arter en Reagan nu
tuidelijk koplopers
Premier Cossiga
dient ontslag in
Hongaars partijcongres in teken van de buikriem
Interne strijd in
vluchtelingenkamp
India wil gefaseerde
Russische terugtocht
Riaad weekt N.-Jemen
los van Sowjet-Unie
Moskou ontkent proef
met biologische wapens
ennedy verpletterend verslagen in Illinois
ire »odstraf voor
invallers Gafsa
Scheepsramp India gevlucht nadat er in het kamp hevige gevechten waren
uitgebroken tussen rivaliserende eenheden van de Khmer
nieuw Delhi (DPA) in de Zuid- Serei (de fel anti-communistische Vrije Khmers).
Oplossing van
gijzeling Iran
niet voor 15 mei
tf)ERDAG 20 MAART 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
fe' nCAGO (AF?, AP, Reuter) Na de Amerikaanse voorverkiezingen in de staat Illinois
bben zich duidelijk twee koplopers afgetekend. Bij de Democraten lijkt president Carter Moskou noemde de beweringen giste
et meer te verslaan, uewiji ae ttepuDiiKeinen tot op n
v-< >or de ex-goiverneur van Californië, Ronald Reagan.
)Of|
lofnr VpnnHv Hip hnnntp hpt til New York (282 Democraten
MOSKOU. WASHINGTON (AP.
Reuter) Het Kremlin Is woedend
op de Verenigde Staten na de be
schuldiging dat de Russen proefne
mingen doen met biologische wa
pens. Volgens inlichtingen van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken zijn inwoners van de
Russische industriestad Swerdlowsk
in het voorjaar 1979 blootgesteld aan
ziektekiemen die door een ongeluk
waren vrijgekomen. De ziektekiemen
zouden deel uitmaken van het bacte
riologisch wapenarsenaal van de
Sowjet-Unie.
»t meer te verslaan, tewijl de Republikeinen tot op heden een duidelijke voorkeur hebben
iator Kenndy die hoopte het tij
rk( gunste van zichzelf te kunnen
al en heeft na rtjn nederlaag in Illi-
iai s een gevoelge klap gehad. Bij de
w ublikelnen gold hetzelfde voor
in Andersor die gedoodverfd was
iai winnaar in Illinois, omdat hij uit
Lie staat aftomstig is. Volgens vele
itieke comnentatoren in de Vere
de Staten 2ljn president Carter en
iverneur Beagan niet meer te stop-
De in de vojrverkiezlngen.
;er
de Democraten slaagde Carter
65 proeent van de stemmen te
verkaren terwijl Edward Kennedy
ini ïhts op 40 procent kwam. Waarne-
i bdrs menen dat niet tweederde van
kiezers voor Carter heeft gekozen,
:eri ar eerder tegen Kennedy, die zich
h( Illinois erg onpopulair heeft ge
rst* akt. Verder behaalden Edmund
sp wn 3 procent en Lyndon Larouche
ierpocent van de stemmen.
de Republikeinen wist Ronald
„Aapgan 48 procent van de stemmen
el bemachtigen, terwijl John Ander-
ïhi op 37 procent kwam en George
iits| ib op 11 procent. Philip Crane
mij eg 2 procent van de Republi-
CL ten op zijn hand.
an
«illusie
le^ard Kennedy heeft nu zeven van
acht „primaries" verloren
ikt een zeer gedesillusioneerde in-
oi c na deze laatste dreun. De voor
lezing in Illinois was de grootste
oit {nu toe. Volgende week woensdag
er voorverkiezingen in Connecti-
ie tj(54 democratische en 35 republi-
z ise afgevaardigden) en daarna in
che
New York (282 Democraten en 35
Republikeinen).
President Carter heeft nu al de steun
van 458 van de democratische afge
vaardigden, Kennedy heeft nog maar
de steun van 181 van de in totaal 1666
afgevaardigden
Ronald Reagan kreeg tot nu toe de
steun van 209 van de 998 afgevaardig
den, en zijn tegenstander Anderson
slechts 39. Zowel Kennedy en Ander
son verklaarden gisteren het niet op
te geven. Kennedy gelooft nog in een
grote overwinning in New York en
Anderson zei: „We zijn nog niet be
gonnen met onze strijd."
ren „schaamteloze laster, een nieuw
verzinsel van Amerikaanse propa
ganda". „Er is geen enkele grond voor
deze beweringen", aldus een woord
voerder van het Russische ministerie
van buitenlandse zaken.
