De nieuwe raketten en ons geweten uit. Adviezen voor een duurzame relatie UlTmnlIT flIAlVUIU VANDAA Trouw Pastoraal Werk(st)er r 1 VOORBIJGANi Vervangende ate belastingplicht ZATERDAG 23 FEBRUARI 1980 TROUW/KWARTET Rl door A. J. Klei Ethische kwesties verbleken snel. Het jonge volkje kijkt me ongelovig aan wanneer ik vertel, hoe de hervormde synode nog geen tien jaar terug gretig afstoof op het vraagstuk van het ongehuwd samenwonen. Er kwamen twee lijvige rapporten aan te pas. één waarvan 't mocht en een ander waarvan het niet mocht. Dit laatste werd aanvaard. Ik heb echter nooit gemerkt dat als gevolg hiervan de hervormde vraag naar een boterbriefje sterk toenam. Die synodale opwinding Is vergeten en vandaag komen dominees bij samenwonenden over de vloer zonder hen herderlijk op hun kop te geven. De pastorale zorgen zijn verlegd en onlangs schreef lk over een predikant, die van een zuster der gemeente de klacht vernam, dat öj als duurzame relatie niet wist. hoe zij zich door de telefoon moest aandienen. Het getob dezer kerkse concubine heeft verscheidene lezers ertoe gebracht, hun licht over deze zaak te laten schijnen. In twee gevallen was dat licht zo fel. dat het probleem geheel wegsmolt. Een dame verklaarde op ferme toon. dat er niets aan de hand was. indien de betrokken geestelijke zijn plicht verstond en 't zondig mens had bestraft, in plaats van te gaan zitten flikflooien- En een heer wierp de volgende knorrige regels op papier Laat geèmanclpeerde vrouwen die, al dan niet wettig getrouwd, zo hoog nodig hun eigen achternaam moeten gebruiken, zelf hun boontjes maar doppen. Dat doen ze toch zo graag? De overige lezers die reageerden, zagen er wel een gaaf probleem in. Ik ga er thans toe over, hun suggesties te bespreken en ik zal - dat doen met de grondigheid, die mij eigen is. Noem Je adres, zo werd meermalen geadviseerd, dan weet degene die Je opbelt meteen dat hij goed zit. Ik geloof niet, dat dit een verstandig advies is. Van mensen, van wie Je niet weet in welke verhouding zij zich gestort hebben, weet je in de regel ook het adres niet. Moet ik zo Iemand bellen, dan noteer ik alleen het telefoonnummer. Ik draai dat nummer en wanneer aan de andere kant van de lijn geen naam, maar een (vreemd) adres genoemd wordt, denk lk terstond, dat er iets niet in de haak ls. Die lui durven hun naam zeker niet te zeggen Ik leg maar gauw neer. Een ander advies luidt: Je telefoonnummer, dat is het beste houvast voor de ander. Ook dit advies keur lk af. Als je een onbekend nummer draait, cijfer voor cijfer van je aantekening, heb je dat nummer niet compleet in je hoofd. Zeker niet. nu de nummers steeds langer worden (draal eerst een 6 en daarna het oude nummer). Volgend advies: noem de belde achternamen. Aardig gevonden, maar na enig nadenken wijs ik deze oplossing eveneens van de hand. De gemiddelde Nederlander zal Immers bij 't vernemen van: u spreekt met X en IJ het vermoeden krijgen dat hij met een kledingmagazijn of een warenhuis verbonden is. Dit werkt verwarrend. Een inzender oppert: zeg gewoon: ik ben de vrouw, of de man van .want daar komt het in de praktijk toch op neer. en dan kunnen we de woorden vriend en vriendin weer onbelast gebruiken. Deze adviseur zal bedoelen: dan wijst het woord vriend(in) niet meer in de richting van het bed. Een uitnemende overweging, maar 't zal niet doorgaan. Samenwonenden wensen niet de indruk te wekken dat ze naar 't stadhuis geweest zijn. en die indruk wekken ze bij het geldend spraakgebruik als ze zich de vrouw of man van iemand noemen. Tot zover over