d moet blijven! ■Muphm: Radio- en televisieprogramma's «ET beloofde land 3 3en puzzelen HET WEER door Hans de Jong Weerrapporten Binnenkort omslag NSDAG 27 FEBRUARI 1980 VARIA TROUW/KWARTET I P 17 - RS 19 - H 21 NDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERB EKENKIND gen ton 6786 ftn de Engelse schrijfster arbara Sleigh is hier eer- !r een hoogst vermakelijk happek over de kat Karbunkel '.Rnrnkpn Haar laatste: rommelgrom en Heks jpmmeles is opnieuw een om s5zonder komisch verhaal, Prins Alexander en 18367^nses Yolanda- dle grondl- t bezwaren hebben tegen ft voor hen geprogram- eerde huwelijk en zich laraan denken te onttrek- tn door zich te vermom- oto/fiifen. respectievelijk als Jan "i l Jannie. In die ordinaire ,w®9 tdaanten bemoeien ze zich •SSMjmeijjk grondig met de za- »n van een reus, de melan- Winiolieke Grommelgrom. Hij mensen en 8e* ^ulkt de „mannekes" als en ,^n soort slaven, maar hij W(Ldet het alleen omdat zijn Vn door betovering van [n kwaaie heks veranderd in rond-draalende kar- wielen, zodat hij nooit in zien waar hij zichzelf of ideren heenvoert, en ook |n huishoudelijk werk kan in die toestand onmoge- |k zelf aan. ;e bekende sprookjesge- worden hier op in kop gezet, in een vro- LEOrJk. uitstekend geschreven trhaal. dat overal even Achtvoetig blijft. Natuurlijk ouwen Jan en Jannie vroe- jr of later tóch met elkaar, waarschijnlijk vroeger, le ^aar vóór het zover is, ge- 1 Bo^urt er zeer veel. Wat het wbek heel bijzonder maakt de illustratie van Glenys 'n ^mbrus, die In spitse en in- twikkelde lijntjes de reus el in zijn ware verhouding 1 grootte tot de kinderen --Jbeeldt, maar toch zó dat e,,&?t geen sinistere indruk- sn oproept of nachtmer- achterlaat: het blijft blok uidelijk een speelse arodle. OPEI VOLkor oudere kinderen is De jo oningszoon van Ierland, por Padralc Column, die al nster^el wat lijvige historische )173 »mans voor Jongeren op Hn naam'heeft staan, (voor Hoofdngeren? Alle leeftijden in. Qllen zijn werk geboeid le- Pers>n). Hij heeft over Home- 535* rus voor kinderen geschre ven; de niad en de Odyssee, verweven in één verhaal, evenals de mythen en legen den van het Gouden Vlies. Maar ook op het terrein van Noren en Ieren is hij thuis, en zó begint zijn roman: „Connal, zo luidde de naam van de koning, die in die dagen over Ierland regeer de. Hij had drie zonen en zoals er onder de sparren sommige zijn die krom groeien, terwijl andere rechtop staan, zo was één van hen zo ontembaar, dat de koning en zijn staats raad hem tenslotte in alles zijn gang moesten laten gaan. Deze jongeman was de oudste zoon van de ko ning en zijn moeder stierf voordat zij hem tot gids had kunnen zijn. en zo reed hij uit op een mor gen tot hij bij een bocht in de weg komt, waar een oude man met zichzelf een kaartspel zit te spelen. Zo suggestief als het begin is het hele boek, dat een rasverteller verraadt, vol flitsende humor en kras avontuur. De prins wint aanvankelijk het spel van de oude man, die hem uitno digt mee te doen, maar als hij de derde keer verliest blijkt dat de Koning van de Zwarte Achterlanden tegen over hem staat. Dan volgen de bekende drie opdrachten die hij zal moeten uitvoeren om zijn leven te redden: hij zal de woonplaats van de koning van de Zwarte Ach terland moeten vinden en deze drie haren uit zijn baard trekken. Wie meent dat daarna alles geregeld is en er met de prinses ge trouwd kan worden