Berbervolk wil
eigen taal
rr
Jr
Trouw de
kleine
krant
Billy en Oskar: kinderen in de film
O
O
VOLVO
rv
Volvo steft'de norrri
Problemen
Cuba
DINSDAG 22 APRIL 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
=8 22 t
drukklflkt
olking)
en d)
tenl*
22 april 1980
De kleine krant
Medewerkenden:
Piet Hagen
Hanneke Wijgh
Johanneke leestemaker
Brieven en reacties naar
Trouw, postbus 859
1000 AW Amsterdam.
Palels
In verband met troonswis
seling is het Paleis op de
Dam na vandaag gesloten,
maar vanaf 4 mei kun je de
tentoonstelling over „Ver
zet en Vervolging 1933-
19NI'" weer bekijken. Tot
18 mei, elke dag tussen half
een en half vijf 's middags.
Schoolklassen kunnen 's
ochtends een rondleiding
krijgen.
De expositie Is Ingericht op
de eerste verdieping van
het paleis. Het gaat over de
manier waarop Hitler in
1933 aan de macht kwam,
over de concentratiekam
pen in Duitsland en de be
zetting in Nederland, en
ook over het verzet. Die lijn
van het verzet wordt door
getrokken naar nu. Je ziet
ook beelden van demon
straties tegen kernwapens.
tegen de onderdrul
van de zwarte bevolking
Zuld-Afrlka en tegen dl
criminatle van bulf
ders in Nederland.
De les van de tentooi
ling is duidelijk:
nooit Je mond als Je ziet d
er ergens onrecht
schledt. Het verzet is nli
opgehouden In 1945,
gaat door tot 19NU.
Van een onzer verslaggeefsters
TIZI-OUZOU Honderden mensen in Algerije
hebben het afgelopen weekeinde gedemonstreerd
omdat ze hun eigen taal op school willen leren.
Het gebeurde in de stad Tizi-Ouzou, de hoofdstad
van de Algerijnse provincie Kabylië, nadat de
studenten hun universiteit hadden bezet en er
door de politie waren uitgeslagen.
in Kabylie leren op school
alleen de officiële Arabische
taal.
/•]£?- s''r"jKy<ir^i
Oorspronkelijk bewoonde
het Berbervolk Algerije en
een groot gedeelte van
Noord-Afrlka. Sinds de acht
ste eeuw na Christus hebben
de Arabieren stukken van
Noord-Afrlka bezet. Onder
hun Invloed zijn veel Berbers
Arabisch gaan spreken en
hebben de Islam als gods
dienst aangenomen. ZIJ noe
men zich nu Arabieren.
In drie provincies van Alge
rije wonen nog steeds mensen
die de Berbertaal spreken.
Kabylié ls één van de provin
cies waar de oude Berbercul
tuur nog het best bewaard ls
gebleven. Maar de kinderen
Geen aandacht
Aan de Berbertalen en cultu
ren wordt geen aandacht be
steed. De mensen die hun ei
gen taal willen leren, krijgen
daar de kans niet voor. Toch
spreekt ongeveer dertig pro
cent van de Algerijnse bevol
king een Berber taal naast
het officiële Arabisch.
De Berbers hebben altijd hun
brood verdient door het hou
den van vee en het verbou
wen van groenten op de hoger
gelegen stukken land In de
bergen. Omdat de grond te
onvruchtbaar ls om er meer
dere Jarep achter elkaar van
te leven, waren de Berbers
nomaden. Dat wil zeggen dat
ze met de kudde dieren van
de ene naar de andere plaats
trokken. Ze woonden ln grote
tenten en verhandelden hun
produkten op de markt aan
andere nomaden en kooplui.
Nu krijgen de Berbers steeds
minder kans om te trekken.
De Algerijnse regering heeft
een plan bedacht om alle
mensen aan onderwijs,
schoon drinkwater en redelij
ke hulzen te helpen. Maar
daarvoor moeten alle noma
den ln dorpen gaan wonen.
De Berbers willen op hun el-
gen manier blijven leven, met
hun eigen gebruiken en taal.
Ze willen niet ln een dorp
wonen en hun kinderen al
leen maar Arabisch laten
leren.
Sommige gro te-mensen-films gaan
over kinderen en eigenlijk zouden kin
deren zulke films ook moeten kunnen
zien. Dat ls bijvoorbeeld het geval met
de film „Kramer versus Kramer",
waarin vader en moeder Kramer na
hun scheiding ruzie maken over de
vraag wie nu verder voor hun zoontje
Billy moet zorgen.
Billy's moeder is weggelopen omdat ze
het niet meer kan uithouden bij haar
man. die zo'n drukke baan heeft, dat
hij vrouw en kind vergeet. Van de ene
op de andere dag moet meneer Kramer
dan voor z'n kind gaan zorgen. In het
begin gaat dat helemaal niet. Hij heeft
het nog veel te druk op z'n werk en
thuis weet hij nauwelijks de weg ln de
keuken.
