ïsand bouwprijzen
ij4 procent hoger
"RUCK OF THË YEM
Vakbonden ontevreden
over gesprek met Philips
Groepwijnkenners
steeds groter
Aardgas wellicht
nog duurder
Laatste lucifer fabrikant
naar het buitenland
borstel EG-Commissie
r
^»uwbond CNV achter
idernemingsraad Ogem
4'
Koks onder druk van
voedingsindustrie
3)
zoeken wij
SPAARBRIEVEN
der Hoop Co nv
Onderzoek wijst uit:
Van Agt opent honderdste RAI
'Directie vaag en onduidelijk'
Hypotheekrente per 5 febr.
Na prijsverhoging stookolie
Omkoperij en 'smeergeschenken'
"t
Nederlander
stabiele roker
Jamaica weigert
voorwaarden IMF
voor geldlening
7 FEBRUARI 1980
20 1-
FINANCIEN EN ECONOMIE
THOUW/KWARTET P 17 RH 21 - S 19
NDE 11
per*
nvoua S.
zaaml
werk#
VAN
raat
020-2
IEL (ANP. Reuter» De Europese Commissie heeft
steld de landbouwprijzen dit jaar met 2.4 procent te
en. De Europese boerenorganisatie. de COPA had 7.9
jjt geëist. Consumentenorganisaties hadden de Europe
en missie gevraagd in het geheel geen verhoging toe te
flink»
de meest opvallende voor-
van de Commissie betreft de
juktie van melk. Om over-
ie van melk tegen te gaan
de boeren tot nu toe een
in 0.5 procent van hun melk-
st betalen. Dat wordt 1.5 pro-
jven deze „medeverantwoor-
idsheffing" komt echter een
afheffing voor elke liter die
meer produceert dan vorig
ar moet hij een boete van
jer honderd kilo melk voor
Alleen boeren in probleem-
i hebben een zekere vrijstel-
betalen geen medeverant-
ijkheidsheffing over de eerste
ter melk die ze produceren.
voorstellen die overigens pas
officieel zullen worden be-
naakt. lopen per produkt
iteen. De bedoeling is dat
r de enorme landbouwover-
(de boterbergen en wijnpias-
kleiner zullen worden en dat
andbouwuitgaven niet verder
ijgen. Zoals bekend heeft het
je parlement de EG-begroting
(aven zullen zelfs iets dalen:
17 tot 28,83 miljard gulden.
iG Niet alleen het aantal
stijgt, er is ook groei bij de
IALE Itelijke bedrijven Daarvan
terser per 1 ianuari 1980 112.840.
ïijna 2.000 meer dan een jaar
Toch ligt het nieuwste cijfer
&jd 12.000 beneden dat van 1
1REV j 1970: 124.260.
___j>tste aanwas deed zich in het
St6>en jaar voor bij de aannemers-
fnerbedrijven 413).
Oorspronkelijk was echter voorzien
in een stijging tot ƒ31.11 miljard.
Deze cijfers hebben alleen betrekking
op het garantiedeel van het land
bouwfonds.
Volgens de voorstellen van de Com
missie zal de prijs waar beneden de
Commissie boter uit de markt neemt,
niet worden verhoogd. Deze zogehe
ten „interventieprijs" wordt voor ma
gere melkpoeder 2.8 procent hoger,
voor suiker en melk 1.5 procent en
voor groente en fruit 3,5 procent.
Europees landbouwcommissaris
Gundelach wil de zogeheten monetai
re compenserende bedragen voor de
Benelux-landen met een half procent
verlagen. Dat betekent in het alge
meen een negatief effect voor het
inkomen van de Nederlandse boer
Monetaire compenserende bedragen
bestaan uit subsidies op de import in
de Benelux en heffingen op de export
uit de Benelux. De MCB's in de Bene
lux liggen op het ogenblik op 2.4
procent voor zuivel en op 1.9 procent
voor suiker, varkensvlees, eieren, vis
en andere produkten.
De voorstellen van de Europese Com
missie zullen waarschijnlijk onder
Nederlandse boeren op grote weer
stand stuiten. In een vergadering van
het Landbouwschap, gisteren, waren
de bestuursleden van het schap zeer
verontwaardigd over een uitlating
van minister Van der Stee dat het
eisen van 7.9 procent prijsverhoging
onrealistisch zou zijn. Voorzitter drs.
