesk", vindt
De beer Borgman (CDA) pleitte voor
een nauwere samenwerking tussen
regionale bloedbanken en plaatselij
ke Rode Kruls-afdelingen. Hij zou
verder willen dat mevrouw Veder via
ADVERTENTIE
Hormonen spelen een belansnjke rol in het
leven van een vrouw. Zo hebben ze
bijvoorbeeld alles te maken met de menstruatie.
Maar ook met zwangerschap. En met de
overgang. In Libelle van deze week kunt u
uitgebreid lezen hoe groot de invloed is van
hormonen op uw lichaam en dus op uw leven.