ledrijven tevreden
iver banenmarkten
'tk.Softsoap.
Adviezen voor paus na dood van Romero
deTijd
'tlsgeen zeep.'tls geen crème.
Brzezinsky, de kwade
genius van Carter
ikè&aanerf
I
UIT DE WEEKBLADEN
weekblad
Oscar Romero
Verder:
BON
Overal te koop: f3,-
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
de stad Groningen verschenen ongeveer veertig bedrijven met ruim tweeduizend banen op de
tenmarkt.
i een onzer verslaggevers
ONINGEN In de provincie Groningen is gisteren onder de naam „Vrij Baan 80" een
tgelegenheidsdag gehouden. Ar waren banenmarkten in Groningen en Winschoten,
nede informatiemarkten voor het bedrijfsleven, terwijl tevens een symposium werd
liouden.
l de zijde van het bedrijfsleven
1 doorgaans tevreden gereageerd
i banenmarkten. Diverse onder-
ngen die om werknemers verle-
I zitten, meldden dat zij met vrij
1 kandidaten serieuze contacten
•en kunnen leggen. Alle veertien-
jjend werklozen in de provincie
rigen hadden een persoonlijke
diging gekregen om de banen-
fcten te komen bezoeken. Over-
|kwamen er zo'n vijfduizend werk
eenden opdagen. Dit is eigenlijk
minder dan was verwacht. De
en gingen echter ook 's avonds
|door.
lerste indruk was, dat ongeveer
(elft van de bezoekers uit werklo-
jbestond en de andere helft uit
ien die wel van baan wilden ver-
•en. Bij deze laatste categorie
i er ook veel van bedrijven die
3 sterk staan. Een aantal mede-
Iers van de in moeilijkheden ver-
vouwkartonfabriek OKTO
;choten waren bijvoorbeeld be-
een andere baan te accepte
foor het geval zij hun huidige
a zouden verliezen.
de informatiemarkten voor het
Jrljfsleven kwamen enkele tiental-
I ondernemingen hun licht opste
kt De bedoeling hiervan was voor-
pelijk, de mogelijkheden voor sub-
■e en andere maatregelen om ar-
Isplaatsen te scheppen meer be-
'1heid te geven.
ningen kan van beide toepassingsmo
gelijkheden profiteren. De heer Bok
hoven denkt aan een grote installatie
waar tot anderhalf miljard ton kolen
per Jaar wordt vergast. Over de mili
euproblemen die hierdoor kunnen
ontstaan moet in de visie van Bokho
ven (die volgens hem bovendien op
losbaar zijn) worden heengestapt.
Vraagtekens
Drs. A. Jelsma, directeur van het ETI-
Groningen, zette vraagtekens bij de
statistieken, waarop het regionale be
leid wordt gebaseerd. Volgens het
Centraal Bureau voor de Statistiek
zou in Groningen de werkgelegenheid
van 1978 op 1979 zijn toegenomen
met tweeëneenhalf procent. „Ik ben
echter van mening, dat aan deze ge
gevens iets schort." Opvallend vond
de heer Jelsma het. dat Groningen
voorheen altijd vertrekoverschotten
kende en de laatste vijf jaar juist
vestigingsoverschotten (ter grootte
van de geboorte-overschotten), met
notabene OostrGroningen als koplo
per. „En het zijn nostalgische vijfen
zestigplussers die terugkeren naar
hun geboortegrond. Maar hoe zij hier
de kost verdienen, is opnieuw niet uit
de bestaande statistieken af te
lezen."
Hij pleitte voor een eigen regionaal
budget voor betere statische- en plan
ningsdoeleinden. Een optimale regio
nale ontwikkeling is ook niet gebaat
met situaties als bij de streekschool
voor het beroepsbegeleidend onder
wijs in Groningen. Deze groeide in
vijf jaar van 143 naar- 266 klassen,
maar de huisvesting is om zuinig
heidsredenen niet aangepast en di
verse leerlingen lopen de kans afge
wezen te worden, omdat er geen
plaats voor hen is. Dit is niet bepaald
een versterking voor de aanbodzijde
van de arbeidsmarkt.
