3ü
fi
IER&PLANT
1 veel dieren op vrijersvoeten
Weekendpozzel
m mm mm
'm h m
m m m m m
m x m m
-* m m m m
e'y%
wrm m m
0 m m
WÊ B 9 W
O m m 'pl
umnmmm
B S S
r K^-C7- I pl
Tweekamp
met
veel tumult
«1*1 Aff
4. 14
I I lii i
■Ata mjn
k
PAiflgai
Aandacht
voor
Klaverblad
WWW
ASW
S fê
3 'rs g
;RDAG 8 MAART 1980
^^OAG
TROUW/KWARTET
21
VARIA 1
door Henk van Halm
Et voorjaar loopt snel van
ipel. Ik ben er bepaald
>t rouwig om dat de plan-
i een maand vroeger uit
|e grond komen en bloeien
jan vorig jaar na de onge-
elijke winter. Dat er
ilnig winternood onder
je vogels is geweest, be wij-
n de volop bloeiende win-
onleten en boerencro-
n. die nu door de mus-
len met rust worden
platen.
He. I
hrer vogels gesproken: lk schreef
erder dit Jaar dat de spreeuwen al
p nieuwjaarsdag een overweldi-
rnde belangstelling voor hun
ude nestkast hadden. Sindsdien
Un ze elke dag present, zelfs toen
et ln Januari zo koud werd dat we
en week lang konden schaatsen.
hele dag door hoor Je het tok-
i elen, fluiten, kwetteren en sprot-
iren van het mannetje en soms
rljsen van een vreemde spreeuw,
le wordt verjaagd uit de esdoorn
aarin het kastje hangt. Veertien
agen geleden sleepten mannetje
n vrouwtje voor het eerst veertjes
i plantestengels aan en Inmid-
els moet het nest wel bijna klaar
Jn.
>e oude koolmezenkast ln de berk
i de voortuin begon te verrotten
heb lk daarom vervangen door
hout-betonnen kastje. Als Je
raflat zelf ophaalt bij de fabrikant
JKfaveka, Lindelaan 29, Drieber-
jen-RlJsenburg, tel. 03438-3063).
kost het Je twee tientjes. Drie keer
duur als zelfbouw van hout,
met ontegenzeglljke voorde-
het is onverwoestbaar, exact
maat, tochtvrij en heel makke-
ik schoon te maken. En waar
in deze nestkasten al Jaren ge
bruikt, zijn ze een succes geble
ken: ln sommige parken ls de be-
lettlngsgraad 95 procent!
k hing het kastje ln de lijsterbes
de achtertuin en op de plek
r de oude kast gehangen had,
£n dito kastje voor pimpelmezen.
hebben een Iets kleiner vlieg-
jit, zodat koolmezen er niet in
nen. Pimpels accepteren wel
lolmezenkasten, maar worden er
Dertig jaar geleden zou deze fotose
rie veel opzien onder vogeldeskondi-
gen hebben gebaard. Toen, in 1950,
broedde de Turkse tortel voor het-
eerst in ons land. Sindsdien ging het!
hem zo voor de wind dat hij nu een
haast overal in het land voorkomen
de stads- en dorpsvogel is, vrijend en
nestelend in parken en tuinen.
door hun veel sterkere neef uitge
jaagd. Verder zitten ze elkaar niet
in de weg, want hun favoriete
menu loopt wat uiteen. Pimpelme
zen eten meer bessen dan koolme
zen en halen insecten en spinnen
uit hoekjes en gaatjes waar kool
mezen niet gauw komen. Daarbij
gaan ze nog veel acrobatischer te
werk dan koolmezen doorgaans
doen. Ze zijn dus geen echte voed-
selconcurrenten en daarom ls er
best plaats voor belde in een niet
te kleine tuin.
