lijsbeleid is niet Ider te verscherpen |n jaar Europees Monetair Systeem oio Columbus Belastingopbrengst steeg minder VOORTAAN KAN NEDERLAND LEKKERGOEDKOPER ROKEN. enlandse invloed kt rente hoog Associated Biscuits wil Honig Merkartikelen en Patria-naam overnemen irdenne: anders bedrijven over de kop ««er Stee: niet financieringstekort 'Geen patent-breuk' Enka kwaad op Du Pont Ondernemingsraad van DSM hoopt op overeenstemming British Petroleum verviervoudigt winst Mate» maakt en monteert dcurtn.QoKiecrgrotë. Niet terecht Veelheid aan reischeques gaat verdwijnen Campbell gegadigde Luycks Diemen 20 VOOR 14 MAART 1980 FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET P «7 - RH 21 - S 19 rri. Minister Van Aardenne (economische zaken) is niet van plan het prijsbeleid en verscherpen. De gesignaleerde, soms grote prijsverhogingen voor levensmiddelen zover de minister weet, „allemaal volgens de regels." Een scherper prijsbeleid „kan wil men niet een groot aantal bedrijven over de kop laten gaan. De gemiddelde hi ï$eit in ons land is gedaald tot onder de rode streep." 1.00 (Ka* sociaal economische redactie zei dit gisteren in de 437Ófctwoord op PvdA-vragen 23-3 prijsstijgingen, die Kon- r-l {ontakt heeft gesigna- c- >vdA-Kamerlid Kolthoff w.°? aan weer een meldings- roeren voor prijsverhogin- dlngsmiddelen. Maar de f daartoe niet bereid. Wel grotere handelaren ver- 'r urijzigingen voor eet- en te melden bij het ministe- mef' lornische zaken, bur AR0 t van Konsumenten Kon- }won ik begrip voor de positie rijfsleven." aldus de mi- qeo,, «drijven moeten sluiten, ^ogi>ok niet in het belang van siq ers. De minister was niet ie óildruk van de duidelijke 0 Qf van de inflatie in de af- fj inden Dat was rond de i al voorspeld en het ka- 50 (toen het economisch be- z3d (extra bezuinigingen, De inflatie voor heel 1980 iZ™- eschat op zes procent en d agekomen cijfers van de 65,| januari en februari is aanleiding te twijfelen, artenjprocent zal worden over- Br.|dus de minister. r.d. I 1 wil In de FNV-bladen wordt de laatste weken uitgebreid aandacht besteed aan de aantrekkende inflatie, onder het motto: de lonen in de tang, maar de prijzen blijven vrij. Gewezen wordt daarbij op de bepaling in de loonwet, dat alleen een loonmaatre gel mag worden getroffen wanneer bijkomende maatregelen met name op gebied van het prijsbeleid worden doorgevoerd. Prijzenwet Van Aardenne stelde, dat deze bepa ling in de loonwet bedoelt te zeggen, dat geen looningreep mag worden toegepast als niet tevens de prijzen wet wordt gehanteerd. De prijzenwet wordt echter nu al enige jaren achter een gehanteerd, en „het prijsbeleid is al jarenlang tamelijk strikt," aldus de minister. Bovendien betoogde hij dat het nieu we kabinetsbeleid neerkomt op een feitelijke verstrakking van het prijs beleid. Zo mag een deel van de ge raamde stijging van loonkosten niet worden doorberekend in de prijzen. Dat zal ertoe leiden dat een aantal zelfstandigen zijn koopkracht zal zien achterblijven bij de toch al sociaal-economische redactie 'fel JAG „Het niveau van de rente wordt voor het j 1 deel bepaald door buitenlandse invloeden." Dit zei ^rle nieuwe minister van financiën. Van der Stee, in de k' (Camer, in een discussie over de financierbaarheid uweiq-ote tekort van de overheid. stief kamerlid Woeltgens had r> s(«d. dat de staat in 1980 miljarden guldens meer jft IC 1. n^e lenen op de kapitaal- rorig jaar. Dit komt ener- ?en wat groter tekort op fidget en anderzijds door ren Ier kan worden ingeteerd va bij de schatkist, terwijl ken( rdt de omvang van finan- (ias geldschepping teh hand- Denl?C,elfde bedrag van vorig >0_ jiljard gulden). 