Ir. J. W. Hillige, plaatsvervangend
directeur-generaal van industrie van
het ministerie van economische za
ken, kwam het door de regering voor
gestane sectorbeleid (steun per be
drijfstak) verdedigen. Volgens hem is
hulp aan individuele bedrijven nog
best mogelijk zij het alleen in be
paalde gevallen en moeten sector-
beleid en regionaal beleid als aanvul
lingen op elkaar worden gezien.
door Rimmer Mulder
Benproject
lens het symposium het derde
ferdeel van „Vrij Baan 80" waar-
pwde dr. C. Bokhoven, directeur
lanol Chemie Nederland, dat lan-
als Engeland en Noorwegen klaar
an om industriële projecten op te
ten op basis van uit de Noordzee
omstige olie en gas. Nederland
et op zijn tellen passen en tijdig
edingen in deze race, omdat an-
s met name noord-Nederland op-
uw de boot mist, zo meende de
r Bokhoven. Het is onder meer
ik om een grootschalig kolenpro-
t in het Eemsmondgebied op po-
te zetten, zo meende hij.
inlngen is altijd in het nadeel ge-
ist door zijn excentrische ligging
opzichte van de economische cen-
in Europa. Beziet men de kaart
het Noordzee-gebied met Noor-
Engeland, Denemarken,
Duitsland en Nederland dan
:t Groningen daarin juist een cen-
1 plaats in te nemen. Voor de
itriële ontwikkeling van de
imond moet van dit gegeven ge
worden gemaakt, gezien de mo-
Ikheden die Nederland heeft als
lucent zowel als koper en distrl-
ur van aardgas, aldus de heer
ioven.
I noemde onder meer het LNG-
Iject (aanvoer vloeibaar aardgas in
'Eemshaven). Dit is echter een pro-
t dat nog niet zeker is. Daarom is
volgens hem zaak, alvast te wer
ft aan een geheel op zichzelf staand
jen-vergassingsproject in de Eems-
van ht LNG. Er kan gas
den geproduceerd voor zowel de
iche industrie als om er energie
op te wekken. Noordoost-Gro-
Voor de geestelijkheid in La-
tijns-Amerika bestaat ruime
belangstelling bij de Neder
landse pers sinds dat wereld
deel is ontdekt als de plaats
waar de rooms-katholieke
kerk nu eens handelend zou
kunnen optreden ten gunste
van verdrukten. Geen wonder
dus dat de moord op aartsbis
schop Romero in El Salvador
veel aandacht krijgt in de
weekbladen.
De Tijd
Als het over Romero gaat heeft De
Tijd het meeste recht van spreken
want dat blad had drie maanden gele
den nog een vraaggesprek met de nu
vermoorde aartsbisschop. Ton Oost
veen schrijft over de man. Gljs Wan
ders over zijn land. De laatste gaat in
op de vraag of de moord bewust door
de machthebbers in El Salvador kan
zijn gepleegd. „Misschien willen de
machthebbers een reactie in de vorm
van stakingen, bezettingen en de
monstraties uitlokken om vervolgens
de onderdrukking tot een maximum
op te voeren. De komende weken
zullen leren wat het wordt: volkeren
moord of bevrijding." Oostveen
noemt de grote waardering die nu
allerwegen over Romero wordt uitge
sproken onvermijdelijk maar wijst er
op dat er in de wereld meer aan de
hand is dan de moord op de bisschop.
als de paus deze moord in ter
men van heiligschennis beschrijft,
dan mag die kwalificatie alleen brede
ingang vinden, als zij evenzeer wordt
toegepast op de dood van de miljoe
nen armen, die naar de woorden v£gi
Romero „het lichaam van Christus
vormen", aldus Oostveen.
Hervormd Nederland
Een nog duidelijker advies aan de
paus geeft Hervormd Nederland in
zijn commentaar op El Salvador:
„Had de paus, als hij de stedehouder
van Christus op aarde is, niet op de
trappen van de kathedraal van San
Salvador aanwezig moeten zijn om
vandaar voor het forum van de we
reld aan de kant van de onderdrukten
te gaan staan en te zeggen hoe de
kerk hen zal steunen in hun strijd om
recht en gerechtigheid? Pasen is
opstanding, wakker worden uit de
doodsslaap. El Salvador is een wek
ker. die christelijke dommelaars wak
ker ratelt om in opstand te komen
tegen de machten des doods, die het
leven knechten."
Na zo'n hartverwarmende, actuele
paaspreek is het een hele verrassing
bovenaan op pagina elf te lezen: „We
hebben meer heidenen nodig", maar
dat blijkt niet zo bedoeld te zijn. Het
blijkt een erg vrije vertaling te zijn
van het oude adagium: het heil komt
van buiten. Pasen wordt in HN verder
herdacht met een medidatle van
Okke Jager en een vraaggesprek met
twee andere theologen.
vertrouwen van de gezamenlijke ver
zetsorganisaties gehad, stond zelfs
bij zijn benoeming, nu drie Jaar gele
den, te boek als conservatief en werd
aanvankelijk uitgemaakt voor hand
langer van de rijken. Wat hij predikte
was niet een bloedige revolutie, maar
gerechtigheid door middel van ver
zoening. Dit laatste wordt nu ver
zwegen."
