limulans nodig voor
idden-Gelderland
Verdeelde kijk op
kopen bij boerderij
7
Foepoeh,de baas
geeft me niks als
complimentjes.
Zó mooi kopieert^
onze nieuwe
Veenman Repro 100:
Of'tgedrukt
ïdicijnen duurder
t centrale inkoop
Nieuwe poging om schat
van Lutine te bergen
Nederlander gaat meer
mineraalwater drinken
£iaal-economische
Iiatie blijkt slechter
Shell investeert honderden
miljoenen in Pernis
Plastificeren bescheiden
steeds meer toegepast
eputeerde Staten in beleidsnota:
steringsbank:
procent lening
en Wijsmuller
itezonken tanker
in*-
Lamineercentra in winkels
Olieproduktie in
Abadan hervat
26 FEBRUARI 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 9 - RHS 11
in onzer verslaggevers
iEM Aan een krachtige stimulering van de sociaal-economische ontwikkeling van
i-Gelderland moet de hoogste prioriteit worden gegeven. Dit gebied neemt in de
lie een zodanig centrale plaats in bij de ruimtelijke plannen, dat de andere Gelderse
daarvan sterk afhankelijk zijn. Om de bevolkingsdruk elders o.a. op de Veluwe te
ten, is men aangewezen op de stedelijke agglomeraties in Midden-Gelderland. Dit
kan daar echter niet aan voldoen, doordat het de hoogste werkloosheidspercentage in
land heeft.
in een gisteren door de
Gelderland gepubliceerde
>ta met betrekking tot dit
Een periodiek rapport over
1-economische ontwikkelin-
:n stuk, waarin tevens een
lelpunten wordt opgesomd.
'i nening van de samenstellers
)ta behoort Nijmegen in aan-
te komen voor de spreiding
diensten dan wel semi-over-
ellingen. Daarnaast dient
i te blijven profiteren van de
ngs Premieregeling en van
nvesteringsrekening.
ties
van premies op investerin-
er in bepaalde regio's
|op gecreëerde arbeidsplaat-
ven moeten worden, aldus de
jta. Volgens Gedeputeerde
lou op die manier zelfs het
van onderbezette produktie-
les kunnen worden aange-
iAG De Nationale Investe-
|k gaat 100 miljoen lenen
„25 procent. Op deze lening,
looptijd heeft van tien jaar,
i maart worden ingeschreven,
ling dient op 1 april te ge-
1 De uitgiftekoers wordt op
lari bekendgemaakt. Aflos-
onhpt plaats in tien gelijke ter-
it w|
felT
ats
uultDAM (ANP) Bergers van
t in Rotterdam zijn gisteren
chartervliegtuig vertrokken
verongelukte tanker „Irenes
9r\ die zaterdag is geëxplo-
i gezonken bij Zuid-Grieken-
ve)n bergingsploeg van Smits
jnt Wijsmuller (IJmuiden) is
aangekomen bij de tanker.
lei
moedigd. De provincie Gelderland re
ageert met het geschrift op de door
haar gewaardeerde suggestie van het
kabinet dat, terwijl het sociaal-eco
nomisch beleid inzake de regio's al
tientallen jaren tot de verantwoorde
lijkheden van de centrale overheid
behoort, ook vanuit de regio's zelf
bijdragen moeten worden geleverd
voor wat genoemd wordt de spreiding
van werk en welvaart.
In de nota, samengesteld door een
werkgroep waarin diverse belangen
vertegenwoordigd zijn, en inmiddels
door gedeputeerde staten overgeno
men, wordt ingegaan op de alom ge
signaleerde noodzaak tot verlaging
van de arbeidskosten. „Als gekozen
wordt voor een nieuwe verdeelsleutel
van de sociale lasten naar rato van de
arbeidsproduktiviteit in plaats van
op basis van de loonsom in de
bedrijfstakken, wordt de factor ar
beid goedkoper en het kapitaal duur
der." In macro-economisch verband
is dat, zo wordt opgemerkt, gerecht
vaardigd omdat er tegenwoordig een
structureel overschot aan arbeid is en
een eveneens structureel tekort aan
kapitaal.
