Verzet pastoraal werkenden
tegen besluiten van synode
Met Wending geloven
na Auschwitz
Charismatische werkgemeenschap
mag geen vrije tribune zijn
3r
Boekje open over
dienstweigeren
Uit brieven van lezers
Trouw
'Nooit ga ik
meer dat
hokje in, dan
doe ik nog
liever geen
zonde meer."
Werkverband
homofiele
priesters
Conferenties
Noorse kerk wil protest wereldraad
VOORBIJGAN k
"fel
IT
Nieuw bureau
Nes Ammim
WOENSDAG 13 FEBRUARI 1980
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Als eerste duidelijk herkenbare groepering
heeft een zeer groot deel van de rk pastoraal werkenden zich
tegen de resultaten van de bisschopensynode uitgesproken.
Gisteren waren er zo'n vierhonderd bijeen in Utrecht om
landelijk een werkverband op te richten, nadat in enkele
bisdommen al een belangenvereniging was opgericht.
In dit landelijk verband en ook ln de
meer plaatselijke organisaüe wordt
zeer nadrukkelijk een gelijkstelling
beoogd van priesters, pastorale wer
kers- en werksters. Dit is dan tegen de
bedoeling van de synode die juist het
verschil tussen ongehuwde priesters
enerzijds en andercijds alle anderen
die iets ln de kerk doen, vooropstelt
Ook had de synode een vakbond voor
priesters onverenigbaar geacht met
de hiërarchische verhouding, waarin
de bisschop de vader is. Toch hebben
de opgerichte en deels nog op te rich
ten belangenverenigingen alle trek
ken van een vakbond, zij het dat er
nog geen sprake is van aansluiting bij
de gevestigde vakorganisaties.
In het aartsbisdom Utrecht (grofweg
de provincies Overijssel. Gelderland
en Utrecht) is men het verst. Een
hoog percentage is ..georganiseerd"
en de vereniging is begonnen. Tot
voorzitter werd vorige week gekozen
Gerard Zuldberg. die gisteren ook de
landelijke bijeenkomst toesprak.
Eenstemmigheid
De dag werd ruimer bezocht dan
voorzien was vooral ook door de mid
dengroep. Des te opmerkelijker was
de tamelijk grote eenstemmigheid
waarmee de synodebesluiten werden
misprezen. Vrij algemeen werd ge
meend dat de synode niet „over ons.
ons geloof, onze kerk en onze mensen
gaat. maar over een instituut dat de
geest annexeert en waarin angst is
voor een mondige samenleving.
Al het gepraat over het ambt zou
volgens velen aldus samengevat kun
nen worden: de bisschoppen willen
het ambt beschermen tegen seks. De
eeuwen door is, zo meende men. sek
sualiteit verbonden met macht. Aan
vankelijk was het celibaat een middel
om de automatische doorerving van
macht te doorbreken. Maar ook het
celibaat werd weer gekoppeld aan
macht. Terwijl velen proberen de
mannelijke, clericale machtskerk te
vervangen door een menselijke kerk,
wil de synode daarentegen die oude
kerkstructuur weer oproepen en be
stendigen.
ding eerder in de beslotenheid van
seminaries ziet gedijen.
Terrein
Politiek stuk
Aanvankelijk had men vooral be
zwaar tegen het binnenkerkelijke en
weinig maatschappelijke karakter
van de synodebesluiten. Maar bij na
der toezien werd opgemerkt dat er
eigenlijk sprake was van een zeer
politiek stuk. „De bisschoppen ne
men het voortouw van de verrecht-
sing", werd gezegd. Immers het hele
synodestuk wil mensen afhankelijk
maken en wil verantwoordelijkheid
van mensen afnemen.
