Jure grondstoffen dwingen DDR tot grotere export
an der Stee: recessie komt
ts later dan is voorspeld
Andere aanpak olieboycot Z.Afrika
0
Extra heffing op
winst olieconcerns
Aardgas geeft geen
ongelijke concurrentie
Groet aan gastarbeiders
»n reden tot optimisme
land snakt naar
Balarbeiders
i
Economen ontwerpen nieuwe strategieën
Gigantische winsten doorslag
voor Amerikaanse Congresleden
|jssen bieden
lage prijs
ins gas
Samenwerking in stadsverwarming
Rente verder
omhoog in VS
jflOAG IS MAART 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
33
PZIG Op zijn rondgang over de Leipziger Messe nes staan uitgestald. Toeval was deze stop niet. Aan
te Erich Honecker, topman van de SED, de werktuigmachines wordt steeds meer geautomati-
tduitse communistische partij, bij één paviljoen seerd en automatisering is voor de economie van de
eigen land. Het was de stand waar werktuigmachi- Duitse Democratische Republiek van levensbelang.
blijkt uit nóg een voorval tijdens de
Iger voorjaarsbeurs. Deze week werd
bekend, dat de DDE de komende vijf
voor meer dan vijf miljard mark (5,5
rd gulden) aan fabrieksinstallaties wil
d in het westen. Alleen al de Bondsre
ek zou bij dit moderniseringsprogram-
p orders ter waarde van anderhalf ft
miljard mark mogen rekenen.
I het bezoek van Honecker als het
ngrijke orderplan passen in het be-
van het elfde partijcongres van de
om nog wel te streven naar grotere
teiheden in de industrie maar toch in
irste plaats naar efficiënter en ratione-
erken en dit met energiebesparende
ktiemethoden. Al geruime tijd stijgt
lustriële produktie in de DDR harder
e arbeidsproduktivltelt en het gevolg
an is een groot gebrek aan ar be ids-
ten. De doelmatiger aanpak moet het
aan mensen opheffen en de produk-
edkoper maken. Bovendien zou een
eitsverhoging er voor moeten zorgen,
Oostduitse Industrie beter kan con-
en op de wereldmarkt vooral met het
[ïdstoffen
iee zijn we beland bij de kem van de
5es te concurrerender de Industrie ls,
groter de kansen voor de export. De
len uit die export heeft de DDR har-
odig dan ooit. Want het land moet
alle grondstoffen Importeren of het
staal gaat, om koffie of om leer. Het
deel van die grondstoffen is de laat-
jar jaar sterk ln prijs gestegen. Dat
x>k voor olie die de DDR geheel uit de
'Unie betrekt. Vroeger was het ge
lijk dat de Russen voor hun inemers
de Comecon eenmaal ln de vijf Jaar
l]s vaststelden. Maar sinds de prijsex-
van 1978 en 1979 moet de DDR het
pnd betalen aan de Sowjet-olle. De
ütsers kunnen echter niet bulten de
ehalve als brandstof voor transport
en gebruikt de DDR nogal wat olie
Sdustriële doeleinden. Er ls een niet
ngrijke Industrie van kunststoffen
s) en de DDR vervaardigt ook che-
vezels voor onder meer kleding.
energiebronnen verder betreft, ko-
ft de DDR niet, gas een beetje (het
komt uit de Sowjet-Unle) maar één
bron is er ln belangrijke hoeveelhe-
uinkool. Deze ln West-Europa (bul-
Bondsrepubliek) nauwelijks nog ge-
delfstof dient de meeste hulzen als
Economie in de DDR
door Peter van Lakerveld
verwarmingsbron en bij oudere hulzen wor
den de briketten nog gestookt in grote
stenen kachels die warmte blijven uitstra
len. uren nadat het vuur gedoofd is. De
bruinkool (én oude Industrieën) hebben van
Leipzig een grauwe stad gemaakt. Wie zijn
neus snuit, merkt aan zijn zakdoek hoe
groot de luchtverontreiniging ls.
