'OP OP DE PL A ATI
,uime voldoende voor Beach Boys
Weekendpuzzel
I
liiifl
E A
J*
Woordkoord en rijfeltrijfel
Cl
D
Jannes: lef
en slimheid
Het pat van
Adorjan
IWB
fÏR B
a BAR O
I B BAO|
B BXBB
RDAG 12 APRIL 1980
trouw/kwartet
21
■VARIA
or Willem-Jan Martin
;end Jaar bestaan The Beach
^ys twintig Jaar. Twee complete
:ennla dus, waarin zo'n dertig
s werden geproduceerd en de
;ens zich ontwikkelden van
paar immer goedgemutste
ndjutters, die met een behen-
manoeuvreren van de „surf-
en dito bestuurde snelle
noblelen („hot rods") steeds
mooiste Californische melden
rslerden, tot een naïef soort lief
eprofeten, dat het bestuderen
i zijn bankafschriften afwisselt
"^t een uurtje (transcendente)
iitatle. Om de spirituele gang
i te houden.
jizlkaal ls deze ontwikkeling de
ltste jaren vooral begeleid ge
test door stilstand. Met name
|Jvend op het (soms geniale) ta-
van Brian Wilson, belanden
Beach Boys In een levensgrote
•asse, als deze Wilson In het
van de jaren zeventig volko-
fllpt en in therapie genomen
t worden om de problemen tot
tptabele proporties terug te
igen. De groep moet dan
len op vlieggewichten als Al
ie en Mike Love, hetgeen re-
irt in ettelijke hoeveelheden
>e thee, waarbij de kwaliteit
het leven wordt afgemeten
b de gemiddelde hoeveelheid
hij/jmeschljn per etmaal („15 Big
tiygieies". „The Beach Boys Love
fiseer^u» „m.I.U. Album"). Dit alles
tuurlijk wel vocaal perfect ge
acht, dat presteren de heren
reren tfs slapend.
■r&ngbuis
op en rond het „M.I.U. Al-
ipTeveP" uitgebracht ln 1978, Brian
(son weer uit het dwangbuis
Jigen i^t verlost, worden de hoogge-
e e'9Tuinen verwachtingen nauwe-
ingelost. Ook het daarop vol-
ide „Light Album" laat van de
eken- (de van het voormalige genie
•mamelijk middelmatigheid
isver-Fen en zelfs voor de trouwste
elijke Prangers begint de situatie nu
net
voerei
vrij pijnlijk te worden. Op het
popkantoor van deze krant ls al
enkele jaren eerder een streep ge
zet onder het dossier Beach Boys.
Het nieuwe popgeweld, dat dan
aan alle kanten uit de groeven
spat, eist van de directie alle aan
dacht.
Tegen deze achtergrond ls „Keep-
in* The Summer Alive" (Caribou
CRB 86 109), het meest recente
werkstuk van de Boys en ge„pro-
duced" door hun eerste reserve
Bruce Johnston, een verrassend
goede plaat. Natuurlijk moet men
zich daarbij geen revolutionaire
ontwikkelingen voorstellen, het ls
en het blijft oude kost, wat dat
betreft spreekt alleen de titel al
boekdelen. Nee, het goede en de
verrassing zitten hem vooral ln
het feit, dat men eindelijk weer
eens enig enthousiasme opbrengt
voor zijn eigen muzikale activitei
ten en er op deze wijze in slaagt
om binnen de bekende, nu twintig
jaar oude, beperkingen van het
zomers zonnetje zowaar nog enige
vooruitgang te boeken. Daarbij zit
er voor het eerst sinds tijden ook
weer een beetje schot in het com
poneren van Brian Wilson. Hier en
daar worden althans lijnen uitge
zet, die doen denken aan de (hoog-
tlj)dagen van „Pet Sounds", „Smi
ley Smile", „Wild Honey" etc. Dit
alles brengt de score op een ruime
voldoende. The Beach Boys kun
nen weer even mee, maar het blijft
desondanks toch de vraag of zij de
vijfentwintig Jaar zullen halen.