Woningnood
Hoe groot de woningnood onder
hólenbroeders ls ln een woonwijk,
bleek ai meteen na het ophangen
van de nestgelegenheden. Binnen
een half uur was er een koolme-
zenpaar bij de pimpelmezenkast,
die aan alle kanten geïnspecteerd
werd. Tevergeefs probeerden ze
zich door het vlieggat te wringen
en na vijf minuten gaven ze het op
en vlogen weg over de tuinen. Een
uur later hadden ze de kast ln de
lijsterbes ontdekt, wat later dan
een spreeuw die ook al pogingen
had gedaan daarin binnen te drin
gen. Al gauw wipte het vrouwtje,
kenbaar aan haar smallere 'strop
das', ln en uit. En toen de twee
even uit het gezicht waren, ver
schenen pimpelmezen ln de lijs
terbes, die een herhaling van de
voorstelling gaven. Ze bleven tot
de koolmezen terugkeerden, die
meteen een achtervolging Inzet
ten. Maar het daarbij lieten toen
de pimpels over het dak verdwe
nen. Inmiddels hebben ook de
pimpelmezen het voor hen be
stemde kastje gevonden. Vanuit
mijn werkkamer heb lk er, zolang
de berk kaal is, vrij zicht op. Het
wachten ls nu op het moment dat
ze met stukjes mos, worteltjes en
veertjes gaan slepen.
Kievit terug———
Op de stralende zondag veertien
dagen geleden buitelden kieviten
boven de polder. Ongetwijfeld op
andere plaatsen ln het land al eer
der, maar voor mij waren het de
eerste. Net als de 'maartse' hazen,
die op datzelfde welland dwaas
achter elkaar aan huppelden, hoe
wel het nog februari was. Op het
ogenblik dat u dit leest, ls vast het
eerste kievitsei al gesignaleerd en
dan duurt het ook niet lang meer
dat er haasjes geboren worden ln
het open leger tussen het opschie
tende gras. April ls daar eigenlijk
de tijd voor, maar ln een voorjaar
waarin hazen al zo vroeg paren,
kun je ln maart al jongen ver
wachten.
Paringen, ook bij dieren gewoon
lijk het meest intieme gedrag, zijn
aan de orde van de dag. Wie nu
bulten ls, kan het overal zien als
hij de dieren geduldig gadeslaat.
Dat fotografisch vastleggen blijft
een buitenkans, die lk had toen lk
op 26 Januari een nieuw tele-objec-
tief uittestte. Op negen meter af
stand streek een paartje Turkse
tortels neer op een dikke horizon
tale haagbeuketak. dat onverwijld
begon te 'tortelen', waarna de dof
fer de duif besteeg. Na de daad
schudde zij zich lekker uit en be
gon ze haar veren te ordenen, ter
wijl hij wat onverschillig een an
dere kant uit keek.
Reigers en snoeken
Paringen krijg Je zeker te zien als
Je ln deze tijd het doen en laten ln
een relgerkoldhle beziet. Daar ls
vaak niet eens een kijker voor
nodig, want menige broedplaats ls
tot op een meter of vijftig te bena
deren. Vrijwel alle nesten zijn nu
bezet, meestal door paren, soms
nog door een eenzaam mannetje.
Die laatste zit dan voortdurend
zichzelf als vrijer zonder partner
te etaleren. Beurtelings strekt hij
in een langzaam gebaar de lange
hals rechtstandig omhoog en doet
hij een vertraagde uitval met ge
strekte nek naar voren, waarbij hij
hoorbaar met de snavel klapt.
En ook aan de waterkant vallen
uitingen van voortplantlngsdrlft
waar te nemen. En dan doel lk niet
op de eenden, die al de hele winter
lang ln die stemming zijn. Februa
ri en maart zijn de rijtijd van de
snoeken, een ln onze ogen nogal
hartstochtloze aangelegenheid.
Mannetje en vrouwtje 'staan' zij
aan zij ln ondiepe poldersloten.
Uren- en zelfs dagenlang kunnen
ze dat volhouden, zolang ze niet
gestoord worden. En zo ontdek Je
ze ook, doodstil tot Je schaduw
over ze valt. Een machtige kolk en
weg zijn ze. om ergens anders wie
weet hoe lang te wachten tot het
vrouwtje de honderdduizenden
eieren ln het water laat neerrege
nen, terwijl het mannetje er zijn
homvocht over laat uitstromen.
