Kleine zet
klok vier
jaar terug
De mooiste race van Heiden
Winterspelen in
Lake Placid
ten onder aan
kleinschaligheid
en optimisme
J
Amerika
breekt
door
Russische
barrière
trebord
Placid
Zilveren medaille in Lake Placid
irkT^r
ur «ire: wereldtitel
e'd 'necombinatie
'Wereldrecord op 10.000 meter te danken aan de loting'
ter staakt
ockey-duel
IJshockey'ers
bezoeken
familieleden
Cousins
"DAG 25 FEBRUARI 1980
SPORT
TROUW/KWARTET
pg
fcie
1.30 Ned.
Sluitingscere-
4.45 Hilv. 1: Sluitingscere-
1*0 |.08 Hilv. 1: Olympisch
al
sen
1 Eric Helden 1VS1 14 28 13 (wereld-
id wereldrecord 14 34 33 van Viktor
iwi In 1977 In Alma Ata 2 Plet Kleine
03 (Ned rec.l. 3 Tom Erik Oxholm
4 Mike Woods (VS) 14.39.53. 5.
'eter iNooi 14 43 53. 6. Hllbert van der
1447.58, 7 Viktor Lesjkln (Sowl
Andreas Ehrlg (O Dli 14 51 94. 9 Yasu-
:u ijapi 14 5748. 10. 8erge Berczln
68. 11 Yep Kramer (Nedl 15 04 79. 12
itafsson iZwe> 15 05 70, 13 All Rekstad
70. 14 Or]an Sandler (Zwel 15.11 52.15.
imsileiei iODIi 15 15 03. 16 Dlmitrl Oglobln
iclrft*0 17 Masahlko Yamamoto iJapl
s,vu% Colln Coates (Ausi 15.28.30. 19 Perltl
hm 15 29 08. 20 Andre Erdelyl (Roei
Ulf Ekstrand (Zwei 15 33 42. 22 Mauri-
'tto (Ital 15.56.73. 23. Yoon Soo Ra
756
lijden
dames: 1 Annett Pötech (ODH plaats
19.00 pnt. 2 Linda Fratlanne (VSi 16-
Jagmar Lurr. 'WDIi 28-183.04. 4 Denlse
iZwn 43 180.06. 5 Use Marie Alen (VSi
6 Eml Watanabc (Japi 48-179.04.
LAKE PLACID Het nietige, ruim
drieduizend inwoners tellende Lake
Placid heeit dertien jaar lang ge
zeurd om de Olympische Winterspe
len te mogen organiseren. Door al
lerlei omstandigheden heeft de ge
meenschap uiteindelijk zijn zin ge
kregen. De hoop gloorde het eerst
aan de hemel, toen de Canadese
plaatsen Vancouver en Garibaldi
(het ging toen om de Spelen van
1976) voor de eer bedankten Den
ver en Salt Lake City doemden als
alternatieven op. maar de federale
regering paste ervoor bij wijze van
sponsor op te treden.
Innsbruck redde de zaak vier jaar
geleden. En omdat Amerika daar
door voor het eerste van de Jaren
tachtig aan de beurt was. trok Lake
Placid het winnende lot uit een lote
rij. waaruit de nieten al waren ver
dwenen. Het vakantiedorpje maak-,
te echter een klein foutje: het ging
ervanuit, dat er sinds 1932 (toen
Lake Placid ook de Winterspelen in
huis had) niets was veranderd. Dat
heeft het in meer dan één opzicht
geweten. Het organisatiecomité
verslikte zich in de gigantische op
dracht. Een star denkpatroon en
het eigenmachtig negeren van wel
gemeende adviezen van de kant van
het Internationaal Olympische Co
mité bezorgden een organiserende
door Johan Woldendorp
plaats zelden zo een anti-reclame
als Lake Placid.
Het achterliggende doel van het
gastheerschap is altijd één met een
sociaal-economische strekking. Het
noordelijke gedeelte van de staat
New York kan een vergelijking met
Oost-Groningen probleemloos
doorstaan. Structureel is het goed
mis in dit gedeelte van de Verenigde
Staten en daarom durfde de federa
le regering het niet aan een streep
door de rekening van het Adiron-
dackgebied te trekken. De bevol
king zou immers wel varen bij de
enorme mensenmassa's die zich aan
elfhonderd atleten wensten te ver
gapen. Tot in het bizarre werd ge
poogd alles in één hand te houden.
