Gebreken Centraal Station ter discussie
Grimmig verzet
Haagse krakers
'Novemberwet':
meer werknemers in
tuinbouw gevraagd
vinder Luit
'Trefcentrum voorl
verslaafden moet
volwaardig wordei'
ki
Kurhaus
afgegrendeld
Haagse raadscommissie buigt zich weer over drie jaar oud zwartboek
Minister Van der Stee:
KORT
Als gemeente gaat ontruimen
FNV kondigt
acties aan in
Haagse regio
r 1
Begrafenissen-Crematies
Transporten
Oplossing over
op wethouder
nog niet in zicj
WOENSDAG 27 FEBRUARI 1980
REGIO DEN HAAG
TROUW/KWARTET
door Chrl» Bruljnlut
DEN HAAO Enige maanden geleden, toen druk werd
gepraat over de plaata waar Den Haag een nieuwe concert
zaal moet gaan bouwen, schreef een Hagenaar aan het
gemeentebestuur een brief met een eenvoudige oplossing.
Waarom een nieuwe zaal gebouwd? De hal van het Centraal
Station leek hem bl] uitstek geschikt. Men behoefde slechts
de openingen naar de perrons afsluitbaar te maken.
Deze originele suggestie werd ln
kringen met beslissingsbevoegd
heid niet serieus genomen en hoe
wel men zich binnen de Haagse
PvdA Inmiddels begint al te vragen
of het inderdaad wel zinnig ls een
nieuwe, dure zaal te bouwen, lijkt
de kans dat het geluld van range
rende treinen ooit afgewisseld
wordt met klanken van het Resi
dentie Orkest gering.
Toch zou een culturele uitspatting
op zijn tijd ln de immense hal niet
misplaatst zijn. Zoals ook andere
delen van het stationsgebouw naar
de mening van velen wel wat fleur
kunnen gebruiken. Want aan kri
tiek op het uiterlijk en vooral
het functioneren van het ln septem
ber 1973 ln gebruik genomen com
plex heeft het de afgelopen Jaren
niet ontbroken.
Als hoogtepunt ln de reeks op- en
aanmerkingen verscheen ln Januari
1977 het „Zwartboek Centraal Sta
tion", uitgebracht door de Haagse
afdeling van de PPR. In het zwart
boek werd beschreven wat de door
de spoorwegen met het station be
oogde „betere overstapmogelijkhe
den voor het openbaar vervoer" en
het functioneren als „aantrekkelijk
ontmoetingspunt" ln de praktijk
betekenden.
Miskleun
Sarcastisch stelden de samenstel
lers vast „hoe fijn het ls dat een
goede bewegwijzering volledig ont
breekt. dat Je verplicht bent te blij
ven staan ln de overigens veel te
grote en hoge hal, dat Je Je flets
moet stallen ln een bunker onder de
grond, dat goed overstappen nau
welijks mogelijk ls, dat de verwar
ring tussen Hollands Spoor en CS
blijft bestaan, dat Je wegwaait op
het troosteloze busplateau, waar Je
bovendien vaak einden moet lopen,
dat er op de drukte momenten weer
te weinig loketten open zijn, dat Je
voor een HTM-kaartJe op sommige
momenten van de dag alleen maar
terecht kunt bij loketten, waar ook
de meest tijdrovende treinkaartjes
worden verkocht, dat er nergens
een spoorboekje ligt om te raadple
gen, dat er overal grauw beton te
zien ls, dat de roltrappen het weer
eens niet doen, dat.Conclusie
van het zwartboek: eigenlijk een
onvoorstelbare miskleun, dat mon
sterachtig lelijke gebouw hier!
Afgezien van het functioneren zal
het gebouw voor een architectoni
sche prijs Inderdaad nooit ln aan
merking komen. Strak, recht om
hoog. met een boveniaag van kanto
ren, 60 meter de lucht ln. Nogal iets
anders dan het oude 8taatsspoor en
bovendien: hef Centraal Station
lijkt helemaal niet op een station.
Maar omdat het gebouw er nu een
maal staat, signaleert het zwart
boek voornamelijk de lange lijst
van kleine gebreken en brengt het
mogelijke oplossingen naar voren.
Zo pielt men voor het aanbrengen
van glazen schermen op het tochti
ge busplateau, meer zitplaatsen bij
elke bushalte en een andere inde
ling der haltes. Op het tramperron
waar het bij het overstappen op
andere tramlijnen eerst roltrapje af
- roltrapje op gaat, acht men een
gelijkvloerse oversteek noodzake
lijk. Verder constateerden de sa
menstellers dat een deel van de
roltrappen bij een steekproef niet
werkte. Voor de hal heeft men als
suggestie een grote aanwijspaal,
want een van de steeds terugkeren
de klachten ls de slechte bewegwij
zering.
