4 Gasunie: kolenvergassing erder economisch t amrobankSi Gamma begon goed dure brandstof stuurt klanten Martin Air weg aggerbedrijven ïiden noodklok Onverkoopbare huizen kopen en dan verhuren stijgende olieprijzen Chia.rrxtielbedrijf wil tel betaling Aardgas-aan deel 52 procent T oerwagenbedri j ven dupe van Duitse belastingverhoging ïver TngpeN maakt kans Griekse order FRISSE Geld lenen minder duur g verdere stijging vliegkosten verwacht Voorstel NCIV aan Volkshuisvesting: ;-Tr!"IPHOL Martinair heeft het afgelopen jaar een recordwinst van 13,4 miljoen gulden gom. ooi)kt, een stijging van vijftig procent, maar ziet de resultaten voor dit jaar somber in. ITER DAG 19 APRIL 1980 FINANCIEN EN ECONOMIE r TROUW/KWARTET 31 i onze redactie economie JlSTERDAM Kolenvergassing zal door de snel stijgende olieprijzen eerder dan voorheen 1 verondersteld economisch verantwoord zijn. Tot deze conclusie komt de hoofddirecteur "li de Nederlandse Gasunie, ir. G. Kardaun, in het jaarverslag over 1979. Het afgelopen jaar is zo merkt hij op, de nodige voortgang geboekt met de studies naar de technische en önomische waarde van dit procédé. e toenemende hoeveelheden hoog- jmg v^risch aardgas hebben de Gasunie oopt veel aandacht te besteden vereisI de inpassing van dit aardgas in o aan!bestaande systeem- Verschillende y hgmethodieken staan haar nu ten 'P "e liste Het produceren van laagca- a trie, sch kolengas en het mengen daar- 1 word id en huis inischi i aardgas biedt, aldus de Gasu- verschillende aantrekkelijke per- eerste wordt daardoor het scala igmethodieken voor de wassende LMOND (ANP) De directies Raaymakers Dldas Verenigde tweverijen en Raaymakers Didas ;oop en administratiekantoor in mond gaan surseance van beta- aanvragen. I is volgens de directie nodig in öand met acute financieringspro- iebbennen. Bij de twee bv's werken drie der wilderd mensen. 5tandidcteur A van Asten hoopt dat de oraenalemen worden opgelost y y een herstructurering van de Ne- )n Opg^ndse bontindustrie. Daarover is pruime tijd overleg gaande. Ook behoQmet de overheid gesprekken ge- om aaP over tinancifle steun, jnktie 5ndë onZe redactie economie ZI'rVrERDAM In het afgelopen eiding nam het aardgas in het totale nde, Olrlandse energieverbruik een 1 in hefrel in van 52 procent. Dat was hoogste percentage van de hele ld. Andere Westeuropese landen h de volgende cijfers te zien: iet be- le 19- Engeland 18. Italië 17. iq rDuitsland 16 en Frankrijk 11 eze afcfnt patiëngcandinavische landen verbrui de re nog geen aardgas. Noorwegen stroom hoogcalorisch aardgas ver breed. Ten tweede levert dit proces het voordeel op. dat energie uit kolen in gasvorm als het ware aan de voor raad wordt toegevoeed In het verslag wordt uitgebreid aan dacht geschonken aan de in het verle den getroffen maatregelen en de toe komstige plannen, die én beogen Ne derland ook onder de meest ongunsti ge omstandigheden (zoals de strenge winter 1978/1979) „zekerheid van aar- gaslevering" te waarborgen én die levering zo lang mogelijk in tijd uit te strekken. Geconcludeerd wordt, dat de Gasunie 1980 is ingegaan met een uitgebreid en flexibel transportsys teem voor aardgas, dat zo is opgezet dat in principe elke noodzakelijke aanpassing snel in tijd er soepel in uitvoering kan verlopen. Eindige bronnen In die soepelheid, dat ongemerkt functioneren, schuilt echter ook een nadeel, want door de consument wordt misschien minder in het oog wordt gehouden dat Nederland put uit bronnen die wél eindig zijn. Daar uit. zo merkt hoofddirecteur Kar daun op, is wellicht te verklaren dat het belang om aanvullende