Inwendige zending: tussen
oecumenisch en evangelisch
Jb
Geref. synode
viering met r.
niet tegen
katholieken
Uitstapje naar het krakerspand
Bluyssen neemt afstand
van synodedocument
Trouw
Hou op met dat gebedel!
Weer gereformeerd
predikant in
Zwitserland
Conferenties
Templeton-prijs
voor R. W. Burhoe
VU-theologen pleiten
voor Zuid-Afrikaan
VANDAAG
VOORBIJGANGER»
Meer vrouwen in
hervormde synode
DINSDAG 4 MAART 1980
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
-Mlen. weet je wat Ik dacht?
-Nou
-Als we vanmiddag eens naar dat kraakpand In
de Vondelstraat ln Amsterdam gingen kijken.
wat zou Je daarvan vinden?
-Niet gek. 't is weer es wat anders, he?
-Laten we dan maar tijdig eten
-Maar zouden we er wel door kunnen, met al die
barricades en zo?
-Kom meld. waar een wil is. Is een weg!
Ik vermoed dat ln veel ongekraakte panden
zondag een dergelijke conversatie Is gevoerd.
Overigens niet bij mij thuis, de gedachte aan een
uitstapje naar het kraakpand was in mijn hart
niet opgeklommen, hoewel ik ln de directe
omgeving ervan woon. Maar dat zul Je altijd
zien. Ik loop binnen tien minuten naar de
stadsschouwburg, maar kennissen van buiten
komen er veel vaker dan wij. uit vrees de
culturele boot te missen.
Ik had zondag wel gemerkt dat er ln mijn rustige
zijstraat opmerkelijk veel autoverkeer was.
doch lk versleet de bestuurders voor argeloze
lieden die niet wisten dat de Vondelbrug
versperd was en toen al moesten slaan, 's
Avonds, toen lk naar het NOS-Journaal keek.
drong het tot me door dat het dagjesmensen
waren, die aan kraakpand-kijken gingen doen of
gedaan hadden
Ik begreep ook van de nieuwslezer dat de
krakers met 't oog op de toeristische
belangstelling enige uren een doorgang hadden
vrijgehouden. Het speet me dat lk dat niet
geweten had, anders had ik terstond de
Enschedese vrijgemaakte gereformeerde
predikant dr. R. H. Bremmer opgebeld met het
verzoek, als excursieleider op te treden.
Dr. Bremmer heeft namelijk onlangs een reeks
radiolezingen gehouden over dominee J. C.
Sikkel, de man die van 1899 tot 1920
gereformeerd predikant in Amsterdam ls
geweest. HIJ heeft gewoond ln het pand, waar nu
de krakers zitten. Een gevelsteen houdt de
herinnering aan deze dominee Sikkel levendig.
Tracht dit althans te doen. maar voorzover ik
bekijken kan: met weinig resultaat, want zelfs
gereformeerde Amsterdammers die ik er op
aangesproken heb, wisten niet dat dominee
Sikkel er gewoond en gewerkt (zoals op de
gevelsteen staat) heeft.
De lezingen van dr. Bremmer zijn gebundeld in
een boekje, dat tot titel kreeg: „Ds. J. C. Sikkel
als sociaal profeet en pionier". Het is uitgegeven
door De Vuurbaak in Groningen en kost 7,75.
Ik meld dit maar even ten gerieve van de
mogelijk geïnteresseerden.
Het zou natuurlijk mooi geweest zijn: dominee
Bremmer. staande boven op een versperring en
wijzend naar de gedenkplaat op de gevel van het
gekraakte pand. Netzoals Paulus op de
Areopagus wees naar het beeld van de
onbekende God. „Over deze predikant, wiens
voormalige woning gij. hem niet kennende,
gekraakt hebt, wil ik u iets vertellen
Ik denk niet dat dominee Bremmer het gegooid
zou hebben op de oorspronkelijkheid van Sikkel
als prediker. Heel misschien zou hij. om de
aandacht te trekken, meegedeeld hebben dat
deze dominee Sikkel de schoonvader was van
wijlen onze premier-ln-ballingschap Gerbrandy.