Datzelfde kan men zich afvragen
met betrekking tot het kersverse
Rialtolabel, dat hier te lande door
Dureco zal worden gedistribueerd.
Als het moet afhangen van de
verrichtingen van de door de fir
ma gecontracteerde artiesten, die
we hier onder handen hebben, kon
dat allemaal nog wel eens tegen
vallen. Bijzonder oorspronkelijk
wordt er althans niet gemusiceerd
door The Planets („Goon Hllly
Down"-Rialto 44.017), The Korgis
(„The Korgls"-Rlalto 44.16) en
Kim Beacon („Ravenna" -Rlalto
44.018). Respectievelijk gaat het
om ten hoogste een aardige reg-
gae-riedel, waarmee de Inmiddels
ruim bekende 2 Tone groepen al
een heel stuk verder zijn; een duo,
dat het moet hebben van vervorm
de stemmetjes en een Instrumen
tale aanpak, die zeer veel beter
door Gruppo Sportlvo ls uitge
voerd, en een gekweld ogende jon
geman, die grossiert ln het bijzon
der laf soort „soft soul".
Big Smash
Nee, als het dan toch gaat om
Moderne Muziek, dan zijn we be
ter uit met „Big Smash" (Stiff
SEEZ 21) door Wreckless Erie,
„Party" (Passport WEA 58129) van
The Tapes, Heroes met „Border
Raiders" (Polydor Super 2442 171)
en „Thin Red Line" (Planet P 5
Stereo) en „Crazy Rythms" (Stiff
SEEZ 20) van respectievelijke de
Amerikaanse Cretones en de En
gelse Feelles. Ook niet allemaal
even fantastische platen natuur
lijk, maar een voordeel boven de
Rlalto-artlesten is ln elk geval, dat
men hier niet de Indruk over
houdt, dat het allemaal al eens
eerder en veel beter is gedaan. In
alle gevallen gaat het om een zeer
eigen geluld, waarbij de meeste
Indruk wordt achtergelaten door
Wreckless Eric en The Feelles.
Laatstgenoemden bedienen zich
van een uitermate sober uitge
voerd soort muziek, waarin de
combinatie van prominent aanwe
zig slagwerk („crazy rhythms") en
twee repeterende gitaren als blik
vanger fungeert. Daarin ls dan een
vrij minimale melodische lijn aan
gebracht, die afwisselend wordt
verklankt door sologitaar en (af
standelijk getoonzette) vocalen.
Hoewel door de minutieuze aan
dacht voor de vormgeving af en
toe misschien iets te zeer kunsta
cademie-pop, gaat van het geheel
meestentijds een hypnotlserend-
swlngende Indruk uit, die het be
hoorlijk moeilijk maakt om je aan
het Feelies-geluid te onttrekken.
Rare muziek eigenlijk.
Ook Wreckless Erie musiceert op
eredlvlsie-nlveau. Niet gevaarlijk,
maar wel met de verbetenheid van
een maniak wordt op de dubbel-
elpee „Big Smash" een voor de
helft bekend repertoire afgewerkt
en zijn voor het andere gedeelte
vele nieuwe muzikale parels uit de
koker van de heer Erie aange
bracht. Daarbij gaat het onveran
derd om popmuziek zoals het
moet zijn en die wat mij betreft
het beste lijkt te combineren van
de verrichtingen van Dave Ed
munds (de enorme „drive"), Nick
Lowe (het soepel componeren) en
Elvis Costello (de heldere
„sound", het Ietwat cynische ob
serveren). Luister naar de (te ver
wachten) nieuwe single „A Pop
song" en overtuig u zelf.
Tegenover dit geweld steken de
verrichtingen van Tapes, Heroes
en Cretones toch wat bleekjes af
(met name heb lk de Tapes „live"
wel eens compacter en gedrevener
ln de weer gehoord dan nu op
„Party" wordt gepresteerd), maar
men blijft nog altijd ruim ln het
voordeel ten opzichte van achter
eenvolgens: Matthew Fisher
(„Matthew Fisher"), Blondie e.a.