De bruinkool is voor de DDR van zo grote
betekenis, dat dat de winning via dag
bouw ls geïntensiveerd. In de buurt van
Leipzig worden zelfs twee dorpen afgebro
ken ten behoeve van de bruinkoolwinning.
Huisvesting van de verdreven bewoners
heeft een hoge prioriteit ln het nog steeds
niet toereikende staatswoningbouwplan.
Maar bruinkool of niet, op energie moet,
gezien de devlezenposltie van het land. zo
veel mogelijk bezuinigd worden. Niet voor
niets ls de straatverlichting bulten de stads
centra voor onze begrippen uiterst spaar
zaam.
Spanningen
Omdat een aanzienlijke export wegens de
steeds duurdere grondstoffen broodnodig
is, heeft de DDR weinig belang bij de toene
mende spanningen tussen oost en west.
Honecker doelde daar waarschijnlijk op
toen hij bij de opening van de voorj aars-
beurs zei het als een plicht te zien een
terugkeer naar de koude oorlog te verhinde
ren. Wat niet wegneemt dat de militaire
uitgaven van de DDR toenemen.
Voor de Journalist Peter Hochmut van het
regeringsvoorlichtingsblad „Panorama"
nog eens een reden de verslaggever uit
Nederland op het hart te drukken thuis
vooral te streven naar vermindering van de
bewapening. „Het levenspeil van de bevol
king moet gehandhaafd worden (dankzij
grote subsidies waarover in een volgend
artikel meer. PvL). Als we meer aan wapens
moeten uitgeven, gaat dat daarom ten kos
te van andere zaken, zoals investeringen in
de Industrie", vreest Hochmut
Een feit ls overigens dat al voor de politieke
spanningen de laatste maanden toenamen,
de handel met de westelijke Industrielan
den stagneerde. Volgens de officiële Oost
duitse statistieken was het handelsverkeer
met de andere Oostbloklanden dan wel
voortdurend veel groter dan dat met de
westelijke landen, de uitvoer naar en de
invoer uit het westen groeide lange tijd
verhoudingsgewijs harder. Van 1976 op '77
was er Ineens echter een daling van het Im-
en exporttotaal ten opzichte van de „kapi
talistische" staten en 1978 bracht slechts
een gering herstel. De omvang van de han
del met de Comeconpartners bleef intussen
gestadig toenemen.
Toch wil de DDR, die een negatieve han
delsbalans heeft, duidelijk meer met het
westen, ook met Nederland. Misschien was
dat wel een van de redenen waarom Honec
ker op zijn rondgang over de Messe ook een
kort bezoek bracht aan de voorlichtings
stand van het Nederlandse ministerie van
economische zaken.
Een man die al Jaren zaken doet met de
DDR, is de heer A. H. B. Bienemann, alge
meen directeur van Peja, een handelsonder
neming, die zich gespecialiseerd heeft op
het Oostblok. Peja vertegenwoordigt 130
Nederlandse bedrijven ln Oost-Europa. Tij
dens een gesprek op zijn stand zegt Biene
mann dat de Oostduitsers meer chemische
produkten aanbieden. Ze doen, vindt hij,
ook meer aan kwaliteit en vormgeving. (Dat
laatste is Inderdaad te zien ln het paviljoen
waar onder meer de huishoudelijke artike
len zijn tentoongesteld. Strijkijzers of koel
kasten zijn uiterlijk nauwelijks meer te
onderscheiden van de produkten van wes
terse concurrenten en dat is wel eens anders
geweest). Ook Bienemann is het opgevallen
dat de DDR ook van Nederland meer wil
~Ik heb de indruk dat we wel goede zaken
doen", zegt hij.
De industrie in de DDR doet alle moeite bij te blijven op het gebied van de
automatisering. Op de Leipziger Messe toonde het staatsbedrijf „Automatlse-
rungsanlagenbau" een apparaat voor robotbesturing.
