IER&PLANT
Sen vleugje voorjaar in de polder
Weekendpuzzel
3
tQ
je.
i
A
A
Af
1 AH
A1
H
a
i
r
H
a
a
A A
A
1
H
i 'txÈWflKA
Het peermos, ln het voorjaar met lichtgroene knikkende sporen-
kapsels.
HHHHI
Computer
doet mee
m
fr
it
m
m
m
't(«
Ene monnik
andere niet
Wk.
Y's//, ym
rJrm mtm *s
3. m m m s
n m m m.'m
w
w
1
RDAG 23 FEBRUARI 1980
25
■VARIA!
door henk van halm
een van de spreekwoordelijke
e „zomerse" februaridagen zijn
de polder ln gegaan, dwars
or de welden, over wrakke brug-
modderige dammetjes en vele
en geleden ooit geasfalteerde
mkeldijken. Er hing een vleug
prjaar in de lucht, meer voel-
n zichtbaar, al openden zich die
g de eerste winterakonieten en
teuwklokjes in de tuin.
zoveel grauwe winterdagen,
ider vorst, maar ook zonder zon
meest met een druilerige regen,
s het een verademing te dwalen
der grote stukken blauwe he
il tussen grijze en witte wolken,
i de zon ruimte genoeg lieten
i de aarde voor het eerst wat te
warmen.
t lentegevoel was niet alleen
de zonneschijn te danken,
ar ook aan het gedrag van de
gels. Een honderd kokmeeuwen
nden op een welde, bezig zich
poetsen of zo maar genietend
■gl de zon. Sommige strekten af
toe de kop naar voren in een
[)emd verwrongen houding en
9/ien dan een geluid horen dat
il anders klonk dan het gebrul-
ijke rauwe „krie-ah" of
f/erm" bij het vechten om toe-
dorpen brood. Het was een
^ggerekte, hoge roep. een ty-
dh voorjaarsgeluid dat te ma-
H1 heeft met de werving van een
ud.
I meeste meeuwen zijn nu nog in
literkleed, met witte kop en
Dgstens donkere vlekjes boven
t oog en in de oorstreek. Maar ik
de er toch zo al een elftal dat
|t een chocoladebruin masker
inde dat de lente echt wel voor
deur staat. De eerste kok-
leuw in zomerkleed zag ik overi
lis al op 27 Januari.
lij t age.
n i
e op het ogenblik goed oplet
k in de stad, waar honderden
n deze meeuwen de grachten en
nieuwbouwwijken afschuimen
weggeworpen voedsel kan
Idelijk zien dat het masker ont
lat door slijtage van de kopve-
Heel wat meeuwen hebben
One grijze lijntjes tussen de
Okere vlekken op de kop, dwars
Een fuut in winterkleed, met donker kalotje en witte wangen.
over de schedel heen. Vandaar de
benaming „koptelefoontjes". Als
de slijtage van de witte laag op de
kopveren verder voortgeschreden
is, is de hele kop vlekkerig donker
grijs („schimmelkop") en dan
duurt het niet lang meer of de
diepe chocoladebruine onderkleur
van de veren breekt door, het
laatst rondom de snavelwortel.
Maar al ver voor ze ln het brui
loftskleed zijn, hebben de kok
meeuwen het voorjaar „in de
kop": boven de rivier tuimelden er
een paar opvallend wild door de
lucht, elkaar achtervolgend zon
der geluld te maken. Een speel-
vlucht, die eveneens bij het voor-
Jaarsgedrag hoort.
Kokmeeuwen zijn niet de enige
van hun familie die voedsel vin
den in de polder. Ertussen ston
den wat grotere exemplaren, die
bij nauwkeurig toezien ook ver
schilden door hun groenachtige
poten en snavel en dikker lijkende
kop. Stormmeeuwen, vaak ook
nog in winterkleed, bij deze soort
gekenmerkt door kleine lichtbrui
ne vlekjes, die tot zuiver wit afslij
ten tegen de tijd dat ook deze
meeuwen aan het stichten van een
gezin toekomen. Het zijn ijverige
wormenjagers, die poten beurte
lings op en neer bewegend om de
pieren uit de drassige weidegrond
omhoog te drijven.
