beter in at klappen te vangen Rijn-Schelde-Verolme: zo snel mogelijk uit verlies Tweede keus encyclopedie als 'ruilobject' conflict breidt zich uit Zorg om schulden particulieren 500 banen weg in Emmen Ie oproep voor 'Levendig genoeg gebleven om aan nieuwe zaken te denken' ek naar stakingen Van Agt wil meer export naar Japan Actie met misdrukken om school en ouders te lokken Oppassen met informatiebronnen Statussymbool Mening over reclame >AG 23 APRIL 1980 FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET H S 13 redactie economie i Nu Akzo zich vorig jaar uit een diep dal naar leeft gewerkt, rijst de vraag of het concern bij de ■sombere economische situatie opnieuw zo'n zware lijgt te verwerken als in 1975. Daarvan is volgens het ftuur geen sprake. De eerste maanden van dit jaar en aanleiding tot die verwachting, aldus Akzo-presi- van den Bos. I redenen van meer structu- i een herhaling van 1975 ten, toen een jaarwinst van ^en veranderde in een ver- 40 miljoen. De onderne- leen gestroomlijnder struc- |gen, het produktenpakket |st, er werken verhoudings der mensen in de niet di- Iktieve sfeer en Akzo reali- teter dan vroeger dat niet |»reld haar jachtgebied is. den Bos in een toelich- t jaarverslag. A. A. Loudon, plaatsver- |oorzitter van de raad van volgde: vijf jaar geleden nog veel uitbreidingen in feite overcapaciteit herder is zijns inziens de concurrentie minder l omdat ze tegenwoordig |sn hoge prijs voor hun olie ilen. zeer belangrijk verschil it dat er toen 98.000 mensen werkten en aan het begin 83.000. De verbeterde iril evenwel niet zeggen dat Achteruitgang van het per- land een einde is geko- |iet in de boven al genoem- ict produktieve sfeer. Ook lsche vezelsector is de ver- Inog niet tot een einde ge- lier meer in Emmen. Akzo p jaar met de overheid over i/150 miljoen voor deze Vaar 3.500 mensen werken, het bedrag in Emmen bben voor een ingrijpende je ring, waardoor Emmen fee vezelmarkt staat. Toch gaan er bij overheidssteun en her structurering nog 500 arbeidsplaat sen verloren in een plaats waar Akzo voor 40 procent van de werkgelegen heid zorgt. Als Akzo de steun voor Enka-Emmen niet krijgt, „dan gaan de goede produkten niet naar deze vestiging en moet je er rekening mee houden dat je Emmen op den duur niet overeind kunt houden", merkte. Loudon op. Maar Akzo vertrouwtj erop dat de overheidssteun los komt. Emmen zal overigens wel levensvat baar zijn, ook al zou Enka niet over gaan tot de produktle van de „won- dervezel" Arenka. Het bedrijf zit nog in de voorbereidende procedures. Het Arenka-project gaat 250 miljoen kosten. Wat de werkgelegenheid verder be treft, ondanks een algehele verminde ring van het aantal werknemers, heeft Akzo toch vaak moeite om vak lieden te krijgen, zeker in bedrijfs onderdelen waar in ploegendienst wordt gewerkt. Proeven bij het bereiden van een vaccin tegen een virusziekte bij varkens. Een activiteit van de farmaceutische divisie van Akzo. Verbetering Akzo dankt de aanzienlijke verbete ring van het jaarresultaat (24 tot 230 miljoen gulden) in de eerste plaats aan de betere bezetting van de instal laties, een gevolg van het feit dat de afzet naar hoeveelheden vorig jaar met vijf procent toenam. Er werd meer verkocht omdat de afnemers een verdere prijsstijging voor wilden zijn, vooral bij produkten die olie als grondstof hebben (onder meer de meeste chemische vezels). Bij de af nemers kwam hierdoor voorraadvor- ming voor, wat weer reden was te veronderstellen dat de afzet dit jaar zou stagneren. Tot nu toe is dat ech ter meegevallen, vertelde Van den Bos. De tweede oorzaak van het verbeter de resultaat was de hogere waarde die de voorraden van Akzo hebben, ook al weer een gevolg van de hogere olieprijzen. Toch kan het positieve verschil van 190 miljoen niet