Het gebruik van de overvloedige fac
tor arbeid zou door een dergelijke
„prijsverlaging" aangemoedigd wor
den en op het gebruik van de schaar
se factor kapitaal zou kunnen worden-
bezuinigd.
Nijmegen en Arnhem
Op deze situatie zou dan het regio
naal-economisch beleid dienen aan te
sluiten door selectief in de regio's
geen premies meer te geven op inves
teringen, maar op arbeidsplaatsen.
De situatie, dat men op de arbeids
markt geconfronteerd wordt met
werkloosheid naast een aantal open
staande vacatures, zou, volgens de
samenstellers van de nota, „in-
schrompelen", namelijk „omdat de
hoge prijs van de arbeid de onderne
mers niet langer dwingt tot het selec
teren van 35-jarige, goed opgeleide,
gezonde beroepsmensen met uitscha
keling van andere kandidaten."
Aandacht wordt overigens ook ge
vraagd voor het nogal grote onder
scheid in investeringsfaciliteiten tus
sen Nijmegen en Arnhem. „In Nijme
gen worden zeer verleidelijke „prij
zen" uitgeloofd, terwijl in Arnhem
een „straf" wordt uitgemeten (SIR-
heffing in het noordelijke stadsdeel)."
Vijftien kilometer van Nijmegen, op
de noordelijke oever van de Rijn in
Arnhem, liggen industrieterreinen tot
een gezamenlijke grootte van 120
hectare. Om de Veluwezoom te be
schermen, geldt in Arnhem-noord het
SIR-regime, waaraan om de negatie
ve repercussies te verminderen blij
vend een einde zou moeten worden
gemaakt.
Ook voor de Veluwe, waar de sociaal-
economische situatie relatief gunstig
is, kan volgens de nota de SIR-hef-
fing op nul-procent worden gesteld.
De groei van bedrijvigheid in dit ge
bied is genuanceerd te beïnvloeden
via de meldingen- en vergunningen-
procedure. Wat de Veluwe betreft,
wordt verwacht dat zich in de nabije
toekomst wel eens grote onevenwich
tigheden op de arbeidsmarkt zouden
kunnen voordoen. Nog dit Jaar wordt
hier een arbeidsmarkt onderzoek
door het economisch-technologisch
Instituut gestart.
Wat Oost-Gelderland aangaat, staat
op de verlanglijst, die gisteren tevens
gepresenteerd werd, spoedige vol
tooiing van rijksweg 15 (Rotterdam-
Elst-Doetinchem-Oldenzaal) en voor
rivierenland de bouw van een nieuwe
Waalbrug bij Zaltbommel in rijksweg
2. Gelderland pleit verder voor het
instellen van een provinciaal econo
misch overlegorgaan, dat o.m. advi
seert over het opheffen van knelpun
ten. het opstellen van een kaderpla:
bedrijfsterreinen en het bijeen bren
gen in één fonds van alle subsidiere
gelingen voor bedrijfsverplaatsingen,
waarbij gedeputeerde staten het be
heer dienen te krijgen over het voor
de provincie bestemde deel van een
dergelijke pot.
Van onze redactie economie
DONGEN Bronwater wordt in Nederland snel populair.
Werd in het begin van de jaren zeventig nog nauwelijks
bronwater gedronken, op dit moment drinkt de Nederlander
gemiddeld vijf liter per jaar.
In vergelijking met onze westerburen
is dat nog maar weinig want die drin
ken er tien keer zoveel van. Ook de
Duitser consumeert gemiddeld 40 li
ter per jaar. Frisdranken in het alge
meen werden de laatste tien jaar nau
welijks méér geconsumeerd, in tegen
stelling tot de Jaren zeventig toen
het frisdrankverbruik verdrievoudig
de, mede onder invloed van de intro
ductie van de literfles.
Deze cijfers werden genoemd door de
heer J. van Galen, marketing mana
ger bij Frisdranken Industrie Neder
land (FIN) ih Dongen, bij de inge
bruikneming van een nieuwe bottel-
lijn, die 30.000 literflessen per uur
aflevert. Met deze bottellijn was een
investering gemoeid van vier miljoen
gulden.