hoeveel heden aargas in het buitenland te verwerven niet altijd algemeen wordt onderkend. Dat geldt ook voor vloei baar aardgas. Reden waarom in het verslag nogmaals tot uiting wordt gebracht dat de Gasunie de inkoop van vloeibaar aardgas van belang acht voor een versterking van de energiepositie van ons land. Voor 1985 wordt voorzien, dat dan reeds éénderde van het internationa le wereld-aardgastransport in de vorm van vloeibaar aardgas zal ge schieden. Tegen deze achtergrond blijft de Gasunie de beslissing om vloeibaar aardgas naar de Eemsha ven aan te voeren zien als een positie ve bijdrage aan de versterking van Nederland's energiepositie voor de middellange en lange termijn. On danks de resultaten die bezuinigin gen opleveren en alle inspanningen om nieuwe energievormen te ontwik kelen. blijft die versterking van de Nederlandse energiepositie met het oog op de toekomst voor de Gasunie een primaire doelstelling Vervoersmethoden De hoofddirectie heeft er begrip voor dat sommige groeperingen andere vervoersmethoden voorstaan Zij kan evenwel niet aan de Indruk ontkomen dat de aangevoerde argumenten te gen de aanvoer van vloeibaar aardgas in de Eemshaven vaak niet stoelen op het besef welk een belangrijke rol het vloeibaar aardgas in de naaste toe komst zal spelen in de wereldhandel van aardgas. produceert wel aardgas, maar ver bruikt niet zelf. Ook de Verenigde Staten, die al 50 jaar een hoog ont wikkelde gasindustrle kennen, heb ben nimmer een hoger cijfer dan 34 procent kunnen bereiken en voor de SowjetrUnie geldt momenteel een percentage van circa 26. Van de in 1979 ingekochte hoeveelhe den aardgas was 75 procent afkom stig uit Groningen. 11 procent uit het overige Nederlandse vasteland en 11 procent uit het Nederlandse deel van het continentale plat Drie procent werd ingevoerd uit Noorwegen. Deze percentages illustreren het toene mend belang van aardgas uit velden bulten Groningen, aldus de Gasunie. De Gasunie verwacht in 1980 onge veer 86 miljard kubieke meter aard gas te zullen verkopen, of ruim zeven miljard kubieke meter minder dan in 1979. De binnenlandse afzet zal naar verwachting dalen van 44 miljard ku bieke meter tot 41 miljard kubieke meter. Door de hogere aardgasprijzen zal de omzet, die in 1979 14.8 miljard gulden bedroeg, stijgen tot ongeveer 17 miljard gulden. DEN HAAG (ANP) - Nederlandse toerwagenbedrijven zijn ernstig ge dupeerd door een verhoging op de omzetbelasting over personenvervoer in West-Duitsland met ongeveer 50 procent Dat wordt bekendgemaakt door de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Transportonderne mingen (KNVTO). De belasting moet voortaan vooraf aan de grens worden betaald en kan niet meer periodiek worden afgere kend. zoals voorheen het geval was. Dit leidt tot vertragingen, en boven dien heeft de Duitse regering volgens de KNVTO de maatregel zo laat be kendgemaakt, dat de Nederlandse ondernemers geen prijsverhogingen in hun programma's hebben opgeno men. De vereniging pleit voor het vrijblijven van omzetbelasting door Duitsland, omdat dit omgekeerd ook het geval is. Het Nederlandse ministerie van Ver keer en Waterstaat heeft laten weten dat de verhoging van de omzetbelas ting door West-Duitsland al op 1 ja nuari is ingegaan en dat het slechts gaat om een paar dubbeltjes per pas sagier. De belasting is verhoogd van ongeveer 0.4 naar 0.6 pfenning per passagier per kilometer Het ministe rie zal trachten een andere wijze van betaling overeen te komen. Van Ne derlandse vrijstelling zou geen spra ke zijn. omdat Nederland geen omzet belasting op personenvervoer