de binnengekomen adviezen, welke ik helaas alle met zachte, doch besliste hand terzijde moet schuiven. Toch kan ik onze lezers in het algemeen en de tobbende duurzame relatie in 't bijzonder iets meegeven, dank zij het optreden van een vrouwelijke collega. Zij zag mij op mijn beurt tobben, niet over wat ik door de telefoon zou zeggen, maar over wat ik in dit stukje zou zetten. Het betere in haar werd wakker en ze fluisterde me in: je moet adviseren dat ze zeggen: u spreekt met A in het huis van B, dan ben Je eruit. Precies, dat is het! Het lijkt zo'n eenvoudige oplossing, maar Je moet er maar opkomen. Er ls bovendien een fraai neveneffect, en dat heb lk weer zelf bedacht. Hoe de relatie tussen A en B is, blijft op deze manier volstrekt in het duister. Liep A even bij B binnen en ging toen Juist de telefoon? Of zou A met B Nou ja. DIE WOESTIJN d< door A. A. Spijkerboer Toen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de Eerste Engelse Zeeoorlog verloren had en onze gezanten naar Londen gereisd waren om vrede te vragen, zei Oliver Crom well, die in die tijd de leiding had in Engeland, tegen hen: „Ge hebt de zaak voor de Here gebracht. Welnu, de Here heeft Zich tegen u uitgesproken!" Cromwell zag de uitslag van de strijd als een godsoordeel: de Engelse marine had gewonnen, de onze verloren, en daarmee was voor hem de zaak duidelijk. Onze gezanten zullen wel iets hebben moeten wegslikken toen ze dit hoorden, maar had Cromwell zo ongelijk wanneer hij meende dat God zijn oordeel over onze daden kenbaar maakt? Als ik tot de gezanten van onze republiek behoord had, zou ik Cromwell alleen wel gevraagd hebben of God zijn oordeel bij voorkeur door overwinningen van de Engelse marine kenbaar maakt en of Hem daarvoor geen andere middelen ten dienste staan. mand zich In geweten verplicht voelt bepaalde dingen duidelijk te zeggen en zij het daar niet mee eens kunnen zijn. Zo was Berkhof ln zijn befaamde toespraak over de nieuwe raketten ln de Utrechtse veehallen niet onduide lijk. Wanneer Je geschokt was door zijn door het NOS-joumaal uitgezon den toespraak kon Je Je eerst toch wel eens afvragen of hij geen gelijk had. Als dat Je te veel van het goede was kon je je nog eens afvragen of je niet lets van hem kon leren. Mocht Je dan tot andere conclusies komen dan Berkhof, dat was dat Jammer voor Berkhof. Maar wanneer Je je bij zo een gelegenheid meteen bulten de kerk geplaatst voelt, verkeer Je blijk baar ln grote Innerlijke onzekerheid en dan mag je je eigen ziel nog wel eens na laten kijken. l'-F fek Daarop zijn wij weggegaan van OJ Horeb en trokken we door die g ei en verschrikkelijke woestijn. dJ jullie gezien hebt. in de richting Vo het bergland van de Amorieten iel de Heer. onze God ons bevolen tot we in Kadesj Barnea kwam ie (Deuteronomium 1, vers 19) se: ik Mozes gaat nu spreken over de i fc mislukte aanval op het land Ka p< Hij slaat allerlei vernederende a gebeurtenissen over om meteertdi het verhaal van Kadesj Barnea ng komen. De woestijn waar ze do^ getrokken zijn noemt hij in zijnpoi verhaal ..die grote en verschrikjus woestijn". Ze hebben die gezier meegemaakt, doorgemaakt. feu Tegenover hun gemopper ten a m van de grote verandering: Egyj^in zo goed en daar hadden ze geenge! gebrek, herinnert Mozes aan de >e verschrikkingen van de woestij :ti Groot was die woestijn. Er kwa ch geen eind aan de moeilijkhedeii t beproevingen. Het leek wel of h re hun bestaan voor alle eeuwighqer daardoor was ingesloten. Een gesloten wereld van angst en onzekerheid. Dat hebben ze alléio gezien. En