Maar ln elk geval zou hij Sikkel getekend
hebben als man van de christelijke sociale
beweging, die niks van liberalen maar ook
weinig van socialisten moest hebben en die, om
iets te noemen, bedrijfsorganisatie bóven
vakorganisatie stelde.
Dit laatste haal lk uit de Winkler Prins van 1953.
In de editie van 1973 ls dominee J. C. Sikkel niet
meer te vinden, hij heeft het veld moeten ruimen
voor: slkkelcelanemie. een soort bloedarmoede.
Zo gaat dat in encyclopedieën, 't Is niet voor
niets, dat ik op Bremmers boekje attendeerde.
Ik schrijf dit tegen de achtergrond van grimmige
gebeurtenissen, waarvan de afloop nog onzeker
is. Maar straks is het voorbij en dan prijkt die
gevelsteen er nog. Vandaar.
ADVERTENTIE
Inderdaad, ook wij schamen ons ervoor dat wij
moeten bedelen om een Nieuwe Testamentje voor
de 200.000 schoolkinderen van Brazilië. U kunt een
einde maken aan ons gebedel. Hoe? Schrijf 2,63'
(of een veelvoud daarvan) over op giro 901.000 van
In de Rechte Straat te Velp, met verm. „NTBr"
's HERTOGENBOSCH Evenals eerder de bisschop van
Breda heelt ook bisschop Bluyssen van Den Bosch laten
iweten dat zijn handtekening onder het synodedocument niet
betekent, dat zijn visie ls veranderd.
Hij deelde een heleboel kritiek op dit stuk en was het ook wel
eens met degenen die het vooral zo weinig „bevrijdend"
vonden.
De diocesane pastorale raad van Den
Boach. een vertegenwoordiging van
de gelovigen van dit grootste rlc bis-
dom. sprak overigens nog wel wat
Van een onzer redacteuren
AMERSFOORT „Ds. R. J. van der Veen van de Nederlandse zendingsraad had gelijk, toen
hij ln het blad Voorlopig vaststelde, dat er tussen „orthodoxe" en „oecumenische" christenen
een fundamenteel verschil van visie bestaat inzake hun missionaire roeping. Dat ls bij het
project „Zending ln Nederland" pijnlijk gebleken." Dat zegt ds. C Snoei, predikant-directeur
van de hervormde bond voor Inwendige zending op gereformeerde grondslag (IZB), als hem
gevraagd wordt, de eigen positie van de IZB aan te geven.
De IZB ls eenvoudig gezegd het
evangelisatiewerk van de gerelor-
meerde bonders. Het bovengenoemd
verschil ln vUle (en ook daarin geeft
ds. Snoei ds. Van der Veen volmondig
gelijk) vloeit voort uit een verschil
lende manier van bijbellezen.
Ds. Snoei: „WIJ geloven, dat een mens
alleen door bekering en geloof kan
Ingaan ln Gods koninkrijk. Dat leert
de Bijbel ons duidelijk, neem alleen
maar Johannes 3: Die ln de Zoon
gelooft, die heeft het eeuwige leven,
de anderen niet. Dat bepaalt het werk
van de IZB: het doel ls het oproepen
tot bekering en geloof. Onze voor
naamste krlUek op „Zending ln Ne
derland" waa dan ook, dat bekering
en wedergeboorte te weinig aandacht
kregen. De sltuaUe, de maatschappij
analyse leek daar soma wel tweede
bron van openbaring te worden. Maar
Paulus liet zich niet ophouden door
de altuatle van hemzelf of van zijn
gehoor, hoeveel die ook te denken
gal. HIJ verkondigde het evangelie
En dan zal blijken, dat de bijbelse
boodschap zeil vernieuwend en ver
anderend Inwerkt op mens en samen
leving."
Aan het werk
Ds. Snoei praat er met enige terug
houdendheid over. Wat hem betreft,
ls het voorbij. „Je moet er niet over
aan de gang blijven, dat ls alleen
maar schadelijk voor belde partijen.
