Huiswerk voor de zendingsconferentie
fügnomci
We moeten elkaar vasthouden., maar waarom eigenlijk?
I"I
Trouw
IK-B-Sr
VAN DA A
VOORBUGANG
ZATERDAG 15 MAART 1980
TROUW/KWARTET
■RD.
door A. J. Klei
Dit stond in de brief, die lk van
een lezeres ontving en neem nu
de christelijke vrouwenbond, die
staat ook al op springen. Maar we
moeten elkaar vasthouden! Ik zou
willen dat u daar eens over
schreef
Zwierig antwoordde lk
..Mevrouw, uw wens is voor mij
een bevel!" Nu het echter zo ver is.
dat lk ga mediteren over de
noodzaak van het
elkaar-vasthouden (in
overdrachtelijke zin. maar dat
was al wel duidelijk, vermoed ik),
word ik me bewust dat ik niet zo
erg in die noodzaak geloof We
moeten elkaar vasthouden. O
ja0 Waarom eigenlijk? En van
Vk?
In de lange reeks van Jaren dat lk
om den brode
synodevergaderingen bijwoonde,
heb ik het meermalen vanachter
de bestuurstafel als een
bezweringsformule horen klinken
we moeten elkaar vasthouden!
Vooral bij de gereformeerden
waren ze daar sterk in. Ik zal
beschrijven hoe dit toeging.
Wanneer de synodale
besprekingen een andere kant
uitgingen dan de regerende
kerkvorsten welgevallig was en
een met zorg m elkaar geknutseld
voorstel dreigde te worden
afgestemd, boog de voorzitter zich
enigszins voorover met een gelaat.
waarop bekommernis, gemengd
met een lichte dreiging, lag. Hij
sprak dan met een geheel andere
stem dan gewoonlijk (hij was net
een organist die op een ander
klavier overging), waarin hij een
gevoelige trilling legde (de
tremulant werd opengetrokken):
wij moeten elkaar vasthouden! En
vóór Je 't wist. had hij de zaak
weer volledig in de hand.
Nieuwelingen op de synode waren
hier altijd diep van onder de
indruk. Ik herinner me. één van
hen diep geschokt te hebben. In
de koffiepauze die volgde op zo'n
hoogstandje, zei hij: ..Toen de
praeses zo ernstig zei dat we
elkaar moesten vasthouden.
voelde ik heel sterk dat we.
ondanks onderlinge verschillen,
met elkaar verbonden zijn!" Ik
had geen wacht voor mijne lippen
en antwoordde rap: „En ik voelde
heel sterk dat er weer eens een
besluit doorgedrukt moest
worden".
Ik wil maar zeggen dat het
argument van elkaar te moeten
vashouden op mij geen sterke
indruk maakt. Niet dat ik de
methode van de vrijgemaakte
gereformeerden om ieder die niet
in de pas loopt, buiten verband te
zetten, zou willen volgen, maar
elkaar-vasthouden komt in de
praktijk vaak hierop neer, dat je
elkaar na eindeloos geredeneer
vindt in een kleurloos compromis.
Nu kom ik op de Nederlandse
Christen-Vrouwen Bond. de
NCVB. Deze bond behoort tot het
terrein dat collega Cisca
Dresselhuys beheert en lk loop
haar niet graag voor de zorgvuldig
geschoeide voeten. Ik denk echter,
dat ze mij de volgende overweging
wel wil toestaan.
Er is een groep verontruste
vrouwen in de NCVB en het ziet
ernaar uit dat die zich apart gaan
verenigen. Is dat erg? Volstrekt
niet, 't had al veel eerder moeten
gebeuren. Nu is er heel wat tijd en
geld besteed aan pogingen om
elkaar vast te houden terwijl de
dames van weerskanten
drommels goed wisten: we horen
niet (meer) bij elkaar. De
verontrusten zitten in een
compleet andere hoek dan de
officiële NCVB en je haalt ze bij
hun leven niet uit die hoek. net zo
min als de verontrusten de
officiële NCVB in haar hoek
krijgen, hoe lang er ook gepraat
wordt.
