Diplomatieke rel over Britse film NOS-voorzitter wil abonnee-televisie Apies kijken irti 'Art Somethindr y a K «9»v 'Gevoeligheid achter wilde uitbarstingen' Nieuwe tijd klinkt bij Cowboys International Kamer behangen... SPIERPIJN! oude en hedendaagse huns! Antiquariaat „Merlijn' Antiek Leerplannen Majakovski 50 jaar dood galerie Jfctvier een zaak van vertrouwen schilderijen 19e en 20e eeuw.1 Deutsche Informel „LES BEAUX ARTS" VRUOAQ 11 APRIL 1980 KUNST/RADIO/TELEVISIE UDAG TROUW/KWARTET Van een onxer verslaggever* RILVERSl*>1 De rtffrinf van Saoedl-Ara- blé drelft de diplomatieke betrekkingen met Groot-Brittannié te verbreken In verband met een woensdagavond door de Britse onaf hankelijke televisie uitfexonden film over de executie van de Saoedische prinses Mischa'al. medio 1977. De maker van de film, Antony Lewis, die gisteren in Nederland was in verband met een voorvertoning van de film voor de pers, ver klaarde uiterst verbaasd te sijn over de felle reactie van de Saoedische autoriteiten. Hij sel de film aan een groot aantal mensen In ver scheidene Arabische landen te hebben ge toond en dat hun unanieme conclusie was, dat de film een eerlijk beeld geeft van de Arabi sche verhoudingen. De Saoedische reactie moet volgens Lewis zijn Ingegeven door de enorme publiciteit die „De dood van een prin ses" in Groot-Brittannlê heeft gekregen. De Britse regering heeft tegenover de Saoedi sche regering spijt betuigd over de uitzending van de film en te betreurt het, als erdoor enige schade mocht zijn toegebracht aan de Britse- Saoedische relatie. De film. een gedramati seerde documentaire, ls In feite het nagespeel de verslag van Lewis' onderzoek naar de om standigheden waaronder prinses Mischa'al in 1977 ter dood werd gebracht, samen met haar minnaar, maar heeft als diepere laag de we reld van verschil tussen het westerse en Ara bische cultuurpatroon. Een duidelijk ant woord op beide problemen geeft de film niet Lewis heeft dat antwoord welbewust open gelaten, aangezien hij het gewoon niet heeft. Pogingen om de film te verbieden zijn mis lukt. De Britse regering beschikt niet over mogelijkheden de uitzending tegen te gaan en se heeft dit aan de Saoedische autoriteiten laten weten. Het valt echter nauwelijks aan te nemen dat de koninklijke familie in Rlaad dat begrijpt. Uitzendingen van radio en televisie hebben in de Arabische wereld per definitie de goedkeuring van de autoriteiten nodig. Dat de Britse regering een film eenvoudigweg niet kan verbieden, is Iets dat de Saoediërs zich niet kunnen voorstellen. Ook dat Is een bewijs van de haast onoverbrugbare kloof tussen belde culturen. De dood van een prinses wordt volgende week woensdag door de NOS uitgezonden van half acht tot tien voor half tien. door Riet Dlemer UTRECHT De voorzitter van de NOS, mr. E. C. M. Jurgens, heeft gisteren op het symposium over omroepsatellieten gepleit voor een nieuw systeem: abonnee-televisie. Hij bedoelde daarmee een omroepprogramma dat een extra aanbod verzorgt voor hen die zich op zo n kanaal abonneren. Zo'n programma zou kunnen worden gedistribueerd per straalverbin ding naar de kabelsystemen, of te zijner tijd via een satelliet voor directe ontvangst. Technisch is het mogelijk om niet abonnees van de ontvangst uit te sluiten. De NOS-voorzitter lanceerde deze persoonlijke gedachte op het sympo sium over omroepsatellieten dat door het kabeltelevisie Advies InsUtuut werd georganiseerd. Dit Instituut ad viseert Nederlandse gemeenten bij de aanleg van kabeltelevisienetten. Woeste begeerten Abonnee-televisie zou een nieuwe dienstverlening van de omroep In de toekomst