rm-rijk-gesprek in India breekt op kernpunt
looneisen nog
leeds bovenmatig
Splitsing VFW en Fokker een feit
Beurs in teken van
gezonde produkten
terika verkoopt wel
[aan aan Oost Europa
Portugese escudo zes
procent opgewaardeerd
ngrijpen in wereldeconomie of niet?
CW: 'Vakbeweging speelt kiekeboe'
Geen nadelige gevolgen voor werkgelegenheid
Spaarbrief KoIIektief
Patria 1 maart
definitief dicht
Vermogen v. Gelder
niet kleiner
door vonnis
'Glijdende' devaluatie gaat door
Reukloze sigaar
doet het niet
Bakkers
ontevreden
Roka 1980 in Utrecht
SDAG 12 FEBRUARI 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 11 RHS 13
or Nico Kussendrager
ÉN HAAG Jarenlang al praten de ontwikkelingslanden en de
(lustrielanden over veranderingen ln de wereldeconomie, over een
(uwe economische orde. Dat overleg ging met vallen en opstaan, maar
j zelden uit op volslagen mislukkingen.
conferentie over industrialisatie die de
jelopen weken in India is gehouden, heeft
iter wel helemaal gefaald. Nog niet eer-
j kwam het voor dat alle westerse landen
als blok tegen ólle voorstellen van de
ïwikkelingslanden stemden. Het westen
zelfs niet meer bereid op onderdelen
jt de derde wereld te onderhandelen. Dat
kiet zo vreemd.
ete brij
iet langdurig om de hete brij heendraai-
iginnen Noord en Zuid nu door te
n tot de kern van de zaak, tot waar het
de talrijke conferenties van de twee
nlijk om gaat. Een aantal ontwikke-
ilanden en zij hadden in New Delhi
overhand wil een ingrijpen in. of
;rs gezegd sturing van de wereldecono-
Die werkt in het voordeel van de wes-
landen en dat moet naar het idee van
erde wereld veranderen.
ens de Unido kwamen de ontwikke
lenden met kernpunten, waarop uit-
elijk de hele conferentie is stukgelopen.
lerde wereld wilde een verdere ultwer-
van het doel dat vier jaar geleden
ns de Unido in Peru is gesteld, name-
dat in het jaar 2000 een kwart van de
ldindustrieproduktie in de ontwikke-
landen moet plaatsvinden.
gaat natuurlijk niet zomaar: er moeten
elijke afspraken worden gemaakt. De
erse landen moeten een deel van hun
Ijvigheid overhevelen naar de derde
ld.
inken valt aan de bekende voorbeelden
•xtlel en leer, maar ook de auto-indus-
tne en de scheepsbouw. Om dat proces van
overbrenging van industriële nijverheid
naar de derde wereld te begeleiden, wilden
de ontwikkelingslanden het regelmatig
overleg over bepaalde industriesectoren (er
is ai gepraat over kunstmest, ijzer en staal,
leer) omzetten in echte onderhandelingen
De westerse landen zouden bij voorbeeld
moeten toezeggen dat regelmatig een stuk
van de leerindustrie hier wordt afgeschild,
en wordt overgeplaatst naar ontwikkelings
landen.
Het rijke noorden voelt helemaal niets voor
een dergelijke werkwijze. Deze zou een di
rect ingrijpen van de overheid betekenen,
en een aantasting van de vrijheid van de
ondernemers. Inderdaad, een sturing van
een stukje wereldeconomie en dat willen de
westerse industrielanden niet.
Bestendiging
Als puntje bij paaltje komt willen zij uitein
delijk een bestendiging van de heersende
economische orde, en geen nieuwe, zoals de
ontwikkelingslanden bepleiten.