geheel als een extra resultaat beschouwd worden, aldus het jaarverslag. Voor een deel van de produkten was het namelijk niet mogelijk de hogere grondstofprijzen volledig in de ver koopprijzen door te berekenen. Gelo kaliseerd naar de landen waar Akzo werkt kwam de stijging van het resul taat in de eerste plaats uit Nederland. Hier werd in 1978 130 miljoen verlo ren terwijl er vorig jaar een winst was van 85 miljoen. De hoogte van die winst werd mede bepaald door het feit dat er geen belasting over ver schuldigd was: er zijn nog voor de fiscus compensabele verliezen uit voorgaande jaren. Er was winst in Nederland, hoewel de Nederlandse chemische vezelactivi teiten nog verliesgevend waren. Over de hele linie kwamen de chemische vezels weer uit de rode cijfers. In de chemie verdiende Akzo goed, maar in de farmacie (met voornamelijk Orga- non lange tijd een paradepaardje bin nen het concern) trad stagnatie op. Het Akzo-bestuur vraagt zich af of de eigen farmaceutische divisie wel groot genoeg is om op den duur zelf standig te opereren; een omvangrijke research-afdeling is nodig om bij te blijven. De gedachten gaan uit naar samenwerking met anderen. In het verleden is trouwens al eens vergeefs geprobeerd zo'n samenwerking tot stand te brengen met Philips Duphar. Akzo verwacht dat voor 1980 een re delijk resultaat binnen het bereik ligt. Nauwkeuriger wilde het bestuur zich niet uitspreken. izer verslaggevers bAM Burgemeester An- ler Louw van Rotterdam iringend beroep gedaan op ersbonden FNV en de rt Vereeniging Zuid (SVZ) medewerking te verlenen nderzoek over de recente gingen. »ek dat uitgevoerd zal het Sociaal-Cultureel in Den Haag moet elijkheid verschaffen over ke oorzaken van die haven- imede richtlijnen aangeven n leiden tot betere verhou- de Rotterdamse haven. iir van de SVZ, waarin de )se havenwerkgevers vere- peigert mee te werken aan' iek, om onbekende rede- bitter mr. L. J. Pieters wil e mededeling doen over de deze negatieve beslissing. rsbonden FNV doen niet *t ze, aldus een zegsman, zijn met een onderzoek lavenstaking. Volgens de der is dit de enige reden Werking te weigeren. Van Ihet onderzoek te veel kri- bleveren op de houding van Isbonden tijdens de haven volgens hem geen sprake. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Rijn-Schelde-Verolme (RSV) is ervan overtuigd, dat door de afscheiding van de grote scheepsbouw en grote offshore, gepaard gaande aan een omvangrijke financiële injectie, de toekomst van het bedrijf met vertrouwen kan worden tegemoet gezien. „Wij zijn nu ëen onderneming, die meer dan 80 procent van haar activiteiten positief kan laten draaien. De resterende 20 procent moeten dit en volgend jaar positief worden bijgesteld." Aldus de president van de raad van noeg gebleven om aan nieuwe zaken bestuur, ir. A. Stikker, bij de presen tatie van het jaarverslag over 1979. „Overheidssteun" (netto ƒ400 mil joen in de laatste drie jaar) zo zei de heer Stikker, „is nu niet meer moge lijk, maar ook niet meer wenselijk. te denken, zo zei ir. Stikker. Eén daarvan betreft een unieke kolen- graafmachine. De produktie van de eerste vijf is begin van dit jaar gestart en zal naar verwachting aanzienlijk oplopen. Van deze machine, die (in Wat nu ^verder gaat gebeuren zullen dagbouw) overgebleven kolenlagen kan ontginnen in verlaten mijngebie- den werkt al een prototype in de VS. RSV neemt voor 25 procent deel in het kolenbedrijf in de VS, dat ermee werkt. we zelf moeten doen' Reden, waarom RSV zo snel mogelijk uit de verliezen moet raken. Het afge lopen jaar werd een stap in de goede richting gezet, zij het ook dat er nog steeds verlies was. In het lopende jaar. zo meende hij, zal het bedrijfsre- um verkeert. Gezien de zeer hoge ontwikkelingskosten vindt overleg plaats met economische zaken. De heer Stikker noemde verder de balanspositie van RSV op dit mo ment gezond. Het werkkapitaal is tweehonderd miljoen beter dan de laatste jaren het geval is geweest. Hij sprak over de ROS als „een onhaal bare kaart", maar vond het overigens triest dat het met de grote scheeps bouw nu afgelopen is. Andere nieuwe zaken zijn een sys- Door het afstoten van de grote .