Doen die Oostduitsers niet vaak hun spul
len tegen afbraakprijzen de deur uit? Biene
mann: „Hun uitgangspunt is anders. Ze
gaan er niet ln de eerste plaats vanuit dat
de kostprijs voor ieder produkt er tenmin
ste uit moet komen bij de export, maar dat
een geplande hoeveelheid deviezen ln een
bepaald Jaar binnenkomt. Het betekent
niet dat de produkten lukraak geëxpor
teerd worden; binnen de omstandigheden
van de markt proberen ze er wel de maxi
male prijs uit te halen. Sommige goederen
gaan bij dit systeem inderdaad beneden de
kostprijs naar het buitenland, maar men
tracht het exportassortiment toch aan te
passen en rendabeler te maken. Zo is de
voortdurend verliesgevende uitvoer van pa
pleren zakken een paar jaar geleden stop
gezet."
Bienemann relativeert de onrendabele ex
port. Ten eerste meent hij dat die niet de
omvang heeft als men in het westen ver
moedt en ten tweede kennen we het ver
schijnsel zijns Inziens in Nederland ook.
alleen op een andere manier. „Bij ons laten
we bedrijven verliesgevende orders accep
teren en als ze dan in moeilijkheden raken,
krijgen ze steun van het Rijk. Denk aan
Werkspoor-Diesel."
De handel tussen de DDR en de EO-lidsta-
ten loopt niet altijd even soepel omdat de
EG contingenten hanteert, maximaal in te
voeren hoeveelheden. Aan de andere kant
zijn de Oostduitsers geen haar beter omdat
bij hen geen schroef binnenkomt die niet
tevoren gepland is. zegt Bienemann. Dit
soort problemen doet zich niet voor bij
gezamenlijke activiteiten waarover de Peja-
dlrecteur met enthousiasme spreekt. Stork
Hensen uit Rotterdam bijvoorbeeld, heeft
Oostduitse kranen gemonteerd ln Marokko.
Andere Nederlandse bedrijven treden als
onderaannemer op in Angola en Irak. Lan
den die zonder de DDR-partners onbereik
baar zijn, omdat de Nederlandse Credite-
verzekeringmaatschappij de export daar
naar toe nog niet wil verzekeren. Dat zijn
gunstige geluiden.
Toch loopt de handel vaak stroef en dat ligt
niet slechts aan die contingenten. Het is
ook een kwestie van bureaucratie, van een
ander systeem of een andere mentaliteit De
buitenlandse handel loopt in principe via
aparte staatslm- en exportbedrijven.'staat
dus los van de producenten. Daar is wat
verandering in gekomen door de vorming
van „Komblnaten", een soort concerns
waar vele ondernemingen deel van uitma
ken waaronder ook im- en exportbedrijven.
Veel maakt dat niet uit. denkt Bienemann.
Binnen het stelsel van een volledig geplan
de economie vindt een producent het allang
best om de hele Jaar afzet aan één afnemer
te leveren. Impulsen voor variatie moeten
vaak komen van de lm- en exportondeme-
mlng.
Ter gelegenheid van de Leipziger
Messe, het voornaamste centrum
in de handel tussen het westen en
de communistische landen, bracht
een van onze redacteuren een kort
bezoek aan de DDR. In enkele arti
kelen hoopt hij een indruk te ge
ven van de economische situatie
in het land. mede naar aanleiding
van gesprekken op en buiten de
beurs van Leipzig.
Het ls dus niet een te geringe betrokkenheid
van de exporteur bij de producent. Wat is
dan wel de oorzaak van de klachten waar
menigeen die zaken doet met de DDR mefc
aankomt? Zoals van de fabrikant die in de
DDR om een offerte verzoekt en nooit ant
woord krijgt. Of van de zakenman die op de
Leipziger Messe inlichtingen vraagt over
betrekkelijk eenvoudig gereedschap. In Ne
derland hoort hij niets meer, maar een half
Jaar later op de volgende beurs ziet hij het
bewuste gereedschap zelfs ln de stand van
de Oostduitse leverancier uitgestald liggen.
