;espreking over NOM
j in kritiek stadium
Koffie voorlopig
niet goedkoper
Voor een staffunctionaris
zit er weinig perspectief
het aangiftebiljet.
Alhoewel...
merkelijke groei
ïleveringsbedrijf
Goud weer lager
eime notitie lekte uit
Beurshandel in Douwe Egberts
er ziet af van overbouwing Blaak
cordrente op pandbrieven
Dollars (in bankpapier) nu 2,12
Nationale-Nederlanden
Ten koste van
moederbedrijf
Groter verlies
werk bij DSM
EGKS moet diep
in beurs tasten
5 Fr
lG 18 MAART 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
PRS 11-H 13
[GEN De besprekingen tussen economische zaken, werkgevers, vakbeweging en
Jijke provincies om de Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij (NOM) voor de FNV
rdbaar te maken, zijn in een kritiek stadium gekomen. Een interne discussie heeft
tot het uitdokteren van een nieuwe juridische structuur. In een geheime notitie heeft de
it irecteur ir. H. Wisman de voorgestelde structuur echter „schizofreen" genoemd.
Sloothaak
Van onze redactie economie
AMSTERDAM De publieksprijs voor koffie zal de komende
maanden weinig veranderen. Dat betekent derhalve nóch een
verlaging nóch een verhoging. Aldus de heer L. van Dongen,
voorzitter van de raad van bestuur van Douwe Egberts (DE).
r8* r geleden stapte FNV-verte-
liger Henk Muller op als
iris van de NOM. Hij kwam
ondsman in een spannings-
n achterban begreep vaak
chter gesloten deuren geno-
lissingen. om bepaalde be
llet te helpen uit financiële
leden te komen.
vooral om een van de diver-
taken: deelneming in bedrij-
aandelen te kopen. Om uit
sse te komen is sindsdien
naar een structuur, waarbij
ctie van „beheer" werd ge-
van die van „ontwikkeling"
memingen.
mg
ilitsen van de naamloze ven-
p, die de NOM nu is. in twee
lijke NV's werd niét haal-
cht. Ontwikkeling en beheer
lelijk vaak nauw met elkaar
chten gaan nu uit naar het in
den van de NOM. De directie
n echter te maken met een
plitsing van het bestuur.
tnschap over het „beheer"
5" n in handen van een stich-
t prioriteitsaandeelhouders,
terd uit provincies, eventu-
:leb eenten en wellicht ook de
De moeilijkheid voor directeur Wis
man is. dat hij tóch in feite met twee
bazen te maken krijgt. Er komt dam
een bestuurlijke splitsing in een
stichtingsbestuur en een raad van
commissarissen, terwijl splitsing in
de praktijk tussen „ontwikkeling" en
„beheer" niet mogelijk is.
Vooral als het gaat om hérfinancie
ring van een project waarin de NOM
deelneemt, gaat de schoen wringen.
Je hebt dan een NOM I en een NOM
n. Als NOM I verder wil gaan met het
ontwikkelen van zo'n project maar
NOM n legt andere criteria aan voor
het beheer, dan ontstaat er een con
flict. „Een dergelijke situatie kan
slechts functioneren bij de gratie van
voortdurende schizofrenie van een en
dezelfde directie terzake van twee
beleidsfilosofen, waartussen in de
praktijk geen harmonie te bewerk
stelligen is," aldus Wisman in zijn
geheime notitie.
Anders
stichtingbestuur blijft ech-
in raad van commissarissen
n voor de andere NOM-
arin kan de vakbeweging
en zonder direct verantwoor-
zijn voor het „beheer". De
commissarissen behoud
el de algemene verantwoor-
d van de NOM, waarvan op
ent de minister van economi-
en nog de enige aandeelhou-
ls zodanig blijft de raad van
arissen in feite dus toch ook
antwoordelijk voor deelne-
In vakbondskringen wordt verschil
lend gereageerd. Districtsbestuurder
Teun Jan Zanen van de FNV-opvol-
ger van Henk Muller vindt de op
merkingen van Wisman „niet onrea
listisch". Hij ziet wel wat in het zoe
ken in een totaal andere richting,
bijvoorbeeld de vervanging van de
huidige naamloze vennootschap, die
de NOM nu is, door een gemeen
schappelijke regeling van provincies
en rijk. Daar ligt dan de beslissings
bevoegdheid. Het bedrijfsleven
(werkgevers en werknemers) zou dan
een „zwaarwegende adviseringstaak"
kunnen krijgen. Hij vindt dat het
standpunt van Wisman de voorge
stelde nieuwe structuur in feite torpe
deert. Voor de FNV-noord komt daar
nog bij. dat de regionale zeggen
schap, met name door de provincies,
de laatste tijd onvoldoende uit de
verf komt.
