'PvdA links gepasseerd? Onzin!'
Commentaar
>olitiek geharrewar over
ndidatuur Unctad-post
koning kreeg het klooster niet
[liquidatie nodig?
Den Uyl vindt dat kabinet de mensen onverschillig maakt
groot en ziek
paard getrapt
OENSDAG 2 APRIL 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
-
Kt onthullendste uit de brief van
uister Van Aardenne. waarin hij
liquidatie aankondigt van de
eepsnieuwbouw en off shore
iviteiten in het Rotterdamse
iterweggebied. is misschien wel
h gefixeerdheid door en pre
statie van de verliescijfers. De
ilister roept daarmee het beeld
dat het altijd al dom is geweest
trheidsgeld in deze bedrijfstak
steken en dat de nu gevraagde
iderdmiljoen extra toch echt de
tppels zijn die de emmer doen
I bedrieglijke is echter, dat die
iderd miljoen noodzakelijk ge-
te guldens allerminst uit de
it zijn komen vallen. In de visie
het Rijn-Schelde Verolme-
Incern en de vakbonden waren
Tc vorig jaar al broodnodig om de
Irliesgevende bedrijfsonderdelen
kunnen behouden. Alleen het
Ibinet dacht met minder toe te
Innen en voor een sterk twijfe-
[nd publiek ledacht het een
uw op te richten NV Rotter-
Imse off shore en scheepsbouw-
lumbinatie (ROS). Met minder
:ld zou het de scheepsnieuw-
|duw- en offshore-activiteiten aan
praat moeten houden.
ang-
rden
drie
raan
s een
ifaci-
begin
e van
rden.
kres
en ln
lfacl-
■even
>n de
nder-
idha-
tore*
werd
to-
itlch-
de
kerk
agen
zou-
rden
:nap-
plot-
n de
ïveld
bast-
üeke
tus-
naar
s. de
van
lolie-
ar de
eken
Lmde
lie in
n de
ge-
e on-
igen.
enen
aald
aarn
van
stra-
gan-
?din-
vijze
s en
uvre
eten
het
k en
Icht
van
ra tie
kan-
kos-
oen,
cent
t al-
een
ge-
ivart
men
nan-
minister Van Aardenne bij het
rste teken van de ROS om meer
ld de zaak wil torpederen roept
nwel uiterst pijnlijke, maar toch
ivermijdelijke vraag op: heeft
1 kabinet de scheepsnieuwbouw
Dit echt een serieuze kans willen
geven. Heeft de ROS wel een
goeie start kans gehad9
De vraag is daarom zo belangrijk,
omdat Van Aardenne in zijn brief
met geen woord rept over de mo
gelijke toekomstperspectieven van
deze bedrijfstak, behalve de ver
zuchting dat het somberheid troef
is. Maar zo algemeen gesteld is dat
ook maar een slag in de lucht.
Pijnlijk is ook dat Van Aardenne
zelfs geen begin van een filosofie
heeft voor de bedrijfstak als ge
heel. Wat zijn bij voorbeeld de
consequenties van het van de ene
op de andere dag een streep halen
door een zo belangrijke basisin
dustrie. Heeft dat gevolgen voor
nu nog wel renderende bedrijven
en zo ja welke?
Terecht heeft het parlement geen
genoegen genomen met deze brief.
Het heeft het kabinet gevraagd de
liquidatie van de ROS stop te zet
ten, omdat het eerst wel eens beter
ingelicht wil worden
Van Aardenne lijkt zich vooral te
laten leiden door het beginsel, dat
rotte appels uit de mand moeten
worden verwijderd. Maar in een
tijd waarin appel met karrevrach-
ten vol worden weggekieperd is
het misschien wel zo verstandig
wat zorgvuldiger te kijken welke
delen nog voor consumptie ge
schikt zijn. Om een moeilijke peri
ode te overbruggen (en er zijn
zeker aanwijzigingen dat het straks
met de scheepsbouw beter gaat) is
het geen schande appels van iets
mindere dan exportkwaliteit te
eten.