Kc. van Kempen van de hoofdafde
ling akkerbouw binnen het schap
noemde de (op dat tijdstip nog ver
wachte) voorstellen van slechts enke
le procenten het „uitroken van
boeren".
ADVERTENTIE
ster
amens een grote relatie
tegen contante betaling
aan toonder
lie we
ingen waarvan de looptijd gedeeltelijk verstreken is.
Taagtmmjssionairs in effecten sinds 1895
ns Hendrikkade 123 1011 AM Amsterdam, tel. 020-223131
pfcAO^
»makfc-
inze redactie economie
ECHT De Hout- en Bouwbond CNV heeft aan de
ondernemingsraad van Ogem meegedeeld, er volle
egrip voor te hebben dat de COR het vertrouwen in de
van commissarissen heeft opgezegd. De COR deed dat.
M_N^t hij boos is over de procedure die is gevolgd bij het
*k van drs B. J. Udink als voorzitter en lid van de raad
iestuur van Ogem.
juwbond CNV veroordeelt de
de procedure ook scherp. De
pal de COR steunen in zijn
i de taken en bevoegdheden
•aad volgens de wet toekomen.
Voeren.
tief
ld
ine ia
positieve ontwikkeling", zo
de heer P. T. Lakeman van de
[Stichting Onderzoek Bedrijfs-
atie) het terugtreden van drs
fdink als voorzitter van de raad
ituur van Ogem. Hij vindt het
moedig besluit van commis-
|n dat zij nu hebben ingegre-
lammer, dat het niet eerder is
td."
„De situatie wordt nu steeds meer
gespannen", .aldus A. van der Veen
(Industriebond FNV). „Alleen maar
kreten en geen duidelijkheden"
meende P. de Haan van de Industrie
bond CNV en „zeer warrig" was het
commentaar van G. van Os (Unie
BLHP). W ter Welle van de Federatie
Hoger Philips Personeel zei: „De
plannen zijn slecht en incompleet.
Philips moet haar werk maar over
doen." De directeur „sociale zaken"
van Philips F. L. van den Brand zegt.
dat Philips niet meer duidelijkheid
kan geven op dit moment. „De roep
om zekerheid staat haaks op de eco
nomische situatie. De uitspraken van
de vakbonden zijn niet realistisch."
nogal een grillig patroon te zien gege
ven. Dit blijkt uit onderstaande tabel
van het omzetverloop (in aantallen):
28 januari 27.416
29 januari 17.826
30 januari 106.847
31 januari 39.163
1 februari 52.644
4 februari 17.950
5 februari 182.181
De 30ste januari, toen niet minder
dan 106.847 aandelen Ogem werden
omgezet, ging de koers van de aande
len Ogem op de beurs omlaag van
17,50 tot 16.50. In hoeverre bij
deze grote omzet (kort vóór het offici
eel bekend worden van het terugtre
den van drs Udink) voorwetenschap
een rol heeft gespeeld kan slechts
worden vermoed.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Het aantal wijnkenners in Nederland is
langzamerhand een behoorlijk grote groep geworden.
Van de 92 procent Nederlanders die wijn in huis hebben,
wordt in een onderzoek van het Produktschap voor
Akkerbouwprodukten naar de consumptie van wijn, 12
procent aangemerkt als wijnkenner.
Deze groep bevindt zich vooral in
de leeftijdscategorie 25 tot 44 jaar.
en houdt zich voornamelijk op in
het Zuiden des lands en in de drie
grote steden. Opvallend laag
blijkt het aantal wijnkenners on
der bejaarden. Het onderzoek
wijst uit dat Bordeaux-, Rhöne-,
en Moezelwijnen bij de Nederland
se consument het meest geliefd
zijn. Bij het bezoek van de enquê
teur had de ondervraagde een ge
middelde voorraad van 10.5 fles
sen wijn in huis; 5,2 rood. 3.8 wit
en 1,4 rosé. De groep „wijnken
ners" had een gemiddelde voor
raad van meer dan tien flessen.
Cadeau
Wijn wordt in Nederland vooral
gekocht bij de slijter (52 procent)
en in de supermarkt (39 procent).