We moeten weer aan het werk na dit De IZB ziet zich ergens ln een sleutel-
conflict." positie staan. De contacten tussen
kerkelijk evangelisatiewerk en de
De IZB bestaat 45 Jaar en heeft dit vrije groepen groeien. Ds. Snoei
bescheiden Jubileum aangegrepen, denkt, dat dat ook te maken heeft
om het werk van de Inwendige zen- met de polarisatie. „We worden ln één
ding opnieuw ln de gemeenten aan de hoek gedreven." HU hoopt, dat de
orde te stellen, onder het motto IZB ook nog verder wat kan bemidde-
„Dlenst-Doen". Daarbij ls het niet len. Zo ls er al gepraat tussen mensen
zozeer om geld te doen („We kunnen van „Zending ln Nederland" en van
uitvoeren wat we willen doen", zegt het „Evangelisch appèl". „We hebben
ds. 8noei), aiswel om leden (momen
teel circa 33.000) en vooral om de
gemeenten als geheel evangeliserend
te maken.
„De tijd ls voorbU, dat wU het evan
gelisatie-werk lieten doen door onze
evangelisten. WU hebben ze uiteraard
wel, negentien ln twintig plaatsen en
daarnaast nog twee speciale Jeugd-
evan ge listen. Maar naast het zelf
doen van evangellsatorlsch-pastoraal
werk ls het zwaartepunt van hun taak
steeds meer komen te liggen bij het
toerusten en begeleiden van de gewo
ne gemeenteleden en het bevorderen
van de bewustwording van de hele
gemeente van haar roeping. Het zal er
toch op aankomen, dat de gewone
mensen zelf ln hun eigen situatie een
zoutend zout en een lichtend licht
zUn, en dan merk Je, dat de mensen zo
vaak niet goed weten, wat en hoe ze
het moeten zeggen." Met dat toerus-
tlngswerk houden vooral ds. W. J.
Bouw en de heer J. Hannessen zich
bezig.
niet helemaal de neiging te berusten
ln de kloof, al zien we niet hoe die
overbrugd zal kunnen worden."
Geen plaats
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Oagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Letdse Courant
Uitgave: Trouw/Kwariet BV
Mooidredacteur Jerue Temming»
Direcleur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PMIÖUS 859
1000 AW Amsterdam
W-b4ut»ttiat 131 Amsterdam
tel 020-913456
te'e. 13006
Pojrg.ro 66 00 00
Bank Ned Cre«J-etM«*
ReAemngrv 23 00 12 574
REGIO ROTTEROAM/OORORECMT
Postbus 94ê
3000 AX Rotterdam
iet 010-1135S8 (#bonnemenier
•n bezorging)
tet OiO-i 15SSS (redactie)
ie* 115700 (udahjitend voo»
Evangelisten
WesttXeak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG lEiDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
'ei 070 469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redact*)
tel 070-468864 (wukirtend voor
advertenties)
Parksfaai 2? Oen Haag
REGIO NOORD OOST NEDERLAND
(abonnementen en bezorging)
Postbus 3
8000 AA Z*o"e
lei 05200-17030
Melkmarkt 56 2wo"e
Abonnementsprijzen:
h.rr |a«, f '01,»0
AdverrenAerar^
oo aanwaeg
Teteton.scbe abonnementenopd»acbten
're adressen boveni
Oogave tamkeber^nten 9-19 30 van
■naanjag i m v nag Op zondag »an is
20 uur te«t 020-9134 56
Ogqa-e rrw*- advertenties ie'
090-93686» o» serv.t-e'-|k aan M«*-Ad«
akje'-ng postbus 433
<000 AX AMSTERDAM
Adrese-iZrgmgen u.ts'u>te<XJ sct»»>ti«iiia
aan onze A~>ve»damee adressen
De kortsluiting Inzake „Zending ln
Nederland" verhindert de IZB overi
gens niet, vertegenwoordigd te zUn ln
het hervormd evangellsatorisch be
raad (HEB) en door een waarnemer ln
het oecumenisch missionair beraad.
Daarnaast neemt het contact met de
„evtngelischen" toe.
