Oppositie hoort niet in de
gemeentepolitiek thuis'
Nieuwe Kerk open huis
.ook dan Douwe Egberts.
ejaardenoorden praten
lee over hun toekomst
DouweEgberts koffie...
lekkere koffie, i
krnhems burgemeester Roeien naar Raad van State
'Rotterdam moet
afvalverwerking
Rijnmond beheren'
Ontmoetingsplaats aan Amsterdamse Dam
Ja, 'ook als u coffeïnevrij drinkt, kunt
u natuurlijk gezellig genieten van Douwe
Egberts koffie. Koffie waar nauwgezet
uit verwijderd is wat u niet op prijs stelt.
Maar waar even nauwgezet in
bewaard is wat een kopje koffie zo lekker
maakt. Coffeïnevrij e koffie van Douwe
Egberts. Lekkere koffie1 dat spreekt.
jNPERDAG FEBRUARI 1980
TROUW/KWARTET P 13 - RH 17 - S 15
ir Jac. Lelsz
UHEM Uit het vocabu-
im van de gemeentepoli-
zou aldus drs J. A. F.
len, die volgende week
burgemeesterschap van
hem ruilt voor het ambt
lid van de Raad van State
et woord „oppositie" moe-
worden geschrapt. „Het
Iraagt zich niet met de
it van de gemeentewet."
imhem is vooral het laat-
jaar, toen een bestuurscri-
:ich op het gemeentelijke
ging toespitsen, waar-
r het zover kwam dat het
!ge van B en W uiteen-
te, het woord oppositie
al eens gevallen. Roeien:
;enlijk een onmogelijke
dat parlementje
en."
|aar la de heer Roeien (59) burge-
ter van Arnhem geweest, wel het
ers Haagje genoemd. Heeft Jan
ïoff niet gedicht: „Ik houd zo
die donkere burgerheren/Die
aam wandelen over 't Velper-
/In deze koele winterzonne-
i/De dominee, de dokter, de no-
En 't klerkje dat vandaag wat
er klaar is/Maar 't kan verke-
De heer Roeien zetelt in het nog
Maarten van Rossum gebouwde
elshuis, dat in het nieuwe ge-
tehuis van J. J. Konijnenburg is
ïomen. Als een soort Beëlzebul,
erste der duivelen? Integendeel,
s een irenisch (vredelievend)
en heeft er van zijn kant alles
iroberen te doen de bestuurders
le stad bijeen te houden.
ogtepunten
herbouw van de Gelderse hoofd-
na de dramatische Slag om Am-
i in september '44, heeft de heer
len niet meegemaakt. Toen hij
n was de stad zo ongeveer van
wonden genezen. Al krijgt men
het besturen van de stad nog
ns weer met de littekenen te
n. Een paar hoogtepunten kan
«r Roeien, desgevraagd, uit zijn
emse tijd wel opnoemen. In de
e plaats, overigens in een eerder
ium al voorbereid, de grote
mg over de rivier. Op de andere
T verrijst nu de wijk Groot-Mal-
fen. Aan de gestelde eisen wordt
(zijn smaak redelijk voldaan. Er
0 een tweede Rijnbrug, die er-
voert, de woningbouw vordert
len er zijn flinke aanzetten voor
meer is. Laten we hopen dat het tijde
lijk zal zijn. De samenwerking moet
na verloop van tijd worden hersteld.
Wat we nu hebben, is een onmogelij
ke situatie." De heer Roeien wijst
erop dat de gemeentewet het bestu
ren van een gemeente opdraagt aan
de raad, niet aan een stukje van de
raad. Het dagelijks bestuur behoort
dan ook zoveel mogelijk een afspiege
ling te zijn van die raad. Anders dan
in de landspolitiek, waarbij men aan
de ene kant het kabinet heeft en
anderzijds een controlerend parle-
ment-incluis oppositie, is bij de ge
meentepolitiek het begrip oppositie
niet op zijn plaats, want dat kan
alleen maar uitlopen op parlementje
spelen.
„Dat op het moment de gemeentera
den zich weer meer gaan roeren in het
land en zeggen ,,wij zijn de baas", dat
vind ik een heilzame ontwikkeling en
de enig Juiste weg", aldus de heer
Roeien. „De gemeenten zijn er zelf
ook weieens schuldig aan dat er moei
lijkheden komen. B en W kunnen de
neiging hebben de raad te weinig
inlichtingen te verstrekken, en ik be
weer niet dat ik mezelf nooit schuldig
gemaakt heb aan dat isoleren. Be
stuurbaarheid? Het gaat fout als Je
als college de raad voor voldongen
feiten plaatst. Gesteund door het
ambtenarenapparaat moet Je de raad
in staat stellen te kiezen uit enkele
mogelijkheden. Tot de geheimen om
een harmonieus samenspel te krij
gen, behoort verder dat het dagelijks
bestuur de zaken zo voorbereidt dat
de raad volop gelegenheid krijgt oor
van de samenleving te zijn."
Spreekbuis
Burgemeester drs. J. A. F. Roeien
werkgelegenheid in enige sectoren.
