Juristen in actie tegen
- doodvonnis Zuidafrikaan
Mistnetten opgesteld voor trekvogels
Collectieve gratie
zou onbillijk zijn
door willekeur
I
'Geen geld voor
de scheepsbouw'
Onenigheid over aanpak van
problemen op arbeidsmarkt
'etitie naar Nederlandse regering
at
Zilveren munten gevonden
Reddingsplan
afvalbedrijf
geaccepteerd -■
laars in brief aan Kamer:
W egenbouwbedrij f
in moeilijkheden
"Luchtalarm"
in uw maag?
Van Aardenne aan commissarissen:
Tussen werkgevers en vakbeweging
In auto verdronken
]DA-wethouder in
)en Haag stapt op
Belgische stropers kunnen het verboden tuig in Nederland kopen
CAO-overleg:
blNSDAG 1 APRIL 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
R H S 3
»t
Een
ïeer
int
etje
>k
kin
is.
an onze Haagse redactie
EN HAAG Ruim 250 juristen hebben er bij de Nederlandse regering op aangedrongen alle
logelijke stappen te ondernemen om te voorkomen dat het doodvonnis van de Zuidafrikaan-
vrijheidsstrijder James Daniël Mange wordt uitgevoerd. Verder is aan de regering gevraagd
lange en nog elf andere gevangen genomen leden van het verboden Afrikaans Nationaal
ongres (ANC) te beschouwen als krijgsgevangenen in de zin van de verdragen van Genève.
olgens de juristen is er in dit verband een volkenrechtelijke basis voor de erkenning van de
rijgsgevangenenstatus.
24-jarige James Mange werd in
ivember vorig jaar, samen met elf
idere vrijheidsstrijders van het
ilksleger van het ANC („Speer van
natie"), beschuldigd van hoogver-
ad en overtreding van de terroris-
pe wetten van Zuid-Afrika. Hij werd
Pietermaritzburg ter dood veroor-
peld, en zijn medestrijders kregen Rpcolllfip
evangenisstraffen. variërend van 15 4WWIUUt
jt 19 jaar.
is van de Internationaal erkende
strijd tegen apartheid en racisme.
„Leden van de legitieme Zuidafri-
kaanse bevrijdingsbeweging kunnen
(daarom, red.) niet wegens hoogver
raad terecht staan, menen de ju
risten.
HU
i mei a.s. wordt de zaak van Mange
irmóedelijk in hoger beroep behan-
•ld en daarom vroeg de anti-apart-
ïidsbeweging Nederland aan enkele
risten- een handtekeningenactie op
uw te zetten om via de regering
K>raf politieke druk uit te oefenen
de Zuidafrikaanse autoriteiten,
lsteren heeft een delegatie van de
risten en van de anti-apartheidsbe-
eging een petitie met ruim 250
indtekeningen aangeboden op het
inisterie van buitenlandse zaken.
die petitie wordt gesteld dat het
igenoemde hoogverraad waarvan
ange en de zijnen worden beschul-
gd, in werkelijkheid de uitoefening
De ondertekenaars van de petitie,
onder wie een aantal PvdA-Kamerle-
den en hoogleraren, wijzen onder
meer op een resolutie over politieke
gevangenen in Zuid-Afrika, die in de
cember vorig Jaar met steun van Ne
derland ln de algemene vergadering
van de Verenigde Naties ls aangeno
men. Daarin staat dat vrijheidsstrij
ders die tijdens de vrijheidsstrijd ge
vangen worden genomen, recht heb
ben op de krijgsgevangenenstatus en
behandeld moeten worden „in over
eenstemming met de conventies van
Genève".
De VN-resolutie vraagt van de lidsta
ten solidariteit met de nationale be
vrijdingsbeweging van Zuid-Afrika
en verzoekt verder om maatregelen te
nemen wanneer mensen als Mange op
beschuldiging van hoogverraad en
overtreding van de Zuidafrikaanse
„terrorisme act" met executie wor
den bedreigd. De Juristen vragen de
Nederlandse regering al die onderde
len uit de yN-resolutie uit te voeren.