Het uitbroeden laten ze aan de zon
over, die het water ln de slootjes
snel verwarmt
Horizontaal: 1. slijk, 0. waardeloos
goed, 12. vracht, 14. vogel, 16. vootzet-
sel, 18. maanstand. 19. Turks bevel
hebber, 21. oude lengtemaat 22. Item
(afk.). 23. dakbedekking, 26. mengsel.
29. tegen, 30. aanleggen, 32. autoped,
33. algemeen kiesrecht (afk.). 34. mu
zieknoot, 36. kippenloop, 37. tas to
solo (afk.). 38. loco president (afk.), 39.
vulkaan. 41. rood ln de wapenkunde.
43. voertuig, 44. smaldeel, 45. rivier ln
Rusland, 47. rivier ln Zwitserland, 49.
sik, 52. spU van een wiel, 54. atmos
feer (afk.), 55. atmosfeer overdruk
(afk.), 57. nummer (afk.), 58. lidwoord,
59. Indische tafelbediende, 61. ne
vens, 63. water ln Limburg, 65. schoei
sel, 67. trachten, 69. voorvoegsel, 70.
afnemend getij, 71. baan voor balspel,
73. water ln Friesland, 74. Chinese
lengtemaat, 75. zoutziederij, 77.
plaats aan de Rode Zee, 79. luchtbol.
80. aardhoogte.
Verticaal: 2. voorzetsel, 3. tandheel
kundige, 4. half, 5. bijwoord, 7. voor
zetsel, 8. gemalen graan, 9. suiker
stroop, 10. bouwland, 11. vracht, 13.
landbouwwerktuig, 15. droge gras
vlakte, 17. kreupel, 19. putemmertje,
20. slotwoord, 22. plaatsje bij Trier,
24. stoomturbine (afk.), 25. eminent
(afk.), 27. voegwoord. 28. deel van de
bijbel, 31. zeilwedstrijd, 35. traag, 37.
met teer bestrijken, 39. tijdperk, 40.
Noorse god, 41. wig, 42. loterijbriefje,
46. tekengereedschap, 48. part, 50.
onwezenlijk, 51. lak. 53. boom, 55.
koemestvocht. 56. berg ln Thessallê,
58. part, 60. voegwoord, 61. schelk.
element, 62. motorraces, 84. ongeval
lenverzekering (afk.), 66. bekwaam.
68. toespraak, 72. radio omroep (afk.).
75. vogel, 76. meisjesnaam, 77. admi
nistratie troepen (afk.), 78. namelijk
(afk.).
Oplossing tot en met woensdag a.s
per briefkaart zenden aan: Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
Linksboven vermelden: weekend
puzzel.
Oplossing
Hor.: l. paars, 5. alt, 7. order, 11. kaas,
12. Ink, 14. Eem, 16. elan. 18 rak. 20.
tegel. 23. sta. 24. ar, 25. nel, 27. ren, 28.
sap, 30, Aa, 31. telen, 33. radar, 34. ma,
36 tiras. 38. kalis, 39. Ot. 40. la, 42.
serie, 44. mee. 45. re, 46. mand, 48.
sneep, 50. mare, 52. kam, 53. natie, 54.
tam, 55. kiel, 57. beleg. 59. keet, 61. er,
62. Let. 63. rebel, 66. ne, 67. op, 08.
motet, 09. Rlgel, 71. ma. 73. pikol, 75.
kever, 76. ge, 78. sen, 79. por, 81. sek,
82. Ee, 83. Ede, 85. roman, 87. per, 88.
Lena. 90. oir, 91. pee, 93. gast, 94.
neger, 95. toe, 96. krent.