De VS en de Sowjet-Unie hebben
belden een verdrag ondertekend
waarin staat dat proefnemingen met
biologische wapens verboden zijn.
Het verdrag ls sedert 1975 van kracht
en is ondertekend door meer dan hon
derd landen. Deze landen mogen
nooit meer biologische wapens ont-
wikkelen, produceren of verwerven
en moeten de voorraden vernietigen
of voor vreedzame doeleinden ge
bruiken.
Woordvoerder David Passage van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken verklaarde gisteren dat
Washington met zijn verzoek om op
heldering Moskou nog niet beschul
digt van schending van het verdrag.
De Amerikanen zijn overigens wel
van plan de zaak zo grondig mogelijk
te onderzoeken. Passage wilde niet de
bron van de berichten over het onge
luk in Swerdlowsk noemen. In febru
ari maakte het Westduitse sensatie
blad Bild melding van een „bacterio
logische explosie" ln een Sowjet-le-
gerkamp nabij Swerdlowsk. Een
Brits blad noemde vorig Jaar herfst
de stad Novosibirsk waar een derge-
lan
NIS (AFP) De procureur-gene-
inltj van het Tunesische hof voor
va4tsveiligheld heeft de doodstraf
dejst tegen de aanvallers van het
ikeC Gafsa.
ukM
111 *feljn requisitoir zei de procureur-
tog-ieraal, Abdelaziz Hamzaoui, niet
'ew(veel aanvallers het betrof. 34 per-
weien zijn indertijd beschuldigd van
1311 rtng tot omverwerping van de re-
wl>Hng. een delict waarop de dood-
on^f op staat in Tunesië.
eiste de procureur-generaal
t Hof de grootste „strengheid",
rit tegen de medeplichtigen
de aanval.
LONDEN, ISLAMABAD
(Reuter, AFP, AP) India
zoekt de steun van landen in
de Aziatische regio voor een
regeling ia Afghanistan waar
in een gefaseerde terugtrek
king van de Russische troe
pen uit dat land wordt voor
gesteld. Zowel de Verenigde
Staten as de Sowjet-Unie
zouden iret de regeling ak
koord gaai. Dit werd door In
diase regeringsfunctionaris
sen meegedeeld.
Tot nu toe leeft het voorstel van de
regering Grndhi echter nog geen
steun gekreten van de Volksrepu
bliek China en evenmin van Pakis
tan, aldus defunctionarissen, die ver
der zeiden cat het voorstel van de
Britse mlnlser van buitenlandse za
ken, Lord Ca-rington, om van Afgha
nistan een n-utrale en niet-gebonden
staat te mdcen „op een betonnen
muur van Rissisch onbegrip stuitte".
Volgens het ndiase voorstel, dat een
maand geleien al werd voorgelegd
aan de Amrikaanse adviseur voor
veiligheldszacen, Zbigniew Brzezlns-
ki, moet er :ussen belde grote mo
gendheden en overeenstemming ko
men over eei voorzichtige de-escala-
tie van de cisis, waarbij de belangen
van de beid mogendheden niet ge
schaad wonen. Verder moeten beide
mogendhedn de pogingen om tot
een vreedzme oplossing te komen
overlaten an regionale machten, zo
dat de crisl uit de sfeer van de koude
oorlog getaald wordt en die koude
oorlog vers gehouden wordt van het
Indiase sibcontinent. Ook moet elk
van de migendheden in het openbaar
bekend naken dat zij niet willen dat
de veillgieid, de onafhankelijkheid
en de nlet-gebondenheid van Afgha
nistan in gevaar komt. Vooral Pakis
tan moet er dan voor zorgen dat er
een eind komt aan de activiteiten van
de moslem-opstandelingen, die vanaf
Pakistaans grondgebied de regering
van Babrak K arm al in Afghanistan
naar het leven staan. Tenslotte moe
ten de Russen, als aan al deze voor
waarden tegemoet gekomen is, begin
nen met de terugtrekking in fasen
van hun troepen. De Indiase regering
vindt dat de Russen vooraf moeten
beloven hun. troepen ooit eens terug
te trekken. Zowel uit Moskou als uit
Washington zouden geen negatieve
geluiden over deze voorstellen geko
men zijn, aldus de Indiërs. China had
helemaal niet gereageerd, maar zou
misschien door Pakistan overgehaald
kunnen worden en Pakistan zelf zo
moeten worden gepaaid door te ver
zekeren dat er aan zijn grenzen niet
geknoeid zal worden.
