kleine
kran
Mysterie met diamanten
als spa'nnende verkenning
Vangrail brengt luchtig vermaak
Gijzelaars in
Teheran:
Nog twee
weken| geduld!
Trouw de
'lSU
r'-; f. ft 1
Van Agt: Ik ga naar bed
De Koningin
O
Zons
verduistering
Vrij van pokken
-X
Bomen
Film en tentoonstelling Barbara Bloom
>id
Jonge weduwe zoekt stapelbed
Warmte en
expressie in
authentieke
uitvoering
DINSDAG 19 FEBRUARI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
NSD
19 februari 1980
Van een onzer verslaggeefsters
TEHERAN De gijzelaars die vanaf 4 november
afgelopen Jaar al gevangen zitten in de Ameri
kaanse ambassade in Teheran, zullen nog enkele
weken moeten wachten op hun bevrijding.
De kleine krant
Medewerkenden:
Karin Boon (10)
Christl Boon (13)
Mathitde van Asperen (13)
Arjan Springer (12)
Willem Samuel
van Egmond (12)
Brieven naar Trouw
De kleine krant
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Sport
Ik vind sport heel leuk,
maar het is gek dat er bijna
alleen voetbal op de televi
sie is. In de krant wordt
ook alleen maar aandacht
aan voetbal gegeven, en er
staat bijna niks in over
judo, zwemmen of biljar
ten. Tachtig procent van de
mensen zijn vóór voetbal.
Als er veel mensen komen
dan kuncn de sportmensen
worden betaald. Er zijn
meestal niet zoveel mensen
bij een wedstrijd van judo
of turnen of tafeltennis.
Daarom kunnen die sport
mensen niet worden be
taald. Mensen die worden
betaald heten professio
nals. De mensen die niet
worden betaald heten ama
teurs.
Carnaval
Vandaag is het weer in heel
het land carnaval. In som
mige plaatsen is het carna
val al zaterdag begonnen.
In Delrten (in Twente) is het
de gewoonte om met carna
val met eieren te gooien.
Toen prins Carnaval er één
probeerde op te vangen,
viel hij van de wagen en
raakte buiten bewustzijiJl
In het oosten van het land!
is het de gewoonte om meiJ
carnaval verkleed en mer
deksels langs de huizen ttj
gaan en daar een liedje zin-<
gen en dan om een belonir-*-
te vragen.
Want Kurt Waldhelm, secre
taris-generaal van de Vere
nigde Naties heeft een oom-
mtssle samengesteld van vijf
knappe mensen, dje uit moe
ten zoeken wat de sjah de
afgelopen Jaren het Iraanse
volk heeft aangedaan. Kurt
Waldhiem rekent erop dat.
als het onderzoek klaar is. de
gijzelaars vrij zullen konten.
Maar de geleerden zijn er nog
niet over eens wat er nu ge
daan moet worden met het
geld van de sjah. Moet, het
geld teruggeven worder» aan
Iran of mag de sjah het zelf
houden? Moet Panama, waar
de sjah nu woont, hem nu
uitleveren aan Iran, of mlet?
De vijf wijze mannen gaan In
Teheran logeren terwijl ze
daar hun werk doen. Zo» loge
ren in Teheran omdat zp dan
tegelijkertijd de gijzelaars
kunnen verhoren.
De Iraanse regering heelt nu
eigenlijk geen tijd om Uch
met de gijzelingskwestie be
zie te houden want In het
□e Sjoh
zuiden van het land is een
grote overstroming. De presi
dent Bani Sadr, is naar de
overstroming gegaan om te
kijken hoe erg de slachtoffers
eraan toe zijn.
Mop
„De keizer van Japan
heelt me gisteren opge
beld!" j
„Zo. en wat had h§ te
zeggen
Alleen maar. dat hifi het
verkeerde nummer Ihad
gedraaid.;'j
Het is nog niet duidelijk hoe
veel het kabinet precies gaat
bezuinigen. Het gaat in ieder
geval om grote getallen. Men
gaat uit van ongeveer 4 mil
jard, al blijven minister Al-
beda en CDA-fractieleider
Lubbers vinden dat 2 mil
jard het maximum moet blij
ven. Ook de vakbonden wil
len niet dat er zoveel bezui
nigd wordt. Toen Van Agt
tijdens een vergaderng in het
Catshuis over deze moelijk-
heden hoorde, verliet hij de
vergaderzaal en zei: „Ik ga
naar bed". De andere minis
ters dachten dat hij nog wel
terug zou komen, maar toen
dat niet gebeurde, gingen zij
ook maar naar huis.