Kortom, ik ben niet van slag
wanneer er straks een, zeg maar.
NRVB (Nederlandse
Reformatorische Vrouwen Bond)
ten tonele verschijnt. Iedere bond
kan dan. niet belemmerd door
oeverloze discussies over de koers,
aan de slag. De NCVB haalt
Catharina Halkes nog eens in huis
en de NRVB spoedt zich naar
professor Velema om ethische
admiezen. We weten waar we aan
toe zijn.
door Henk Koetsier
..Uw Koninkrijk kome" luidt
het thema van de aanstaande
Wereldzendingsconlerentie.
die van 12 tot 25 mei in Mel
bourne. Australië, gehouden
wordt. Eens in de zeven 8 acht
jaar belegt de commissie voor
wereldzending en evangelisa
tie van de werelraad van
kerken zo'n conferentie. De
Nederlandse zendingsraad
(NZRi. die uiteraard met een
delegatie naar Melbourne
reist, heeft een studiecommis
sie van rooms-katholleke en
protestantse theologen en so
ciologen ingesteld om een
voorbereidend rapport te ma
ken. waarin de situatie van
onze westerse samenleving
getoetst wordt aan het thema
;,Uw Koninkrijk kome".
Oat huiswerk Ll onlangs gereed geko
Snen en toegezonden aan de wereld-
raad Het komt ook binnenkort be
schikbaar voor de belangstellende Ie-
sers. want het wordt In zijn geheel
gepubliceerd in het Ujdichr.it ..We-
reld en zending" tegen de speciale
Erijs van zes gulden per stuk. (ver-
rljgbaar bt) de Nederlandse zen
dingsraad. Prins Hendriklaan 31, Am-
Sterdam-Zuid»
waarin opgenomen- Da Rotter-
dammar. mal Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant mat
Nieuwe Laidaa Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Postma
hoofdkantoor
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-913456
iele» 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Oedmtbank
Rekeningnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Posibus 948
3000 AX Ronerdam
lat 010-115588 (abonnamentan
en bezorging!
lat 010-115568 (redact*)
tat 115700 (ut
REGIO DEN HAAG'LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
tei 070-469445
(abonnementen en bezorgng)
tei 070-469445 (redact*)
tet 070-468664 (urtsMtend voor
Parkstraat 22 Oen Haag
REGIO NOORD/OOST-NEOERLANO
8000 AA Zwofle
let 05200-17030
Melkmarkt 56 ZwoOe
Abonnementsprijzen
Per maand 16,98
Per kwartaal 50.95
Per hal» jaar 101,90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
t boveni
Opgave femaebencMen 9 '9 30
van maandag t'm vrqdag Op
zondag ven 18-20 uw tetef 020-
913456
Opgave r
020 936661
Mm. Adv a»d»*ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswvmgen «MsArtend icf*4-
De commissie heeft haar werk gron
dig gedaan; er ligt een uitvoerig rap
port voor ons. dat ons moet helpen
onze eigen situatie te verstaan in het
licht van de bede om de komst van
het Koninkrijk van God.
De tijd ligt achter ons. dat zo'n grote
internationale zendingsconferentie
alleen maar kon gaan over de op
dracht tot zending In. zoals het toen
heette, de heidenwereld van Afrika
en Azië Op de eerste zendingsconfe-
rentie te Edinburgh in 1910 was er
geen sprake van dat de situatie in
Europa en Noord-Amerlka ter sprake
zou kunnen komen Dat waren Im
mers christelijke werelddelen. Nu. ze
ventig jaar later. Is het ondenkbaar
dat Europa en Noord-Amerlka niet
ter sprake zouden komen. Zending en
evangelisatie vloeien ln elkaar over.
Wij zijn zelf hier in een zendingssitua
tie terecht gekomen. Drie Jaar gele
den nodigde de NZR een delegatie
van negen buitenlanders uit om de
situatie van onze kerken ln onze sa
menleving kritisch door te lichten.