Opvallend laag is het percentage
wijn dat bij de delicatessenzaak
wordt gekocht: 2 procent. De ge
middelde prijs die voor een fles
rode wijn wordt betaald is 5.40;
voor wit: ƒ4.80; rosé ƒ4,19. Bij de
aanschaf van wijn met cadeaube
stemming (54 procent geeft wel
eens een flesje weg) wordt aan
merkelijk dieper in de buidel ge
tast dan voor eigen gebruik: Ge
middeld 8,80. Cadeauwijnen
worden vooral bij de slijter ge
kocht en dan voornamelijk rood
(70 procent). Wijndrinkers drinken
naast wijn vooral bier (93 procent),
jenever (80) en sherry (75). Ook
blijkt dat wijn vaker binnens- dan
buitenshuis wordt gedronken. Ge
vraagd zich in te leven in de eerste
aankoop van een onbekende wijn,
zei 50 procent niet te letten op het
Jaartal. 61 procent niet op het al
coholpercentage en 65 procent
niet op de temperatuur waarop de
wijn geserveerd dient te worden.
Slechts 18 procent zegt spontaan
te letten op het merk; 14 procent
op de kwaliteitsaanduiding.
Het probleem bij Philips is volgens
Van den Brand niet zozeer dat bedrij
ven verlies lijden, maar dat sommige
vestigingen niet goed bijdragen aan
het geheel. En dat is voor Philips
verlies.
Het gesprek gisteren had een oriënte
rend karakter, waarin ir M Kuilman
van de raad van bestuur van Philips
de achtergronden van de reorganisa
tie schetste. Eén zekerheid heeft Phi
lips in elk geval wel gegeven. De
hoofdvestiging van Philips blijft in
Eindhoven. Wel zal worden bekeken
of er bezuinigd kan worden op de
kosten. „De bonden zijn bang. dat
dat erg ingrijpend wordt," aldus Van
der Veen. die ook bang is dat het
aangekondigde verlies van vijftien
honderd arbeidsplaatsen het topje
van de ijsberg is. Verder heeft volgens
hem de wijze waarop Philips de plan
nen heeft gepresenteerd, prikkelend
gewerkt en zal dat het verdere over
leg bemoeilijken. Directeur Van den
Brand gaf toe dat de plannen tot
onduidelijkheid en onzekerheid heb
ben geleid.
Informatie
Wel ls Philips volgens Van den Brand
voornemens de komende weken „bij
zonder veel Informatie te geven om
een einde aan de onzekerheden te
maken". Van den Brand had wel de
positieve mededeling, dat vijf- tot
zesduizend arbeidsplaatsen die dit
jaar door natuurlijk verloop vrijko
men. voor meer dan de helft zullen
worden opgevuld. Eerst is gezegd, dat
dit voor minder dan de Helft zou
gebeuren.
Verder liggen er volgens Van den
Brand geen plannen op de plank voor
verdere reorganisaties in de naaste
toekomst. Op de langere termijn ls er
nog geen zekerheid Van den Brand
die verder over eventuele gedwongen
ontslagen zei. dat er nog geen plan
nen waren en dus ook geen garanties.
„Het is een kwestie van fasering",
aldus de directeur „sociale zaken"
van Philips. Op 15 en 20 februari
praten het bedrijf en de vakbonden
verder.
Van onze automedewerker
Ook de fiets kent zijn beperkingen, constateerde minister-president Van Agt gisteren bij de opening
van de honderdste RAI-tentoonstelling in Amsterdam. Een fiets is onoverdekt, heeft maar twee wielen
en men moet er zelf wat aan doen. De automobielindustrie heeft die problemen beantwoord. De
onbekommerde vreugde over het autobezit heeft echter plaats gemaakt voor bezorgdheid. We moeten
vooral een passend antwoord vinden op de energiepolitiek, die de auto parten speelt. Ook de
bedrijfsauto, waarom het op de nu geopende „RAI" gaat. „Een chauffeur, die pienter pookt, kan de
kosten drukken," aldus de premier.
Van onze correspondent
EINDHOVEN De vakbonden zijn duidelijk ontevreden na het gesprek dat zij gisteren
hadden over de reorganisiitieplannen van Philips, waarbij minstens vijftenhonderd arbeids
plaatsen wegvallen.