Taxi's mochten niet uit omliggende
streken worden overgeheveld, bus
chauffeurs met een Canadees pas
poort waren niet welkom en de
staat New York verzon de ene bela
chelijke toeslag na de andere om
zijn gasten uit te melken De gevol
gen waren averechts. Het horeca-
wezen in Lake Placid, dat voor een
vette hamburger de prijs van een
tournedos rekende, zag zijn extra
aangetrokken personeel ln de
avonduren verveeld rond de bar
hangen, omdat de potentiële clien
tèle het na afloop van de evenemen
ten niet meer aandurfden in de tij
delijke Olympische hoofdstad te
verpozen. Het chaotische vervoers
systeem was de grote drijfveer ach
ter die gedachte.
De gevolgen: enkele dagen voor de
sluitingsceremonie waren de prij
zen van de souvenirs op zijn minst
gehalveerd en bleek het eten in de
diverse hotels en restaurants
opeens weer betaalbaar te zijn. Zij,
die de schone taak hebben het hele
gebeuren te analyseren, zullen ver
bijsterende conclusies trekken, bij
voorbeeld. dat de Spelen werden
gehouden in een gebied, dat aan een
natuurreservaat zo groot als Neder
land grenst en derhalve nauwelijks
ontsloten kon worden. Bijvoor
beeld. dat de Amerikaanse bezoe
kers zijn liefste hobby (de auto)
werd afgenomen om een plaatsje te
zoeken in een bus. die pas af- en
aanreed, toen de Spelen de tweede
helft al waren Ingegaan. Bijvoor
beeld. dat mensen méér dan hon
derd gulden op tafel moesten leg
gen voor een evenement, waarvan
zij (in de eerste week) met veel ge
luk alleen maar het eerste gedeelte
hoefden te missen.
Al eerder is ln Trouw geschreven,
dat het Internationaal Olympisch
Comité evenveel schuld aan het or
ganisatorische falen had als de
plaatselijke commissie IOC-dlrec-
trice Monique Berlioux beroept zich
op het feit. dat de lokale autoritei
ten te eigenwijs waren om de advie
zen van de Olympische inspecteur
ter harte te nemen, maar dat is
uiteraard een slap excuus De ver
antwoordelijkheid van de Spelen
ligt tenslotte bij het IOC en niet bij
een veredelde dorpsraad Toen het
plaatselijke comité heel listig de
journalisten bij elkaar trommelde
Dm de voorzitters van de in Lake
Placid vertegenwoordigde Interna
tionale bonden hun zegje over dit
gebeuren te laten doen. was ieder-
?en binnen tien minuten vertrok
ken. Er werd alleen over wedstrijd-
technische aspecten gebabbeld en
jie zaken werden ondergesneeuwd
met zeer lovende rapporten
Voor het overige was het organise
rende comité alleen maar het mik
punt van grol en spotternij, flet
satirische krantje Apocalyps sprak
voortdurend over Fake Placid en
Lake Panic. Een woedende buiten
landse Journalist beet een onschul
dige hostess toe: „Jullie kunnen wel
mensen naar'de maan sturen, maar
geen bus naar een plaats twintig
kilometer verderop laten rijden
De gezaghebbende New York Times
had een voor de Amerikanen wrang
gTapje in petto: „Er is goed en
slechts nieuws te melden Het goede
nieuws is. dat de Russen ln staat
zijn Afghanistan te verlaten Het
slechte nieuws is. dat de bussen uit
Lake Placid het vervoer moeten re
gelen."
De dertiende Olympische Winter
spelen zelden heeft het rangtel
woord zo het noodlot met zich mee-
getorst zijn kapotgegaan aan de
kleinschaligheid van het gebied en
het optimisme van de organisato
ren. Ze hadden moeten weten, dat
Je een warenhuis ook niet in het
pand van de voormalige kruidenier
op de hoek kunt huisvesten.