Vert: 1. paar, 2. aak, 3. as, 4. sL 5.
aker, 6. teen, 7. o m. 8. de, 9. als. 10.
rata. II. kraam, 13. N.T.. 15. el, 17.
naast, 19. melis, 21. gas. 22. padie, 25.
net, 26. leren. 28. salep, 29. pas. 32.
nar, 33. ramee, 35. ala, 37. slsal, 39.
oer, 41. anker, 43. enter. 45. ramen, 48.
mak, 47. dal, 49. Elger, 50. mak, 51.
ent, 53. netel, 58. iep, 57. beton, 58.
leges, 60. Eem, 62. loket, 64. bik, 65.
leven, 67. orgel, 68. mis, 70. lek, 72.
alert, 74. lom, 77. eden. 79. port, 80.
rapé, 82. eest, 84. ene, 85. r.l., 86. Ne,
87. Pan. 89. Ag. 90. o.r. 92. e.k., 93. ge
Prijswinnaars vorige puzzel
De boekenbonnen gaan naar: me
vrouw N. de Winter-Van de Berg, Juli
an astraat 68. Poeldijk; de heer T. de
Klvet, Wlellngenpleln 36, Utrecht; de
heer O. J. Colenbrander, D. van
Hulststraat 1. Bunschoten.
De eerste emissie van het Neder
landse uitgifte-programma voor
dit Jaar ls deze week al weer uitge
geven. Het zijn drie postzegels
met portretten van staatslieden
van uiteenlopende politieke huize:
Jhr mr A. F. de Savornln Lohman
(1837-1924); mr P. J. Troelstra
(1860-1930) en mr P. J. Oud <1886-
1968). Op de achtergrond van de
zegels figureert de zetel van de
voorzitter van de Tweede Kamer.
Van Belgié zijn de volgende nieu
we zegels te melden: drie nieuwe
waarden van 0.50, 2.75 en 5 hfr ln
de permanente serie „heraldische
leeuw", een zegel van 5 bfr van
hetzelfde type met het monogram
„R" ten behoeve van de Belgische
spoorwegen en een portretzegel
ter gelegenheid van de 100e ge
boortedag van de veelzijdige
staatsman Frans van Cauwelaert
(1880-1961).
Het eiland Malta gaf een viertal
fraaie zegels uit, gewijd aan de
restauratie van enkele nationale
monumenten met een aanbeve
ling van de UNESCO de fondsen
daarvoor bijeen te brengen; afge
beeld zijn: een opgegraven tempel
uit 2500 v.Chr.; de voorhof van het
palels van Grootmeester van de
Maltezer Orde Manuel de Vilhena
(18e eeuw), het fort St Elma uit de
16e eeuw te Valetta en de citadel
van Victoria (18e eeuw). De poste
rijen van de Verenigde Staten van
Noord-Amerlka gaven drie paart
jes van twee verticale zegels uit ln
het kader van de internationale
briefschrijfweek, een Instituut dat
in 1957 door de Wereldpostvereni
ging ln het leven werd geroepen
ter propagering van het brieven
schrijven als een middel voor be
ter onderling begrip.
Wegens het honderd Jarig bestaan
van de Christelijke Jeugdbonden
voor Jonge vrouwen en Jonge man
nen ln Noorwegen verschenen
twee zegels met .gestileerde plan
ten en de lnltialeh van belde orga
nisaties. Sinds 1 Januari J.l. ls de
regeling van de troonopvolging in
Zweden gewijzigd. Hetgeen In
houdt. dat prinses Victoria, het
eerste kind van het koninklijk
paar, de Zweedse troon zal erven.
Voor dit feit kwamen 28 februari
zegels van kr 1.30 als postzegel-
boekje en als rolzegel vervaardigd,
ln omloop waarop koning Karei
XVI, Gustaaf en de nieuwe kroon
prinses figureren. In Oostenrijk
zijn onlangs twee bijzondere post
zegels uitgegeven. Een van S 2.50
ls gewijd aan de reumabestrijding
en een van S 4. maakt propaganda
voor de exportbevordering. Van
Zwitserland verscheen in de per
manente reeks „architectuur en
kunstnijverheid" een nieuwe
waarden van fr 1.80. Afgebeeld ls
het astronomisch uurwerk van de
befaamde klokketoren (Zytglog-
ge) van Bern. Voorts nog vier bij
zondere zegels ter opluistering
van Jubilea en manifestaties: de
Zwitserse tuinbouwtentoonstel
ling „Grün 80" te Bazel; vijftig
jaar kunstnijverheid met een af
beelding van houtsnijwerk; hon
derd Jaar genootschap voor Zwit
serse kunstgeschiedenis en de zes
tigste autosalon van Genève.