Ds. 8noel: „WU zouden ongeloofwaar
dig zijn, als wU wel ln contact zouden
bUJven met de „oecumenische" chris
tenen, en niet andere groepen ln onze
visie zouden betrekken, die ln onze
ogen dan misschien wat fundamenta
listisch zijn, maar die toch ln de naam
van Christus bezig zUn en ook goede
dingen doen." Dat contact vindt
vooral plaats ln de Evangelische Alli
antie, die mede op Initiatief vanuit de
IZB tot stand gekomen ls. Ds. Snoei
ziet deze alliantie vooral als een ge
spreksplatform, ook voor onderlinge
bemoediging. Samenwerking op
plaatseüjk vlak ziet hij zo snel nog
niet komen. HU erkent, moeite te
hebben met allerlei accenten ln deze
vrije groepen, maar toch tegelijk on
der de Indruk te zUn van hun Inzet en
hun bewogenheid jegens hun mede
mensen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het pastoraat on
der Nederlanders ln Midden-Zwitser
land. dat gebeurt vanuit de gerefor
meerde kerken, is voorlopig geconti
nueerd doordat Hanno Niemeijer uit
Amsterdam zes tot negen maanden
ln Zwitserland gaat werken. De heer
Niemeijer. theologisch student aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam,
werkte eerder reeds enkele maanden
ln Noord-Itailë ln het pastoraat onder
Nederlanders in Ispra-Varese
De laatste rijd zijn er heel wat gere
formeerde bondsjongeren die wat wil
den ln zending of evangelisatie, te
recht gekomen bU een geloofszen-
ding, bU Youth for Christ of iets an
ders ln de evangelische hoek, omdat
voor hen geen plaats was ln gerefor-
m eerde-bonds kring. Hoe vindt ds.
Snoei dat?
„Inderdaad hebben zich de laatste
jaren tientallen mensen bU de IZB
hun diensten aangeboden. Zo'n toe
loop ls er bU nüjn weten nog nooit
geweest Dat duidt er volgens mij op,
dat Gods Geest met het Woord voor
Qod een bUzonder werk doet in deze
tijd. Naast alle afbraak ls er ook
nieuwbouw. Jongens en meisjes, die
de katechetencursus hadden gevolgd
of de een of andere bljbelschool. Wat
moet Je daarmee doen? Je zou ze
graag aan het werk zetten, maar er ls
niet alUJd werk, waarvoor zij geschikt
zUn, er ls soma ook geen geld. Soms
moet Je ook zeggen: ze zUn toch niet
genoeg toegerust of ze hebben ln hun
opleiding een bepaalde mentaliteit
gekregen, waardoor ze minderge-
schikt zijn. Maar het doet ons wel
pijn, als we geen plaats hebben en het
stelt ons wel tot vragen.
Als zo iemand dan ergens anders toch
ln evangelisatiewerk terecht komt,
dan ben lk daar bUJ om. Het ls alle
maal niet zonder problemen, maar
gelukkig zUn er toch velen, die hun
hervormd-gereformeerde opvoeding
trouw bUJven en tegelijk werken bij
Tot Heil des Volles, De Hoop, Youth
for Christ en noem maar op."
De IZB gaat wat doen voor de bege
leiding van deze mensen en gaat ook
een zaterdagcursus opzetten voor
mensen, die wat willen en voor wie zo
direct geen werk beschikbaar ls. Ds.
L. Westland gaat die cursus leiden.
De IZB kan daarbU beslist geen werk
beloven. De gedachten gaan voor
deze mensen het meest uit naar een
mogeUJke functie als part-timer ln
dienst van een plaatstelljke gemeen
te voor gemeentetoerusting, want
toerusting ls dringend nodig.
Moslims
Twee dingen wil ds. Snoei nog speci
aal kwijt Een van de nieuwste tak
ken van de IZB ls het werk ten behoe
ve van drugsverslaafden. Mevrouw C.
van den Berg geeft voorlichting en
verwUst naar goede hulpverleners.
En verder doet de IZB mee ln de nog
Jonge Stichting voor verbreiding van
het evangelie onder moslims ln Ne
derland, waarvoor drs. j. Beukema
werkt.
