skening van een lezer
ouw
commentaar
^STRUMENTEHFABRJEKEN /N OQST-6RON/N<$EN
™JZ/E/K( 'TROORPERL/CHr OF R LUCRESP/E^EUR^f
roban, de redder van kinderen
ntjes' kandidatuur
;en spel
Sprookje
Werkelijkheid
Agenda
zomertijd
onderonsje
tarzan
BINNENLAND
TROUW/KWARTETH S 5
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENT
Redaktie: Hans Goslinga
l of Willem Aantjes kan of mag terugkeren in
rede Kamer is niet afgedaan met het besluit van
Jgemeen bestuur om Aantjes' naam af te voeren
|e advieslijst. Een ARP kent een voorbeeldige
atische procedure voor het vaststellen van de
jeve kandidatenlijst, waarbij ook de kiesvereni-
n en de partijraad de kans krijgen invloed uit te
Jt te betreuren dat het algemeen bestuur niet de
ie voordracht van het dagelijks bestuur heeft
Dit klemt temeer, daar twee van de drie
iet algemeen bestuur gegeven overwegingen
'en dat eerder een taktisch dan een principieel
?u^n richtsnoer is geweest. Er is rondom deze zaak
vat lawaai en geblaas geproduceerd, maar van
rincipieel denkende partij als de ARP had je
;raag verwacht dat ze duidelijk zou laten weten
ok voor de politiek geldt dat in beginsel ieder
11 iedere dag weer opnieuw mag beginnen. Nu
bij voorbaat vast te stellen dat men „niet
ligd is, dat het functioneren in de praktische
k nog tot de reële mogelijkheden behoort",
aan dat men gevoeliger is voor dreigementen
:nstig zou zijn voor een partij, die net iets meer
leert dan de andere.
:prtr, maar het is niet anders en laten we dat er
u :n dosis praktische zin onzerzijds aan toevoegen
aa is in deze omstandigheden waarschijnlijk ook
uk irstandig als nu plotseling de volgende ronden
ita
ite
zij
m||-,
ïei
J4-
raj
uding van FNV en CNV illustreert nog eens,
r de vakbeweging zich door het treffen van een
latregel buitenspel gezet gevoelt. Het CNV
Ku dit tot uitdrukking door zelfs het contrat met
-he lement over de invulling van de loonmaatregel
iter reken, de FNV ging nog een stapje verder. De
tieraad zal nauwkeurig nagaan, welke moge-
lspj en de loonmaatregel nog biedt om zoveel
y jk tegemoet te kunnen komen aan de wensen
1 ei leden. In feite is het een verkapte oproep aan
den, zo niet in strijd met de letter dan toch op
-,p nst in strijd met de geest van de loonmaatregel
k< leien. In hoeverre de FNV hiermee op gespan-
?erji et zou komen te staan met de regels van de
>grt enta're democratie, zal overigens nog moeten
vei
•Tai
3 Mfc nu meteen het gelijk of het ongelijk bij de ene
rai indere partij te willen zoeken kan het zijn nut
i, er nog eens op te wijzen, dat de verschillen
een|cs alles, niet zo gek groot zijn. Bij alle wapen-
ie E|
het
i va
van de procedure zouden worden gebruikt om Aan
tjes alsnog op te hijsen naar een plaats onder de eerste
tien of twaalf.
Aantjes hoort echter wèl op de lijst. Want al hebben
natuurlijk alleen de AR-leden recht zich uit te spre
ken over de opstelling van de lijst; ook de kiezers (het
volk achter de leden, om een oude AR-stelling even
te variëren) dienen het recht te hebben zich uit te
spreken over deze in onze parlementaire geschiedenis
unieke zaak. Aantjes heeft gezwegen over zijn levens
houding in de laatste oorlogsjaren. Zeker, maar ook
over wat er daarna gebeurd is, past een oordeel en die
twee dienen tegen elkaar afgewogen te worden.