Gisteren heeft het kabinet
opnieuw vergaderd en de uit
slag bekend gemaakt. Die
uitslag kan je ergens anders
in de krant lezen.
Leerlingen van klas 3 van de
Wilhelminaschool in Rotter
dam hebben verhaaltjes ge
schreven over de komende
troonsafstand van koningin
Juliana. Hieronder lees Je en
kele stukjes.
Ik zou geen koning of konin
gin willen zijn, want anders
moet ik de hele dag bewaakt
worden en dan kun je niet
gewoon lopen, dan voel je je
eigen niet op Je gemakt. (Mar
lon Veldman).
Op 30 april wordt Beatrix ko
ningin. Want Juliana is op de
tv geweest. Toen was het af
gelopen en toen begon ze bij
na te huilen. En toen haalden
ze haar maar gauw uit
beeld.Ze zit natuurlijk niet
elke dag op de troon en ze
loopt wel eens in de tuin en in
de kamer zit ze te schrijven
en te tekenen. En ze zit aan
een hele lange tafel te eten.
Ze gaat natuurlijk ook wel
eens in bad. (Esther Niemans-
verdriet).
De koningin is een belangrijk
iemand, die alle wetten mag
vertellen. Die Juliana is ge
trouwd met prins Bernard,
dat was een gewone meneer
hoor. Beatrix wordt nu tot
koningin gekozen, omdat het
zo in de wet staat en prins
Claus is ook een leuke man
hoor. (Patrick van der
Linden).
Beatrix is nu nog kroonprin
ses. maar ze is toch al een
beetje koningin. En de kwart
jes en dubbeltjes gaan anders
worden. Het Hoofd komt op
de postzegels en de munt
stukken. De meeste dingen
gaan anders worden, als Bea
trix gaat regeren. Zou jij ko
ningin zijn leuk vinden? Ik
niet hoor. Bah! Helemaal niet
leuk om bediend, bediend, en
nog eens bediend te worden
op zo'n mooie troon en in zo n
mooi paleis. (Els Groeneveld).
11
Afgelopen zaterdag is in In
dia en China een totale zons
verduistering geweest. Zons
verduistering ontstaat als de
maan precies tussen de zon
en de aarde staat.
Tijdens de zonsverduistering
hebben veel geleerden onder
zoekingen gedaan, naar de
stofdeeltjes die om de zon
hangen. Deze onderzoekin
gen kunnen alleen worden ge
daan tijdens een zonsverduis
tering.
Veel Hindoes hebben zich on
der de zonsverduistering ge
baad, omdat ze geloven dat
dan al je zonden worden afge- i
wassen en dat je dan na je
dood nog een keer kan wor
den geboren.
In mei zal de Wereldgezond
heidsorganisatie bekend ma
ken dat onze planeet vrij is
van pokken. Het is voor het
eerst in de geschiedenis van I
de geneeskunde dat zo'n be
langrijk bericht bekend ge- I
maakt kan worden. 1
In de 18e eeuw werd door I
Edward Jenner de „koepok- 1
stof" ontdekt, en hoewel hij I
in 1823 stierf, heeft hij nog I
wel de grote successen van
zijn ontdekking mee kunnen
maken. Op zijn sterfbed was
hij er zeker van dat zijn me
thode eens de wereld zou be
vrijden van pokken. EnI
hij heeft gelijk gekregen, na 1
bijna 200 jaar.
Het laatste geval van pokken
heeft zich eind 1977 voorge
daan in Somalië. De pokken
kunnen hier en daar nog wel
eens opduiken, maar dat zal
buitengewoon zeldzaam zijn.