(„American Gigolo"), Robert
Fripp („God Save The Queen"),
Firefall („Undertow"), Pat Travers
Band („Crash And Bum"), Eric
Burdon („Darkness-Darkness"),
Joe Perry („Let The Music Do The
Talking"), Harry Chapin („Le
gends of The Lost And Found"),
James Brown („People"), Millie
Jackson („Live Uncensored") en
„Rose Royce Greatest Hits". Dus.
HORIZONTAAL 1 specerij, 4. een
voudig, 7. lofspraak, 9. rood (wa-
penk.), 10. toespraak, 12. vrucht, 13.
bijenhouder, 14. droogoven, 15. on
derrichten, 18. recht stuk vaarwater,
20. sober, 23. bloedgever, 25. vertrou
welijk, 26. gegraven waterweg, 27.
vlinder, 29. kleur, 31. dwaas, 32. oefen
proeftijd, 37. reus, 39. persoon om wie
men algemeen lacht, 40. rivier in Si
berië, 41. vreemde munt, 42. snoer om
papier aan te rijgen, 43. grond, 44.
slingerplanten, 45. ingang.
VERTICAAL. 1. slagijzer ln een klok.
2. wild zwijn, 3. bloem, 4. tuinkamer,
5. manier van kleden, 6. sluw, 8.
stormwind, 9. wending, 11. verharde
huid, 16. keur, 17. organische verbin
ding, 18. verhaal, 19. etui, 21. genees
krachtige plant, 22. Inlage, 23.
scheepsvloer, 24. moerasvogel, 28. te
kengereedschap, 29. graantrechter,
30 knol, 33. oorlogsgod, 34. dagmars,
35. oogvocht, 36. oorlogsgeweld, 38.
uitgebraden stukje vet, 40. scheepsla
ding.
Oplossing per briefkaart t/m woe.
a.s. zenden aan: Trouw/Kwartet,
Postbus 859, Amsterdam. Linksbo
ven vermelden: weekendpuzzel.
OPLOS8INO VORIGE PUZZEL
Hor 1. alt, 3. forel. 7. olm, 10. U, 11.
lap, 12. gal. 14. Ee, 15. madat. 18.
manie, 20. nok, 21. kei, 23. sen, 24. den,
25. Karei, 27. rek, 29. stom, 31. raaf. 33
ga, 34. el. 35. ra, 36. Ot. 37. slok, 39.
mlse, 41. nop, 43. menie, 45. dor, 47.
nar, 49. ges, 50. nep. 51. netel, 53.
pelen, 55. ar. 56. mak, 58. mos, 59. re.
60 tas. 61. fakir, 62. pat.
Vert. 1. alm, 2. liane, 3. fat, 4. op, 5. eg,
6. lam, 8. Lelne, 9. mee, 11. lak, 13. las,
16. dons, 17. oer, 19. nerf, 21. kam, 22.
Ier, 24. degen, 25. kolom, 26. larie. 28.
kater. 30. tel, 32. aas, 37. spat, 38. keg,
39. mis, 40. edel, 42. onera, 44. nel, 46.
opera, 48. rem. 50. nes, 51. nat, 52. laf,
53. por, 54. net, 57. ka, 58. ml.
De boekenbonnen gaan naar me
vrouw H. S. Rigtering-Rijksen, Val-
paraisodreef 49, Utrecht; de heer E.
ten Hoeve, Lodewijkstraat 33, Mont-
foort; mevrouw E. van Ingen-Sche-
nau, J. Huslaan 38, Hilversum.
.A.o.
graaj
3D ho<
laand
118, J
1
4
de
U kent de heer W. Oord en mej. C.