Twee zegels ter propagering van
energie-besparing zijn vorige
week ln Italië verschenen: de ge
stileerde afbeeldingen hebben be
trekking op alternatieve bronnen
van energie en beperking van
energie-gebruik. Voor de maand
maart kondigt Hongarije de vol
gende zegels aan: een herden
kingszegel wegens de vierhon
derdste geboortedag van vorst
Qftbor Bethlen (1580-1629) We
zien hem op zijn ros ten strijde
trekken gedurende de zestig Jarige
oorlog; dan een zegel met de af
beelding van de benedlctljner-ab-
dij van Tihany, door koning An
dreas I 925 Jaar geleden gesticht.
Als laatste reprodukties van de
tails van de beroemde Christus
sarcofaag van Garamszentbene-
dek. welke thans ln het museum
van Esztergom te bewonderen ls.
CO Helvetia
<_n
7/7-/
VvW
ia hjr
Vandaag begint ln een klein Oos
tenrijks plaatsje de kandidaten-
match tussen de twee oude rivalen
Tigran Petrosjan en Viktor Kort-
sjnoj. Alles lijkt nog veel erger te
worden dan drie Jaar geleden toen
deze twee schakers bovenop een
Italiaanse berg, ver weg van de
bewoonde wereld, ook al een
tweekamp met elkaar uitvochten.
Kortsjnoj was toen pas naar het
Westen gevlucht en zat haatdra
gend tegenover Petrosjan. die het
hem als hoofdredacteur van het
schaakblad '64 ln de Sowjet-Unie
zo onmogelijk had gemaakt.
Tegen elkaar praten deden zij al
niet meer, een hand gaven zij el
kaar ook niet voor de partij en de
afkeer van elkaar was zelfs zo
groot, dat zij tijdens de partij ie
der een eigen wc kregen toegewe
zen. Sinds die tijd is de houding
van de Russen tegenover Kort
sjnoj alleen nog maar harder ge-
worden, terwijl Kortsjnoj op zijn
beurt niet nalaat de Sowjet-Unie
als een barbaarse mogendheid af
te schilderen. Het ls echter een
nogal ongelijke strijd tussen een
staat en een individu. Kortsjnoj
wordt door de Russische schaak
bond geboycot: als hij ergens
wordt uitgenodigd, zijn er geen
Sowjet-grootmeesters aanwezig.
Zijn zoon zit wegens dienstweige-
ren in de gevangenis en zijn vrouw
mag het land niet uit. Dit alles is
even schandelijk en Petrosjan zal
het symbool zijn van het leed dat
Kortsjnoj is aangedaan.
Je hoeft geen groot psycholoog te
zijn om hartverscheurende moei
lijkheden te verwachten. Als dele
gatieleider heeft Kortsjnoj maar
liefst Ludek Pachman aangewe
zen, de man die zich ln de Dubcek-
periode helfhaftig heeft gedragen
en lange tijd ln Tsjecho-Slowakije
in de gevangenis heeft gezeten.
Tot Duitser genationaliseerd ls
Pachman de laatste Jaren echter
toegegroeid naar de rechter vleu
gel van Strauss' CSU en hij ls een
ware communistenhater gewor
den. Hij zal eerder de moeilijkhe
den aanwakkeren dan sussen en
vandaar dat Hans Ree heeft ge
weigerd een van Kortsjnoj's se
condanten te worden. Kortsjnoj
heeft al geroepen dat hij wordt
bedreigd door KGB-agenten en
dat hij slechts wenst te spelen als
er ln de toemoolzaal een kogel
vrije wand wordt geplaatst die de
schakers van de toeschouwers zal
scheiden. Er zal heel wat energie
iAÖ A
aan argwaan en paranoia worden
besteed voordat dat de eerste zet
op het bord komt.
Overigens zijn de belde spelers de
laatste tijd wanhopig uit vorm.