En dan is het natuurlijk nog
de vraag waar het vandaan
komt, want de pokken is een
besmettelijke ziekte. Dus als
niemand de pokken heeft, I
kan ook niemand meer be-
smet raken.
19 februari 1980
- Ie 0
ger
tb
:h i
Jullie denken misschien dat bomen van
uit de binnenkant groeien, maar dat is
niet het geval. Op het tekeningetje zie je
dat tussen de bast en het levend hout
een laag zit, die we cambium noemen.
Het is een glimmerige laag, die voor de
groei van de bomen zorgt. Naar binnen
groeit het levend hout naar buiten
scheidt het cambium de bast af.
Vroeger waren er in Nederland een hele
boel bomen, die gekapt zijn om het land
bewoonbaar te maken. Holland bete
kent eigenlijk houtland.
Bosbouw is het aanleggen, verzorgen en
beheren van bossen, zodat de mensen er
het meeste plezier van hebben. Brand
hout. timmerhout en hout voor fabrica
ge van huizen en meubelen lonen het
meest.
De oudste bomen kun je in Canada en
Noord-Amerika vinden. Het hout van die
bomen heeft een rode kleur. Vandaar dat
de wouden „redwoods" genoemd wor
den, dat is Engels voor rode wouden. De
bomen zijn duizend tot tweeduizend jaar
oud en ongeveer honderd meter hoog.
De bossen op de wereld kunnen we ver
delen in drie soorten:
1. de naaldwouden. Deze blij\«en altijd
groen. Er zijn niet veel verschillende
soorten naaldbomen.
2. Gemengde loofwouden. Dit zijn wou
den, die we in Nederland vinden. De
bomen blijven j winters niet groen,
want ze verliezen hun bladeren.
3. Tropische oerwouden. Deze bevinden
zich in warme en vochtige landen. Er zijn
wel tweehonderd verschillende soorten
tropische bomen.
Bomen leveren niet alleen hout, maai
ook harsen, specerijen en rubber.
t v
bet
stee
vro
bi;
n v
Ja
hort
ovei
door Tyme Valk
I
GRONINGEN De kunstenares Barbara Bloom heeft in het Groninger Museum een situatie
ingericht Een tijdlang as ze al aan het werk met de film „The Diamond Lane". De film wordt
op verschillende locaties in Nederland. België, Frankrijk en de Verenigde Staten opgenomen.
In Nederland zou een scène in een vergaderruimte van een multinational opgenomen moeten
worden en bij gebrek aan een geschikte lokatie kreeg Barbara Bloom in de bovenhal van het
Groninger Museum de gelegenheid om een dergelijke situatie te bouwen.
Het ls een spannende en prettige ver
kenning geworden. Nu vraagt het the
ma van de handel en wandel met
diamanten natuurlijk om niet alle
daagse gebeurtenissen; Barbara
Bloom draagt de elementen ;»an voor
een crimineel verhaal. De suggestie
van het misdadig avontuuk wordt
aangegeven ln de gestolde scène van
de conferentiezaal met foto'i, routes
op kaarten, een met fluweel gevoerde
cassette met vele tientallen ftmitatie-
diamanten, een krantenpagina met
spectaculaire foto's en grote koppen
over de roof en vele anderej aanwij
zingen. J
„Stel de Inhoud van een tentoonstel
ling voor ln termen van de combina
tiemogelijkheden van inhoudelijke
verbanden tussen leder werik met al
de andere werken" luidt ee«i van de
notities van Barbara Bloonv
Over het algemeen ls de uit de Vere
nigde 8taten afkomstige, maar al eni
ge Jaren in Nederland werkzame kun
stenares weinig mededeelzaam over
haar situaties en performances. Ze
koestert het mysterie en rneent dat
het publiek ook het best zionder toe
lichtingen bediend kan wedden met
de directe scènes. Betekenissen en
andere ladingen van voorstellingen
en Indirecte verwijzingeni (bijvoor
beeld woorden) wil Barbara Bloom
actualiseren en ln verblm|ing bren
gen met een omgeving waa 'door ze in
zichzelf heel concreet blij ren. maar
een symbolische lading bonnen die
contekst krijgen
nis, zijn ervaringen ln deze specifieke
plaats- en tijdslimiet kan aanpassen,
corrigeren en uitbreiden.