Van onze parlementsredactie
HAAG In politiek Den Haag is enig geharrewar
nfcstaan over de kandidatuur voor de functie van plaatsver-
rngend secretaris-generaal bij de Unctad, de VN-organisatie
zich bezighoudt met economische ontwikkelingsvraag-
ukken.
Nederlandse regenng heeft mr F
C. Klinkenbergh, directeur econo-
BChe samenwerking met ontwikke-
gslanden van het ministerie van
onomische zaken, voor die post
bevolen Maar in de Tweede Ka-
bestaat een grotere voorkeur
oor het PvdA-Kamerlid Pronk. Deze
een paar weken geleden voor die
nctie gevraagd door de secretaris-
neraal van de Unctad. Gamand
irea
)A-fractieleider Lubbers heeft eind
Wge week in een brief aan premier
m Agt de kandidatuur van Pronk
dersteund. Hij gaat ervan uit dat
onk kennelijk het vertrouwen ge
it van de Unctad (omdat hij ge-
lagd is) en hij vindt ook dat het
dA-Kamerlid als politicus met gro-
kennis van zaken bij uitstek ge
hikt is voor de functie van plaats-
rvangend secretaris-generaal. Lub-
rs vreest dat als Pronk niet wordt
poemd, er geen Nederlander op die
Kt zal komen
rmeel is de benoeming van de
atsvervangend secretaris-gene-
ti van de Unctad een zaak voor de
cretaris-generaal van de Verenigde
ties, Kurt Waldheim. Deze zal
Dguit de regering van het land
aruit de kandidaat afkomstig is,
Isen of zij bezwaar heeft tegen de
noeming In het geval van Pronk
Klinkenbergh is er echter geen
rake van bezwaren, zo werd giste-
I bevestigd door woordvoerders
de ministeries van buitenlandse
ten en van economische zaken.
nvankelijk gaven beide ministe-
nogal tegenstrijdige verklaringen
over beide kandidaten. Eerst ont-
nde buitenlandse zaken berichten
zou de Nederlandse regering mr
nkenberg naar voren hebben ge-
door Willem Breedveld en Johan van Workum
DEN HAAG „Het kabinet geelt geen perspectief. Het gebrek aan geloof om de moeilijkhe
den op te kunnen lossen, dat is ontstellend. De mensen geloven er niet meer in, ze zien het niet
meer zitten. Veel mensen waren niet tegen de FNV-acties. en toch deden ze er zelf niet aan
mee. Die onverschilligheid, dat de zaken op z'n beloop laten, dat is bedreigend Soms zitten
daar zelfs elementen van nihilisme in."
Met driftige pasjes ijsbeert Den Uyl
heen en weer doorzijn kleine werkka
mer aan het Haagse Binnenhof. Zijn
gesprekspartners achterlatend in de
fauteuils in het zithoekje. De vraag
was wat hij, met nu ruim twee jaar
PvdA-oppositie tegen het kabinet-
Van Agt. heeft klaargemaakt
..Ondanks alle verworpen moties heb
ben onze ideeën wel doorgewerkt.