Tenslotte gaat het beter. Bllly en zijn
vader raken zo aan elkaar gehecht, dat
ze elkaar voor geen goud meer willen
missen. Maar dan komt er een kink ln
de kabel. Billy's moeder eist haar kind
terug en na veel geharrewar krijgt ze
van de rechter haar zin. Bllly moet weg
bij z'n vader, die dan al anderhalf Jaar
voor hem heeft gezorgd.
Op de dag dat mevrouw Kramer BUly
komt halen, gebeurt er Iets onver
wachts. Billy's moeder vindt het op het
laatste moment zo'n afschuwelijk Idee.'
dat haar zoontje weg moet uit zijn
vertrouwde omgeving, dat ze besloten
heeft hem bil ziln vader te laten.
De film „Kramer versus Kramer" heeft
vorige week ln de Amerikaanse film-
stad Hollywood een hele serie prijzen,
gekregen. Billy's vader en moeder kre
gen prijzen voor de beste mannelijke
en vrouwelijke filmrol. Maar het Jonge
tje dat BUly speelde viel niet ln de
prijzen.
De twaalfjarige Jongen die ln de film
„De blikken trommel" de rol van Oskar
speelde kreeg wel een Oscar (zo heet
die prijs). Deze film gaat over een drie-
Jarig jongetje dat op z'n derde Jaar
besluit dat hij niet verder wil groeien.
HIJ laat zich door een kelderluik vaUen
en vanaf dat moment groeit hij niet
meer. Als een soort dwerg maakt hij de
oorlog mee. Een heel moeUJke rol. die
gespeeld is door David Bennett, die
zelf vanaf zijn twaalfde Jaar niet meer
gegroeid ls.
De Kleine Krant staat meest
al vol met moeilijke onder
werpen: kernenergie, politiek
of emancipatie van mensen.
Niet aUeen de Kleine Krant
schrijft daarover, ook de ge
wone krant weet van geen
ophoudea
Maar nu schijnt bijna nie
mand zich voor deze onder
werpen te Interesseren. De
Nederlandse Stichting voor
Statistiek heeft ntunelljk een
onderzoek gedaan onder een
heleboel Nederlanders en
daar blijkt uit dat de „hete
hangijzers" de meeste men
sen koud laten.
„Ze vinden alleen voetballen
leuk!" hoor Je wel eens zeggen
en Je zou het haast gaan den
ken als Je zo'n onderzoek be
kijkt. Zoiets als kernenergie
Interesseert de helft van onze
bevolking zo weinig dat ze
zeggen er niets vanaf te we
ten. Veertig procent van de
mensen zegt dat het ze ook
geen lor kan schelen.
Natuur
Voor de natuur lopen ln ver
houding nog veel mensen
warm. Bijna een kwart van de
mensen zeggen dat ze veel
Interesse hebben voor de mi
lieuproblemen. Vijftien pro
cent wü wel de straat op om
voor het behoud van de na
tuur te demonstreren.
Er ls een kleine groep men
sen, die zich wel voor de pro
blemen van de maatschappij
Inzet. Soms zie Je die mensen
's ochtends bij een demon
stratie voor betere woningen
en 's middags bij een bijeen
komst over de kernwapens.
Ze hebben het er maar druk
mee. Uit het onderzoek blijkt
ook dat de mensen die voor
allerlei zaken actie voeren
meestal een goede schoolop
leiding hebben, redelijk veel
geltt verdienen en een leuke
baan hebben.
Raar, hé, dat Juist de mensen
die het goed hebben, zich
druk maken over de nare din
gen uit onze maatschappij.
n\y
a- x
■KfA
I.
ME DAT BEDOEL iK NiET.
3ULÜE MOETEN NOGv-
i Betalen i! onze
RDA
heft
Cuba ls het grootste Middenamerikaan-
se eiland. Het telt ruim 10 miljoen Inwo
ners. De hoofdstad heet Havana. Cuba ls
sinds 1 januari 1959 een socialistische
republiek. De president én premier, de
opperbaas dus. heet Fidel Castro. De
voornaamste bron van Inkomsten ls de
suikercultuur. Cuba staat ook bekend
om zijn sigaren. Een flinke dikke sigaar
heet een Havanna.
Niet alle Inwoners van Cuba steunen
Fidel Castro. Vooral nu de suikerplanta
ges worden getroffen door een plante-
schimmel, de sulkerroest. wordt de kri
tiek op Castro's politiek met de dag
harder. Sommige Cubanen verwijten Ca
stro dat hij net zo'n dictator ls als de
gevreesde Batista, die Castro met zijn
revolutie heeft verjaagd. Zij klagen er
over dat ze minder vrij zijn en steeds
armer worden.
Castro, die genoeg kreeg van dit gezeur,
zei tegen de Cubanen: „Wie het niet eens
ls met deze regering, moet maar vertrek
ken." Hij dacht dat slechts een handje
vol mensen van zijn uitnodiging gebruik
zou maken. Maar tot zijn schrik meldden
tienduizend Cubanen zich bij de ambas
sade van Peru.