Volgens de heer Van Galen kan de
frisdrankenmarkt worden ingedeeld
in vijf sectoren: die van de vruchtenli
monades, de cola's, de lemon/lime, de
gazeuse en de tonic/sodawater. Daar
van waren in 1971 de eerste drie de
belangrijkste met een marktaandeel
van 83 procent. Binnen deze drie
soorten hebben zich de laatste tien
jaar echter belangrijke verschuivin
gen voorgedaan: vruchtenllmonades
vielen terug van 52 naar 32 procent,
maar cola's verdubbelden hun aan
deel van 15 naar 30 procent. Lemon/
lime ging van 20 naar 29 procent.
Van Galen verwacht, dat binnen af
zienbare tijd het rijtje van drie zal
worden uitgebreid met Shandy",
een produkt van FIN, dat bestaat uit
20 procent bier en 80 procent fris
drank. Shandy neemt nu ongeveer 5
procent van de markt voor haar reke
ning, maar aangenomen wordt dat
het in de toekomst, samen met bron
waters. nog een sterke groei zal door
maken. Een onderdeel van een bottel-
lijn, een vuiler. Uit tachtig kraantjes
komt cola, waarmee per uur 15.000
literflessen worden gevuld.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ard,
olei
plal
uur<IEDE (ANP) De sociaal-economische gezondheid
lid-Umburg en Twente blijkt nog slechter te zijn, dan
ïSangenomen. Tot deze conclusie komt het Geografisch
^^it van de Groningse Universiteit in een rapport, waarin
luwe methode wordt toegelicht om de sociaal-economi-
tuatie van een bepaald gebied te meten. Voor Utrecht
ns j^ant blijft hetzelfde te gelden.
ort is samengesteld met het
regering te helpen met het
ten van het beleid voor de
deze nieuwe meet-methode
t meer, zoals tot nog toe het
de werkloosheid onder
ntraal, maar wordt ook het
iensen dat een WAO/AOW-
ontvangt. de opname van
in het arbeidsproces, de in-
Ituatie, immigratie en de ge-
I duur van de werkloosheid
jrking genomen.
fcting blijkt dat Oost-Gronin-
leen verhoudingsgewijs hoog
£e werklozen, weinig langdu-
t n
ten
Mo
rige werkloosheid kent. In Rijnmond
blijkt dat precies andersom te zijn. In
totaal zijn tien gebieden onderzocht.
Een belangrijke conclusie is ook, dat
de gebieden Arnhem-Nijmegen, Lei-
den-bollenstreek en midden- en
noord-Brabant er gunstiger voor
staan dan tot nog toe werd aangeno
men. De positie van Rijnmond noe
men de amenstellers van het rapport
stabiel.
Het rapport over het sociaal-econo
mische beleid voor de regio is ge
stuurd naar de Tweede Kamer en de
diverse ministeries en instituten die
zich met de problematiek bezig
houden.
Volgens hem willen de consumenten
organisaties enerzijds „dikwijls wat
overdreven aandoende" richtlijnen
geven op het gebied van de consu
menten voorlichting, maar ander
zijds pleiten ze met het oog op de
prijzen even gemakkelijk voor het
rechtstreeks kopen van voedingsmid
delen op de boerderij. Hieraan, zo
merkte hij nog op, zijn voor de consu
ment op het punt van kwaliteit en
hygiëne, wel degelijk risico's ver
bonden.
In de forumdiscussie met politici, die
op deze inleiding volgde, zei het
Tweede Kamerlid Terlouw (D'66) dat
de boer ook wel wordt gestimuleerd
tot rechtstreekse verkoop. Dit, omdat
het aandeel van de boer in de winkel
prijs van landbouwprodukten in de
'loop van de Jaren steeds kleiner is
geworden. Met name wees hij op het
erg grote verschil tussen de telersop
brengst en de winkelprijs van aardap
pelen.