IJfer goed genoeg om te begrijpen
dat hun belangstelling voor ver
schillende spelletjes uiteenloopt,
zeker wanneer het specifieke
woord- of letterpuzzels betreft en
anderzijds wanneer getallen en
cijfers ln het spel zijn. Vandaar
hun gewoon om op een spelletjes-
avond beide soorten aan bod te
laten komen. Vorige week speel
den ze WOORDKOORD en RIJ
FELTRIJFEL BIJ Woordkoord
worden zelfstandige naamwoor
den gevormd van een bepaald
aantal letters. Het eerste woord ls
vrij; het tweede woord begint met
de laatste letter van het eerste
woord, het derde woord begint
met de laatste letter van het twee
de woord enz. De eerste letters van
alle woorden zijn verschillend.
Ook de laatste letter van het laat
ste woord ls niet gebruikt als eer
ste letter van een der woorden. Er
kunnen dus maximaal 25 woorden
worden gevormd. De y ls alleen y;
IJ telt als twee letters, dus een 1 en
Niet piekeren maar puzzelen 640e opgave voor de ladderwedstrijd
een J. Gevraagd worden de woord
koorden van woorden met 3,4 en 6
lettere. Elk van de drie koorden
dus zo lang mogelijk. Gebruik
s.v.p. gewone zelfstandige naam
woorden, die ln de woordenboe
ken voorkomen.
Rijfeltrijfel ls natuurlijk een dob-
belsteennlemendalletje. Een dob
belsteen telt 21 ogen (6 tegenover
1, 5 tegenover 2 en 4 tegenover 3).
In dit spel gaat het niet om 21
ogen, maar om 21 punten. Oord
mag beginnen, d.wz. hij moet één
dobbelsteen werpen. Mej. IJfer
mag dan óf die steen kantelen (één
slag), of haar beurt laten voorbij
gaan (passen). Daarna moeten
Oord en mej. IJfer om beurten de
steen één slag kantelen. Passen ls
nu niet meer toegestaan. De pun
ten die bovenop de steen zicht
baar zijn na de worp en na elke
kanteling, worden bij elkaar ge
teld. Wie 21 punten vol maakt
wint. Wie boven de 21 punten uit
komt, verliest. Als een 6 boven
komt moet de dobbelsteen door
dezelfde speler nog een keer wor
den gekanteld. Er zijn twee vari
anten op deze algemene spelre
gels:
le) Wanneer Oord een 6 werpt
moet hij ook nog een tweede keer
de dobbelsteen gooien (ls het dan
weer een 6, dan nog éénmaal,
maar niet vaker);
2e) Wanneer Oord een 6 werpt mag
hij géén tweede keer werpen en ls
direct de beurt aan mej. IJfer.
Gevraagd wordt voor belde vari
anten aan te geven hoe mej. IJfer
speelt zodat zij altijd wint, hoe
goed de worp en het tegenspel van
Oord ook zijn. Van dit Rijfeltrijfel
één voorbeeld. Oord werpt 5. IJfer
kantelt de steen op 1 (samen 6).
Oord kantelt de steen op 2 (samen
8), IJfer kantelt de steen op 6 en
daarna op 5 (samen 19). Oord kan
telt de steen nu op 1 (samen 20) en
IJfer kan het spel niet winnen,
want de 1 ligt boven en kan na
kanteling niet boven komen. Mej.
IJfer heeft dus verkeerd gespeeld.
Deze spelletjes leveren u ook nog
punten op. Drie woordkoorden elk
2 en de twee varianten van rijfel
trijfel elk 3. totaal dus 12. Deze
punten zijn bestemd voor de door
lopende ladderwedstrijd waaraan
iedereen op elk moment kan gaan
Letter* en cijferspelletjes.
deelnemen. De punten worden op
uw persoonlijke kaart genoteerd.
Na elke Inzending wordt het pun
tentotaal hoger, totdat geen der
Inzenders een hoger totaal heeft
dan a, ln welk geval u de ladder-
prijs wint en weer opnieuw kunt
beginnen. Inzendingen voor 10
mei 1980 bij de heer H. den Boer,
Eikenlaan 112, 2691 EG 's-Gra-
venzande. Op briefkaart of enve
loppe NIET PIEKEREN MAAR
PUZZELEN en ln uw schrijven uw
volledige naam en adres in blok-
lettera s.v.p. Wilt u bij de oplos
sing ook een waarderingscijfer
voor deze puzzel geven (10 als
hoogste. 1 als laagste waarde
ring)? Kritiek en adhesie zijn wel
kom. Verwacht u antwoord, wilt u
dan een postzegel van 60 ct Inslui
ten. En nu maar woorden koorden
en trtjfelen met de rljfel!