Voorwaar een mooi plan dat ervan
uitgaat dat de opstandige moslembe
weging vanuit Pakistan aan banden
gelegd kan worden. Daar denken zij
zelf anders over. Herhaalde malen
hebben leiders laten weten de Russen
nooit te zullen accepteren en even
min him zetbaas Babrak Karmal.
Gisteren werd in Pesjawar, tegen de
grens tussen Afghanistan en Pakis
tan bekend gemaakt dat de „Allian
tie van het Afghaanse Verzet" een
voorzitter heeft gekozen, die de revo
lutionaire raad van vijf van de zes
opstandige bewegingen moet lelden.
Het is de 35-Jarige Rasoul Sayaf, ge
promoveerd in Cairo en onder het
bewind van president Mohammed
Daoed in Kaboel gevangen genomen.
Toen Babrak Karmal aan de macht
kwam werd hij vrijgelaten, maar Say
af schijnt hem daar niet erg dankbaar
voor te zijn. Hij vluchtte naar Pakis
tan en werd snel actief in het verzet
tegen Karmal.
Gearresteerde boeren worden in
San Salvador door militairen be
waakt, nadat gevechten zeker 60
mensen het leven hadden gekost.
De boeren verzetten zich tegen
de landhervormingen van de
junta van El Salvador. In dit
Middenamerikaanse land was
het gisteren overigens betrekke
lijk rustig.
BANGKOK (Reuter, ANP) Tienduizenden Cambodjaanse
vluchtelingen zijn gisteren uit het kamp „204", aan de Cam-
0 L bodjaanse kant van de Thaise grens gelegen, naar Thailand
Indiase staat Kerala zijn minstens 35
mensen, meest vrouwen en kinderen, Het Kamp werd ln leder geval tot
verdronken doordat de overbelaste voor gisteren beheerst door „maar-
lijk ongeluk zou zijn gebeurd Novisl-
blrsk wordt geregeld bezocht door
buitenlandse wetenschapsmensen.
Een ongeluk daar zou zeker zijn opge
vallen. Anders ligt het met Swerd
lowsk. een stad van ruim een miljoen
inwoners in de Oeral die gesloten is
voor buitenlanders, omdat er veel be
drijven zijn die voor het Russische
defensieapparaat werken. Sowjet-
dlssldenten met contacten ln deze
stad hebben echter verklaard niets te
hebben gehoord over enig incident ln
Swerdlowsk.
Gisteravond heeft David Passage
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken de beschuldiging
tegen Moskou toegespitst en ver
klaard dat een „belangrijk" aantal
inwoners van Swerdlowsk „misschien
zelfs verscheidene honderden" zou
den zijn gestorven ten gevolge van
een biologisch middel ln april 1979.
KOEWEIT. DEN HAAG (Reuter.
ANP. AFP) De kwestie van de
gijzelaars in de amerikaanse ambas
sade ln Teheran zal niet voor 15 mei
opgelost worden, aldus de Iraanse
ambassadeur in Koeweit. All Shams
Ardakanl, die na een gesprek met
ayatollah Khomeini liet weten dat
„de gijzelaars" op de agenda van het
nieuwe Iraanse parlement geen voor
rang zouden krijgen.
„Binnenlandse problemen zullen de
voorrang krijgen", aldus Ardakanl.
President Bani Sadr en ayatollah
Khomeini hadden beloofd dat het
probleem van de gijzelaars zou wor
den behandeld zodra het parlement
zou zijn gekozen en er een nieuwe
regering was gevormd. Dat heeft bij
menigeen de verwachting gewekt dat
dat nog in april het geval zou zijn
omdat de tweede ronde van de parle
mentsverkiezingen is vastgesteld
voor 4 april.