Op landelijk niveau is de FNV overi
gens nog niet zo ver. „Door de notitie
van Wisman is het wel moeilijker
ze redactie economie
'HT De afgelopen jaren heeft de toeleveringsindus-
ons land een opmerkelijke ontwikkeling te zien gege-
tn aantal jaren terug werden in het algemeen technisch
dige serieprodukten op bestelling gemaakt. Tegen-
e worden technisch hoogwaardige produkten zowel als
irodukt als op tekening en wensen van opdrachtgevers
ceerd.
(wikkeling is in de hand ge-
oordat de Nederlandse indus-
rf( internationale concurrentie-
ch in toenemende mate is
(leggen op de produktie en
van technisch zeer hoog-
produkten.
veringsindustrie in ons land
o blijkt uit informatie van de
■s in Utrecht in verband met
itie VAT '80, ongeveer 3.750
en Aningen. De totale omzet van
lavi|lrljven is niet nauwkeurig te
aar aangenomen wordt, dat
lussen de twintig- en vijfen-
miljard gulden. Dit komt
met een omzet van gemid-
>e'zes miljoen gulden per
j.jl ning met tien of meer werk-
[anten
ooi sveer 3.750 bedrijven zijn
l_22 m in en voor tal van indu-
edrijfstakken. De belangrijk-
rsi* is e metaalindustrie, ge-
B37f>or de elektrotechnische in-
terwijl de kunststoffen- en
industrieën even-
belangrijk zijn.
In de metaal-elektro-industrie zijn
het zo'n 2.600 (toeleverings)bedrijven,
in de kunststoffen- en houtverwer
kende industrie 550 en in de overige
industrietakken ongeveer 600.
De belangrijkste groep bedrijven
zowel in aantal als in omzet zijn de
ongeveer 2.600 industriële toeleve
ringsbedrijven in de metaal-electro-
industrie. Voor deze ondernemingen
is de transportmiddelenindustrie,
waartoe met name de auto- en vlieg
tuigindustrie, de scheepsbouw en de
ruimtevaartindustrie behoren, een
zeer belangrijke groep opdrachtge
vers. Ook de machine-industrie be
hoort tot de grote klanten.
Kunststoffen
Doordat kunststoffen in toenemende
mate in tal van industrie-takken wor
den toegepast, is de toeleveringsin
dustrie in deze sector snel in beteke
nis gegroeid. Opmerkelijk hierbij is
dat veel toeleveringsbedrijven, die
oorspronkelijk in de metaalindustrie
werkten, tegenwoordig ook en soms
grotendeels met kunststoffen
werken.
redactie economie
RDAM Na uitgebreide stu
ift Volker bouwmaatschappij
Tdam om economische rede
ezien van de uitvoering van
Jject Blaakoverbouwing in
am.
'ject betrof een viaduct, 55
en paalwoningen en 58 ande
eenheden. kantoor- en divër-
ijfsruimten en zou voor eigen
rekening en risico worden uitgevoerd.
De huidige marktsituatie, die ener
zijds gekenmerkt wordt door een aan
houdende stijging van de bouwkos
ten en anderzijds door de stagneren
de verkoop van huizen met name in
de vrije sector. Hierdoor zou de uit-
voering van dit plan op voorhand tot
een onverantwoord verlies leiden, we
gens onverkoopbaarheid en langduri
ge leegstand.
conservenfabriek vraagt uitstel betaling
geworden, maar ik beschouw die niet
als een breekpunt." aldus een zegs
man. Deze noemt de voorgestelde
structuur „de meest subtiele en minst
spektaculaire oplossing".