Als voorbeeld werd verwezen naar de
beklemtoning van de biecht als „het
enige gewone middel van verzoe
ning". De bisschoppen zullen het wel
moeilijk krijgen om het biechten te
bevorderen, zeker als allen er net zo
over denken als de mevrouw die zei:
„Nooit ga ik meer dat hokje in. dan
doe ik nog liever geen zonde meer."
Gerard Zuidberg
De vereniging voor pastoraal werken
den wil de belangen behartigen van
allen die in de pastoraal werkzaam
zijn. De priesterraad, zoals die al be
staat, wordt een manipuleerbaar in
strument geacht, temeer daar het een
wig drijft tussen de priesters en de
niet-priesters die veelal juist een zelf
de verantwoordelijkheid dragen.
Gezond
De verenigingen en het landelijk be
raad hebben tot doel het gezond hou
den van het beroep en het opkomen
voor de belangen van de leden. Men
wil dat bereiken door zich voor alles
onafhankelijk op te stellen. De bis
schoppen lijken meer en meer instru
menten te worden van het Vaticaan;
daartegen willen de pastoraal wer
kenden „hun eigen positie verbinden
met de mensen en hun vragen." Ze
willen dat vooral „samen" doen, te
gen het stuk voor stuk afbreken. Ook
willen ze danig aan de studie om hun
andere visie op de functie van gezag,
basis en ambt krachtiger te onder
bouwen. De studenten in de theologie
werden opgeroepen om niet af te ha
ken: juist na deze synode was het
belangrijk door te gaan met de
studie.
Volgens Gerard Zuiderberg moet er
verder gewerkt worden aan de ver
maatschappelijking van het werk en
ook aan de opleiding daarvoor. Ook
dit laatste in tegenstelling tot het
synodedocument dat de ambtsoplei-
door C. G. van Zwadan
De laatste jaren wordt met
toenemende klem gesproken
over de mogelijkheid (of on
mogelijkheid) van „geloven
na Auschwitz". Op het eerste
gezicht lijkt het wat vreemd
over die kwestie te schrijven,
omdat Auschwitz al 35 jaar
achter ons ligt. Hoe komt het
dat de actualiteit van Ausch
witz zo lang na de feitelijke
catastrofe nog lijkt te
groeien?
waann opgenomen Oe Rotter
dammer. mei Dordts Dagblad
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenre Tammmga
Directeur mg O Post ma
HOOFDKANTOOR
PosiDus 859
1000 AW Amsterdam
W-bauisiraai 131 Amsterdam
te' 020 913456
pottq«e 66 00 00
Bar» Ned Cred-etoar»
Aaaerwigrv 23 00 12 574
Gempenieq.ro Arrifeidsrr
X11000
REGIO ROTTEROAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lei 010-115568 (abonnementen
en tw*org»ng)
lei 010-115568 (redacbei
le> 115TOO (««ISiodend voor
REGO DEN MAAGAEIDEN
Povbus i0t
250i CC Den Haag
lel 070 469445
(abonnementen en bezorging)
tei 070-469445 (redactie)
I* 070-468864 (urtHurlend WO»
advenenties)
Parkstraat 22 Den naao
REGO NOORD OOST NEDERLANO
(abonnementen en bezorgmg)
Peerem
8000 AA Zwo»e
ter 05200 17030
Melkmarkt 56 Zwo»e
Abonnementsprijzen:
Pw lew I J01 eo
Atfvevienhefar-e w
Tewtomscrie
enoodrecwen
if* adressen boren 1
Ooga»r Um,i-eber-cbten 9-19 30 »an
maandag 1 m »"«3ag Op /onoag van 19
20 uv ie<el 020-9134 56
Opgave m.n,-advenent*» lei
020 936868 0» »CtvateKfh aan Mm.-Adv
argekng postbus 433
IO00 AA AMSTERDAM
Ad-e»»t4-gmgee j-tsV*«d «cnnAeNA
aan on/e AmsienJamse adressen
De redactie van het maandblad Wen
ding heeft deze en dergelijke vragen
bijeen geraapt en een thema-nummer
uitgebracht onder het motto „Gelo
ven na Auschwitz".