Ds. Snoei: Over dat laatste ls nogal
wat misverstand. Gesuggereerd
wordt, dat wU agressieve evangelisa
tie onder gastarbeiders willen. Ik kan
zeggen, dat drs. Beukema Juist ui
terst zorgvuldig werkt De klemtoon
van zUn werk ligt op het toerusten en
Informeren van kerkeraden en ge
meenten. Maar toch merk Je ook hier
weer dezelfde kloof als bij „Zending
ln Nederland". WU menen, dat ver
kondiging nodig bhjft Natuurlijk,
dat kan alleen ln een echte ontmoe
ting, wij zijn ook niet tegen de „dia
loog", maar wel tegen een dialoog die
ten koste gaat van de verkondiging ln
woord en daad."
Trainingsweekend IKV-campag-
ne, 14-15 maart, De BUJe Werelt, Lun-
teren. Opg. tel. 070-631931.
Ik geloof.wat doen wfj daar
mee? voor lutheranen, 14-16 maart,
kasteel Hoekelum, Ede. Inf. en opg.
tel. 055-213670.
De kerk heeft Jullie nodig, lu-
strumbljeenkomst Jeugdevangelisa-
tiecentrum De Windroos, spreker
prof dr C. Graafland, zaterdag 15
maart. De Flint, Conlnckstraat 60,
Amersfoort. Inl. tel. 08380-21980.
Plaats en functie van de gemeente
in de wereld, 14-15 maart, De Klenc-
ke, Oosterhesselen (tel. 05248-1651).
LONDEN (UPI) De Templeton-
stichting heeft haar prijs voor „voor
uitgang ln religie" toegekend aan dr
Ralph W. Burhoe, een Amerikaanse
theoloog en wetenschapper. De 69-
Jarige geleerde krijgt de prijs van
90.000 pond sterling voor zijn werk ter
verzoening van de godsdienst met de
evolutie-leer.
Eerder werd deze prijs toegekend aan
Moeder Teresa, Frère Roger Schutz,
Sarvepalll Radjakjrisjnan en kardi
naal Suenens.
hartlger taal over de synodebe
sluiten.
Volgens de raad heeft de synode de
ruimte waarvoor de bisschop altijd
had gepleit Ingeperkt en de kloof
tussen hem en zijn gelovigen ver
groot.
Men vroeg zich af hoe het nu verder
moest met de eigen verantwoorde
lijkheid van de leek, de positie van de
vrouw en de oecumenische samen
werking.
Bisschop Bluyssen benadrukte dat
de synode nu eenmaal beperkt was
tot tal van organisatorische punten
en samenwerkingsproblemen. HU
hoopte dat de synode ln haar uitwer
king toch bevrijdend zou kunnen blij
ken, maar de raad zag een nieuw elan
nog niet zo gauw zitten.
Voor wat betreft de pastorale werk-
(st)ers zag de bisschop de synodebe
sluiten vooral Ingegeven door angst
voor vervaging tussen priesters en
leken. HU heeft zelf die angst niet. HU
toonde zich verbaasd over de reacties
betreffende de biecht Volgens Bluys
sen was het echt niet de bedoeling om
weer terug te gaan naar de biecht
stoel, de onvrijheid en de angst. Nog
steeds had de bisschop een gevoel
van huiver en van vertrouwen, zoals
hij die ook vóór de synode had uitge-
sproken.
AMSTERDAM Het bestuur van de
theologische faculteit van de Vrije
Universiteit heeft ln een brief aan de
Zuldafrikaanse minister van justitie
Schlebusch zijn zorg uitgesproken
over de arrestatie en gevangenhou
ding van de 24-Jarige Jabulani Ngwe-
nya. Deze zwarte student in de theo
logie, over wie wU ln onze krant van 8
Januari berichtten, werd ln december
van het vorige Jaar gearresteerd. HU
was voorzitter van de jeugdafdeling
van de Afrikaanse onafhankeUJke
kerken. Hij ls inmiddels overgebracht
naar een zeer beruchte gevangenis ln
Pretoria.