Een plaats, ergens onder aan de lijst die de kiezers de
gelegenheid geeft gebruik te maken van het hun in de
Kieswet gegeven recht om een voorkeurstem uit te
brengen, lijkt ons daarom in de gegeven omstandighe
den de beste oplossing.
Als straks bij het tellen van de stemmen zou blijken
dat Aantjes alsnog op grond van een uitspraak van de
CDA-kiezers een plaats krijgt in de Tweede Kamer
(en bij de laatste verkiezingen was Aantjes door het
systeem van voorkeurstemmen op zijn eentje al goed
voor twee CD A-zetels), dan lijkt het niet minder dan
een zaak van eenvoudige democratische rechtvaardig
heid om Aantjes de gelegenheid te geven ook weer
reëel in de praktische politiek te functioneren.
gekletter gaat het in feite om een half procent meer of
minder koopkracht. In dat perspectief wegen de
vraagtekens die achter de opstelling van de partijen
kunnen worden gezet, zwaar.
Afgezien daarvan is het een goede zaak, dat het
kabinet tegelijkertijd met de loonmaatregel het tot op
heden onbeheerste deel van de loonvorming, name
lijk de perodieken, promoties en dergelijke, aan
banden heeft gelegd.
Dit zogenaamde incidentele deel van het loon bete
kent in de praktijk niet zelden een bevoordeling van
de sterken boven de zwakken. Derhalve is het een
welbewuste keuze van het kabinet, de pijn zo eerlijk
mogelijk te verdelen. Het is wel opvallend, dat het
kabinet die lijn bij de gewone loonvorming in mindere
mate heeft willen volgen. De hogere inkomens zullen
weliswaar meer koopkracht moeten inleveren dan de
lagere maar die verschillen zijn te gering. Op dit
punt zal de regering met krachtiger argumenten
moeten komen.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
'vaï_ O n
Er was eens een karavaan die aan
een lange reis begon. Het werd geen
gemakkelijke tocht. Telkens bra
ken er moeilijkheden uit. Dan
moest de leider van de karavaan
eraan te pas komen om de boel te
sussen.
Gelukkig was deze leider een opti
mistische natuur. Sommigen von
den hem zelfs een beetje naïef. Als
er weer eens onenigheid was, riep
hij blijmoedig tegen toegesnelde
verslaggevers: „De honden blaffen,
maar de karavaan trekt verder."
De bron van die voortdurende pro
blemen was. dat de karavaan uit
drie verschillende groepen bestond.
Ze hadden besloten voortaan sa
men op te trekken, omdat ze elk
afzonderlijk nauwelijks stand kon
den houden tegen vijandelijke
stammen en steeds meer mensen
verloren.
De leider was hier heel sterk van
doordrongen. Hij behoorde tot de
groep die de meeste verliezen had
geleden en hij hamerde er dan ook
bij herhaling op dat eendracht
macht maakt. Daarom noemden ze
hem Eenkamp en omdat hij in zijn
eenvoud iets heiligs had werd het al
gauw St. Eenkamp.
Het ideaal dat St. Eenkamp zijn
reisgenoten voorhield, was een
groot kasteel onder één dak. Daar
zouden ze veilig zijn. Dat was het
einddoel van de reis.
Nu liep er in de karavaan een hond
mee die bijzonder nukkig was. maar
ook heel knap. Dikwijls rende hij de
karavaan vooruit en dan kon je hem
aantreffen zoekend met zijn neus in
de wind. Even later wees hij feilloos
de richting aan die de anderen
moesten volgen.
Aanvankelijk liep iedereen met de
hond weg. Hij werd geprezen en
over de kop geaaid. „Een prachtige
koers," zeiden ze, „deze hond is
goud waard." Sindsdien was dat
zijn naam, Goudwaard.