Snieren werden uitgedeeld naar de
Inrichting van het voorplein, de fiet
senstalling en de nabijgelegen
tramhaltes Wijnhaven en Station
Temoot. Op deze laatste halte,
waarschijnlijk de duurste van Ne
derland, zou de passagier, ondanks
een overkapping van 62 meter toch
verstoken zijn van alle comfort.
Behandeld
In april vorig Jaar werd het zwart
boek eindelijk voor het eerst door
De grote hal van het Haagse
station.
de gemeenteraadscommissie van
verkeer en vervoer behandeld. De
toenmalige wethouder Klomp had
er reeds een conceptantwoord aan
de samenstellers bijgevoegd, waar-
In de gehele klachtenlijst min of
meer van de tafel werd geveegd. De
commissieleden waren het daar
echter niet mee eens, verklaarden
het antwoord onaanvaardbaar en
verlangden een onderzoek.
Hedenmorgen wordt het zwartboek
weer besproken in de commissie,
waarbij vertegenwoordigers van de
NS, de HTM en het streekvervoer
hun steentje zullen bijdragen. Sinds
het verschijnen van het zwartboek,
nu ruim drie Jaar geleden, zijn er
door de Spoorwegen „kleine verbe
teringen" aangebracht, zo deelde
men gisteren mee. De NS vindt de
klachtenlijst zwaar overdreven.
Het overstappen op de trams gaat volgens het zwartboek maar
moeizaam.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De vraag naar tuinbouwarbeiders in Zuid-
Holland is sterk gestegen sinds Jongstleden november de wet
van kracht is geworden, die tuinders verbiedt illegale buiten
landers in dienst te nemen. Dit heeft minister Van der Stee
(landbouw en visserij) ln de Eerste Kamer meegedeeld.
Krakers ln Den Haag hebben aangekondigd zich hard te zullen verzetten
tegen ontruiming van kraakpanden door de gemeente.
Van een onze verslaggevers
DEN HAAG Een aantal actiegroepen ln Den Haag gaat
proberen zoveel mogelijk woningkrakers te organiseren om
zich te kunnen verzetten tegen woninguitzettingen door de
gemeente. Volgende week donderdag komen de krakers in de
Schilderswijk bijeen om een draaiboek voor verzetsacties op
te stellen.
Er wordt gesproken over een „alarm
systeem" dat ln werking moet treden
als wethouder Vink (volkshuisves
ting) het „lef heeft zijn voornemen uit
te voeren om met uitzettingen te be
ginnen". De actiegroepen hebben op
het stadhuis opgevangen dat er plan
nen bestaan om ongeveer tweehon
derd kraakpanden, waaronder hulzen
waarin gezinnen wonen te gaan ont
ruimen. Eerder had wethouder Vink
aangekondigd per 1 februari met de
uitzettingen te beginnen. HIJ heeft
dat voornemen nog niet uitgevoerd.
Een manifestatie tegen leegstand van
woningen en uitzettingen van kra
kers ln centrum De Loods in het
Transvaal kwartier werd gisteravond
druk bezocht. De bijeenkomst was
georganiseerd door het Stedelijk
Overleg Stadsvernieuwing, de wets-
winkels, het Advocaten Collectief, de
CPN. het Komlté jongerenhuisves-
tlr.g en de Surinaamse organisatie
Loson. Een eis die de actievoerders
stellen ls dat wethouder Vink eerst de
leegstand van zcwel gemeente als
particuliere woningen harder be
strijdt voordat hij overgaat tot ont
ruiming van kraakpanden.
De actiegroepen wijzen erop dat Vink
heeft toegegeven dat langdurige leeg
stand van gemeentewoningen beter
moet worden voorkomen maar vra
gen zich af waarom de wethouder niet
ls Ingegaan op hun suggesties om
hem daarbij te helpen. Zo wil Vink
nog niet een plan uitvoeren om op-
knap-groepen snel reparaties aan
leegstaande hulzen te laten ver
richten.
De leegstand van particuliere wonin
gen wordt door de gemeente zo goed
als helemaal niet aangepakt, zo we
ten de actievoerders verder. De vor
deringscommissie van de gemeente,
die voorstellen moet doen om te lang
leegstaande particuliere woningen op
te kopen, functioneert nauweljks.