heeft het (half) mis: daarna begin nen de moeilijkheden pas. Er staan prachtige passages in dit boek, het Unieke Ver haal uit het Kraanvogel- boek; die over de Stad van het Rode Kasteel en de ko ning van Nevelland, en het verhaal van Morag en de tover-li jster-bessenboom de waaizegster besluit het verhaal. Hoe lang geleden de gebeur tenissen ook zijn, Column weet er op een eigenaardige wijze betekenis voor onze tijd aan te geven. Het boek heeft de atmosfeer van een volkssprookje dat verteld wordt bij het vuur op een winteravond, door één van die oude sprook- sprekers, zoals ze in afgele gen bergdorpen nog te vin den zijn, tot in onze dagen. Een koninklijk boek. Mary Ray Een andere verteller van de zelfde allure is Mary Ray. die het Griekenland van 1200 voor Chr. tot in details beheerst wat haar kennis betreft. Van haar personen, die rijk gevarieerd worden neergezet, is hier de Jongen Phaedo de hoofdpersoon: een weeskind, opgevoed bij zijn oom in de kleine Griek se stad Megara. Het is de tijd waarin de Olympische Spelen in hun oorspronke lijke vorm gehouden wor den in Olympla (en dat al leen al zal voldoende zijn om menigeen te interesse ren), maar waarin ook de veel oudere spelen nog ge houden worden in de ora- kelstad Delphi. Phaedo. zelf een bekwaam atleet, traint met zijn neef voor de grote prijs van Delphi, en bij die gang van zaken komt men heel wat te weten over de manier van leven en van doen ten tijde van zo'n Phaedo, een Jongen van zijn tijd en toch herkenbaar om Je mee te identificeren, en dat is toch wat een lezer wenst. Het loopt overigens heel anders dan Phaedo heeft gedacht: hij komt, door omstandigheden daar toe gedwongen, terecht in het veel hardere Sparta. Wie meer wil weten van de wijze waarop déór sportlie den werden gedrild kan hier ruimschoots terecht. Vaart en spanning zit ook in dit grote verhaal vol avonturen en wilde Feesten; en de brand van de tempel van Apollo is adembenemend. Maar dichtbij en menselijk door Gertie Evenhuis is de episode in het stadion, als Phaedo zijn vriend Cha- rilas, die ziek is, of zo men wil over zijn toeren, over het moeilijke punt heen helpt, en blijft Evenals bij het vorige boek is de Invloed van Tolkien merkbaar. Zomeravonden In het boek van de (ook En gelse) Anne Fine gebeurt ook zeer veel, maar het eigenaardige verschil is dat alles zich voltrekt in de tijd die ligt tussen twee zomera vonden. De heldin lone is een tiener, haar vader, pro fessor aan de universiteit, is blind. In de vierentwintig uur, hier beschreven, be leeft de opgroeiende Iona wel erg veel, en dat wordt vol hilariteit beschreven: er is een tamelijk chaotische llefdesaffalre aan de gang tussen de secretaresse van Ione's vader en één van zijn studenten: Ned Bult gehe ten. Iona bemoeit zich daar vol geestdrift mee. en niet zonder succes, en ook niet volgens onze geijkte metho den, want als het zo uitkomt verzint ze leugens, mislei dende berichten, en haar bedillerige manier van intri geren is lang niet volgens „Bartjens" of hoe men het wil noemen. Dan zou het verhaal ook veel saaier zijn en dat is nu Juist nergens het geval. De climax is wel de scène waarin alle meespelenden dronken zijn: Ione, secreta resse, .tudent én vader, en daarbij worden zowel ro mantische als academische ruzies pittig uitgevochten. Toch speelt Iona het klaar, door al deze onvoorziene toestanden heen, om de twee gelieven aan elkaar te koppelen, zonder