kent, aldus een woordvoerder van het mi nisterie. bestaaL voor i irzorgeij i onze redactie economie rling z't)sCHENDAM Het landelijke ombuigingsbeleid, dat in baggerwereld heeft geresulteerd in een „aanbestedings- i/oeringl^ dreigt de Nederlandse baggerbedrijven in ernstige teiten. injkheden te brengen, deze zijn totanbesteding- of verplichtingen- rne Opltyerd begin dit jaar door de rege- rzorgenWgekondigd in het kader van het i landelijke bezuinigingsbeleid, jverheid levert de Nederlandse —irbedrljven 97 procent van alle 7ad, Inlandse opdrachten. Stel ij ke' laatregel houdt in. dat de bag- drijven slechts dié opdrachten en voo/fren die ziJ n°8 in portefeuille sollici ta hebben. Nieuwe opdrachten worden niet meer afgegeven. Door deze in greep snellen meer en meer bedrijven op de schaarse opdrachten af. die er nog zijn. De prijzen komen daardoor op gevaarlijke wijze onder druk te staan. 7-5484$ k in het S via cf/fp^DAM Het scheepsbouw- lm Rijn-Schelde-Verolme !t kans op een order van de ragen marine voor één, of mogelijk te richI fregatten. RSV voert hierover eelszak#ïandelingen met Griekenland. jS is nogal terughoudend over de mnn !n In Nederiand z*Jn er twee wuu, in dje bet werk kunnen uitvoe- >e Schelde in Vllssingen en Wil- feijenoord in Schiedam. Deze RSV-dochters zijn gespeciali- in marineschepen. IrN de waarde van de order wil RSV "r Êeggen. Aangenomen mag wor- il II Kat bet K331 om bedr&gen van w honderden miljoenen guldens. bouw van Nato-fregatten voor Iderlandse marine zijn wel be- p genoemd van 250 miljoen en re; De Vereniging Centrale Baggerbe drijf. de werkorganisatie van de bag geraars, heeft naar aanleiding van de maatregelen een enquête gehouden onder haar leden (met gezamenlijk 98 procent van het totale baggermateri- eel in Nederland). Van die leden ver klaarde liefst 74 procent hinder te ondervinden van de aanbestedings stop. De vraag of er voldoende werk in portefeuille is om de komende maan den de gebruikelijke bedrijfsvoering te waarborgen, werd door 81 procent met „nee" beantwoord. Vijf bedrijven zeiden totaal geen werk meer te heb ben en zeven bedrijven hebben nog steeds voor enkele weken werk. Drie endertig procent van de ondervraag de bedrijven kampt dus met grote moeilijkheden. De Verenigde Centrale Baggerbedrij ven heeft bij de overheid en bij de betrokken vaste kamercommissies aan de bel getrokken. De uitslag van de enquête loochenstraft de gerust stellende woorden van minister Tuynman van verkeer en waterstaat, die voorspelde dat de verplichtings stop voor het baggerbedrijf geen be langrijke gevolgen zou hebben. Volgende week zondag wordt in Valkenswaard een trekker-trek- wedstrijd gebonden, waarin trekkerbestuurders hun vaardigheden kunnen meten. Dit agrarisch sportgebeuren, dat uit de Verenigde Staten is komen overwaaien, is in Nederland in enkele jaren tijd erg populair geworden. ADVERTENTIE Verlaging opslag debetrente In verband met de ontwikkeling van de rentetarieven op de geldmarkt zal, met ingang van 19 april 1980, de opslagrente voor debetstanden in rekening-courant worden verlaagd van 1% naar 'h%. Onderdeel van het gasbehandelingsstation Uithuizen van de Neder landse Gasunie gedurende de winter 1978/79. AMSTERDAM Qeld lenen wordt minder duur Met ingang van van daag heeft de AMRO-bank de opslag rente voor debetsaldi In rekening- courant verlaagd van 1 naar 0.5 pro cent. De bank zegt hiertoe te hebben besloten in verband met de ontwikke lingen op de geldmarkt. Ook de Nederlandse Credietbank gaat de opslagrente verlagen van 1 naar 0.5 percent, echter met Ingang van maandag