Daarbij speelt vooral ook een rol, dat
minister Van Aardenne geen bezwaar
heeft tegen openbaarmaking van
minderheidsstandpunten, terwijl ex-
minister Lubbers dat wel had, aldus
deze zegsman. Dat maakt het voor de
vakbeweging gemakkelijker om een
duidelijk standpunt in te nemen ten
opzichte van zijn achterban.
Kansen
Ook Thomas Zwart van het CNV ziet
nog wel mogelijkheden om het ge
sprek voort te zetten. Voor hem weegt
vooral zwaar welke bevoegdheden
provincies en gemeenten krijgen en
die moeten in elke regeling hetzij
NV hetzij gemeenschappelijke rege
ling toch ingekaderd worden in het
totale nationale structuurbeleid. „We
zijn nog niet uitgepraat," zegt hij.
De heer R. Laan Jr., president-com
missaris van de NOM, betreurt het,
dat de interne resultaten voortijdig
zijn uitgelekt. Hij meent dat er nog
een „behoorlijke basis" is om verder
te praten. „Het wachten was op de
notitie van Wisman. We hadden hem
juist gevraagd' zijn standpunt zo
scherp mogelijk te formuleren, zodat
duidelijk zou zijn waar eventuele
moeilijkheden zitten."
IFOORT (ANP) Omdat het
renbedrijf Manon in Amers-
tgens stankoverlast de poor-
last van de gemeente twee
fn moest sluiten, is er zoveel
Beleden dat het bedrijf uitstel
(taling heeft moeten aan-
Volgens een woordvoerder heeft de
gedwongen produktiestop tot dusver
2 tot 2,5 miljoen gulden gekost. Ma-
non produceert bijna 100.000 potjes
en blikjes vleeswaren per dag. De
jaaromzet ligt tussen de 16 en 20
miljoen gulden
&DAM De Friesch-Gro- 1S82-1988 uitgeven met een record-
Hypotheekbank en de rente van 12 procent. De afgiftekoers
Utrecht Hypotheekbank is 100 procent.
'orgen pandbrieven 1980 per
Bij Van aen nergn en Jurgens (Unilever) in Rotterdam begon gistermorgen
een tweedaagse staking in het kader van de „estafettestakingen" van de
Industriebond FNV tegen het loonbeleid van de regering.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM De goudprijs is gisteren verder omlaag
gegaan. In Londen kwam in de loop van de morgen bij de
officiële prijsvaststelling, de „fixing", die niet minder dan één
uur duurde tegen normaal enkele minuten, een prijs van 480
dollar per ounce (31,1 gram) uit de bus.
„We hadden gedacht, dat de koffie
prijzen op de wereldmarkt wat verder
zouden doorzakken. Dat is niet ge
beurd. Integendeel, de prijzen verto
nen nu een neiging tot stijgen. De
eerstkomende maanden zal dat ech
ter geen gevolgen hebben. Voor het
overige moeten we maar afwachten
wat er gaat gebeuren met de koffie
prijzen op de wereldmarkt. De vorst-
ge vaar lijke periode in Brazilië nadert
weer
Met ingang van 25 maart zullen op de
incourante markt worden verhandeld
zogenaamde beperkt royeerbare cer
tificaten aan toonder van aandelen B
Douwe Egberts. Achtergrond hiervan
is, dat het verzekeringsconcern Na
tionale Nederlanden, dat onlangs te
gen 520 per aandeel een belang van
tien procent verwierf in Douwe Eg
berts, zich heeft uitgesproken voor de
verhandeling van hun aandelen DE
op de incourante markt Naar aanlei
ding van deze wens is besloten incou
rante notering te krijgen van beperkt
royeerbare certificaten aan toonder
Dat was 12 dollar onder het peil van
de opening. Vrijdagmiddag bij het
slot was de goudprijs in Londen nog
523 dollar. Gisteren was het slot
484. In Amsterdam was de ontwik
keling niet anders. Daar zakte de
prijs van onbewerkt goud in van
32 950-33.650 per kilo tot ƒ32.150-
32.850 per kilo
De prijsdaling voor goud in de wereld
wordt in verband gebracht met de
jongste anti-inflatie-maatregelen van
president Carter. Ook de stijging van
de rentetarieven in de VS speelt een
rol. Geld lenen voor speculatieve aan
kopen van goud is daardoor een dure
aangelegenheid geworden.