Auschwitz is een verzamelnaam ge
worden, een symbool voor ai het mas
sale en totaal uit de hand gelopen
leed van de twintigste eeuw. Met
Auschwitz bedoelt men dus ook Tre-
bünka, Sobibor, Belzec, Bergen Bel-
sen, Dachau, Ravensbrück, Maut
hausen, en noemt u maar op, maar in
deze rij horen eveneens ramen als
Dresden. Tokio, Hirosjima, Nagasaki,
etc. Ook de gruwelijke namen uit de
eerste wereldoorlog passen in deze
opsomming. Wie over Auschwitz
spreekt als over een geloofsprobleem,
kan dus ook de naam Verdun invul
len. Auschwitz is „het" symbool voor
de massale (en vooral massieve) ver
nietigingen van de twintigste eeuw.
Toch is niet onmiddellijk duidelijk
wat er aan de hand is. Want. zeggen
de mensen, als Auschwitz een
geloofsprobleem is. waarom waren de
beruchte bloedbaden uit de geschie
denis dan geen geloofsprobleem. al
thans niet in de onontwijkbare bete
kenis die we nu aan Auschwitz ge
ven? En. zeggen die mensen, als je
meent dat met Auschwitz het leed op
de wereld is verschenen, dan ken Je je
geschiedenis niet
Die tegenwerpingen lijken sterk,
want de menselijke wreedheid heeft
nooit maat gekend, en bijgevolg is
het leed nooit vatbaar geweest voor
verklarende frasen, tenzij men gerie
felijke visies ontwierp op kosten van
de slachtoffers, en over hun ruggen
heen.
Kort gezegd: Wat is het nieuwe van
Auschwitz? Het antwoord op die
vraag hangt samen met het feit dat in
Auschwitz de uitredding ontbreekt.
Er zijn geen ontkomenen. De wat
formele verwoording van dit pro
bleem luidt: God was niet in Ausch
witz. En in het miljoenen graden hete
hart van een nucleaire explosie is
evenmin uitredding denkbaar. Dus
ook: God was niet in Hirosjima.
Auschwitz is dus het probleem van de
„zwarte gaten" ln de geschiedenis
van de mensheid. Bij elke catastrofe
in de geschiedenis, vond men nog wel
vonken in de as waarmee men kon
hopen op nieuw vuur. Maar Ausch
witz is zwarte as en afgekoelde sin
tels: de getuigen en de hoop zijn
meeverbrand.
Het thema-nummer van Wending
gaat dwars door deze problematiek
heen. Niet op de bedaarde manier van
de beschouwer, maar door de ogen
van de slachtoffers heen.
Dat laatste geeft dit nummer een
voelbare beklemming, maar het bete
kent ook dat dit geschrift intrigeert.
Dat laatste hangt samen met het feit
dat de vragen even totalitair zijn ln
hun aanspraken als de feiten waarop
ze betrekking hebben.
Tegelijk maakt dit thema-nummer
duidelijk dat de kerk, als ze wil over
leven, niet om de opgeroepen proble
men heenkan, ook ai blijken de vra
gen verregaand onhanteerbaar le
zijn.
De inhoud van het nummer is rijk
geschakeerd. Men treft bijvoorbeeld
een uitstekende vertaling aan van de
inmiddels befaamd geworden rede.
die prof. Marquardt heeft gehouden
op de Kirchentag, onder de titel
..Christen-zijn na Auschwitz". Ik kan
niet nalaten enkele bijdragen aan te
stippen, hoewel het gehele nummer
bijzondere vermelding verdient.
Er is de vertaalde tekst van een voor
dracht van Elie Wiesel, de schrijver
die ooit heeft gezegd dat de „nacht
zijn geloof heeft verteerd". Als
Auschwitz alles verbrandde, dan ver
brandde het ook de getuigen, zo zegt
hij. Dan is de taal meegestorven. Wie
sel spreekt dan ook over een „geheim
dat gedoemd is onbekend te blijven".