En dan was er nog een troepje van
dertig zilvermeeuwen, met onbe
weeglijke wieken kringen draai
end in het diepe blauw en „kllau-
wend" zoals ze dat ook doen bo
ven de blanke toppen van de
zeereep.
Insekten
Kakelend streek een troep kauw
tjes neer in de buurt van de scha
pen, waar al een paar lammeren
rondsprongen. De zwarte vogels
doen wat komisch aan als ze zo
parmantig en toch steeds op hun
hoede door het gras benen. Net
ouwe wijven met een grijze hoofd
doek om. Ze pikten heel wat eet
baars tussen het gras weg, waar
van we de aard alleen maar kon
den vermoeden. Hun scherpe,
lichtgekleurde ogen ontdekken zo
dicht bij de grond heel wat meer
dan wij, die daar niet op getraind
zijn en er bovendien een eind bo
ven uit steken.
Er moet al heel wat insektenleven
zijn. Een glimp daarvan zagen we
bij de knotwilgen onder aan de
dijk, waar een zwerpje dooimug
gen op en neer danste. Van bestui
vende Insekten moeten trouwens
de goudgele bloemen van het klei
ne hoefblad het hebben, die we
vonden op de zuidhelling van de
dijk. Al een paar polletjes meer
dan op 10 februari, toen we de
eerste ontdekten. Honing- en
graafbljen en de kakelbonte dag
vlinder, die kleine vos heet, zijn de
voornaamste bezoekers, maar
daar was het nog te koud voor.
Madeliefjes bespikkelden het gras
zoals ze dat vrijwel de hele winter
door gedaan hadden, met een kor
te pauze in Januari, toen het even
echt leek te gaan winteren. Muur,
hondsdraf en flultekruld ontwik
kelden al dlchtbebladerde scheu
ten en we keken uit naar de eerste
bloeiende paarse dovenetels. Die
vonden we niet, wel het lichtgroe
ne sterrekroos dat met zijn rozet
jes de waterspiegel bedekte van
de slootjes die na de korte winter
al weer prachtig helder waren.
Krachtmeting
De troepen meerkoeten waren
duidelijk kleiner geworden. We
ontdekten een viertal dat in een
carré op het water dreef, de vleu
gels wat geheven, de koppen naar
elkaar toe gekeerd. Mannetjes die
met dreigen eikaars kracht
taxeerden met als uiteindelijke
winst een broedplek voor een van
hen. De eenzame fuut op de rivier
was daar nog niet aan toe. Hij zag
er nog erg winters uit met zijn
donkere kalotje en witte wangen,
die straks gesierd zullen zijn met
diep kastanjebruine horens en
bakkebaarden. Maar van zijn peu
terige familielid, de dodaars,
klonk uit het dorre riet de hinni
kende balstroep.
Zo was er meer vogelgeluid: het
rollende lied van een winterko
ning uit dicht braamstruweel in
een overhoek naast een boerderij,
het zagen van koolmezen en het
belletje van een pimpelmees ln de
knotwilgen, waarvan de poezige
katjes al uit de donkerbruine
knopschubben te voorschijn kwa
men. Een reiger vloog over met
een lange tak in de bek en ln een
hoge bloelende els nestelden
eksters.
Als het weer nog een paar dagen
meezit, zingt de leeuwerik, hoog
aan de hemel als een stipje waar
uit minutenlang de tierelierende
tonen als een waterval naar de
aarde neerdalen. Reden om dan
weer de polder ln te gaan, dat
typisch Hollandse landschap,
vaak aan de einder onder de drei
ging van hoge betonblokken van
oprukkende stadswijken. Maar
toch nog steeds onder een wijde
hemel, koepelend over een ruimte,
waar het peermos met zijn licht
groene knikkende sporenkapsels,
te vinden op kleiige plekken langs
de dijken, evenzeer thuishoort als
de kieviten die straks weer boven
de graslanden buitelen en hun
naam met vele varianten laten ho
ren aan wie het maar verstaan wil.