Gedurende de reis veranderde er
echter iets in de houding tegenover
Goudwaard. Hij begon irritaties op
te wekken. Telkens als de karavan
dacht dat ze lekker op koers lag,
rende Goudwaard vooruit, ging
dwars over de weg liggen en blafte:
„Wij wijken van de koers af."
Aanvankelijk werd er nog wel naar
hem geluisterd. Per slot van reke
ning had hij veel volgelingen. De
eerste keer stelde men zelfs een
groep van wijze lieden in die moest
onderzoeken of Goudwaard gelijk
had. Dat was slim bedacht, want
zolang het onderzoek gaande was,
dachten de leiders, zou de hond zich
wel koest houden.
Dat klopte. Lange tijd hoorde men
niets van Goudwaard. totdat er zich
gebeurtenissen voordeden die de
karavaan in rep en roer brachten en
grote verdeeldheid veroorzaakten.
Bij Goudwaard waren alle haren
rechtovereind gaan staan. Hij
stormde weer vooruit, posteerde
zich opnieuw dwars over de weg en
gromde: „Als dat zo doorgaat, ver
laat ik de karavaan, tenzij er een
wonder gebeurt."
Daarna vertrok hij voor een poosje
naar een ver land. In de karavaan
duurde het gebakkelei voort. Vrien
den van St. Eenkamp zeiden, dat ze
zin hadden die Goudwaard eens
flink op zijn staart te trappen. Een
kamp zelf liet zich diplomatieker
uit. Hij zei: „Het stormt bij ons,
juist nu kunnen we niemand
Maar intussen zaten de volgelingen
van Goudwaard bij elkaar om zich
af te vragen of ze de karavaan niet
beter konden verlaten. Ze kwamen
al een hele tijd in stilte bijeen om
dat ze bezorgd waren over de koers.
Uiteindelijk besloten ze te blijven,
als waakhonden.
De vrienden van St. Eenkamp ston
den meteen weer op hun achterste
benen. Aantjes waren ze nu kwijt;
karavaantjes in de grote karavaan
konden ze ook niet gebruiken. Dat
bracht de eenheid in gevaar. Ze
bestreden de groep te vuur en te
zwaard.
Toen de volgelingen van Goud
waard op een dag een grote bijeen
komst belegden, besloot St. Een
kamp er naartoe te gaan om ze eens
flink de waarheid te zeggen. Menig
een hield zijn hart vast. Zou dat wel
goed aflopen?
Het zou een ijzeren wet zijn, dat een
moordenaar altijd teruggaat naar
de plaats van de misdaad. Het be
wijs dat deze wetmatigheid ook
voor het slachtoffer kan gelden, le
verde dit weekeinde de werkgroep
„Niet bij brood alleen".
Deze blaffende honden in het CDA
hielden zaterdag hun eerste open
bare congres in Dronten, op dezelf
de plaats en in dezelfde ruimte waar
op de kop af drie maanden eerder
het grote CDA een aanslag deed op
hun vertrouwen in de christen-de
mocratische politiek.
CDA-voorzitter Steenkamp. die
zich tegen wil en dank naar deze
bijeenkomst had begeven, zei dat
de symbolische betekenis van deze
opzet hem niet was ontgaan. Had
hij ook in de gaten, dat de stoelen
vergeleken bij de vorige keer nu
overdwars stonden?
Het congres trok ongeveer achthon
derd bezoekers en dat is voor een
politieke bijeenkomst op de vrije
zaterdag erg veel. Bovendien wees
niets erop, dat men hier van doen
had met een amateuristisch clubje
dat zijn eerste openbare presentatie
ziet mislukken in stunteligheden.
Het congres was professioneel geor
ganiseerd en liep als een geoliede
machine. Als daar niet de hand van
de Mannenbroeders achter zat.
Ze waren gewoon weer even onder
elkaar, de anti-revolutionairen, en
Steenkamp moet zich gevoeld heb
ben als een inwoner van Jericho die
een vreemd volk een eerste ronde
om de stadsmuren ziet trekken en
weet wat er zal gebeuren als zich
dat nog zes keer herhaalt.