kunnen zijn. Zouden be paalde televisiekanalen alleen open worden gesteld voor hen die daarvoor een extra bijdrage betalen, dan krijgt de kabel er een nieuwe, meer selectie ve omroeptaak bij, die volgens Jur gens ook volkomen ln overeenstem ming ls met de aard van dit medium. Ounstlge bijkomstigheid ls dat er een extrabron van Inkomsten aan ver bonden ls. De opbrengst zou gebruikt kunnen worden voor eigen Neder landse produkUes en het behoud van publieke omroep, dat ls het tegen overgestelde van commerciële omroep. De NOS-voorzitter ziet abonnee-tele- ADVERTENTIE Er zijn allerlei manieren om spierpijn op te lopen. Dat is zó gebeurd. Gelukkig is er ook een voortreffelijke manier om er snel weer vanaf te komen. Inwrijven met Algesal maakt de spieren los en soepel. Algesal brandt niet op de huid. geeft geen vlekken en heeft gelukkig een heel aange naam parfum. Zorg dat u altijd een tube in huis hebt. Algesal is uitsluitend verkrijgbaar bij apotheker en drogist. Lees vooraf de gebruiks voorschriften. Algesal als bewegen pijn doet visie als een tactische zet tegenover de commerciële gevaren die kunnen schuilen ln de komst van de satellie ten en de kabeltelevisie. HIJ sprak zelfs van „woeste begeerten" van de kant van de commercie die fantasti sche mogelijkheden ziet om de consu ment ln de eigen hulskamer te exploi teren. Hij schetste de situatie ln de Verenigde Staten, waar een postor derbedrijf ln het groot een van de eerste klanten van de satelliet is. BIJ kabel en satelliet ls volgens Jur gens het grootste probleem wat voor programma's gedistribueerd zullen worden. Daarbij komt zowel de vraag naar het eigen Nederlandse aandeel ln de prod uk tie van de programma's naar voren als de vraag naar het overeind houden van het ideaal van een omroep die ls gericht op publieke dienstverlening. Onder dat laatste wordt verstaan een geheel van omroepprogramma's dat weliswaar poogt een groot publiek te bereiken, maar dat daarbij geen te groot offer wil brengen ten koste van de Inhoudelijke kwaliteit, van ver scheidenheid van opvattingen, van openheid en van aandacht voor min derheden van sociale, etnische of cul turele aard. Deze zogeheten publieke omroep onderscheidt zich van een Mr. E. C. M. Jurgens commerciële omroep. De laatste moet zich vanwege de commercie richten op de grootste gemene deler van een bevolking. Om dezelfde re den mag deze zich niet te ver wagen van de heersende normen en opvat tingen. Tot de taak van de publieke omroep behoort ook het garanderen van voldoende produkten van eigen bodem. Stiefmoederlijk De heer Jurgens noemde dit het mo ment om zelf initiatieven te ontwik kelen. omdat de vraag naar extra Nederlands aanbod buiten Nederland door Stan Rijven AMSTELVEEN In de studenten slaapstad Uilenstede vond woensdag avond het eerste Nederlandse optred en plaats van Cowboy International. Onbedoeld vormde deze nleuwbouw- omgeving een toepasselijk dëcor voor de futuristische klanken van dit En gelse kwintet waarin ondubbelzinnig de nieuwe tijd doorklinkt ZIJ zijn een exponent van een avant- garde. die zich langzaam maar zeker ln de new wave laat onderschelden „New wave" wordt nog steeds als verzamelnaam gebruik voor alles wat na de punk ls boven komen drijven, maar over enkele Jaren zal hierin on getwijfeld voldoende verfijning zijn aangebracht om de verschillende stij len die dan zijn uitgekristaliseerd te kunnen benoemen. De tweede geboortengolf (de na-wa ve) die vooral ln Engeland veel Inte ressante groepen het licht doet tien, heeft met formaties als Cabaret Vol taire. Joy Division en Human League een eigen experimentele richting ge kregen