30. -—4e erkende dat de overheid rect^n aanzienlijk groter be- kapitaalmarkt" zal moe- 'oeltgens meende, dat de dlv so hoog zal blijven dat ptellingen van het beleid, investeringen in bedrij- ?t gedrang komen (de als remedie versoepeling ap-geld-beleid van presi- van De Nederlandsche RJ elik JM. ee antwoordde, dat „nie- eeft gezegd dat het ge- de verschillende doel- 'P «Van het financiële beleid weinet gelijktijdig te verwe ns Maar ik acht het zeer wel 2 p aldus de minister, waarna toevoegde, dat de rente buitenlandse invloed zo ook van het kabinet bij herhaling betoogd, dat vooral het grote finan cieringstekort van de overheid de rente zo hoog maakt, en dat de rente dus wel zou dalen wanneer dit tekort maar teruggebracht zou worden, dooor forse bezuinigingen op over heidsuitgaven. Als Van der Stee ge lijk heeft dat vooral buitenlandse in vloeden de rente hoog maken, bete kent dit dat verkleining van het te kort van de overheid niet veel kan bijdragen tot verlaging van de rente. Van der Stee was gisteren in de ka mer om PvdA-vragen te beantwoor den over de brief van Zijlstra aan de organisaties van werkgevers over de hoge rente en het krap-geld-beleld van De Nederlandsche bank. Van der Stee bleek geheel op dezelfde lijn te zitten als Zijlstra. De minister is „in principe voornemens een zodanig groot beslag op de kapitaalmarkt te leggen dat hét llqulditeltstekort (be drag te dekken via geldschepping) tot een bedrag van ongeveer drie miljard gulden beperkt blijft, al kan precisie in deze nooit worden gegarandeerd." OUI amb 420 'n weken is vers, van deskundigen en De minister sprak verder over een genomen „besluit van de regering niet rechtstreeks in het buitenland te lenen." Versoepeling van het krap- geld-beleid acht Van der Stee „niet wenselijk", omdat dit zou leiden tot geleidelijke waardevermindering van de gulden. De huidige hoge rente van de kant dient om geld uit het buitenland aan te trekken. dalende koopkracht van de door snee werknemer. Die achterstand in koopkracht ten opzichte van werknemers zal trou wens „te eniger tijd moeten worden ingehaald," aldus Van Aardenne. Ver dere verscherping van het prijsbeleid zou betekenen dat zelfstandigen nog verder in koopkracht achterop ko men. „Vanwege de rendementsposi tie kan geen grote druk op het be drijfsleven worden gelegd," zo her haalde de minister. Klachten van burgers over bepaalde prijsverhogingen zijn welkom bij het ministerie. Maar de klachten zullen doorgaans niet afzonderlijk onmid dellijk worden nagelopen. De econo mische controledienst zou dan aan het normale controlewerk niet meer toekomen. Wel worden vaak klachten meegenomen in de normale onder zoeken van de dienst. ARNHEM (ANP) Akzo-dochter Enka in Arnhem zal bij de octrooi- raad vernleting vragen' van een oc trooi dat volgens Enka ten onrechte is verleend aan de Amerikaanse che miefabriek Du Pont. Het gaat om een bepaald type van de kunststof „ther moplastische elastomeren", die Akzo Plastics sinds enige Jaren onder de naam Ami tel op de markt brengt. Du Pont kondigde gisteren aan stappen tegen Akzo te nemen, omdat dit be drijf het octrooi van Du Pont zou hebben geschonden. Volgens Enka gaat het echter om een produkt, waarop het chemische con cern ICI al veel eerder, in 1952, oc trooi kreeg. Dat octrooi is volgens Enka verlopen. Du Pont zou ook al uitgebreid over het produkt hebben gepubliceerd, waardoor een octrooi automatisch onmogelijk wordt. Te gen de octroolraad heeft Du Pont deze publlkatles verzwegen, aldus Enka in een verklaring. Enka is ver der slecht te spreken over de manier waarop Du Pont het geval