Geldmarktkringen verwachten dat meer banken deze stap spoedig zullen volgen De Westland-Utrecht Hypotheek bank en de Friesch-Oronlngsche Hy potheekbank hebben de afgiftekoers van hun 11 procents pandbrieven 1980 per 1982-1988 verhoogd van 99 naar 100 procent. De WUH heeft voorts de afglfteprijs van haar 11 procents spaarpand brieven 1980 per 1985 verhoogd van 98 naar 99 procent, waarmee het effectieve rendement nu 11,21 procent bedraagt op basis van samengestelde interest. De bank heeft de afgifte van haar 12 procents pandbrieven 1980 per 1982-1988 ge staakt. De Nederlandse Scheepshypotheek- bank heeft de afgiftekoers van haar 11 procents pandbrieven 1980 per 1984-1988 verhoogd van 98 naar 99 procent, (effectief rendement nu 11,24 procent). De Rabohypotheekbank heeft de afglfteprijs van haar 11,25 procents pandbrieven 1980 per 1983- 1988 verhoogd van 99 naar 100 pro cent. waarmee het effectieve rende ment thans 11.25 procent is. Van onze redactie economie HELMOND Gamma Holding (textieldrukkerij, interieurstoffen, tapijt) spreekt van bemoe digende eerste maanden van 1980 na een nogal turbulent verlopen 1979. Een prognose voor 1980 geeft het bestuur nog niet. Gamma begon 1979 goed maar had een zwak tweede en derde kwartaal Dankzij een opleving in de laatste maanden steeg de nettowinst toch nog van 5,3 tot 5,7 miljoen. De om zet daalde echter van 506 tot 496 miljoen gulden. Het personeelsbe stand zakte van 3564 tot 3400 man. Twee sectoren waarin Gamma zich beweegt, de drukkerij-activiteiten in Europa en de gordijnstoffen, hebben het structureel moeilijk. Gamma ver trouwt er echter op om ondanks de moeilijke marktomstandigheden tot e$n geleidelijke verbetering te komen door uitwerking van de herstructure ringsprogramma's Elders In het con cern gaat het investeringsbeleid on verminderd voort GRASSO (ondermeer koeltech niek) rekent voor 1980 op een hoger bedrijfsresultaat. Maar de nettowinst zal weinig afwijken, omdat er meer belasting moet worden betaald De winst in 1979 2,5 miljoen) was enke le tonnen lager dan in 1978, de omzet kwam op 193(160) miljoen. Divi dend: ƒ7 (6). BIJ de dochter Grasso Nami in Nijmegen gaan 60 van de ca. 110 arbeidsplaatsen verloren, niet uit gesloten is dat het bedrijf te zijner tijd naar Den Bosch gaat. De investe ringen bij Grasso zullen ook in 1980 de afschrijvingen aanzienlijk over schrijden. HEINEKEN verkocht in het eerste kwartaal meer bier en frisdranken. De afzet van gedistilleerd lag echter lager, zo ls ln de jaarvergadering mee gedeeld. Hagemeyer nettowinst 1979 3,6 miljoen (v.J. verlies 14,9 miljoen) Dividend 1,20 in contanten. Van Wijk en Heringa heeft daar belang in de Indus tri eële Maatschap pij uitgebreid tot ongeveer 50 procent Indus tri eele Maatschappij is houd ster van de Bussumse Waterleiding en van de Roermondse Waterleiding. ADM Beheer verwacht dat haar meerderheidsbelang ln de Amster damse Droogdok Mij over 1980 nega tieve resultaten zal behalen, die gro ter zijn dan het nog resterende deel van de voorziening integratlekosten Het eigen vermogen van ADM zal daardoor worden aangetast en er moet dan ook rekening worden ge houden met een afwaardering van deze deelneming. ADM boekte vorig jaar een nadelig bedrijfsresultaat van 20.4 miljoen. Er was dank zij de overheidsbijdrage voor integratie- kosten een winst van 0.8 miljoen. waaruit 5 dividend wordt betaald. een winst van 220.000 (478.000) sfge- sloten. KNSM Group nettowinst 1979 ge daald van 4,81 miljoen tot 3,25 miljoen. Uitgekeerd wordt een onver anderd dividend van 5. BAM Holding (bouw) keert over 1979 een onveranderd