Andre Neher gaat in dezelfde rich
ting, als hij onderstreept dat er „geen
geschiedenis van de mens ls zonder
God, en dat er geen God is zonder
menselijke geschiedenis". Hij noemt
dat de basisconceptie van het joden
dom. Maar men voelt wat er met deze
basisconceptie gebeurt, als de getui
gen zijn meevergast. Dat betekent
immers dat de geschiedenis zelf is
meevernietigd. Vandaar dat hij kan
zeggen: „Auschwitz is stellig een
echec van God". Men moet overigens
dit nummer zelf hebben gelezen.
Wending, themanummer „Geloven
na Auschwitz". Prijs losse nummers
5,50 plus verzendkosten. Uitg. Boe
kencentrum, Den Haag.
Een van de andere initiatiefnemers,
studentenpastor Meyknecht uit
Delft, vindt het van belang dat de
pastoraal-werkenden, hoe kritisch
ook, niet zelf wegbreken van de rk
kerk. Hij vindt dat de bisschoppen
moeten worden bestreden op hun ei-'
gen terrein: in de kerk.
De bisschoppen hielden gisteravond
hun maandelijke vergadering en wa
ren niet bereikbaar voor commen
taar. Wel viel de afwezigheid op van
alle vicarissen. Meestal zijn wel enke
len van deze topfunctionarissen als
belangstellenden aanwezig, ook ai
gaat het er kritisch en opstandig aan
toe. Maar gisteren leek dat ook de
vicarissen, net als de bisschoppen,
voortaan één lijn willen trekken. De
rk pastores zien overigens uit de sy
node nog wel iets goeds komen en
huiveren niet voor pakkende beeld
spraak: „Dankzij de kunstmest van
de synode zal aan de basis de spinazie
zo welig groeien dat zelfs de bisschop
pen die zullen moeten eten."
ARNHEM (ANP) „De officiële
sexuele zedenleer van de r.k.kerk is
voor homofielen bijzonder kwetsend.
Dit geldt vooral voor de homfiele
priesters en andere werkenden, die
geacht worden deze moraal uit te
dragen. Daarom dient deze leer op
haar evangelisch karakter en haar
waarheidsgehalte onderzocht te wor
den." Dit staat in een verklaring van
het werkverband van katholieke ho
mofiele pastoraal-werkenden, dat de
zer dagen in Arnhem is opgericht.
Op de oprichtingsbijeenkomst waren
ruim 35 priesters, pastoraal werkers
en theologen, allen homofiel, bijeen.
Het werkverband ziet als eerste taak
de onderlinge ontmoeting van homo
fiele pastoraal-werkenden te bevor
deren. Hiervoor worden regionale
groepen opgericht.
Een tweede taak is het bewerken van
de kerkelijke leiding. Het werkver
band wil bijzondere aandacht schen
ken aan het benoemingsbeleid van de
bisdommen. Er bestaan, aldus het
werkverband, beperkende bepalin
gen in de aanstellingsbrieven van ho
mofiele pastorale werk(st)erj die in
houden, dat de betrokkene „vrijwil
lig" afziet van het aangaan van een
relatie. Als derde taak ziet de werk
groep studie van het probleem-
De voorlopige stuurgroep wordt ge
vormd door Th. Beemer, G. van Et-
ten. F. J. Hirs en J. van Hooydonk.
Het werkverband zal samenwerken
met het protestantse werkverband
van homofiele theologen, dat enkele
maanden geleden werd opgericht, en
met andere homo-organisaties.
De volgelingen van Jezus van Na-
zaret, bijbelweek o l.v. P. van Boxel,
17-21 maart, Kontakt der Kontinen
ten, Soesterberg (tel. 03463-1755).