Deze kerkvisitatie leidde tot het be
kende rapport „Zending ln Neder
land". Daarin werd onder meer aan
de kerken hier gevraagd een grondige
analyse ran de eigen samenleving.te
maken. Want zonder verstaan van
hoe de samenleving hier werkt, hoe ln
deze samenleving mensen gemaakt
en gebroken worden, is het verkondi
gen van de goede boodschap van het
Godsrijk als het afschieten van losse
flodder* Ze treffen geen doel.
De NZR heeft de aansporing van de
buitenlanders kennelijk ter harte ge
nomen. want het rapport, dat de titel
..De Macht en het Kruis" draagt, be
steedt een flink deel Juist aan de
analyse van onze samenleving. De
opzet ln zijn geheel is dat na de
analyse volgt de uitleg van de Schrif
ten. een bijbelse bezinning op de be
tekenis van het Koninkrijk Gods.
Daarna volgt een zestal verhalen als
gelijkenissen, waarin wij uit heel ver
schillende situaties te horen krijgen,
hoe men ln heel concrete situaties
tracht het Evangelie van het Konink
rijk vandaag gestalte te geven. Daar
over straks meer. Tenslotte volgt een
hoofdstuk missionaire prioriteiten.
De gekozen opzet een wisselwer
king tussen uitleg van het Koninkrijk
en uitleg van onze eigen situatie is
uitermate nodig en nuttig. Er zijn nog
veel christenen, die óf het koninkrijk
der Nederlanden en het Koninkrijk
van God nagenoeg laten samenvallen
óf geen enkel verband tussen belde
zien. Door beide met elkaar in een
kritisch verband te brengen, wordt
scheiding én samenvallen vermeden.
Kapitalistisch
Hoe ziet dat koninkrijk der Nederlan
den er volgens de schrijvers
overigens uit? De schrijvers aarzelen
niet hier het woord kapitalistisch in
de mond te nemen Wetenschap,
technologie, kunst en filosofie zijn
verregaand ln de ban gebracht van de
macht van het kapitaal en van de
daardoor getekende handel, industrie
en politiek. Dat heeft geleid tot onge
kende ontwikkeling van de produc
tiekrachten en een geweldige mense
lijke emancipatie enerzijds, maar an
derzijds tot een structuur van uitbui
ting en verslaving van mensen, die
zijn weerga ln de geschiedenis niet
heeft.
Deze ideologie heeft ons stevig te
pakken Goed en kwaad zijn pragma
tisch geworden, d w z wat het sys
teem dient, heet goed en wat het niet
dient, heet kwaad Op leven en dood
moet de toevoer van grondstoffen
veilig gesteld worden. Een onweer
staanbare bewapeningswedloop
moet het systeem ..beschermen'.
Waar het systeem zich bedreigd voelt,
ontstaan fascistische of fascistoïde
tendensen.
Het is duidelijk dat het rapport niet
erg positief denkt over onze samenle
ving Hetzelfde geldt voor het effect,
dat dit systeem heeft op de mens in
die samenleving Hij leeft in verschil
lende werelden: het werk. thuis, soms
de kerk Dit verschijnsel wordt rol-
segmentatle genoemd De westerse
mens wil de rollen, die hij in de ver
schillende werelden moet vervullen,
zorgvuldig uit elkaar houden In het
bedrijf treedt hij heel anders op dan
thuis of in de kerk. Velen vluchten uit
de onpersoonlijke buitenwereld naar
de schijnwereld van de nieuwe reli
gies Anderen protesteren vla actie
groepen. Maar de meest voorkomen
de houding is die van aanpassing en
de neiging om alles in het persoonlij
ke vlak te trekken.
Kernpunt
Met dit beeld van de westerse mens
voor ogen luisteren we dan naar de
boodschap van het Koninkrijk van
God. Uitvoerig wordt stilgestaan bij
de betekenis van deze woorden in
Oude en Nieuwe Testament. Kern
punt is wel. dat God heel anders
koning is dan wereldse koningen.
Zijn Koningschap is niet los te denken
van Zijn bevrijdende daden, speciaal
tegenover de verdrukten, hongerigen.
gevangenen, blinden, gebogenen.
rechtvaardigen, vreemdelingen, we
duwen en wezen (Psalm 146).