Jammer genoeg konden de Oostduitsers nu
niet leveren en of het volgend Jaar kon,
wisten ze niet. „Het tekort aan deviezen ligt
slechts ten dele aan die dure grondstoffen
meent de zakenman. „Door ongeïnteres
seerdheid laten ze geld liggen." Bienemanp
noemt het langzame postverkeer als een
van de oorzaken en de stagnaties in het
goederentransport als een ander.
Een Oostduitse Ingenieur - zelf communist -
zegt er „ln de wandelgangen" dit over;
„Onze commerciële mensen zijn veel min
der bedreven ln de handel dan die van Jullie
in de kapitalistische landen. Maar het
belangrijkste ls dat iemand het hier wel
heel erg bont moet maken, wil hij zijn baan
verliezea Het interesseert de mensen niet.
aan het eind van de maand krijgen ze hun
salaris toch wel." De ingenieur stond met
deze opvatting niet alleen, was de ervaring
in Leipzig.
pnze sociaal economische redactie
HAAG Minister Van der Stee van financiën verwacht dat de terugslag ln de economie,
jderland en Internationaal, Iets later komt dan begin Januari is voorspeld. „Maar alles
erop dat de recessie zich zal doorzetten," aldus de minister gisteren ln een toespraak bij
lening van een bankgebouw. HIJ waarschuwde voor een voorbarig optimisme, omdat het
de bedrijven kan lijken dat het nog minder slecht gaat dan was voorspeld.
ILBURO (ANP) In Zeeland
drieënvijftig procent van de
naar personeel uit de metaal-
Dlt blijkt uit het maandelijks
it van de arbeidsvoorziening
provincie. Tegenover 164 va-
voor ijzer- en plaatwerkers
its een aanbod van elf man.
-
iwse arbeidsbureaus staan
elektrisch lassers lngeschre-
worden er gevraagd door de
en utiliteitssector is daar-
het aanbod van personeel
'V li zo groot als de vraag. Veel
^fkkers uit Zeeland zijn daar
de provincie werk gaan
Met name ln de Randstad ls
naar gekwalificeerd perso-
e bouw nog steeds groot.
In zijn eerste spreekbeurt als nieuwe
minister van flnanclén kondigde Van
der Stee aan dat het financieringste
kort van de overheid „volgend Jaar
lager zal moeten zijn dan dit jaar.
Anders gaat ons nationale huishoud
boekje de betalingsbalans blij
vend tekorten vertonen". De nieuwe
bezuinigingen die het kabinet heeft
afgesproken, zullen „zonder meer
moeten worden uitgevoerd".
Van der Stee wilde er „geen enkele
twijfel over laten bestaan dat lk niet
voornemens ben kunstgrepen toe te
passen om aan de fundamentele keu
zen die moeten worden gedaan, te
ontsnappen. Ik denk daarbij aan le
nen ln het buitenland, en ik heb het
hele kabinet ln de afwijzing daarvan
aan mijn zijde".
Ook op andere punten kwam Van der;
Stee met uitspraken die erop wijzen-
dat hij en president Zijlstra van De
Nederlandsche Bank dezelfde denk
beelden koesteren over de vereiste
economische politiek. „Ik heb nu
twee gesprekken met de president
achter de rug. Van een conflict is geen
sprake." zo zei Van der Stee erbij. En
over de komende loonmaatregel zei
hij: „Te zachte heelmeesters maken
stinkende wonden."
Behalve vierentwintig min of meer bekende Nederlanders, kreeg
ook gastarbeider Amar Ouali Hassan dezer dagen rozen en kom
kommers aangeboden namens de Westlandse kwekers. Hij kreeg
deze groet om „in hem de vele buitenlandse werknemers te denken,
die de Westlandse kwekers helpen".