Voorzitter J. Jacobs van de Bond van
Aardappel- en Groentedetaillisten
„Twee in Een" zei te vrezen, dat bij
rechtstreekse verkoop niet veel te
recht komt van kwaliteitscontrole.
Wordt bij voorbeeld, zo vroeg hij zich
fif, bij zelf-verkopende fruittelers wel
nagegaan, of hun appels de laatste
dagen onbespoten zijn gebleven,
zoals dat op veilingen gebeurt?
Voorts zei hij te vermoeden, dat er bij
zelf-verkopende agrariërs „niet zo
veel terecht komt" van afdracht van
belastingpenningen, terwijl hij som
migen verweet ook van bulten het
bedrijf komende produkten zoals
sinaasappelen, bananen en blik-
groenten te verkopen „tegen prij
zen waarvoor de handel niet kan wer
ken". Produkten die de boer zelf niet
voortbrengt, moet hij op het agra
risch bedrijf niet verkopen, vond Ter-
louw met Jacobs. Over de kwaliteits
controle op de boerderij maakte Ter
louw zich niet zoveel zorgen. „Daar
zorgt de consument wel voor," zei hij.
Terlouw vond dat de handel veel
moet doen voor handhaving en verbe
tering van de kwaliteit. Hij vond het
bedenkelijk, dat bij voorbeeld de
vleeswarenultvoer wordt bedreigd
doordat de kwaliteit te wensen over
laat.
DEN HAAG De Shell-dlrectle heeft het personeèl meege
deeld dat de budgetten van Shell-Nederland Chemie en Shell
Nederland Raffinaderij voor de Jaren tot 1984 voorzien ln
Investeringen van honderden miljoenen guldens ln de bedrij
ven te Pemls.
De Shell-dlrectie kan nog niet zeggen, hoeveel arbeidsplaatsen de voorgeno
men uitbreidingen in de Pemisse bedrijven zullen opleveren. Met de geplande
verbouwingen, uitbreidingen en nieuwbouw zullen ln leder geval duizenden
manjaren gemoeid zijn.
Een deel van het te investeren kapitaal moet worden beschouwd als zoge
naamde „defensieve" investeringen: dat wil zeggen dat Shell daarmee haar
huidige personeelsbestand zo goed mogelijk op peil probeert te houden. Met
alle andere plannen mee zullen de investeringen van Shell ln de komende
Jaren in ons land „zeer hoog" zijn, aldus de directie.
Er zal bij voorbeeld veel geld moeten worden geïnvesteerd ln een kolentermi-
nal, in commerciële kolenvergasslng op het Shell-terreln ln Moerdijk, de
LNG-aanlandlng in het Noorden van het land en ln een LPG-terminal ln het
Rijnmondgebied.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Het lamineren (plastificeren) van persoon
lijke en andere documenten, die voor langere tijd goed be
schermd moeten blijven, wordt steeds meer toegepast. Wie
met een girobetaalkaart betaalt toont bij voorbeeld daarbij
het kleine, in plastic verpakte, giropasje.
DEN HAAG (ANP) De consumentenorganisaties nemen, aldus voorzitter G. Lodewijk van
het Algemeen Orgaan Voedselvoorziening, ten aanzien van het (rechtstreeks) kopen bij de
boer een wat tweeslachtige houding in. HIJ kwam met dit verwijt ln de Jaarvergadering van het
Algemeen Orgaan Voedselvoorziening, de overkoepelende organisatie van de groothandel ln
landbouw- en vlsserijprodukten.
Het Kamerlid Waalkens (WD) maan
de de handelaren ook, zonder syn
droom toch maar geregeld te blijven
praten over de kwaliteit. „En dan niet
alleen van het exportprodukt, maar
ook van wat op de binnenlandse
markt komt." Want daar, zei hij,
wordt nog wel eens „gerotzooid".
Zijn collega Braks (CDA), ook voor
stander van goede kwaliteitszorg,
vond dat de verkoop op de boerderij
gereglementeerd moet worden. Met
de verkoop van rauwe melk is dat,
toen deze enige jaren geleden in EG-
verband werd toegestaan, al gebeurd.