later hebben hun kii r i de verhalen gehoord. Wij ook. t|re en op school en in de kerk. De k>o woestijn is een werkelijkheid d in hoort. Die woestijn heeft een mfc i achtergelaten, een groef in het ge bestaan van dit volk. Dit is één ier aspect van de woestijn, op weg Bel het landeindeloos en np verschrikkelijk. Het land wenkfe i een verlossing en bevrijding. Eu" altijd worden ook in het land ztlwe verhalen gelezen. Opdat zij nietroi vergeten waaruit ze verlost zijnet Daarom moeten deze verhalen weer en ..vele malen" verteld Opdat des te meer die ene na! gaan schitteren: bevrijder! n De vraag hoe God zou oordelen over onze daden is weer levensgroot voor ons komen te staan bij het debat over de nieuwe raketten. De een acht zich ln geweten verplicht om te zeggen dat God die nieuwe raketten niet wil, en hij ziet de ander, die zijn mening niet deelt, ..ln de ban van afgoderij, my then en leugens", maar die ander roept dan. ..Ayatollah' Alsof lk geen geweten had! Alsof lk niet ln God geloof!" Hoe moet dat nu verder? Ik dacht dat ledereen om te beginnen maar moet zeggen wat hij op zijn hart heeft Als iemand meent van God gehoord te hebben dat die nieuwe raketten niet op de Veluwe geplaatst mogen wor den. dan moet hij dat zeggen, en dan waarin opgenomen De Rotter dammer met Dordts Dagblad Nieuwe Haagse Courant met Nieuwe Leidse Courant Uitgave Trouw/Kwadet BV Hoofdredacteur Jenze Tammtnga D"ecteur mg O Poslma hoofdkantoor Posbus 859 1000 Aw Amsterdam W-bauWaai t3i Amsterdam (ei 070 9i 3456 Wti 13006 Posuj 'o 66 00 00 flan* Ned C'edefba^* fl*»C«<ngrv 73 00 17 574 REOO ROTTERDAM DORORECMT Pos*"us 940 3000 AK Rotte'dam te 010-1155SS (pöonnemefwen bezorg* ng> tel 010-1155S0 (redaclw) lei 115700 (uitsluitend voor advertenties) Wesftvaak 4 Ronerdam REGO DEN HAAG lE'DEN PostOus 101 7501 CC Den Maag IW 070 469445 (abonnementen en beaorgmg) tei 070-469445 (redactie) (el 070-466664 (urtslueend voor advertenties) Parkstraat 77 Den Haaa REGIO NOORD OOST NEDERLAND t abonnementen en berorgmg) Postbus 3 0000 AA ZwoV te» 05700 17030 Melkmarkt 56 Z«o"e Abonnementsprijzen Pw maand f 14 M Advemwrerareven pp aamr'aag TewKyvscne ab©«nementenoporacMtn (ze adressen boven Ooja.r !am**De'<nte" 9-19 30 van maandag 1 m dag Op zondag van «0. 70 uur teel 070 913456 Opgave rmm-advenemes if 070 936060 Ol SChrfte'nk aan Um-Adv de» ng postbus 433 1000 AK AMSTEROAM AOrese izg nger j \rW*0 tCVitee aan onze Amsterdams# ad-essen mfkg hij dat. op de keper beschouwd, niet eens verzwijgen. Veeg teken Toch zijn er wel een paar kantteke ningen te plaatsen bij dergelijke pro fetische uitspraken. Wanneer Iemand wat hij van God gehoord meent te hebben afkondigt als een decreet, waarvoor de rest van de mensheid zich maar te buigen heeft, dan is dat een veeg teken. Ood gaat niet met ons om zoals een Pruisische onderof ficier met een stel recruten, maar zoals een vader met zijn kinderen. Daarom heeft zijn woord iets van een vriendelijke tip. die Je van terzijde krijgt, en niets van een gebruld com mando. Wie echt iets van Ood ge hoord heeft is altijd bereid om ver antwoording af te leggen en hij zal altijd proberen om te overtuigen. Wanneer iemand profetisch meent te kunnen spreken en daarbij niet de minste innerlijke aarzeling kent, is ook dat een veeg teken. Het woord van God begeeft zich nooit in onze macht en het wordt nooit een kapi taaltje. waarvan Je rente kunt trek ken. De echte profetie wordt altijd bevochten op de innerlijke aarzeling van de profeet zelf, en de waarheid ls ook voor de profeet zelf nog eens een keer Iedere morgen