Onze nota 'Werkgelegenheid door so
lidariteit' lijkt soms wel uitgespeld te
worden. Maar wat ik ervaar als bui
tengewoon negatief, is dat het niet
gebeurt vanuit een visie. In het kabi
net steekt de lijn-Wiegel telkens weer
de kop op. De lijn van de marktsec
tor, van de arbeidskostentheorie dat
herstel van winsten uiteindelijk van
zelf werkgelegenheid brengt, de lijn
van voorrang voor de werkenden
De visie ontbreekt. Het kabinet biedt
daardoor geen perspectief En de
mensen gaan denken dat het blijk
baar niet anders kan dan langs de
weg van bezuinigen en Bestek '81
Terwijl de man met de visie zich
gekooid lijkt te voelen in de betrekke
lijke machteloosheid van het opposi
tiebankje. Als hem vervolgens wordt
voorgehouden dat volgens minis
ter Albeda in Trouw van vorige week
het kabinet-Van Agt de PvdA links
heeft ingehaald, barst Den Uyl los
„Kletskoek. Het slaat nergens op. Al
leen als studentikoze grap van een
oud-hoogleraar kan ik het nog een
beetje waarderen." Albeda redeneer
de dat de PvdA steeds loonmatiging
heeft bepleit in plaats van sterke be
zuinigingen bij de overheid. Welnu,
omwille van de werkgelegenheid en
niet te grote bezuinigingen voert het
kabinet nu via de loonmaatregel een
zodanige loonmatiging door. dat FNV
en PvdA ertegen zijn. Dus. aldus re
deneert Albeda. is het kabinetsbeleid
nu linkser dan de PvdA
wordt. Zijn voorspelling beredeneert
hij zuiver economisch. De PvdA wilde
de nullijn voor de Inkomens van mini
mum (netto rond 17.000 gulden per
jaar) tot modaal (netto rond 24.000).
en een straffe en oplopende mlniijn
voor alle inkomens daarboven
Het kabinet echter wilde de „midden
groepen" sparen, en ontkwam daar
door niet aan een mlniijn voor Inko
mens tussen minimum en modaal
Anders zou de loonmaatregel onvol
doende loonmatiging opleveren. De
laagste Inkomens hoeven echter ook
bij het kabinet niet in te leveren. Het
gevolg is nu wel, dat bij het kabinet
de inkomensafstanden in de grote
groep tussen minimum en modaal
nog kleiner worden. Bij de PvdA ble
ven die afstanden gelijk
Den Uyl: „De PvdA liep steeds voor
op in bereidheid tot afzien van loonei
sen boven de nullijn, terwille van de
werkgelegenheid Tijdens de kabi
netsformatie in 1977 zei ik als je
Drs. J. M. den Uyl
voorrang wil geven aan gelijk oplo
pen van sociale uitkeringen en Inko
mens van werkenden, dan is beper
king van de loonontwikkeling onver
mijdelijk. De PvdA heeft dat geen
moment losgelaten
Zig-zag'-beleid
„Maar wat deed het kabinet? Het
stak in op behoud van koopkracht tot
en met tweemaal modaal (Inkomens
van rond 65.000 gulden per jaar). Een
langdurige mlniijn voor gTOtere groe
pen werd „realistisch noch gewenst"
genoemd
„Twee jaar lang laat men de zaak op
zijn beloop. Als men ziet dat de zaak
dan vastloopt, begint men wild om
zich heen te slaan, en komt er een
loonmaatregel En vervolgens en
dat vind ik toch buitengewoon curi
eus zegt Albeda ln Trouw, dat het
kabinet zich niet zal verzetten wan
neer na de loonmaatregel komend
jaar Inhaal ln de lonen plaatsvindt
Die inhaal is voorspelbaar Het kabi
net zal zich dan dus niet verzetten
tegen voorrang voor de werkenden
Want op hen is in de filosofie van het
kabinet de economie aangewezen
Dit is een zig-zag-beleid. Nu voor een
jaar de mlniijn. en dan volgend jaar
weer alles vrij Dit wordt rampzalig
voor de werkgelegenheid. Links pas
seren? Onzin'
Den Uyl haast zich te verklaren dat
hij niet uitnodigt voor een volgende
loonmaatregel voor 1981 Hij voor
spelt. zegt hij, die inhaal evenmin
omdat hij graag zou zien dat de loon-
ingreep van het kabinet een fiasco
schoven Economische zaken liet
toen weten dat de regering wel dege
lijk aan Klinkenbergh de voorkeur
geeft
Nadat beide departementen met el
kaar hadden overlegd, herriep de
woordvoerder van buitenlandse za
ken zijn eerder gedane mededelingen
en liet hij weten dat mr. Klinkenberg
bij VN-secretaris Waldheim is aanbe
volen als kandidaat.