Van de Zuidafrikaanse regering
wordt geëist dat zij het zogenoemde
aanvullend protocol bij de verdragen
van Genève in acht neemt. Dat proto
col rechtvaardigt uiteindelijk de sta
tus van krijgsgevangene in gewapen
de conflicten waarbij „volkeren vech
ten tegen racistische regimes in de
uitoefening van hun recht op zelfbe
schikking".
Hoewel Zuid-Afrika het protocol niet
heeft ondertekend, heeft de algemene
vergadering van de VN uitgesproken
dat het land zich er wel aan moet
houden. In de prakrijk biedt het pro
tocol meer waarborgen voor een
menswaardige behandeling dan de
repressieve veiligheidswetgeving van
Zuid-Afrika, aldus de juristen.
Nog niet duidelijk is hoe de Neder
landse regering zal reageren op de
„verklaring van Juristen naar aanlei
ding van het hoogverraadproces in
Pietermaritzburg tegen 12 Zuidafri
kaanse vrijheidsstrijders". Een hoge
ambtenaar van het ministerie van
buitenlandse zaken heeft gisteren ge
zegd dat er een schriftelijke reactie
zal komen. De initiatiefnemers hopen
dat dit nog vóór de behandeling van
de zaak-Mange in hoger beroep, zal
gebeuren.
Overigens hebben zij, behalve de ju
risten van de PvdA-fracrie in de
Tweede Kamer, ook Kamerleden van
CDA, WD en D'66 gevraagd de ver
klaring te ondertekenen. De WD-
Kamerleden hebben volgens de initi
atiefnemers niet gereageerd, en D'66
heeft laten weten zich nader te zullen
beraden. De CDA-fractle deelde mee
niet onsympathiek te staan tegen
over de verklaring, maar wenst deze
zaak met eigen middelen aan te
pakken.
Eind vorig jaar heeft het CDA-Ka-
merlid Jan Nico Scholten minister
Van der Klaauw (buitenlandse zaken)
over het doodvonnis van James Man-
ge nog mondelinge vragen gesteld.
Van der Klaauw sprak toen zijn ver
ontrusting erover uit en beloofde een
juridisch onderzoek te zullen laten
instellen naar de status van krijgsge
vangene voor de twaalf leden van het
Afrikaans Nationaal Congres. Schol
ten zei gisteren dat hij de bewinds
man direct na het paasreces 14
april daar nog eens via schriftelijke
vragen aan zal herinneren.
Zeshonderd oude zilveren munten en potscherven heeft Jan Meme
link uit het Gelderse Haarlo opgedolven, toen hij dit weekeind op
zijn boederij aan het werk was.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De meer
derheid van de Rljnmond-
raad neemt genoegen met het
aanbod van de regering, de
Afvalverwerking Rijnmond
(AVR) uit de financiële pro*
blemen te helpen. Alleen de
PPR, de PSP en drie leden
van de PvdA-fractle menen,
dat het aanbod van het rijk te
„mager" is.
De regering wil gedurende vijf Jaar de
rentelasten van een lening van 48
miljoen gulden vergoeden. Dit be
drag ls nodig om de miljoenen-verlle-
zen van de AVR weg te werken.
De Rljnmondraad sprak er zijn te
leurstelling over uit, dat het rijk niet
bereid is gebleken, de chemische af
deling van de AVR voor 45 miljoen
gulden over te nemen, zoals de be
windvoerders hadden voorgesteld.
„Neen" zeggen tegen het aanbod van
het rijk betekent echter onherroepe
lijk het faillissement van de AVR. De
nadelen hiervan zijn, zowel uit oog
punt van het milieu als van de werk
gelegenheid. zo groot, dat niets an
ders rest dan de steunverlening van
de regering te accepteren, vond de
meerderheid van de Rljnmondraad.
Eerder besloten de raad van commis
sarissen en de aandeelhouders van
het Afvalverwerkingsbedrijf al het
aanbod van het rijk te accepteren
Het reddingsplan van de bewindvoer
ders, die nu het voorlopige uitstel van
betaling zullen omzetten ln een defi
nitief uitstel, behelst forse tariefsver
hogingen voor de klanten van de
AVR Dat zijn behalve de 23 RUn-
mond-gemeenten ook een aantal ge
meenten ln midden-Holland en
Utrecht.