Ter gelegenheid van de 16e puree-
1 aars reünie is onder de titel
„Allerhande" een nieuw pus-
telboekje verschenen. U kunt
daarmede veel pusselgenot bele
ven en bovendien extra punten
verwerven voor de ladder. Het
boekje Is uitsluitend verkrijg
baar door storting of overmaking
van 1,25 op girorekening 595494
van M. Vader te Leiderdorp.
Deze week nog geen partij uit het
Nederlands kampioenschap, maar
aandacht voor Jannes van der Wal
en de passie voor de damsport.
Jannes ls al erg Jong met dammen
begonnen. Ik weet mij nog te her
inneren, dat Roel Bergsma ln zijn
damrubriek ln de Leeuwarder
Courant af en toe problemen pu
bliceerde van de hand van de toen
nog zeer jeugdige Jannes. Het
Friese onderwijzerezoontje ont
wikkelde zich tot een zeer sterk
dammer, veroverde de Friese
jeugdtitel en participeerde in de
Friese titelstrijd met niet onver
dienstelijke resultaten.
Onze allereerste onderlinge partij
stond ln het teken van de toen nog
gebruikelijke tijdnood van Jan
nes. Het resultaat remise, want
toen al bleek hij over een grote
dosis lef en slimheid te beschik
ken en ook over een bijzonder
eigengereid gedragspatroon het-
geen verschillende mensen hem
niet in dank hebben afgenomen.
Zo heeft een Fries sub-topper
toentertijd emotioneel gereageerd
op het altijd te laat komen van
Sjoerd Visser en het niet noteren
van Jannes in de tijdnoodfase, die
meestal vanaf zijn twintigste zet
ophield met noteren om dan als
zijn vlag gevallen was het partij-
verloop alsnog even te boek te
stellen, waama hij zijn tegenstan
der de Illusie misschien wel ge
wonnen te hebben wreed ontnam.
In deze woelige tijd moest ook een
zekere Van der Wal voor de eerste
maal op voor zijn gymnasium-exa
men en uit betrouwbare bron heb
lk vernomen, dat de examinatoren
bij het nakijken van een schrifte
lijk gedeelte van pure ergernis
flauw zijn gevallen en pas na drie
kwartier weer langzaam tot het
land der levenden terug wisten te
keren. Doodeenvoudig omdat
deze Van der Wal een partijanaly
se had ingeleverd ln plaats van
antwoorden op het opgegeven
examengedeelte.
Dat het daarom voor praktisch
niemand als een verrassing kwam,
toen Jannes bekend maakte zijn
verdere leven als profdammer te
willen slijten, kunt u zich nu wel
indenken. Maar het leven van een
professional dammer gaat niet
over rozen. Er zijn weinig toer
nooien waarin geld verdiend kan
worden en daarbij komt dan ook
nog dat al het geld praktisch op
gaat aan de bovenste plaatsen,
want nivelleren is men ln dit we
reldje nog altijd vergeten. Verder
woon Je in Nederland ln een der
sterkste damnaties en om dan In
ternationaal aan de bak te komen,
moet er heel wat gebeuren met
concurrenten als Wiersma, Clerc,
Jansen, Bastlaannet, ondergete
kende en er zijn er nog wel meer te
noemen.
Tot voor enige Jaren gelukte het
Jannes dan ook niet echt ln de
nationale top door te dringen ln
die toernooien waarbij dat dan
zou moeten, hoewel hij door leder
een al jaren tot de top-vijf werd
gerekend. Vorig jaar slaagde hij er
eindelijk ln derde te worden in het
nationaal kampioenschap en nu
er dit Jaar minder op het spel
staat, kan Jannes best een gooi
doen naar de titel, maar ook
Wiersma, Jansen en niet te verge
ten Clerc zullen aspiraties ln die
richting hebben.