Horizontaal. 1. boterton, 5. kort mu
ziekstuk, 9. tor, 14. eivormig, 16. dreef,
18. brilslang, 19. hijswerktuig, 21. deel
van een boom, 22. smal stuk hout, 23.
oude lengtemaat, 24. godin van de
tweedracht, 26. voertuig, 27. snoer om
papieren aan te rijgen, 29. ketting, 31.
rood (wapenkunde), 32. schaakterm,
34. splnneweb, 35. oorlogsgod. 37.
vuurpijl, 39. bewaarder van een kerk,
41. boom, 42. lokspljs, 43. buitenha
ven, 45. schrijfgereedschap, 48. vaar
wel, 47. nummer (alk.), 48. toethoorn,
50. sein, 52. smart. 53. teken in de
dierenriem, 55. opstootje, 56. opge
worpen hoogte, 57. lange nekharen
van dieren. 60. heester. 61. muziek
noot, 62. zoutziederij, 64. muzieknoot,
65. voorzetsel, 66. gewricht, 68. vreem
de munt, 70. bergplaats, 72. bamboe
staketsel, 74. plaats in Gelderland, 75.
plooi, 76. moeraspalm, 77. ontken
ning.
Verticaal. 1. etui. 2. wisselborgtocht.
3. knaagdier, 4. akelige, 6. reeds, 7.
soort, 8. duivel. 10. voegwoord. 11.
reistas, 12. effen, 13. verlegenheid, 15.
boom. 17. dwaas, 20. hijswerktuig, 25.
hekwerk, 27. ladder, 28. vadsig. 30. ik
(lat.), 31. zuidvrucht, 32. tweetal, 33.
voorzetsel, 35. onheil aanbrengende
godin, 36. noorse godin, 37. sterk sma
kend, 38. bende, 40. vonk, 41. nobel,
44. plechtige gelofte, 46. putemmer-
tje, 48. uitdrukking, 49. tijdperk, 51.
voorvoegsel, 52. plaats ln N.Br. 54.
waterbekken, 56. oogvocht, 57. maal
inrichting, 58. edelgas. 59. kweken, 60.
keper, 61. sier, 63. twijg, 64. toe
spraak, 67. geest van de rijstcultuur,
69. verzoek, 71. water ln Friesland, 73.
voorzetsel.
Oplossing:
Hor. 1. raket. 5. stoet, 9. teren, 13
aren, 15. eed, 16. krek, 17. Dr., 19. teen,
21. toom, 22. R.D., 23. aam, 25. roeke
loos, 28. lee, 29. raak, 31. neo, 32. eer,
33. keer, 34. prei, 36. reder, 38. kant,
40. ende, 42. lap. 43. lans, 45. as, 47.
talk. 49. rang. 50. re, 51. bode. 52.
lichter, 53. omen, 54. em., 55. riet, 57.
lire, 59. me. 60. tien, 61. Sri, 63. Eire,
65. lont, 66. boter. 68. soes, 70. leeg, 71.
pal, 72. mak, 74. enig. 76. ent. 77.
memoreren. 80. Dee, 81. eg. 82. Perl,
83. Erik, 85. re, 86. leek, 87. sta, 89.
naar, 91. teder, 92. stelt, 93. start.
Vert 1. radar, 2. ka. 3. ert, 4. teer. 6. te,
7. oele, 8. ed., 9. tros. 10. Eem, 11. r.k.,
12. nader. 14. neon. 16. koor, 18. raap.
20. Neer. 21. toer, 22. reet, 24. mare, 26.
koel, 27. leep, 28. lens, 30. kentering.
33. kangoeroe, 35. Ida, 37. damhert,
38. kan. 39. tabel. 41. ellen, 43. larie,
44. renet, 46. som, 48. kit, 49. rel, 50.
rem, 56. iet. 58. ris. 60. toet, 61. solo.
62. leme, 64. eend, 65. leng, 66. bami,
67. rare, 69. sier. 70. leest, 71. perk, 73.
kern, 75. Geert, 77. meer, 78. rite, 79.
Nlas, 82. pee, 84. kat, 86. ld., 87. st., 88.
al, 90. ra.
Prijswinnaars vorige puzzel
De boekenbonnen gaan naar: de heer
E. Bos, Badweg 53, Loppersum; me
vrouw De Ruiter, Ronsseweg 138 ka
mer 611, Gouda; mejuffrouw J. L. van
den Ende. Valkenboskade 380, Den
Haag.
Voor de verzamelaars van het ty
pisch Nederlands thema „molens
op postzegels" is in de Ver. Staten
van Noord-Amerika een interes
sante emissie in omloop gekomen.
