ien veel gewilde evangelist Becfankt Juliana! Welkom Beatrix! Uit brieven van lezers W iel rasmus-Universiteit ril bijzonder worden urt Equiluz, tien passies in drie weken eel jongeren bij itvoeringen tr De Slidh^e Tinnerije b.v Van der Klaauw opent World Press Photo '80 der Krakers dienen n«* optreden knokplot klacht bij politie I PNDERDAG 3 APRIL 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET P 13 - RH 15 - S 17 ADVERTENTIE Franz Straatman pSTERDAM Al is onze nog onkerkelijk, op som- ge tijdstippen bepaalt het |ditionele religieuze gevoel verrassende wijze welke ziek we te horen krijgen, oit eens een mooie Mat- |us ergens in oktober, of luari: neen, altijd in die weken vóór Pasen. geldt zelfs voor passie-uitvoerin- waarbij het vrijwel alléén nog om de muzikale en musicologi- kanten en niet (of nauwelijks) de religieuze, liturgische aspec- Zoals de Mattheus-uitvoering on- leiding van Philippe Herreweghe de NCRV morgenmiddag vanaf 14 uitzendt, tegelijk via de tv (Ne- ind 2) en de radio (Hilversum 4) tde muzikale schoonheid van dit dank zij de FM-stereo kwaliteit erept de huiskamer binnen- omt. i ït'r ui k "llani ^spelf, 29 f4: izoensarbeid 4CRV concurreert met deze stilis- zeer Bach-getrouwe en muzi- opwindende uitvoering op de swegtijd van Goede Vrijdag te- de KRO. Die zendt via Nederland n 15 tot 15.30 uur een echte litur- he lijdensoverweging uit, vanuit zen u ;erk van het Omroeppastoraat in ?rsfoort. Vanzelfsprekend recht- dietvjeks- HiFi eet C JS.arn Amersfoort (in de Grote 'm en jnt Joriskerk) blikte de NCRV de erish<theus twee weken geleden in. oor ns ïtstreekse uitzending morgen- Hij c da6 zou onmogelijk hebben ge- we i. alleen al vanwege het feit dat Evangelist Kurt Equiluz op dat ient in de Grote Kerk van Naar- dat verhaal van Jezus' lijdensweg lanken en kleuren moet vertellen de Nederlandse Bachverenlging. iiezingen is immers de merkwaar- te vorm van seizoensarbeid! Oude instrumenten, kleine koren in de Mattheusuitvoering die de NCRV morgenmiddag op tv uitvoering die de NCRV morgenmiddag op tv en radio uitzendt; temidden van de mu sici staat de evangelist, Kurt Equiluz. Foto Kippa en geeft weer, exact, objectief, op het nuchter af, in tamelijk hoog tempo. Maar ongemerkt raakt deze verteller bij de zaak betrokken, laait er emotie op in zijn heldere, royaal klinkende tenor; schaamt hij zich niet voor kleurrijke effecten. Objectief Kurt Equiluz ook graag Schubert Ijn eer ijn solisten bij die in drie weken een leuk kapitaaltje bij elkaar :n, want naar schatting ldinkt in nd zo'n 700 keer de Mattheus en es Passie van J. S. Bach en einere passies van minder be- fjke meesters. Die laatsten ko- :hter steeds meer in trek omdat '/<oren wegens gebrek aan vol- nie en goede stemmen de veelei- de Bach-werken niet meer aan- tnen of te weinig geld hebben voor groot aantal (soms dure) solisten, goed voorbeeld van zo'n bijtijdse verstandige programmawijziging it in Amsterdam de laatste jaren christelijke oratorium vereniging )t-Noord die de Lukas Passie van mann onder het stof vandaan aid heeft. ge verenigingen willen of kun de realiteit echter niet onder zien zoals de eveneens Amster- KCOV Excelsior. De afgelo- avonden bracht het wel een ge lige koormassa op de been in het ertgebouw, maar onevenwichtig ngesteld: teveel sopranen, die inks ingehouden volume de in flinke maar qua stem zwakke overheersten. En dan veel te ig mannen, met als gevolg on hoorbare tenoren. Heeft zo'n uitvoe ring nog wel zin? Veel jongeren Bij die 700 passies zijn zo'n miljoen uitvoerenden