Klinkenbergh is overigens door de
regering aangespoord om naar de
functie te solliciteren. Waarom niet in
eerste instantie aan het PvdA-kamer-
lid Pronk is gedacht, kon de woord
voerder van buitenlandse zaken niet
zeggen. Maar naar gisteren in de
Tweede Kamer verluidde, wordt
Pronk door de meeste westerse lan
den niet als kandidaat geaccepteerd
omdat hij te links zou zijn en teveel
de kant van de ontwikkelingslanden
zou kiezen.
Met name de Verenigde Staten.
Groot-Brittannië, Frankrijk en West-
Duitsland hebben nogal bezwaren te
gen het PvdA-Kamerlid. De Neder
landse regering heeft overigens aan
de EG-lidstaten gevraagd de kandi
datuur van mr. Klinkenberg te onder
steunen
Pronk liet gisteren weten dat hij op
het verzoek van secretaris-generaal
Corea nog geen beslissing heeft geno
men. Hij zei dat zowel persoonlijke
overwegingen als de afweging tussen
nationaal en internationaal politiek
belang bij zijn beslissing een rol zul
len spelen. „Die afweging is echter
niet bepaald versneld door de démar
ches die de afgelopen tijd door de
westerse landen zijn verricht", aldus
het Kamerlid, die verder geen com
mentaar wenste te geven.
Tekeningen bij voorkeur in liggend tor-
maai. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam Naam en adres aan de achterzi|de
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
Gonzen
Den Uyl: „Tussen netto 17.000 en
24.000, daar liggen niet de grote ver
schillen. Er ls geen behoefte om daar
de zaak nog ln elkaar te drukken
Daar wijzen ook de werkgevers voort
durend op. Druk je dat nu toch ln
elkaar, en geef je daarna ln 1981 weer
lucht, dan ls een inhaaleffect onver
mijdelijk. Uiteindelijk zullen de mini
muminkomens en de uitkeringen de
prijs betalen Dat voel Je al op een
kilometer afstand aankomen Je
hoort nu al gonzen dat straks de
aanval op de uitkeringen weer geo
pend wordt
Albeda beweerde dat de sterke nivel
lering van het PvdA-plan de arbeids
markt zou ontregelen Maar dat ls
volgens Den Uyl eerder het geval
door het ineendrukken van de afstan
den tussen minimum en modaal. De
verschillen boven modaal kunnen
echter nog best een stuk kleiner zon
der dat de arbeidsmarkt stremt. „Het
is teleurstellend dat nu juist Albeda
zich de woordvoerder heeft gemaakt
van het verzet tegen verdere nivelle
ring."
Daarentegen acht Den Uyl, voor de
arbeidsmarkt, wel „een herwaarde
ring van blauwe boorden-arbeid bit
ter hard nodig. Vuil en onaangenaam
werk. en handenwerk, is onderge
waardeerd. Laatst was er voor de
NCRV-tv die hebben best een aar
dig programma, dat over de werk
loosheid ging een verenfabriek op
de Veluwe die vakmensen tekort
kwam. Aardig werk. wat Je zag Maar
toen lk daarna de lonen zag. wreef ik
mijn ogen uit. 2200. 2300 gulden bruto
per maand Dat Ls tussen minimum
en modaal. Ja. wat denkt men dan?
Als men dat soort lonen aanhoudt
voor dit soort werk. en je vergelijkt
dat met kantoorwerk? Of met aan
vangssalarissen van academici, die
vrijwel allemaal een eind boven mo
daal liggen?'