Inmiddels gaat de telling van de eer
ste ronde nog steeds door. De Islamti-
sche Republikeinse Partij, geleld
door de geestelijkheid, die zich achter
de gijzelhoudende studenten heeft
opgesteld heeft van de tot gister
avond verdeelde 79 zetels er 34 ver
overd. De volgelingen van Bani Sadr.
die gematigder ls en de gijzelings
kwestie snel wil oplossen, hebben 16
zetels, terwijl de overige 29 voor een
aantal kleinere partijen zijn.
Bij het Internationaal Gerechtshof in
Den Haag heeft de Amerikaanse ver
tegenwoordiger meegedeeld dat Was
hington zich wel degelijk bewust was
van het gevaar voor de ambassade als
de VS de ex-sjah ln Amerika zouden
toelaten. Daarom heeft Washington
om garanties gevraagd voor de veilig
heid van de ambassade en die heeft
Washington ook „op heldere en
standvastige" wijze ontvangen, aldus
Roberts Owen. „BIJ drie verschillen
de gelegenheiden hebben de Iraanse
autoriteiten Washington laten weten
dat de Amerikaanse diplomatieke
missie geen gevaar zou lopen".
veerboot waarmee meer dan 200 men
sen van een religieus feest naar huis
terugkeerden omsloeg.
ROME (Reuter, AP) Voorda hij zijn ontslag aanbood heeft
de Italiaanse premier Cossiga opgeroepen tot een landelijke
strijd tegen het terrorisme. Ook gisteren werd weer een hoge
magistraat doodgeschoten.
nieuwe premier van Zimbawe Robert Mugabe ln gesprek met zijn
uister van binnenlandse zakerfoshua Nkomo op de eerste dag dat zij zich
t parlement vertoonden. Ht parlement koos gisteren de veertig leden
Je senaat. Premier Mugalyheeft overigens al met grote arbeidsonrust
aken. Ongeveer 4000 arbeJers staakten de laatste dagen, omdat ze een
r loon wensten en boventon vreesden dat hun pensioen genationali-
I zou worden. De grootst goudmijn van Zimbabwe moest onder meer
i vanwege de staking. De stakers werden gisteren door de nieuwe
ig met ontslag bedrefd als zij niet vandaag weer aan het werk
iden gaan.
In Milaan werd de officier van justitie
Ouldo Galli door twee mannen en een
vrouw gedood ln een kantoor op het
universiteitscomplex. Hij was de der
de Italiaanse hoge functionaris in de
rechterlijke macht die de laatste vier
dagen werd gedood.
De aanvallers die zouden behoren tot
de frontlinie-organisatie Prima Linea
wisten te ontkomen, nadat zij een
traangasgranaat hadden gegooid.
Premier Cossiga gaf voor de laatste
maal zijn visie op de knellende pro
blemen in Italië, voordat hij zijn ont-,
slag aanbood aan president Sandro
Pertini. Het kabinet kwam gister
avond bijeen om een laatste poging
te wagen Cossiga in het zadel te hou
den. Dit was echter onmogelijk.
De regering Cossiga die op een zeer
schalk" Van Saren, die met gewapen
de Vrije Khmers de rest van de vluch
telingen onder de duim hield. Het
kamp werd sinds zondag niet meer
door het Internationale Rode Kruis
van voedsel, medicijnen en andere
hulpgoederen voorzien omdat de vei
ligheid van medewerkers van het
Rode Kruis in gevaar was gekomen.
In Bangkok werd gisteren gezegd dat
een groep strijders van de Khmer
Serei pogingen had ondernomen Van
Saren af te zetten, waarbij het tot een
vuurgevecht was gekomen. Er zou
den enige tientallen doden gevallen
zijn. Van Saren zelf vertelde gisteren
dat er sprake was van een Vietname
se aanval op „zijn" kamp. De vluchte
lingen proberen nu massaal de Thai
se grens over te trekken om opgeno
men te worden in het Khao I Dang
kamp, dat aan de Thaise kant van de
grens ligt. Als reden voor hun her
nieuwde vlucht geven zij de gevech
ten op en het feit dat er geen hulpgoe-
NEW YORK, CAIRO (Reuter, AP) Noord-Jemen keert zich
af van de Sowjet-Unie en van zijn communistische zuiderbuur
Zuid-Jemen. Met veel geld en beloften over economische
steun heeft met name Saoedl-Arablë dit voor elkaar gekregen.