D;
)m« 1 Hannl Wenzel (Llei 42 50-42 59-
ChnsU Kinshofer (WDli 42 74-43 76-
Erlka Hess (Zwli 43 50-44 39- 1 27 89. 4
Quarto (Ilat 43 63-44 29= I 27 92. 5 Clau-
knl iltai 44.42-44 70=1 29 12. 6 Nadczja
k tSowi 43 42-45 78 1 29 20. 7 Daniela
45 08-44 14= 1 29.22. 8 Christin Copcr
dat (1-45 05-1 29 28. 9 Ann Meiander (Zwei
1-1 29 82. 10 Wllam CJatla (Hal 44 46-
194. 11. Cindy Nelson iVSi 44.96-45.89-
Asa Svedmark (Zwel
[Ital
bet* Ï2
5. Arr
lm (VS
Petra Wenzel (Liei 47 47-45 87-
15 Cathy Krciner 'Cani
erulg=i 34 78 Annemcrte Moser Pröll (Oosi.
jaailösenleehner (WDIi en Pamela Behr
redi#™" *n val
we Sringen 90 meter l Jouko Toermaenen
begi#"l« 5*n 117 01. 2 Hubert NeuperiOosi
0 en 114.5). 3 Jari Pulkkonen iFtni 248 5
108 51. 4 Anton lnnauer tOosi 245.7 1111.0
5. Armin Kogler (Oosi 245.6 110.0 en
«er Rund iNoot 243.0 110 0 en 109 Oi. 7
Uml (Zwli 242 7 (117 0 en 100.0). 8
(VS) 239 1 (109.0 en 104.0) 9 Collins
Can) 238.4 <112.5 en 102.5). 10. Masahiro
g0IJaD> 234 7 (104 0 en 108 0)
50 kilometer 1. Nikolai Ztmatov (Sow). 2
nuten 24.80 seconden. 2 Juha MletoiFlni
3. Alexander Zavjalov (Sow) 2 30 51.02.
rik Eriksen (Nooi 2 30 53.03. 5 SergeJ
rv <8ow) 2 31.15.82, 6. Jevgenl Belljajcv
J7I.21.19
heeft
i. prtkey
l kleifde plaats Tsjechoslowaktje-Canada 6-1
an dl;01,
1-1, 3-0). 8owJet-
16- 8
7-14
7-11
door Johan Woldendorp
LAKE PLACID Het was zaterdag, nadat hij op de 10 km de
zilveren medaille had veroverd, alsof de schaatscarrière van
Piet Kleine vier jaar had stilgestaan. Het Olympische seizoen
1976 werd een topjaar voor de destijds 24-jarige Drent. Op de
Spelen van Innsbruck won hij achtereenvolgens de tweede
prijs op de 5.000 meter en goud op de afstand, die hij in Lake
Placid verzilverde. Twee weken na die triomf liet Kleine zich
in Heerenveen tot wereldkampioen kronen. Het kon allemaal
niet kapot. Zeker niet, nadat de werkloze ex-timmerman bij
wijze van beloning een baan als postbode kreeg aangeboden.
Piet Kleine (r.) is dodelijk vermoeid na zijn geslaagde race op de tien kilometer. Coach
Egbert van 't Oever is tevreden.
jen >tcn-Finland 4-2 <0-1
die Pen 9"2 <4-°- 5-0, 0-2).
;stel^
I Staten
vanWe
zijni
innerl
i) enpH
ig
Frank Ullrich (Odli 32 minuten
iden. 2. Wladlmlr AUkin (Sow) 32.53 10,
Aljabljev (Sowi 33 09 16
gC>tct Anatoli Aljabljev (Sow) 1 uur 8
16 31 seconden. 2 Frank Ullrich (Odl)
I. 3 Ebcrhard Rösch lODlt 1 11 11.73
4 «7.5 kilometer 1 Sowjet-Unle (Allkln.
it OVI Bamasjov. Aljabljevi 1 uur 34 minuten
lerinFden 2 Oost-Dullsland 1.3456.99. 3.
,lllriiJ.lana 1 37.30,26
I Oost-Duitsland 1 (Melnhard Neh-
n Uslol. Bernhard Germeshausen.