Wat betreft overheveling van bedrijvigheid
van hier naar de derde wereld, willen de
meeste regeringen niet verder gaan dan het
bevorderen van herstructurering van de in
dustrie, bij voorbeeld door bedrijven te hel
pen die een deel van hun produktie over
brengen naar de derde wereld. Een dergelij
ke herstructureringsbeleid is echter noch in
Nederland, noch in de andere westerse lan
den goed van de grond gekomen. De taak
van de overheid blijft beperkt tot het schep
pen van een kader voor het bedrijfsleven;
regeringen willen bedrijven niets opleggen.
Er zijn tal van andere terreinen waarop de
locomotief of een machine die Derde We
reldlanden hier moeten kopen duurder, dan
mogen landen meer rekenen voor de grond
stoffen die zij naar het westen uitvoeren. ZIJ
gaan er dan niet langer in koopkracht op
achteruit.
Breekpunt
Dergelijke eisen zijn voor het westen onaan
vaardbaar. en als de ontwikkelingslanden
voet bij stuk houden wat betreft het ingrij
pen in de wereldeconomie zou de Unido
best eens een breekpunt geweest kunnen
zijn in het Noord-Zuid-overleg.
De volgende vuurproef komt in september
van dit jaar in New York. als de partijen
weer rond de tafel komen voor het derde
ontwikkelingsdecennium van de Verenigde
Naties (1980-1990). Bij een aantal westerse
landen bestaat de hoop dat de ontwikke
lingslanden tegen die tijd wat zullen in
binden.
Tijdens de Unido-conferentie werd de toon VorGiSSinG
sterk bepaald door een aantal radicale lan
den als Algerije, Cuba, Iran. Irak en ook
Mexico. Daarbij speelden duidelijk politie
ke overwegingen een rol. Enkele van deze
landen hebben zich nadrukkelijk uitgespro
ken tegen de Russische inval in Afghanis
tan. en zouden daarom nu een kritisch
geluid ten aanzien van het westen willen
hebben laten horen. Daarnaast is in de
Derde Wereld een strijd gaande over het
leiderschap, waarbij ondermeer India en
Mexico elkaar proberen te overtroeven.
man van de Nederlandse delegatie, nodig
was in New Delhi een „signaal" te geven aan
de ontwikkelingslanden. Onder meer om
die reden heeft ons land „ongaarne" mee-
gestemd met de overige westerse landen,
tégen de voorstellen van de Derde Wereld.
Oewezen wordt op de onverzoenlijke hou
ding van de ontwikkelingslanden, die naar
het idee van de Nederlandse delegatie, niet
bereid waren water in de wijn te doen. De
voorstellen zoals afgevaardigden van de
Derde Wereld die eerder hadden opgesteld
tijdens een vergadering in Havana moesten
hoe dan ook worden aangenomen.
Rijst de vraag waarom van westerse zijde
niet ook voorstellen zijn gedaan. Nu is het
initiatief helemaal overgelaten aan de ont
wikkelingslanden; die hebben de vergader
stukken gemaakt. Voor het westen bete-,
kent dat een bij voorbaat verdedigende
houding, van waaruit het moeilijk onder
handelen is.
Bij overheveling van bedrijvigheid uit de industrielanden naar de ontwikke
lingslanden moet niet langer alleen worden gedacht aan bekende voorbeelden
als textiel en leer, maar ook aan de scheepsbouw en de auto-industrie, zoals
hier op Madagaskar.
Van westerse zijde bestaat de hoop dat aan
deze politieke haarkloverijen over een paar
maanden een einde gekomen zal zijn.
Een aantal ontwikkelingslanden (Brazilië
onder meer. waar de vrije markteconomie
hoogtij viert) waren in New Delhi al wat
soepeler geworden.
ontwikkelingslanden een ingrijpen van bo
venaf zouden willen. Twee voorbeelden nog.
De derdé wereld bepleit het verder beper
ken van de kunstvezelindustrie hier, zodat
zij haar textiejprodukten op de westerse
markten kan slijten. „Katoentjes" uit de
ontwikkelingslanden, in plaats van Dralon-
overhemden uit een fabriek hier.