Petrosjan haalde in een Zuidame
rikaans toernooi onlangs niet eens
een score van vijftig procent, ter
wijl Kortsjnoj ln Spanje ln een
uiterst zwakke krachtmeting niet
eens tot de eerste plaats reikte.
Hieronder een duel dat hij zo maar
door tijdsoverschrijding verloor.
Wit: Kortsjnoj Zwart: Marovic (Li
nares 1979) 1. c2-c4 c7-c6 2. Pgl-f3
d7-d5 3. e2-e3 Pg8-f6 4. Pbl-c3 e7-
e6 5. b2-b3 Lflte7 6. Lcl-b2 0-6 7.
d2-d4 c6-c5 8. Lfl-d3 c5xd4 9.
e3xd4 Pb8-c6 19. Off b7-b6 11. Ddl-
c2 (Meer voor de hand lag 11. Tel
teneinde de zwarts volgende zet
met 12. Lbl te kunnen beantwoor
den zonder dat de toren wordt
ingesloten. Maar Kortsjnoj heeft
een heel bijzonder plan ln gedach
ten.) 11. Pc6-b4 12. Ld3-bl Lc8-
b7 13. Tfl-dl Tf8-e8 14. Pf3-e5 Le7-
f8 15. Lb2-cl!? (Zeer origineel, wit
besluit rückslchtlos op konlngs-
aanval te spelen). 15.h7-h6 16.
De2-f3 Ta8-c8 17. Df3-f3 Pf6-b5 18.
Df 3-f3 Ph5-f6 19. Df3-ff3 Pf6-b5 20.
Dg3-h3 Ph5-f6 (Remise, dat wilde
Kortsjnoj natuurlijk helemaal
niet.)
21. r2-f4!?
Zie diagram
Een typische - Kortsjnoj-concep
tie: aanval over het gehele bord,
zonder te zien of er nog een weg
terug ls. 21. d5xc4 22. f4-f5
Pf6-d7 (Ha 22.gSx 23. Lg5x was
zwart Ln een onaangename pen
ning terecht gekomen.) 23. g5xb6
Pd7xe5 24. Ö4xe6 Dd*-c7 25. Lbl-
h7 (Een mooi loopoffer. Waar
schijnlijk heeft Kortsjnoj gezien
dat het voor de hand liggende 25.
g7x Lg7x 26. Dh7+ Kf8 27 Lhfl
hoogstens goed ls voor remise). 25.
Kf8xb7 26. h6x<7 Kh7xg7
27. Tdl-d4 (Andere mogelijkheden
waren 27. Dg3+ Kh8 28. Td4 Lg7
29. Th4+ Kg8 3a Tg4 f5. of 30.
Dc6 31. Tg7x Kh8. Interessant was
ook: 27 Lh6* Kg6 28. Lf8x Tf8x
29. Dg3+ Kf5) 27. f7-f5 28.
c5xf6e.e. Kg7xf6 29. Dh3-b4 (Nu
wordt 29. Lg5 beantwoord met 29.
Kf7, terwijl voor 29. Dh5 Dc5
klaar lag.) 29. Kf6-f7 30. Dh4-
h7 Lf8-f7 31. Lclff6 Te8-f8 en
reeds hier overschreed Kortsjnoj
in diep gepeins de bedenktijd. Vol
gens Marovic waren alle manoeu
vres van KortaknoJ Incorrect ge
weest en stond zwart na 32. Pb5
De5 vermoedelijk gewonnen. Dat
ls waarschijnlijk onjuist Wit heeft
nog steeds volop kansen: 33. Pd6+
Ke7 gaat de koning naar de I-
11 Jn dan volgt 34. Tf4+ 34. Pc8+
x Tc8x 35. Tadl! Vooral niet: 35.
Lg7x Dg5 en zwart wint of 35.
Dg7x Dg7x 36. Lg7x Pc2 en zwart
heeft opnieuw de bult binnen. Na
35. Tadl blijft zwart echter een
kwaliteit achter 35 Ld5 36
Tg4'
Na de halve finales en het interna
tionale toernooi in Bamako ls er
tot begin april weinig actueel
nieuws te melden, te meer daar de
partijen van het internationaal
toernooi ln Paramaribo, dat over
tuigend door Roozenburg is ge
wonnen voor o.a. oud-wereldkam
pioen Koe perman, nog niet bin
nen zijn.