Het zijn vijf zegels 15 c, waarop
windmolens uit de 18e en 19e eeuw
te zien zijn: de Robertson-wind-
molen uit 1720, een molen bij ons'
bekend als „wipmolen"; een oude,
achthoekige windmolen uit 1790;
dan een typisch Nederlandse ko
renmolen uit 1793, door de Puritei
nen meegebracht, voorts een ech
te Hollandse stellingmolen uit de
vorige eeuw en een zogenoemde
„windmachine" voor het oppom
pen van water voor verschillende
doeleinden uit 1890. De molenze
gels zijn uitgegeven als postzegel
boekjes, bevattende twee strips
van vijf zegels.
De posterijen van de Duitse
Bondsrepubliek en van West-Ber-
lijn hebben hun maandelijkse uit
giften vorige week laten verschij
nen. Een herdenkingszegel van 60
pf kwam uit ter gelegenheid van
het feit, dat het honderd Jaar gele
den is dat van de hand van Kon
rad Duden (1829-1911) het „Eerste
spellingwoordenboek van de Duit
se taal" het daglicht zag, een uit
gave waaraan dringend behoefte
bestond. Op de zegel de naam van
Duden en enkele fragmenten uit
zijn boek. In de permanente serie
„burchten en kastelen" zijn weer
twee zegels, zowel voor het Westen
als voor Berlijn, ter afwisseling
van vroegere zegels uitgekomen.
Gekozen werden het renalssance-
slot Wolfsburg, ln zijn huidige
staat daterend van de 16e eeuw;
het is thans als museum ln ge
bruik; de andere zegel toont het
barok waterslot Inzlingen bij Lör-
rach uit de 16e eeuw, dat thans
dienst doet als stadhuis.
In West-Berlijn verscheen tegelij
kertijd een herdenkingszegel we
gens de honderdste geboortedag
van de geofysicus Alfred Wegener
(1880-1930). Geofysica is de leer
van de natuurkunde van de aarde.
Wegener heeft zich vooral verdien
sten verworven wegens zijn theo
rieën over de verschuivingen van
de continenten. Hij is tijdens een
expeditie in Groenland gestorven.
Op de zegel een zeer ongewone
voorstelling van de ligging der
continenten. In Denemarken
kwam een zegel van 1.30 kr uit met
de afbeelding van het gebouw te
Kopenhagen dat tweehonderd
jaar geleden door de centrale di
rectie van de posterijen werd be
trokken. Op de zegel de gevel van
het gebouw en daarvóór de eigen
aardige kogelpostwagen uit vroe
ger dagen. Men had deze typische
vorm voor de wagen gekozen ten
einde berovingen te voorkomen!
In de serie „.Zwarte Erfenis" van
de Amerikaanse postelljen ver
scheen op 15 februari een zegel
van 15 c, gewijd aan de neger
Benjamin Banneker (1731-1806),
pionier op het gebied van wiskun
de, landmeetkunde en astrono
mie. Op de zegel zijn beeltenis en
1 andmeetinstrumenten. Voor ver
zamelaars van „mythologie op
postzegels" verscheen in Algerije
een strip van drie zegels met de
afbeelding van een mozaïek van
Setif, voorstellende een optocht
ter ere van de wijngod Dionysos.
Op 18 februari kwam in Frankrijk
een zegel van fr 1.60 in Omloop,
gewijd aan vroegere carnaval-op
tochten in het Noordfranse Douai
met de befaamde acht meter hoge
reuzen-figuren. Deze zouden reeds
in 1530 hebben bestaan. De zegel
is een reproduktle van een schilde- Eugène Emmanuel VioUet-le-Duc
rij van Jean-Baptiste Corot (1871), (1814-1879), vooral bekend als res-
aanwezig in het Louvre te Parijs, taurateur van oude gebouwen, on-
Tot slot een tweede Franse zegel der meer de Notre-Dame van
met het portret van de architect Parijs.