Het toestaan van te veel rechtstreek
se verkoop is volgens Braks niet be
vorderlijk voor de totale afzet. Dat de
fruittelers geen goede afzetconcen-
tratie hebben kunnen bereiken ls
naar zijn mening te wijten aan de
grote rechtstreekse fruitverkoop.
Het PvdA-Kamerlid Voortman zag
niet zoveel in een ad-hoc debat over
wat de boer wel en niet mag. Hij wilde
de zaak liever bezien ln het bredere
kader van een discussie over de grote
branchevervaging van de laatste
Jaren.
Lidmaatschapskaarten, diploma's en
andere zaken worden echter veelal
minder goed beschermd tegen vocht,
krassen, vlekken, olie. etc. dan het
giropasje. Reden, waarom zij nogal
eens in gekreukelde of beschadigde
vorm moeten worden gehanteerd.
Ook bedrijven zien zich veelvuldig
voor de vraag gesteld: hoe behande
len we documenten of kopieën, die
voor lange tijd bewaard moeten wor
den. Wat doen we met tekeningen,
foto's, kaarten of bedrijfs- en monta
gevoorschriften, die niet beschadigd
mogen worden, om nog maar niet te
spreken van de plaatselijke harmo
nie, die met natte muziekbladen zit
als gevolg van een plotseling opko
mende regenbul tijdens een uitvoe
ring.
Het antwoord op al deze problemen
denkt Kooplijn International in Enk
huizen te hebben. Dit ln de vorm van
een klein apparaat, dat alle mogelijke
bescheiden aan twee zijden kan voor
zien van een polyesterfilmlaagje.
Het is de bedoeling van dit bedrijf,
dat dit (Japanse) apparaat zal komen
te staan bij boekhandels, warenhui
zen, kopieerinrichtingen enzovoorts,
zodat het publiek net zo als daar
nu een fotokopie van een document
kan worden gemaakt straks overal
die bescheiden, die een permanente
bescherming nodig hebben, vlug van
een polyesterlaagje kan voorzien.
Tot op dit moment zijn al zo'n 18
lamineercentra ln bedrijf. Verwacht
TEHERAN (AFP) Deze week nog,
zal de olieraffinaderij in Abadan, in
het zuidwesten van Iran, weer op vol
le kracht draalen. Dit is meegedeeld
door de Iraanse olieminister A. Akbar
Molnfar.
Afgelopen zondag had de raffinaderij
reeds tachtig procent van haar capa
citeit herwonnen.
De olieraffinaderij, die de grootste ter
wereld ls, liep schade op tijdens re
cente onlusten ln de Iraanse provin
cie Koerdistan, waar zich de belang
rijkste Iraanse olievelden bevinden.
Er zou sprake zijn van sabotage. Af
gelopen zondag en maandag was de
distributie van olleprodukten in Iran
onderbroken om deze reden. Aan
staande maandag wordt ook de dis
tributie hervat.
wordt, dat er ln de komende maan
den gemiddeld 20 bij zullen komen.
Voor de eerste helft van 1980 voorziet
Kooplijn in het operationeel maken
van 100 van deze centra over het
gehele land.
De kosten voor het lamineren (plasti
ficeren) variëren van ongeveer 75 cent
voor kleinere afmetingen tot onge
veer vijf gulden voor een stuk ter
grootte van een halve krantepagina.
Het lamineren van een doorsnee lid
maatschapskaart zal ongeveer één
gulden kosten en het zogenaamde A4
(briefformaat) circa twee gulden.
NCW: Bezig met interen
Investeringsplan
gaat vaak niet door
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAQ Uit een enquête van
het Nederlands Christelijk Werkge
versverbond (NCW) onder zeventig
ondernemingen naar de ontwikkeling
van investeringen ln het bedrijfsle
ven blijkt, dat ln een groot aantal
bedrijven bestaande investerings
plannen onuitgevoerd blijven.
Belangrijkste redenen hiervoor zijn
het gebrek aan middelen en/of te
hoge financieringslasten. Over het al
gemeen worden Investeringen ln het
bedrijfsleven op het ogenblik zeer kri
tisch en selectief benaderd. Voor zo
ver er geïnvesteerd wordt, gaat het
vooral om vervangingsinvesteringen
en projecten met een hoog rende
ment en beperkt risico.
