arter en Reagan nu tuidelijk koplopers Premier Cossiga dient ontslag in Hongaars partijcongres in teken van de buikriem Interne strijd in vluchtelingenkamp India wil gefaseerde Russische terugtocht Riaad weekt N.-Jemen los van Sowjet-Unie Moskou ontkent proef met biologische wapens ennedy verpletterend verslagen in Illinois ire »odstraf voor invallers Gafsa Scheepsramp India gevlucht nadat er in het kamp hevige gevechten waren uitgebroken tussen rivaliserende eenheden van de Khmer nieuw Delhi (DPA) in de Zuid- Serei (de fel anti-communistische Vrije Khmers). Oplossing van gijzeling Iran niet voor 15 mei tf)ERDAG 20 MAART 1980 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 fe' nCAGO (AF?, AP, Reuter) Na de Amerikaanse voorverkiezingen in de staat Illinois bben zich duidelijk twee koplopers afgetekend. Bij de Democraten lijkt president Carter Moskou noemde de beweringen giste et meer te verslaan, uewiji ae ttepuDiiKeinen tot op n v-< >or de ex-goiverneur van Californië, Ronald Reagan. )Of| lofnr VpnnHv Hip hnnntp hpt til New York (282 Democraten MOSKOU. WASHINGTON (AP. Reuter) Het Kremlin Is woedend op de Verenigde Staten na de be schuldiging dat de Russen proefne mingen doen met biologische wa pens. Volgens inlichtingen van het Amerikaanse ministerie van buiten landse zaken zijn inwoners van de Russische industriestad Swerdlowsk in het voorjaar 1979 blootgesteld aan ziektekiemen die door een ongeluk waren vrijgekomen. De ziektekiemen zouden deel uitmaken van het bacte riologisch wapenarsenaal van de Sowjet-Unie. »t meer te verslaan, tewijl de Republikeinen tot op heden een duidelijke voorkeur hebben iator Kenndy die hoopte het tij rk( gunste van zichzelf te kunnen al en heeft na rtjn nederlaag in Illi- iai s een gevoelge klap gehad. Bij de w ublikelnen gold hetzelfde voor in Andersor die gedoodverfd was iai winnaar in Illinois, omdat hij uit Lie staat aftomstig is. Volgens vele itieke comnentatoren in de Vere de Staten 2ljn president Carter en iverneur Beagan niet meer te stop- De in de vojrverkiezlngen. ;er de Democraten slaagde Carter 65 proeent van de stemmen te verkaren terwijl Edward Kennedy ini ïhts op 40 procent kwam. Waarne- i bdrs menen dat niet tweederde van kiezers voor Carter heeft gekozen, :eri ar eerder tegen Kennedy, die zich h( Illinois erg onpopulair heeft ge rst* akt. Verder behaalden Edmund sp wn 3 procent en Lyndon Larouche ierpocent van de stemmen. de Republikeinen wist Ronald „Aapgan 48 procent van de stemmen el bemachtigen, terwijl John Ander- ïhi op 37 procent kwam en George iits| ib op 11 procent. Philip Crane mij eg 2 procent van de Republi- CL ten op zijn hand. an «illusie le^ard Kennedy heeft nu zeven van acht „primaries" verloren ikt een zeer gedesillusioneerde in- oi c na deze laatste dreun. De voor lezing in Illinois was de grootste oit {nu toe. Volgende week woensdag er voorverkiezingen in Connecti- ie tj(54 democratische en 35 republi- z ise afgevaardigden) en daarna in che New York (282 Democraten en 35 Republikeinen). President Carter heeft nu al de steun van 458 van de democratische afge vaardigden, Kennedy heeft nog maar de steun van 181 van de in totaal 1666 afgevaardigden Ronald Reagan kreeg tot nu toe de steun van 209 van de 998 afgevaardig den, en zijn tegenstander Anderson slechts 39. Zowel Kennedy en Ander son verklaarden gisteren het niet op te geven. Kennedy gelooft nog in een grote overwinning in New York en Anderson zei: „We zijn nog niet be gonnen met onze strijd." ren „schaamteloze laster, een nieuw verzinsel van Amerikaanse propa ganda". „Er is geen