Amsterdam
Onder de sprekers op de manifestatie
was ook een van de krakers van de
Ogem-panden aan de Keizersgracht
ln Amsterdam. In een solidariteits
verklaring beloofden Amsterdamse
kraJcersgroepen hun lotgenoten ln
Den Haag te komen helpen als het-blj
huisuitzettingen tot harde acties
mocht komen. Een els van de Haagse
groepen ls onder meer dat er snel een
openbare hoorzitting ln de gemeente
raad komt waar de problematiek van
de leegstand en het kraken aan de
orde wordt gesteld. „We moeten de
raad met de neus op de feiten druk
ken". zei een woordvoerder. Een kra
ker van de panden aan de Zuidwal
riep vanachter het spreekgestoelte:
„We staan ln ons recht. Wie ls de
gemeente? Dat zijn we zelf Dus als
een huls van de gemeente ls ls het van
ons. „De actievoerders zelden gister
avond dat ze vanochtend om negen
uur een motie, met daarin hun eisen,
op het stadhuis zouden gaan over
handigen aan wethouder Vink.
In totaal was eind Januari een vraag
naar 1904 arbeidskrachten ln de tuin
bouw bij de arbeidsbureaus geregis
treerd, tegen bijna 500 eind novem
ber. Een verdere stijging van de vraag
wordt verwacht, gezien de grote sei-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De FNV heeft voor de
komende weken verschillende harde
en minder harde acties ln de Haagse
regio aangekondigd. Met deze acties
wil de vakbond protesteren tegen de
door het kabinet Van Agt afgekon
digde loonpauze.
Om een uur vandaag starten bij ver
schillende grote bedrijven ln Delft,
waaronder het metaalbedrijf NKF,
Calvé en de TH, naar verwachting
duizenden werknemers om zich te
verzamelen bij de drukkerij Bakker.
Vandaarult gaat men ln een massale
optocht naar de Markt, waar de vice-
voorzitter van de Industriebond FNV
Piet Spijkers de menigte zal toe
spreken.
In Den Haag zal vandaag bij de slga-
rettenfabriek Laurens aan de Satur-
nusstraat een uur het werk worden
neergelegd. Deze actie behoort tot de
zogenaamde minder harde acties. Er
zal ln de kantine van het bedrijf ge
discussieerd worden over de door de
FNV gehekelde loonlngreep van de
regering. Voor morgen heeft de vak
bond ook een ledenvergadering uitge
schreven in het Hotel Babyion.
Het district Zuid-Holland Noord
heeft voorts het plan om op 4 maart
aanstaande te proberen alle werkne
mers ln Den Haag en omstreken te
bewegen deel te nemen aan een de
monstratieve mars van het Malieveld
naar het Binnenhof. Het ls de bedoe
ling van de FNV om de komende
weken bij nog tien bedrijven werkon
derbrekingen te organiseren. Welke
bedrijven dat zullen zijn kon een
woordvoerder van de vakbond niet
zeggen.
Eerder deze week hebben zich al
werkonderbrekelngen voorgedaan bij
het vleeswarenbedrljf Van der Laan
ln Leidschendam en de broodfabriek
Rus/Lensveld ln Rijswijk.
aan tuinbouwarbei-
zoens behoefte
ders.
De wet Arbeid Buitenlandse Werkne
mers opent de mogelijkheid werkge
vers van Illegale buitenlanders tot
een maximum van 10.000 gulden per
•werknemer te beboeten of een gevan
genisstraf op te leggen van maximaal
zes maanden. De wet heeft volgens de
eerste cijfers tot talrijke ontslagen in
de tuinbouw geleid.
Vooral de gewestelijke arbeidsbu
reaus in Delft en Naaldwijk regis
treerden een opmerkelijke stijging
van de vraag naar tuinbouwarbei
ders. Werden in Delft eind november
nog 80 mensen in de tuinbouw ge
vraagd, eind januari bedroeg dit aan
tal 495. In Naaldwijk werd een vraag
naar 1013 tuinbouwarbeiders geno
teerd, tegen 130 eind november. De
cijfers van de overige drie gewestelij
ke arbeidsbureaus in Zuid-Holland in
tuinbouwgebieden luidden: Alphen
vroeg eind januari 55 arbeiders (no
vember: 32), Lisse: 69 arbeiders (no
vember: 51) en Gouda: 207 arbeiders
(november: 114).
De arbeidsbureaus en het bedrijfsle
ven ln de tuinbouwgebieden, waar
een tekort aan arbeidskrachten
heerst, zoeken nu arbeiders in aan
grenzende regio's. De tuinbouwbe
drijven hebben er bij het rijk op aan
gedrongen dit een kans van slagen te
geven door de vervoersmogelijkhe
den naar andere gebieden te verbe
teren.