Intussen hebben de maatregelen van
Carter om de inflatie in de VS onder
controle te krijgen en de alsmaar
stijgende rente naar verluidt zou
een verhoging van de „prime rate"
van 18,5 tot 19 procent aanstaande
zijn de koers van de dollar verder
doen stijgen. De Amerikaanse munt
noteerde maandagmorgen in Amster
dam 2,0405, tegen een slot van vrij
dag van 2,0170. In de loop van de
dag ging de notering verder omhoog
tot 2,062. Sedert Juni 1979 heeft de
dollar niet meer op dit niveau ge
staan. Dollars in bankpapier doen nu
2,02 (bij aankoop door de bank) tot
2,12 (bij verkoop door de bank).
Als staffunctionaris kun je doorgaans
maar moeizaam aan aftrekposten
komen. Zodat er na de loonbelasting
toch nog een stevige aanslag voor de
inkomstenbelasting volgt. Is daar nu
niets aan te doen? Wis en waarachtig wel.
Er is een legale manier om minder
belasting te betalen.
Creëer een kapitale aftrekpost:
de Belastingaftrek Polis.
Dat is een winstdelende levens
verzekering, waarvan u de premie jaar in,
jaar uit voor de inkomstenbelasting kunt
aftrekken. Tot een maximum van
f 12.842,- per jaar, dat jaarlijks wordt
bijgesteld. Wat levert die premie-aftrek
op? Wel, als uw belastbaar inkomen
f 50.000,- of meer bedraagt krijgt u 50
tot 72% van de premie van de fiscus
terug. Oók als u al een pensioenbijdrage
aan uw werkgever betaalt.
Dat is dus geen kleinigheid.
Minder belasting nü.
Méér inkomen straks.
Via de Belastingaftrek Polis spaart u een
solide kapitaal bijeen. Dat - verhoogd
met een niet geringe winstuitkering - op
bijvoorbeeld uw 62ste of 65ste tot
uitkering komt. En over het totale
bedrag betaalt u geen inkomsten
belasting, als u er een pensioen voor
koopt. Geheel naar uw keuze kan dat zijn
een tijdelijk of een levenslang pensioen.
Voor uzelf of voor u en uw vrouw samen.
Over die pensioenuitkeringen is uiteraard
inkomstenbelasting verschuldigd.
Voelt u voor de VUT?
Dan komt zo'n Belastingaftrek Polis
straks helemaal als geroepen. Want
vervroegd uittreden is ook niet alles, als
je onvoldoende financiële armslag hebt.
Met zo'n Belastingaftrek Polis kweekt u
een ruim "vrijetijdspensioen". Dat nog
grotendeels door de fiscus wordt
gefinancierd ook!
En als u uw pensioen niet haait?
Dan helpt de Belastingaftrek Polis uw
vrouw haar inkomensniveau zo goed
mogelijk te handhaven. Is er al een
goede voorziening voor uw vrouw, of
hebt u niemand om voor te zorgen?
Dan passen we de Belastingaftrek Polis
aan uw specifieke situatie aan. Zo simpel
is dat.
Zo'n Belastingaftrek Polis,
valt daar zelf tegenop te sparen?
Een terechte vraag, waarop het antwoord
meestal "nee" is, maar uw verzekerings
adviseur gaat dat vanzelfsprekend
samen met u na. Dus wat weerhoudt u
om een afspraak met hem te maken?
U kunt ook Nationale-Nederlanden
bellen voor informatie.
Telefoon 010 - 65 27 00, toestel 560.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De actie van
DE-dochter Kanis Gunnik
(reizen per NS tegen sterk ge
reduceerd tarief op koffiebon
nen) heeft het marktaandeel
van Kanis Gunnik bedui
dend doen stijgen. Deze stij
ging is echter zeker voor de
helft ten koste van moeder DE
gegaan. Kanis Gunnik is nu
bezig met, een meer normale
commerciële actie om het ge
stegen marktaandeel te behou
den, daarbij voortbordurend
op de verworven grotere
marktbekendheid.