enkele grond voor deze beweringen", aldus een woord voerder van het Russische ministerie van buitenlandse zaken. De VS en de Sowjet-Unie hebben belden een verdrag ondertekend waarin staat dat proefnemingen met biologische wapens verboden zijn. Het verdrag ls sedert 1975 van kracht en is ondertekend door meer dan hon derd landen. Deze landen mogen nooit meer biologische wapens ont- wikkelen, produceren of verwerven en moeten de voorraden vernietigen of voor vreedzame doeleinden ge bruiken. Woordvoerder David Passage van het Amerikaanse ministerie van buiten landse zaken verklaarde gisteren dat Washington met zijn verzoek om op heldering Moskou nog niet beschul digt van schending van het verdrag. De Amerikanen zijn overigens wel van plan de zaak zo grondig mogelijk te onderzoeken. Passage wilde niet de bron van de berichten over het onge luk in Swerdlowsk noemen. In febru ari maakte het Westduitse sensatie blad Bild melding van een „bacterio logische explosie" ln een Sowjet-le- gerkamp nabij Swerdlowsk. Een Brits blad noemde vorig Jaar herfst de stad Novosibirsk waar een derge- lan NIS (AFP) De procureur-gene- inltj van het Tunesische hof voor va4tsveiligheld heeft de doodstraf dejst tegen de aanvallers van het ikeC Gafsa. ukM 111 *feljn requisitoir zei de procureur- tog-ieraal, Abdelaziz Hamzaoui, niet 'ew(veel aanvallers het betrof. 34 per- weien zijn indertijd beschuldigd van 1311 rtng tot omverwerping van de re- wl>Hng. een delict waarop de dood- on^f op staat in Tunesië. eiste de procureur-generaal t Hof de grootste „strengheid", rit tegen de medeplichtigen de aanval. LONDEN, ISLAMABAD (Reuter, AFP, AP) India zoekt de steun van landen in de Aziatische regio voor een regeling ia Afghanistan waar in een gefaseerde terugtrek king van de Russische troe pen uit dat land wordt voor gesteld. Zowel de Verenigde Staten as de Sowjet-Unie zouden iret de regeling ak koord gaai. Dit werd door In diase regeringsfunctionaris sen meegedeeld. Tot nu toe leeft het voorstel van de regering Grndhi echter nog geen steun gekreten van de Volksrepu bliek China en evenmin van Pakis tan, aldus defunctionarissen, die ver der zeiden cat het voorstel van de Britse mlnlser van buitenlandse za ken, Lord Ca-rington, om van Afgha nistan een n-utrale en niet-gebonden staat te mdcen „op een betonnen muur van Rissisch onbegrip stuitte". Volgens het ndiase voorstel, dat een maand geleien al werd voorgelegd aan de Amrikaanse adviseur voor veiligheldszacen, Zbigniew Brzezlns- ki, moet er :ussen belde grote mo gendheden en overeenstemming ko men over eei voorzichtige de-escala- tie van de cisis, waarbij de belangen van de beid mogendheden niet ge schaad wonen. Verder moeten beide mogendhedn de pogingen om tot een vreedzme oplossing te komen overlaten an regionale machten, zo dat de crisl uit de sfeer van de koude oorlog getaald wordt en die koude oorlog vers gehouden wordt van het Indiase sibcontinent. Ook moet elk van de migendheden in het openbaar bekend naken dat zij niet willen dat de veillgieid, de onafhankelijkheid en de nlet-gebondenheid van Afgha nistan in gevaar komt. Vooral Pakis tan moet er dan voor zorgen dat er een eind komt aan de activiteiten van de moslem-opstandelingen, die vanaf Pakistaans grondgebied de regering van Babrak K arm al in Afghanistan naar het leven staan. Tenslotte moe ten de Russen, als aan al deze voor waarden tegemoet gekomen is, begin nen met de terugtrekking in fasen van hun troepen. De Indiase regering vindt dat de Russen vooraf moeten beloven hun. troepen ooit eens terug te trekken. Zowel uit Moskou als uit