Daarom hebben we tijd en moge
lijkheid om ons eens wat meer te
verdiepen ln de moderne ope
ningstheorie en laten we vandaag
maar eens wat dieper Ingaan op de
moderne Klaverbladopening L 33-
28 17-21 2. 39-33 21-26 3.44-39 18-23
4. 31-27 11-17 5. 50-44 A. 17-21,
zoals die de laatste twee jaar
meermalen voor ls gekomen.
A. Verschillende spelers, waaron
der Wlersma spelen hier meestal
49-44 hetgeen een minimaal maar
o zo belangrijk verschil ls. In eer
ste Instantie doodgewoon al om
het feit, dat Je na 49-44 niet goed
meer door kunt gaan met de lange
vleugelopslultlngsvariant middels
6. 36-31 20-25 het scherpste! 7. 33-
29 14-20 8. 29x18 13x33 9. 39x28 19-
24 en hier blijkt dat met schijf 49
op 44 In plaats van na 50-44, Je
geen 38-33 kunt spelen wegens 24-
30 met dam op 49. Waarom dat zo
belangrijk ls? Omdat zwart an
ders met 24-29 en 25-30 zijn rand-
schljven kan oplossen en wit het
doel van zijn opening voorbij holt.
wat is dan dat doel? Simpel
gezegd: door middel van een vrij
willig geaccepteerde lange
vleugelopslulting komen tot mas
sief centrumspel, waarbij zwart,
wil hij de opsluiting blijven hand
haven, zich niet op het centrum
mag vertonen. Je krijgt dan dus
het spel van centrum-aanvaller
versus de actieve verdediging c.q.
omsingeling. Om dit wat duidelij
ker te maken volgt hier eerst van
uit de diagramstand, die ls ont
staan na de eerst aangegeven vijf
zetten, de partij De Rul ter-Visser
uit het kampioenschap Nederland
1977. Diagram I
8. 36-31 28-25 7. 33-29 14-20 8. 29x18
13x33 9. 39x28 19-24 10. 38-33 24-30
11. 35x24 20x38. 12. 42x33 15-20.
Vanaf nu wil wit een centrumaan-
val opbouwen en zwart dit natuur
lijk verhinderen en als het kan
zelfs een verwurging Inzetten. Het
is Interessant hoe belden hun stra
tegie ten uitvoer willen brengen en
wie ln de bedoelde opzet zal
slagen.
13. 43-39 8-13 14. 48-43 2-8 15. 47-42
10-15 16. 42-38 12-18 17. 40-35 5-10
18. 44-40 7-12 19. 49-44 6-1120.28-22
1-6. Tot zover ls dit duel Identiek
(op een minder belangrijke zetten-
wissellng na) aan het uit het
kamp. van Ned. 1979 afkomstige
partijtje Bronstring-Drost dat we
straks nog even zullen volgen.
21. 33-28 10-14 22. 34-30 25x34 23.
39x30. Door de bordrand op te
zoeken graaft wit zijn eigen graf,
want het ls ln strijd met de belang
rijkste doelstelling van de witte
strategie.
23. 14-19 24. 38-33 26-24 25. 40-
34 9-14 26. 44-40 19-23 en wit gaf
zich gewonnen want er volgt na
tuurlijk 12-17 enz. Een overwin
ning van Visser die mijn diepste
bewondering afdwong en mijzelf
Inspireerde tot hetzelfde plan ln
1979. twee Jaar later dus.
Bronstrtng ging met wit verder
WW fc» S
o ai n
rV-i-
Dlagram I
met 21. 34-29, maar allereerst moet
hier al vastgesteld worden, dat dit
minder sterk ls dan 21. 35-30 en op
de volgende zet 30-24x24 waarna
nog bezien moet worden wie er-
eigenlijk beter staat. Persoonlijk
geloof lk, dan wel ln de witte posi
tie. 35-30-24 ls een Ideale manier
om de bijna verloren macht ln het
centrum te heroveren en daarom
ls 20. .1-6 dan ook beduidend
minder goed dan 20. 10-14!