- - teem voor bewaking van de 200 mijls scheepsbouw en de offshore is de sultaat duidelijk kunnen verbeteren, zone, een geheel nieuw revolutionair gevoeligheid van het RSV-concern er In elk geval heeft RSV dan niet meer procés op het gebied van warmte- minder op geworden. Toch is RSV te maken met een druk op de results- overdracht en een nieuw type gastur- ten uit hoofde van de kosten van 5ine met een veej groter rendement herstructureringen. dan de bestaande, welk project overi- „We zijn ondanks alles levendig ge- gens nog in het ontwikkelingsstadi- IP, Reuter, AFP) Japan, dat sinds afgelopen maandag geen Iraanse olie meer kcht van Mexico de garantie voor uitbreiding van de olieleveranties los te krijgen in |hulp bij de uitvoering van de ambitieuze Mexicaanse plannen voor het n van een grote staalindustrie. Mexico zou kort geleden al begonnen zijn met de ran 25.000 vaten (van 159 liter) olie aan Japan. De leveranties zullen worden uitge 1100.000 vaten per dag in oktober. nog altijd buiten Nederland (in Brazi lië en Ierland) een belangrijk scheeps bouwbedrijf. Wat de scheepsbouw aangaat wees hijerop, dat RSV al sir is vier jaar bezig is om te trachten op de internationale marinemarkt or ders te verwerven. RSV is actief doen de in verschillende landen. Grieken land is er één van waar we onze kansen willen grijpen." Organisatie 10 procent van haar to- Jioefte uit Iran, wat neer- ).000 vaten olie per dag. i de jongste Iraanse olie- ng weigerde te betalen, ptish Petroleum en Shell, jeranties gestaakt. bij het opschorten van de saiT gerefereerd aan de belof- yoor< pan_ de Verenigde Staten is eel n te zijn bij sancties tegen ian la d°or het staken van de ook een politiek karakter gen. dat echter door Ja- 2'.*%» tnog niet wordt erkend. ,mm.« nent bevindt de Japanse n buitenlandse zaken. Sa- f zich in Luxemburg, waar f 1 sters van buitenlandse za- f2 Ie Negen bijeen zijn om f2 ver algehele stopzetting f3 e olie-importen en beper- f51 lplomatieke betrekkingen fft ibespreken. lijst n vrezen bij de huidige stormloop op de vrije oliemarkt, niet alleen door Japan, maar ook door Shell en British Petro leum, die samen goed zijn voor 245.000 vaten per dag. Aangezien ook nog wordt verwacht dat Rusland bin nen twee jaar met een verminderde olieproduktie komt te zitten, bestaat het gevaar dat de olieprijzen op de vrije markt sterk worden opgedreven. Tot nog toe was het meestal zo dat de OPEC-landen hun olieprijzen aan pasten aan die van de vrije markt, zodat een en ander weinig gelukkige gevolgen zou kunnen krijgen. Japan zou enkele dagen geleden al zijn over gegaan tot de aankoop van 300.000 vaten olie op de vrije markt. Iran heeft intussen laten weten alle landen die de Verenigde Staten steu nen in hun sancties tegen Iran voor goed op een zwarte lijst te plaatsen. Deze landen welke dat precies zijn wordt niet nader omschreven zou den nooit meer op olie uit Iran hoe ven te rekenen, zo blijkt uit medede lingen gisteren gedaan door Iran's olieminister Moinfar. Iran produceert op dit moment ongeveer 3.5 miljoen vaten olie per dag. Ten tijde van het bewind van de Sjah was dat aantal 6 miljoen. Het blad „Middle East Economie Di gest", berichtte gisteren dat de Sow- jet-Unie heeft aangeboden haar gren zen met Iran open te stellen voor de Iraanse handel met West-Europa en het Verre Oosten. TOKIO (ANP) Premier Van Agt. die maandag voor een officieel be zoek