Het is niet uitgesloten dat deze eerste
verhandeling te gelegener tijd (over
enkele jaren) zal worden gevolgd door
een noteringsaanvrage op de Amster
damse beurs. Voor dit moment is
echter gekozen voor verhandeling op
de incourante markt aangezien er op
korte termijn geen behoefte bestaat
een beroep te doen op de kapitaal
markt Voorop staat nu het scheppen
van een zekere verhandelbaarheid
van de aandelen.
Douwe Egberts heeft In totaal 1 mil
joen aandelen uitstaan, waarvan
650.000 A aandelen, ofwel 65 procent
in handen zijn van het Amerikaanse
concern Consolidated Foods. De ove
rige 350.000 aandelen, 35 procent van
het aandelenkapitaal, zijn B-aande
len. Alleen deze komen voor certifice
ring en verhandeling in aanmerking.
In eerste Instantie zijn 12.766 certifi
caten, die geen stemrecht hebben,
beschikbaar.
Uitbreiding
Kansen op uitbreiding in Nederland
acht DE op het ogenblik niet erg voor
de hand liggend. Het beleid van DE Is
gericht op het behalen van een rende
ment op eigen vermogen van mini
maal 15 procent. De bedrijven die een
dergelijk rendement opleveren heb
ben èn In binnen- èn in buitenland
weinig behoefte om overgenomen te
worden. Aan de andere kant wil DE,
gezien de risico's aan de koffieactivl-
teiten verbonden, wel wat meer ver
scheidenheid.
„Dat houdt echter niet in," aldus de
heer Van Dongen, „dat wij een agres
sieve expansie- en overnamepolitiek
zouden willen voeren. Wanneer zich
echter een gelegenheid mocht voor
doen en wij kunnen in een verwan
te sector een belangrijk (in verhou
ding tot onze omzet) bedrijf in bin
nen- of buitenland overnemen, dan
zullen we dat zeker overwegen. We
hebben er echter beslist geen behoef
te aan risico's op elkaar te stapelen,
bij voorbeeld door in de cacao te
gaan. We blijven bij koffie, thee. ta
bak en de dranken daaromheen. Vol
gens DE toont het theeverbruik in
ons land een vooralsnog onver
klaarbare stijging. DE had eerder een
kleine teruggang verwacht.
L. van Dongen
HEERLEN (ANP) De FNV-Lim
burg heeft gisteren in een brief aan de
minister van Economische Zaken ge
wezen op het feit dat DSM niet 2000
maar 2630 arbeidsplaatsen in Lim
burg laat vervallen.
Volgens de FNV is dat ln strijd met
eerder door de minister aan de Twee
de Kamer gedane toezeggingen, vol
gens welke de inkrimping van het
personeelsbestand bij DSM beperkt
zou blijven tot 2000 arbeidsplaatsen.
Naar het oordeel van de FNV-be-
stuurders ln Limburg kan het aantal
van 2000 ook nog drastisch vermin
derd worden, indien DSM het rese-
arch-apparaat versterkt en de ver
vroegde uittredingsregeling (vut) be
ter toepast
Gewezen wordt nog op de gunstige
financiële resultaten die DSM dit Jaar
boekt (naar schatting 100 miljoen) en
de geldelijke voordelen die deze on
derneming geniet op grond van de
vutregeling. Hiermee zijn enkele
tientallen miljoenen gemoeid, die vol
gens de FNV in onvoldoende mate
worden aangewend om Jongeren in
dienst te nemen.
BRU88EL (ANP) De Europese Oe
meenschap voor Kolen en Staal
(EGKS) gaat 14,25 procent rente be
talen op een obligatielening van 150
miljoen Franse franken De lening
wordt geplaatst op de internationale
kapitaalmarkt.
Het geld wordt geleend voor een ter
mijn van zes Jaar. In feite ligt de rente
nog hoger dan 14,25 procent, want de
stukken zullen worden aangeboden
tegen een koers van 99 procent