Rentepercentages
Naam
bank
Rente vast
gedurende
(in jareni
S-c
3 o
met
zonder
gemeentegarantie
Opg
werke
Opg
werke
bank
lijk
bank
lijk
ABN
1 jaar
5 jaar
1 5
15
10 50
1025
11 12
10 85
1050
10 50
11.12
11 12
Amro-bank
variabel
5 jaar
15
1 5
10 25
10 25
1071
1071
10 50
10 50
10.97
10 97
Bouwfonds
2 jaar
5 jaar
30 jaar
1.5
1.5
1.5
10 5
11.32
105
11 32
Centraal Beheer
10 jaar
10 1
10 49
10.1
1049
Centrum-bank
5 jaar
1
100
1038
10 0
1038
Ennia
10 jaar
98
10 17
98
10 17
NVL
5/10 jaar
98
10.17
9 8
10.17
NMB
3 jaar
1
10.125
10.95
10 2
11.04
Rabobank
(adviesrente)
variabel
1 25
10.0
1064
100
10 64
Rabo-Hyp.bank
5 jaar
1.5
107
11 45
10.7
11 45
RPS
5 jaar
1
9.8
10.38
98
1038
Spaarbank R'dam
1 jaar
2
90
9 44
90
9 44
3 5 jaar
1
100
10 38
100
1038
Westland'Utrecht
standaard
5/10 jaar
2
10.2
11.17
104
11.40
,De vrees die vorige week werd uitgesproken over verhoging van de
hypotheekrente is helaas waar gebleken. De handelsbanken hebben de
rente met ongeveer procent verhoogd. Wat betreft de overige banken
.moet er rekening mee worden gehouden dat ook zij de percentages
.zullen aanpassen.!Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen
Huis te Amersfoorti.
DEN HAAG (ANP) De forse verhoging van de maximum
prijzen voor stookolie met ingang van 1 februari jongstleden,
zou weieens een verdere verhoging van de aardgasprijs tot
gevolg kunnen hebben. De aardgasprijzen zijn namelijk ge
koppeld aan de prijzen van stookolie. Deze veronderstelling
komt van de Vereniging Krachtwerktulgen die de belangen
behartigt van grote energieverbruikers.
De vereniging zegt verrast te zijn over
het besluit van de minister van eco
nomische zaken, het prijs plafond
van vijftien gulden voor zware stook
olie te doorbreken. De minister heeft
een bijna dubbele prijsstijging toege
past. van 28,20 per ton. zowel voor
laagzwavellge als voor hoogzwavelige
olie.
De Vereniging vindt deze maatregel
niet te rechtvaardigen, omdat de
vrije marktprijzen voor stookolie
Juist aan het dalen zijn. Te meer daar
verwacht wordt dat die daling zich
nog wel enige tijd zal voortzetten. In
januari zijn de prijzen op de vrije
markt met 15 d 20 procent gedaald
De Vereniging Krachtwerktuigen
vermoedt, dat de minister de toezeg
ging van de oliemaatschappijen voor
extra olie voor de elektriciteitsbedrij
ven (in het kader van het ..brandstof
inzetplan" voor centrales, dat het
gasverbruik in deze sector probeert
terug te dringen), alleen heeft kunnen
krijgen door toe te stemmen in een
extra verhoging van de maximum
prijzen.
UTRECHT (ANP) Steeds meer chef-koks en voedingsinko
pers klagen over de druk die door het bedrijfsleven op hen
wordt uitgeoefend. Met hand en tand moeten zij zich te weer
stellen tegen omkoperijen en smeergeschenken. Middelen die
de voedingsmiddelenindustrie gebruikt om haar produkten
bij grote klanten als bejaardentehuizen, ziekenhuizen en
andere instellingen aan de man te brengen.
Verbolgen
•er
ir Lakeman meent overigens,
log wel meer verschuivingen in
van Ogem zullen komen. On-
teld zal er, volgens hem. van
i een nieuwe kracht moeten
pi aangetrokken.
bi heeft ook tegen de Ogem nog
020- arrekeningproces lopen „Men
enkele bezwaren, die wij te ber-
fcben gebracht, in feite erkend."
I hij. Dat betreft met name de
I king door Ogem op het werk in
lan in Saoedi-Arabië.