dldvidend uit van ƒ6,25. Nettowinst 3,77 (4,91) miljoen. Van der Vliet Wernink (bouw) ver lies 1979 ƒ2.5 miljoen, tegen een winst over 1978 van 2.9 nüUoeh!' Dividend wordt gepasseerd Duiker Apparaten keert voor de veertiende achtereenvolgende maal geen dividend uit. Winst 1979 44.247 (206.854) ln mindering op verlies van voorgaande Jaren. Omzet steeg met ruim 10 procent. AMEV keert over 1979 ƒ6.60 (6) dividend uit. alsmede uit de aglore- serve ƒ0,50 per gewoon aandeel van 10 ln aandelen. Nettowinst ƒ115,1 (95.4) miljoen. Omzet 2.137 (2.430) miljoen. Emba winst 1979 gedaald van 1,21 miljoen tot 947.000. Dividend verlaagd van 15 tot 12. Hero omzet vorig Jaar gestegen van 129,2 miljoen tot 142,9 mil joen. Nettoverlies 526.000 (669.000). Dividend wordt opnieuw gepasseerd. Omzetten eerste maanden 1980 geven geen aanleiding tot optimisme. Metaverpa keert over 1979 een on veranderd dividend uit van 15 procent. Bergoss verlies 1979 1.07 (3.99) miljoen. Omzet met ƒ91 miljoen op peil van 1978. Bredero Vast Goed dividend 1979 9 (D ln contanten, en naar keuze 4 (onv.) ln aandelen uit agioreserve of 6 (8) ln contanten. Gist Brocades nettowinst 1979 ƒ23,0 (21,56) miljoen. Onveranderd dividend van 22 procent. VRG (papier) resultaat 1979 geste gen van 4,56 miljoen tot 5,22 mll- Porceleyne Fles heeft 1979 met Joen. Onveranderd dividend van 3. Van onze redactie economie DE BILT Het Nederlands Christelijk Instituut voor Volks huisvesting (NCIV) ln De Bilt heeft staatssecretaris Brokx (Volkshuisvesting) voorgesteld, de woningcorporaties de mo gelijkheid te bieden leegstaande onverkoopbare huizen te kopen en vervolgens te verhuren ln de sociale sector. Hierin ziet het NCIV een bijdrage tot de oplossing van de moeilijkheden, die zich thans ln de woningbouw voordoen en die bestaan uit: Langdurige leegstand van onge veer 17.500 onverkoopbare koop huizen. Terugval in de bouwaktiviteiten. met als gevolg dat er dit Jaar 25.000 huizen minder gebouwd zullen gaan worden; len ten onzer verslaggevers tu reeds zullen worden berekend. Elke nieuwe verhoging krijgen de luchtvaart maatschappijen dus te verwerken. je sterk gestegen brandstofprij- fdeline *cent de maatschappij op ren pi van twintig procent van het J vakantiegangers, wat neer- pleegtehulyp 120 duizend minder verkoch- len Ook zullen er minder vlieg- kunnen worden verhuurd .msterdamU de concurrentie op deze >-254962 1 - nformatie] el 138 >ter is geworden Vorig jaar die verhuur nog 46 procent de totale omzet valler is dat de maatschappij r twintigduizend Amerikanen opa mag vervoeren voor de •elen in Oberammergau. ilang worden daarvoor drie i per week uitgevoerd. Ook heeft Martinair weer opdracht gekre gen voor het vervoer, in september, van duizenden hadji's van Indonesië naar Mekka. Volgens directeur Mar tin Schröder is de tv-fllm op het ver krijgen van die order van geen enkele Invloed geweest „Ik geloof trouwens, dat alle emotionaliteit daarover al behoorlijk is teruggelopen." Brandstof De hoge brandstofprijzen zullen dit Jaar de grote domper zetten op de resultaten, al verwacht Schröder niet in het rood te belanden. „We kunnen rustig van een nieuwe energiecrisis spreken. De prijs van een liter vlieg tuigbrandstof ls sinds 1973 gestegen van 11.5 cent naar 68.5 cent Dit bete kent dat een uur vliegen met een DC10 nu 7000 gulden kost tegen in 1973 maar nog 1200 gulden". Maakte de brandstofprijs ln 1973 nog veertien procent van de exploitatiekosten uit. nu is dat 35 procent. Luchtvaartmaatschappijen houden er rekening mee dat de prijs nog verder zal stijgen Alleen ai sinds eind vorig