aan Japan in Tokio is aangeko men. wil het probleem van het steeds grotere tekort op de Nederlandse handelsbalans op een nieuwe manier benaderen, met Japan. In plaats van in min of meer bedekte termen te dreigen met protectionisti sche maatregelen teneinde de Japan se uitvoer naar Nederland te beper ken, wil hij pogingen doen om ten eerste de Japanse markt verder open te breken voor Nederlandse produk ten, ten tweede het klimaat voor Ja pans-Nederlandse joint-ventures te .bevorderen, en ten derde Japanse in vesteringen in Nederland aan te moe digen. De nieuwe organisatorische opzet van het concern zeven bestuurlijke eenheden zal, zo hoopt de raad van bestuur, bijdragen tot een evenwich tig proces naar herstel van het rende ment. Hoofdpunten van het daar bij te voeren beleid zullen o.a. zijn: ver sterking van de bestaande winstge vende onderdelen, tijdige maatrege len ter voorkoming van verliezen (het bedrijf Thomassen Holland is nog steeds een „boosdoener"), verster king van de internationale marktpo sitie en verbreding van het produk tenpakket. Bij internationale marktbewerking kan de financiering van exportmoge lijkheden in toenemende mate een belemmerende factor zijn. Reden waarom RSV vindt, dat voor het soort bedrijven als RSV in de Jaren tachtig een creatieve (te denken aan nieuwe mechanismen) exportfinan- cieringspolitiek van de overheid een bepalende factor kan zijn voor het voortbestaan van een belangrijk stuk werkgelegenheid. RSV behaalde over 1979 een positief bedrijfsresultaat van 15,1 miljoen. Een verbetering van 93 miljoen ten opzichte van 1978. Uiteindelijk be droeg het verlies over 1979 21,9 mil joen, tegen een verlies over 1978 van 59,7 miljoen. In dat Jaar werd echter het resultaat gunstig beïnvloed met 60 miljoen, zijnde boekwinst op ver kochte wonineen. Met een opmerkelijke Inventiviteit heb ben de „knappe koppen" bij Oosthoek's Uitgeversmaatschappij een simpele, maar revolutionaire verkooptechniek voor de Summa-encyclopedie bedacht. De leiding van scholen wordt lekker gemaakt met een gratis (maar beschadigde en dus on verkoopbare) tweede keus encyclopedie, in ruil voor de namen en adressen van de ouders van de leerlingen. Een werkelijk gouden vondst een betere zaak waardig waar voor elke ondernemer wel in de pot voor goede ideeën zou willen graaien. Want het is een systeem, waarmee twee vliegen in één klap worden gesla gen; de school blij met een encyclopedie en het uitgeversbedrijf geluk kig met telkens enige honderden adressen. Bovendien oogt deze ver kooptechniek beter dan de botte reclamestunt, waarmee sommige ande re bedrijven zich op scholen trachten in te dringen. Want de school vormt een geliefd Jacht gebied voor vele bedrij ven, instellingen, instan ties en (actie)groepen, die te pas en vooral te onpas aankloppen en daarmee het onderwij zend personeel vaak voor moeilijke proble men stellen. Niettemin is deze „fijn zinnige" manier even schaamteloos als het „botte bijr-systeem. Want uit een gesprek met een onderwijzer van een van de (vele) door Oosthoek's Uitgeverij benaderde scholen blijkt, dat het onderwij zend personeel én de ou dercommissie door zo'n aanbod zwaar in twee strijd komen. Enerzijds is het immers aantrekkelijk om als school in het bezit van een encyclopedie te ko men; anderzijds is het echter afschuwelijk, dat daartoe de namen en adressen van de ouders moeten worden ver strekt. Op de bewuste school werd na lang beraad en in overleg met de ouder commissie besloten, dit voorstel aan de ongeveer tweehonderd ouders voor te leggen. Het merendeel van deze ouders toonde zich terwille van het „goede doel" bereid hun naam en adres te geven, waarmee werd inge stemd met een persoon lijk bezoek door een ver tegenwoordiger (colpor teur) van Oosthoek's Uit geversmaatschappij. Na