Veroordeling scientology
ongedaan gemaakt
PARIJS (Reuter) Een hof van be
roep ln Parijs heeft een Franse leider
van de Sclentology-kerk, Georges
Andreu, die eerder wegens fraude was
veroordeeld nu vrijgesproken. Vorig
jaar was hem en aan enkele andere
vooraanstaande scientologen, onder
wie de stichter Ron Hubbard, een
boete opgelegd van 1500 gulden. De
anderen waren niet ln hoger beroep
gegaan, maar de beroepsrechter, die
Andreu nu vrijsprak, liet doorsche
meren dat Hubbard desgewenst ook
vrijgesproken zal worden. De Sclen
tology-kerk is nu officieel ln Frank
rijk als godsdienst erkend.
VI
De achtergrond
Het ls niet te voorspellen hoe de Tail;
van de krakers ln de Vondelstraat Ite1
(Amsterdam) er aan toe ls als dit We
commentaar ln de krant verschljntfsoi
De actualiteit kan rrüj gemakkelijk
Inhalen, dat neemt niet weg dat er st
iets blU vends ls ln deze gp
aangelegenheid. En dat blijvende llhmf
helaas veel belangrijker dan dit v
Incident ln de historie van de va
woon-nood van de stad Amsterdam,^
Was het maar zo eenvoudig dat we t$jm
dit krakersgeval alleen met deze een
mensen te maken hadden. Er zou lel|emi
acuuts aan te doen moeten zUn om 1 g,
hen aan behuizing te helpen. Maar bsce
daar zit de moeiUJkheld. En lk denk geg
dat het de krakers daar ook om te be(
doen ls. Men kan ln deze dagen
gemakkelijk allerlei kritiek op de
krakers horen. Waarom wachten ze g
hun beurt niet af? Waarom dit en {tin
dat? Intussen mag wel even
onderscheid gemaakt worden t
wat op rekening van de krakers kon}
en wat op rekening van hen die uit j
nieuwsgierigheid of rel-beluetheld bg0i
zich rondom het pand ophouden. D^ld
televisie Het nog al veel Jongens van,ft
een Jaar of vijftien met IJzeren stave^f
zien. Dat ls allemaal bUzonder
afschuwelijk. Maar we zullen de
moed moeten opbrengen, zittende li
onze welverzorgde hulzen, om te
bedenken waardoor dit alles
veroorzaakt wordt. Nog steeds zijn ej
niet voldoende hulzen. En dat zou
nog best acceptabel kunnen zUn, ali^eni
er niet zoveel leegstand ls en als er jter
niet zo ontoelaatbaar ln allerlei nerL
soorten panden gespeculeerd werd. Esve
De werkeUJkheid ls niet zelden deze^n.
dat er een enorme kantoorflat
gebouwd wordt, die staat dan twee
Jaar leeg en dan eindeUJk komt er
ln. Dan staat er weer een pand ln de
binnenstad, met allerlei winsten va^lg
de ene hand in de andere overt
leeg. Tegen die situatie kan niet
duldeUJk genoeg geprotesteerd
worden. Dat zit erachter en wie dat™r.
wil ontkennen komt hier nooit mee
ïen
FIT
One
i tusseijtg
ïrs koo4er
Heult t s1
klaar. En dat moet dan ook maar
niet.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Apeldoorn: F. C. M.
denburg te Middelburg; te Veenw
den: H. W. Doornweerd te Rek*
door de generale synode tot
voor bultengew. werkz. (legerj
kant): J. O. Jullena laats teUJk pred.teen
Weert-Budel en O. Post, laatst*
pred. te Arnemulden; te Antwer.
(vrije evang. gemeente): A. J. de
vlet te Hel- en Boelcop, die dit t
heeft aangenomen.
Aangenomen naar IJsselmulden:
A. van der Velden te ReeuwUk.
|vers
ndat
pbe:
GEREF. KERKEN n d
Beroepen te Baflo: J. Knol tie OldiDe
broek; te Zwolle: D. van Santen fcder
Sassenhelm en S. van der Zee gen
DelfzUl. ,k
Aangenomen naar Hattem: H. Lljt^
sen te Rotterdam-Pendrecht. b d
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Naarden: P. den Haj
te Veenendaal.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Goudswaard: A. Ho<
gerland te Krabbendljke; voor Brak*
en voor Oosterland: M. Mondria t
Waardenburg; voor Breda: P. Blok
Dlrksland; voor Apeldoorn: P. Hoi
koop te Kampen; voor Slnt-j
land en voor Tricht: A. Moerkerken
Nieuw-BeUerland.