Buiten de avontuurlijke conferentie
zaal liggen de verbindingstekens
naar de omgeving toe. Een kantoor
balie in de geijkte uitmonstering be
vat een serie monitoren waarmee per
manent zowel de diamond-conferen
tie als het gebeuren ln een heel ande
re tentoonstellingszaal (die met de
prijsvraagontwerpen voor de fictieve
uitbreiding van het raadhuis van Us-
quert) te volgen zijn. Die combinatie
Diamond Lane-Usquert heeft Barba
ra Bloom bovendien gestalte gegeven
in een affiche met een portret van dit
raadhuis met de mededeling „metal
windows". een aspect tot verband
tussen de twee anderssoortige pre
sentaties Een directe relatie tussen
de hal ln het museum en de daarin
aangebrachte balie met conferentie
zaal is gelegd via een aantal interna
tionale tijdschriften op de tafel van
een kantoorzithoek en ingelijste, keu
rig aan de wang gehangen uitvergro
tingen van afbeeldingen.
se fragmenten) van Diamond Lane in
de Nederlandse bioscopen te zien
zijn; de geconcentreerde vorm van
Blooms tijd- en plaatsverbindingen.
De conferentiezaal van het diamant-
mysterie is tot en met 24 februari in
het Groninger Museum te bezoeken
(di.-zat. 10-17 uur en zo. 13-17 uur).
Barbara Bloom: installatie The Diamond Lane in het Groninger Museum.
Foto John Stoel
ge
i -i
Verbindingen
i opjtrei
dens wa
maar evi-
daad van
ïematisch
Bij vorige situaties en
ren de gegevens mlnlmaail.
dent Nu biedt ze een ove:
aanwijzingen binnen één t
verband Het gaat om de ootmbinaties
op verschillende niveaus, «ie verbin
dingen steken drie lagen iJiep. In de
zeer gesloten conferentie, ia al ls het
thema „The Diamond Lahe" tot in
vele details duidelijk get haakt, de
tails die zo overduidelijk kijn dat ze
geen inleiding of commentaar behoe
ven. Ieder kan er zijn eigén verhaal
van maken, of liever opbouwen, om
dat hij aan de hand vaii de vele
voorwerpen en de onderlinge groepe
ring ervan zijn beeld van dö gebeurte-
Barbara Bloom heeft overal verbin
dingen in de ruimte en daarmee in de
tijd aangebracht. Hoewel de situatie
slechts een set is voor nog op te
nemen fragment van een film, ls het
al een heerlijke ervaring om als kijker
zelf een gebeurtenis op te bouwen
met behulp van de vele en zeer onge
lijksoortige sporen die de kunstena
res zeer zorgvuldig heeft gelegd De
ene keer zijn die sporen en aanwijzin
gen van een banale bombast, de an
dere keer van een geraffineerde een
voud. Plezierig is het speurwerk
steeds.
„The Diamond Lane" zal komende
vrijdag in Museum Boymans-Van
Beuningen te Rotterdam voortgezet
worden met de opening van een
Bloom-tentoonstelllng Die opening
zal gebruikt worden voor de film. er
worden dan opnamen gemaakt In
Rotterdam zal het om de gebeurtenis
gaan. in Oronlngen is het vooral de
situatie die onmiddellijk aan het pu
bliek gespresenteerd wordt. Dit jaar
nog zal de trailer t proef film van diver-
AMSTERDAM In „De jon
ge weduwe zoekt een stapel
bed" het nieuwste program
ma van cabaret Vangrail dat
in Tingel Tangel in première
ging, staat de eenling op aller
lei manieren centraal. Begrip
pen als eenzaamheid, egoïsme
en eigenwaan vormen de rode
draad die op schalkse toon tot
luchtig onderhoudend ver
maak is uitgewerkt.
De kracht van dit programma ligt
niet altijd in de simpele tekstspinsels.