De bede „Uw Koninkrijk kome"
roept om dat Koningschap-in-lom-
pen. Samen met de kleinen, met de
minsten der mensen, regeert Hij de
aarde, spreekt Hij recht en heeft Hij
lief Zo is dit Koningschap punt van
oriëntatie van ons menselijk hande
len Onze systemen ook niet het
socialistische vallen niet samen
met het Koninkrijk, maar moeten er
wel op georiënteerd worden.
In Jezus, de Messias, wordt pas volop
duidelijk, wat dit Koninkrijk in
houdt. In de confrontatie met Pilatus
belijdt de met een doornenkroon be
spotte Koning der Joden Zijn ko
ningschap. Onze Koning is Hij. die
ons aller knecht werd. Zijn macht
berust op wat Hij voor ons gedaan
heeft. Dat vermag ons werkelijk te
veranderen. Het is een uitstekende
bijbelstudie, die ons hier geboden
wordt
zullen ons moeten oefenen in een
nieuwe manier van bijbellezen, van
samen kerk-zijn en ln nieuwe vormen
van getuigenis en dienst in de Neder
landse samenleving.
De presentatie van de missionaire
taken in Nederland zal in Melbourne
eerlijk en openhartig zijn. Het huis
werk is ook voor de thuisblljvrs een
nuttige oefening.
Dr C. H. Koetsier is predikant voor
„getuigenis en dienst" te Amster
dam. Het rapport „De Macht en het
Kruis" verschijnt als nummer van
Samenleving
Het is van het grootste belang, dat
deze gedachten over het Koning
schapvan God ook verbonden worden
met de werkelijkheid, waarin wij le
ven. Een missionaire gemeente, heeft
tot kenmerk, dat met als oriëntatie
punt dit Koningschap, de eigen sa
menleving onder de loep genomen
wordt.
Het Is bijzonder te waarderen in het
rapport, dat men niet los van de sa
menleving de betekenis van het
Evangelie wil verstaan, maar toch
heb lk de indruk, dat de samenstel
lers er helemaal in geslaagd zijn
het bijbels-exegetisch gedeelte volop
te verbinden met het analytisch ge
deelte. Na de bijbelstudie mis ik en
kele pagina's waarop gepoogd wordt
de visie op het Koningschap van God
te vertalen naar die op mens en maat-
schappij hier en nu.
In plaats daarvan vinden wij in een
zestal verhalen-als-gelijkenissen be
schrijvingen van situaties, waarin
christenen op een nieuwe manier ge
tuige van dit Koningschap willen
zijn Daarin worden beschreven het
Stiltecentrum in Utrecht, de Cala-
ma-groep in Rotterdam, de oecume
nische werkplaats in Zaandam, de
werkgroep „De vrouw ln kerk en sa
menleving" van de raad van kerken
in Nederland, de IKV-campagne te
gen de kernwapens en de samenwer
kende kerken in de Leidse Meren-
wijk. Een rijk geschakeerd gezel
schap dus.
Menigeen zal z'n wenkbrauwen fron
sen. wanneer hij leest, dat de IKV-
campagne als missionaire bezigheid
wordt gepresenteerd. Toch ben ik
met de schrijvers van mening, dat het
protest tegen de demonie van de
kernwapens, die ons als afgoden ter
roriseren. een uiterst missionaire ac
tiviteit is, al zullen de deelnemers aan
de IKV aktle dat aspect ervan wel
licht zelf niet beseffen.
Bemoedigend
De gelijkenissen zijn bemoedigende
tekenen, dat ook ln ons land de
macht van het kruis mensen ver
nieuwt en aanzet tot vernieuwing van
de samenleving
Het slot van het rapport geeft ons
handreikingen voor een missionair
gemeente-zijn. Wij zullen allerlei illu
sies moeten afleggen Wij leven niet
meer ln een christelijk westen. Wij
zijn een minderheid geworden. Dat
stemt ons tot bescheidenheid.