Winsten controleren
Het „hap-snap-beleid van hollen en
stilstaan" met de lonen maakt een
meerjarig beleid van gematigde loon
ontwikkeling op voorhand onmoge
lijk. vreest Den Uyl Dat beleid zou er
moeten komen. Dat beleid moet ech
ter meer inhouden Er moeten ook
maatregelen komen om Investerin
gen te sturen en bestemming van
winsten te controleren. Zonder die
maatregelen lelden gematigde lonen
en herstelde winsten niet tot werkge
legenheid
Den Uyl: „De geringe economische
groei, ln de hele wereld, leidt niet
alleen tot minder mogelijkheden voor
particuliere Inkomens. Het heeft ook
geleld tot een structureel (blijvend)
lagere beloning voor de factor kapi
taal, tot structureel lagere rendemen
ten dus. Dat verschijnsel zie je overal
ln de westerse wereld Dat vraagt om
aanvullende Instrumenten van de
overheid, om bewust sturen van de
economie en soms dingen afdwingen
Al meteen ln 1976 (toen onder het
kablnetrDen Uyl de geringere econo
mische groei zich aankondigde en mi
nister Dulsenberg de „eenprocent-
operatie" ontwierp) hebben we ge
zegd dat nieuwe maatregelen om
winst in werk om te zetten, nodig zijn
„Maar Van Agt en Albeda zeggen
och, die hervormingen zijn wel aardig
maar niet écht nodig voor de werkge
legenheid. Het kabinet heeft nooit
dat verband erkend. Bestek '81 werd
twee weken opgehouden omdat Aan-
tjes (CDA-fractieletder in 1978) onge
rust was geworden en er nog gauw
een hoofdstukje over maatschappij
hervormingen bljgeflanst moest wor
den. Vervolgens pakt het kabinet al
leen goed uit met beperkingen voor
uitkeringen en ambtenaren Als dan
het herstel van werkgelegenheid uit-
blijft loopt het CDA te hoop. en wordt
(najaar 1979) het beleid bijgesteld
Maar dan weer komt Andriessen in
verzet en wordt de zaak weer terugge
draaid (januari 19801
„Nu stelde het CDA opnieuw, bij het
debat over de loonmaatregel, dat er
controle moet komen op de bestem
mlng van winsten. Maar er is ln het
kabinetsbeleid geen spoor van te be
kennen. Een sector-structuurbeleld ls
er feitelijk nog niet. De VAD komt er.
volgens de nieuwste aankondiging
van Wiegel, nu ook nog weer niet
Ook lk vind dat de rendementen moe
ten verbeteren, en dat bedrijven meer
eigen vermogen zouden moeten heb
ben. Maar hoe denk je dat de vakbe
weging zal reageren als dan straks de
dividenden omhoog gaan9 Dan hou
Je loonclalms niet tegen
De comités
„Of zoals vorig Jaar ln de haven, waar
de activiteiten waren aangetrokken
en er weer eens behoorlijk werd ver
diend ln de havenbedrijven. Er had
geregeld moeten zijn dat onderne
mlngsraden medezeggenschap heb
ben over bestemming van de winsten
Dat er een controleerbare openbaar
held van inkomens ls En een goede
winstdellng. Maar dat was er alle
maal niet ln ons huidige stelsel
krijg Je dan inhaal van een loonmaat
regel. En als de vakbeweging het niet
doet. dan ligt de weg «zoals vorig Jaar
ln de havens) open voor de comités
De partijraad van de PvdA wekt wei
eens de indruk dat alles kan: èn de
sociale voorzieningen én de over
heidsuitgaven op peil houden en dan
ook nog eens de koopkracht tot aan
het modale Inkomen handhaven. De
verantwoordelijke politici moeten
dan maar zien hoe zij de eindjes aan
elkaar knopen
Koopkracht niet heilig
Den Uyl. afwerende gevaren makend
„Het partijbestuur en partljvoorzit
ter Van den Berg zijn wel degelijk
akkoord met bezuinigingen en her
schikking van de overheidsuitgaven
Ik zie daarom het tegenstrijdige niet
En lk wil ook nog eens herhalen, dat
voor de PvdA de koopkracht niet
heilig is
„Nee, waar het wezenlijk om gaat is.