Een ander verlangen van de ontwikkelings
landen is de koppeling van de prijzen van
hun grondstoffen aan die van onze indu-
strieprodukten. Wordt bij voorbeeld een
Signaal
Nederland vreest dat ook de VN-blJeen-
komst zal mislukken als dezelfde radicale
landen die tijdens de Unido de rest van de
Derde Wereld „meetrokken" de toon blijven
aangeven. Vandaar dat het, aldus een zegs
Naar bulten toe ten slotte is het beeld van
de Unido-vergadering sterk bepaald door de
financiële verlangens van de ontwikkelings
landen. Aanvankelijk vroegen zij 600 mil
jard gulden voor de komende tien jaar, wat
haalbaar is als het westen zijn toezeggingen
nakomt 0.7 procent van het bruto nationaal
produkt te besteden aan ontwikkelings
hulp.
Op die eis kwam echter volgens sommige
westerse landen door een „vergissing"
nog eens de els van de Cubaanse president
Castro, die eenzelfde bedrag voor de lerde
Wereld had gevraagd. Dat betekende dat de
ontwikkelingslanden uiteindelijk in New
Delhi 1200 miljard gulden van het westen
wilden, en dat was een volstrekt onhaalbaar
verlangen.
Maar over dat geld valt uiteindelijk wel te
praten, en dan zal er wel een bedrag uit de
bus komen. Of echter over ingrepen in de
wereldeconomie óók onderhandeld kan
worden, is een heel andere vraag. Het zal in
New York moeten blijken; waarschijnlijk is
het niet.
Ons commentaar staat op pag. 5
onze sociaal-economische redactie
IURG „De vakbeweging is niet bij machte, in de
Ige moeilijke economische situatie een daaraan aange-
beleid te voeren. Zij speelt kiekeboe."
ponclusie dringt zich volgens
ïtter S. J. van Eijkelenburg van
Nederlands Christelijk Werkge-
lerbond op. Op een bijeenkomst
ne Brabants-Zeeuwse werkge-
f.reniging in Tilburg verweet
3Eijkelenburg dat de vakbewe-
aan de ene kant bezuinigingen
|t, maar dat ze verzwijgt dat het
van die afwijzing een daling
koopkracht zal zijn. „Ander-
vijst de vakbeweging een loon-
regel af, maar zij blokkeert in
de voorwaarden voor een vrij
eleid." aldus de NCW-voorzit-
e vakbeweging vrij wil onder-
len, moet zij de looneisen van
orig jaar aanpassen en zij moet
n meewerken, dat de manier
p lonen bij de overheid, de soci-
gq tkeringen en de lonen in het
(sleven aan elkaar zijn gekop-
wordt doorbroken. Werkt de
weging daaraan niet meer dan
J zich zelf buitenspel," aldus
Iwoorzitter.
enverlies
is Van Eijkelenburg speelt de
voor ledenverlies een belangrij
ke rol in de opstelling van de vakbe
weging. „In het dilemma tussen le
denverlies en economische terug
gang. kiest de vakbeweging en met
name de FNV nog steeds voor boven
matige looneisen. Looneisen, die de
economische teruggang zullen ver
sterken, de sociale zekerheid onbe
taalbaar zullen maken en de werkge
legenheid zullen verminderen."
Van Eijkelenburg vindt het een te
gemakkelijke uitspraak als de vakbe
weging de werkgevers verwijt, dat zij
zich verschuiven achter de overheid
en een mogelijke loonmaatregel. „Wij
voeren een eigen beleid. Een beleid
dat uitgaat van de economische reali
teit, zoals deze zich voor 1980 aan
dient: de bedrijven gaan er zo'n 30
procent in rendement op achteruit en
hun afzetmogelijkheden nemen iede
re dag af."