Evangelisatie naar buiten kan niet
zonder evangelisatie naar binnen. Wij
ADVERTENTIES
ZEG ME WIE UW VRIENDEN ZIJN
Een reis naar de landen, waar de heilsgeschiedenis zich
afspeelde en waar de bakermat van onze beschaving gevon
den wordt, maak je graag in goed gezelschap!
Gelet op het publiek, tot wie wij onze advertenties richten,
treft u zulk goed gezelschap vermoedelijk aan bij reizen, die
THACIR organiseert! Cultureel belangwekkende
THeologlsch verantwoorde UreAl
Archeologisch Interessante Reizen
Vraag geheel vrijblijvend onze brochure met informatie over
reizen naar: EGYPTE - ISRAEL - TURKIJE - GRIEKENLAND -
ROME
OEKUMENISCHE REISSTICHTING „THACIR"
Europalaan 14. 3844 AV Harderwijk. Telefoon: 03410-21989.
(U mag ons ook s avonds en op zatardag ballen. w'i zijn maar klam. daarom
moeien we beter ona best dooni)
Wending, het maandblad voor
evangelie, cultuur en samenleving.
In dit nummer:
AFRIKA
Gerard van der Horst
Hans Opschoor
Kees Stigter
Mineke Schipper
Sietse Bosgra
Johannes Adonis
Herman de Lange
Bernard Delfgaauw
Jan Ernst
te bestellen bij:
Boekencentrum. Postbus 84176.
Den Haag: telefoon 070-512111.
Stuur mij I exemplaar van het
maartnummer van Wending
ij 5.50 verzendkosten)
U Stuur mij een proefabonnement
van 4 maanden voor 10.
I Adres
DE PAASEVANGELIEN
Verhalen rond een gebeurtenis
door Jacob Kramer
Een diepgaande en toch goed
leesbare interpretatie van de
paasevangeliën zoals ze door
de vier evangelisten zijn
overgeleverd.
In de inleidende hoofdstukken
schrijft Jacob Kremer over de
overlevering en over het
moderne verstaan. Zijn uitleg
volgt een vast schema:
tekstverklaring redactie en
traditie betekenis voor de
lezer
Als hij over de betekenis voor
de lezer spreekt, trekt hij op
indringende en verantwoorde
wijze lijnen van het verleden
naar de moderne lezer.
Dit boek vormt een waardige
opvolger voor De
Paasverhalen van Franz
Kamphaus, dat drie drukken
beleefd heeft.
De auteur. Jacob Kremer. is
hoogleraar voor het Oude
Testament in Wenen.
21 Oblz.; 27,50
KATHOLIEKE
BIJBELSTICHTING
Postbus 27.
5280 AA BOXTEL
tel. 04116-73537
Ook verkrijgbaar
vla de boekhandel.
Het boek wordt toegezonden na ont
vangst van 17.40 14.90 2.50
vet zendkosten)
op giro 392 14 001 n v Uitgevenj
Fnesch Dagblad. Leeuwarden,
onder vermeldng van de letters HK/TR
Ook verkrijgbaar bij de boekhandel
VERTROUWEN
onz
|TE
Ondanks dat woord was er bij
geen vertrouwen op de Heer, Je str
de gids voor jullie uit, om voor
jullie een plaats te zoeken om J
legeren, ln het licht in de nacht
jullie te laten zien de weg waart
liep, en in de wolk overdag.