Kort geleden heeft wereldkam
pioen Anatoli Karpov in Bad Kis
singen een dubbelrondig vier-
kampje gewonnen, waaraan ook
Spasski en de Westduitsers Hüb-
ner en Unzicker deelnamen. De
nijvere organisatoren hadden nog
voor een klein nieuwtje gezorgd
door de partijen te laten volgen
door een schaakcomputer. The
Chess Champion Super System
III. De machine moest de zetten
van de grootmeesters voorspellen
en volgens het bulletin raadde de
computer ongeveer vijftig procent
van de zetten juist. Is dat een hoog
perdentage? Ik weet het niet. Bij
een schaakpartij kan één fout al
voldoende zijn om de partij te
verliezen. Je kunt vijftig zetten
lang wel redelijke zetten doen,
maar als Je op de 51e zet een matje
over het hoofd ziet, heb je toch
verloren. Juist in dit opzicht komt
de zwakte van de tot heden ont
wikkelde schaakprogramma's tot
uiting. De beste computers zoals
die van Bell- Institute en de
Chess 4.9 zijn in staat een partij op
te bouwen op een manier, die best
het aanzien waard is, maar er
komt altijd een moment waarop
zij een zet doen, die het menselijk
brein niet eens in overweging zou
hebben genomen.
Het sterkst spelende program
ma van dit ogenblik Belle naar
de naam van het Instituut, plus
een toegevoegde „e", want compu
ters zijn kennelijk vrouwjtes
lijdt nog steeds aan dit manco.
Tenminste een maal per partij
doet zij een mysterieuze torenzet,
die haar programmeurs tot wan
hoop brengt. In het laatste wereld
kampioenschap voor computers
leek Belle de beslissende partij
van Chess 4.9. te gaan winnen,
a a
A
4?
a
H
E
w
AÖ
A
A
A;
A
a
1
DIAGRAM I
maar het slot kwam daar weer die
torenzet, waarmee dit keer een
volkomen nutteloze pion werd op
gehaald en het alsnog remise
werd.
Hieronder volgt de partij Unzic-
ker-Karpov uit Bad Kissingen. De
computer voorspelde 41,9% van
de gespeelde zetten. Een maal gaf
hij een zet aan die duidelijk ster
ker was dan de voortzetting die
DIAGRAM II
Unzicker ln de partij op het bord
bracht. Maar dikwijls was de com-
puterzet een vreselijke blunder,
die onmiddellijk de partij zou heb
ben gekost.
Wit: Unzicker Zwart: Karpov. 1.
e2-e4 c7-c5 2. Pgl-f3 (de computer
had hier 2. d4 gespeeld) 2.e7-e6
3. d2-d4 c5xd4 4. Pf3xd4 Pg8-f6 5.
Pbl-c3 d7-d6 6. Lfl-e2 Lf8-e7 7. 0-0
0-0 8. f2-f4 (De computer 8. Lf4?) 8.
a7-a6 9. Lcl-e3 Dd8-c7 10. Ddl-
el b7-b5 (minder gebruikelijk dan
10. Pc6. De computer zou hier
trouwens de rotzet 10d5 heb
ben gespeeld.) 11. Le2-f3 Lc8-b7 12.
e4-e5 (De computer: 12. De2?, wat
na 12. b4 een pion verliest). 12.
d8xe5 13. f4xe5 Pf6-e8! (Een
verbetering op de partij Unzlcker-
KortsJnoJ. waar zwart speelde:
13. Pfd7 14. Dg3 Lc5 15. Lb7x
Db7x 16. Tadl en nu had zwart
geen problemen. Sterker zou ech
ter het door Nlkitln aangegeven
16. Khl! Ld4x 17. Ld4x Pc6 18.
Tadl Dc7 19. Tfel zijn geweest) 14.
Lf3xb7 Dc7xb7 15. Pd4-f3 Pb8-d7
16 Tal-dl Ta8-c8 17. Tfl-f2 Pd7-c5
18. Le3-g5?! (Inplaats van het door
de computer voorspelde 18. Pg5.
De nu volgende afwikkeling
brengt zwart ln een enigszins gun
stige positie) 18. Le7xg5 19.
Pf3xg5 h7-h6 20. Pg5-e4 b5-b4 21
Pe4xc5 Tc8xc5 22. Pc3-a4 Tc5-d5
(De computer zou het minder ster
ke 22Tc4 hebben gespeeld) 23.
Tdlxd5 Db7xd5 24. Delxb4
Dd5xe5.