Maar in plaats van een touw uit zijn
venster te weipen, zette de CDA-
voorzitter de beuk er in. Dat gebeur
de volgens het vertrouwde recept
van eerst aaien en vervolgens uitha
len. Die reprimandes vielen slecht
en bleven hangen.
Er klonk hoongelach toen hij zei.
dat het CDA zeer veel mogelijkhe
den biedt in het uiten van menin
gen. en boe-geroep op zijn retori
sche vraag, of de werkgroep niet
bezig is de toelaatbare grenzen te
overschrijden.
Steenkamp scoorde meteen een
punt. „Dat boe-geroep doet mij her
inneren aan het congres van drie
maanden geleden." Van dat ogen
blik af maakte vanaf het podium
werkgroepvoorzitter Weststrate be
zwerende gebaren wanneer er uit de
zaai afkeurende reacties kwamen.
De aanleiding voor de werkgroep
om in het volle daglicht te treden
was juist het allesoverheersende ap
plaus op het grote CDA-congres dat
elke kritiek overstemde. Hier moest
nu het goede voorbeeld worden
gegeven.
Het belette de zaal niet verontwaar
digd te loeien, toen Steenkamp de
werkgroep een elitair optreden ver
weet door het evangelie voor zich te
monopoliseren. Een begrijpelijke
reactie, want waar men de blik ook
wendde, een elite viel niet waar te
nemen, in de zaal noch achter de
bestuurstafel. In politieke termen
zou je moeten zeggen: een beweging
aan de basis.
De voorzitter van de werkgroep
oogt en spreekt als een modale gere
formeerde ouderling. Hij is een
voormalig locaal en regionaal be
stuurder en geen politiek zwaarge
wicht. Zijn openingsrede was wijd
lopig en vrijwel elke passage begon
of eindigde met het woord 'gerech
tigheid'.
Men kan ook te veel van het goede
krijgen, maar het was duidelijk, de
heer Weststrate beleefde hier zijn
'finest hours'. Het kon hem ook niet
lang genoeg duren Telkens zwierf
hij met machtige uithalen weg van
de tekst die vooraf aan de pers was
verstrekt, maakte dan weer kleine
tussensprintjes om opnieuw een
lange zijstraat in te slaan.
Na deze voorganger was het de
beurt aan de echte prediker, de her
der van deze kritische kudde. prof.
Goudzwaard, die. in inktzwarte
woorden de afgoden van deze tijd
schilderde, de wapens en de mate
riële vooruitgang. Hij betoogde, dat
deze goden bedriegers zijn omdat
de veiligheid en het geluk dat zij
voorspiegelen schijn is.
Goudzwaard riep op tot noodspron
gen voor we met ons allen in de
afgrond tuimelen en hij pleitte voor
een nieuw fundamentalisme, terug
naar de bronnen. Willem van Oran
je. Isaflc da Costa en Groen van
Prins terer.
Het ging erin ais koek en daarna
moest Steenkamp. Een psycholo
gisch nadeel, hetgeen bleek. Na zijn
kapittelende boodschap verliet de
CDA-voorzitter ijlings het congres.
„Niet erg verstandig." zei een CDA-
Kamerlid. „Hij heeft zich gedragen
als een bovenmeester die de klas
bestraffend toespreekt en vervol
gens het lokaal verlaat." Volgens
het Kamerlid ware het beter ge
weest als de CDA-voorzitter was
gebleven.
Maar Steenkamp zal het gevoel
hebben gehad, dat hij tot het uiter
ste was gegaan Want hij wilde zelf
helemaal niet komen. Ook de voor
zitters van KVP en CHU vonden,
dat hij niet moest gaan. Dat zou
worden uitgelegd als een erkenning
van de werkgroep, die men liever
vandaag dan morgen in rook ziet
opgaan.
Maar het CDA-bestuur meende in
meerderheid, dat de koninklijke
weg moest worden bewandeld.