Oerhardti 3 min 59.92 sec 2 Zwitser-
Schaerer. Ulnrh Baecna. Rudi Maru.
konajei *00.87 3. Oost-Dultsland 2 'Horst
r 4 o (Roland Wtzlg. Detlef Richter. Andreas
4 00,97 4 Oostenrijk 1 4 02.62. 5. Oos-
02.95. 6 Zwitserland 2 4 03.69
dames: 1. Vera 8osoellJa (Sow) 2
16.537 seconden. 2 Melitta Sollmann
'1657.3. Ingrlda Amantova (Sowi 2 37.817
pns heren 1 Bemhar Olas (ODD 2 mi-
1^96 seconden. 2. Paul Hlldgartner (Ital
T. Anton Kllnkler (WDI.i 2 56.545. Twee-
1 1. Oost-Duiteland iRtnnHahn) 1 ml-
Jll seconden. 2 Italië (Oschnltzer'Bru-
3. Oostenrijk (Flucklnger'Schrott)
ntrui
de h<
Hoewel ook toen de gouden schaats-
jaren al verleden tijd waren, verkeer
de Nederland plotseling in een niet te
stelpen succesroes. Tijdens de tradi
tionele recordwedstrijden in Inzeil
verbeterde Kleine het wereldrecord,
dat hij in Innsbruck net miste, met
ruim 6 seconden (van 14.50,31 naar
14.43,92). Die scherpe tijd verloor zijn
waarde in het nog steeds als magisch
omschreven Alma Ata, waar Kleine
op de 10 kilometer met Sten Stensen
duelleerde. De Noor won het boeien
de tweegevecht door de klokken op
14.38,08 stil te laten staan. Kleine
kwam tot 14.41,90; onder de gegeven
omstandigheden „niet meer" dan een
Nederlands record, maar wel een tijd
die daarna slechts door de Russen
Losjkin en Martsjoek werd verbeterd.
In de Jaren daarna stokte het ritme
echter. Het seizoen 1976-'77 leverde
niets op, de winter daaropvolgend
een nauwelijks Imponerend natio
naal kampioenschap en de ijsperiode
van vorig jaar een tweede plaats ln de
toen sterk bezette nieuwjaarswed
strijden in Oslo. Maar ook die verich-
ting bracht slechts de naar succesjes
snakkende trainer Egbert van 't Oe
ver in vervoering. Kommer en kwel
beheerste het sportleventje van Klei
ne dusdanig, dat hij anderhalve
maand geleden nog te kennen gaf,
dat het misschien beter zou zijn om
het na dit seizoen maar voor gezien te
houden. Gezien de start van deze
winter was dat niet eens een onlogi
sche redenering. „Tijdens de landen-
wedstrijd Nederland-Noorwegen in
december wilde ik voor mezelf bekij
ken hoe ver ik met betrekking tot de
Olympische Spelen was", kijkt Klei
ne terug. „Alles mislukte toen. Ik zag
het helemaal niet meer zitten. Nu zeg
ik, dat ik dat vaker heb gehad. En
achteraf bekeken ben ik er altijd weer
bovenop gekomen".
Tot eind Januari dit Jaar zat er weinig
schot in de prestatiecurve van de
PTT'er. Zijn score op de 10 Kilometer,
die in het kader van het Nederlands
kampioenschap op het programma
prijkte, was gezien de omstandighe
den niet eens slecht (15.09,68). Maar
op de Europese titelstrijd in Trond-
heim doemde wederom dat verwron
gen beeld van een afknapper op:
twaalfde ln het door de afwezigheid
van de Russen vertekende eindklas
sement en met 15.05,75 zevende op de
lijst van de 10 kilometer, waar Tom
Erik Oxholm bijna de tijd evenaarde,
die Eric Heiden een Jaar daarvoor op
het wereldkampioenschap in Oslo ln
de statistieken had laten opnemen
(14.43,25 om 14.43,11).
„Ik ben vier Jaar door de hel gegaan",
bekent Kleine. „Ik heb in die periode
wel van de schaatssport genoten,
maar aan de andere kant werd dat
genot mij meer dan eens ontnomen.
Er zijn publikaties geweest, waardoor
het voor mij allemaal niet meer hoef
de". Toen was er dus ineens Lake
Placid. Hoewel, ook twee weken gele
den had Kleine het moeilijk, toen hij
overtraind vanuit Davos in de Ver
enigde Staten arriveerde en die taxa
tiefout op de 5 kilometer maar ter
nauwernood kon herstellen. Het was
loos alarm. De afgelopen dagen vij
zelde hij het zelfvertrouwen dusdanig
op, dat hij zaterdag bij het opstaan
kon uitroepen: „Ik heb niet het idee,-
dat ik een rotdag tegemoet ga".