en luisteraars betrok ken, oftewel ongeveer acht procent van de Nederlandse bevolking (ter vergelijking: het percentage voor nor- .maal concertbezoek is 1.5 procent.) Verrassend is dat het aantal jongeren onder de belangstellenden de laatste- jaren sterk toeneemt. Niet alleen bij de om muzikale redenen goed in de markt liggende uitvoeringen van het Concertgebouworkest onder leiding van barokspecialist Harnoncourt; ook bij de traditionele oratoriumver enigingen, de Nederlandse Bachver-, eniging in Naarden bijvoorbeeld. Zo'n vijf jaar geleden kon men de voorspelling horen dat de Mattheus van Charles de Wolff wel 'n langzame dood zou sterven. Het tegendeel blijkt. Alle uitvoeringen (vandaag, morgen en zaterdag) zijn al maanden uitverkocht. Eén naam duikt in die veelheid van uitvoeringen sinds 1975 in tal van plaatsen op: Kurt Equiluz. Als evan gelist is hij gewoon een verschijnsel, niet te evenaren of te imiteren; de manier waarop hij de rol van verslag gever vervult, geeft aan de voor dracht van de recitatieven van in Bachs lijdensverhalen het karakter van een ooggetuigenverslag. Hij ziet Geen wonder dat er van alle kanten aan Equiluz wordt getrokken en dat hij in drie weken tijd alléén in Neder land acht keer de Mattheus en twee keer de Johannes zingt. „In Amster dam, Amersfoort, Aardenburg, Gro ningen en Naarden, voegt deze uit Wenen afkomstige solist er gedetail leerd aan toe. „Ach, het is toch niet zo uitzonderlijk wat ik doe. Ik zing mijn evangelistenrol zoals ik vind dat het moet, inderdaad als 'n verslaggever. Vanuit het woord objectief zijn en bij bepaalde passages kleur, spanning aanbrengen zodat het publiek de ge beurtenis ten volle kan meevoelen. Het zijn recitatieven en dan heb je niets aan een aria-achtige manier van zingen. Dat houd ik mijn leerlingen aan de muziekhogeschool in Graz waar ik leraar oratorium ben. ook telkens voor". Het Is deze maand precies vijftien jaar geleden dat onder supervisie van Nlkolaus Harnoncourt de Johannes Passie van J. S. Bach voor de plaat werd vastgelegd in Wenen; de ver schijning ervan gaf destijds 'n hele schok, zó anders klonk Bach door de hoge tempi, de dansante effecten, het lichte spel van oude instrumenten, de woordexpressie in recitatieven en ari a's. Equiluz was daarbij en vanaf die tijd staat hij te boek als evangelisten specialist. Een beetje tot zijn spijt ..Door zo'n plaatopname krijg je een stempeltje opgedrukt: Bachzanger. Maar mijn repertoire en belangstel ling reikt van de liederen der middel eeuwse minenzangers via renaissan ce, barok, en romantiek (ik zing graag en veel liederen van Schubert, Men delssohn, Brahms) tot in deze tijd. En natuurlijk opera, want ik ben vast verbonden aan de Weensse Staatso- per; geen grote, dramatische rollen, dat zit niet in mijn stem, maar kleine re buffo-partijen. Al dertig jaar. Ik ben er best tevreden mee." Toeval „Het was eigenlijk toeval dat ik bij Harnoncourt in die opname verzeild raakte. Ik moest invallen voor de tenor Heinz Wunderlich bij 'n Mat theus in Stuttgart. Iemand van de platenmaatschappij Telefunken was daar aanwezig; ik bleek helemaal te passen in hun plannen met Harnon court een passieplaat te maken." „Voor mij klonk die nieuwe aanpak niet zo vreemd in de oren. Als lid van de Weiner SSngerknaben zong ik al de alt-soli ln de Mattheus. Dat waren dus uitvoeringen met jongens en mannen, weliswaar moderne instru menten, maar nooit zo'n groot orkest als hier vroeger in Nederland het ge val was". In ons land blijkt Equiluz zich zonder gewetensbezwaren te kunnen