dat bij de partijraad sterk de gedach
te leeft dat de koopkracht niet zo
maar mag worden aangetast Met
zo'n uitspraak ben ik zeker niet onge
lukkig
!n dit verband wijst Den Uyl er met
nadruk op dat de PvdA in Europa
waarschijnlijk de enige socialistische
partij ls. die bereid ls om af te zien
van looneisen ln ruil voor werkgele
genheid. Tegen die achtergrond vindt
hij het vanzelfsprekend dat een par
tljraad er duidelijk op wijst, dat .Je
over erg sterke papleren moet be
schikken om tegen miljoenen mensen
ln het land te zeggen dat het afgelo
pen ls en misschien wel afgelopen
voor een reeks van Jaren
„Bob Ooudzwaard praat te gernakke
lijk over een stapje terugzetten voor
ook de laagste inkomens. Het ls niet
Links om te menen dat we helemaal
geen economische groei meer moeten
willen De sociale minima kun Je echt
niet verlagen ln een samenleving
waar de inkomensverschillen nog zo
groot zijn, en waar de zingeving van
het leven nog zo sterk wordt bepaald
door het materiële levenspeil. Voor
mensen onderaan de maatschappellj
ke ladder moet Je onvoorstelbaar
voorzichtig zijn met de boodschap
„Zoek het ln kwaliteit van het be
staan Dat ls voor de middenklasser,
met zijn boeken, zijn platen. Een
stapje terug betekent voor hem vol
gend Jaar eens geen buitenlands vlle
grelsje, langer doen met de auto. een
stuk meubilair minder
„Maar hoe wil Je de boodschap dat er
voor jaren geen groei meer zal inzit-
ten. vertellen bij de enkele miljoenen
met inkomens op of vlakbij het mini
mum? Die notie ontbreekt helaas bij
Goudzwaard. Koopkracht ls voor ons
niet heilig, maar Je moet bij de laag
ste Inkomens wel verduveld goed we
ten wat Je doet, en eerst alles gepro
beerd hebben om de inkomens boven
modaal veel meer om te buigen
zijn de| H
e loon-
-bracht
iapp
tatiete
temenl
bezul
oorzie
Ijk zul
e afd(
ezuüt
ïn
tbelel
beg
vordef
t er L
i gek»
tra 8
ld. dat|
ijecU
vraa|
t met
obers
verktrl
den nog een zak goud aan het
angstige avontuur over.
Het was dus niet meneer Hooij-
mans die ons kort geleden zoveel
informatie over Alva's gijzeling
stuurde. Dezelfde lezer zendt ons
een nog oudere geschiedenis, en
blijkt nu de heer A. J. Koejemans
uit Bergen op Zoom te zijn
Ditmaal is het een legende over
een molenaar die een koning te
slim af was. Het verhaal speelt in
de middeleeuwen. Of het waar
gebeurd is? Dat kun je van een
legende nooit helemaal zeggen,
maar het past in elk geval mooi
bij de herdenking van Benedic-
tus De door hem gestichte orde
der Benedictijnen bezat bij Clu-
ny in Midden-Frankrijk een bij
zonder fraai klooster, dat de be
geerte van de toenmalige koning
opwekte. Hij bedacht dus een
slim plannetje om het gebouw in
handen te kunnen krijgen De
koning ontbood de abt en legde
hem drie vragen voor. Zou hij die
goed beantwoorden, dan mocht
de gemeenschap in het klooster
blijven, en zo niet, dan zou de
koning het eventueel met geweld
laten ontruimen Die drie vragen
waren: 1 hoeveel sterren staan er
aan de hemel9 2. Hoeveel is de
koning waard? 3. Wat denkt de
koning op dit ogenblik?