ZIE DIAGRAM I
Zwart staat een tikje beter. Welis
waar heeft wit een meerderheid op
de damevleugel, maar erg mobiel
is die nog niet. terwijl de koning
niet geheel veilig staat. 25. Db4-c5
De5-el 26. Tf2-fl Del-e4 (Zou de
computer ook hebben gedaan). 27.
C2-c4? (Veel zwakker dan het
door de computer aangegeven 27.
b3!. waarmee de damevleugel-
pionnen worden beveiligd en het
paard wordt gedekt) 27. Pe8-f6
28. Pa4-c3 (Ook deze natuurlijk
uitziende zet is niet de beste. Weer
was de computerzet 28. b3! ster
ker). 28... De4-c2 29. Dc5-b6 Dc2-
d3! 30. Db6xa6 Dd3-d4+ 31. Kgl-hl
Pf6-g4!
Weliswaar heeft wit nu drie ver
bonden vrijpionnen op de dame
vleugel maar zij staan nog ver
weg, terwijl zwart rustig een aan
val op touw kan zetten. 32. h2-h3
(Hier zou de computer 32. Tel??
hebben gespeeld. Kende zeker het
elementaire matje 32. Pf2+ 33.
Kgl Ph3+ 34. Khl Dgl 35. Tgl
Pf2+ niet). 32.Pg4-e3 33. Tfl-
bl Tf8-b8! 34. Da6-c6 Pe3xc4 (Oe-
vaarlljk is: 34Tb2x 35. Da8+
Kh7 36. De4+ De4x 37. Pe4x Pg2x
38. Tal!) 35. Tbl-dl Dd4-h4 36. b2-
b3 Pc4-e3 37. Tdl-cl Pe3-f5 (Auf
dem schwachen Punktibus) 38.
Dc6-f3 Tb8-b4!
ZIE DIAGRAM H
Het laatste zwarte stuk wordt ge
mobiliseerd en daarmee is het
pleit ten gunste van zwart beslist.
Overigens zou de computer hier
alweer alles verpest hebben door
38. Db4 te spelen. 39. Pc3-e2
Tb4-e4 40. Khl-gl (Er dreigde even
40Te2x 41. De2x Pg3+. wat de
computer getuige zijn voorspel
ling 40. Dd3 over het metalen
hoofd zou hebben gezien.) 40.
Te4-e3 41. Df3-f2 Dh4-e4 (De af ge
geven zet. De computer zou de
zwarte winst met 41. Df2x heb
ben vergooid) 42. Pe2-f4 Pf5-g3! en
wit gaf het op. Tegen de dreiging
43. g5 is niets meer te doen.
m
Alvorens ik verder ga met het duel-
Vermin-Bies moet ik even iets
recht zetten. Veertien dagen gele
den vergastte ik u op enige inte
ressante fragmenten uit de halve
finales en bij een ervan (Klooster-
man-Bastiaannet) ging ik ervan
uit, dat deze Kloosterman de in
Friesland wonende en voor Hui-
zum spelende talentvolle speler
van die naam zou zijn. Niets is
minder waar. De Kloosterman uit
de halve finales is de uit Zwijn-
drecht afkomstige Ruud Klooster
man en ik bied mijn welgemeende
excuses aan voor deze. natuurlijk
aan mijn Fries opportunisme te
wijten, flater. Dan gaan we na
deze ongewone inleiding snel ver
der met Vermin-Bies en we komen
er weer in na de 31e zet van zwart.
ZIE DIAGRAM I
32. 40-34 4-9 33. 34-29 Het is moei
lijk om een goed plan voor zwart
te vinden, maar Bies redt zich
voorlopig een klein beetje met
3327-32 en dit is inderdaad
nog de enige kans om je uit de
positionele problemen te redden,
maar daar zul je dan wel hulp van
je tegenstander bij nodig moeten
hebben.
34. 30-25 (op 42-37 zou natuurlijk
14-20-25! zijn gevolgd). 18-23 35.
29x18 13x22 36. 33-29. Alle drie-
om-drietjes zijn in wits nadeel,
maar met de tekstzet blijft zwarts
korte vleugel belabberd staan.
36. 21-27 37. 35-30 9-13 38. 48-
437 Naar mijn mening laat wit hier
in leder geval de winst liggen, die
mijns inziens met 38. 42-37 gereali
seerd had kunnen worden. Op 15-
20 volgt 39 37x28 22x33 40. 29x38
20x29 41. 48-43 en aan 38-32 valt
niet meer te ontkomen. Op 32-38
'\rrT, >rr.