passen in verschillende situaties: mèt of juist zonder oude instrumenten, snellere, of juist wat gedragener tempi, kleine kamerkoren of juist wat forsere be zettingen. Als hij al een voorkeur koestert, praat hij daar diplomatiek om heen. Harnoncourt. Herreweghe, of De Wolff, zij zijn hem allemaal even lief. „Gelukkig maar. dat er zoveel ver schil is. Dat maakt iedere uitvoering nieuw voor mij. Ik heb ook bij Karl Richter (in München) gezongen, dat is toch wel héél afwijkend van wat Harnoncourt wil. Gedragener, met wat meer stem; Je moet je kunnen aanpassen. Ik noem mijzelf liever niet zanger, maar musicus. Als het totaalconcept maar niet strijdt met wat ik in die passies zie. Dat geldt ook voor de instrumenten. Die verfijnde klank van de barokinstrumenten is heel fraai; maar met moderne kun Je ook prachtige resultaten bereiken. Zie het Concertgebouworkest. Het een sluit het ander niet uit. Och, en als 'n dirigent van mij Iets verlangt wat ik eigenlijk niet goed vind, nou, dan doe ik op de repetitie zoals hij het wil, maar in de uitvoering ga ik dan toch mijn eigen weg". Waardig, blijvend aanderf&en Zodra Koningin Juliana de troonswisse ling bekend had gemaakt, zijn de Tin- meesters van 'De Stichtse Tinnerije' en meestergraveur Joh. A. Wennekes plan nen gaan smeden om een werkelijk waar dig aandenken voor deze bijzondere ge beurtenis te creëren. Ons land is beroemd om z'n sierlijke tin nen voorwerpen, en deze ambachtelijke kunstenaars wilden nu een uitzonderlijke prestatie leveren. Het werkstuk groeide uit tot een schoon heid van een tableau. Met vorstinnen in een zó zuiver reliëf en gelijkenis, dat van 'De Kroon op het werk' gesproken mag worden. Een waardevol sieraad in uw huis. Een herinnering aan een betekenis volle dag. Kroningstableau Het tableau (hoog23cm x breed 30cm) heeft een achtergrond van koningsblauw fluweel, waarop uit zuiver tin, 95*70 en absoluut loodvrij, de ovaalportretten van de vorstinnen met vermelding van de data van de kroningen, de Nederlandse Kroon en een lint zijn gegoten. De lijst is van massief mahonie Exclusief Elk Kroningstableau vormt voor de am bachtelijke kunstenaar een arbeidsinten sief werkstuk. Een exclusief werkstuk dat van een certificaat van Echtheid wordt voorzien en stuk voor stuk gesig neerd. De prijs bedraagt slechts 375,— incl. 18^0 BTW, perfect verpakt en franco thuis. Er kan ook voor verzending naar adres sen in het buitenland worden zorggedra gen. Binnen 4 weken bij U thuis U kunt het exclusieve Kroningstableau bestellen door 375,over te maken op girorekening 4424 885 of de Rabo Bank De Bilt, rekening nr. 3083. 59755 l.n.v. De Stichtse Tinnerije B. V.de Bilt. Per aangetekende brief kan ook; dan svp giro- of betaalkaart bijsluiten. De Holle Bill 23.3732 HM De Bilt Postbus 182,3730 AD De Bilt lel. 030-763382 rriT#' uii ii' Vi 'liy'i,v nmte voor steun bedrijfsleven Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten, oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden). De redactie behoudt zich het rqcht van bekorting voor. Hierover of over het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas met corresponde ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000 AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld. onze onderwijsredactie JTTERDAM De Eras- menbf Universiteit van Rotter- een bijzondere uni- siteit worden. Het College ti B^stuur heeft dit aan mi- Philiper Pais gevraagd. ilinc bijzondere universiteit krijgt de Jip imus Universiteit meer ruimte 1. De li sponsors uit het bedrijfsleven. hrijvin