Ook investeringen ln energiebespa
ring blijven achterwege, wéér door de
te hoge kosten die dat met zich mee
brengt. Aanwezige mogelijkheden
worden niet volledig benut, waardoor
de beperking van het energieverbruik
minder snel verloopt dan technisch
mogelijk en nationaal-economlsch
gewenst ls, aldus de enquête.
Dit betekent, aldus een voorzichtige
conclusie die het NCW uit de gege
vens trekt, dat we in feite bezig zijn
met in te teren op het nationale pro-
duktlevermogen. Het heeft er alle
schijn van, dat de investeringen ln
vervanging en vernieuwing achter
blijven bij het niveau dat nodig ls om
dat vermogen op peil te houden. De
dreiging van een verdere terugval ln
de nationale economische groei lijkt
een harde werkelijkheid te worden,
aldus het NCW.
ADVERTENTIE
dej
iaat:
Vij!
al pl
e redactie economie
HT/AMSTELVEEN In landen waar de inkoop van
iddelen op een gegeven moment centraal werd gere-
n grote kostenstijgingen ontstaan. Dit zegt de groot-
in farmaceutische produkten Nefarma in een reactie
voorstel van de Ziekenfondsraad, een studie te laten
aar de mogelijkheden van een centraal inkoopbureau
neesmiddelen.
•rbeelden noemt Nefarma
en (waar de geneesmiddelen-
del voor honderd procent in
it iden is) en Zweden (voor ze-
Jocent in handen van de over-
egen zijn, aldus de Nefarma.
Jutiekosten van farmaceuti-
:ialités van 1969 tot 1975 met
procent gestegen en in Zwe-
ongeveer vijftig procent. Bo-
rro^-dt niet name uit Zweden
gehoord, dat de groothan-
groepen apothekers maar
in de week levert. Dit leveren
Nederland elke dag.
De Ziekenfondsraad zal in de openba
re vergadering van donderdag beslis
sen over het voorstel van de commis
sie Eigen Bijdragen, om op korte ter
mijn een studie te laten doen naar
een centraal inkoopbureau voor ge
neesmiddelen. De commissie wil
graag weten, of centrale inkoop van
medicijnen praktisch haalbaar is en
of er een drukkende werking van kan
uitgaan op de prijzen van geneesmid
delen.
Nefarma zegt het een „goede zaak" te
vinden een dergelijk onderzoek ln Ne
derland te doen.
Van onze redactie economie
ROTTERDAM In het be
gin van de komende zomer zal
voor het eerst sinds lange tijd
weer een serieuze poging wor
den gedaan de legendarische
goudschat van het Britse
schip Lutine te bergen. Wan
neer het Australasian Salvage
Syndicate uit Nieuw-Zeeland
inderdaad slaagt, zal er niet
alleen sprake zijn van een op
zienbarende vondst. Vermoe
delijk ontstaat er ook een in
gewikkeld juridisch gevecht
tussen de belanghebbenden.
Van de grote lading goud en zilver die
het ln 1799 voor de kust van Terschel
ling vergane schip aan boord had, is
in de loop der Jaren wel wat terugge--
vonden. Bij pogingen in de negen
tiende eeuw zijn nu en dan wat sta
ven goud en zilver naar boven ge
haald en ook vissers vonden een en
kele keer wel eens een staaf in hun
netten.
De laatste vondst dateert van 1938
toen een baggerschip van de Bllliton-
maatschappij één staaf dolf. Het
overgrote deel van de schat moet zich
echter nog op of onder de zeebodem
bevinden en naar schatting gaat het
daarbij naar de huidige martkprijs
van goud en zilver om een bedrag van
100 miljoen gulden.
Het Australasian Salvage Syndicate
heeft al in de zomer van 1978 het
gebied in de buurt van Terschelling
onderzocht waar het edele metaal
moet liggen, aldus Hudig-Langeveldt,
vla dochterbedrijf Alfred Schröder
bij het project betrokken. Schröder ls
de Nederlandse agent van het Lon-
dense Lloyd's, een van de belangheb
benden.