zwakke basis steunde, heeft onlangs
de steun verloren van de Socialisti
sche partij, die herhaalde malen heeft deren meer in het kamp komen,
aangedrongen op een regering van
na-tionale eenheid, waarin ook com
munisten zitting hebben. De chris-
Naast de Khmer Serei bevechten ook
troepen van de Rode Khmer nog
steeds het Vietnamese leger. Hun lel-
tendemocraten weigeren echter met der Khleu Samphan, die begin .dit
de communisten samen te werken.
De christendemocraten hebben Italië
dat sedert de tweede wereldoorlog 38
kabinetten heeft gekend de afgelo
pen 35 Jaar bestuurd.
Vewacht werd dat Cossiga opnieuw
gevraagd zou worden een kabinet te
vormen. De socialisten hebben voor
gesteld een regering van vijf partijen
te vormen geleld door een socialisti
sche premier. Naast de christendemo
craten zouden socialisten, republikei
nen, liberalen en sociaal-democraten
daaraan moeten meedoen.
Jaar Pol Pot opvolgde, is gisteren uit
China vertrokken. Waar hij heen gaat
is niet bekend gemaakt, maar waar
schijnlijk vliegt hij gewoon naar
Bangkok om van daar zich bij zijn
strijdmakkers in Cambodja te voe
gen. De Chinese minister van buiten
landse zaken, Huang Hua, die giste
ren van Singapore naar Hong Kong
vloog, liet weten dat zijn regering het
verzet tegen het Vietnamese leger in
Cambodja zal blijven steunen, „hoe
wel China geen tegenstander is van
een politieke oplossing van het Cam
bodjaanse probleem
In het Egyptische Cairo werd gisteren
bekendgemaakt dat de regering ln de
Noordjemenltlsche hoofdstad Sanaa
erin had toegestemd ongeveer hon
derd Russische adviseurs terug te
sturen naar Moskou ln ruil voor Saoe-
dlsche economische steun. Gepraat
werd over 600 miljoen gulden con
tant. Eerder al maakte de New York
Times bekend dat de regering van
Noord-Jemen had Ingestemd met een
Saoedlsch voorstel geen enkele mili
taire hulp meer aan te nemen van de
Sowjet-Unie.
Noord-Jemen zal ook geen burgers
meer naar Moskou sturen om daar te
worden opgeleid. Verder ging het be
wind ermee akkoord om plannen tot
een verbetering van de relaties met
Zuid-Jemen in de ijskast te zetten.
Begin vorig jaar voerden belde Je-
mens een grens oorlog, waarna de Ver
enigde Staten besloten Noord-Jemen
te voorzien van wapentuig. Saoedi-
Arablë kondigde toen aan de wapens
te financieren. Belde landen zijn be
vreesd voor het verder oprukken van
de Russische invloed aan de zuidpunt
van het Arabisch schiereiland. Maar
onverwachts sloot de Noordjemenltl
sche president All Abdoelah Salem
een overeenkomst met Moskou, dat
toen ook wapens stuurde. Waarna
Saoedi-Arablë de financiële hulp
stopzette. De betrekkingen tussen
Noord-Jemen en 8aoedl-Arablë wer
den nog slechter na een treffen van
belde legermachten bij de Saoedl-
sche stad Nalran. Na de Russische
ingreep ln Afghanistan, ontvingen
volgens Egyptische zegslieden het be
wind ln Riaad en dat in 8anaa een
rapport van de Amerikaanse inlich
tingendienst CIA waarin gezegd werd
dat Moskou van plan was Noord-Je
men aan te pakken. Waarna „ze ook
in Noord-Jemen verstandig werden",
aldus de bronnen en toenadering
zochten tot Saoedl-Arablë. dat in eer
ste instantie daar niet veel voor voel
de. omdat het zich door Noord-Jemen
verraden voelde. Maar alles schijnt
nu keurig geregeld te zijn. Noordje
menltlsche deskundigen, die voor
verdere training naar Moskou zouden
gaan. vertrekken nu naar Pakistan en
Riaad betaalt de onkosten. De here
niging van Noord- en Zuld-Jemen. die
al in de pen was, gaat, voorlopig al
thans, niet door.