Problemen in de contacten met
moslims m.m.v. mevr. J. Schim van
der Loeff en drs J. Slomp, zaterdag 8
maart 10.15-16.30 uur. Toerustings
centrum, Leusden (tel. 033-43244).
Gregoriaanse zang. Kennisma
king, vooral om het te zingen en toe te
passen in de liturgie, voor beginners
en gevorderden. 21-23 maart, Em-
maus Priorij, Maarssen (tel. 03465-
61678).
Motivatie en praktijk van pasto
raal werk op de camping, 21-22
maart. Klein Vink, Arcen bij Venlo.
Ini. en opg. Centrum voor pastoraal
in Europa (tel. 043-14244).
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen 01 reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
Kraken
In een hoofdredactioneel commen
taar over „de Amsterdamse krakers"
op 25 januari beschuldigt Trouw de
Raad van Kerken in Nederland van
misleiding. Ons rapport „Kraken in
Nederland" zou volgens Trouw een
conservatieve ideologie schragen: dat
de brutalen de halve wereld hebben
en dat ieder het beste zijn eigen be
lang kan verdedigen.
Trouw stelt dat krakers voor hun
beurt gaan en anderen die wèl gedul
dig wachten, verdringen. De feiten
zijn als volgt. De rijen wachtenden
die zijn ingeschreven ln de door de
woninjmood geplaagde delen van Ne
derland wachten op een zogeheten
distributiewoning (en niet op een zeer
dure huurwoning of koopwoning).
Zulke woningen worden naar verhou
ding weinig gekraakt. En waar ze
worden gekraakt, kunnen ze zonder
juridische rompslomp meteen wor
den ontruimd op basis van de woon-
ruimtewet van 1947. Krakers door
kruisen dus over het algemeen niet
het distributiebeleid.
Hoewel het kraken van distributiewo
ningen het laatste jaar wat vaker
voorkomt in de krakerswereld is
dit volop in discussie blijft het
bovenstaande van kracht. Het distri
butiebeleid wordt wèl doorkruist
door twee andere factoren. Eén is
illegale bewoning in overleg met de
eigenaar (al of niet met sleutelgeld).
De andere is de speculatie. Zo is vol
gens een recent onderzoek in de Am
sterdamse Nieuwmarktbuurt in een
paar jaar tijds 35 van het hele be
stand aan distributiewoningen voor
de geduldig wachtenden verloren ge
gaan via verkoop.
Voorts meent Trouw dat het moeilijk
is vol te houden dat de Amsterdamse
krakers de woningvoorraad hebben
vergroot. Die „bewering" wordt „ro
mantiek" genoemd. De feiten zijn als
volgt. Uit ons eigen onderzoek van
OSLO (LWI) De Lutherse kerk van
Noorwegen heeft het uitvoerend co
mité van de wereldraad van kerken
gevraagd, een duidelijk protest te
doen horen tegen de Russische inval
in Afghanistan. De Noorse kerk wil
ook. dat de wereldraad de maatrege
len tegen de dissidenten in de Sowjet-
Unie veroordeelt. Het uitvoerend co
mité vergadert deze week in Straats
burg.
Dr. K. J. Kraan, emeritus-gerefor
meerd predikant te Haarlem en een
van de leiding gevenden in de charis
matische werkgemeenschap Neder
land (CWN), schrijft ons naar aanlei
ding van het verslag „Charismati
sche studie van occultisme" (Trouw,
8 februari):
Uw verslaggever typeerde de lezing
van dr. M. J. F. Parmentier over het
occultisme op de charismatische the
ologen-conferentie als „nogal polari
serend". Om misverstand te voorko
men. wil ik graag opmerken, dat dit
polariserend denken niet typerend is
voor de CWN. Mijns inziens is de
beste formulering van ons standpunt
te vinden in het officieel rapport van
de hervormde kerk over „Vragen
rondom de gebedsgenezing".