De tegenvaller in de economische
groei en de belastingontvangsten ma
ken volgens het NCW eigenlijk een
ombuiging van de overheid tussen
zes en acht miljard noodzakelijk.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM/BREMEN Het Fokker-concern is gisteren
in tweeërlei opzicht in het nieuws gekomen. In de ochtend
werd bekend gemaakt dat orders werden ontvangen voor in
totaal dertien F-28 Fellowships, en in de middag kwam het
bericht dat Fokker en VWF definitief uit elkaar gaan.
Gigantisch
Dat is een gigantisch bedrag en vol-
S. J. van Eijkelenburg.
gens de NCW-voorzitter zullen de po
litici dat dan ook niet halen. „Dat zal
tot gevolg hebben, dat de ingreep in
de lonen aanzienlijk zal moeten vol
gen." Van Eijkelenburg wees erop
dat, behalve over het niet doorgaan
van de automatische prijscompensa
tie, nu ook al wordt gediscussieerd
over een niet-doorgaan van periodie
ke verhogingen. „Dat laat zien, dat in
feite bijna over het failliet van de
overheidsfinanciën kan worden ge
sproken."
Van Eijkelenburg pleitte voor een
aantasting van de prijscompensatie
met daartegenover ielijktijdige be
lastingverlaging. Dat levert een aan
merkelijke kostenverbetering op en
op langere termijn zo'n 40.000 ar
beidsplaatsen.
De „ontvlechting" van Fokker en
VWF, die allang in de pen was, zal 29
februari officieel worden bekrach
tigd. Hierna zullen het Nederlandse
en Westduitse concern hun activitei
ten zelfstandig voortzetten.
De ontkoppeling wordt een noodza
kelijk gevolg genoemd van de door de
Westduitse regering nagestreefde
herstructurering van de Westduitse
lucht- en ruimtevaartindustrie. Voor
dat een definitief besluit werd geno
men. is aan Nederlandse kant een
uitgebreide analyse van Fokker uit
gevoerd. Daarbij is gebleken, dat de
toekomst van Fokker als zelfstandige
onderneming er duidelijk positief
uitziet.
Door deze „ontvlechting" komt VFW-
Fokker tegemoet aan de in Europa
levende trend tot internationale sa
menwerking in programma's door
sterke nationale industrieën, zoals te
zien is bij het airbus-, tornado- of het
spacelab-programma.
Tot de fusie tussen VFW en Fokker
werd op 8 mei 1969 in Düsseldorf
besloten. De omzet van het concern
in 1979 was in de Bondsrepubliek
circa 1000 miljoen Duitse mark en in
Nederland circa 950 miljoen gulden.
In het zelfde jaar bedroeg het aantal
medewerkers in de Bondsrepubliek
11.000 en in Nederland 7.900.
De deling van het concern in de on
dernemingen VFW en Fokker laat de
samenwerking in de huidige gemeen
schappelijke programma's onge
moeid. De beide ondernemingen zijn
bovendien vastbesloten, om ook in
toekomstige internationale program
ma's nauw samen te werken.
Het uiteen gaan van de twee onderne
mingen heeft geen nadelige gevolgen
voor de werkgelegenheid bij Fokker.
De woordvoerder voegde hieraan nog
toe. dat de toekomst met „veel zelf
vertrouwen en optimisme" tegemoet
gezien wordt.
Bestuurder A. van der Veen van de
industriebond FNV zei. dat hij „een
beetje een zucht van verlichting"
heeft geslaakt toen hij maandag
hoorde, hoe de „ontvlechting", waar
een paar jaar aan is gewerkt, nu uit
eindelijk is geregeld. Van der Veen
maakt zich ook niet veel zorgen om
de werkgelegenheid van de ongeveer
negenduizend personeelsleden van
Fokker in Nederland. Daarbij ver
wees hij ook naar de nieuwe orders
voor dertien Fokker F-28 Fellow
ships. Het aantal verkochte F-28 toe
stellen is door de Amerikaanse op
drachten op 159 gekomen. Volgens
Fokker hebben de Amerikanen de
F-28 gekozen wegens het gunstig eco
nomisch gebruik, de goede milieu-
eigenschappen en de uitstekende
vliegprestaties.