indt uschept bovendien meer mogelijk- na »n voor de inrichting van de twee- ftse. ïï_het wetsontwerp van minister dat vorige week werd uitge- it. hebben de bijzondere instel- n voor hoger onderwijs een pje voor gekregen op de rijksin- ngen. De bijzondere universltei- en hogescholen, zoals de Vrije te Amsterdam, de Kat- 4ke Universiteit in Nijmegen en I de Katholieke Hogeschool in Tilburg,' hebben geen goedkeuring van de mi nister nodig om een studie in de twee de fase te beginnen. In het wetsont werp is een scheiding gemaakt tussen de eerste fase en de tweede fase van de studie. Tot de tweede fase wordt slechts een beperkt aantal studenten toegelaten. Vanuit het bedrijfsleven zijn reeds toezeggingen aan de Erasmus Univer siteit gedaan. Individuele werkgevers kunnen een bedrag storten. Daar naast hebben het Verbond van Ne derlandse Ondernemingen en het Ne derlands Christelijk Werkgevers Ver bond zich garant gesteld voor een bepaald bedrag voor de eerstkomend vijfentwintig jaar: De Economische Hogeschool te Rotterdam, die in 1972 met de nieuwe medische faculteit de Erasmus Universiteit ging vormen, is van 1913 tot 1972 een bijzondere in stelling geweest, die voor een deel werd gefinancierd door het bedrijfs leven. Nieuw bestek Op 21 maart schreef prof. Vermaat in zijn artikel „Nieuw bestek gezocht" onder meer dat in feite acht procent van de Nederlandse beroepsbevol king werkloos is. Om deze werkloos heid op te heffen, wijst Vermaat op het instrument van de arbeidstijdver korting. Die verkorting heeft zijns inziens een verhoudingsgewijs zelfde inkomensdaling als prijs. Deze stel ling is mijns inziens niet juist. We gaan er vanuit dat de beschikbare hoeveelheid werk en het nationaal produkt toe noch afnemen bij een verdeling van de werkloosheid. Ver der weten we dat het inkomen van de echte werklozen per persoon gemid deld 65 procent is van het inkomen vap de werkenden. De beroepsbevol king heeft een omvang van vijf mil joen mensen. Wat gebeurt er bij een eerlijke verdeling van de werkloos heid onder de voorgaande veronder stellingen? Vijf miljoen manjaren worden verdeeld onder 5.4 miljoen werkenden. De oorspronkelijke vijf miljoen krijgen per persoon zeven procent minder werk toebedeeld. Ze gaan van 100 naar 93 procent. De 400.000 werklozen krijgen per per soon 93 procent werk van wat de werkenden vroeger hadden. Ze gaan dus van 0 naar 93 procent. Als de werklozen gaan werken, gaan ze wat hun inkomen betreft echter niet omhoog van 0 procent af maar starten ze bij 65 procent. De vijf mil joen oorspronkelijk werkenden gaan daarom met hun inkomen van 100 naar 97 procent. Conclusie: Een ar beidstijdverkorting van zeven pro cent leidt tot een reële inkomensda ling van drie procent bij de werken den en tot een reële inkomensstij ging van 50 procent bij de voorheen werklozen. Rotterdam Drs. P. Helder Bijbelliederen (2) Natuurlijk is er bij vele hervormden teleurstelling over het negatieve ge luid, dat een commissie uit de „gere formeerde bond heeft laten horen over de bijbelliederen uit het nieuwe Liedboek. Dit negativisme houdt ui teraard verband met het standpunt van genoemde bond t.o.v. de „gezan gen". Een oude verdrietige zaak die de eenheid binnen de hervormde kerk al jaren schade berokkent. In Juni 1968 hielden twee leden van de gere formeerde bond prof. dr. H. Jonker en ds. J. H. v.d. Bank uit Wilnis in de hervormde synode een warm plei dooi voor de nieuwe gezangen. Vol gens prof. Jonker zou een schijnte genstelling verdwijnen, wanneer de hervormde gemeenten die nog