In dat rapport lezen wij onder meer:
„In de omgeving van Jezus Christus,
in het Nieuwe Testament, verschijnt
de demonie voor ons als een adembe
nemende macht Van een bepaalde
zijde gezien is de verschijning van
Jezus Christus het bewogen verhaal
van een bittere worsteling tussen
twee rijken, tussen Jezus Christus en
diens Rijk en het rijk van de mach
ten. verpersoonlijkt in de boze. door
de Heiland zelf als „overste dezer
wereld" aangeduid. Het hart van deze
strijd wijst Johannes 3 vers 8b aan:
„Hiertoe ls de Zoon van God geopen
baard. opdat HIJ de werken des dui
vels verbreken zou." Omgekeerd ne
men de demonen ook Jezus ernstig.
Zij weten zich bedreigd, eigenlijk
reeds overwonnen.
„Deze strijd ls ln het leven van Jezus,
zoals HU ons uit het Evangelie tege
moet treedt, zo wezenlijk, dat HIJ een
volkomen ongrijpbare, vage. ondui
delijke figuur wordt, wanneer wij
Hem zonder deze worsteling met het
rijk der demonen zouden trachten te
verstaan. Vanaf de „verzoeking in de
woestijn" tot in Gethsemane is deze
strijd voor de Heer Jezus diepe reali
teit en bittere ernst geweest."
Wel kan het zich prijsgegeven voelen
aan een boze. vreemde macht in vele
gevallen de projectie zijn, waarbij
men iets ln de mens zelf toeschrijft
aan iemand buiten zichzelf. Maar ten
opzichte van de bijbelse gegevens ko
men wij met een dergelijke alieen-
maar-psychologische verklaring niet
uit.
„In de Bijbel gaat het hierbij niet in
de eerste plaats om interne menselij
ke ervaringen, die binnen het bereik
liggen van ons psychologisch begrij
pen. maar om objectieve machten die
zich tegen Gods Rijk teweer stellen
en daarbij de mens als inzet zien en
gebruiken. Thumeysen wijst op de
ontdekkingen van psychologie en
psychiatrie en meent ons inziens te
recht, dat deze niet kunnen leiden tot
een terzijde stellen van deze bijbelse
visie, maar veeleer een heenwijzing
zijn naar wat hij aanduidt als „de
demonologische laag", waarin in de
Heilige Schrift ziekte en gezondheid
gezien worden."
Om een sprekend voorbeeld te noe
men: Jezus wordt door Petrus ver
zocht (het kruis mèg en zèl niet ge
schieden). En Petrus wordt verzocht
ln de hof van Kajafas. Alles heel
makkelijk subjectlef-psychologisch
te verklaren. Maar Jezus spreekt hier
van een objectieve persoonlijke con
frontatie met de Satan. Hij kon dat
door een gave van „onderscheiding
der geesten", die Hij ook aan zijn
gemeente kan en wil schenken.
Het is niet het standpunt van de
CWN, dat men de dienst der bevrij
ding alleen maar ten overstaan van
de psychiater of psychotherapeut
kan verrichten, omdat we nu het de
monische veel beter kunnen verkla
ren dan vroeger.
Het is zeer waardevol, als een geest
verwant psychotherapeut aan de
Van een onzer verslaggevers
Nu de verandering van de wet gewetensbezwaren militaire dienst is doorge
voerd, was het nodig de begeleidende informatie van de vredesorganisatie
aan te passen. Pax Christi, de rooms katholieke vredesbeweging, is zojuist
tevoorschijn gekomen met „Alles over dienstweigeren", een smakelijk geïllu
streerde brochure, waar de meeste dingen op overzichtelijke manier in staan.
De brochure is te bestellen bij Pax Christi, Postbus 85627, 2508 CH Den Haag.