Lakeman zal Udink zeker op
ie manier schadeloos worden
Persoonlijk denkt hij dat hij
igen rekenen op een uitkering
orde van grootte van 1 2
én gulden. (Ogem zelf wil zich
>n. fever een gouden handdruk noch
ak jhet daarmee gemoeide bedrag
;n, red.)
frsomzet
«len^ndelen Ogem zijn ook woens-
op de Amsterdamse effecten-
I verder ingezakt. Nadat dinsdag
h forse koersdaling was opgetre-
tan 16.50 (vrijdag) naar 13.50,
ieidt het gisteren verder bergaf-
in *ts Uiteindelijk kwam een note-
Uit de bus van 12,70.
I84ïnzetten in aandelen Ogem heb-
de laatste dagen op de beurs
Bestuurder P. de Haan (Industrie
bond CNV) toonde zich zeer verbol
gen over het feit. dat bij de Philips
vertegenwoordiging mr. F. Otten af- MallorCa
wezig was. Otten is in de Raad van
bestuur van Philips belast met het
sociale beleid. Hij heeft zijn taak wat
betreft de reorganisatie gedelegeerd
aan directeur Van den Brand. „Hij is
eerst verantwoordelijke en hoort
daar bij te zitten", aldus De Haan
De koks en voedingshoofden van de
instellingen hebben er genoeg van
omgekocht te worden, en verwerpen
de gewoonte van de voedingsmidde
lenindustrie om met steeds duurder
wordende cadeaus om zich heen te
strooien.
De Vereniging van Voedings- en Keu
kendeskundigen spreekt over een to
taal uit de hand gelopen cadeaustel
sel. Beperkte de handel zich vroeger
tot aardigheidjes als ballpoints en
aanstekers, tegenwoordig worden
kleurentelevisies en fietsen met tien
versnellingen cadeau gegaan, zo
meldt de Vereniging.
Een kok sprak in dit kader zelfs van
„ondersneeuwen". „Er zijn vertegen
woordigers die zeggen: Alsjeblieft
Joh. ik wil Je niks verkopen, maar dit
zet lk even bij Je neer."
scherming aan tegen omkopingspo
gingen van deze mlljoenenindustrie
door middel van uitbreiding van de
Wet op het Cadeaustelsel, die het
geven van cadeaus aan banden legt.
Deze wet beschermt wel de consu
ment, maar de grootverbruiker nog
niet.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In december verdween de laatste luciferfa-
briek die Nederland nog had: de Verenigde Hollandse Lucifer
fabrikanten uit Eindhoven trokken de grens over naar België,
waar een andere noodlijdende dochter van Swedish Match
haar volledige capaciteit nu weer kan benutten.
vense luclferfabriek, denkt intussen
weinig moeite te hebben met de
handhaving van het Nederlandse
marktaandeel.
De daling van het luclfergebrulk zal
waarschijnlijk dit Jaar nog stabilise
ren. Tevens is het een gunstige bij
komstigheid. dat de consument ener-
giebewuster wordt. Baauw: „Vroeger
gebruikte iemand bij het koken wel
tien lucifers. Na de opkomst van gas-
comfoors met waakvlam streek men
er nog hooguit ééntje af.
Nu men wat energiebewuster wordt,
gaat de waakvlam weer uit." De grote
VHLF in Eindhoven fabriceerde de
bekende 'Molen-', 'Filmsterren-'.
'Drie Paardjes-'. en 'Kroon-'merken.
Het bedrijf hield daarmee 45 procent
van de Nederlandse luclfermarkt in
handen. Deze merken gaan overigens
niet uit de winkels verdwijnen; ze
zullen uit België worden geïmpor
teerd. Duurder zullen die lucifers er
niet op worden, niet alleen is de af
stand tussen de luciferfabriek in het
Belgische Geraardsbergen en de Ne
derlandse markt niet zo groot, ook
wordt de produktle goedkoper nu de
capaciteit van één fabriek ten volle
kan worden benut. De heer Baauw,
voormalig directeur van de Eindho-
boosdoener is overigens niet de waak
vlam. maar de wegwerpaansteker. De
produktle hiervan werd in tien Jaar
opgevoeerd van 200.000 tot 16 miljoen
stuks. De Verenigde Hollandse Luci
ferfabrikanten waren ruim honderd
Jaar gevestigd op Nederlandse bo
dem. Tussen 1905 en 1979 hep het
aantal werknemers terug van 1200 tot
100.