Op het terrein van de ambassade van
Peru wachten nu al sinds Pasen duizen
den mensen op hun vertrek. Peru. een
arm land ln Zuld-Amerika, kan onmoge
lijk al deze vluchtelingen opvangen. Er
ls nauwelijks werk genoeg voor de eigen
22 april 198.
pedvei
bevolking. Spanje en Costa Rlca hebben p uit
al aangeboden Cubanen op te nemen. »n liep
inding
Dat niet alle Cubanen zo negatief over
Castro denken, bleek het afgelopen
weekend, toen meer dan een miljoen
Cubanen demonstreerden vóór hun pre- i
aldent. ZIJ weten ook wel dat er proble-
men zijn ln hun land. maar ze willen niet I
terug naar de tijd waarin Amerikaanse I
bedrijven de rijkdommen van hun land f
wegsleepten.
Er breekt een nieuw
autotijdperk aan.
Het verkeer wordt met de dag in
tensiever.
Dat stelt niet alleen eisen aan
onze stuurmanskunst; ook onze auto's
moeten berekend zijn op die situatie.
En dat vereist een nieuwe, andere
kijk op veiligheid.
Volvo heeft genoeg van
zomaar veiligheid
Het is beter ongelukken te voor
komen, dan te overleven.
Dat is de essentie van Volvo's
nieuwe visie op veiligheid.
Een Volvo kan u helpen ongeluk
ken te voorkomen. Dynamische veilig
heid noemen we dat.
Doet uw auto wat u wilt?
De dynamische veiligheid van een
auto wordt bepaald door een combina
tie van cigenschapppcn. Net zoals het
gedrag van een auto wordt beïnvloed
door een combinatie van krachten.
Autobewegingen zijn te verdelen
in twee categorieën: statische en dyna
mische. RechtuitTijden met een con
stante snelheid is statisch.
Dit veranderen door optrekken,
remmen of sturen levert een dyna
mische beweging op. Daarin gaat veilig
heid een woordje meespreken. Is uw
wil wet voor uw auto?
Iedere auto heeft een
reactiesnelheid
U draait aan het stuur en pas
meters verder reageert uw auto. Hoeveel
meter is dat bij 40 km per uur? En bij
90? Volvo besteedde hier een omvang
rijk testprogramma aan.
De reactiesnelheid van een Volvo
240 is constant en voorspelbaar. Zodat
een Volvo u vooral in een noodsituatie
niet voor verrassingen plaatst.
Bovendien maakt het 't rijden
onder normale omstandigheden ook
een stuk prettiger.
Als u snel moet uitwijken,
doet uw auto t dan ook?
Onverwachts een obstakel voor u
op de weg. Een draai aan het stuur...
U-.begrijpt waar het op aan komt.
Uw reactiesnelheid, maar ook die
van liw auto. En dat niet alleen.
Ook: hoe gedraagt de auto zich
bij zo'n manoeuvre.
Onderzoek hielp Volvo bij het
ontwerpen en vervolmaken van een har
monieus onderstel voor de Volvo
240-série.
Ooit een noodstop
gemaakt bij 80 km peruur in
een bocht?
Een pretje is dat niet. Volvo analy
seerde het aantal dynamische bewegin
gen en de daaruit voortkomende krach
ten op de auto.
Niet alleen remmen, maar ook
stuur innchting (directe tandheugelbe-
stunng),wielophanging en stuurkarakter
bepalen of u de wagen onder controle-
houdt.
Uit testen is naar voren gekomen
dat een Volvo 240 u een grotere kans op
een geslaagde manoeuvre geeft, dan vele
van zijn concurrenten.
Dynamische veiligheid:
de norm voor de toekomst
Veel ongelukken zijn te voorko
men. De auto speelt daarin een grote rol.
Daarom onderzoekt en perfectio
neert Volvo zijn auto's steeds verder.
Nog een belangrijk voordeel:
dynamisch veilige auto's rijden onder .d
Ie omstandigheden prettiger. Veiligheid
en plezierig rijden gaan gelijk op.
Een proefrit in bijvoorbeeld de
ruime Volvo 245 uit de 240-serie toont u
dit nog overtuigender aan.
Gratis bij een Volvo: Volvo Tou-
nng Service: onmiddellijke hulpverle
ning door heel Europa - onder meer bij
pech, een aanrijding, ziekte, ongeval en
diefstal - een jaar lang gratis.
Prijzen Volvo 240-serie vanaf
f 23.428,- excl. B.T.W. en f 27.645,- ind.
BTW. af fabriek. De Volvo 245 station
car vanaf f 27.680,- excl. B.T.W. en
f 32.662.- incl. B.T.W. Aflcvcrings-
kosten f 275,- (excl. brandstof). Prijs-en
uitvoeringswijzigingen voorbehouden.
Alsudóórdenkt
Volvo Nederland Personenauto B.V..
Postbus 16,4153 ZG Becsd.
ze
fictie
LAG
Idsra;
lister
en ge
n me
:hil o
!rs in
raad
t gaa
van
t a
irschi
van
;n ir
wil
met
r hoi
Ige ar!
n de a
tze ni
enkelf
dswet
niet
I veilig
b vA
IRON!
.Langi
-i ,'V