or J. den Boef
(EDAPEST 'wee joden komen elkaar na vele jaren tegen. De één
a. lagt: „Mandelbum, hoe gaat het met je zonen?" De ander antwoordt:
ét Mozes gaatnet heel goed, die woont in Frankrijk. Hij ging vijf keer
Jlhet, maar is M een rijk man. Chaim is ook erg tevreden, die is officier
de parachutsten in Israël. Tien keer liep hij verwondingen op, maar
maakt het lest. Alleen de jongste, Salomo, is een avonturier. Hij is
^"hctionaris vri een partijcomité hier in Boedapest."
3071 telbaar zijn denoppen die in Hongarije
koste van de^ommunistische partij en
r functionarisen worden getapt Die
r de zonen vn Mandelbaum is een heel
sr Landelijke vegeleken bij de cynische
•os" [>pen, die invroeger jaren de ronde de-
j §51. toen de Dngaarse Socialistische Ar-
lerspartij (zals de communistische par-
■"•fficieel hee» nog niet de flexibiliteit kon
rengen. di haar optreden thans ken-
'kt. Telken als er spanningen ontstaan,
vo^nen de Hhgaren met nieuwe moppen
/OB ir de dag.
udse
evj< laatste vrtelt het politburolid Istvan
a lós tijder. een gesprek in het gebouw
het Patiottische Volksfront in Boeda-
Op de raag of hij een van de nieuwste
)en karvertellen. gaat hij niet in hij
Ijst nar de mensen die ons pad nog
:n krulsn voor het vertrek uit Honga-
Het politburolid maakt de opmerking over
de moppen naar aanleiding van de proble
men. waarmee Hongarije wordt geconfron
teerd aan de vooravond van het belangrijke
twaalfde partijcongres, dat maandag be
gint. Het belangrijkste onderwerp daar wor
den de plannen voor de komende vijf jaar.
„Het nieuwe vijfjarenplan is maandenlang
voorbereid in verschillende instituten." ver
telt Isvan Sarlós. „Een rapport over hetgeen
werd bereikt tot 1980 heeft geruime tijd
gecirculeerd. Iedereen kan van de plannen
op de hoogte zijn en heeft een kans gehad
om zijn mening er over kenbaar te maken.
De reacties, ook van organisaties en weten
schappelijke instituten, zijn talrijk geweest
Eén ding was duidelijk: men gaat akkoord
met het partijbeleid op binnen en buiten
lands gebied."
Het politburolid vertelt dat een van de
grote problemen van Hongarije is, dat er
een oplossing moet worden gevonden voor
de Jonge mensen, die elk Jaar weer in het
arbeidsproces worden opgenomen en een
gezin willen stichten. Ook de bejaarden met
lage pensioenen moeten eerst worden ge
holpen. Verder moet er meer aandacht wor
den besteed aan de eenzamen, zowel in de
steden als op het platteland, waar de pro
blemen nogal van elkaar verschillen. Om
dit alles te kunnen verwezenlijken heeft
men heel veel geld nodig.
De partij zelf neemt geen concrete beslissin
gen. maar speelt volgens 8arlós voorname
lijk een adviserende rol. „Zij analyseert en
geeft aanbevelingen aan de regering voor
praktische maatregelen zoals de hervor
ming van de produktie, de wijziging van de
structuur van het produktieproces, het li
quideren van economische eenheden, die
niet langer aan de produktie-elsen voldoen.
Van de ondernemingen wordt verwacht dat
zij zelf met produktievoorstellen komen en
met investeringsplannen. Op de uitvoering
daarvan wordt controle uitgeoefend."
Volksfront
„Een belangrijke rol speelt ln Hongarije het
zogenoemde Patriottisch volksfront, dat
geen leden heeft, maar de bevolking in staat
stelt, mee te denken met partij en parle
ment," aldus het politburolid Sarlós.
„Iedereen kan als hij of zij wil overal aan
meedoen, zonder dat er een verklaring voor
behoeft te worden gegeven. Mensen met een
heel verschillende manier van leven werken
samen. Vorige maand was er een discussie
over de economische situatie. Ook wordt er
gesproken over de opvoeding, de relatie
tussen school en gezin, zigeuners en natio
nale minderheden."