nieuw. In de derde plaats mag Je blij wezen als Je een geweten hebt. en als Je er een hebt moet Je er zuinig op zijn en er niet mee te koop lopen. Haal Je Je geweten te pas en te onpas tevoor schijn, dan heeft dat veel van een poging om andere mensen te overspe len. en zoiets doe Je niet. Het geweten is iets uit de binnenkamer, en Je kunt er alleen mee voor de dag komen wanneer je daartoe gedwongen wordt. Luther Het wordt eigenlijk allemaal heel dui delijk aan de gestalte van Luther op de Rijksdag in Worms. Wat moest het arme monnikje daar tegenover de groten van kerk en staat? Hij had niets anders dan het evangelie! Hij was ook bereid zich van zijn ongelijk te laten overtuigen door argumenten uit de bijbel, maar dat lukte de tegen partij niet In het nauw gedreven zei hij ten slotte: „Hier sta ik. Ik kan niet anders. Ood helpe mij. Amen." Dat was geen standpunt van Luther, maar een vlücht, een vlucht naar Ood toe. Het ls meen lk aan te wijzen dat Luther tot ln zijn laatste levensjaren geaarzeld heeft over de rechtvaardi ging door het geloof alleen. Vanwaar anders de ongekende heftigheid waarmee hij er telkens weer op terug komt? Hoe anders is het te verklaren dat die uit zijn geschriften telkens gloednieuw naar voren komt? Omdat Luther niet eigenmachtig handelde, kón hij niet anders. Wie ln de grond van de zaak wel eigenmach tig handelt kan op het kritieke ogen blik ook nog héél anders dan hij eerst gezegd had. en moet dan het toneel smadelijk verlaten. Wat dit betreft houdt de Heilige Geest er een grieze lig scherpe logica op na. Berkhof Aan de andere kant is het ook so een veeg teken wanneer mensen zich per soonlijk beledigd voelen wanneer ie- Vraag De vraag blijft intussen hoe God zijn oordeel over ons doen en laten ken baar maakt. Zou God een gunstig oordeel over onze daden niet kenbaar kunnen maken door naar aanleiding daarvan geloof, hoop en liefde toe te laten nemen? Zo is uit Luthers strijd een hele golf geloof, hoop en liefde voortgekomen en over Europa gesla gen. Zo ls (om een voorbeeld te ne men dat dichter bij ons ligt) in de strijd van de Belijdende Kerk in Duitsland, die de christenen uit de Joden niet door Hitler de kerk uit wilde laten zetten, weer duidelijk ge worden wat geloof, hoop en liefde in de twintigste eeuw betekenen. Ik bedoel dus niet dat God de kerk zegent wanneer alles er pais en vree is en er niet gepolariseerd wordt, want dit soort rust kan ook de dood ln de pot betekenen en strijd is soms on vermijdelijk. Ik wil alleen attent ma ken op de mogelijkheid dat God een gunstig oordeel over menselijke be slissingen kenbaar maakt door naar .aanleiding daarvan geloof, hoop en^ ■liefde toe te laten nemen. Vooralsnog ben ik dan nog niet bijster onder de 'indruk van de kerkelijke voorstan ders èn van de kerkelijke tegenstan ders van de nieuwe raketten. Voor wie eventueel in mijn mening geïnteresseerd mocht zijn: mij is nog niet duidelijk waar die nieuwe raket ten voor nodig zijn is wat de NAVO nu klaar heeft staan al niet afschrik wekkend genoeg? Maar die dingen komen er, zo niet bij ons, dan toch in ieder geval bij onze Duitse, Belgische, Italiaanse en Engelse buren. Verder zou lk menen dat een moderne oorlog ook een met conventionele wapens gevoerde zoiets onvoorstelbaar ergs ls dat Je Je beter tegen de mum- kunt laten zetten dan aan zoiets mee te doen. (Je weet natuurlijk nooit van tevoren of je dat op het beslissende ogenblik ook zou doen.) Daar staat tegenover dat geen enkele politicus nog oorlog wil en dat ieder een er doodsbang van is. Onze rege ring streeft er dan