De abt kreeg twee weken de tijd
voor de antwoorden: de klooster
lingen liepen twee weken lang
-piekerend, zuchtend en steunend
door het klooster, maar konden
geen zinnige oplossing bedenken
Vol sombere en zware gedachten
liep de abt rond. Op een morgen
kwam hij langs de molen die bij
het klooster hoorde. De molenaar
vroeg waarom hij er zo zorgelijk
uitzag en de abt vertelde hem
welke vragen de koning hem had
voorgelegd en wat er zou gebeu
ren als hij de antwoorden niet op
tijd wist. „Wees maar niet be
nauwd". troostte de molenaar
„Ik zal ln uw plaats de koning wel
van repliek dienen"
Toen de grote dag daar was. leen
de de molenaar de monnikspij
van de abt en reisde, als abt ver
kleed. naar Parijs. lij liet zich bij
de koning aandienen, die hem
direct vroeg hoeveel sterren er
aan de hemel stonden. „Drie min
der dan een miljoen, majesteit",
zei de molenaar, „en als u het niet
gelooft moet u ze zelf maar tel
len" Daarop vroeg de koning
hoeveel hij waard was en prompt
antwoordde de molenaar: „Nege
nentwintig zilverlingen, want de
Koning aller Koningen is voor
dertig zilverlingen verkocht en de
koning van Frankrijk zal wel wat
minder opbrengen" Nog liet de
koning zich niet uit het veld
slaan: „Vertel me dan maar eens.
wat ik op het ogenblik denk De
molenaar had zijn antwoord
klaar „Meneer de koning, u
denkt dat de abt hier voor u
staat, maar u vergist zich voor u
staat de molenaar van de abt"
Zo waren de drie vragen goed
beantwoord, en er zat voor de
koning niets anders op dan de
monniken in het klooster te la
ten. Maar wie mocht denken dat
de koning tevreden was, vergist
zich Want hij had geen goede
antwoorden willen hebben, maar
het klooster
Aan dit verhaal van de heer Koe
jemans kunnen we nog de versie
van de BBC-radio toevoegen, die
de legende bij wijze van oefening
aan Engels lerende buitenlandse
luisteraars voorlegde Daarin was
de molenaar een vrolijke herder
die als eerste vraag moest beant-
woorden: hoeveel tijd heeft de
koning nodig om rond de wereld
te reizen? „Dat ls wel heel simpel,
majesteit", antwoordde de her
der, „als u met de snelheid van
het licht reist" Zijn antwoord op
de tweede vraag, hoeveel de ko
ning waard was. luidde: „Nege
nentwintig zilverlingen, want Je
zus werd voor dertig zilverlingen
verkocht en u kunt toch moeilijk
beweren dat u meer waard bent'
In het verhaal van de BBC was de
koning niet teleurgesteld over de
uitstekend gevonden antwoor
den. Integendeel. Hij was zo op
getogen over de vindingrijkheid
van die eenvoudige herder, dat
hij hem rijkelijk beloonde Zo
hielden de abt en de herder bei
Een Siamese tijger met één kop
op twee lijven? Het is wel een
Siberische tijger, of beter ge
legd: twee tijgers. De fotograaf
wachtte net zo lang, tot de beide
dieren elkaar in hun verblijf in
de dierentuin van Lissabon zo
passeerden dat het net leek of ze
samen één kop hadden.
Zo gek is het niet om de handel
en wandel van regeringsleiders
kritisch te beschouwen, en niet
klakkeloos aan te nemen dat de
groten der aarde altijd de juiste
beslissingen nemen Sommigen
moeten daartoe zelfs nauwelijks
in staat (geweest) zijn volgens de
vooraanstaande Britse medicus
dr Hugh L'Etang: top-politicl zijn
maar al te vaak „te oud. te ziek.