ADVERTENTIE
voor betrouwbare verzilvering a contant
Verzilvert al jaren tussentijds uw spaarbrieven
tegen de hoogste waarde. Berekening per computer.
Eindhoven, Mecklenburgstraat44. tel. (040)437124
Apeldoorn, J. van den Vondellaan 41tel (055) 2557824*
Den Haag-Rijswijk, Haagweg 85. tel. (070) 907871 q
Amsterdam, Keizersgracht 99 (Gebouw Euro Center)
Discretie verzekerd. tel. (020) 265749
iIPAIGN (Reuter) De Verenigde Staten zijn bereid
l te verkopen aan landen in Oost-Europa en maken zich
Jzorgen over de mogelijkheid dat dergelijke leveranties
delijk in de Sowjet-Unie terechtkomen.
eft de Amerikaanse minister
kibouw. Bob Bergland, op een
Uerentie verklaard. Hij zei
geloven, dat landen als Polen
mogelijkheden beschikken
verder te transporteren
)e Sowjet-Unie.
I Bergland heeft de Sowjet-
i Oosteuropese landen in het
[en najaar laten weten, dat zij
t geen Russisch graan zullen
P- Daarom heeft een aantal van
SAAG (ANP) De minimum-
br /foor uiker is gisteren met één
brffrho°gd tot 1,75 gulden per
[H heeft het Centraal Bureau
middelenhandel gemeld. De
:ing is een gevolg van de
(prijs, die de industrie aan de
rekening brengt
deze landen de Verenigde Staten be
naderd voor leveranties Door als
graanleverancier op te treden kunnen
we deze landen nauwer aan ons bin
den, meende Bergland.
De minister liet doorschemeren, dat
de Verenigde Staten er niet wakker
van zullen liggen, wanneer de Sowjet-
Unie niet bereid is de dit jaar aflopen
de vijfjarige graanovereenkomst te
verlengen. Volgens dit akkoord is de
Sowjet-Unie verplicht per jaar min
stens acht miljoen ton mais en tarwe
uit de VS te importeren. Naar de
mening van Bergland zijn andere lan
den. met inbegrip van China, bereid
een dergelijke overeenkomst met de
VS af te sluiten en zal het eerder een
probleem worden dt soort leverings
verplichtingen na te komen in het
geval van bedreiging van de binnen
landse graanvoorziening in de VS als
gevolg van een slechte oogst
AMSTERDAM (ANP) De Amster
damse biscuitfabriek Patria iaat 1
maart definitief dicht. Dat heeft het
moederbedrijf Meneba bekendge
maakt. Het merendeel van de 91 over
het algemeen vrouwelijke werkne
mers wordt ontslagen. Slechts een
klein aantal komt in aanmerking
voor vervangend werk. In overleg met
de bonden is een afvloeiingsplan op
gesteld.
Meneba is maandag begonnen met de
verkoop van de terreinen, gebouwen
en machines en ook van de merk
naam Patria. Patria zou aanvankelijk
al ln november 1978 dichtgaan. Mede
door een bedrijfsbezetting werd dat
toen voorkomen. Er werd een studie
opgezet naar de mogelijkheden van
het bedrijf. Maar ook de vakbonden
geven nu toe dat de zaak hopeloos is.
AMSTERDAM De uitspraak van
de Ondernemingskamer van het Am
sterdamse Gerechtshof dat Van Gel
der Papier ln de jaarrekening 1976
ten onrechte een belastingpost van
9,8 miljoen van het verlies heeft
afgetrokken, brengt geen financiële
gevolgen mee voor het concern. Dat
stelt het bestuur van Van Gelder.