De Nieuwe Linie
Als we nu toch bezig zijn met de
verfijning van het beeld van Romero
dan moeten we nu eerst maar Paul
van der Harst sprekend invoeren, die
de vermoorde priester in De Nieuwe
Linie herdenkt: „Romero was tegen
iedere vorm van geweld, zeker. Maar
hij was bovenal tegen het alle be
schrijvingen tartende geweld van de
kapitalisten. Romero verzette zich te
gen fanatiek tegengeweld maar hij
zei ook: „De wereld van de armen
leert ons hoe de christelijke liefde
moet zijn die werkelijk de vrede wil
maar die het valse pacifisme, de be
rusting en de werkeloosheid ontmas
kert."
Jeltje Kuipers sluit in De Nieuwe
Linie haar drieluik over minister-pre
sident Van Agt af. Ze doet dat heel
handig door aan het einde van haar
laatste artikel de geïnteresseerde le
zer op te dragen het eerste nog maar
eens te gaan lezen. Voor wie dat niet
direct bij de hand heeft geven we hier
de conclusie van het laatste: „Dat
Van Agt een archaïsche taal spreekt
en gebaren maakt, ontleend aan de
feodale liturgie van de RK kerk, is
dan ook geen toeval, maar bereke
ning. Al is die berekening niet die van
Van Agt. maar van de maatschappe
lijke strijd die hem in dienst heeft."
Vrij Nederland
Het wereldgelijkvormige Vrij Neder
land laat pasen en papen onbespro
ken en begint op de voorpagina over
voetbalzwendel in Nederland. „Een
onderzoek naar de zwarte toto, de
corruptie en de afgesproken overwin
ningen in Nederland." Na eerste le
zing lijkt het verhaal onvoldoende
grond op te leveren voor een golf van
arrestaties onder spelers en bestuur
ders, zoals in Italië.
Als huiswerk voor de politiek geïnte
resseerden tijdens het paasreces heft
Hans Smits een vraaggesprek van
anderhalve pagina met CDA-lelder
Ruud Lubbers. Die komt uiteraard
ook te spreken over het vertrek van
Andriessen als minister van finan
ciën. Destijds verklaarde Lubbers
voor het behoud van Andriessen hard
te hebben gevochten, maar hij huilt
niet meer om zijn verlies. „Het CDA
verdraagt het kennelijk als partij dat
tegen een prominénte voorman van
de KVP wordt gezegd: tot hier en niet
verder. En het heeft te maken
met het karakter van het CDA als
volkspartij."
Blbeb ndervraagt cabaretier Robert
Long. Die heeft met Lubbers gemeen
dat hij tamelijk bekend is en dat
heeft zo zijn gevolgen. Long: „Toen ik
nog niet bekend was en telefonisch
een hotelkamer reserveerde en dan
verscheen met dit hoofd nou het
minst erge was dat ik vooruit moest
betalen. Als ik nu piemelnaakt
kwam, zouden ze zeggen: meneer
Long gaat u zitten, hebt u het niet
koud?"
Haagse Post
Deze week in Hervormd Nederland:
Verder:
Interview met kapitein Stelling: 'Inzet kernwapens in strijd met
de Grondwet' Gene Sharp over sociale verdediging als alter
natief voor bewapening Bisschop Zwartkruis over aarts
bisschop Romero Nieuwe serie: De oudere ongetrouwde
vrouw Dr. F Boerwinkel: Waarom Karei de Grote de joden
begunstigde Okke Jager, Niek Schuman en Wessel Verdonk:
Pasen anno 1980 geen vanzelfsprekendheid Nederlandse
korvetten smoren verzet op Oost-Timor Aandacht voor Abel
Herzberg, Dietrich Bonhoeffer en Paul van Ostaijen
Problemen in Borssele: Kernenergie nu al een ramp.
En El Salvador en de kerken Steenkamp en de bijbel
Ik neem een proefabonnement van iwce maanden voor 6.-
Ik weet al voldoende van HN Ik abonneer me 36,50 per half jaar
Adres
Code/plaats
sturen naar Antwoordnr. 1776. 2500 XJ Den Haag
in open envelop, geen postzegel). Of bel: 070-5121II.
Overal in de losse verkoop 1,85
Elsevier
Elseviers Magazine heeft een actieve
redacteur religie die algemeen chris
telijke feestdagen nooit onopgemerkt
voorbij laat gaan. Want al staat het er
niet nadrukkelijk bij, het zal toch wel
wegens Pasen zijn dat EM deze week
een zeer uitvoerig omslagverhaal
heeft van Rex Brico over Jezus en
wat de mensen daarover tegenwoor
dig allemaal zeggen. „Jezus in het
geding" heet het essay, dat getuigt
van grote belezenheid op dit terrein
en dat daarom door de collega's van
pagina 2 maar op zijn waarde moet
worden beoordeeld.