ADVERTENTIE
In het rouwcentrum is gelegenheid tot
opbaring in onze aula's. Koffiekamer
beschikbaar. Ruime parkeergelegenheid
Willem dc Zwijgcrlaan 179
Postbus432. 2300 AK Leiden. Telefoon071 -142644*
Meer faciliteiten aan Haagse Prinsegrac]
Van een onzer verslaggevers *jJ
DEN HAAG Een deel van de overlast van het Hai«
trefcentrum voor heroïneverslaafden moet worden toe,
schreven aan het feit dat het centrum onvoldoende is gf...
cepteerd als een volwaardig hulpverleningsinstituut. Het Cf
breekt het centrum aan voldoende faciliteiten. Het
bezochte trefcentrum moet meer als een realiteit in de ,<"rj
worden gezien, ln leder geval lost sluiting niets op, zo
de staf van het centrum en het bestuur van de stlchf^
opvang en hulpverlening drugsverslaafden.
Dagelijks bezoeken ongeveer vier-
honderd heroïneverslaafden het pand
aan de Prinsegracht 39. Ongeveer zes
tig procent daarvan bezoekt ook het
tegenover gelegen medisch hulpver
leningscentrum, waar methadon kan
worden verkregen, een middel dat
vervelende afkickverschijnselen kan
verzachten.
Na een kraakactie in 1978 besloot de
gemeenteraad het pand Prinsegracht
39 geschikt te maken voor de eerste
opvang van zo'n veertig verslaafden.
De uitgangspunten die de raad heeft
vastgesteld voor de hulpverlening in
het trefcentrum zijn inmiddels ach
terhaald. De beleidsnota die het be
stuur van de stichting opvang en
hulpverlening drugsverslaafden over
het werk heeft geschreven en gisteren
presenteerde moet een aanzet geven
tot een meer op de actualiteiten ge
stoeld hulpverleningsplan dat met de
nodige subsidie zal moeten worden
aangekleed. Het trefcentrum moet
gezien worden als een beginpunt, dat
kan lelden tot verdere hulpverlening
waarbij het afkicken om de hoek
komt kijken. Het bestuur spreekt
zich niet uit over acceptatie van he
roïnegebruik, maar meent wel dat
iedere verbruiker het recht heeft zelf
te kiezen wanneer en wat voor hulp
hij zal aanvaarden.
Uitbreiding
Midibus
DELFT Bewoners van de buurt
Verwersdijk in Delft hebben de ge
meente gedreigd met „harde acties"
tegen de overlast van de midibus. In
een pamflet zeggen de buurtbewo
ners dat de sinds enkele maanden ln
gebruik zijnde kleine stadsbus „ge
dreun, aantoonbare schade aan de
huizen langs de route veroorzaakt en
een gevaar is voor voetgangers en
fietsers". AI eerder, in november vo
rig jaar, klaagden de buurtbewoners
bij de gemeente over de midibus,
maar van toen toegezegde verbeterin
gen „is niets te merken," aldus het
pamflet, waarin verder over de bus
staat: „Het gevaarte past niet ln de
Delftse binnenstad".
Zwembad
VOORSCHOTEN Een handteke
ningenactie van tweehonderd gehan
dicapten, waarin de gemeente Voor
schoten gevraagd ls in het in aan
bouw zijnde zwembad Het Wedde
voorzieningen voor gehandicapten-
zwemmen aan te brengen, heeft geen
succes gehad. Het Voorschotense ge
meentebestuur blijft bij zijn stand
punt dat deze voorzieningen te duur
zijn, aldus heeft wethouder Marselis
verklaard. Ook houdt Voorschoten
vast aan de sluiting van het oude
instructiebad, dat wel geschikt is
voor gehandicapten. Dit oude bad is
totaal versleten. Wethouder Marselis
heeft aangekondigd dat in overleg
met de omliggende gemeenten Was
senaar en Leiden de mogelijkheden
bekeken zullen worden om de Voor
schotense gehandicapten in de zwem
baden daar te laten zwemmen.
PAl'ZEBIJEENKOMST Pas
toor H. J. M. Hofstede spreekt don
derdagmiddag tussen 12.55 en 13.10
uur in de maandelijkse pauzebijeen
komst in de Kloosterkerk aan het
Lange Voorhout in Den Haag. Aan
het orgel Gerard Akkerhuis.