in de open baarheid bracht. HEERLEN (ANP) De onderne mingsraad van de DSM-Llmburg hoopt dat de industriebond FNV én de directie van de D8M nog voor de aangekondigde staking op 18 maart tot een vergelijk zullen komen. Na afloop van een overlegvergade ring met de directie van de DSM verklaarde de ondernemingsraad dat een dreigende conflictsituatie kan worden voorkomen als directie en FNV met elkaar zouden gaan praten. De directie zegt echter dat de FNV met de staking wil protesteren tegen het regeringsbeleid, en dat de DSM daar bulten staat: „De aangekondig de staking gaat niet over een geschil tussen ons bedrijf en de vakbewe ging". Vandaag opent de 25e HISWA watersporttentoonstelling haar deuren in de Amsterdamse RAI. De tentoonstelling is tot en met 23 maart a.s. open. Van onze redactie economie AMSTERDAM De directie van de Centrale Suiker Maat schappij (CSM) is in onderhandeling met de Britse Associated Biscuits over een samenwerking tussen dat bedrijf en de biscuitfabriek Honig Merkartikelen (HMA). Het Engelse con cern voert ook besprekingen met het Rotterdamse meelcon- cern Meneba over de aankoop van de merknaam Patria. Volgens de CSM staat nog niet vast of de samenwerking tussen HMA en As sociated Biscuits de vorm van een joint venture zal krijgen. De Neder landse biscuit-industrie is al Jaren noodlijdend, wat voor een belangrijk deel te wijten is aan de moordende concurrentie van Britse en Ameri kaanse bedrijven. Toen het Koninklijke Honig-concern het loodje legde, nam de Cehtrale Suikermaatschappij het HMA-bis- cultbedrijf over. Ondanks overheids steun slaagde men er niet in het be drijf weer gezond te maken. Er wer den dan ook forse verliezen geleden. Voor Patria waren de laatste jaren al niet rooskleuriger: Meneba wilde dit Amsterdamse bedrijf reeds in novem ber 1978 sluiten, omdat men geen mogelijkheid zag uit de miljoenen- verliezen te komen. Aanvankelijk wisten werknemers de sluiting te voorkomen, maar in januari van dit jaar legden zelfs de bonden zich bij een sluiting neer. De sluiting zal waarschijnlijk eind deze maand plaatsvinden. Bij Patria werken ne gentig mensen. Private-label Wat de consequentie van een eventu ele overname van HMA zal zijn voor de grootwinkelbedrijven Edah en Jac Hermans, is niet duidelijk. HMA ver vaardigde voor Edah en Hermans zogenoemde „private-label"-artike- len. Deze worden in opdracht van het grootwinkelbedrijf gemaakt, en dra gen ook de naam van die winkel. Of de private-label-produktle gewoon doorgaat, is nog niet bekend. Evenmin kan antwoord worden gege ven op de vraag of mogelijk een deel van de tweehonderd medewerkers van HMA in dienst kan blijven. Of het Engelse concern ook de verliezen van HMA „overneemt". Is nog niet zeker. Een woordvoerder bij CSM verklaar de desgevraagd dat de onderhande lingen pas een week geleden zijn be gonnen en dat over voornoemde za ken nog helemaal niet gesproken is. „Wij zijn in dit stadium nog erg ver verwijderd van een mogelijke over eenstemming", aldus de woord voerder. LONDEN (AFP) De Engelse olie maatschappij British Petroleum (BP) zag haar nettowinst het afgelopen Jaar bijna verviervoudigen. In 1979 bedroeg de nettowinst 1,62 miljard pond, tegen ruim 44,44 miljoen pond het Jaar daarvoor. motex Verkoop: De Meern (U)03406-2543 Fabriek Enter (O) 05478-1875 fe i ;DAM Deze week een Jaar geleden om precies te zijn op 13 Spfrg werd opgericht het Europese Monetaire Systeem, bij afkorting jn,J :ten. Doel van dit systeem: het scheppen van een nauwere monetaire les rklng, uitmondende in een zone van monetaire stabiliteit in Europa. Ie oprichting van het EMS werd op 1978 in Bremen