De roos en de komkommers vormen het symbool van de bloemen
en groenteshow Binnen Corso Westland 19Nu, die op 22 en 23 maart
ln de bloemenveiling van Holselersdijk wordt gehouden.
WASHINGTON (Reuter) Het Amerikaanse Huls van
Afgevaardigden heeft de nieuwe versie van het wetsont
werp voor een belasting op extra winsten van oliecon
cerns goedgekeurd. Het ontwerp moet nu nog worden
behandeld door de Senaat
Deze belasting wordt geheven
over de (extra) winst, die de olie
maatschappijen de komende tien
jaar zullen maken als gevolg van
de geleidelijke afschaffing van de
prijsbeheerslng voor de Verenigde
Staten gewonnen olie. De prijs
van deze Amerikaanse olie zal
worden opgetrokken tot het peil
op de wereldmarkt.
De belasting zal, zo wil het wets
ontwerp. worden geheven op de
winsten die na 1 maart van dit
Jaar worden gemaakt. De bedoe
ling is dat deze heffing ten minste
tot 1 Januari 1988 van kracht
blijft
Schatkist
Dit moet de Amerikaanse schat
kist in totaal ongeveer 455 mil
jard opleveren. Van dit bedrag zal
zestig procent worden gebruikt
voor verlaging van de Inkomsten
belasting en de vennootschapsbe
lasting. De overige veertig procent
zal dienen voor de ontwikkeling
van nieuwe energiebronnen, uit
breiding van het openbaar vervoer
en financiële hulp aan de laagst
betaalde gezinnen. Dit als tege
moetkoming in de stijging van de
brandstofkosten.
Veel Congresleden uit olieprodu
cerende staten verzetten zich aan
vankelijk tegen deze belasting
omdat zij menen, dat de bereid
heid van de maatschappijen om
de binnenlandse olieproduktie uit
te breiden daardoor zou afnemen.
Na het bekend worden van de gi
gantische winsten die de maat
schappijen ln het afgelopen Jaar
hebben gemaakt is er echter meer
steun gekomen voor het wetsont
werp dat een compromis is van
een gezamenlijke commissie van
het Huls van Afgevaardigden en
de Senaat.
Brief aan Duitsers
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Omdat de Veiligheidsraad nog steeds niet
heeft besloten tot een olieboycot tegen Zuid Afrika, zouden
landen die zo'n boycot voorstaan, andere maatregelen moeten
nemen. Daarvoor hebben enkele economen uit Engeland, de
VS en Canada, die zijn gespecialiseerd op de relatie tussen de
olie-industrie en Afrika enkele strategieën ontworpen.
(AP) Iran verbrandt
;r dan het aan de Russen
tegen de prijs die ervoor
len door Sowjet onder.-
Dit kon men Iran's olie^
All Moinfar afgelopen week
Teheran horen zeggen.
Ribben ons akkoord verklaard
n onderhandelen met de Sow-
ing. maar we zullen ons gas
trbranden dan het tegen zo'n
1« te verkopen," zei Moinfar
bijeenkomst van de Iraanse
onaire raad. De prijs die door
ien werd geboden, werd door
niet vermeld, maar Iran
vijfvoudige prijsverhoging
ld, zo deelde woordvoerder
ilutlonaire Raad. Hassan
Moinfar zei dat de ge-
rer de olieprijs rijn opge-
it de prijs die door Iran
rgd tussen de 30 en 40
bog er ligt dan degene die
Russen wordt aangeboden.
Zij hebben die voorgelegd aan een
congres over een olie-embargo tegen
Zuid-Afrika dat dit weekeinde ln Am
sterdam wordt gehouden. De bijeen
komst is in samenwerking met de
speciale VN-commlssle tegen apart
heid georganiseerd door het Komitee
voor zuidelijk Afrika en de werkgroep
Kalros. Zowel secretaris-generaal
Waldhelm van de Verenigde Naties
als Ahmed Sallm, de voorzitter van
de Algemene vergadering van de VN
hebben zich ln een boodschap achter
het initiatief van de conferentie ge
schaard.