MUZIEK UIT WENEN „Muziek
uit Wenen" is het motto van een
concert, dat het Residentie Orkest
vrijdagavond in de Leidse Stadsge
hoorzaal en zaterdagavond in het
Congresgebouw in Den laag geeft.
Het programma, onder leiding van
Ferdinand Leitner, vermeldt werken
van Kraus, Haydn en Johann Strauss
Sohn. Aanvang beide avonden 10 uur.
Het plan is zo goed als rond om het
trefcentrum uit te breiden met een
naastgelegen pand. In het nieuwe on
derkomen kan een hulpverlenings
programma worden aangeboden dat
wat verder gaat dan dat van het pure
trefpunt. Er komen spreekkamers
voor maatschappelijk werkers, de
staf krijgt er een ruimte en er ont
staat meer plaats voor recreatie.
Momenteel is het trefcentrum niet
veel meer dan een plaats waar vier
honderd verslaafden zich dagelijks
(staande en opeengepakt) enkele
uren vrijblijvend kunnen ophouden.
De hulpverleners beschikken er nau
welijks over ruimte om verslaafden
persoonlijk te kunnen begeleiden bij
maatschappelijke problemen. Een
uitbreiding van het trefcentrum zal
niet tot gevolg hebben dat de hulp
verlening meer in.de medische sfeer
wordt getrokken. „Daar zijn andere
instellingen voor beschikbaar", zei
secretaris Verzijde van het bestuur
gisteren, „wij zullen vooral de maat
schappelijke dienstverlening verder
uitbreiden".
Het bestuur stelt zich achter de ge
dachten over drughulpverlening
het PvdA-raadslid Huurman o nDrd
op papier heeft gezet. Hij pleitte,
der meer voor betere spreldingT^,
tref- en hulpcentra over de stad.
enkele Haagse wijk staat echti£ei
springen om verslaafden onderdi er
bieden. Ook om die weerzin iftuj
wijken te verminderen ziet heC_j
stuur de noodzaak in om door bl
faciliteiten en een beter werkplan
hulpverlening en daarmee het ii|
van het opvangcentrum aan de I
segracht te verbeteren.
LEIDERDORP De roofoven
aanslag op de 54-jarige wethoud
locoburgemeester van Woubrugfi
W. van der Laan, die afgelopenz
dagnacht rond half één plaatsvo:
nog -erre van opgelost. Leider
het onderzoek recherche-comR
dant majoor Bordewijk in LeideiJ
wist gistermiddag nog niet veel I
te melden dan dat er weinig aart
pingspunten voor het onderzoek]
Vader van zeven kinderen en <1
wethouder van openbare werkel
woningzaken Van der Laan verl
nog in levensgevaar. |on
De aanslag vond plaats nadat
der Laan, na zijn avonddienst
benzine-pompbediende, rond
voor half een zaterdagnacht het?
naar zijn Woubrugse woning op'
Hier is hij volgens eigen zeggen j
de bestuurder van een auto
houden en om geld gevraagd,
tot nu toe duidelijke reden is er
bij op hem geschoten en is hei
plastic ,.Shell-shop"tasJe met
persoonlijke papieren afhandii
maakt. Er wordt geen geld vei
Een buurvrouw heeft de zeer ertee:
gewonde Van der Laan een half» j
later ter plekke gevonden. DeLn.
bruikte kogel is nog niet uit he
chaam van het slachtoffer verwijf®'
maar volgens Bordewijk moet pi
behoorlijk kaliber pistool zljnepi
brulkt. Hij acht het verder onaal£'
melijk dat politieke motieven aar
roofoverval ten grondslag liggen.! 21,
zien de onduidelijkheid tot du|
wacht Bordewijk op inlichtingen pit*
trent het plastic tasje of andërsht i
onder telefoonnummer 071-89927K 1
Van een onzer verslaggevers
SCHEVENINGEN Het luxueuze Kurhaus in
veranderd in een onneembare veste. Reden van de
dat deze week in het fameuze hotel een drie dagen durend
plaatsvinden tussen de Verenigde Staten, Israël en Egypte over de
mie voor de Palestijnen.
Het Kurhaus is geheel afgegrendeld uit vrees voor terroristische
Binnenin het hotel moeten Nederlandse en Amerikaanse
zorgen dat het overleg ongestoord kan plaatsvinden. Buiten het
moet een legertje Haagse politieagenten ongewenste gasten zien te
De plaatselijke politie zal dit trachten te doen met behulp van eei
aantal getraliede auto's en een macht aan patrouillerende al of
uniform gestoken agenten.