(Deuteronlum 1 vers 32,33)
de
,1 Ijfst
n akbc
yens
wor
Het zijn vertrouwde woorden d jp bi
deze verzen gesproken worden et d
gaat om het woord en het ün g
vertrouwen, om de gids en de p| NV-i
het lichten de weg en de wolk. wam
Allemaal woorden van de omgi jij di
van deze God met zijn volk. Wo en
uit het hoofdthema van dit boe egel
heel het werk van de zogenaara n tc
deuteronomisten. Tussen God
mensen gaat het om woorden
vertrouwen. De bedoeling is daiLtter
weg gaan, maar niet alleen. Me e
gids en het licht en de wolk. Hli ,iinp
klinkt het verwijt. Ze zijn die
woorden kwijt omdat ze het
vertrouwen kwijt zijn. Wie hier
steen wegneemt breng heel h<
gebouw (Gods gebouw zljt gij)I
gevaar. Dan Is er geen licht en
weg meer. Zonde is allereerst
ongeloof. Hier toegespitst op
vertrouwen. Als Je Hem niet m«kgël
vertrouwt, waar blijf je dan? D( p^j,
de basis weg. Het ultgangspuntf,cti(
grond zinkt onder je voeten wej „j
die situatie herinnert Mozes hle jjer£
volk. De Heer zei: wees niet ban jag
Maar ze waren wel bang. Ze wai n rt
bang om tekort te komen. Het 1 e h;
allemaal zo riskant en dat was 1 wer
naar de mens en naar de woest! ,rsc
gesproken, ook. Maar de gids w juut
hen. Wat viel er dan nog te vreztj
de gids sliep zelfs 's nachts niet
en nacht was Hij bij hen. En noj
vertrouwden ze het niet, vertroi
ze Hém niet. Het is dus niet zo
vanzelfsprekend, dat vertrouwt
ons. Het heeft 't telkens weer nori
om opgeroepen en uitgedaagd t
worden.
jods
al
idel
ooi
en e
Beroeplngswerk om
NED. BEBV. KERK 'EI
Beroepen te Dordrecht (toez.) f n
M. Roodenburg te Middelburgjigs
rendrecht (buitengew. wijkgeRrP
H. van Kooten te Delft; te S<
goutum en Lutkewlerum: T.
ner, kand te Zeist. i
GEBEF. KERKEN (VRUG.I f1?
Beroepen te Onnen: G. F. de f
kand. te Kampen. mg
GEBEF. GEMEENTEN
Beroepen te Capelle a.d. IJssi
Amsterdam-Centrum: A. Hooi .J?
te Krabbendijke. J
BAPT. GEMEENTEN
Beroepen te Heerenveen:
zing te Harlingen.
het tijdschrift „Wereld en Zending",
te verkrijgen door 6,00 per ex. (bij
meer dan 10 ex. 4,00 per ex.) over te
maken op giro 49.32.48 ten name van
Nederlandse Zendingsraad Amster
dam, met vermelding van het bestel
de. De cartoon is nit „The New Yor-
ker/Album of drawings".
Ingeleid en
Ors Jan S
Oeze eigenii|dse beii|denis is opgedragti
de |eugd van alle protestantse kerken in
land en voor hen in de meest leilefl^
bedoeld als een beli|demsgeschenk
Or H M Matter
WAT MOETEN WE NOG GELOVEN?
116 blz 14.50
Aan de hand van hel Aoostollcum bespn 60!
auteur op indringende wi|ze de vragen n
christelijk geloof
Oe belijdenissen
Thomas a Kempis
Oe navolging van Christus
2e druk. per ded 72 blz geb 10 90
Bede klassieken z<|n door Sp*e ven
'tn
tw
lat
var
BIIIIIIIIIIIIIIIHIIHIIIIIIIIIIIItllHIHIHIIIIIIHIIItllllllllllllllliHHIIIHIIIIIIIIIIimilHIIIHIII
I Christelijke organisaties in discussie
onder redactie van de V C S A. (Vereniging van Christelijke Studenten tj~er
Amsterdam)
Een boek dal hel bestaansrecht van christelijke orgamsj
tie aan de orde stelt.
Het chnstelijke organisatiewezen werkt op diverse terre
nen Nader onderzocht is hoe hun opstelling
maatschappij is. van waaruit zij werken, wat hun doel is l
welk instrument daarbi| gebruikt wordt Ook is hen gi
vraagd of uitgangspunten methodes en doei(en) die tl
grondslag liggen aan de visie op en over christeliji
organisatie nog wel relevant zijn en o» er misset*
andere mogelijkheden bestaan, en hoe de toekomst z*
zal ontwikkelen
pbk. 18,9
(verkrijgbaar In da boekhandel)
Posibus 84176. 2508 AO s-G.Iv.nh»*
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiittiiniiiiiiiiMimiiiniiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiittiii
