Nederlandse opleiding
tot restaurator slaat aan
VARA komt met dagje
Amerikaanse televisie
Subsidiebeleid remt
theaterontwikkeling
Nieuw licht op
Lucas van Leyden
als tekenaar
Moordend
werkt als
tempo Ramones
hersenspoeling
i
Nieuwe rijksdienst voor cultuurconservering in de maak
Nederlandse kijker kan nu zelf oordelen
Architect Pompe in
Brussel overleden
Schoolradio geeft les in politiek
Nieuwe boek
Van Geels poji
degelijk
geïntroduceerd
H. H. ter Ballfc
vermoeiend
Nieuwe boe S
WOENSDAG 13 FEBRUARI 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
door Fred Lammers
AMSTERDAM Vijf dagen per week zijn ze te vinden in de
voormalige huishoudschool aan de Gabriel Metsustraat: Jan.
Cor. Steve. Ruud. Peter. Rolf en Mieke. de enige vrouw in het
gezelschap
Dtt zevental oorspronkelijk waren
het er acht. maar een jongen heeft
eind vorig jaar afgehaakt) werd in het
voorjaar van 1978 uit 168 gegadigden
uitgekozen om de eerste officiële stu
die tot restaurator in Nederland te
mogen volgen. Op het ogenblik is de
vierjarige opleiding, die uitgaat van
het ministerie van CRM en ook gro
tendeels door het rijk wordt bekos
tigd. dus in volle gang. in het najaar
begint een nieuwe groep
..De belangstelling is dit keer nog
groter van twee jaar geleden. Hoewel
de aanmelding pas op 1 maart sluit
zitten we op het ogenblik al boven het
aantal kandidaten van de eerste keer
We hopen er nu tien te kunnen aanne
men Of dat Inderdaad lukt hangt af
van het ministerie." vertelt dr Kirby
Talley. de 38-jarige Amerikaan, die
hoofd is van deze nieuwe opleiding
Of het er nu acht of tien worden, het
staat vast dat het aantal toe te laten
studenten bij de opleiding tot restau
rator alUJd gering zal zijn in vergeüj
king met andere studierichtingen
Uitgangspunt is dat elke student per
soonlijk moet worden begeleid en dat
kan nu eenmaal niet met grote aan
tallen. Door deze werkwijze doet het
feit zich voor dat er nu meer docenten
dan studenten zijn Vijftien leraren
werken aan de opleiding mee Daar
naast komen er regelmatig deskundi
gen uit binnen- en buitenland gast
colleges geven. De opleiding ncht
zich op het restaureren van kunst- en
historische voorwerpen, gemaakt van
hout. textiel, papier en leer. Schilde
rijen komen er niet aan te pas Dat is
een specialisme op zich, al maken de
leerlingen wel kennis met allerlei ne
venaspecten die bij het restaureren
van schilderijen aan de orde komen
Tekenen en schilderen, zowel vrij als
volgens opdracht, staan hoog aange
schreven in het lesrooster
Echte objecten
Praktijkervaring doen de studenten
in ruime mate op. „We gaan er vanuit
dat de beste manier om te leren hoe je
moet restaureren is het zelf te doen
En dan niet met oude spullen, die we
op het Waterlooplein halen. nee. met
echte objecten uit de depots van onze
musea." zegt dr Talley
„In het begin heeft dat de nodige
overredingskracht gekost Museum
directies staan begrijpelijk wat hui
verig tegenover deze mogelijkheid. Al
zullen ze ons geen topstukken in han
den geven, ook minder waardevolle
zaken zijn in de meeste gevallen on
vervangbaar. doordat ze authentiek
zijn. Daarop zo maar wat mensen met
weinig ervaring los te laten Maar het
loopt nu aardig. Zo zijn we op het
ogenblik bezig een achttal zeventien
de-eeuwse stoelen uit het
Rembrandthuis, hier in Amsterdam,
te herstellen- Het afgelopen najaar
hebben we een werkweek gehad op de
Menkemaborgh bij Uithuizen. Van
daar hebben we onlangs een oude
kast gekregen, die in een desolate
toestand verkeert. Die morgen we
ook restaureren. Vorig jaar zomer zijn
we drie weken naar Engeland ge
weest. We hebben er met ons allen
geholpen bij het schoonmaken en
herinrichten van enige antieke ka
mers van Petworth House, een groot
buiten in Sussex. De bewoner, lord
Egermont. heeft ons gevraagd weer
terug te komen. Dat zijn leuke
dingen!"