Synthesizers en een onortho doxe aanpak zijn daarin de belang rijkste kenmerken. XTC en de Oang of Four leggen daarentegen het ac cent op het conventionele rocklnstru- mentarlum. maar laten zich ook lel den door Inventieve en tegendraadse ritmepatronen. Cowboys International zit daar min of meer tussen ln Zanger-componist Speciaal vandaag en oprichter Ken Lockle voelt zich meer verwant aan de Jazz, maar wil de pop als medium gebruiken voor zijn muzikale ideeën. Vandaar de naam die hij koos: de muziek heeft niets met country te maken en Inter nationaal zijn cowboys nooit ge weest. Zijn stem heeft veel weg van David Bowle, maar daarmee houdt de vergelijking op. De eerste en tot nu tot enige elpee „The original sin" bevat muziek die na herhaalde keren draalen steeds meer gaat boelen. Vooral de science flctlon-achtlge sfeer die er ln wordt opgeroepen van computers en robots zou goed passen bij een documentaire over het doem denken Tijdens het concert kwam die atmos feer maar voor een gedeelte terug. Het matte handjevol studentenpu- bllek kon Lockle niet bijster Inspire ren. Bovendien had hij de handicap van een nieuwe band waardoor enke le nummers onbedoeld te futuristisch gespeeld werden. Slechts Evan Charles op synthesizers was over van de originele bezetting en vooral hij was het die met zijn Ken Lockle, de zanger van Cowboys International onheilspellende klanktapijten het ge luld draagkracht kon geven. Gitarist Steve Shears, Peter James op bas en drummer Paul 81mon gaven straf en bijna machinaal musicerend goed te genspel. Lockle benadrukte zijn kille en emo tieloze stem met het dragen van zon nebrillen en het wegduiken onder di verse hoofddeksels. Samengevoegd leverde al deze elementen een dwin gend klank- en kijkspel op waarin „Thrash", „Pointy shoes" en „Here comes a Saturday" het best tot hun recht kwamen. De toegiften werden slordlgjes ge bracht en de soul-klassieker „Mid night hour" viel nogal uit de toon. Desondanks hebben de cowboys vol doende in zich om eens internatio naal te worden. Nachtleven in 'Amsterdam Privé' iJJ W. da, door Peter Dekkers ■inigm gespa 1 en 2 en BRT 1 en 2 stijgende ls. Het kijken naar buitenlandse zenders, maar 20 procent als tegelijk de Neder landse zenders ln de lucht zijn, noem de hij gering. Desondanks worden de Nederlandse televisiekijkers stief moederlijk behandeld met vijf uur televisie per dag op elk van de twee zenders. Dit doet volgens hem ook te kort aan de creatieve krachten bij de omroep. Jurgens herinnerde san de zendtijd- uitbreiding die het N08-bestuur bij de minister van CRM heeft bepleit: steeds anderhalf uur per week erbij in 1980, 1981 en 1982. Maar de minister heeft dit verzoek voor 1980 al vanwe ge de bezuiniging afgewezen. De om roep studeert nu echter op veel dras tischer uitbreiding, zodat over een paar Jaar vanaf 1 uur 's middags kan worden uitgezonden. Op dit moment zou veertig procent van de bevolking 's middags thuis zijn. „Als wij het niet doen, dan zal de commerciële concurrentie dit gat ln de markt snel weten te vinden, mede dank zij de kabel en de satelliet," aldus Jurgens. De financiering van de programma's noemde hij de kern. Hij pleitte verder voor zendtijduitbrei ding van de STER en voor recht streekse subsidie door CRM van Ne derlands drama en voor kunstpro gramma's. (een bekend Idee van de NOS-voorzitter). "tak u AMSTERDAM Al jaren is er een vermoeiende discussj^iijke de gang over de vraag of fotografie kunst is en zo ja, waaienal de grenzen lopen tussen kiekjesmakerij, documentaireljk he grafie en de fotografie als kunstuiting. Die grenzen zijnldoor nauwelijks te