Van een onzer redacteuren
LUNTEREN Strikt genomen laat de gereformeerde kerkor
de niet toe dat een gereformeerde kerk en de plaatselijke
rooms-katholieke parochie samen avondmaal/eucharistie vie
ren. W81 mogen rooms-katholleke broeders en zusters indivi
dueel aanzitten aan een gereformeerd avondmaal. Dat ge
beurt hier en daar in ons land.
Die katholieken die meedoen aan dat
grensverkeer doen daarmee Iets dat
van hun bisschop eigenlijk niet mag.
Tot voor een rijdje geleden leken die
bisschoppen dat oogluikend zo'n
beetje te laten gaan. Een enkele bis
schop zei wel eens glimlachend: „ver
tel me er maar niets van, dan hoef lk
ook niet met nüjn banbliksem te
zwaaien".
Maar nu ls de speciale Nederlandse
bisschoppensynode ln Rome geweest
en daar zUn de puntjes opnieuw op de
1 gezet Katholieken mogen niet aan
een gereformeerd avondmaal mee
doen. En dat de bisschoppen ln Ne
derland de gezamenlijke verklaring
van de kerken over de maaltijd des
Heren ten slotte hebben laten schip
breuk UJden, heeft Inmiddels als het
ware pauselijke zegen verworven!
BERN (AFP) - Alle Zwitserse kan - 0
tons hebben gisteren per referendum Mag dat:
tegen de scheiding van kerk en staat
gestemd. Van de stemmers heeft 78,9
percent tegen en 21,1 percent voor
gestemd Het aantal stemmers was
evenwel slechts 34.4 percent van de
stemgerechtigden.
De voorstemmers wilden een eind
maken aan het systeem van staats
kerk dat ln enkele kantons geldt of
aan de bevoorrechting van de kerk ln
andere kantons.
Moeten gereformeerden nu de za
ken zo Liggen toch doorgaan
avondmaal te vieren met rooms-ka-
tholleken? De scriba van de gerefor
meerde synode, dr H. B. Weljland,
vindt het een moeilijk dilemma. Dat
bleek gisteren, toen ln de gerefor
meerde synode de oecumene-blnnen-
land aan de orde was en er toch nog
even gefilosofeerd werd over de sa
menwerking met rooms-katholleken
ln het licht van de recente synode ln
Rome. In elk geval voelde leder wel
op zijn klompen aan dat een voorge
nomen gesprek van vertegenwoordi
gers uit de verschillende kerken (ds.
M. van der Sijs vond het woord „lei
ders" uit den boze) over eucharistie
en avondmaal, maar nu vanuit de
Invalshoek van de persoonlijke bele
ving (spiritualiteit) voorlopig moest
worden uitgesteld.
Het keuzevraagstuk van plaatselijke
samenwerking bracht dr. Weljland
sierlijk onder woorden: „Na de laat
ste synode kunnen rooms-katholle
ken en protestanten op basis van de
solidariteit wel besluiten verder met
elkaar op weg te gaan, maar die soli
dariteit moet de door rooms-katholle
ken eenzijdig betaald worden ln ver
broken solidariteit met zUn bis
schoppen".
Niet opdringen
Drs. H. Eikelboom uit Vlaardingen
bracht namens de deputaten oecu-
mene-blnnenland hier tegen ln dat de
gereformeerden aan geen enkele
rooms-katholieke partner het samen
gaan aan de tafel des Heren opdrin
gen. Als rooms-katholleken toch ko
men, gebeurt dat omdat zij zich door
de Heer daartoe gedrongen voelen.
Eikelboom verzekerde dat alleen
van de maaltijd des Heren voor de
hand."
Dr H. B. Weljland
mondige katholieken aan gerefor
meerde avondmaalstafels te vinden
zijn en „zulke katholieken moeten wij
ln hun mondigheid ernstig nemen.
Bovendien bestaat er ln de rooms-
katholleke kerk voldoende ruimte
voor het Individueel volgen van het
eigen geweten", aldus Eikelboom.