Vandaag ln het kort nog eens aan
dacht voor de laatste partij van
Jannes uit het kamp. van Ned.
1979 waarmee hij zijn derde plaats
en daarmee plaatsing voor het zo-
netoernool ln Artaterme veilig
wist te stellen. Zijn tegenstander
is de Limburgse filosofie-student
John van der Borat die de zwarte
schijven hanteert.
1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32
10-14 4.35-30. Van der Wal heeft
deze opening ln zijn voorbereiding
op zijn match met Koeperman
goed bestudeerd en hoewel hij
maar een punt nodig heeft voor
plaatsing, bedient hij zich van
deze actieve opening.
4. ....20-25 5.33-29 14-19 6.40-35 5-10
7.41-37 17-22 8.31-27 22x31 9.36x27
11-17 10.30-24 19x30 11.35x24 6-11
12.46-41 17-21 13.38-33 21-26 14.41-
36 11-17 15.43-38 17-21 16.45-40 12-
17 17.33-28. Zwart bedient zich van
de Drost-variant ln deze opening,
maar straks zal blijken dat Van
der Wal een voor zwart onaange
name verrassing ln petto heeft. 9-
14 18.28x19 14x23 19.39-33 7-11
20.33-28 1-7. In het toernooiboek
geeft Van der Wal het volgende
aan: „20. ...2-7 21.28x19 17-22 22.40-
35 22x31 23 36X27 7-12 24.27-22
18x27 25.29-23 (wil 34-30 en 24-
20)13-18? 26.24-20! 18x40 (op 15x13
volgt 23-19 enz. met dam.) 27.20-14
15-20 28.14x5 4-10 29.5x14 20x9
30.19-13! en ongeacht hoe zwart nu
slaat steeds combineert wit naar
dam. Zo had lk nog liever ge
wonnen".
21.28x19 17-22 22.40-35 22x31
23.36x27 7-12? Hier was 11-17
noodzakelijk.
24.27-22! 18x27 25.38-33 27x38
26.24-20 25x23 27.29x7 38x40 28.7-1
40-45 29. 1-23. De slagzet heeft wit
drie schijven gekost, maar zoals
Van der Wal het zelf uitdrukt
neemt het stropen meteen een
aanvang.
29. „.11-17 30.23x5 3-9 31.44-40 (de
eerste zet die niet van huisvlijt
afkomstig ls). 45x34 32.5-28 8-12
33.28x6 15-20 34.6-28 (dreigt nu 28-
23) 13-18 35.37-31 26x37 36.42x31
(dreigt 28-14) 20-25 37.28-46 (dreigt
met 31-27) 18-22 38.46-23 21-27
39.23x1 27x36 40.1x45 9-31 41.45-12
4-9 42.48-42 9-14 43.12-45 en Van
der Borst ging door zijn vlag.
Tot slot deze keer een klein pro
bleempje waarvan de volgende
keer de oplossing zal worden
gegeven.
39, J i
m
I 1 U
m m.
i a
wa m i
i' m
O 1
W
e 9
O
I 9
BBS
110!
a
Natuurlijk ls het weer wit die be
gint en wint.
Afgelopen dinsdag liep Adorjan in
zijn kandidatenmatch met Hüb-
ner ln een misselijk valletje. Het
was de negende partij, Adorjan
stond met 4'/j-3'/> achter, maar het
toreneindspel dat op het bord
stond, leek voor hem gemakkelijk
te winnen. Hübner had echter nog
een kleine valstrik achter de hand:
een patcombinatie. Tot verbijste
ring van ledereen die een beetje de
regels van het schaakspel kent,
liep Adorjan erin en kon niets an
dera doen dan de partij onmiddel
lijk remise te geven.
In De Volkskrant schreef J. H.