ook naar om oorlog te vermijden en wat dit betreft maakt het geen groot verschil of Den Uyl of Van Agt aan het bewind ls. We moe ten onze regering dan ook niet bij voorbaat afvallen. Je zou alleen graag meer overtuigd worden, niet van haar ZEG ME WIE UW VRIENDEN ZIJN Een reis naar de landen, waar de heilsgeschiedenis zich afspeelde en waar de bakermat van onze beschaving gevon den wordt, maak je graag in goed gezelschap! Gelet op het publiek, tot wie wij onze advertenties richten, treft u zulk goed gezelschap vermoedelijk aan bij reizen, die THACIR organiseert! Culture* Oetengeetdremle THeologisch verantwoorde la rati Archeologisch Interessante Reizen Vraag geheel vrijblijvend onze brochure mei Informatie over reizen naar EGYPTE - ISRAËL - TURKIJE - GRIEKENLAND - ROME. OEKUMENISCHE REISSTICHTING „THACIR" Europalaan 14. 3044 AV Harderwijk. Telefoon: 03410-21969. (U mag ons ook i avonds en op zaterdag bellen Wij zijn maar Wem. daarom goede wil, maar door daden waaraan je kunt zien dat het de goede kant op gaat. Mijn vraag zou dan bij voor beeld zijn of onze regering de moge lijkheden die de op ontspanning ge richte politiek van de Westduitse so cialisten ook ons biedt, voldoende heeft onderzocht. De Duitsers zouden er bij een onverhoopt conflict tussen Oost en West als eersten aan gaan. Daarom sturen Wehner, Brandt en Schmidt aan op een goede verstand houding met de Duitse Democrati sche Republiek en dat is hun tot op grote hoogte al gelukt. Dat Schmidt in de na de Russische inval ln Afgha nistan ontstane crisis Carter voortdu rend remt spreekt ook boekdelen- Maar er ls meer te bereiken en daarbij kan ook ons land het een en ander doen. De volkeren van Europa zijn er niet toe gedoemd om elkaar uit te roeien. Daarom moeten we in de weten schap dat we het niet tot een oorlog mógen laten komen rustig, maar met de nodige fantasie de mogelijk heden om tot ontspanning te komen verder aftasten, en dan vinden we heus wel ergens een gaatje. Ten slotte is het ook voor mijn opvatting maar de vraag of ze geloof, hoop en liefde bevordert. Drs H. J. Zsldsnrual ERVARING EN KEUZE 224 biz. I 30.75 gische verkenning op hel spoor ven Dietnch Bonhoeher Hei zijn doorwrochte opstelten dte van de schaver en lezer veel vragen. /PflISUA-lecMjrinformebe/ Ore B. Boelens Czn. TUSSEN MENS EN ONMENS 152 b)z. 18.95 Een poging tol Interpretatie van hal woord/a God ..Hel resultaat is een verrassend Iris boekje Ik heb respect voor dit werk en geloot, dat het velen zal helpen'' (Kark en theologie) Dr. S. J. Ridderbos ETHIEK VAN HET UEFDEGEBOO 192 Otz I 28.75 Een uitvoerige bespreking van hat NT Uefda- gebod vormt in dit boek het uitgangspont van aen baachouwing ovar hat probleem ven de „onvermijdeNke schuld. Prol. dr. O. Th. Rothuizen WAT IS ETHIEK? 218 biz. I 27.90 Os auteur gast in op da grondvragen van da ethiek en zo komen talloze onderwerpen ter sprake. „Een boeiend boek. dal zeker mei alle Veitrijgbaar in de boekhandel [EP2J KOK" KAMPEN Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Mlddelharnis: Samsom te Streefkerk. GEREF. KERKEN Beroepen te Heemse: J. Radsl Barneveld. Aangenomen: naar Drieberge! van Nljen uit Sneek, die beiL! voor Hoogeveen. ee GEREF. KERKEN VRUG. '3t Beroepen te Katwijk en te Tei burg (ZH): P. H. R. van Houwd C kand. te Vlaardingen. &e] 1' SPRINGFIELD (Iliifeni (ANP) Bruce Chrismanlsre dertigjarige doopsgezinde |s uit Ava (Illinois), is veroordar tot een jaar werk voor de Arm rikaanse doopsgezinde vrifrkk ligersdienst, omdat hij geer b lasting wilde betalen vooijkl defensie. sta: Chrisman