trekken en ik vraag me steeds vaker af of|e jou nodig getrokken moéten worden. ite h De onlangs geopende foto tentoon- Trou stelling „Amsterdam Privé" in Gale- -. Tie Art Something aan de Heren- - gracht doet duidelijk de discussie j*» ^^■■van over „wel kunst-niet kunst" opnieuw c •5»» opleven. ook I voe |den »naa maal glorie fnschi kleit, In een showarma-tent in dP16^' stelstraat, Amsterdam. P,stlS pa. door Louis Smit Verkeren in bet verkeer" lx een AVRO-documentaire, te vens verkeerstest. Daarin wordt vooral aandacht be steed aan de „ongevals-gevoe- lige" groep, de jeugd van vier tot vijfentwintig jaar. De test- vragen worden voorafgegaan door straatinterviews Ned. 1/20.30 Jaap van Meekren spreekt met minister-president Van Agt over actuele politieke saken Ned. 1/21.29 Hier en Nu (NCRV) besteedt aandacht aan de oorlogssitua tie tussen Iran en Irak en aan de verhouding van Iran tot de Verenigde Staten. Verder aan dacht voor het congres over Olympische Spelen en men senrechten in Den Haag Ned. 2. 22.10 nor The bank shot. Amerikaan se speelfilm uit 1973. Een mis daadkomedie over een origine le bankroof Dtsl. 2/23.50 Rechtstreeks Europees Con certpodium vanuit kader van de PromeNOS-concerten o.a. six Turkish folk poems van Theo Loevendie Hiiv. 2/20.09 AMSTERDAM „Hij Is ziekelijk gevoelig, eer zuchtig. schuchter en daarom verbergt hij zich achter die wilde uitbarstingen." Deze typering gaf de Russische schrijver Maksim Oorkl van zijn landgenoot en collega Vladimir Majakovski, voor wie hij overigens een grote bewondering koester de Majakovski. die vijftig jaar geleden, op 14 april 1930. op 30-Jarige leeftijd zelfmoord pleegde, heeft in zijn werk ook die twee schijnbaar strijdige elementen gelegd waaruit zijn karakter bestond: een bijna woedende strlJdhafUgheld. waarbij die boom van een vent zijn grote knulsten balde, en de tedere liefheid van een tot over zijn oren verliefde schooljongen. sinds de RevoluUe van 1017 was Majakovski de literaire spreekbuis van de Russische Communis tische Partij en vla haar van het communistische proletariaat. Hij klom als het ware op de barricade en vervaardigde aan de lopende band en met zwier verzen waarin hij om gerechtigheid voor de geknechte arbeiders schreeuwde en de uitbuiten de klasse de huid vol schold. HIJ propageerde Lenln. Van Majakovski is de bekende lofzang op de voorman en de naamgever van het Leninisme: „Lenin leefde Lenln leeft Lenln zal leven." En hij maakte reclame voor de verworvenheden van de Revolutie: „Nergens ls het als bij Mosaelprom." Mosselprom was een staatswinkel. Zijn sociale betrokkenheid uitte Majakovski. door Stalln betiteld als „de grootste, de meest getalen teerde". ook in de beeldende kunst. Hij tekende, schilderde en maakte postera met meestal grim mige afbeeldingen van bedreigde proletariërs die zich wijden aan noeste arbeid (de zgn. Rosta- vensters). Lyriek Majakovski schreef voornamelijk strljdhaftige poëzie, maar was ook in staat tot een lyrische gevoeligheid. Hij was sinds 1915 waanzinnig ver liefd op Lil Ja Brik. de vrouw van de literator Oslp Brik. Het kwam tot een driehoeksverhouding. maar Lllja bleef hem wel afwijzen. Het fljna van die „ménage 0 trols" ls niet bekend en de geleer den zUn het er ook nog niet helemaal over eens of Majakovski nou getrouwd ls geweest met Lllja of niet. De relatie bracht geen schade toe aan de vriendschap tussen Oslp en Majakovski. In de Jaren 1923-25 gaven ze samen het tijdschrift Lef (Linkskunstfront) uit „Wordt het keizerschap mij vergund verplich ten zal ik de onderdaan als beeldenaar uw gezich tje te slaan ln het zonnegoud mijner