In Nederland is grote behoefte aan
goede restauratoren. Ons museum be
zit wordt met de dag ouder en daar
mee kwetsbaarder ..De hoeveelheid
materiaal die om behoud vraagt is
verbijsterend en de sommen gelds die
daarvoor nodig zijn indrukwekkend
Het vele mooie dat Nederland heeft
in goede staat te houden is alleen al
een grote zorg en vraagt veel kennis
Het is op dit laatste facet dat bij onze
opleiding sterk de nadruk wordt ge
legd. Daarom zou de naam opleiding
tot conservator juister zijn. Die bena
ming is in het buitenland ook gang
baar. maar hier denk je meteen aan
iets anders. Eeb conservator is hier
een beheerder Vandaar dat we maar
voor de aanduiding restaurator heb
ben gekozen al dekt die vlag niet
helemaal de lading." vindt Kirby
Talley
Cooperstown
In het buitenland kent men al lang
opleidingen als er nu is in Amster
dam. Beroemd is het instituut van
het Amerikaanse echtpaar Sheldon
Keck in Cooperstown bij New York
Ook in Cambridge. Rome en Brussel
zijn erkende opleidingen In Amster
dam staat het atelier Uylenburg goed
aangeschreven. De nadruk ligt daar
echter op het ambachtelijke Restau
retoren werden tot voor kort in ons
land hoofdzakelijk in de musea zelf
opgeleid Vaak gebeurt dat heel goed.
al is daarvan het gevaar dat zo'n
opleiding nogal eenzijdig is. Wij stre
ven ernaar dat de mensen die bij ons
komen van vele markten thuis zijn."
Kirby Talley. de man die hoofd is van
de opleiding restauratoren, is Ameri
kaan van geboorte. In december 1967
maakte hij tijdens een kerstreis ken
nis met Nederland. Hij studeerde in
die tijd in Dublin Engelse letterkun
de In 1968 ging hij in Amsterdam
kunstgeschiedenis doen. „Ik heb me,
voordat ik hoofd van deze nieuwe
opleiding werd. vooral met oude
schilderijen bezig gehouden. Zo
maakte ik een studie van de schilder
techniek van de onbekende Engelse
schilder Thomas Bardwell. een man
die in de achttiende eeuw erg actief is
geweest en later op verzoek van de
Nederlandse organisatie voor Zuiver
Wetenschappelijk Onderzoek van de
werkwijze van de zeventiende eeuwse
schilders Anthonie van Dijck, Peter
Lely en Godfrey Kneiler. In die tijd
kreeg ik nauw te maken met het
Centraal laboratorium voor onder
zoek van voorwerpen van kunst en
wetenschap, waarbij we nu inwonen
Fusie
Dat contact zal in de nabije toekomst
tot nog nauwere samenwerking lei
den. Het is de bedoeling van Den
Haag beide instellingen nog dit jaar
te laten fuseren tot de nieuwe rijks
dienst voor cultuurconservering. Dr
Talley blijft dan hoofd van de restau
ratoren-opleiding. een taak waaraan
hij zich met hart en ziel wijdt. „Het is
enorm belangrijk dat Nederland er
goede restauratoren bij krijgt, alleen
omdat er veel te weinig zijn. achter de
schermen wordt nu al touwgetrokken
om de mensen, die nu in de opleiding
Praktijkervaring krijgt grote aandacht in de Gabriel Metsustraat.
zitten, maar ook omdat er veel ondes-
kundigen op het terrein van restaura
ties bezig zijn. Zonder dat de buiten
wereld het te horen krijgt wordt er
heel wat verknoeid vooral door een
ondeskundige behandeling- Ik heb
met eigen ogen gezien dat zeldzame
prenten zo waren opgeborgen dat ze
door het vocht aan elkaar plakten en
de mot richt ook heel wat onheil aan
doordat er onvoldoende op wordt ge
let. Hoe dat te voorkomen brengen
we onze mensen wel bij."
Daarvoor moeten de studenten van
dr Talley hard aanpakken. Om half
negen 's morgens worden zij al in de
Gabriel Metsustraat verwacht en de
lessen gaan dan door tot ver in de
namiddag. Maar boeiend is het daar
over zijn de deelnemers het met el
kaar eens. Het zijn vogels van ver
schillende pluimage. Mieke heeft
eerst een opleiding in de textielbran
che gevolgd, Rolf werkte als juwelier
nadat hij voor goud- en zilversmid
had geleerd en Peter was tijdens zijn
gymnasiumjaren in zijn vrije tijd ac
tief als amateur-archeoloog bij opgra
vingen in zijn woonplaats Utrecht.
„Je leert hier enorm veel op allerlei
terrein, ook wat betreft hi
met anderen. Als je. zoals
lijks in zo'n kleine groep
moet optrekken leer je ei'
duur van haver tot gort
zijn mensen bij die je als f
voor het zeggen had nooit
den zou hebben uitgezocht!
moet je met de ander rekt
den net zo als in de mai
Dat is een van de dingen
aanspreekt bij deze oplei<
een uitdaging." zegt Rolf,
geld voor het hele team in
Metsustraat.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM De VARA
televisie wil de Nederlandse
kijker zeil in staat stellen
enigszins te beoordelen hoe
het Amerikaanse televisiesys
teem eruitziet. Zaterdag 26
april zal de socialistische om
roep vanal 's middags drie tot
's nachts drie uur program
ma's brengen onder de titel
„The all American show".
Btj Amerikaanse televisiemaatschap
pijen is voor meer dan dertig uur aan
televisieprogramma's aangevraagd
In de meeste gevallen zijn het pro
gramma's met de hoogste kijkdicht
heid. zoals shows, quizzen, spelletjes
en zogenaamde soap-opera's. Daaruit
zal een selectie worden gemaakt. De
programmamakers van de VARA die
zich met dit Amerikaanse marathon
programma bezighouden vinden dat
gerust de populairste programma's
mogen worden vertoond omdat de
Amerikaanse televisiekijker zelf al
tijd kan schakelen naar datgene wat
hij het beste vindt
Tevens wordt een pakket televisie
commercials naar Nederland verzon
den, in eik geval van produkten die
niet in ons land verkrijgbaar zijn.
Naar Amerikaans model zal om de
twaalf minuten een commercial tus
sen de programma's door worden ver
toond
Praatshow
In de nachtelijke uren. waarvoor bij
de minister van CRM extra zendtijd
wordt aangevraagd, zal een Neder
landse praatshow onder leiding van
W. L. Brugsma en Sonja Barend de
Amerikaanse televisiedag afsluiten.
Daarin kunnen Nederlandse politici,
mediadeskundigen, journalisten, be
kende omroepmedewerkers en kij
kers met een belangrijke inbreng hun
oordeel over commerciële televisie
geven.
Omdat de VARA op zaterdag ook nog
op de radio uitzendt zal er 's avonds
tussen half negen en half tien een
programma lopen over commerciële
televisie, waarin uisteraars hun me
ning kunnen geven, die eventueel
wordt doorgespeeld naar de praat
show op tv. Ook in dit programma
komen regelmatig reclamespots
Voor „The all America Show" moeten
alle door de VARA vastgestelde pro
gramma's. zoals de Film van Ome
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM De theaterontwik
keling in Nederland wordt bedreigd
nmdat de subsidieverhoging voor ge
zeischappen nog steeds sterk achter
blijft bij de stijging van personeels
en materiële kosten
Dit stelt de Vereniging van Neder
landse Toneelgezelschappen in een
brief aan minister Oardeniers van
CRM aan de vooravond van de be
handeling van de begroting van dit
ministerie in de Tweede Kamer
Het gevolg van deze ongewenste ont-
Speciaal vandaag
Welingelichte kringen is ge
wijd aan een discussie tussen
een panel en Joop den l'yl over
te toekomst van de Partij van
de Arbeid. Het panel bestaat
uit Piet Grijs. Henk Hofland.
Henk van Hoorn. Joop van
Tijn en Harry van Wijnen.
Hilversum I 13.02 uur
IJshockey. Samenvatting
van de Olympische ijshockey-
wedstrijd in Lake Placid tus
sen Zweden en de Verenigde
Staten.
Ned. I 18.05 uur
Kenmerk behandelt Zuid-
Afrika onder Botha. De IKON
gaat na in hoeverre er werke
lijk sprake Is van veranderin
gen in het apartheidssysteem
sinds het vertrek van Vorster
als eerste minister. De IKON
heeft illegale opnamen ge
maakt in een dorp in het thuis
land Ciskei.
Ned. 2 19.24 uur
Olypische Winterspelen.
Rechtstreekse uitzending van
uit l-ake Placid van de ope
ningsceremonie van der der
tiende Olvmpische Winter
spelen
Ned. 2 20 25 uur
wikkeling u» dat het aantrekken van
de oudere werknemer acteur voor de
gesubsidieerde gezelschappen te
duur wordt Ook de stijging van de
BTW op de toegangsprijzen die de
toegankelijkheid tot de theaters be
moeilijkt heeft nadelige gevolgen
Niet alleen voor de theatermakers,
maar ook voor de schouwburgen en
andere podia
De vereniging dringt in haar brief aan
op een beleid ..dat blijk geeft van
begrip voor theaterontwikkeling in
Nederland Ze vraagt de minister
dan ook maatregelen te treffen die
kunnen voorkomen dat de gesubsidi
eerde gezelschappen nog verder ver
vreemden van de loon- en prijsont
wikkeling in ons land
Ook het onderbrengen van de kun
sten binnen de welzijnssector als ge
volg van de Kaderwet Specifiek Wel
zijn. heeft volgens de vereniging ne
gatieve gevolgen Ze dringt er bij de
minister ernstig op aan voor de kun
sten een eigen plaats naast de wel-
zijnsactiviteiten te waarborgen
Poe mei trekt naar de Pool door Max
Kruse Ultg. Omni boek. Den Haag.
188 pag 19 90 (reet.)
Schiereiland door Ida Vos Ultg.
Ntjgh de Van Dltm&r. Den Haag. 122
pag. geen prijsopgave Gedichten
bundel
BRUSSEL (ANP) Op de leeftijd
van 107 jaar is in een kliniek in Brus
sel de Belgische architect Antoine
Pompe overleden. Historici beschou
wen hem als een van de belangrijkste
architecten in zijn land die een duide
lijk stempel op de bouwkunst heeft
gedrukt
Belangrijke ontwerpen van
Pompe zijn de wijk Kapelleveld in
Brussel die bestaat uit een complex
sociale woningen, het Palace hotel in
Brussel dat het eerste gebouw in Bel
gië is dat in gewapend beton is opge
trokken en voorts een Brusselse
kliniek
Pompe heeft diverse uitvindingen op
zijn naam staan, waar onder de ,.Hol-
la-muur" en een systeem voor dakbe
dekking. Behalve als architect is hij
ook werkzaam geweest als meubel
ontwerper en beeldhouwer. Hij
schreef drie boeken en ontwierp be
stek en juwelen
Pompe was aanvankelijk hulpsmid
en bankwerker, maar wist zich op te
werken tot technisch tekenaar en
tenslotte tot architect. Hij gaf ver
scheidene jaren les in architectuur
Sinds 1939 leidde hij een teruggetrok
ken leven. In 1975 kwam hij nog een
enkele keer in het openbaar toen hij
op het stadhuis in Brussel de medail
Ie van verdienste van de stad ont-
vain^ Het jaar daarvoor was er van
zijn werk een overzichtstentoonstel
ling gehouden.
Joop Daalmeijer
Willem, de J. J de Bom-show. Sonja's
Goed Nieuws Show en Achter het
Nieuws, wijken.
De VARA heeft in televisieprogram
ma's al eerder uitvoerig aandacht be
steed aan nieuwe ontwikkelingen op
televisiegebied, zoals in uitzendingen
over kabeltelevisie, satellieten en
commerciële televisie. Een man die
zich met deze zaken bezighoudt is
Joop Daalmeijer. redacteur van Ach
ter het Nieuws. Hij vindt dat het
Nederlandse publiek zoals de zaken
nu staan een mening krijgt opgedron
gen hoe kwalijk de Amerikaanse
commerciële televisie wel zou zijn. De
meeste Nederlanders hebben niet de
gelegenheid gehad zelf in Amerika
een indruk te krijgen, zoals bijvoor
beeld een aantal programmamakers
AMSTERDAM (ANP) De zes-
tiende-eeuwse Nederlandse schil
der Lucas van Leyden is, voordat
hij met schilderen begon, eerst
tekenaar en graveur geweest. Dit
is een van de conclusies uit een
onderzoek naar het werk van deze
Leidse schilder De resultaten van
dat onderzoek zijn neergelegd in
een proefschrift, waarop drs J. P
Filedt Kok 19 februari zal promo
veren tot doctor in de letteren aan
de Universiteit van Amsterdam.
Bij zijn onderzoek heeft de promo
vendus vooral aandacht besteed
aan de zogenaamde ondertekenin
gen op de paneelschilderijen. Deze
tekeningen zijn met zwarte verf of
zwart krijt op een plamuurlaag
aangebracht en vormen de basis
voor het uiteindelijke schilderij.
Ondertekeningen zijn van belang
voor het kunsthistorisch onder
zoek omdat ze onder meer vaak
spontaner en persoonlijker zijn
dan het eigenlijke schilderij, dat
meer aan traditie gebonden is. al
dus de auteur.
Met behulp van ïnfrarood-reflec-
tografie kunnen de tekeningen
zichtbaar worden gemaakt. De ge
gevens die deze nog jonge tech
niek opleveren, werpen een nieuw
licht op de ontstaansgeschiedenis
van schilderijen, op de werk
plaatsmethoden en de persoonlij
ke stijl van de schilder, stelt Filedt
Kok
De ondertekeningen op vooral de
vroegere schilderijen van van Ley
den blijken veel gedetailleerder en
uitvoeriger dan voor het schilde
ren noodzakelijk zou zijn. Dit ge
geven vormt voor.de auteur de
basis voor de conclusie dat Van
Leyden waarschijnlijk eerst teke
naar en graveur is geweest. In het
latere werk van de schilder is de
zorgvuldige ondertekening ver
vangen door een meer schetsmati
ge in krijt.
Ten onrechte
Op grond van ïnfrarood-onder-
zoek en van schildertechnische
overwegingen komt de promoven
dus ook tot de gevolgtrekking dat
een aantal schilderijen ten on
rechte aan Lucas van Leyden is
toegeschreven. Het gaat hier om
„de heilige Hiëronymus" in het
Staatliches Museum te Berlijn, de
„kaartspelers". National Gallery.
Washington en de „madonna met
kind" in het Rijksmuseum Am
sterdam. In geen van deze schilde
rijen staan ondertekening en
schilderwijze dicht bij die in Van
Leydens schilderwerk. Het is vol
gens de auteur zelfs weinig aanne
melijk dat ze in het atelier of IH de
omgeving van Van Leyden zijn
ontstaan.
Technieken van natuurweten
schappelijk onderzoek, zoals in dit
geval toegepast, kunnen veel nieu
we gegevens over een kunstwerk
opleveren. Ze dragen echter naar
de mening van Filedt Kok geen
oplossingen aan voor kunsthisto
rische problemen. Daarvoor is
kunsthistorische interpretatie van
die gegevens een basisvoor
waarde.
De dissertatie vormt een onder
deel van het boekwerk „Lucas van
Leyden studies", uitgegeven bij
Fibula-van Dishoeck, Haarlem
door Stan Rijven
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM - De Stichting Neder
landse Schoolradio zendt vanaf van
daag (Hilversum 2 11.10-1130 uur»
zeven weken lang een schoolradiose
rie uit onder de titel ..Haagse Bluf'
Het is een project van zeven maai
twintig minuten radio handelend
over politiek en democratie De uit
zendingen worden gepresenteerd
door Sonja Barend die op scholen
met leerlingen en met mensen uit de
politiek heeft gepraat
Karei van der
Oraaf zal in de studio, waar nodig.
informatie nog verduidelijken Hij
wordt terzijde gestaan door een team
bestaande uit onderwijsdesundigen.
een politiek commentator, leerkrach
ten en programmamakers
Bij de uitzendingen hoort een boekje
en voor de leraar is een handleiding
uitgegeven
De Stichting Nederland
se Schoolradio hoopt op deze wijze
politieke begnppen en situaties dui
delijker te maken voor leerlingen uit
de vijfde en zesde klas van de basis
school
Johnny (links) en Joey Ramone tijdens hun optreden in Paradiso.
De Ramones vormden met onder an
dere de Heartbreakers en de Runa
ways in 1976 de eerste aanwijzing dat
in de Verenigde Staten de punk aan
het doorbreken was De Ramones ba
seren zich vooral op het geluid van
groepen als de Crystals en de Ronet-
tes. Ze haalden daar de meest essen
tiële elementen uit en verwerkten dat
in hun eigen ..wall of sound" waaraan
het fun-element niet ontbrak Mis
schien werd om die reden de laatste
plaat niet geproduceerd door Phil
Spector die immers de grote man
achter de Ronettes en dit soort ge
luidsmuren was
AMSTERDAM Concerten van de
uit New York afkomstige Ramones
geven altijd de indruk alsof deze
groep in het Guinness Book of Re
cords vermeld wil worden. Voor de
kwalificatie ..snelst spelende band ter
wereld" zal ze dat ongetwijfeld wel
lukken, want maandagavond walsten
ze een uitverkocht Paradiso plat met
een score van dertig nummers in een
uur Een compromisloze recht-toe-
recht-aan-stljl is de uiterste conse
quentie van een stijl waaruit alle ver
sieringen zijn weggelaten Zelfs de
verbindende teksten tussen de num
mers ontbreken of worden hooguit
bewerkt tot een ..one. two. three,
four".
Gestoken in hun typische Ramones-
kleren (jeans. T-shirt. gympjes en een
zwartleren jack) en beschermd door
een Amerikaanse adelaar die ..hev ho
Foto Lex »»n Bossen
let's go' in het wapen voert, hield het
viertal de zaal voortdurend gevangen
met een reeks flitsende songs die alle
hoogtepunten van hun vijf elpees be
vatten. De drie toegiften gingen even
snel als de rest en bij Let's dance dat
na twintig seconden afgebroken
moest worden wegens geluidsproble
men, bekende zanger Joey Ramone
dat het wel een bijzonder korte versie
was
Met zijn muzikale broertjes
Johnny (gitaar), die een speciaal pols
bandje droeg om het moordende tem
po bij te houden. Dee op bas en de uit
de groep Richard Hell afkomstige'
Mark op slagwerk, lieten ze een ver
bijsterde zaal achter Enthousiast,
maar ook aangeslagen door een soort
hersenspoeling die pas na enkele
uren uitgewerkt was
Het (inmiddels opgeheven) de
Raam wijdde nummer 102, v
geheel aan de dichter Ch
Geel. Het nummer, dat ni€
krijgen is, bevat een versch
aan artikelen die de veel coc
van Van Geels werk in het |jjk
Thans is er een vermeerde^
corrigeerde herdruk van
die onder redactie staat vj|£c
Waard. Negen artikelen
voegd.
Deze bundeling van chrc
geordende artikelen best
twintigjarige periode van
aandacht, die niet alleen z
baal is, maar vaak gedeta
gaat op gecompliceerde fr
die minutieuze aandacht scr
De bundel waaraan een rij :t t
medewerkers belangeloos r m
(alles ten bate van de Stic
Geel, die regelmatig publil
zorgt voor donateurs; girof
Vogelwater, Castricum) ge<
gelijke (maar nog lang nie(
de) introductie tot Van Ga
en biedt van verschillener!
nieuwe en interessante U
Tekeningen van Van Geel
verluchten de uitstekend
uitgave.
Voor de Van Geel-liefheblppj
jammer dat het boekje v t d
Esper over de poëzie van
niet in de schaduw kan
opgemelde bundel. De imd
tische benadering van Esj^
meer dan een plaats aa A r
onjuist. j,er
Chr. J. van Geel. Een bu^
zijn poëzie. Onder redactia. rr
de Waard. Reflex. Utrechtu,'
blz. 38,50.
Frank Esper. In gave
Over de poëzie van Chr. Jj^
Boucher, 's Gravenhage 19
I'5- L
ee
ie
A'C
1 rh.
ite
Door zijn aandacht voor oi
schap van het gemengd
drijf en voor de onaanzienl ini
vormen de gedichtenbunde wo:
bak uk II de Balker (1938)
5 sl
gn<
Dek
of
,tw<
zowel een museum als een h >n
Men leze Oud gereedschap
moe (1976) en Groenboek 7>.'
gedichten geven ruimte aa ijn
schoppelingen van de ve^ger
(de gloeilampen de varkens la
garant staan voor een vem om
formuleerde, nostalgische die
het leven. In de gedichten
een stedeling naar landlei
de bewoner van de agri
ving zelf. Zijn gedichten
herdersdichten, maar
ten. zoals de titel van
(1969) luidt
Deze aandacht voor de
fauna" en voor „arme
heeft Habakuk H de Balki
met die merkwaardige Duitl
naar Joseph Beuys, wiens
art" opgebouwd is uit
len als vet en vilt. De relal
dichter zelf door van zijn r
del de tweede afdeling te 1
het werk van Beuys.
De jongste bundel verschl
de eigen naam van de T
ter, H. H. ter Balkt, maai
popping gaat niet
verandering van visie of s
taalgebruik. Dat is jammei
Balkts procédé, dat van f
digheid niet vrij is. en dat|
retorisch is, maakt zijn
den duur tot uiterst vermd
tuur: de verrassing blijft I
gewildheid der gedichten'
des te meer op
Ter Balkt. Waar de burcht)
en de snoek zwom. De
Amsterdam 1979. 96 blz.