gegeven, en wel luropese Top. Het waren met name litse bondskanselier Helmut de Franse president Valery Gis ing, die zich daar breed maakten noemde een stabiele valutazone in 1 van dit streven was de ongerust- e ai een aantal jaren aanhoudende top de valutamarkten, die in 1977/78 P een bijna dramatische val van de T stabiele wisselkoersverhoudingen, tien beide staatslieden, zijn een raarde voor het bedrijfsleven en •nomieën van de verschillende [wisselkoersen, aldus Schmidt en istaing. vergroten niet alleen de i in het internationale betalings- maken ook de roep om protectie ng> sterker Daarbij kwam dat de „monetaire slang" die met wis hes sedert 1972 voor een zekere mate labiliteit in een aantal West-Europe- had gezorgd, zijn beste tijd had ïst een nieuw monetair systeem a worden geroepen. «f Engeland r gebeurde na veel discussies op 13 het vorige Jaar, in de vorm van het "stelsel, waarbij alle EG-landen zijn met dit voorbehoud, dat Engeland de boot afhield in dier voege, dat rmeel niet aan de wisselkoersrege- deelnemen, maar voor het overige wel zijdelings bij het stelsel betrokken wilde zijn. In het kort even de voornaamste kenmerken van het EMS. dat als een vrij ingewikkeld monetair systeem mag worden gezien. Het belangrijkste is de wisseikoersregellng, het zo geheten wisselkoersarrangement. In het kader daarvan worden de schommellngsmarges tus sen de wisselkoersen van de EO-landen onder ling beperkt en wel tot 2,25 procent boven en onder een overeengekomen spilkoers. Alleen de Italiaanse lire is het op grond van zijn zwakke positie toegestaan met zes pro cent te schommelen, alvorens de centrale ban ken verplicht zijn in te grijpen. Dit ingrijpen op de valutamarkt geschiedt door het aan-, res pectievelijk verkopen van de eisen valuta in dien de toegestane schommelingsmarge dreigt te worden overschreden. Fonds Een tweede kenmerk van het EMS is de instel ling van een Europees Monetair Fonds. Dit moet na een periode van twee Jaar, derhalve in maart 1981, operationeel zijn, nadat voldoende ervaring zal zijn opgedaan met het nieuwe EMS. De bedoeling is. dat dit Fonds (EMF bij afkorting) zal uitgroeien tot een soort centrale bank van de EG. Vermeldenswaard is voorts nog, dat in het kader van het EMS een aparte eenheid in het leven is geroepen, de European Currency Unit (ECU). Een kunstmatige valuta, gebaseerd op een „valutamandje", waarin met verschillend gewicht, alle EG-munten, dus ook het Britse pond. zijn vertegenwoordigd. Momenteel is de ECU ongeveer 2,75 waard. Hoe moet nu, na een Jaar van werkzaamheid, de positie van het EMS worden gezien. Zal het EMS. dat vrij rustig van start is gegaan, in de toekomst een goede greep blijken te zijn? De meningen daarover lopen uiteen. Vast staat, dat het EMS het eerste levensjaar niet hele maal zonder problemen is doorgekomen. Het begin was al moeilijk. Door meningsver schillen tussen Frankrijk en West-Duitsland, nota bene de „vaders" van het systeem, moest de atum van inwerkingtreding oorspronke lijk 1 januari 1979 tot 13 maart van dat Jaar worden uitgesteld. Daarna ontstonden er moeilijkheden als ge volg van de nogal sterk uiteenlopende inflatie percentages in de deelnemende landen. Verder was het nodig een drietal wlsselkoerscorrectles door te voeren, namelijk één bij de Duitse mark en twee bij de Deense kroon. Bezwaar Een bezwaar tegen het EMS. dat de laatste tijd nogal eens hoorbaar wordt, in het bijzonder bij de kleinere landen die deelnemen aan het EMS, is dat het EMS al te zeer dreigt te worden beheerst door het economisch sterke West- Dultsland. Volgens sommigen bestaat daar door het gevaar, dat de