Washington zouden geen negatieve geluiden over deze voorstellen geko men zijn, aldus de Indiërs. China had helemaal niet gereageerd, maar zou misschien door Pakistan overgehaald kunnen worden en Pakistan zelf zo moeten worden gepaaid door te ver zekeren dat er aan zijn grenzen niet geknoeid zal worden. Voorwaar een mooi plan dat ervan uitgaat dat de opstandige moslembe weging vanuit Pakistan aan banden gelegd kan worden. Daar denken zij zelf anders over. Herhaalde malen hebben leiders laten weten de Russen nooit te zullen accepteren en even min him zetbaas Babrak Karmal. Gisteren werd in Pesjawar, tegen de grens tussen Afghanistan en Pakis tan bekend gemaakt dat de „Allian tie van het Afghaanse Verzet" een voorzitter heeft gekozen, die de revo lutionaire raad van vijf van de zes opstandige bewegingen moet lelden. Het is de 35-Jarige Rasoul Sayaf, ge promoveerd in Cairo en onder het bewind van president Mohammed Daoed in Kaboel gevangen genomen. Toen Babrak Karmal aan de macht kwam werd hij vrijgelaten, maar Say af schijnt hem daar niet erg dankbaar voor te zijn. Hij vluchtte naar Pakis tan en werd snel actief in het verzet tegen Karmal. Gearresteerde boeren worden in San Salvador door militairen be waakt, nadat gevechten zeker 60 mensen het leven hadden gekost. De boeren verzetten zich tegen de landhervormingen van de junta van El Salvador. In dit Middenamerikaanse land was het gisteren overigens betrekke lijk rustig. BANGKOK (Reuter, ANP) Tienduizenden Cambodjaanse vluchtelingen zijn gisteren uit het kamp „204", aan de Cam- 0 L bodjaanse kant van de Thaise grens gelegen, naar Thailand Indiase staat Kerala zijn minstens 35 mensen, meest vrouwen en kinderen, Het Kamp werd ln leder geval tot verdronken doordat de overbelaste voor gisteren beheerst door „maar- lijk ongeluk zou zijn gebeurd Novisl- blrsk wordt geregeld bezocht door buitenlandse wetenschapsmensen. Een ongeluk daar zou zeker zijn opge vallen. Anders ligt het met Swerd lowsk. een stad van ruim een miljoen inwoners in de Oeral die gesloten is voor buitenlanders, omdat er veel be drijven zijn die voor het Russische defensieapparaat werken. Sowjet- dlssldenten met contacten ln deze stad hebben echter verklaard niets te hebben gehoord over enig incident ln Swerdlowsk. Gisteravond heeft David Passage van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken de beschuldiging tegen Moskou toegespitst en ver klaard dat een „belangrijk" aantal inwoners van Swerdlowsk „misschien zelfs verscheidene honderden" zou den zijn gestorven ten gevolge van een biologisch middel ln april 1979. KOEWEIT. DEN HAAG (Reuter. ANP. AFP) De kwestie van de gijzelaars in de amerikaanse ambas sade ln Teheran zal niet voor 15 mei opgelost worden, aldus de Iraanse ambassadeur in Koeweit. All Shams Ardakanl, die na een gesprek met ayatollah Khomeini liet weten dat „de gijzelaars" op de agenda van het nieuwe Iraanse parlement geen voor rang zouden krijgen. „Binnenlandse problemen zullen de voorrang krijgen", aldus Ardakanl. President Bani Sadr en ayatollah Khomeini hadden beloofd dat het probleem van de gijzelaars zou wor den behandeld zodra het parlement zou zijn gekozen en er een nieuwe regering was gevormd. Dat heeft bij menigeen de verwachting gewekt dat dat nog in april het geval zou zijn omdat de tweede ronde van de parle mentsverkiezingen is vastgesteld voor 4 april. Inmiddels gaat de telling van de eer ste ronde nog steeds door. De Islamti- sche Republikeinse Partij, geleld door de geestelijkheid, die zich achter de gijzelhoudende studenten heeft opgesteld heeft van de tot