De tweede plaats heeft voor Piet
Kleine ln feite dezelfde waarde als de
gouden plak van Innsbruck. Eric Hei
den was in 1976 weinig meer dan een
talentvolle tiener, die met een negen
tiende plaats op de 5 kilometer en een
klassering als zevende op de 1500
meter tamelijk anoniem bleef. Klei
ne: „Hoewel lk mooiere wedstrijden
heb gereden dan deze. geeft het me
toch een enorme voldoening dat lk
tweede ben geworden. Ik was vertrok
ken op een schema van 14.40. Dat was
een waagstuk, omdat ik de laatste
Jaren nooit in de buurt van die tijd
ben geweest"
Kleine reed een schitterende wed
strijd. Tot 5600 meter zat hij minder
dan een seconde boven de tijd van de
oppermachtige Eric Heiden, waarna
hij tot de 8800 metergrens royaal on
der het schema van de voormalige
wereldrecordhouder Losjkin bivak
keerde. En de marge met de op dat
ogenblik als tweede geklasseerde Ox
holm bleef groot genoeg om tot de
finish verzekerd te zijn van de zilve
ren plak. Het is overbodig om te mel
den. dat Kleine zijn persoonlijk en
dus het Nederlands record aanzien
lijk bij stelde: 14.36,03.
Van alle schaatsgroten kwam de fleg
matieke Nederlander het laatst in de
ring. „Daar wil lk niet mee zeggen,
dat dat een voordelige zaak was. Wat
denk Je dat er door iemand heen gaat
als hij ln de kleedkamer hoort, dat er
14.28 en 14.36 wordt gereden? Ik zat
hem te knijpen als een oude dief."
Met de uitgebalanceerd rijdende Piet
Kleine mag ook Hilbert van der Duim
van een geslaagde 10 kilometer spre
ken. De Fries verbeterde zijn per
soonlijk record met ongeveer 19 se
conden en schaarde zich verdienste
lijk bij de eerste zes. Yep Kramer
bleef wat verder achter, hoewel ook
hij enkele tellen van zijn eigen toptijd
afknabbelde.
Kernploegleider Egbert van 't Oever
was uiteraard blij als een kind. Hij
boekte immers zijn eerste grote suc
ces ln die hoedanigheid. Het is echter
een goede zaak om daarvan de be
trekkelijkheid in te zien. Uiteindelijk
reden de Nederlandse allrounders een
wisselvallig toernooi met positieve
uitschieters op de beide lange afstan
den Bovendien, wanneer twee goede
schaatsers op de stayersrltten het ka
rakter kunnen tonen, dat hen op tal
van andere wedstrijden ln de steek
laat. dan Is de zilveren medaille van
Piet Kleine zoiets als de glanzende
lak, die op een doorgeroeste auto
wordt gespoten.
van
ljoer
ir
;ren<r,
ei
■tie
aLACID Dank zij zijn zilve-
daille op de slalom heeft de
aan Phi! Mahre de wereldtitel
imblnatie veroverd. De alpi-
linatie is geen Olympisch
r. Mahre eindigde als veer-
>p de afdaling en werd tiende
'euzeslalom. Andreas Wenzel
:htenstein bezette de tweede
èn de Oostenrijker Leonhard
die zegevierde op de afdaling,
rde.
goed)
zijn
1 r.
Jespgl,
lam
3557;
Wenzel, goud op de beide
sche slaloms en zilver op de
heeft met groot verschil de
medaille gewonnen voor het
ampioenschap alpinecombi-
J Mndy Nelson was tweede, In-
erle derde
DCH
DE
rENT
COOI
EEN
TEN'
huur
rwerr
ïer
ïn e
het
3heti*l
iTHAAG De ijshockeywed-
llburg-Den Bosch voor de na
tie is in de zestiende minuut
derde periode gestaakt,
^rechter Vosmeer vond verder
onverantwoord De verregaan-
langenaamhcden op de Til-
IJsvloer hadden de gemoede-
.de tribune te zeer verhit. Vos-
^Jestrafte twee spelers De arbi-
de wedstrijd in de zevende
van dezelfde periode al eerder
Deze poging tot afkoeling
echter. De wedstrijd elndig-
6 mfjk (5-5). Het resultaat geldt
nacompetitie omdat het duel
dan tien minuten voor het
in de offlcièle speeltijd werd
De periodestanden v/a-
3-2, 0-0.