De Unie BLHP heeft ln Juni vorig Jaar
nog getracht de sluiting tegen te
gaan. Zij spande een kort geding aan
tegen de directie van de fabriek, bij
de rechtbank in Den Bosch. Dit ver
zoek werd ingediend, in samenhang
met een onderzoek dat de Unie wilde
laten uitvoeren door de Onderne
mingskamer. De sluiting bleek op
deze wijze echter niet te voorkomen
te kunnen worden; de rechtbankpre
sident verklaarde dat de Onderne
mingskamer zelfs de mogelijkheden
had om spoedeisende voorzieningen
te treffen. De Ondernemingskamer
wees echter het verzoek van de Unie
BLHP om een onderzoek af.
DEN HAAG (ANP) Het aan
tal sigaretten, dat jaarlijks in
ons land gerookt wordt, neemt
niet toe en neemt niet af, zo
heeft het bureau voor de ta
baksdetailhandel uitgerekend.
Rekening houdend met de
grensverkoop en correcties
voor het zogenaamde voor-
raadeffect in verband met
prijsverhogingen, komt het
bureau voor 1979 op een totaal
van 22,3 miljard gerookte siga
retten. Dat is zelfs iets minder
dan het aantal van 22,5 mil
jard van 1978. In 1977 werden
22,1 miljard sigaretten
gerookt.
De handel ontkent niet dat met ge
schenken wordt gewerkt. Een woord
voerder verwacht zelfs dat het ln de
toekomst nog veel erger zal worden.
„Het eindigt met reizen naar Mailor-
ca. Binnen vijf Jaar ben je geen goed
hoofd van de voeding als Je niet min
stens 14 dagen voor rekening van een
leverancier in Disneyland hebt rond
gelopen."
Een doorsnee van de aangeboden ca
deaus plates. soepterrines, aanste
kers. frlteuses. grills, horloges, klok
jes. wekkers, suikerpotten, eierko-
kers, bureauleggers, drankenservie
zen. EHBO-koffers enzovoort.
Behalve het feit dat koks er genoeg
van hebben omgekocht te worden, zit
er nog een ander aspect aan de zaak:
misbruik van overheidsgelden. Ver
moed wordt namelijk, dat smeermid
delen en pogingen tot omkoping
meestal voorkomen bij produkten die
elders goedkoper of beter te krijgen
zijn.
De voedingsmiddelenfabrikant mag
met vrijwel ongelimiteerde middelen
proberen de instellingen produkten
aan te smeren die men misschien
helemaal niet nodig heeft. De koks
van Instellingen vragen daarom be-
KINOSTON (REUTER) Jamaica
heeft de voorwaarden van het Inter
nationale Manetalre Fonds (IMF)
voor de verstrekking van verdere fi
nanciële hulp aan het land verwor
pen. De premier van Jamaica, Mi
chael Manley. verklaarde in een tele
visie-Interview dat de onderhandelin
gen met functionarissen van het IMF
in het afgelopen weekeinde zijn mis
lukt door dat zijn regering niet bereid
was meer dan 38 miljoen dollar te
bezuinigen op de begroting 1980-81
Het IMF had een besnoeiing van de
begroting met 84 miljoen dollar
geëist.
Manley zei dat nu pogingen ln het
werk worden gesteld om uit andere
bronnen vreemde valuta's te krijgen
Hij wees er In dat verband op dat
Libië zijn land onlangs een lening van
50 miljoen dollar heeft verstrekt.
Volgens Manley zou de door het IMF
gewenste extra bezuiniging op de
overheidsuitgaven het ontslag van
duizend werknemers tot gevolg heb
ben gehad Dat zou sociaal en be
stuurlijk een ramp hebben betekend.
Om dit te vermijden had de regering
moeten overgaan tot het afschaffen
van subsidies op voedsel en op het
openbaar vervoer, het volledig in re
kening brengen van de onderwijskos
ten aan studenten en de beëindiging
van het onderwijsprogramma voor
volwassen analfabeten Daar piekert
de regering echter niet over, zo ver
klaarde Manley