Donner over dit geval: „Het pat ls
een archaïsch overblijfsel ln het
schaakspel en al veel heldere den
kers hebben erop aangedrongen
het af te schaffen, omdat het vrij
wel geen betekenis heeft en alleen
maar aanleiding pleegt te zijn
voor flauwe grapjes. Maar al te
vaak wordt de pat-regel op het
allerlaatste moment vergeten. Het
is een extra-verdedlgingsmoge-
lijkheid, waar ook spelers van we
reldniveau ln plegen te tuinen.
Dat is nu precies wat Adorjan
gebeurd ls in deze voor hem aller
belangrijkste partij van de hele
tweekamp. Verschrikkelijk!"
Voor Adorjan was het Inderdaad
verschrikkelijk, maar de rest van
wat Donner beweert, ls onzin. Het
schaakspel zelf ls een archaïsch
overblijfsel en van alle archaïsche
regels die het schaken kent, ls het
pat wel het modernst Het pat ls
aan het schaken toegevoegd om
vele eindspelen Interessanter te
maken. Zonder de patregel zou
het schaken veel van zijn schoon
heid verliezen. Ala Donner spreekt
over heldere geesten die erop heb
ben aangedrongen de patregel af
te schaffen, doelt hij wellicht op
Emmanuel Lasker. Inderdaad
heeft Lasker wel eens voorstellen
in die richting gedaan, zoals hij
ook nog allerlei andere regels wil
de wijzigen, maar niemand heeft
hem op dit punt serieus genomen.
Het pat heeft een eigen cultuur
van studies en problemen opge
roepen, die ver uitstijgt boven het
niveau van de kinderachtige vaL
In de schaakpartij met zijn ner
veuze tijdnoodfases lopen zelfs de
grootste spelers nog wel eens ln
een patcombinatie. Maar wat zegt
dat? Wie een eenvoudig mat ln één
zet over het hoofd ziet, zal toch
ook niet willen beweren dat het
schaken zonder het mat een veel
leuker spel is. Hierbij enkele be
roemde voorbeelden van het pat.
m m i
bib
mm ixal
mzk*
diagram I
xie diagram I
Deze stelling kwam ln werkelijk
heid voor, ln de partij tussen de
onbekende spelers Lazidies en Ze-
nutls, Riga 1936. Wit lijkt verloren
te staan, maar herinnerde zich de
patregel: 1. De7-f8t Kg7-f6 2. De7-
h8t Kf6-f5 3. g3-g4t! h5xg4 (Niet 3.
diagram n
Kf4 4. Dd4 mat) 4. Td8-d5t!
e6xd5 5. Dh8-c8t! 6. DclxcS pat en
remise.
Zeer geestig ls ook een partijtje
Pape-Roth, waarin de materieel
onbedeelde partij opnieuw een
patvalletje opstelde.
diagram III
tie diagram II
1. d5-d6! e7xd6 2. Ke4-d3 Lh2xg3
3. a4-a5 d6-d5 (Hij moet op tijd op
b8 zijn om de promotie te kunnen
verhinderen.) 4. a5-a6 Lh2-b8 5. a6-
a7! Lb8xa7 pat De grootste spe
lers overzien wel eens de patregel.
Samuel Reshevsky overkwam het
zelfs twee maal. In 1963 had hij ln
het Amerikaans kampioenschap
tegen Evans de volgende positie.
Inplaats van de tekstzet had zwart
L Dgd gemakkelijk kunnen
winnen.
sie diagram III
HIJ deed echter. L ...Dg5xg3?t
waarna volgde 2. Dc8-g8t! Kh7xgt
3. Tf7xg7t en het ls pat, tenzij
zwart eeuwig door een dolle toren
achtervolgd wil worden. Tegen
Pilnlk was Reshevsky ook al ln
zoiets dergelijks getrapt In de po
sitie: Wit Khl. Df5. a5; Zwart Ka7.
De2, a6, b7, h4, g4 speelde Res
hevsky met zwart. 1 De2-e3.
waama hij werd verrast door 2.
Df5-f2! en remise.
22