>ken
'Ul^ di-Oeleen M-0 (54). 34). 34)i. Utrecht-
4eda •■2-4. 1-4, 0-l< Tilburg Drn Bo«ch 5 512-
10 Den Haag UUecht 9-6 <1-2. 3-2. 5-2>
392
door Johan Woldendorp
LAKE PLACID Het nationalis
tisch denkende en pratende Ameri
kaanse volk reageerde de afgelopen
dagen tamelijk koel op de zich tel
kens continenterende goudoogst van
Eric Heiden. De gezamenlijke kran
ten. die toch de meningen van de
mensheid vertegenwoordigen, brach
ten onder verwijzing naar de sportpa
gina's een summier voorpaginabe
richtje over weer een van de in totaal
dus vijf gouden medailles van de
schaatser van Madison. De ziekelijk
commerciële televisie rammelde in
ieder omvangrijk actualiteitenpro
gramma het Olympisch nieuws ln en
kele minuten af; buiten dan de maat
schappij, die de rechten had gekocht.
De Amerikanen voelen zich te weinig
met het schaatsen verwant, om een
rastopsporter als Eric Heiden luid
keels toe te juichen. Wat hij presteert,
verheft zich boven de verrichtingen
van het Amerikaanse ijshockeyteam.
dat bovendien volgens het college
idee (op de universiteit ingeschreven
staan als student om vervolgens de
dagelijkse werkuren in de sport te
steken) over oneindig veel meer facili
teiten beschikt, dan het schaatswon-
der Heiden creëerde die trainigsmo-
gelijkheden voor zichzelf en kon fi
nancieel op niemand anders dan zijn
vader terugvallen.
Desondanks ontstak er vrijdagnacht
een vreugdeorkaan, die een paar da
gen later nog lang niet was geluwd,
toen de ijshockyers de Verenigde Sta
ten met 4-3 de ploeg van de Sovjet-
Unie klopten Ook al heeft die triomf
een zware politieke beketekents. die
kranten ertoe verleidden de overwin
ning te verwoorden in een lettergroot
te. die normaal bij het uitbreken van
een wereldoorlog wordt gehanteerd,
het zegt ook het nodige over de waar
dering van Heidens werk in eigen
land
Heiden gelukkig met zijn geweldige prestaties op de Winter
spelen in Lake Placid.
Dat bleek bijvoorbeeld op de pers
conferentie na de werkelijk magistra
le race op de tien kilometer De helft
van de beschikbare tijd werd verspild
met vragen als: „Ben Je naar het
IJshockey geweest?" En: „Is de over
winning op Rusland voor jou een
stimulans geweest om de 10.000 me
ter te winnen?"
De klasse, die Helden op de langste
afstand uitstraalde, was zo fenoml-
naal. dat het scherpe, op 3 april 1977
in Alma Ata geregistreerde wereldre
cord van Victor Losjkin met 6.2 se
conden omver werd gekegeld. De
Amerikaan dook met een opening
van 37.04, vijf ronden van ruim 35
seconden en 19 omlopen, die binnen
die limiet bleven, als eerste ln de
geschiedenis onder de 14'/2 minuut.
Vijf kilometer lang liet hij zich „mees
lepen" door de onttroonde record
houder. daarna sloeg hij ten koste
van de dodelijk vermoeide Rus zijn
siag Overigens: de speaker noemde
Losjkin als de man. die het wereldre
cord op zijn naam had staan. Hij trok
daaruit de conclusie, dat Leskin
(zoals de naam ten onrechte op het
deelnemersformulier werd gespeld)
iemand anders moest zijn.
Eric Heiden, die dit Jaar toch weer
gaat studeren, maar ongetwijfeld ook
de nodige miljoenen aan reclameacti
viteiten gaat innen (vanuit die wereld
bestaat voldoende belangstelling
voor hem; er is in de persoon van Art
Kaminsky zelfs een speciale agent
aangesteld), zal lange tijd niet uit de
sportgeschiedenis worden weggewist.
Met vier wereldrecords (1000, 1500 en
10.000 meter, alsmede het puntento
taal sprint ln één wedstrijd) en de
kwalificatie beste rijder aller tijden ln
zijn bagage, had hij zich al onvergete
lijk gemaakt, maar zaterdag voegde
hij daar nog enkele dimensies aan
toe Voor het eerst op de Spelen in
Lake Placid doorbrak Helden de bar
rière van een wereldrecord „Het we
reldrecord op de tien kilometer was
het laatste, dat ik in mijn carrière
hoopte te breken." zei Heiden. „Dat
dat gelukt is, heb ik vooral aan de
loting te danken Wanneer ik eerder
dan Oxholm had moeten rijden (de
Noord reed ln het eerste paar red
had ik mij ongetwijfeld in de moge
lijkheden vergist. Dan was ik vertrok
ken op het schema van mijn persoon
lijke record. Het woei enigszins, ik
dacht dat 14.36 niet haalbaar zou
zijn."