Inderdaad zou een behandeling van
de belastingpost overeenkomstig de
uitspraak het verlies over 1976 37,7
miljoen) met 9.8 miljoen hebben
vermeerderd. Maar, zegt Van Gelder,
in 1977 zou het resuitaat volgens de
voorgeschreven rekenmethode 4.0
miljoen beter zijn geweest en in 1978
5.8 miljoen. Het resultaat was dus
nul. Voor het vermogen van Van Gel
der waren er daarom geen gevolgen.
door Jan Halkes
LISSABON De Portugese escuso wordt deze week met zes
procent opgewaardeerd. Deze maatregel volgt op prijsverho
gingen van de belangrijkste levensmiddelen vorige week, en
gaat gepaard aan andere economische en financiële maatre
gelen die beogen de vicieuze cirkel van prijsverhogingen en
devaluaties te doorbreken.
De revaluatie van de escudo is niet
veel meer dan een monetaire kunst
greep, omdat tegelijkertijd de glij
dende devaluatie van de escudo met
0,75 procent per maand gehandhaafd
wordt. Deze glijdende devaluatie is in
1977 ingesteld na onderhandelingen
met het Internationale Monetaire
Fonds over een internationale lening
ter verbetering van het grote tekort
op de Portugese betalingsbalans.
Dank zij omvangrijke internationale
leningen, het buitenlandse toerisme
en de overboeking van buitenlandse
deviezen door Portugese emigranten
is de betalingsbalans in korte tijd
weer gezond geworden. Doorslagge
vend daarbij is de spectaculaire stij
ging van de goudprijs geweest. De
Bank van Portugal bezit nog steeds
grote voorraden goud. resultaat van
de kruidenierspolitiek van dictator
Salazar.
Door de escudo tegelijkertijd te re- en
te devalueren schept de minister van
financiën. Cavaco e Silva, een ruimte
die hij wil gebruiken voor het bestrij
den van de inflatie en het afstraffen
van sp'eculatie met buitenlandse de
viezen.
Hamsterpraktijken
Een andere maatregel die het effect
van de vorige week aangekondigde
prijsstijgingen van ongeveer 15 pro
cent moet verminderen is de bestrij
ding van illegale hamsterpraktijken
en andere economische misdrijven.
Wie zich daaraan schuldig maakt,
krijgt nu niet alleen een proces en een
hoge boete, maar ook bezoek van een
speciale brigade van de belasting
dienst die de boekhouding van de
verantwoordelijke aan een streng on
derzoek zal onderwerpen. Dat is een
zware straf in een land waar volgens
sommige schattingen ongeveer de
helft van de belastingopbrengst
wordt ontdoken.
Het ministerie van handel vult deze
maatregelen aan met onder meer een
versterking van de prijscontrole. Het
ministerie van arbeid zal toezien dat
de loonsverhogingen niet boven de
produktlvlteitsstijging uit zullen
gaan. Belangrijk worden ook de be
zuinigingsmaatregelen genoemd op
de uitgaven van de staatsbedrijven
en de ambtenarensector.
De maatregelen van Cavaco e Sllva
komen ln de plaats van de financleel-
economlsche politiek die de regering
Pintasilgo wilde, maar niet meer kon
verwerkelijken. Daarin paste een ver
laging van de glijdende waardedaling
van de escudo van 0,75 naar een half
procent per maand. Vooral beoogde
Pintasilgo echter een daling van de
rentevoet met een procent. De hoge
rente van de Portugese banken (21
procent) ls vooral voor de kleinere
ondernemers een onoverkomelijk
probleem bij de broodnodige moder
nisering van hun bedrijf.