De vier economen schrijven ln hun
ontwerp voor verschillende strategie
ën dat de grote oliemaatschappijen
verhinderd moet worden nog langer
aan Zuld-Afrika te willen verkopen,
dit land toch olie ontvangt. Tot eind
1978 was dat heel duidelijk omdat
Iran als enig OPEC-lld voor 90 pro
cent van de Zuldafrikaanse olie zorg
de. Sinds de omwenteling ln Iran is
daar echter een einde aan gekomen
en is slechts het kleine niet tot de
OPEC behorende Brunei directe
leverancier. De hoeveelheid dekt
Zuid-Afrika's behoefte slechts voor
zeven procent
Straf
Een van de strategieën zou volgens
de vier economen kunnen rijn een
strafmaatregel door een OPEC-land
opgelegd aan een oliemaatschappij
die zaken heeft gedaan met Zuld-
Afrika. Die straf zou kunnen bestaan
uit een boete maar ook uit een tijde
lijke stopzetting van de leveringen
van het land aan de oliemaat
schappij-
Een verdergaande strategie zou de
maatschappij straffen die olie uit een
willekeurig OPEC-land aan Zuld-
Afrika heeft verkocht. Met andere
woorden: als Venezuela zou ontdek
ken dat olie uit Koeweit ln Zuld-
Afrika terecht ls gekomen, kan Vene
zuela het olieconcern toch straffen.
De economen hebben nog enkele va
riaties maar een groot probleem ls
dat er vaak meer dan een maatschap
pij is betrokken bij olie die van een
OPEC-land uiteindelijk wordt ge
ïmporteerd ln Zuld-Afrika. De trans^
actie tussen twee ollehandelaars
komt vaak tot stand op de zogeheten
„spotmarket" in Rotterdam, een
markt trouwens waar Zuid-Afrika
ook direct koopt omdat het niet meer
bij olielanden terecht kan.
Is er meer dan één maatschappij in
het spel, dan zou volgens de econo
men degene die uiteindelijk aan
Zuid-Afrika heeft geleverd op een
zwarte lijst moeten komen. De onder
neming die in het OPEC-land heeft
gekocht, kan gestraft worden als rij
geleverd heeft aan het bedrijf op de
zwarte lijst Ook deze maatregelen
zijn waarschijnlijk echter niet water
dicht Want de economen vinden dat
er ook een centraal informatiekan
toor moet komen waar de bewegin
gen op de oliemarkt worden geregis
treerd.
Een van de opstellers van de aanbe
veling, de Brit Bernard Rivers, zei op
een persbijeenkomst dat een olie-em
bargo Zuid-Afrika wel degelijk zwaar
zou treffen. Allerlei mogelijkheden
voor energieverbruik zonder olie zijn
in het land al optimaal toegepast.
Bovendien zijn er sectoren waar Je
niet zonder olie kunt, in het autover
keer bij voorbeeld. Zuid-Afrika doet
serieuze pogingen olie uit de in het
land overvloedige steenkool te win
nen maar, zo meent Rivers, meer dan
een derde van de totale ollebehoeften
kan deze olie uit kolen toch niet
dekken.
Vijandige daad
In zijn openingsrede van het congres
noemde voorzitter B. A. Clark van de
bijzondere VN-commlssle tegen
apartheid de levering van olie aan
Zuid-Afrika een vijandige daad je
gens het Zuldafrikaanse volk. Hij
noemde het een schending van de
besluiten van de VN en een gemene
en gewetenloze daad tegenover de
OPEC-landen. Aan de multinationale
oliemaatschappijen moet worden
duidelijk gemaakt, aldus Clark, dat
hun olie wordt geleverd aan de vijan
den van Zuid-Afrika en de mensheid.
DEN HAAG (UPD De Nederlandse glastuinbouw ls het rüet
eens met de beschuldiging van de Westduitse telers, dat net
goedkoop aardgas concurrentievervalsend zou werken.