Voor Oxholm was de pil het bitterst
De vrijdag 21 Jaar geworden student
was gedwongen een „monstertijd" te
rijden, nam de plaats van Sten Stcn-
son als beste 10 kilometer rijder uit
de Noorse historie in, trok ook nog
zijn beste tegenstander Mike Woods
mee in zijn spoor en constateerde
daarna vol afgrijzen, dat hij te hard
van stapel was gelopen om de regel
matig „toerendeKleine voor te blij
ven. Overigens kwam Oxholm pre
cies op zijn schema uit.
HIJ, Helden en Kleine zorgden ervoor,
dat het laatste onderdeel van de bon
te rij schaatsnummers tevens het
meest boelend was Relatief waren de
tijden zo snel. dat de Amerikaanse
belofte Oralg Kressler volledig uitge
put de wedstrijd voortijdig moest be
ëindigen Voor de Olympische Spelen
is dat zonder twijfel een unicum „Het
was de mooiste race. die ik ooit heb
gewonnen." stelde Heiden vast. Het is
ook een waardige afsluiting van een
inhoudsvol hoofdstuk uit het
schaatsboek. Voor Helden is het we
reldkampioenschap in Heerenveen.
komend weekend de traditionele
mosterd na de maaltijd, terwijl het
vervolg voor de Amerikanen nauwe
lijks Interessante aspecten biedt. „Ik
denk niet. dat het schaatsen in mijn
land snel zal groeien," voorspelt de na
Mark Spitz «zeven keer goud tijdens
het zwemmen in 1972) grootste Olym
pische kampioen, de toekomst.
„Daarvoor zijn honkbal, basketbal en
enkele andere takken van sport te
groot en te invloedrijk."
LAKE PLACID Vier Neder
landse ijshockeyspelers, Corky
de Graauw, Dlck de Cloe, Brian
de Bruyn en Rick van Oog heb
ben zonder toestemming
het Olympisch dorp in Lake Pla
cid verlaten. Het kwartet houdt
zich op bij familie In Toronto De
vier spelers hadden ln het dorp
een boodschap achtergelaten
dat zij zich later weer bij de
Nederlandse Olympische ploeg
zullen voegen.
De vier spelers ontbraken don
derdagavond bij de ontvangst,
die door de Nederlandse ambas
sadeur ln de Verenigde Staten,
mr. A. R. Tammenoms Bakker,
aan de Nederlandse ploeg werd
aangeboden. Die ontvangst werd
ook bijgewoond door de staats
secretaris van CRM, Wallis de
Vries.
Naar aanleiding van het spel van
de Nederlandse IJshockeyploeg
tegen Finland zou de Internatio
nale IJshockeyfederatle overwe
gen Nederland een berisping te
geven. Vertegenwoordigers van
de internationale IJshockeyfede
ratle wilden geen commentaar
leveren.
LAKE PLACID - Een dag na
dat de Bril Robin Cousins Olym
pisch kampioen kunstrijden bij
de heren is geworden heeft hij
een aanbieding afgeslagen om
prof te worden De Londense im
presario Larry Pamer heeft de
22-jarige Brit. die eerder dit Jaar
de Europese kunstrljtltel opeis
te. 75 000 dollar izo'n 150 000 gul
den» geboden als hij zes maal wil
optreden met zijn landgenoot
John Curry, die in 1976 Euro
pees. wereld- en Olympisch kam
pioen werd.
LAKE PLACID De Amerikaanse
IJshockeyploeg heeft een barrière
doorbroken, die zo onneembaar leek
als het IJzeren gordijn. Na de verras
sende 4-3 overwinning op de Sovjet-
Unie en de daarop „normale" 4-2
triomf over Finland mochten de Ver
enigde Staten zich laten lauweren
met de gouden Olympische medaille.