munt." Deze regels, die Majakovski voor Lllja schreef, komen uit „De Ruggegraatsflult". het gedicht dat Gorld de „centrale zenuw van de wereldlyriek" noemde. Majakovski was een futurltisch dichter. Het futu risme. rond 1910 ontstaan, was een stroming ln onder meer de literatuur die alle traditionele De expositie bestaat uit een paar honderd kleurenfoto's van het beken de soort dat binnen enkele seconden kant-en-klaar ontwikkeld is. De ma kers van deze direct-klaar foto's zijn de Amerikaan Marc Miller en Bettie Rlngma. een Nederlandse. Beide heb ben ze al heel wat exposities op hun naam staan, waarvan een aantal ln New York. Ditmaal hebben ze bijna een Jaar lang cafés, disco's en nachtclubs af gestroopt, aanvankelijk om door middel van het fotograferen van be zoekers een boterham te verdienen, maar naarmate ze dieper ln het Am sterdamse uitgaanswereldje terecht kwamen groeide het idee voor een overzichtstentoonstelling van een jaar .Amsterdam bij nacht". uren zwoegen in de donkere niks zorgvuldig afdrukken. njver ver Voyeur In het boek „Leerplanontwikkeling op school" heeft de NC8V een aan tal artikelen bUeengebracht over het maken van leerplannen. Cen traal staat de vraag of dat moet gebeuren van onderop (vanuit de scholen) of van bovenaf (vanuit lan delijke organisaties). De schrijvers kiezen voor de eerste aanpak en geven een aantal voorbeelden op het gebied van moedertaalonder wijs, aardrijkskunde, economie, wiskunde, natuurkunde en maat schappelijke vorming. Bestellen bij NCSV, Woudschoten, 3707 HX Zeist. In de steden-boeken pon Time-Life, Amsterdam is verschenen: Cairo door M. Ruthven en de redactie van Time Life. 200 blz. f41,50. De herfst zal schitterend zijn, roman van J. Siebelink. Uit. Meulenhoff, Amsterdam, 290 blz. f29.50. Uitgeverij Thieme tn Zutphen zond de volgende boeken: Alternatieve ge neeskunde. een gids voor natuurlijke geneeswijzen, door dr A. 8tanway (160 blz. f 59.50). Wat vind lk aan het strand. 8ste druk van een excur sieboekje voor de Nederlandse Noordzeekust met 425 afbeeldingen pan planten en dieren. Samengesteld door dr W. J. Prud'homme van Reine. Illustraties van L. P. Pouderoyen, J. Ruting en M. J. C. Kolvoort (135 blz. f24,50). Krulden en kruiderijen uit eigen tuin, pan AL L. Kreuter (150 blz. -f24,50). Het resultaat ls alleen al vanwege het aantal foto's op zijn minst impone rend. Je voelt je een beetje een voyeur als Je de kleine tentoonstel lingsruimte binnenkomt; wat je ziet ls eigenlijk niets bijzonders: allemaal plaatjes van mensen die een avondje uit zijn en plezier hebben. En daar sta je dan naar te kijken. Een jaar Am sterdams nachtvertier is omgezet ln een half uur apies kijken. Dat gevoel bekruipt je helemaal als je ook nog eens de video-opnames ziet die in de zelfde kroegen en clubs zijn gemaakt. Maar is dit nou kunst? Vanuit het oogpunt van ambachte lijkheid bekeken zou je kunnen zeg gen: helemaal niet, want er is slechts op een knop gedrukt en hup, binnen tien seconden een kleurenfoto. Niks Van de andere kant ls er de sp teit van het moment dat de fol P"1 gemaakt, de reactie van de geffsten teerde cafégangers, de manleatcn g op ze soms hun eigen persoonl nc{je, als kunstwerk presenteren (vire - voor de spiegel gaan nietzeldt soeu af aan een avondje uit). en vi Je kunt zo'n tentoonstelling rKja, tientallen gezichtspunten - waardoor Je afwisselend tot <t B clusie wel kunst of niet kunatFrec'' rial te Ik begin er maar niet aan. gewe Een feit ls ln ieder geval, diven toch niet zo maar langsloopt eren boeid raakt door de bonte voeging ling mensen die op de foto's afgebeeld. Kunst of geen kunst, het ls ^edei