Het nationale presidium van het Front telt
41 leden, van wie een groot deel geen lid van
de communistische partij is. Onder deze 41
leden zijn parlementariërs, een vakbonds
leider, een minister en twee vice-ministers,
twee leiders van ondernemingen, vakbonds
leden uit industrie en landbouw, kerkelijke
leiders, de voorzitter van de Vrouwenraad
en andere vertegenwoordigers van maat
schappelijke groeperingen. Ook leden van
kerken werken op plaatselijk niveau ln het
Front samen. Van zeshonderd geestelijken
is bekend dat zij actief meewerken." aldus
Sarlós.
Produktiviteit
„Het Volksfront doet mee aan de voorberei
ding van verkiezingen. Als er veranderingen
in het kabinet moeten worden aangebracht,
worden deze eerst in het presidium bespro
ken. Ook op lager niveau heeft het Front
eigen programma's en fungeert het zelfs ln
de dorpen als autonome beweging. De men
sen die aan de discussies deelnemen, maken
zelf uit waarover zij willen spreken. De
partij geeft geen instructies, maar doet
hoogstens aanbevelingen. In de praktijk
komt het voor dat het Front niet instemt
met voorstellen van de partij." aldus Sarlós.
„Op het partijcongres zullen geen grote
veranderingen worden doorgevoerd," aldus
het politburolid. „Er zullen ook geen grote
beloften worden gedaan. We blijven bU de
lijn van de afgelopen Jaren. Van belang zijn:
handhaving van de werkgelegenheid, het
stabiliseren van de levensstandaard, de
bouw van meer hulzen, scholen enzovoorts,
en een verhoging veui de produktiviteit door
de werkende bevolking bij te brengen, dat
er met het werk niet langer de hand kan
worden gelicht. Het tempo ls erg laag en het
is heel moeilijk voor de mensen om deze
slechte gewoonte af te leren."
Met dit jrobleem werden we ook geconfron
teerd ln een gesprek met een partijsecreta
ris ln het district Györ-Sopron, dat bij de
Oostenrijkse grens ligt. Bij de grote Raba
fabrieken in dit district zijn onlangs onge
veer vierduizend mensen ontslagen omdat
zij overbodig waren geworden. Zij moeten
ander werk aanvaarden en daarbij doen
zich problemen voor. die niet voorzien wa
ren. „Het was een harde maatregel," aldus
de partijsecretaris, „maar een andere moge
lijkheid was er niet. In de toekomst komt
efficiency op de eerste plaats en produktivi
teit hangt nu eenmaal af van de activiteiten
van individuen."
Het ontslag van de vierduizend mensen
houdt direct verband met het feit dat de
Hongaarse ondernemingen zich genood
zaakt voelen om hun concurrentiepositie op
de wereldmarkt te verbeteren. Automatise
ring speelt een grote rol bij bedrijven als
Raba. waar niet alleen wagons en tractoren,
maar ook motoren en assen worden gefabri
ceerd. Machines maken mensen overbodig
en in Györ betekende dit eenvoudig dat de
minst actieven uit het bedrijf werden ver
wijderd. Aanvankelijk leverde deze beslis
sing problemen op, maar partij en vakbon
den gaven er hun fiat aan.
Het voorbeeld dat thans ter navolging is
aanbevolen aan de andere ondernemingen,
werd gegeven door presldentrdlrecteur Ede
Horv&th. lid van het centrale comité van de
communistische partij. Op 16-Jarige leeftijd
ging hij al in het bedrijf werken Hij werd ln
staat gesteld om te studeren en later keerde
hij ln het bedrijf terug, waar hij na verloop
van tijd met de leiding werd belast.
Hoewel hij al tientallen Jaren vergroeid is
met Raba, staat hij bekend als een modern
manager, die niet voor impopulaire maatre
gelen terugschrikt, als het belang van de
onderneming dat vraagt. Van mensen als
Horv&th verwacht Hongarije veel.
Dit Is bet vijfde en laatste artikel in een
serie over Hongarije. De vorige verschenen
op 12, 14, 17 en 19 maart.