De prijs is 2,50 excl. porto. Bijgaand stripje van tekenaar Len Munnik is één
van zijn bijdragen aan de brochure.
eind 1977 bleek overduidelijk dat ver
reweg de meeste kraakpanden in Ne
derland öf leegstaande bedrijfspan
den zijn (zonder woonbestemming),
öf slooppanden (meestal in gemeente
eigendom), öf speculatiewoningen
(bijvoorbeeld dure leegstaande vil
la's). Voor zover er toch distributie
woningen bij zaten, waren dit groten
deels woningen die ai langer dan een
half Jaar leegstonden en die wegens
hun slechte staat door woningzoe
kenden werden geweigerd.
De conclusie gesteund ook door
vier Engelse onderzoeken was dat
krakers niet woonruimte onttrekken,
maar woonruimte toevoegen. De
Ogem-panden zijn daarop geen uit
zondering. Na langdurige leegstand
zijn ze nu in korte tijd al drie maal
van (voorlopige) nieuwe eigenaar ge
wisseld en daarbij gaat het de betref
fende beleggers echt niet om bekom
mernis met het lot van de tienduizen
den woningzoekenden in Am
sterdam.
Zo'n commentaar van Trouw is
hoogst ontmoedigend. De feiten van
het rapport „Kraken in Nederland"
zijn nooit aangevochten. Ook Trouw
doet dat niet; Trouw herhaalt alleen
de bekende vooroordelen. De ellendi
ge escalatie rond de Ogem-panden in
Amsterdam, met alle persoonlijke ri
sico's voor politiemensen en krakers,
is mede te wijten aan een tekort
schietend overheidsbeleid. Meer dan
ooit is er behoefte aan opinievorming
die zich baseert op de feiten.
L. J. Hogebrink
Voorzitter ad hoe-groep „Kraakpro-
blematiek" van de Raad van Kerken
in Nederland.
Naschrift redactie: wij ontvingen een
brief uan gelijke strekking van de
Raad van Kerken ln de agglomeratie
Amsterdam.
Meer brieven elders in de krant
GROTERE
VERANTWOORDELIJK^
Het gebeurt nog al eens dat
op een bepaald moment de t g
politiek vaarwel zeggen en$ed<
baan krijgen in het bedrijfs >en
laatste heeft boven de poliu èm<
voordeel dat je niet altijd zo er
schijnwerpers staat en je hefcóre
niet ieder moment op te draper
een of andere omroep je wat net
vragen of interviewen. Je gi et
zekere anonimiteit in die ml tge'
inziens best een gelukkig g*bes
geven nadat je lange tijd zo
weg getimmerd hebt. Tochi >1 v
al wat politici die die weg ni e s:
VO(
Zij verkiezen een derde weg s:
ambiëren dan liever een sa
overheidsbetrekking waart)
rustiger je gang kunt gaan. 'ra
erbij die daarbij een forse v< J*
van hun inkomen niet schu' ™e
dat gemakkelijk over hebbe
hun rust. Soms ook voor hui >de
geloofwaardigheid. Dit geld ^01
name voor vai
oud-vakbondsbestuurders. £er
laatste tijd zijn bepaalde po Vi
dit verband nog ai eens exti °°r'
genoemd. Met name christe eu*
In korte tijd kwamen er drit5
terecht bij een groot bedrijf,
zullen zelf de eerste zijn die
dat je als christen-politicus lie
een bijzondere manier op de
staat. En dat is logisch. Je h 1501
pretentie opgenomen en me n F
verwachten dat je die waan ug
ine
Voor mijn besef een te grote ge,
en te expliciet uitgesproken t he
vergroot de verantwoordeli en
Wat jij dan doet en laat en \^,e€
je dan kiest of in de steek la4veri
onmiddellijk in verband getkort
met je christen-zijn. Vaak wiggg
conclusies uit getrokken die era;
christendom trefen. Zeer va
onrechte en dan ook geheel
onrechte, maar het gebeurt ,gn
maar. Men kan zich afvragef
dan niet de grootste zorgvul r
moet worden betracht. Een
christen-politicus neemt voljjer
bij de overgang van de polit de
bedrijfsleven geen kleinere, c
veeleer een belangrijk grote
verantwoordelijkheid op zie ste
hf
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen: naar V
(toez.) mevr. A. Th. de Vrie
Utrecht.