Immers dan ls 35-30 bijzonder
slecht wegens 14-19 met ook nog
i
I X 'ff 9.
-.««5
Diagram n
korte vleugelopslulting. Aange
zien het Idee om de partij De Rui
ter-Visser te kopieéren pas de dag
tevoren (eerste paasdag 1979) ln
de achtertuin aan mijn brein was
ontsproten, toen lk bezig zijnde
met mijn tegenstander van de vol
gende dag. diens grote voorliefde
voor overbeladen lange vleugels
beredeneerde, was de voorberei
ding kort en volgde lk klakkeloos
de Visser-methode en dat had mij
duur te staan kunnen komen. Ge
lukkig (voor mij dan en niet voor
het damspel) had Bronstrlng zijn
dag niet zoals u uit bet vervolg
duidelijk zal worden.
21. 26-24 22. 29x26 25x14 23. 33-
29 14-19 24. 22-17 (dank Je wel).
11x22 25. 29-23 19x28 26. 32x23
21x32 27. 37x17 18x29. Ik denk dat
mijn tegenstander de tel kwijt ls
geraakt of misschien wel niet eens
kan tellen. Of kunnen leraren wis
kunde toch wel tellen?
28. 41-37 12x21 29. 39-33 16-14 36.
33x24 14-26 31. 44-39 26x29 32. 46-
41 8-12 S3. 35-36 9-14 34. 36-25 6-11
35. 39-33 Hoopt ln het valletje). 29-
34 sa 46x29 14-26 37. 25x14 21-87
3A 31x22 3-9 39. 14x3 12-17 46. 3x21
26x48 en zwart won.
De laatste tijd wordt de door wit
gespeelde opening meestal direct
gewijzigd met 6. 37-31. Dat is Jam
mer, want dat er werkelijk schitte
rende taferelen kunnen ontstaan
zal lk u duidelijk maken aan het
volgende gefingeerde vervolg van
uit de tweede diagramstand
Diagram n
We gaan hier, ln de stand na 20.28-
22 uit de partijen die hierboven
behandeld zijn. verder met 20.
16-14 de zet die om al vermelde
reden een stuk sterker Is dan Iff.
21. 34-29 26-24 22. 29x26 15x24 23.
46-34 14-19 24. 44-46 (dreigt schijf-
winst met 34-30, dus) 4-16 25. 34-36
25x34 2a 46x26 16-15 27. 45-46
15x24 2a 46-34 (dreigt nu met 34-
29 enz., daarom) 9-14 29. 34-30.
Zwart kan nooit 18-23 spelen na
tuurlijk. zodat de vraag, wie nu
wie opgesloten houdt, niet onbe
antwoord mag blijven. Het ogen
schijnlijk sterke 12-17 (wit kan Im
mers moeilijk tempi maken!) faalt
door 30 41-36! 17x28 31 32x12
21x41 32. 36x47' en wit krijgt tijd
voor acties middels 32. 8x17
33. 33-28 26x37 34. 28-23 19x28 35.
30X10 28-32 36. 38x27 17-22 37. 27x9
3x14 lijkt zich nog te redden, maar
38. 35-30 te vervolgens naar 30-25-
20 enz. Is ruim voldoende voor
winst
29. 14-20 (om op 36-25 te ver
volgen met 19-23-28 enz.) 30. 22-17
11x82 31. 36-25. Ziet er redelijk uit
omdat 19-23, 24-29 en 23-28 slechts
gelijkspel oplevert, maar zwart
wint nu schitterend door 31.
19-23 32. 25x14 22-28 33. 33x22 12-
17! 34. 22x11 16x7 35. 27x16 3-9! 3a
14x12 24-30! 37. 35x24 13-19 38.
24x22 7x47 39. 39-33 47-36 46. 16-11
36-13! (op 23-29 en 36-31 ls de Turk
se slag met 32-27 31x23: 38x27 mo
gelijk).