alleen psalmen zingen, zich ook openstellen voor de gezangen"En kijk nu eens in 1980! Is er iets verbeterd of veranderd? Zeer weinig, in vele ge meenten niets. Harde en hoekige ker keraden gaan gewoon door óp de oude paden en doen alsof er geen gezangen, laat staan een Liedboek bestaan De gereformeerde bond omvat één derde van de hervormde gemeenten in ons land maar leeft zo langzamerhand in een soort „reser vaat". Oostburg K. H. M. van den Berg. SIH Sommige begrippen leiden een hard nekkig voortbestaan, hoewel zij niet meer een functie hebben. Zo werd ln recente artikelen over het hervormde werelddiakonaat gesproken van de Sectie Internationale Hulpverlening van de Nederlandse Hervormde Kerk. Deze sectie is twee jaar geleden al opgeheven. Het werelddiakonale werk wordt behartigd door de Com missie Werelddiakonaat van de Ge nerale Diakonale Raad van de Neder landse Hervormde Kerk. Utrecht Hein Jansen Voorzitter GDR Afwijzen In het Amsterdamse Tropenmuseum heeft minister Van d< Klaauw (buitenlandse zaken) gistermiddag de tentoonstellii World Press Photo 1980 geopend. Van rechts naar links: minist Van der Klaauw, prins Bernhard, en de Amerikaanse David i Burnett, die de prijs voor de beste persfoto won. In het artikel „De officierseed en de kernwapens" (28 maart) lees ik, dat wapens, die weerlozen het slachtoffer maken volgens dhr Stelling „van de hand moeten worden gewezen." De vraag dringt zich op, waarom bom men en granaten ook niet zijn „afge wezen." In mei '40 heb ik als weerloos burger in R'dam de bommen ook „afgewezen." Het hielp echter niet. ze kwamen toch naar beneden! M.a.w. afwijzen is geen remedie! Het is mis schien voor sommigen Interessant over bovengenoemd onderwerp wat te theoretiseren, maar het gevaar is levensgroot, dat dit alleen de werke lijkheid verdoezelt. En die is, dat een oorlog met kernwapens een heel hoge drempel is, die niet lichtvaardig door iemand zal worden overschreden, tenzij die (op instigatie van dhr. 8. en dezulken) eenzijdig zal worden ver laagd, door met hun getheoretiseer op voorhand wereldkundig te maken, dat deze wapens toch niet door ons zullen worden gebruikt! Je vraagt Je dan wel af wat voor inzicht in militai re zaken heden militairen (als dhr 8.) bezitten. Als in een onderneming een medewerker blijk zou geven van soortgelijk Inzicht in de belangen van het bedrijf waarin hij werkt, dan zou dit een dringende reden zijn vt ontslag op staande voet. Rotterdam C. P. van Rensr Zonnig terras Door een misverstand ter redac kreeg de brief „Zonnig terras" (Tro 31 maart) de ondertekening „Je: nette van Beuzekom. Zeist." De dertekening behoorde te zijn: „1 mens de CvS-vrouwengroep Amsl dam-Utrecht, Ria Dijkstra." Red. ADVERTENTIE Ik. Koffie. GakGoed. Prima koffie vanTheodorusNiemeyer. Nu op eik pak een leuke extra verrassing: heel goedkope speciale abonnementen op'Doehetzelf en 'Marion'. Voor bijna de helft van de normale prijs. Thcodorus Nicmcyer sinds 1819. TN ROERMOND (ANP) De gemee politie van Roermond stelt een derzoek in naar de Juistheid van gisteren binnengekomen klacht de gewelddadige ontruiming van kraakpand. Acht krakers van een woning aar Gebroeklaan ln Roermond ontn. den toen het huis, omdat zij al hun zeggen bedreigd werden met weid door een knokploeg onder a voering van een familielid van huiseigenaar. De vertrokken krakers hebben klacht wegens hulsvredebreuk ln diend bij de politie. Volgens hen h den zij met de eigenaar van het kraakte pand een vergelijk wil treffen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 15