Die zijn vrij ondubbelzinnig en mis
sen te vaak een scherpe pointe. Maar
de manier waarop de spelers elk van
uit een eigen ingang de onderwerpen
benaderen leidt soms tot onvoorziene
wendingen waardoor de zachtaardige
kritiek een komisch accent krijgt
Cees Rutgers vormt de spil van de
groep. Met een nauwelijks te om
schrijven motoriek, die vaak achter
lijkt te blijven bij wat hij denkt te
gaan zeggen weet hij in zijn dialoog
met het publiek droogkomische ef
fecten te bereiken Een wat trage
terughoudende geestigheid met on
verwachte uitschieters, die aardig
combineert met het gedecideerde
vaak schoolmeisjesachtige optreden
van Clair Elsas. Haar nadrukkelijke
aanwezigheid wordt effectief geneu
traliseerd door Ruth Walters die dit
seizoen als gaste bij Vangrail op
treedt.
Met name voor de pauze resulteert
dit samenspel in een aardige vondst.
De groep plaatst zichzelf centraal in
een reeks scènes waarmee de Neder
landse tolerantie en de zelfingeno
men houding van welzijnswerkers be
spot worden.
De jonge weduwe uit de titel blijkt
een Turkse, overigens perfect ge
speeld door Ruth Walter. Zij mag in
het programma optreden. De twee
anderen kunnen zich uitleven in het
aanleren van de Nederlandse taal,
zoals we dat uit My Fair Lady ken
nen. Een welwillendheid die omslaat
als de Turkse het lievelingsnummer
van haar weldoenster inzet en de
voorafgaande goede bedoelingen ge
nadeloos ontkracht. Met de spandoek
„Houd Vangrail blank" maakt Claire
Elsas zichzelf en het liedje „Gastar
beider, arme gastarbeider", dat ze zo
graag zong. vals en onmogelijk. Een
optreden dat een merkwaardig maar
prima effect heeft. Als toeschouwer
geneer je je voor wat zij staat te doen
waarmee op een originele manier kri
tiek en eigen ontoereikendheid ver
smelten tot ironie.
Cabaret Vangrail in „De jonge weduwe zoekt een stapelbed"
Foto: John Gulmans
Concerto Amsterda
door Jac. Kort
gav
AMSTERDAM Zone elij
speelde in de Grote Zaal
Concertgebouw „Concerto
dam". Het ensemble is opgei roe
Jaap Schröder, violist en k 'an
uitstek van de vioolliteratuu ,ou
en 18e eeuw en van de aul ge
uitvoering van deze muziek.
trekkelijke van Jaap Schrödj_
speelgenoten is, dat het str«
authenticiteit (dat met zicf»
brengt, dat men speelt op
strumenten of copieën daai
als gevolg heeft, dat het njrj/
als zodanig academisch of r
aandoet. jj.
Integendeel, het Concerto Gi
kleine terts van g|ba
(1674-1762) waarmee het con ^fr
geopend, werd gespeeld 0ng
warmte en expressie, die d ia
ook van die tijd eigen is. 0vi
eft
Hetzelfde gold voor fragmi iag
„Comus", het derde bedrij j N|
gelijknamige opera, die de,st<:
componist Thomas Augustl e 0
1738 schreef. Mede door toe
de Spaanse sopraan Jill G< lvo
gen de recitatieven en aria's^
zangeres ten gehore brach
leen een uit vocaal oogpu
perfecte, maar ook een buib en
muzikale vertolking. ti(
Ab Koster bespeelde de nat ejJe
in het derde hoomconcert vi-
Haydn
De natuurhoorn, zoals die i
tiende eeuw werd bespeeld, et
ge het afwezig zijn der vent ult
nog vele malen weerbarstig
ment dan de moderne waldl
Koster, oud-leerling van de
op dit instrument Hermj ER
mann, hanteerde het echt ore
baar zonder enige moeite ps*
voortreffelijk resultaat. °oe
Jac
Twee werken van Mozart v<1
de pauze: de symfonie in A ^8
en het vioolconcert In D
waarin Jaap Schröder de
voor zijn rekening nam. Al I
concert waarop, hoezeer da ch
streven naar perfectie ten )pe
ligt, zowel in technisch opz j
dat van een verantwoor<
klngsstijl, toch het muzikal e
aan zijn trekken Is gekome e v