daarbij aan zichzelf te denken, een voudig omdat ze om alle partijen heel veel geeft en op deze eigenaardige en ze ker ongewone wijze in één klap (die twee dagen dus) volwassen wordt. Dit is een hoogst oorspronkelijk en geestig boek, maar zeker niet zonder innige moment van genegenheid en de zo woestijnachtige eenzaam heid van de puberteit: alles bij elkaar een benijdens waardig staaltje van schrijf kunst. Alle leeftijd boven de elf. Grommelgrom en Heks Hommeles, door Barbara Sleigh, uitg. West-Fries land, 7,90. De koningszoon van Ier land, door Padralc Column, uitg. Christofoor, 22,50. Vlucht naar de toekomst, door Mary Ray, idem 18,90. Een vreemde vogel in het tuinhuis, Anne Fine, Queri- do, 13,90. ASTERIX EN HET GESCHENK VAN CAESAR ■MMMa 'TeöTviKJcrr drt AJier je oveROREoe*»? TE»oe».crrre «b HO i*) zi»ïe*>' HIJ ZIT TJ0KV0L TOVERPZANK, IPIOOT! RuS IK «flBBR 0IO OC-UrTTJPMG üRN Her Asvip eco, ooor- DPT ze I6T6 B6aiOR>€f0Te \?e«v>oeo6»J... MAAR... HU SA AT ER VANDOOR! PAN HEEFT IE ZEKER GEEN TOVER- Lp- PRANK OP' «d. DE FOSDYKE SAGA V£ MOETEN D6 VEKTÊ^N VAN/A DE DR€ l£EN DE AAN U46 TjJOEN S C* HATCHJ AiS. 2.S OTiOEK FERD'NAND is 3164 VWP- door Henk Krosenbrink Uitgave A. J. G. Strenghoh-Naarden - s. 750 106 -seizi Jan had geschreven dat Jonan- 9.17»rug kon komen als ze dat wilde, jhij de overtocht zou betalen en lijn ouders waarschijnlijk zouden KLAjemmen in een huwelijk. Dat ze (meer zo afzijdig daar tegenover stagen. Hij hoopte op een toestem- p antwoord van haar. Desnoods 90. e hij haar komen halen als ze de cht terug niet alleen aandurf- !r gingen vier maanden voorbij rk Jan had nog geen antwoord y Andere mensen hadden brle- J,° s eekregen van verwanten, die met '®.n plfde schip waren meegegaan. Zij 's s pven. dat ze goed waren aangeko en noemden de namen van be- (en die er al eerder waren geko- STEien nu vroegen de groeten aan ook lieleden over te brengen. Er it hard worden gewerkt daar en hnters waren er koud. Maar de. was vruchtbaar en met Gods >7g'zouden ze het wel redden. Het de hién ^rote ïamUle- landverhui- 159jhiclpen elkaar door de moeilijk- in heen. Maar Derk Jan kreeg H brief en er was niemand die hem vertellen waarom niet. Hij liet Tik- aan diens Amerikaanse rela- Schrijven. Ze zouden moeite voor 9 2 3 4 5 6 7 8 9 76T l 10L hem doen, maar ook dat leverde niks op. Toen er een Jaar voorbij was ge gaan, had Derk Jan nog geen taal of. teken van Johanna en haar dochter tje gehoord. Het was of ze van de aardbodem verdwenen was en hij be gon te geloven dat ze ondanks alle berichten toch was omgekomen. De tijd deed zijn verdriet slijten, zijn hoop vervagen. De werkzaamheden op het Kreyl eisten hem op, temeer daar zijn vader het bedrijf aan hem had overgedaan en alleen maar bij sprong wanneer dat nodig was. Ze wilden nu een rustige oude dag heb ben en zijn moeder klaagde erover, dat hij nog steeds geen vrouw had gezocht. Ze kon zo toch niet eeuwig door blijven gaan. Derk Jan liet zich bepraten. Hij wist dat hij nooit meer een vrouw zou tegenkomen als Johanna. Een vrouw die hij zo liefhad als haar. Het kon hem eigenlijk verder niet schelen met wie hij dan zou trouwen. En daardoor werd de gedachte om toch te trouwen met Geertruida van Bominkhof hem meer en meer vertrouwd. Zijn ouders' zagen dit met blijdschap en het was ook de oude Bominkhof niet onwel gevallig. Derk Jan dacht nog vaak aan Johanna, maar ze was nu werke lijk