Geen bestrijding van de werkgroep
via achterkamertjespolitiek. Dus
Steenkamp ging. Maar dat hij zo
hard zou uitvallen, is hem niet door
iedereen in dank afgenomen.
De AR-vleugel in het CDA vreest,
dat de werkgroep daardoor in een
isolement wordt gedrongen, terwijl
het CDA er beter aan zou doen van
de activiteiten te profiteren. Gezien
de niet geringe steun die de groep
van de basis ondervindt zou dat
verstandiger zijn.
De karavaan trekt verder, maar de
kamelen worden in het zicht van de
fusie steeds banger. Steenkamp en
de zijnen zien de eenheid in gevaar
komen. Weten zij dan niet dat blaf
fende honden niet bijten?
De Tweede Kamer beslist vanmid
dag wanneer het debat over de loon
maatregel wordt gehouden, komen
de donderdag of volgende week
dinsdag. Op de agenda van deze
week staan enkele voorstellen tot
grondwetswijziging, een spoedde
bat over het subsidiebeleid voor het
toneel en wijziging van de wet op de
investeringsrekening.
De Eerste Kamer maakt vandaag
de behandeling van de defensiebe
groting af en begint aan de begro
ting volkshuisvesting.
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENTE
Wie iets van honden afweet, weet
meestal wel dat een Ierse wolfs
hond het grootste hondenras ter
wereld is. Zo groot, dat zijn kop
zich haast ter hoogte van je
schouders bevindt als zo'n hond
onverhoeds naast je staat. Bij die
beperkte kennis blijft het wel
zo'n beetje, gewoon omdat je de
soort vrijwel nooit ziet, behalve
op tentoonstellingen dan. Er
moeten er maar een paar hon
derd van op de hele wereld zijn.
Geen wonder dus, dat de bewo
ners van de Hanratstraat in de
Utrechtse wijk Zuilen hun mede
bewoner J. Steintjes eerst wat
schichtig uit de weg gingen toen
hij een paar maanden geleden
met Roban op de proppen kwam.
Roban is zo'n wolfshond, nog
geen drie Jaar oud, maar nu al
tachtig kilo zwaar en met ge
strekte voorpoten wel 27» meter
hoog als ie op zijn achterpoten
staat. Maar toch heeft de hond
het in de korte tijd dat hij in
Zuilen woont, niet alleen ge
bracht tot de trots van de baas.
maar ook van minstens de hele
straat. Want intussen is iedereen
in de buurt er wel achter: Roban
doet geen vlieg kwaad. Integen
deel. een paar weken geleden
heeft hij nog een kind gered, en
dat was niet voor het eerst. Drie
Utrechtse kinderen hebben hun
leven al aan de hond te danken.
Het eerste haalde hij uit het wa
ter, het tweede en derde kind kon
hij nog net (voorzichtig) pakken
toen ze onder een auto dreigden
te raken.
Die laatste keer was Roban
uiteraard met de baas, die elke
ochtend vele kilometers met hem
fietst. Goed voor de baas en goed
voor de hond die veel beweging
nodig heeft. De heer Steintjes:
„Roban blijft vaak altijd vlak bij
me, en die ochtend zag ik een
kind van een Jaar of vijf, zes, dat
op het punt stond op de drukke
Amsterdamsestraatweg te stap
pen. Dat zou nooit goed kunnen
gaan, dus gaf ik de hond op
dracht dat kind bij het verkeer
weg te halen. Net toen het van de
stoep wilde stappen, greep Ro
ban de pols van de kleine en trok
hem terug op de stoep. Had ie dat
niet gedaan, dan was hij zeker
onder een auto gekomen."