dat Oosthoek deze me dedeling had ontvangen, werd de encyclopedie in afleveringen aan de school toegezonden. Meerderheid Als de ouders in meer derheid het voorstel van Oosthoek hadden afge wezen, dan zou de school naar de encyclopedie hebben kunnen fluiten. Dan was het „feest" niet doorgegaan. Want de voorwaarde was, dat on geveer de helft van de ouders zich bereid moest verklaren een vertegen woordiger van Oosthoek thuis te ontvangen. Met zo'n voorwaarde worden ouders onder ontoelaat bare druk gezet. Volgens Oosthoek gaat het bij deze bezoeken om een marktverkenning. Het bedrijf zou graag willen weten, hoe groot de oplage van een vol gende uitgave van de en cyclopedie moet zijn. Daartoe komt een verte genwoordiger aan de deur met een „kleine en- quêtte" met vragen als: „Hebt u een atlas, een Nederlands woorden boek of een encyclope die?" De goeierd wil „desgewenst" ook wel voorlichting geven over een encyclopedie. Doorzichtig Dit vriendelijk gepraat kan niet verhullen, dat het om een doorzichtige smoes gaat. Het gaat na tuurlijk niet om een en quête, maar om gezinnen een encyclopedie van en kele duizenden guldens aan te smeren. Welis waar wordt gezegd dat zo'n bezoek tot niets ver plicht (dat zou er nog bij moeten komen ook!), maar het is niet gemak kelijk een vriendelijke en goedgebekte verko per te weerstaan. Het is erg moeilijk een verkoper af te wimpelen (de ouders van de desbe treffende school slaag den daar overigens voor treffelijk in), die „via de school van het eigen kind" en na gegeven toe stemming een bezoek komt brengen. Onverwacht Het is immers al lastig nee te zeggen tegen een verkoper die onverwacht en onaangekondigd voor de deur staat, nadat nog geen week tevoren een bon om informatie is in gestuurd. Uit eigen ervaring weet ik dat het erg vervelend is een al wat oudere heer met grijs haar die hij gend van het trappen lo pen (drie-hoog) met twee zware koffers met ver schillende encyclope dieën af te schepen. En het wordt er bepaald niet gemakkelijker op, als zo'n man. als het vriendelijk aanbod tot persoonlijke voorlich ting van de hand wordt gewezen, aanbiedt zijn koffer achter te laten, „zodat meneer zelf in alle rust kan bekijken, welke encyclopedie hem het meest geschikt lijkt". OM oe Tc€"kOMSTIOC UATBH WZNN6N rkt A[_ /vw DC eHcacüDPCoieen TC exEMPt-A^eN V/OOR KLEurepJtïKsLSN Terwille van de objecti viteit moet worden opge merkt, dat niet elke uit geverij na het insturen van een bon voor infor matie een vertegenwoor diger op een (mogelijke) klant loslaat. Het blijft echter oppassen, zo blijkt uit een kleine privé-enquête. De Oosthoek's Uitgeversmaatschappij tracht door middel van huis-aan-huls verspreide foldertjes, waarin door zichtige kinderachtige vragen worden gesteld voor „een kleine enquê te". een voet tussen de deur te krijgen. Voor het meedoen aan die enquê te wordt „een mooi pre sent" in het vooruitzicht gesteld. Maar met geen woord wordt gerept over een te verwachten verte genwoordiger. Binnen een week staat echter een colporteur voor de deur, die het ingezonden informatiekaartje toont en onmiddellijk zijn ver haal begint af te steken. Bij Elsevier Nederland gaat dat anders. Dit con cern gebruikt foldertjes met vragen die de indruk moeten wekken, dat een encyclopedie geen dag De verkoop van encyclopedieën is in de jaren na de Tweede Wereldoorlog sterk gesteren. Dit blijkt uit de brochure „Dertig jaar later De Nederlandse consument in 1947 en 1977" van de Nederlandse Stichting voor Statistiek. Bij dit onderzoek wordt aangetekend dat, alhoewel het natuurlijk zo is dat mensen tegenwoordig meer wensen te weten, tóch niet aan de indruk te ontko men is dat het besit van een encyclopedie ook een soort statussymbool is; een statussymbool dat in dertig jaar ongeveer 4'/. keer