onbereikbaar voor hem gewor den. Verdwenen uit zijn leven. En dat leven ging door. Het leven van alle dag. Opstaan, werken, eten en slapen. Even onafwendbaar als de gang van de seizoenen. HIJ begreep, dat er weer een meesteres zou moeten komen op het Kreyl. Dat er nieuw bloed moest komen, wilde de volgende schakel in de ketting gesmeed worden. En op een vroege voorjaarsdag trouwde hij met Geertruida. Het werd een enor me bruiloft met heel veel gasten. Kos ten noch moeite werden gespaard en er was niemand die kon zeggen, dat de scholte van het Kreyl zich niet aan de gedragsregels hield. Er was van alles volop, maar daarvoor kreeg hij dan ook de rijkste erfdochter van Aalten, al was die ook de Jongste niet meer. Maar dat was Derk Jan ook niet en de mensen wisten nog maar al te goed van zijn avontuur met Johan na, hoewel dat nu niet meer van be lang was. Zo was Derk Jan getrouwd. Met veel pracht en praal, hoewel dat voor hem niet had gehoefd. Maar zijn bruid was daarop gesteld en anders wel haar moeder. Derk Jan liet dat alles maar over zich heen gaan. HIJ lachte als hij lachen moest, maar. verder bleef hij stil. Een in zich zelf gekeerde Jon geman. De hoop van Bominkhof op een op volger voor zijn eigen goed werd niet bewaarheid. Het bleef bij een doch tertje. Een dochtertje, dat iets afwe zigs in de ogen had. Waaraan de moe der eerst graag voorbij keek. Iets dat ze niet wilde zien, maar dat zich al lengs hoe langer hoe duidelijker openbaarde. Het kind was niet als andere kinderen. Als Derk Jan het zag, toen het nog erg klein was en nauwelijks lopen kon, moest hij altijd aan Diekske denken. Aan Dleske van Vonderman, die de belde boerderijen in brand had gestoken. Ze had dat zelfde over zich. Dat afwezige, het troebele in de ogen. En er kwamen geen kinderen meer bij. Derk Jan moest hierin berusten, net als zijn vrouw, maar ze praatten hier soms over op stille zondagen als het dienst volk uitgaansdag had. En zo werd het stil op het Kreyl. Te stil, want het geklepper van vlugge kindervoeten liet zich daar niet horen. Het meisje liep altijd stil en zachtjes, bedeesd. Daar zat geen opgewekt leven in. Ze moesten daar vrede mee hebben. Wordt vervolgd Radio vandaag HILVERSUM I (298 m>. VOO: 7.03 (S) Ook goeie morgen. 9 03 (S) Muziek terwijl u werkt 10.02 (S) Kletskop. VPRO: 10.45 (S) Villa-VPRO. 13.03 Welingelichte kringen. 13.30 Spannende sprookjes. 14.02 Achter werk. EO: 14.20 (S) Radio-Kleuterkrant. 14.45 (S) Open huis. 16.02 (S) EO-metter- daad. 16.15 (S) Licht en uitzicht. 16.55 (S) EO-Aktief. 17.02 (S) Tijdsein. NCRV: 17.45 (S) Theater-orgelbespeling. 18.11 (S) Hier en nu. OS: 19.30 (S) Langs de lijn, sport en muziek. (19.38 Paardekoersen. 20.51 NOS- Zeevisparade.) 22.30 (S) Oten hoe zit 't nou met Sien. 23.02-24.00 (S) Met het oog op morgen. NCRV: 00.02 (S) Late date. 2.02 (S) Nachtdienst HILVERSUM II (402 m). VARA 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20 De Wekkerradio. (7.00. 8.00 en 8.30 Nieuws.) 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Wa terstanden. NOS: 9.15 Werkbank VARA: 9.25 Keuren en kiezen. 9.50 Hoor Haar! 11.10 Schoolradio. 11.30 Kwadendamme- Centraal. OVERHEIDSVOORLICH TING: 12.16 Uitzending van het ministerie van financiën. VARA: 12.16 Mededelingen voor land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.36 Dingen van de dag. 13.00 Nieuws 13.11 Kwadendamme - Centraal. 13.30 Oude Schoolliedjes. 