DIAGRAM I
'8
b"q i 'm
m m m m m
DIAGRAM II
volgt 37-32 waarna zwart geen
combinatie tot zijn beschikking
heeft en ook op geen andere ma
nier compensatie kan krijgen die
de moeite waard is.
Gedwongen is na 38. 42-37 derhal
ve 38. 22-28 39. 37-31 17-22 40
26-21. Een bekende actie en ook
hier is deze tussenloop weer beslis
send. 32-37 41. 41x23 levert op
geen enkele manier wat op en na
40 3-8 41. 21-17 is de dreiging
29-23 (ook na 32-38!) niet te pare
ren aangezien op 13-18 natuurlijk
41-37 volgt. Ik denk dat beiden op
het moment dat dit mogelijk was.
al ln tijdnood verkeerden, want
anders is dit niet te verklaren,
omdat het zo'n voor de hand lig
gende mogelijkheid is.
38. 22-28 39. 42-37 (nu te laat)
13-18 (nu volgt op 37-31 het geme
ne 14-19 met dam op 48) 40.47-42 3-
9 41. 49-44 17-21 42. 26x17 11x22.
Natuurlijk ontwikkelt zwart zo
snel mogelijk en Indien dat goed
lukt, krijgt wit het nog erg moei
lijk, zo gaat dat nu eenmaal in dit
soort partijen. 43. 37-31 6-11 44. 42-
37 11-17 45. 44-40 17-21 46. 31-26 9-
13 47. 26x17 22x11 48. 40-34 16-21
(zie diagram 2).
Ongetwijfeld speelt dit zich alle
maal in razende tijdnood af.
Zwarts problemen zijn verdwenen
en hebben plaatsgemaakt voor
een flink positievoordeel. Zo heeft
wit zelfs al 40-34 gespeeld en daar
mee vrijwillig afgezien van bezet
ting van veld 35.
ZIE DIAGRAM H
Toch kan wit zich ln de diagram-
stand nog net redden met 49. 37-
31!, want op 18-22 volgt het schit
terende 50. 29-23 28x19 51. 25-20
14x25 52. 34-29 25x23 53. 31-26
19x30 54. 26x8 15-20 de beste, en
aangezien nu zowel dam halen op
2 als op 3 belet wordt door de
plakker 32-37! kan wel direct tot
remise worden besloten. Immers
na 41-37 is wits materiaal te veel
uitgedund.
Na 49. 37-31 beschikt zwart nog
wel over 15-20 50. 31x33 18-23 51
29x9 20x49 52. 9x20 49-35, maar
ook dan is het na 53. 20-15 35x19
54 34-30 19x35 55. 15-10 niet meer
te winnen voor zwart. Al met al
een Interessant fragment en u ziet
dat ln dit soort propagandistische
duels zeer veel fraaie mogelijkhe
den schuilen.
Partijverloop: 49. 43-39? 11-17? Er
worden nog steeds in MJdnood
flinke fouten gemaakt, want nu
kon wit zelfs winnen door 25-20,
39-33, 34x43 en 37x8! Aangewezen
voor zwart was natuurlijk 49.
...14-19, waarna het volgende
mogelijk op het bord zou zijn ge
komen: 50. 37-31 18-22 51 41-37 (op
31-26 de plakker 28-33x44!; 32x41
52. 36X47 27X36 53. 29-23 28-32 54.
23x14 32-37 met winstkansen voor
zwart
50. 37-31? 18-22 51. 31-26 32-38 52.
39-33 28x39 53. 34x32 27x38 54. 29-
23 13-18 55. 23x12 17x8 56. 26x28
38-43 57. 41-37 43-49 58. 37-31 49-43
59. 28-23 8-13 60. 21-19 13x35 61. 23-
18 43-34 62. 25-20 15x24 63. 18-13
34-12 64. 31-27 24-30 65. 27-21 12x26
66. 36-31 26x37 67. 13-8 37-48 en
eindelijk staakte wit de al lang
hopeloze strijd. Volgende week
iets uit het internationaal toer
nooi ln Mali. tot dan.