gister avond verdeelde 79 zetels er 34 ver overd. De volgelingen van Bani Sadr. die gematigder ls en de gijzelings kwestie snel wil oplossen, hebben 16 zetels, terwijl de overige 29 voor een aantal kleinere partijen zijn. Bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag heeft de Amerikaanse ver tegenwoordiger meegedeeld dat Was hington zich wel degelijk bewust was van het gevaar voor de ambassade als de VS de ex-sjah ln Amerika zouden toelaten. Daarom heeft Washington om garanties gevraagd voor de veilig heid van de ambassade en die heeft Washington ook „op heldere en standvastige" wijze ontvangen, aldus Roberts Owen. „BIJ drie verschillen de gelegenheiden hebben de Iraanse autoriteiten Washington laten weten dat de Amerikaanse diplomatieke missie geen gevaar zou lopen". veerboot waarmee meer dan 200 men sen van een religieus feest naar huis terugkeerden omsloeg. ROME (Reuter, AP) Voorda hij zijn ontslag aanbood heeft de Italiaanse premier Cossiga opgeroepen tot een landelijke strijd tegen het terrorisme. Ook gisteren werd weer een hoge magistraat doodgeschoten. nieuwe premier van Zimbawe Robert Mugabe ln gesprek met zijn uister van binnenlandse zakerfoshua Nkomo op de eerste dag dat zij zich t parlement vertoonden. Ht parlement koos gisteren de veertig leden Je senaat. Premier Mugalyheeft overigens al met grote arbeidsonrust aken. Ongeveer 4000 arbeJers staakten de laatste dagen, omdat ze een r loon wensten en boventon vreesden dat hun pensioen genationali- I zou worden. De grootst goudmijn van Zimbabwe moest onder meer i vanwege de staking. De stakers werden gisteren door de nieuwe ig met ontslag bedrefd als zij niet vandaag weer aan het werk iden gaan. In Milaan werd de officier van justitie Ouldo Galli door twee mannen en een vrouw gedood ln een kantoor op het universiteitscomplex. Hij was de der de Italiaanse hoge functionaris in de rechterlijke macht die de laatste vier dagen werd gedood. De aanvallers die zouden behoren tot de frontlinie-organisatie Prima Linea wisten te ontkomen, nadat zij een traangasgranaat hadden gegooid. Premier Cossiga gaf voor de laatste maal zijn visie op de knellende pro blemen in Italië, voordat hij zijn ont-, slag aanbood aan president Sandro Pertini. Het kabinet kwam gister avond bijeen om een laatste poging te wagen Cossiga in het zadel te hou den. Dit was echter onmogelijk. De regering Cossiga die op een zeer schalk" Van Saren, die met gewapen de Vrije Khmers de rest van de vluch telingen onder de duim hield. Het kamp werd sinds zondag niet meer door het Internationale Rode Kruis van voedsel, medicijnen en andere hulpgoederen voorzien omdat de vei ligheid van medewerkers van het Rode Kruis in gevaar was gekomen. In Bangkok werd gisteren gezegd dat een groep strijders van de Khmer Serei pogingen had ondernomen Van Saren af te zetten, waarbij het tot een vuurgevecht was gekomen. Er zou den enige tientallen doden gevallen zijn. Van Saren zelf vertelde gisteren dat er sprake was van een Vietname se aanval op „zijn" kamp. De vluchte lingen proberen nu massaal de Thai se grens over te trekken om opgeno men te worden in het Khao I Dang kamp, dat aan de Thaise kant van de grens ligt. Als reden voor hun her nieuwde vlucht geven zij de gevech ten op en het feit dat er geen hulpgoe- NEW YORK, CAIRO (Reuter, AP) Noord-Jemen keert zich af van de Sowjet-Unie en van zijn communistische zuiderbuur Zuid-Jemen. Met veel geld en beloften over economische steun heeft met name Saoedl-Arablë dit voor elkaar gekregen. zwakke basis steunde, heeft onlangs de steun verloren van de Socialisti