13.50 Kinderen een kwartje. 14.30 Leef-tijd-genoeg. 15.30 Ope rette. 16.00 Je bent jong en Je moet wel. hoorspel. 16.40 Lichte grammofoonmu- ziek. 17.00 (S) Een blokje Nederlands 17 24 Mededelingen SOS- en politieberichten. 17.30 Nieuws. 17 36 Dingen van de dag. 18.00 (S) Vrije tijd. blije tijd. R V U.: 18.30 De jaren '30-'80. P.P 18.50 Uitzending van de CPN. VARA 19.00 (S) De Rode Draad. 20.00 (S) VARA-Klassiek. 20 20 Het zout in de pap. 21.00 (S) VARA Klassiek, (z 21.40- 21.50 Het zout in de pap.) 22.30 Nieuws. 22.40 Open School. 23.25 (S) Muziek van deze eeuw. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM III (444 m). IEDER HEEL UUR NIEUWS. KRO: 7.02 (S) Des Engels. 9.03 (S) Van negen tot twaalf. 12.03 (S) De Noen Show. 14 03 (S) De Theo Stokkink Show. 17.03 (S) Stampij. NOS: 18.03 De AvondspiU met de Nationale Hitparade KRO: 19.02 (S) Rauhfaser. 22.02 (S) Roek tempel 23 02-24 00 (S) Walhalla HILVERSUM IV (FM Kanalen) VARA 7.00 Nieuws. 7 02 (S) Hel levende Woord 7.10 (S) Preludium. 9 00 Nieuws 9 02 (S) Kinderen aan het woord (7). 9.15 (S) Onder de hoogtezon. 10.00 (S) Orkestpalct. 12 00 Nieuws. 12.02 (S) Tafelmuzlek. (12.02 Pu nowerken uit de Romantiek. 12.30 Compo nistenportret. 13.30 Platennieuws.) 13 55 (S) Zojuist verschenen- 14.00 Nieuws 14.02 (S) Meesterwerken uit de kwartethtera tuur. 14.30 (S) Orgel- en clavecimbelcon- cert 15.00 (S) In kleine bezetting. 16.00 (S) Het grote werk. 16.55 (S) Kunst- en vlieg werk 17 00 Einde TV vandaag NEDERLAND I 10.00 NOS/NOT: Schooltelevisie 15.30 KRO: Maja de bij 15.55 KRO s Wereldcircus 16.40 De Boris on Bram Show 18.00 NOS: Nieuws voor doven en slechthorenden 18.30 Sesamstraat 18.45 Toeristische tips 18.55 Journaal 18.59 Van gewest tot gewest 19.50 P.P.: Uitzending van de PPR 20.00 NOS: Diagnose: Kinderloos (Fosterdod) tv-film 21.00 Oten hoe zit 't nou met Sien? 21.37 NOS: Journaal 21.55 Den Haag vandaag 22.10 Panoramiek 22.40 Studio Sporl 23.10 Journaal NEDERLAND II 13.00 NOS: Nieuws voor doven en 18.00 Nieuws voor doven en slechthorenden 18.10 TELEAC: Russisch II voor gevorderden, les 4 18.55 NOS: Journaal 18.59 IKON: Kon hesi baka, tv-serie 19.25 IKON-KRO/RKK: Kenmerk 20.00 NOS: Journaal 20.27 SOCUTERA: Film van het Leger des Hells 20.32 VOO: Countdown 21.10 Mooi Nederland 21.35 From here to eternity, tv-serie 22.25 De Koerden. Info-special 23.37 NOS: Journaal DUITSLAND I. 10.00 Journaal en actuali- teiten. 10.25 Verhaal. 11.20 Documentaire film. 12.05 Actualiteiten. 12.50 Persover zicht 13.00-13.10 Journaal. 16.10 Journaal. 16.15 Reportage. 17.00 Die Leute vom DomplaU. tv-serie. 17.30 Natuurweten schappelijke serie. 17.50-18.00 Journaal. (Regionaal programma. NDR: 9 30-10.00 Kleuterprogramma. 18.00 Regionaal ma gazine. 18.30 Actualiteiten. 18 45 Kleuter- programma. 18.55 Nirgendwo ist Poenl- chen, tvserie. 19.25 Regionaal magazine. 19 59 Programmaoverzicht. WDR 8.05 Vm 11.55 Schooltelevisie. (9.30 Kleuterpro gramma.) 18.00 Die Magermilchbande, tv- serie. 18.30 Liedjesprogramma. 18.40 Die Magermilchbande. tv-serie. 19.15 Actuali teiten. 19 45 Filmreportage.) 20.00 Jour naal. 20.15 Stérker als die Sonne, tv-film. 21.50 Sport. 22.30-23.00 Actualiteiten. DUITSLAND II. 16.15 Kinderprogramma. 16.30 Kieuterprogramma. 17.00 Journaal. 17.10 Diamantensucher, tv-serie. 17.40 Ac tualiteiten en muziek. 18.20 Reportage. 19.00 Journaal. 19.30 Weissea Haus, Hinte- reingang, tv-serie. 