Het onderzoek werd voor het eerst
verricht met zeer verfijnde, elektroni
sche apparatuur, zegt Hudig-Lange-
veldt. De uitslag was zodanig dat de
Nieuwzeelanders redelijk overtuigd
zijn van de mogelijkheid goud en
zilver te vinden ep te bergen. Het
schatgraven zal, als Lloyd's tijdig een
concessie geeft, begin mei een aan
vang nemen en kan hooguit tot half
juli duren. Tegen die tijd bevat het
zeewater zo veel algen dat het elek
tronisch peilen bemoeilijkt wordt.
Zijn de goudzoekers tegen die tijd
nog niet klaar met hun karwei, dan
moeten ze tot mei 1981 wachten, in de
herfst en winter neemt de hoeveel
heid algen weer af maar de zee is dan
te ruw.
Rechten
Om lets van de rechten op de goud
en zilverschat te begrijpen moeten we
terug naar 1799 toen de Lutine ver
ging. Een aantal Londense bankiers
was eigenaar van de vracht edele
metalen en was verzekerd bij Lloyd's.
Nadat het schip in de golven was
verdwenen keerde Lloyd's de schade
aan de bankers uit en was daarmee
rechthebbende geworden voor het ge
val ooit nog iets werd teruggevonden.
In het bewuste Jaar 1799 was Neder
land (op dat moment de Bataafse
republiek) echter in oorlog met Enge
land wat automatisch betekende dat
het schip en de lading Nederlands
eigendom werden. Na de Napoleonti
sche oorlogen, in 1823, kreeg Lloyd's,
een deel van de rechten terug maar
een ander deel bleef in handen van de
inmiddels opgerichtte „Onderneming
op the Lutine." Een groep mensen
had aandelen ln deze maatschappij,
ln dit geval „renversalen" geheten en
wie nu nog renversaalhouder is mag
rekenen op een part uit de opbrengst.
De stukken zijn vrij verhandelbaar,
eind vorig Jaar zijn er nog zes ver
kocht op een velling ln Rotterdam.
De derde groep belanghebbenden
wordt gevormd door de nazaten van
de man die in 1799 strandvonder was
op Terschelling.
Oproep
De Lloyd's agent Alfred 8chröder
heeft Inmiddels renversaalhouders
opgeroepen zich te melden zodat on
derhandeld kan worden over de con
cessie aan het Australasian Salvage
Syndicate. Wel ls het zaak dat alleen
de aandeelhouders in de oorspronke
lijke maatschappij zich melden. In de
181 Jaar sinds de schipbreuk zijn er
diverse ondernemingen gesticht met
het doel de schat van de Lutine te
bergen maar wie nog eigendomspa
pieren ln deze bedrijven heeft, zit
overal naast. Lloyd's heeft namelijk
steeds concessies gegeven voor twee
ft drie Jaar. Na zo'n periode vervielen
alle rechten.
Wordt er goud gevonden, dan ls het
de vrrfag hoeveel Lloyd's krijgt en
hoeveel de anderen. Lloyd's mag dan
geen verzekeringsmaatschappij zijn
maar een assurantiebeurs, eigen
domsrechten kan de beurs toch uit
oefenen. De makelaars zijn lid van de
vereniging Lloyd's die ln rechte naar
bulten kan treden. Volgens Hudlg en
Langeveldt krijgt Lloyd's twee derde
maar zeker ls dat niet. zo wordt er
direct achteraan gezegd. En wat ge
beurt er met de renversaalhouders?
Die zouden zich tot een bepaalde
datum kunnen melden. Maar ais er
over vijf Jaar een oude dame overlijdt
en de erven vinden ln de nalaten
schap een renversaal? Oeeft dat nog
rechten? Ook daar ls het laatste Juri
dische woord nog niet over ge
sproken.
Ruzie ls er hoe dan ook niet meer
over de scheepsbel van de Lutine.
Want die hangt al vele Jaren ln de
grote hal van Lloyd's ln Londen.