De laatste tientallen Jaren werd het
internationale ijshockey door de Rus
sen beheerst In 1960 grepen ze ln
8quaw Valley (toevallig ook in de VS)
naast het goud. maar dat doet weinig
af aan de Indrukwekkende staat van
dienst, die de Sovjet-Unie sinds de
Tweede Wereldoorlog heeft opge
bouwd: 5 keer winnaar op de Spelen,
19 maal Europees en 16 xeer wereld
kampioen.
Vrijdagnacht leed het Russische
team voor het eerst sinds 1968 weer
een nederlaag ln een Olympisch toer
nooi. Dat de VS voor dat wapenfeit
zorgde, stemde het Amerikaanse volk
niet alleen uit sportief oogpunt tot
een waanzinnige vreugde. Veel be
langrijker was de politieke betekenis
van die overwinning. Twee dagen eer
der had president Carter nogmaals
aangekondigd, dat de VS geen equipe
naar de Olympische zomerspelen ln
Moskou dienen te sturen. De termijn,
waarbinnen de Russische troepen
zich uit Afghanistan zouden moeten
terugtrekken, was verlopen en dat
gegeven maakte de haat van de ln
Lake Placid aanwezige tribuneklan
ten tegen de Russen nog groter.
Spandoeken en Intekenlijsten voor
boycotacties beheersten het straat
beeld in de buurt van de ijshal. Op de
tribunes werden dergelijke propagan
distische activiteiten evenwel ver
boden.
Het is de vraag ln hoeverre de om
standigheden de Russen hebben aan
gegrepen. Uit de Jongste geschiedenis
is gebleken, dat de Praagse Lente (de
inval van Sovjet-troepen in Tsjecho-
slowakije) wel degelijk van Invloed
op de prestaties was Normaal ge
sproken had Rusland het toernooi in
Lake Placid glansrijk moeten win
nen. Met meer dan een miljoen ijs
hockeyers. 15.000 ijshallen en 1000
full time trainers, die zich uitsluitend
met topsporters bezig houden, bezit
de Sovjet-Unie een ongelooflijk po
tentieel aan Olympische kandidaten.
Het ijshockey van de brigade van
coach Victor Tikhonov is qua spel en
zelfbeheersing veel beter dan dat van
de Amerikanen. De successen zweep
ten de spelers echter op tot een onge
kend niveau. Dat verontrustte zelfs
trainer Herb Brooks. Ver voor de ont
moeting met de Russen liet hij zich in
bloemrijke taal ontvallen: „Ik we?t
niet wat er gebeurt ais we onverhoopt
een wedstrijd verliezen Ik heb het
gevoel dat ik een stelletje stieren op
het ijs heb losgelaten, die ook zonder
rode lap blijven doorrazen."
Die uitspraak ten spijt pakt Brooks
zijn manschappen met fluwelen
handschoenen aan „Collectiviteit is
onze grootste kracht," zegt hij. „Ik
hamer er voortdurend op. dat gebrek
aan ervaring helemaal geen probleem
voor de ploeg hoeft te zijn. Het is heel
gemakkelijk om je te laten opjagen
door geroutineerde en sterkere tegen
standers. Ik zeg altijd tegen mijn
spelers: 'Jullie zijn Jong'. Laat dat Je
grootste wapen zijn
Brooks werkt zoals gezegd met een
Jeugdige selectie BIJ voorkeur haalt
hij zijn spelers uit een gedeelte van de
VS Omdat hij zelf coach van het
unlversiteltsteam ln Minnesota is.
gaat zijn voorkeur uit naar het Wes
ten van het onmetelijke land. Die
stelling, gebaseerd op de grote men-
tallteltsverschlllen, is uiteraard moei
lijk vol te houden. Desondanks is het
legertje oosterlingen klein: vier man
(waaronder doelman James Oralg)
sterk en allen afkomstig uit Boston
Zes maanden lang heeft Brooks het
team voorbereid op de Olympische
8pclen Een reeks van 60 oefenwed
strijden diende het gezelschap te har
den tegen de teleurstellingen en ver
schillende speltypen.
Dst is gelukt Herhaaldelijk werd In
het Olympisch ijshockeytoernool een
achterstand goedgemaakt (ook ln de
twee slotwedstrijden tegen Rusland
en Finland), terwijl de progressie ln
het Amerikaanse worstelen een te
genwicht tegen de bodychecks vorm
de. Dat laatste liep overigens enigs
zins uit de hand. De pupillen van
Brooks scoorden hogere aantallen
strafmlnuten dan hun tegenstanders