1 an-onze parlementsredactie
EN HAAG Collectieve gratieverlening is onbillijk wegens
:t willekeurige karakter ervan, en heeft storende gevolgen
oor de terugkeer van langgestraften in de maatschappij,
itaatssecfétaris Haars van justitie schrijft dit in een brief aan
le Tweede Kamer, waarin zij een toelichting geeft op de
leslissing van de regering om ter gelegenheid van de trooris-
risseling van een algemene gratieverlening af te zien.
bewindsvrouw noemt als voor-
eeld van de willekeur, dat aange-
ouden zaken en zaken waarin be-
aep is aangetekend, niet onder de
■atieverlening vallen. Alleen de za-
m waarin een onherroepelijk vonnis
uitgesproken, komen ln aanmer
ing.
erdef wijst mevrouw Haars erop.
Beatrix blijft
beschermvrouwe
van Unicef
UTRECHT (ANP) Prinses
Beatrix, die nu nog ere-voorzit-
ster is van het Nederlands Co
mité Unicef, wil ook na haar
inhuldiging als koningin op 30
april de band met Unicef be
houden. Als koningin Beatrix
zal zij de nieuwe functie van
beschermvrouwe van Unicef-
Nederland op zich nemen. De
prinses heeft dit in Utrefcht
meegedeeld op de algemene
bestuursvergadering van
Unicef-Nederland.
De voorzitter van Unicef-Ne
derland. dr. C. Boertien, over
handigde de prinses, als blijk
van waardering voor haar ac
tieve belangstelling voor het
werk van Unicef een oorkonde.
dat de straftoemeting een individueel
karakter heeft en mede ln het teken
staat van de terugkeer in de maat
schappij. Bij een algemene gratiever
lening zou in een aantal gevallen de
strafduur beneden de negen maan
den komen. Voorwaardelijke invrij
heidstelling met toezicht van de re
classering is dan wettelijk niet meer
mogelijk.
Kleiner
De staatssecretaris herinnert eraan,
dat bij algemene gratie na de bevrij
ding het maximum van de kwijtge
scholden straffen steeds kleiner werd.
Bij de troonswisseling ln 1948 was het
één Jaar, bij de bevrijdingsherden
king ln 1955 negen maanden, en bij
het huwelijk van prinses Beatrix in
1966 drie maanden.
De oorzaak ligt volgens mevrouw
Haars ln de gewijzigde opvattingen
over het strafrecht, dat vroeger,, an
ders dan nu, vergelding als hoofdmo
tief had. Bij vergelding is ook eerder
plaats voor het betonen van barm
hartigheid.
Volgens de staatssecretaris zijn bij de
bevrijdingsherdenking in 1970 en het
regeringsjubileum van koningin
Juliana in 1973 de argumenten pro en
contra opnieuw afgewogen. In beide
gevallen werd besloten van gratie af
te zien.
Staatssecretaris Haars
EINDHOVEN (ANP) Het wegen
bouwbedrijf De Bont ln Eindhoven ls
in ernstige financiële moeilijkheden
geraakt, waardoor het voortbestaan
in gevaar ls gekomen. BIJ De Bont
werken ongeveer tweehonderd men
sen. Dit ls gisteren desgevraagd mee
gedeeld door Fred Beerenpoot van de
Unie BLHP
De moeilijkheden zijn het gevolg van
de slechte winter van het vorige Jaar
en de alsmaar stijgende prijzen van
bitumen en asfalt. De vakbonden en
"het personeel "zijn gisteren Ingelicht.
Volgens Beerenpoot heeft de directie
overwogen het bedrijf failliet te laten
verklaren. De vakorganisaties vinden
daarentegen dat naar wegen gezocht
moet worden om het bedrijf geheel of
gedeeltelijk te redden. „Er zijn moge
lijkheden gezien de orderportefeuil
les". aldus Beerenpoot.
ADVERTENTIE.
Overmatige luchtophopmg
in maag of darmen kan een
vervelend, opgeblazen gevoel
en pijnlijke spanningen ten
gevolge hebben. Dat is vaak
het geval na het eten van
bepaalde spijzen. Neem dan
Ceolat.Ceolat kauwtabletten
zijn aangenaam van smaak
en gemakkelijk in te nemen,
Ceolat helpt snel en doel
treffend.
een héle opluchting!