20.15 Informatief maga zine. 21.00 Actualiteiten. 21.20 Die Strassen von San Francisco, tv-serie. 22.05 Informa tief magazine. 22.10 Filmreportage 22.40 Marija, toneelspel. 0.20 Journaal. DUITSLAND NDR. 7.50 Vm 8 05 Gymnas tiek. 8.05 t/m 13.05 en 16.30 Vm 17.30 Schooltelevisie. 18.00 Kieuterprogramma 18.30 Natuurfilmserie. 19.00 Wetenschap pelijke serie. 19.15 TV-portrel. 20.00 Jour naai. 20.15 Actueel weekoverzicht 21 00 Gespreksprogramma. 22 05-23 55 (x/w) Die letzte Etappe (Le grand jeu), speelfilm DUITSLAND WDR. 7.55 Gymnastiek. 8.05 Vm 11.55 Schooltelevisie (9 30 Kieuterpro gramma.) 17.00 Vm 17.30 Schooltelevnie 18.00 Kieuterprogramma. 18 30 TV-cursus Engels. 19.00 Dicrcnserie. 19.45 Journal 3 20.00 Journaal. 20.15 Reportage 22.45 (zVc) Die Wendeltrappe (The spiral staircasei speelfilm. 0.15 Journaal. BELGIt NEDERLAND NET I. 1530 Open SchooL 16 30 Jeugdprogramma 18.15 Tekenfilmserie. 18.20 Robin Hood, tv- serie. 19.12 (z/w) Korte film. 19.17 Stand punten. 19.37 Mededelingen en Morgen 19.45 Journaal. 20.10 Weerbericht. 20 15 Mork Mindy. tv-serie. 20.40 Mijn mooie bioscoop, tv-film. 21.45 Gesprekken 22 35 Sport. 23.20-23 35 Journaal. 74fontaal. 1. damp-kelner. 2. ge- te op Kreta-gymnastiek toestel- «maat. 3. palmmeel-achting-edi- I2tfk.). 4. lof-blj-een zekere. 5. on- ne-drukte. 6. voorzetsel-wig-ik 7. elvormig-einde. 8. vreemde 0 t-wees gegroet (lat.)-oude lengte- 9. bedelaar-Jongensnaam. in_icaal. 1. bison-zwaardvis. 2. holl. in-stok-langs. 3. overlevering- 8 üig-reeds. 4. afnemend getij-lof- (indn.). 5. insekt-engels tussenzetsel. 6. kleurstof-land- 7. danspar- 8- achten- -ngenoemde (afk.)-boom. 9. oor- 197fgekheid. I vorige puzzel >lasJl. kern, 4. tortel, 9. avé, 10. nop. |e, 12. nadeel, 14. olie, 15. eng, 16. T0117. al, 19. sandaal, 22. las, 24. G i# 25. rat, 27. kamille, 30. me, 32. X)o)33. ark, 35. rail, 37. magiër. 39. 30. |40. nor, 41. era, 42. Erebus, 43. ur 11. kanaal. 2. eva. 3. rede, 4. tol. 5. J- talaar, 7. Eli, 8. leem, 10. nega- a,®l3 Ens, 14. ora, 16. adelaar, 18. f 3'20. nel, 21. lam, 23. satire, 26. is. 28. mol, 29. erg. 31. orde, 34. - 36. aar, 37. mos, 38. ert, 40. nu. Ook gisteren heerste er in ons land rustig weer. Het regende vrijwel ner gens maar de mist verdween niet overal. Waar dit wel het geval was, handhaafde zich een wolkendek. Op enkele plaatsen brak 's middags de zon door maar stelde weinig voor. Het vroor in de nacht van maandag op dinsdag belangrijk minder doordat eerder genoemde bewolking de uit straling een halt toeriep. Hamburg rapporteerde nog wel min vier graden. Zulk rustig weer is nu eenmaal annex met hogedrukgebieden. waarvan de aslijn overal dicht in de buurt van ons land loopt. De kaarten geven twee belangrijke centra van hogedruk aan: een van de Azoren tot over de Britse eilanden en een ander boven West- Rusland en de Oostzee. Zag het er maandag nog naar uit, dat de hoge- drukzone alles bij het oude zou laten, anders gezegd dat het droge en misti ge weer de hele week zou voortduren, gistermorgen spraken de kaarten een andere taal. De Duitse en naderhand ook de Franse computerkaarten maakten zo Ineens vrij baan voor een nieuwe actieve oceaandepressie, die er volgens deze nieuwere versie wel in zal slagen ergens boven Zuid-Scandi- navië een gat te maken in genoemde hogedrukgordel. Wanneer dit plan slaagt, zal de wind morgen bij ons toenemen uit de west hoek en wordt de kans op wat regen of