zo duur is geworden. In 1947 kostte een achttien-delige encyclopedie 432. Dertig jaar later in 1977 was de prijs van een twintig-delige encyclopedie 1900. langer gemist kan wor den. Het aangevraagde prospectus wordt keurig toegezonden. Daarbij zit echter een brief waarin wordt medegedeeld, dat „een ter zake kundig me dewerker van een met ons samenwerkende boekhandel, binnenkort contact zal opnemen, om u alle aanvullende infor matie te verstrekken die u wenst. Waarschijn lijk is een gesprek ook het beste moment om vragen te beantwoorden over de prijs en de moge lijkheden tot gespreide betaling." Oppassen dus. Met name met bonnen waarin niet of niet duidelijk (zoals „voor een gering bedrag per maand") over de prijs wordt gesproken. De scherpe concurrentie, heeft sommige krediet verschaffers ertoe ver leid, te hoge leningen met te lange looptijden te verstrekken. Deze klacht komt van de Volkskredietbank voor Het Gooi, Eemland en de Vechtstreek, in het dezer dagen gepubliceerde jaarverslag 1979. Hieraan wordt toege voegd dat het de.af gelo pen jaren is bewezen, dat het loslaten van de ge zonde basisprincipes van de kredietverlening aan particulieren tot finan ciële ellende leidt. Zo'n principe is. dat een lening niet langer mag lopen dan de levensduur van het artikel dat met die lening wordt aan ge-, schaft In de praktijk blijkt echter, dat de meeste consumenten dit krediet niet aflossen, maar doorlopend de af geloste termijnen opne men. De problemen ko men in deze gevallen pas goed, wanneer het ge kochte produkt bij voorbeeld de auto aan vervanging toe is, of wanneer krediet nodig is voor andere of grotere uitgaven. Dan ontstaat veelal het beruchte „sta peleffect". Een ander gezond princi pe is, dat een zware aflos singsverplichting zwaar ten opzichte van het beschikbare inko men niet te lang mag duren. Achterstand Het blijkt namelijk, dat grote leningen met zware aflossingen gedurende een langere periode van twee drie Jaar. vaak tot achterstanden leiden. De betaling van de vaste verplichtingen raakt dan vaak in de verdrukking. of er is te weinig ruimte in het budget over voor vervanging van kleding, huishoudelijke artike len, reparatiekosten van de auto én onvoorziene uitgaven. Schrijnend De gevolgen van dit (vooral van de kant van de geldverschaffers) on verantwoordelijke be leid, kwamen het afgelo pen jaar al sterk naar voren. Bovendien wordt verwacht dat het aange kondigde wetsontwerp, waarbij de particuliere bemoeienissen met schuldsanering aan ban den worden gelegd, een extra stroom aanvragen voor schuldregeling zal veroorzaken. B. de Gans (militair): Reclame ia: 1) Te duur. (Moet consument betalen.) 2) Te veel. (Je ziet door de bomen het bos niet meer.) 3) Te mooi. (Zie b.v. verhouding verpakking/inhoud.) 4) Te ingewikkeld. (Onbekende c.q. niet bestaande elementen door het werk.) 5) Te subjectief (je hoort nooit de nadelen.) (Bijeengebracht door FHV/BBDO). In het afgelopen Jaar werden vele verzoeken ontvangen, vooral voor het overnemen van „doorlopende leningen". De vaak schrijnende si tuaties bleken meestal te zijn veroorzaakt door het „doorlopend-in-de- schuld-blljven". De werkzaamheden op het gebied van de schuidbe- middellng en schuldsa nering verviervoudigde. Er werden 226 sanerings kredieten verleend, ter wijl het bedrag dat met die bemiddeling en sane ring was gemoeid, tot ruim twee miljoen gul den opliep. Met zorg worden de ver dere ontwikkelingen op dit gebied tegemoet ge zien. Want, zelfs al zou den de commerciële kre dietverschaffers una niem hun normen aan passen tot „in onze ogen normale kredietverle ning", dan nóg verwacht de Volkskredietbank een reeks van Jaren nodig te hebben om de nu al be staande schuldenlasten te saneren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 13