Cavaco e Sllva wil echter door middel
van selectieve maatregelen zelf bepa
len welke ondernemers mogen mo
derniseren en welke niet. Het succes
van de nu genomen regeringsmaatre
gelen zal speciaal afhangen van het
vermogen van het ambtenarenappa
raat al deze maatregelen zonder
vriendjespolitiek of bureaucratische
vertragingen naar behoren toe te pas
sen. Dat vermogen werd tot nog toe
niet hoog aangeslagen
De koers van de escudo stond giste
ren op 4.05-4.13 per honderd. Vrij
dag was dat nog 3.80-3.88. Portu
gees bankpapier is te koop voor 4.70
per honderd (was 4.50i en brengt bij
verkoop aan de bank 3.70 (3.50) op.
NEW YORK (AFP) De reuk
loze sigaar is geen succes. En
kele maanden geleden werd
deze sigaar ondersteund met
een reclamecampagne van zes
miljoen gulden door de Con
solidated Cigar Company bij
wijze van proef in Detroit, Bal-
timore en Washington ln de
handel gebracht.
General Cigar, het grootste ta
baksconcern van Amerika,
heeft nog niet besloten wat er
nu verder gaat gebeuren. Een
van de grootste sigarenwinke
liers in New York ziet het met
dit produkt niet meer zitten,
getuige de opmerking „geen
waar sigarenroker verwaardigt
zich zo'n sigaar te kopen".
AMSTERDAM De bakkers zijn
niet tevreden, noch over de (gelijkge-
bleven) minimum-broodprijs, noch
over de Jongste broodprijsverhoging.
Dit blijkt ut een artikel in het blad De
Bakker.
Vandaar dat de Nederlandse Bakke
rij 8tichting om een gesprek heeft
gevraagd met minister Van Aardenne
(Economische Zaken). Dat zal volgen
de week maandag gaan plaats
hebben.
De bakkers vinden dat de minister,
door de minimumbroodprijs niet te
verhogen, heeft gehandeld tegen de
afspraken daarover Ten aanzien van
de recente prijsverhoging met vier
cent per brood wordt opgemerkt, dat
die te laag is gezien de kostenstijgin
gen waarmee de bakkers zijn gecon
fronteerd.
Van onze redactie economie
UTRECHT Veel detaillisten en groothandelaar bezochten
gisteren de openingsdag van de Roka, de internationale
levensmiddelenbeurs die eens in de twee Jaar wordt georgani
seerd. Evenals vorig Jaar is de locatie het Utrechtse Jaarbeurs
gebouw, waar op een oppervlakte van 21.500 vierkante meter
ruim 400 exposanten uit binnen- en buitenland voornamelijk
levensmiddelen maar ook technische winkeluitrustingen ex
poseerden.
Opvallend is dat de beurs, zo moge
lijk nog meer dan andere Jaren, in het
teken staat van „gezonde" produk
ten: zuiver biologische hoestsiroop,
salades op natuurlijk basis, zoutarme
groenteconserven. sojanootjes,
scharreleieren, calorie-arm bier, blo-
logische babyvoeding enzovoort.
Ook blijkt dat fabrikanten voor het
overbrengen van Informatie aan de
Roka-bezoeker. steeds meer gebruik
maakt van een hulpmiddel als video.
Hier en daar werd ook al viewdata
vertoond.
Aandacht trokken vooral de stands
van importeurs uit de derde wereld,
en een door de Amerikaanse ambas
sade gesponsorde stand waarin een
aantal fabrikanten zich had verenigd
onder de naam USA. Met name de
Califronische wijnen oogsten hier
succes. Amerika mag zich, sinds Al-
bert Heijn zich met de import is gaan
bezighouden, verheugen ln een toene
mende belangstelling voor Califoml-
sche wijnen, wat volgens een woord
voerder vooral te danken ls aan ster
ke prijsstijgingen van Franse wijnen
De oppervlakte die dit Jaar door de
exposanten ln beslag werd genomen
was kleiner dan vorig jaar. Het aantal
deelnemende firma's ls ruim honderd
minder De Roka is nog voor de vak-
handel toegankelijk tot en met don
derdag aanstaande.