ARNHEM (ANP) In ons land ls de
Vereniging van Exploitanten van
Stadsverwarmingsbedrijven in Ne
derland (Vestini) opgericht. De be
langstelling voor stadsverwarming
als vorm van energiebesparing ls de
laatste tijd zodanig toegenomen, dat
de beheerders van de al bestaande
bedrijven de behoefte hebben nauwer
te gaan samenwerken, aldus een eer
ste persbericht over de Vestin.
De vereniging krijgt onder andere tot
taak algemene leverings- en aansluit
voorwaarden vast te stellen, tarieven
te bepalen en technische kwaliteitsei
sen op te stellen voor de leidingnet
ten. Ook het brandstoffenbeleid en
het overleg met de overheid behoren
tot de taak van de vereniging.
De Vestin krijgt geen eigen technisch
Instituut, maar zal gebruik maken
van de onderzoeksinstituten van de
electrikiteltsbedrijven. de gasbedrij
ven en de waterleidingbedrijven, res
pectievelijk Kema, Veg-gasinstituut
en Klwa.
Het secretariaat van de vereniging
wordt ondergebracht bij de zoge
noemde Arnhemse instellingen van
de elektriciteitsbedrijven in Arnhem.
AMSTERDAM (ANP) In de lnterci-
tytrein Utrecht-Zandvoort vond gis
termiddag een schietpartij plaats, na
dat een hoofdconducteur vlak voor
het binnenlopen van de trein van het
station Amsterdam-CS drie mannen
aantrof die geen kaartje hadden.
Bij een schermutseling in de trein-
coupé werden vijf schoten met een
gaspistool afgevuurd, waarvan een de
hoofdconducteur ln het oog tro*
De voorzitter van de Vereniging van
Bloemenveilingen ln Nederland VBN,
drs O. Hogewoning, heeft dit geschre
ven ln een open brief aan de West
duitse bloemen- en plantentelers. Hij
zegt hierin dat het niet het aardgas,
maar efficiëntie in de bedrijfsstruc
tuur en bedrijfsvoering, de Neder
landse glastulndera zekere voordelen
NEW YORK (AP) De Citibank
heeft de prime rate (de rente die aan
eerste klas klanten ln rekening wordt
gebracht) gisteren verhoogd tot een
record van 18'/, procent. Later volgde
de Manufacturers Hanover Trust met
een verhoging tot eveneens 18'/»
procent
Daarmee overtreffen deze banken de
verhogingen die een dag eerder door
een aantal banken werden doorge
voerd. Toen gingen de grote banken
in navolging van de Chase Manhat
tan Bank over tot een verhoging
van de prime rate tot 18'/, procent
geeft boven collega's elders ln de Eu
ropese Oemeenschap. Van aardgas-
subsidie en daardoor veroorzaakte
concurrentievervalsing ls helemaal
geen sprake, zo wordt hieraan toege
voegd.
Niet energie ls de belangrijkste kos
tenpost voor de glastutnbou In de
Europese Oemeenschap. zoals de
tuinbouworganisaties ln andere lid
staten herhaaldelijk beweren, maar
het zijn de arbeidskosten. Wanneer
alle kostenfactoren in aanmerking
worden genomen, dan zit zowel Ne
derlandse snijbloementeelt als de Ne
derlandse groenteteelt op de op één
na hoogste produktlekosten per vler
kante meter in de Europese Gemeen
schap.
UTRECHT (ANP) Omdat veel Ne
derlandera de komende zomer hun
vakantie ln Afrika zullen doorbren
gen, heeft de geneeskundige hoofdin
spectie van de volksgezondheid nog
eens gewezen op het belang van
maatregelen ter voorkoming van ma
laria. Van de 113 malartapatiénten
die het afgelopen jaar ln Nederland
zijn aangegeven, hadden er 83 detw-
smettlng ln dit werelddeel opgelopen.
Twee patiënten zijn ln 1978 aan de
ziekte overleden.