sche partij, die herhaalde malen heeft deren meer in het kamp komen, aangedrongen op een regering van na-tionale eenheid, waarin ook com munisten zitting hebben. De chris- Naast de Khmer Serei bevechten ook troepen van de Rode Khmer nog steeds het Vietnamese leger. Hun lel- tendemocraten weigeren echter met der Khleu Samphan, die begin .dit de communisten samen te werken. De christendemocraten hebben Italië dat sedert de tweede wereldoorlog 38 kabinetten heeft gekend de afgelo pen 35 Jaar bestuurd. Vewacht werd dat Cossiga opnieuw gevraagd zou worden een kabinet te vormen. De socialisten hebben voor gesteld een regering van vijf partijen te vormen geleld door een socialisti sche premier. Naast de christendemo craten zouden socialisten, republikei nen, liberalen en sociaal-democraten daaraan moeten meedoen. Jaar Pol Pot opvolgde, is gisteren uit China vertrokken. Waar hij heen gaat is niet bekend gemaakt, maar waar schijnlijk vliegt hij gewoon naar Bangkok om van daar zich bij zijn strijdmakkers in Cambodja te voe gen. De Chinese minister van buiten landse zaken, Huang Hua, die giste ren van Singapore naar Hong Kong vloog, liet weten dat zijn regering het verzet tegen het Vietnamese leger in Cambodja zal blijven steunen, „hoe wel China geen tegenstander is van een politieke oplossing van het Cam bodjaanse probleem In het Egyptische Cairo werd gisteren bekendgemaakt dat de regering ln de Noordjemenltlsche hoofdstad Sanaa erin had toegestemd ongeveer hon derd Russische adviseurs terug te sturen naar Moskou ln ruil voor Saoe- dlsche economische steun. Gepraat werd over 600 miljoen gulden con tant. Eerder al maakte de New York Times bekend dat de regering van Noord-Jemen had Ingestemd met een Saoedlsch voorstel geen enkele mili taire hulp meer aan te nemen van de Sowjet-Unie. Noord-Jemen zal ook geen burgers meer naar Moskou sturen om daar te worden opgeleid. Verder ging het be wind ermee akkoord om plannen tot een verbetering van de relaties met Zuid-Jemen in de ijskast te zetten. Begin vorig jaar voerden belde Je- mens een grens oorlog, waarna de Ver enigde Staten besloten Noord-Jemen te voorzien van wapentuig. Saoedi- Arablë kondigde toen aan de wapens te financieren. Belde landen zijn be vreesd voor het verder oprukken van de Russische invloed aan de zuidpunt van het Arabisch schiereiland. Maar onverwachts sloot de Noordjemenltl sche president All Abdoelah Salem een overeenkomst met Moskou, dat toen ook wapens stuurde. Waarna Saoedi-Arablë de financiële hulp stopzette. De betrekkingen tussen Noord-Jemen en 8aoedl-Arablë wer den nog slechter na een treffen van belde legermachten bij de Saoedl- sche stad Nalran. Na de Russische ingreep ln Afghanistan, ontvingen volgens Egyptische zegslieden het be wind ln Riaad en dat in 8anaa een rapport van de Amerikaanse inlich tingendienst CIA waarin gezegd werd dat Moskou van plan was Noord-Je men aan te pakken. Waarna „ze ook in Noord-Jemen verstandig werden", aldus de bronnen en toenadering zochten tot Saoedl-Arablë. dat in eer ste instantie daar niet veel voor voel de. omdat het zich door Noord-Jemen verraden voelde. Maar alles schijnt nu keurig geregeld te zijn. Noordje menltlsche deskundigen, die voor verdere training naar Moskou zouden gaan. vertrekken nu naar Pakistan en Riaad betaalt de onkosten. De here niging van Noord- en Zuld-Jemen. die al in de pen was, gaat, voorlopig al thans, niet door. or J. den Boef (EDAPEST 'wee joden komen elkaar na vele jaren tegen. De één a. lagt: „Mandelbum, hoe gaat het met je zonen?" De ander antwoordt: ét Mozes gaatnet heel goed, die woont in Frankrijk. Hij ging vijf keer Jlhet, maar is M een rijk man. Chaim is ook erg tevreden, die is officier de parachutsten in Israël. Tien keer liep hij verwondingen op, maar maakt het lest. Alleen de jongste, Salomo, is een avonturier. Hij is ^"hctionaris vri een partijcomité hier in Boedapest." 