Bondsrepubliek zijn monetaire Inzichten aan de overigen zou kun nen opdringen. Andere nog niet opgeloste problemen, waarmede het EMS worstelt, betreffen de ver houding tussen dollar en ECU. En tenslotte zou, zo menen de deskundigen, het ook beter zijn als Engeland volledig zou mee doen. Het laatste lijkt overigens niet helemaal uitge sloten. Premier Thatcher zou er althans er iets anders over denken dan haar voorganger, die van oordeel was dat het Engeland te veel zou gaan kosten om het pond binnen het EMS op een bepaalde waarde te kunnen handhaven. Dan ook zullen de aan het EMS deelnemende landen in ruil voor de goud- en deviezenreser ves die zij afstaan een bedrag in ECU's ontvan gen, waarmede een eerste stap zou zijn gezet om van de ECU een reserve-valuta te maken, zoals van de dollar. Zo wil het althans het draaiboek van het EMS. Of het allemaal zo zaal gaan moet echter worden afgewacht. Ook nu weer zijn het Frankrijk en West-Dults- land die bezwaren maken en wellicht op uitstel willen aansturen. Vooral Duitsland zou er niet zo op gesteld zijn een deel van zijn monetaire reserves aan het EMF over te doen Op de aohtergrond zou daarbij spelen, dat Schmidt en ook Glscard d'Estaing beiden wor den geconfronteerd met verkiezingen in hun land. Voor alles zouden zij willen voorkomen, dat hun politieke tegenstanders straks munt uit de situatie slaan door hen ervan te beschul digen, dat zé een deel van de politieke onafhan kelijkheid van hun land zouden willen opoffe ren door bepaalde bevoegdheden over te dra gen aan Europese Instellingen. Kortom, er moet nog wel wat gebeuren voor het EMF er is en daarmede wat het uiteindelijke doel van het EM8 is de Europese Monetaire Unie. ENSCHEDE (ANP) Het is volgens Ir. E. Werner, directeur van de Shell, begrijpelijk dat er vijandigheid tegenover de olie maatschappijen bestaat als deze in economisch minder goede tijden hoge winstcijfers bekend maken. „Maar het is volkomen ten onrechte, want iedereen die bereid is na te gaan waar het verdiende geld heengaat zal tot een positieve conclusie komen." Dit betoogde Ir. Wemer tijdens een spreekbeurt voor de Neder landse Maatschappij voor Nij verheid en Handel in Ensche de. „Ik zie geen tak van de Industrie, waar de vervanging van verouderde of uitgeputte produktlemiddelen tien tot twintig keer zo veel kost", al dus ir. Wemer. BRUSSEL Een groep Europese financiële instellingen gaat voor 16,4 miljoen pond sterling (ƒ73 miljoen) de afdeling Reischeque van Thomas Cook overnemen, een filiaal van de Britse Midland Bank. Deze stap vloeit voort uit een studie inzake de mogelijkheid tot rationalisatie van de uitgifte en verkoop van reis cheques in Europa. De bedoeling ls een eind te maken aan de zeer vele reischeques. die doorgaans in enkele valuta worden uitgegeven en een beperkte reikwijd te hebben. Het plan voorziet erin een concurrerende cheque uit te brengen voor de belangrijkste munteenheden, lncl. de dollar. De huidige Thomas- Cook-cheque wordt de Euro Travel lers Cheque. Aan de voorafgaande studie namen commerciële banken, spaarkassen en coöperatieve banken deel uit België, Duitsland, Denemarken, Finland, Luxemburg. Noorwegen, Nederland, Oostenrijk, Zweden en Zwltersland, evenals de belangrijkste banken van Andora, Frankrijk, Engeland en Grie kenland. De bankverenlglngen uit Ierland. Italië en Spanje namen deel als waarnemer. UTRECHT (ANP) Het Amerikaan se bedrijf waarmee Nutrlcia in onder handeling is over een eventuele over name van Luycks in Dlemen, ls een dochteronderneming van het Ameri kaanse soepconcern Campbell: Vlaslc. Dit is bekendgemaakt door FNV-be- stuurder A. Lakerveld. volgens «wie de onderhandelingen ai enkele weken gaande zouden zijn. Hoe lang ze zul len duren en hoe ze zullen aflopen ls niet bekend. De vakbonden hebben vooralsnog geen bezwaren tegen een overname van Luycks door Campbell, maar ze zeggen aan zo'n transactie wel enkele voorwaarden te zullen verbinden. La kerveld acht de kans niet uitgesloten dat enkele mensen die ln Diemen op de nominatie staan voor ontslag, mis schien toch ln dienst kunnen blijven. DEN HAAG (ANP) Het Rijk heeft ln 1979 aan belastingmid delen ongeveer 84 miljard gulden ontvangen. Ten opzichte van het Jaar daarvoor betekent dit een stijging van ongeveer 5,2 miljard gulden (6,6 procent). BIJ de ln de Miljoenennota 1980 gepresenteerde raming bleef de belastingopbrengst ach ter met ongeveer 3,1 miljard gulden (ruim 3 procent), aldus een mededeling van het ministerie van financiën. Voor een belangrijk deel la de stijging van de belastingopbrengst toe te schrijven aan de omzetbelasting, waarvan de inkomsten met 1,14 mil jard gulden stegen en aan de loonbe lasting, die met 3,0 miljard toenam. Het groeipercentage (5,3 procent) van de inkomstenbelasting was overigens laag vergeleken met voorgaande Ja ren. In de opbrengst van de omzetbe lasting over 1979 werkt de strenge winter van '78T79 door. De belasting derving als gevolg van die winter wordt geraamd op ongeveer 250 mil joen gulden. Ook de opbrengst uit de bijzondere verbruiksbelasting steeg aanzienlijk geringer dan vorige Jaren. Een factor die hierbij meespeelde was de daling van de autoverkoop. De stijging van de opbrengst uit accijnzen (met. 278 mlljoèn gulden) was voor ruim 40 procent te danken aan de stijging van de tabaksaccijns. zichte van 1978 van de opbrengst uit de inkomstenbelasting rtiet 252 mil joen gulden en het geUJkblljven van de opbrengst uit de vennootschaps belasting. De daling bij de inkom stenbelasting en het gelijkblijven van de vennootschapsbelasting wordt bij het ministerie van financiën voorals nog voor een deel toegeschreven aan de tegenvallende winst- en opbrengstontwikkeling in 1979. De opbrengst uit de benzlneaccljns daalde. Ook deze daling wordt toege schreven aan de strenge winter van vorig Jaar. Die veroorzaakte echter een grotere opbrengst uit accijns op andere dan lichte olie (86 miljoen gulden meer). Aanzienlijke relatieve stijgingen ten opzichte van 1978 zijn te zien bij de invoerrechten (10,3 procent), de ac cijns op andere dan lichte olie (14,5 procent), de hoofdsom van de motor- Inmlddeis is echter wel duidelijk geworden, dat het pond op op eigen kracht hogere regio nen weet te bereiken. Daarbij geruggesteund door de Noordzee-olie en de hoge rente in Engeland. Volgende episode De volgende episode van het EMS neemt, zoals gezegd, volgend Jaar een aanvang met de vor ming van het EMF met de storting ln dat fonds van twintig procent van de goud- en deviezen reserves door alle bij het EMS aangesloten landen. Aldus zal dat fonds dan buitensporige wlsseikoersveranderlngen moeten kunnen be strijden door aan- of verkoop van valutas Onvnllpnrl rijtulgenbelastlng (25,4 procent), de irpvaucuu dividendbelasting (22 procent), de Opvallend noemt het ministerie van vermogensbelasting (24,5 procent) en financiën de absolute daling ten op- de successierechten (21 procent). Columbus is gewoon een lekkere sigaret. En hij hoeft niet meer te kosten dan nodig is. Geen cent tc veel dus. Ontdek Columbus. Plain, filter of extra light. Dan ontdekt u meteen dat een lekkere sigaret niet duur hoeft te zijn. ntttP 2t>ao«#er Tes COUJMBUS. DE SIGARET VOOR NUOflERE NEDERLANDERS.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 21