Uitsluitend verknigbaar bi|
apolheker en drogist
Lees vooraf de gebruiksvoorschriften
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Minister van Aardenne heeft de commissaris
sen van de Rotterdamse Off shore en Scheepsnleuwbouw-
maatschappij (ROS) gisteren definitief meegedeeld dat htl de
honderd miljoen die nodig ls om de ROS op gang te brengen
niet heeft. De commissarissen van de nieuw op te richten
combinatie hebben twee dagen de tijd gekregen om hun
bewering waar te maken, dat ze nog kans zien om een order ln
de wacht te slepen Donderdag zal de ministerraad definitief
beslissen over het lot van de ROS.
Gisteren meldden wij reeds dat Van
Aardenne tot deze uitspraak zou ko-
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Werkgevers en vakbeweging blijven het op alle
belangrijke punten fundamenteel oneens over hoe de proble
men op de arbeidsmarkt moeten worden aangevat. Dat blijkt
uit een ontwerp-advies dat volgende week woensdag ln behan
deling komt in de „raad voor de arbeidsmarkt", een commis
sie uit de Sociaal Economische Raad (SER).
De werkgevers voeren nu aan het slot
van het advies ook al het „omvangrij
ke zwarte circuit" aan als een ernsti
ge verstorende factor op de arbeids
markt. Door zwart werken ls het aan
tal offlciéle arbeidsplaatsen geringer,
en blijven vacatures onnodig open
staan. De hoogte van belastingen en
sociale premies is „maatschappelijk
blijkbaar niet te aanvaarden." aldus
COEVORDEN (ANP) De 23-Jarlge
R. G. Fleten uit Hollandscheveld ls ln
Coevorden om het leven gekomen
toen hij met zijn personenauto ln het
water raakte en verdronk.
de werkgevers. ZIJ bepleiten een ver
scherpte controle, zonodig vla oprich
ting van een aparte controledienst
Betreuren
De vakbewegingsleden ln de commis
sie die, het ontwerp-advies opstelde,
„betreuren ln hoge mate de eenzijdi
ge en polariserende benadering" van
het „zwarte circuit" door de werkge
vers. De vakbewegingsleden wijzen
erop dat de werkgevers hun verhaal
er later bijgehaald hebben, en dat
daaraan in het dikke advies geen
aandacht werd besteed, zodat er ook
geen gegevens zijn verzameld die de
werkgeversbeweringen aan het slot
zouden kunnen staven.
In he.t ontwerp-advies komen voorts
alle bekende standpunten voor waar
over werkgevers en vakbeweging nu
al enkele Jaren lang hun onenigheden
naar bulten uitdragen. De vakbewe
ging bepleit allerlei gerichte maatre
gelen om de arbeidsmarkt te beïn
vloeden, extra banen te scheppen in
de collectieve dienstverlening, en de
bestaande werkgelegenheid beter te
verdelen door korter werken. De
werkgevers stellen dat eerst de be
drijfswinsten zich zullen moeten her
stellen, omdat de zwakte daarvan de
hoofdoorzaak zou zijn van het tekort
aan arbeidsplaatsen
an een onzer verslaggevers
EN HAAG CDA-wethouder Wlm
u Chatinler is giste^ avond volkomen
ivérwacht opgestapt uit het ge-
leentebestuur van Den Haag. Zijn
irtrek uit de politiek werd door bur-
smeester Schols ln de gemeenteraad
?kend gemaakt. Du Chatinler was
lf al niet meer op de gemeente-
adsvergadering aanwezig
CDA-kringen wordt gezegd, dat er
ten politieke redenen zijn voor het
ftreden van Du Chatinler. In zijn
rief aan de gemeenteraad die Schols
oorlas, spreekt de wethouder over
«uur persoonlijke motieven" die
;m tot zijn ontslag hebben doen
«luiten. Het beleid van de wethou-
van maatschappelijk welzijn,
ilksgezondheld en wijkzaken, vorm-
geen voedingsbodem voor grote
ilitleke spanningen ln de gemeente-
lad. Du Chatinler werd wethouder
i de gemeenteraadsverkiezingen
in 1978. in totaal as hij dertien
tar lid van de raad. De KVP'er was
»n 1971 tot 1977 bovendien lid van
t Tweede Kamer
ët vertrek van Du Chatinler luidt de
erde wethcuderscrtsis in Den Haag
binnen een half jaar. Eind vorig
ar trad een WD-wethouder om po-
ileke redenen af, en in Januari trok
?n CDA-wethouder zich om gezond-
eldsredenen terug uit het college.