3071 telbaar zijn denoppen die in Hongarije koste van de^ommunistische partij en r functionarisen worden getapt Die r de zonen vn Mandelbaum is een heel sr Landelijke vegeleken bij de cynische •os" [>pen, die invroeger jaren de ronde de- j §51. toen de Dngaarse Socialistische Ar- lerspartij (zals de communistische par- ■"•fficieel hee» nog niet de flexibiliteit kon rengen. di haar optreden thans ken- 'kt. Telken als er spanningen ontstaan, vo^nen de Hhgaren met nieuwe moppen /OB ir de dag. udse evj< laatste vrtelt het politburolid Istvan a lós tijder. een gesprek in het gebouw het Patiottische Volksfront in Boeda- Op de raag of hij een van de nieuwste )en karvertellen. gaat hij niet in hij Ijst nar de mensen die ons pad nog :n krulsn voor het vertrek uit Honga- Het politburolid maakt de opmerking over de moppen naar aanleiding van de proble men. waarmee Hongarije wordt geconfron teerd aan de vooravond van het belangrijke twaalfde partijcongres, dat maandag be gint. Het belangrijkste onderwerp daar wor den de plannen voor de komende vijf jaar. „Het nieuwe vijfjarenplan is maandenlang voorbereid in verschillende instituten." ver telt Isvan Sarlós. „Een rapport over hetgeen werd bereikt tot 1980 heeft geruime tijd gecirculeerd. Iedereen kan van de plannen op de hoogte zijn en heeft een kans gehad om zijn mening er over kenbaar te maken. De reacties, ook van organisaties en weten schappelijke instituten, zijn talrijk geweest Eén ding was duidelijk: men gaat akkoord met het partijbeleid op binnen en buiten lands gebied." Het politburolid vertelt dat een van de grote problemen van Hongarije is, dat er een oplossing moet worden gevonden voor de Jonge mensen, die elk Jaar weer in het arbeidsproces worden opgenomen en een gezin willen stichten. Ook de bejaarden met lage pensioenen moeten eerst worden ge holpen. Verder moet er meer aandacht wor den besteed aan de eenzamen, zowel in de steden als op het platteland, waar de pro blemen nogal van elkaar verschillen. Om dit alles te kunnen verwezenlijken heeft men heel veel geld nodig. De partij zelf neemt geen concrete beslissin gen. maar speelt volgens 8arlós voorname lijk een adviserende rol. „Zij analyseert en geeft aanbevelingen aan de regering voor praktische maatregelen zoals de hervor ming van de produktie, de wijziging van de structuur van het produktieproces, het li quideren van economische eenheden, die niet langer aan de produktie-elsen voldoen. Van de ondernemingen wordt verwacht dat zij zelf met produktievoorstellen komen en met investeringsplannen. Op de uitvoering daarvan wordt controle uitgeoefend." Volksfront „Een belangrijke rol speelt ln Hongarije het zogenoemde Patriottisch volksfront, dat geen leden heeft, maar de bevolking in staat stelt, mee te denken met partij en parle ment," aldus het politburolid Sarlós. „Iedereen kan als hij of zij wil overal aan meedoen, zonder dat er een verklaring voor behoeft te worden gegeven. Mensen met een heel verschillende manier van leven werken samen. Vorige maand was er een discussie over de economische situatie. Ook wordt er gesproken over de opvoeding, de relatie tussen school en gezin, zigeuners en natio nale minderheden." Het nationale presidium van het Front telt 41 leden, van wie een groot deel geen lid van