Jaar ls de literprijs met twaalf cent omhooggegaan Volgens Schrö der werkt dat vooral nadelig uit bij het toeristenvervoer. want met de reisorganisaties ls afgesproken dat deze zomer geen brandstof toeslagen De hoge reisprijzen hebben ertoe ge - leid. dat reisorganisaties nu al ruim veertien procent van het aantal Inge kochte stoelen hebben geannuleerd. Om7Pt Vorig Jaar om deze tijd moest nog een procent worden bijbesteld. schappijen produceren liever duurde re benzine. Volgens Schröder zullen de stoelprij- zen na de zomer zeker verder omhoog gaan, wat ook van invloed zal zijn op het vervoer volgend Jaar. Bijkomend probleem ls, dat het voor chartermaatschappijen steeds moei lijker wordt vliegtuigbrandstof te krijgen. In India, een aantal staten in Centraal Afrika en op enkele vliegvel den in Canada, wordt gewoon gewei gerd te tanken. Men bewaart daar de brandstof liever voor de eigen maat schappijen en buitenlandse lijn dienstmaatschappijen. Een en ander is het gevolg van een zekere schaarste aan vliegtuigbrandstof: de oliemaat- Het afgelopen Jaar steeg de omzet van de Martinair Holland Groep (de luchtvaartmaatschappij met een aantal dochterondernemingen) van 251 miljoen gulden naar 315 miljoen Dit ondanks de stijging van de brand stofkosten. het vliegverbod van drie weken voor de DC 10 in Juni en de tegenvallende vrachttarieven. Die negatieve invloeden werden ruim goed gemaakt door de groei van het va kan tie vervoer, het tijdelijk stop zetten van de verliesgevende transat lantische vluchten en het meer verhu ren van vliegtuigen aan andere maat- schappijen Tegenover een groei van 32 procent bij het passagiersvervoer (voor het eerst vloog de maatschappij meer dan een miljoen reizigers) stond een lichte terugval ln het vrachttrans port: van 28.500 ton naar 27.2200 ton. De nevenactiviteiten van de Martln- alrgroep (onder meer de vllegschool ln Lelystad, dc partyservice en de Martin-restaurants leverden een om zet van ruim twintig miljoen gulden, twee miljoen meer dan het jaar ervoor Van de totale winst is 7,9 miljoen toegevoegd aan het eigen vermogen Aan dividend wordt 9 procent uitge keerd. Dreigend verlies van werkgelegen heid. waardoor zo n 50.000 arbeids plaatsen op de tocht komen. Het NCIV ziet voor dit voorstel een goede mogelijkheid, als de afgekon digde regeling voor zogenaamde pre- miecorportatiewoningen ook van toe passing wordt verklaard op reeds ge bouwde woningen (Premiecorpora- tiewonlngen zijn woningen, die onder dezelfde voorwaarden worden geëx ploiteerd als woningwetwoningen, maar waarvan de financiering niet via de begroting van Volkshuisves ting loopt maar vla de kapitaal markt). Voordelen Het NCIV ziet ln een dergelijke maat regel een aantal voordelen. In de eer ste plaats wordt gewezen op de moge lijkheid, direct een aantal woningzoe kenden aan woonruimte te kunnen helpen. Voorts wordt gewezen op de mogelijkheid de aanvangswoonlas ten drastisch te verlagen, ten opzich te van de lasten die een koper ln de huidige situatie op zich zou moeten nemen voor hetzelfde huls. Belangrijke punten zijn voorts, dit de vastgelopen doorstroming daar door gunstig kan worden beïnvloed, een bijdrage wordt geleverd aan het bouwprogramma en daarmee aan de werkgelegenheid in de bouw Het NCIV heeft de aangesloten wo ningcorporaties intussen volledige in formatie over de eventuele mogelijk heden toegezonden. Hierbij ls het ver zoek gedaan, dat de woningcorpora ties in eigen omgeving gaan onder zoeken welke projecten voor deze op lossing in aanmerking kunnen komen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 31