»t gevormd wordt door drie PvdA-
X twee WD-ers en twee CDA-ers
door Hans Schmit
AMSTERDAM Niet alleen in het gebied rondom de Middellandse zee
wacht de trekvogels een warm onthaal van vangnetten en geweerlopen, maar
ook in onze streken ls het vangen van zangvogels n og steeds een door velen
geliefde en lucratieve bezigheid.
In onze omgeving worden de
zangvogels echter niet, zoals
in de Zuideuropese landen,
gedood omwille van het Jacht-
plezier of voor de consumptie.
De gevangen zangvogels wor
den hier verkocht aan de men
sen die ze in kooien houden.
Een liefhebberij die vooral ln
België en in Brabant en Lim
burg wordt uitgeoefend.
Bij de verboden vogelvangst
wordt veel gebruik gemaakt
van zogenaamde Japanse
mistnetten: ver uitwaaierende
netten van nylon, met een
maaswijdte van nog geen
twee centimeter en bijna niet
te zien voor de vogels, die er
hopeloos ln verstrikt raken
Het gebruik van deze netten is
ln Nederland verboden, alleen
vogelringers die een speciale
vergunning hebben, mogen op
deze manier vogels vangen.
Merkwaardigerwijs verbiedt
de wet echter niet het bezitten
of het verhandelen van deze
netten.
Die leemte ln de Nederlandse
wetgeving is er de oorzaak
van dat ons land een kwalijke
rol vervult lp de Illegale vogel
vangst. In de dierenwinkels tn
de grensstreek zijn de mist
netten gewoon te koop en de
meeste klanten die met zo'n
net in de binnenzak naar huis
gaan. zijn Belgische stropers
en vogelvangers.
Zo verdwijnen Jaarlijks enke
le duizenden mistnetten over
de grens, tot groot ongenoe
gen van de vogelbeschermers
in België, waar het gebruik,
het bezit èn de handel ln deze
netten reeds drie Jaar ls verbo
den. De voorzitter van het
Belgische coördinatie-comité
voor de bescherming van vo
gels, Roger Arnhem, noemt
het uitblijven van een Neder
lands verbod van deze netten
„een zwaar gevaar voor onze
vogelstand".
Pioniersland
De vogelbeschermers ln Bel
gië zijn zeer ontevreden over
de vrije handel in deze stro-
persnetten en ze kunnen, al- ElirODH
dus Roger Arnhem, „niet be- v
grijpen dat zo iets nog toelaat
baar ls in Nederland, dat wij
hier nog steeds beschouwen
als een pioniersland op gebied
van Vogelbescherming!"
en hun wetgeving aan te pas
sen. Hoewel België niet de re
putatie heeft zich al te veel
zorgen over vogels te maken,
werd het verbod reeds op 1
maart 1977 Ingevoerd. Neder
land heeft zijn wetgeving ech
ter nog niet aangepast: de re
gering wil wachten op de alge
hele herziening van de Vogel-
wet uit 1936. De wijzigingen
hiertoe zUn echter nog niet bij
de Tweede Kamer ingediend
staatssecretaris Wallis de
Vries verwacht dat dit rond de
volgende Jaarwisseling zal ge
beuren, Het zal dan ook zeker
nog enkele Jaren duren voor
dat een algeheel verbod van
mistnetten in ons land van
kracht zal zijn
In 1976 besloten de ministers
van de Benelux-landen deze
mistnetten in de ban te doen
Het gebruik van mistnetten
wordt ook bulten de Benelux
als kwalijk van de hand gewe
zen: zo bestaat binnen de Eu
ropese Gemeenschap in prin
cipe overeenstemming over
een verbod van deze netten.