soort fotografie niet zo beli iij ra< Het is in leder geval verrassen roej<j hullend en soms shockerend, 2 zameling foto's van nachteli sterdam. e te 5 Helder, boelend en ln kleur te te c galerie Art Something, Here pwet 259, Amsterdam, tot eind aprL^ jn likkig ADVERTENTIE waarden verwiep en de toekomst verheerlijkte. Majakovski droeg graaf een „futuristisch hemd": een citroengele blouse die tot over de heupen hing. Zijn moeder had het voor hem moeten naaien. In dit hemd, met een zwarte stropdas om de hals. een hoge hoed op het hoofd en een wandelstok in de hand liet hij zich fotograferen: „De futurist Majakovski." Een keer had hij de hand ln een „futuristische kerstavond" bij Lllja Brik. De gasten, onder wie bekende gevestigde schrijvers en dichters, had den zich ln de gekste kostuums moeten steken. Viktor SJklovskl was uitgedost als zeeman. De kerstboom hing met de top omlaag aan het plafond. One man show Op een dergelijke bijeenkomst van literatoren was het gebruik dat Majakovski gedichten decla meerde. HIJ maakte ook toemees met een „one man show": toespraakje, gedichten voorlezen, dis cussie met het publiek. De meeste mensen waren onder de Indruk van zijn manier van voordragen, maar één keer kreeg hij een briefje aangereikt waarop hem werd aangeraden het voorlezen van zijn verzen aan Iemand anders over te laten: „Kameraad Majakovski, u leest heel vervelend. Schrijft u liever." Majakovski had een grote belangstelling voor de dichter 8ergeJ Jesenln. Toen deze zich ln 1925 had opgehangen, schreef Majakovski een ln-memori- amgedicht voor hem. Met een knipoog naar Jese- nlns laatste, met bloed geschreven vers (..Het ls niet nieuw te sterven ln dit leven/Maar leven is niet nieuwer uiteraard") schreef hij: „In dit leven ls het geen kunst te stervenJ Het leven bouwen ls zo makkelijk niet" Het ls aantrekkelijk, maar vrijwel zeker onjuist te denken dat Jesenlns zelfmoord heeft bijgedragen aan Majakovskl's beslissing uit het leven te stap pen in 1930. Oeen gespeculeer. Liever respect voor Majakovskl's laatste wens, neergelegd in zijn af scheidsbrief van 12 april 1030: „Aan allen. Be schuldig niemand om het feit dat lk sterf en, alstublieft, geen praatjes. De overledene had daar een gruwelijke hekel aan." "t Getoverd wordt er niet bij „Merlijn", u vindt er wel en keur van oude geïllustreerde boeken voor grote ook kleine beurzen. Damplein 23 Middelburg 01180-16233 Kunst- en veilingzaal^' makelaars-veilinghouders int.. roerende goederen regelmatig veikngen van kunst antiek en inboe dels voor onze clientele zoeken «ni objecten voor goed gcha'te verkoopcondrf«s op aanvraag ook 'voor at uw taiaties inzake verzekeringen suc cessie et c r-J- "fel. vfo)R«271 Nassau Diilentourgstraat J V Deri^aag y Op zoek naar de beste belegging? Voor het beste advies kunnen serieuze geïnteresseerden terecht hij- Belt u gerust eens vooreen vrijblijvende afspraak/bezichtiging. Iel 070-941469 bgg. 015-135903 Th. Jettersontaan 62 Ri/swijk Schilderijen Klokken Antique gills Zilver antiek uit Duitsland, Engeland. Nederland en Spanje Curant Hart van Brabantlaan 29 (hoak Cacltlastraat) Tilburg - Tafloon 013-431137 gSt V :r Sai enlai dat iet f mini vee Êntha teit lanc met ons 'aar I 'LOi f spul 235a, den haag. Jcl. 070 s 46J242, Kunstboek- N'c tentoonstelling Prinsengracht 801 1017 KA A dam lel. 259717 Grenen meubelei Hoogstr. 44 Wagening 08370-15529 Kunsthandel Noordelnde 113a, 2514 GE Den Haag. voorjaars-verkooptentoonstelling 4-19 april Aquarellen en tekeningen uit de 19e en 20e eeuw Dagelijks van 10-16 uur, zondag gesloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 4