de communistische partij is. Onder deze 41 leden zijn parlementariërs, een vakbonds leider, een minister en twee vice-ministers, twee leiders van ondernemingen, vakbonds leden uit industrie en landbouw, kerkelijke leiders, de voorzitter van de Vrouwenraad en andere vertegenwoordigers van maat schappelijke groeperingen. Ook leden van kerken werken op plaatselijk niveau ln het Front samen. Van zeshonderd geestelijken is bekend dat zij actief meewerken." aldus Sarlós. Produktiviteit „Het Volksfront doet mee aan de voorberei ding van verkiezingen. Als er veranderingen in het kabinet moeten worden aangebracht, worden deze eerst in het presidium bespro ken. Ook op lager niveau heeft het Front eigen programma's en fungeert het zelfs ln de dorpen als autonome beweging. De men sen die aan de discussies deelnemen, maken zelf uit waarover zij willen spreken. De partij geeft geen instructies, maar doet hoogstens aanbevelingen. In de praktijk komt het voor dat het Front niet instemt met voorstellen van de partij." aldus Sarlós. „Op het partijcongres zullen geen grote veranderingen worden doorgevoerd," aldus het politburolid. „Er zullen ook geen grote beloften worden gedaan. We blijven bU de lijn van de afgelopen Jaren. Van belang zijn: handhaving van de werkgelegenheid, het stabiliseren van de levensstandaard, de bouw van meer hulzen, scholen enzovoorts, en een verhoging veui de produktiviteit door de werkende bevolking bij te brengen, dat er met het werk niet langer de hand kan worden gelicht. Het tempo ls erg laag en het is heel moeilijk voor de mensen om deze slechte gewoonte af te leren." Met dit jrobleem werden we ook geconfron teerd ln een gesprek met een partijsecreta ris ln het district Györ-Sopron, dat bij de Oostenrijkse grens ligt. Bij de grote Raba fabrieken in dit district zijn onlangs onge veer vierduizend mensen ontslagen omdat zij overbodig waren geworden. Zij moeten ander werk aanvaarden en daarbij doen zich problemen voor. die niet voorzien wa ren. „Het was een harde maatregel," aldus de partijsecretaris, „maar een andere moge lijkheid was er niet. In de toekomst komt efficiency op de eerste plaats en produktivi teit hangt nu eenmaal af van de activiteiten van individuen." Het ontslag van de vierduizend mensen houdt direct verband met het feit dat de Hongaarse ondernemingen zich genood zaakt voelen om hun concurrentiepositie op de wereldmarkt te verbeteren. Automatise ring speelt een grote rol bij bedrijven als Raba. waar niet alleen wagons en tractoren, maar ook motoren en assen worden gefabri ceerd. Machines maken mensen overbodig en in Györ betekende dit eenvoudig dat de minst actieven uit het bedrijf werden ver wijderd. Aanvankelijk leverde deze beslis sing problemen op, maar partij en vakbon den gaven er hun fiat aan. Het voorbeeld dat thans ter navolging is aanbevolen aan de andere ondernemingen, werd gegeven door presldentrdlrecteur Ede Horv&th. lid van het centrale comité van de communistische partij. Op 16-Jarige leeftijd ging hij al in het bedrijf werken Hij werd ln staat gesteld om te studeren en later keerde hij ln het bedrijf terug, waar hij na verloop van tijd met de leiding werd belast. Hoewel hij al tientallen Jaren vergroeid is met Raba, staat hij bekend als een modern manager, die niet voor impopulaire maatre gelen terugschrikt, als het belang van de onderneming dat vraagt. Van mensen als Horv&th verwacht Hongarije veel. Dit Is bet vijfde en laatste artikel in een serie over Hongarije. De vorige verschenen op 12, 14, 17 en 19 maart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7