De bezwaren richten zich niet
alleen tegen het feit dat met
de netten grote aantallen vo
gels kunnen worden gedood of
uitgeroeid, maar ook tegen
het feit dat de methode niet-
selectief is; dat wil zeggen dat
alle passerende vogels er in
verstrikt raken. Het zal echter
nog wel een aantal Jaren du
ren voordat dit principiële
verbod in de wetgeving van de
Europese landen zal zijn opge
nomen
Daarom, zo meent onder meer
de stichting Mondiaal Alter
natief die zich al Jaren verzet
tegen de vangst van trekvo
gels, had Nederland tussen
tijds al de mistnetten moeten
en kunnen aanpakken. Voor
het van kracht worden van de
herziene Vogelwet of de Euro
pese richtlijn had Nederland
de handel kunnen verbieden
op grond van een Europese
bepaling, die invoerbeperkin
gen mogelijk maakt. Eén van
de uitzonderingen op de regel
dat de landen van de Europe
se gemeenschap geen eenzij
dige handelsbelemmeringen
mogen opwerpen, betreft pro-
dukten die schadelijk zijn
voor het dierenleven in het
importerende land, aldus me
vrouw Fanny Rosenzwelg van
Mondiaal Alternatief
Vinken
Het houden van koolvogels is
een liefhebberij die ln Neder
land door tienduizenden,
vooral ten zuiden van de grote
rivieren, wordt beoefend De
belangstelling voor zeldzame
vogels is groot, zodat voor
minder voorkomende zangvo
gels forse bedragen worden
betaald, wat de vangst weer
aantrekkelijker maakt. Voor
een vink wordt zeker een paar
honderd gulden betaald. Het
risico gepakt te worden, ne
men veel vogelvangers graag,
omdat de boeten gering zijn
Bovendien is het een sport uit
de handen van de politie te
blijven Niet alle vogels bren
gen op de zwarte markt veel
geld op. zodat het vermoeden
bestaat dat stropers de vogels
van minder waarde die in hun
netten verstrikt zijn geraakt.
doodmaken
men. Het kabinet heeft de onderne
ming opgezet als een laatste poging
om de scheepsnleuwbouw en de offs
hore-activiteiten voor het Rotter
damse Waterweggebied te behouden
Vertegenwoordigers van de vakbon
den. die gisteren hadden deelgeno
men aan het overleg op het ministerie
van economische zaken, verklaarden
na afloop dat zij zich „belazerd" voel
den. Toen een Jaar geleden het plan
werd voorgesteld, zo zeiden zij, had
den zij duidelijk hun twijfel laten
blijken. Het ROS-plan Ls volgens hen
een zeepbel geweest en de vertegen
woordigers van de vakbonden vinden
het oneigenlijk gebruik van steunge-
leden, dat het RSV-concem nu de
beschikking krijgt over de nog reste
rende middelen voor het ROS-plan,
om de verliesgevende delen van het"
concern op te heffen
De minister heeft de leiding van het
Rljn-Schelde-Verolmeconcern ge
vraagd zich te belasten met de afwik
keling. Volgens de leiding van RSV
zal tweederde van de 1600 1700
werknemers, die bij de RSV ln dienst
zouden treden, een andere baan kun
nen krijgen, hoofdzakelijk ln het
RSV-concern zelf.
Vervolg vso pagina 1
Een ver uitgeklede prijscompensa
tie heeft geen enkele relatie meer met
de handhaving van de koopkracht."
aldus Van der Meulen. De diensten
bond wil met deze studie zoeken naar
een alternatief voor de prijscompen
satie.
De FNV-actle hebben zowel de FNV
als het CNV blijkbaar geen windeie
ren gelegd. Het CNV meldde gisteren
de komst van zo'n duizend nieuwe
leden. De meeste nieuwe leden gin
gen naar de Vervoersbond CNV (330),
de Grafische bond CNV (173) en de
Nederlands Christelijke Bond van
Overheidspersoneel (244). De FNV
meldde met name bij de Industrie
bond FNV, die als gevolg van de
slechte gang van zaken ln de indus
trie al Jaren afkalft, een forse groei
4000 nieuwe leden De ambtenaren
bonden FNV schreven zo'n 1100 nieu
we leden ln.
„We komen ses cent tekort. Neemt a
ook knikkers als betaling aan?"