is zeer tevreden deze ongebruikelijke straf, moedelljk de eerste in Pnt- soort. Hij had zijn belasting muller teruggestuurd metf brief, waarin hij maakte, dat hij wel bela wilde betalen, maar niet P het leger. „De regering is F de hoogste autoriteit in leven, maar Jezus Chris tv dus de doopsgezinde brc Bijzondere synode De R.K. Parochie van St. Johannes de Doper te Wijk bij Duurstede roept kandidaten op voor de rond mei 1980 vacant komende functie van Wijk bij Duurstede is een snel groeiende forensengemeente, waar de R.K. Parochie zich in een opbouwfase bevindt. Sinds een jaar wordt gewerkt met een parochievergadering in een sfeer waarin teamgeest en open samenwerking van groot belang zijn. Binnen dit kader omvat de taak met name de verzorging van de Katechese in de ruimste zin: Katechese op scholen, aan ouders, kinderen en leerkrachten, volwas- senkatechese en voorbereiding van daarmee samenhangende vie ringen. Daarnaast wordt verwacht dat betrokkene in overleg met de aanwezi ge priester diverse taken in het basispastoraat op zich neemt. Van de kandidaat wordt vereist een R.K. kerkelijke, theologische opleiding of daaraan gelijk te stellen opleiding of bekwaamheid. Voorts wordt een grote openheid en bereidheid tot samenwerken in teamver band verwerkt. Ervaring in katechetisch werk strekt tot aanbeveling. De datum van Indiensttreding wordt in onderling overleg vastgesteld. Rechtspositie en salariëring volgens bisschoppelijke regelingen c.q. landelijke richtlijnen voor pastoraal werkers Sollicitaties binnen 14 dagen aan de secretaris van de benoemings commissie. J. J. Blom. Zocherstraat 27. Wijk bij Duurstede Inlichtingen kunnen worden ingewonnen bij pastor R. S. van Mierlo. tel 03435-1216 f Alle letterlijke teksten in Archief van de Kerken 1980. nummer 4/5 Pri|s 5.10 Uitgave De Horallnk. Postbus 400. 3000 AK Amersfoort, lel. 033-11523. H IDE HORST1NKI CREDO, maandblad voor evangelie en cultuur, uitgave van de Sticht. Conf. G^l* Beraad. Naar aanleiding van de ..oproep" van de generale synode schrijft ds. M. PA Dijk over „De homofiele naasteI Verder o.m. in dit februari-nummer I I H. Algra: ..Over het spreken der Kerk" fc" Drs A. Schouten: „Politieke prediking. Mag dat?" J. de Boer: Dienstplicht en dienstweigeren (Jeugdrubriek) i Vul onderstaande bon in een gefrankeerde envelop naar lO1 dhr H. J. A. G. Noordman. Kaap de Goede Hoop 27. 9642 AP Veenda^NT Ondergetekende verzoekt: »be O toezending los februarinummer 3,50 L O abonnement op CREDO ad 25,— per jaar O scholieren/studentenab. CREDO 19.p.jr. Naam: Adres SC Postcode Plaats. Dn< I Veranderend Nederland onder Juliana BUD VOOR DE BASISBEWEGING vin kriiischc groepen en gemeenten in Nederland Mei in hei eerste nummer —Alben van den Heuvel over kerk en politiek; Jafl Ernst: commentaar op de bisschoppen synode; Zimbabwe: steun voor verkiezingsstrijd Patriot tisch Front; Congres Spaanse basisbeweging. Illegalen-sset': duizenden buitenlanders ont slagen; Duitse basisbeweging protest een tegen ontslag van Hans Küng Kennismaken met 'Uittocht' Voor één gulden (excl. porto) krijgt u dit eerste nummer. Een jaarabonnement (8 nummers) kost 20. Bestellen vu secretariaat van de basisbcwegiog. Tolsteégsingel )3 te 3582 AH Utrecht. telefoon 030-517712 or I hg (heil ii Een regeerperiode van 70 \t beschreven door dr. C. Rijnsdorp Met vele foto's! Een waardevolle herinnerir geb. ƒ1 fverkrijgbaar in de boekhandel) UITGEVERIJ Postbus 64176. 2506 AD s-Gravenhage ictii ïrd V lps\ bez tijd. de bec een vers

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 2