Beroepbaar: C. H. Visch-
Willem de Witlaan 12. Oei
NED. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Langerak
Linde te Heerenveen.
kr
DO]
GEREF. GEMEENTE
Beroepen: te Groningen IL7fl
Rotterdam-Zuidwijk
Bedankt: voor Leerdam JftA
Rljssen, ger
00
H. W. Hofmeester
Te Hilversum is op tachtigj
tijd overleden de hervorm
hulpprediker H. W. Hofmeei^
het ganse land bekendheid
noten als „dagopener" van
aldi
Hij begon zijn radiowerk ii
van de jaren dertig en heeft
een kwart eeuw lang de rulman
woord voor de dag" verzori
ze gezinnen vormde zijn
vertrouwd geluid. In 1956
dezelfde titel een boekje ve
waarin een aantal van zijl uhy
ningen was gebundeld. De het
meester verbond zich in lf
Hilversumse hervormde gei
godsdienstonderwijzer. Kol
begon ook zijn radiowerk, ing
prediker bewoog de heer Herr
zich op velerlei terrein: zyn chil
aandacht richtte zich op t io-;
doch ook het zondagsschoo Bi
zijn daadwerkelijke beiadtot
Zijn radiotoespraakjes heb tate
geraakt omdat de heer Hofr
eerlijk en onopgesmukt sp
wijlen mr. A. B. Roosjen hei
NCRV-vooizitter zei.
Schlingensiepen
dienst der bevrijding deelneemt, ook
om de gave van de „onderscheiding
der geesten" te helpen toetsen en
voor projecteren te waarschuwen.
Maar als wetenschapsmens kan hij
het demonische niet constateren.
Evenmin als hij wetenschappelijk
kan vaststellen, dat er een wonder
heeft plaatsgehad. Dat zijn geloofsca-
tegorieën.
Over deze uitgangspunten kan men
in de CWN vrij discussiëren, maar
dan in besloten kring. In de publici
teit dienen we deze uitgangspunten
te eerbiedigen. Zelf heb ik over het
demonische meer genuanceerd leren
denken. Maar niet psychologisch,
doch in het kader van objectieve,
externe vijandige machten. Die mo
gen en moeten met volmacht tege
moet worden getreden. Dit externe
objectieve is kenmerkend voor het
occulte. In onderscheiding van het
paranormale in het algemeen. Ook
iemand als prof. Tenhaeff ziet het
kenmerkende van het occulte ln ob
jectieve buitenaardse invloeden.
Het spijt me, dat door gebrek aan
communicatie onze eigen positie
keuze onvoldoende tot zijn recht ls
gekomen. We zijn geen vrije tribune.
Er ls al verwarring genoeg.
Fi
r
r' 1
n Vi
Bekend
het pasl Ir
in R) ft.
nt i
le P
tscl
e",
Kort na elkaar zijn in Bonn )it
Hermann en Johannes Sch ;ele
pen overleden, die beide vcx
theologie in Duitsland veel
hebben. Hermann (83). die
doceerverbod kreeg omdat
tegen Hitier gerichte
Kirche behoorde, was
dogmatiek aan de unlver
Bonn en later in Wuppert
nes (82) schreef „Widerstai
borgene Schuld", een ve&
pleegd boek over de Bekei
che. was belast met het
theologie-studenten
zat twintig Jaar in de leidii
Rijnlandse kerk. Hij stierf 1 R
na zijn broer.
var
in
eng
'von
1 li;
eite
eei
Igei
ie
ter
ala
Wel)
i
val
G