enkele buien groter. Later, bij voor beeld vrijdag, ruimt de wind meer naar noordwestelijke richtingen. De iuchtdrukverschillen nemen dan dus danig toe. dat harde wind speciaal in het waddengebied en de kop van Noord-Holland mogelijk wordt. Nachtelijke vorst is er dan niet meer bij. Het is wel aardig hier even te vermel den. dat mijn plaatsgenoot en radio amateur Koos Ottes, die elke dins dagavond de zogenaamde propagatie van de tweemeter-band geeft, dat wil zeggen een voorspelling van de ont vangstcondities tot circa vijf dagen vooruit, mij gisteravond laat opbelde met de mededeling: Denk er even om, in de nacht van donderdag op vrijdag slaat het weer plotseling om. Hij bracht dat ln verband met aan voer in de hogere niveaus van zachte re lucht uit hetoosten, wat zou kunnen lelden tot regen. Zaterdag tegen de avond zal volgens zijn visie de wisselvalligheid weer afnemen, ge volgd door een nieuwe stabilisering komende zondag en maandag. Ottes komt tot zijn conclusies na een gede gen onderzoek met als bouwstenen gegevens van de hogere luchtlagen ln diverse Euro-regio's en verder vooraf gepeilde troposferlsche ontvangst- condities nabij en op grotere afstand. Als primeurtje bied ik onze lezers vast een opgave van koudegolven ln de twintigste eeuw aan, zoals u die straks zult vinden in de kersverse tweede druk van „Weer of geen weer" en wel op pagina 217. a. 11 tot 16 februaari 1929: zes dagen, gemiddelde temperatuur min twaalf. b. 18 tot 23 december 1938; zes dagen, gemiddelde temperatuur min 11,1 graad. c. 19 tot 27 januari 1942: negen dagen gemiddelde temperatuur min 11,5 graad. d. 16 tot 24 februari 1956: negen da gen, gemiddelde temperatuur min 10.6 graad. e. 17 tot 22 Januari 1963: zes dagen, gemiddelde temperatuur min 8.8 graad f. 31 december tot 6 Januari 1979: zes dagen, gemiddelde temperatuur min 11,9 graad. Deze opgaven zijn dus wel up to date. En dan nog even pagina 235 opgesla gen met bijzonderheden over stormen: 1894, 22 december Scheveningse vis sersvloot (bommen) grotendeels ver nield; besluit een haven en een strandmuur (boulevard) aan te leggen. 1911, 30 september het Haagse Bos geteisterd door een plaatselijke storm. 1914, 31 december: zwaarste oude- Jaarsstorm van de eeuw: hoek van Holland 43 meter per seconde. 1921, 6 november: buitengewoon zwaar Hoek van Holland 45 meter per seconde. Vlissingen 43 meter per seconde. Amsterdam zwaar bew 4 De RUt mist Deelen mist 4 0 Eelde geheel br» 2 Eindhoven zwaar be» 8 Den Helder half bew Rotterdam zwaar br» 4 Twente milt 1 VHsalnfen geheel bew 8 Zd Limburg onbewolkt >0 0 Aberdeen zwaar bew 7 Athene zwaar bew 7 0 Barcelona zwaar bew 13 Berlijn zwaar bew 0 0 I Bordeaux zw aar bew 6 Brusael half bew 10 Frankfort onbewolkt 0 Oerteve 7 Helalnkl Inrubnick onbewolkt 13 Klagenfurt onbewolkt 10 0 Kopenhagen motregen •3 0 1 Locarno onbewolkt n Londen onbewolkt 8 Luxemburg onbewolkt II 1 0 Madrid geheel bew Mallorra geheel be» 13 M unc hen onbewolkt 8 Nice onbewolkt l« 0 Oilo Zwaar bew •3 Padja geheel bew 0 Rome onbewolkt Bpllt onbewolkt 16 Stockholm geheel bew -4 onbewolkt ZOrtch onbewolkt Caiablanea had bew Istanbul motregen 4 0 1 Tel Avlv zwaar bew 16 Tunis onbewolkt 14 03 HOOOWATER Vlissingen 0 28 )2 32. HanagvOetaliti 0 44 12 i» Rotterdam 2 14 47 I38IJ4S IJmukten 21314» ttefl IteUter «.r 18.23 HarUngrn 8 77-30 29. Delfzijl 10 38-72

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 21