te zeer verslingerd aan lekker
eten en drinken, soms ook te suf
door het gebruik van medicij
nen" om in vorm te zijn om te
kunnen regeren. Dat laatste Ls
ook zo'n beetje de betekenis van
de titel van dr L'Etangs boek
(„Fit to lead") dat deze week in
Londen is verschenen
Net als ieder ander mens. schrijft
dr L'Etang. zouden politieke lei
ders op hun 65ste met pensioen
moeten gaan. „Ik kijk maar naar
mezelf. Ik ben nu 62 jaar en ik
weet dat mijn krachten- lang
zaam afnemen Dat geef ik ook
eerlijk toe. maar politici schijnen
daar een gruwelijke hekel aan te
hebben". Voorbeelden geeft hij er
bij: de heren Sadat (Egypte) en
Begin (Israël) en ook Brezjnew
van de Sowjet-Unie kunnen er
volgens hem maar beter gauw
mee ophouden, want de eerste
twee hebben al lang moellijkhe
den met hun hart en de laatste
moet het vermoedelijk met een
pacemaker doen („hij doet de
laatste tijd zo beverig aan")
De schrijver van het boek kent
een hele serie ware verhalen
over inmiddels overleden politici
en hun kwalen, waarvan hun om
geving vaak geen weet had Als
Stalin een etentje gaf, liet hij zich
het ene glas na hot andere in
schenken Met wodka, dachten
zijn gasten die uit beleefdheid
Stalins voorbeeld volgden, maar
niet wisten dat hij gewoon water
dronk Zo bleef de gastheer over
eind. terwijl de gasten één voor
één tussen de scherven op of on
der tafel belandden. De vroegere
Britse socialistenleider Hugh
Gaitskell moest eens letterlijk
van Stalins dis gedragen worden
John F Kennedy stond in het
Witte Huis bekend als een rok
Kenjager. maar geen van de be
laagde vrouwen wist dat dat
kwam door de medicijnen die de
president moest slikken voor zijn
oogkwaal (ziekte van Addison).
Niemand merkte daar iets van.
doordat Kennedy uit ijdelheid in
het openbaar niet eens een bril
wilde dragen; maar intussen kon
den die medicijnen voor buiten
staanders onbegrijpelijke effec
ten teweeg brengen, variërend
van een onmogelijke eetlust tot
lichte en zelfs ernstige vormen
van geestelijke verwarring
Tijdens de Jalta-conferentie
(1945) was Franklin D Roosevelt
er zo slecht aan toe. dat hij vol
gens dr L'Etang nauwelijks be
grepen zal hebben waar de be
sprekingen over gingen. Dat Sta
lin zijn plannen tot herverdeling
van Europa er op JaJta door kon
drukken, kwam volgens de medi
cus doordat de zieke Roosevelt
niets zinnigs wist te zeggen en
zelfs de pogingen van Winston
Churchill dwarsboomde om wij
zigingen in die plannen aan lé
brengen
En toen het Britse kabinet in juni
1953 in Londen onder leiding van
de toen al 79-jarige Churchill bij
een was. merkte niet één van de
ministers dat de premier de
avond tevoren een hartaanval
had doorstaan Ze vonden wel.
zegt L'Etang. dat hij zoveel rusti
ger was dan gewoonlijk
De Bntse mevrouw Jean Pyke. al
veertig jaar bij de dlerenbescher
ming, heeft een aanklacht Inge
diend tegen prinses Anne's
echtgenoot Mark Phillips, een
van die Engelsen die bij elk con
cours te vinden zijn en zich graag
te paard laten portretteren. Me
vrouw Pyke zegt met eigen ogen
gezien te hebben, hoe Phillips
zijn paard mishandelde tijdens
een wedloop bij Chippenham. 150
kilometer ten westen van Lon
den. had hij zijn paard ln de
ribben getrapt De politie van
Chippenham zegt Phillips nog
niet verhoord te hebben
KOSTSCHOOL - Engeland
is ook niet meer wat het geweest
is. De jongeheren van het deftige
Eton-college hoeven niet meer
s morgens om half acht met de
lessen te beginnen, nog vóór ze
ontbeten hebben. „Veel jongens
schijnen het moeilijk te vinden
om klaar wakker te zijn voor de
eerste les, op dat tijdstip ln de
ochtend." zo merkte bovenmees
ter Michael McCrum op. toen hij
de nieuwe regel bekend maakte
De Spartaanse traditie was zeker
honderd jaar oud