De wat minder in de christelijke dog
matiek geschoolden zijn wellicht ge
holpen met de wijze waarop Elseviers
Weekblad het paasfeest viert: een
verslag over de omstreeks deze tijd
veelvuldig gehouden processies In
Spanje. Daar zijn tafereeltjes te schil
deren als de volgende: „Maria, wat
ben Je knap. Ik hou van Je als geen
ander," schreeuwt een zigeuner als
hij in Malaga zijn zwarte Madonna
voorbij ziet schrijden. „Olé!" stem
men de zigeunervrouwen in. die al
veel te lang met een burgerlijke disci
pline hebben staan kijken."
Na dit uitstapje met Elseviers Week
blad naar Spanje met het Magazine
terug naar El Salvador. In zijn com
mentaar op de moord op de aartsbis
schop wijst Van Rosmalen op een
aspect dat volgens hem op dit mo
ment wat wordt vergeten: „HIJ (Ro
mero dus) heeft nooit het volledig
Wat gebeurde er met de kinderen van
de ouders die in de Jaren zestig wer
den aangeraakt door de toen heersen
de geest van veranderingen en van
het vertrouwde gezinnetje niets over
lieten? Lieve Joris stelde namens
Haagse Post een onderzoek In en
vond dat de kinderen wat minder
hemelbestormend zijn. Zo zegt een
dochter van een echtpaar dat in de
jaren zestig furore maakte door alle
seksuele taboes met veel vertoon te
doorbreken: „Vergeleken met onze
ouders zijn wij bijvoorbeeld hartstik
ke monogaam." De ln zo'n stuk on
vermijdelijke deskundigen oordelen
niet onverdeeld gunstig over ai te
revolutionaire ouders. Een lerares
zegt: „Ik heb het gevoel dat deze
kinderen min of meer het slachtoffer
zijn geworden van de experimenteer
drift van hun ouders. Ze zijn nogal
wat aandacht te kort gekomen vol
gens mij, maar vooral: ze hebben nau
welijks enig normbesef."
Nieuwsnet
Nieuwsnet licht uitvoerig voor over
de wijnen en de fraude die daarmee
mogelijk is. Om snobs die net zo
aardig hadden leren klokken en rui
ken te ontmoedigen schrijft het blad
onder meer: „Veel van die Franse
wijn is tegenwoordig bepaald niet be
ter dan een vergelijkbaar produkt
van andere bodem. Zelfs hoogst be
kwame wijnproevers worden bij
blindproeverijen met Franse, Spaan
se. Italiaanse, Kaapse en Californi-
sche kwaliteitswijnen van hun stuk
gebracht: het is nauwelijks uit te ma
ken welke wijn nu echt door Marian
ne is geleverd."
was te optimistisch toen hij
in december in een Tijd-
interview van Gijs Wanders
betwijfelde of zijn
tegenstanders hem
inderdaad zouden durven
doden. Opnieuw bericht
Wanders nu uit San
Salvador, na het bloedbad
bij de begrafenis van een
man die door Ton Oostveen
wordt geschetst als profeet
van de bevrijding.
'D'66 blijft kabinet
bestrijden': Jan Terlouw
over loonmaatregel en
verkiezingen Ontsteltenis
In onderwijs: nóg meer
schoolexamens?
Natascha Emanuels' platte
leut: Helen Knopper bi| het
Vrouwencabaret
Eenvoudig schrijven: Wam
de Moor over Santen en
Holsbergen Kruisiging en
jodenhaat: Abel Herzberg.
de KRO en de zaak Jezus
Taal als liefdesspel: Henk
Hillenaar herdenkt Roland
Barthes
V0- <3'De Groene
Voor een blad als De Oroene valt het
conflict ln El Salvador precies in het
schema, waarbij de Amerikanen au
tomatisch als de hoofdschuldigen
kunnen worden aangewezen. „De
Verenigde Staten hebben gekozen
voor een keiharde machtspolitiek. Na
de sandinistlsche overwinning ln Ni
caragua wilde men alles op alles zet
ten om een volgende revolutie ln Mld-
den-Amerika te voorkomen." De
Groene houdt het er op dat een volk
sopstand in El Salvador momenteel
weinig kans maakt omdat het inter
natlonaal-polltiek klimaat tegen zit.
Nederland wordt daarvoor indirect
aansprakelijk gesteld: „Hoeveel do
den moeten er ln dit Middenamert-
kaanse land nog vallen voor Neder
land partij kiest tegen de agressieve
Amerikaanse machtspolitiek en voor
de bevrijding van El Salvador?"
voor
proefabonnement
«tkM de Tijd ft« TV
Nasm
Adres
Pisats
Tel
Zonder postzegel zenden san de Tijd
Antwoordnummer 6.
'000 PA Amsterdam
Betaling na ontvangst acceptgiro F
Abonnementen (deg en nacht,
ook in het weekend).
020-462062