Roban is een cadeau-,.tje" van
vader Steintjes voor zoon Mark,
vier Jaar, die elke dag trouw door
zijn hond van de kleuterschool
gehaald wordt. Eigenlijk is Mark
niet het enige kind thuis, want
„we beschouwen Roban ook als
een kind". Een gehoorzaam en
ontzettend lief „kind" bovendien,
want hoewel een hond van dit
super-formaat altijd wel trek zal
hebben blijft hij, welopgevoed
als ie is, zelfs netjes af van een
smakelijke karbonade vlak voor
z'n hondeneus. Bedelen aan tafel
is er niet bij; daar staat hij letter
lijk en figuurlijk boven. Roban
krijgt dan ook voldoende te eten,
dat kun je wel zeggen: een kilo
pens, een kilo hart. een kilo lever,
een heel bruin brood, een pond
appelen en een pond peren, elke
dag weer. En dan drinkt hij er
nog eens zes liter water bij, zodat
zijn maag echt wel vol is. Roban
is niet alleen erg op de kleine en
de grote baas plus het vrouwtje
gesteld, maar werpt zich ook op
als beschermer van de andere
dieren in huis: een zevenjarig
straathondje, een bouvierpup en
het dwergkonijntje („als ik het
konijn tussen Robans poten leg,
likt ie het helemaal schoon").
Mensen die nog nooit een Ierse
wolfshond gezien hebben, schrik
ken misschien wel even als ze
zo'n gevaarte tegenkomen. Maar
voor Roban lijkt niemand bang.
Kinderen uit de straat gaan met
hem wandelen, en „als ik met
hem in het centrum van de stad
loop, haalt iedereen hem aan. Je
ziet zó dat het echt een goedig
dier is."
Trotse baas Steintjes en zijn
•hond Roban.
Een dag nadat in Engeland de
klok op zomertijd gezet is. zijn er
sneeuwstormen boven grote de
len van het land losgebarsten.
Hier en daar zwiepte de storm de
sneeuw tot twintig centimeter
hoogte op, en na een lange,
sneeuwvrije winter zijn nu ineens
de wegen glad en gevaarlijk ge
worden. vooral in het noorden
van het land en in Wales. Het
.zomerweer" heeft al één slacht-
offer geëist, een chauffeur, die
slipte en met zijn vrachtwagen in
de buurt van de stad Wolver
hampton kantelde. „Het lijkt er
op, dat de winter alsnog is geko
men om wraak te nemen," aldus
een woordvoerder van de Britse
ANWB.
Alle 145 diplomatenvrouwen wa
ren er. op het muzikale partijtje
dat mevrouw Rosalynn Carter,
vrouw van de Amerikaanse presi
dent, jaarlijks voor de vrouwen
van diplomaten in Washington
geeft. Voor de muziek begon,
dronken de dames zo heten
vrouwen van ambassadeurs en
attaché s thee in de salon van
het Witte Huis. De vrouwen van
de langst in Washington hulzen-
de diplomaten mochten aan het
tafeltje van de presidentsvrouw
zitten, die van Ivoorkust. Soma
lië. Senegal en mevrouw Anatoly
Dobrynin, getrouwd met de am
bassadeur van de SowjetrUnle.
En praten ze dan over de belan
grijke zaken waarmee hun belan
grijke mannen zich bezig hou
den? Niets daarvan „We hebben
het niet over politiek gehad," zei
mevrouw Dobrynin later. „Ge
woon, wat gekletst."
Ondanks intensieve speurtoch
ten is er nog geen spoor gevonden
van de pas ontdekte „Tarzan".
die in de bossen bij de Spaans-
Franse grens, in de Pyreneeën,
gesignaleerd zou zijn. Volgens
het 8paanse persbureau Europa-
press zouden verscheidene men
sen daar een verwilderde jongen
hebben gezien, die zich als een
aap door de bomen slingerde en
keelklanken uitstootte. Toen hij
ontdekte dat hij gevolgd werd.
begon hij met stenen te gooien en
vluchtte dieper de bossen in.
„Tarzan" wordt door de mensen
die hem gezien hebben, op een
Jaar of dertien geschat.