Ook ds. H. Hotensius uit Lelden, die
actief ln de Merenwljk betrokken ls
bij Intercommunie met rooms-katho
lleken. verzekerde dat katolleken zelf
de beslissing nemen als ze aan een
gemeenschappelijke viering mee
doen. „Als Je elkaar ln het geloof
herkent, als Je samen de Jongeren ln
deze snel seculariserende wereld
voorthelpt, dan ligt het samen vieren
De kerkjurist prof dr J. Plomp uit
Kampen had echter duidelijk het ge
voel dat hier wat slordig gesproken
werd. Het meedoen van een rooms-
katholleke aan een gereformeerd
avondmaal ls volgens onze kerkorde
allang legitiem, zei hij. „Het gaat hier
echter om een gezamenlijke viering
van een gereformeerde kerk en een
rooms-katholieke parochie. Dat staat
onze kerkorde niet toe.
HU stelde de synode daarom voor,
eerst een wijziging van de kerkorde te
gaan bestuderen. De synode vond
echter dat daardoor een gegroeide
prakrijk bulten de wet zou kunnen
worden gesteld en verwierp Plomps
verduidelUklng. De synode riep de
plaatseUJke gemeenten op het ge
sprek met de katholieken over het
avondmaal gaande te houden en
wanneer men overeenstemming had
gevonden de practische maalrijdvie-
ringen doorgang te laten vinden.
Vóór dit besluit waren 36, en tegen 33
stemmen.
Aan het einde van de bespreking stel
de deputaat ds. I. de Jong uit Maas
tricht, een van de voorstanders van
de vrijere maaltijdvieringen voor, dat
aan prof. Plomp gevraagd zou wor
den nog deze synodevergadering met
een voorstel te komen voor een aan
passing van de kerkorde aan de ge
groeide samenwerking van sommige
plaatselijke parochies met gerefor
meerde kerken. Praeses Hofland nam
deze vraag over en prof. Plomp knik
te Instemmend.
Ds. J. E. Westerhuis
De oudste dominee van Nederland
ds. J. E. Westerhuls te Velp, ls zate»
dag overleden. HU werd 101 Jaar. Dj
Westerhuls werd ln 1907 predlkaa
van de gereformeerde kerk te Zuid
wolde (Dr.). Vervolgens stond lüj li
Gramsbergen, As peren, Oud-Loos
drecht en twintig Jaar ln Hellevoet»
luis en Nleuw-Helvoet. Daar ging hl
ln 1944 op 65-jarige leefrijd mé
emeritaat Ds. Westerhuls ging mé
de Vrijmaking mee en behoord!
thans tot de Nederlands gereformecr
de kerken. HU ging nog tot op zee
hoge leefrijd preken. De begrafenis ii
donderdag ln Arnhem.
DEN HAAG Onder de 54 leden, dit
dit jaar vanuit de verschillende re
gio's (classes ln kerkelijke taal) zijl
afgevaardigd naar de generale syno
de van de Nederlandse hervormd»
kerk, zijn elf vrouwen. Dat is twe«
meer dan vorig Jaar.
De gemiddelde leeftijd van de syno
deleden is 48 jaar. De gemiddeld*
leeftijd van de predikanten ligt hiet
Iets onder (46). die van de overigen
iets erboven (50). Krachtens de ker
korde bestaat de synode voor de helft
uit predikanten: 27 naast 13 ouderlin
gen, 7 ouderlingen-kerkvoogd en 'i
diakenen. De synode houdt haal
voorjaarszitting van 6 tot 8 maart
BERN (AP) De Zwitserse kiezen
hebben zich in zeer grote meerder
heid uitgesproken tegen het voorstel
tot volledige schelding van kerk er
staat Een referendum moest beslis
sen of de regering middels de belas
ting de twee grootste kerken (d<
roomskatholieke tn de evangelische!
blijven steunen. Jaarlijks Int de Zwit
serse regering zo'i. 500 miljoen frant
ten behoeve van de twee kerken, ovej
rigens alleen van Ingeschreven leden
Ook de Bondsrepubliek kent een der
gelUk systeem van „Kirchesteuer"