Arnhem-Zuid wordt géén slaapstad
en het krijgt een eigen hart.
Het tweede wat burgemeester Roeien
met voldoening waarnam, was wat
hij noemt „de face-lifting van de oude
binnenstad". Die leeft op het ogen
blik duidelijk weer op. Men ziet het
aan de winkels, aan de horeca-bedrij-
ven, aan de recreatieve attracties, die
Arnhem zijn gasten heeft te bieden.
Plezierig vindt hij het ook dat in de
afgelopen tien Jaar een begin kon
worden gemaakt met een systemati
sche stadsvernieuwing. Dat betrof
onze Haagse redactie
HAAG Aan ongeveer 1400 bejaardenoorden wordt de
nde maanden een oordeel gevraagd over het advies dat
entrale commissie bejaardenoorden heeft uitgebracht Spijtig
taatssecretaris Wallis de Vries over de taak en de functie
het verzorgingshuls voor bejaarden.
met name wijken uit de tweede helft
van de vorige eeuw, die ernstig aan
het verpauperen waren. Niet alles
bleek te behouden, soms bleek kaal
slag nodig om tot iets nieuws te ko
men. In andere gevallen kon er gere
construeerd worden. Gestreefd is
naar een menging van beide moge
lijkheden. In verschillende woonwij
ken tegelijk worden de zaken nu aan
gepakt. Door de oorlog en de wede
ropbouw hebben sanering en herstel
te lang op zich moeten laten wachten.
Na de problemen van de laatste tijd
bestaat het college van B en W in
Arnhem alleen nog maar uit CDA'ers
en VVD'ers. Vorig jaar kwam het tot
een breuk met de PPP-fractie, daarin
zijn verenigd de PvdA, de PPR en de
PSP. CDA en WD namen het de
PPP-wethouders kwalijk dat hun
stemgedrag nogal eens strijdig was
met het bestuursakkoord, de
PPP'ers, daarentegen verweten CDA
en WD dat zij geen politieke tegen
stellingen accepteerden. Zodoende
vielen de PPP-wethouders ^p een
kwade dag buiten het schip.
Initiatief om die hulzen een
laar van het advies met een
Jst te sturen, is genomen door
ederatle landelijke samenwer-
be J aardentehulzenorganisaties.
bejaardenoorden het in sterke
oneens zijn met het advies, zal
r de Centrale commissie aan
zijn om opnieuw aan het werk
>mmissie wil dat elk huis waarin
j dan vijf bejaarden wonen, die
M of gedeeltelijk worden ver-
I. onder de werking van de Wet
e bejaardenoorden gaat vallen.
le manier kunnen aan die huizen
worden gesteld, kan er toezicht
èn gehouden en zijn de bejaar-
verzekerd van een behoorlijke
irging.
taatssecretaris zou volgens het
a met het ministerie van volks-
'esting en ruimtelijke ordening
K moeten opstellen, waardoor er
toekomst voldoende doelmatige
Ingepaste huisvesting komt.
thtlijsten
pmmlssie beveelt de staatssecre-
aan dat er maatregelen worden
men tegen psychische schade bij
frden doordat zij op een lange
Itlijst voor opname in een bejaar-
prd worden gezet. In de praktijk
t dat die schade groot kan zijn.
lu meer voorlichting moeten wor-
perstrekt over de hulp die men
In het verzorgingshuis kan wor-
fegeven. Men wil dat de staatsse-
Iris een uitspraak doet over het
d dat in de toekomst moet wor-
feevoerd om voldoende opname-
Citeit te verkrijgen. De commis-
tndt dat de staatssecretaris dul-
k moet zeggen dat geestelijke
Jrging tot het verzorgingspakket
jbejaardenoorden behoort, met
consequentie dat de overheid
koor desnoods de kosten voor
rekening neemt. Over deze
itie moet overleg plaats vinden
bejaardenorganisaties, alle
Jotschappen en andere orga-
op levensbeschouwelijke
g-
rt-timers
pe publikatie van het rapport
f de commissie ook haar bezorgd
heid uitgesproken over het feit dat in
de toekomst part-timers de volle zie
kenfondspremie moeten betalen. Dr
J. M. A. Munnlchs, voorzitter van de
subcommissie die verantwoordelijk
is voor het rapport, sprak in dit ver
band van een desastreuze ontwikke
ling voor de bejaardenzorg. In de toe
komst zullen wellicht 60.000 mensen
in deze sector werken. Velen van hen
zouden part-timer kunnen zijn, maar
te verwachten valt dat de beloning
dermate onaantrekkelijk wordt, dat
er een grote leegloop zal plaats
vinden.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het beheer van de
NV Afvalverwerking Rijnmond
(AVR) moet in handen van de ge
meente Rotterdam komen. Dit vindt
de meerderheid van de raad van com
missarissen van de in surséance (uit
stel) van betaling verkerende AVR.
De gemeente Rotterdam bezit meer
technische kennis op het gebied van
afvalverwerking dan het openbaar li
chaam Rijnmond, zegt president-
commissaris en Rijnmondgecommit
teerde drs P. A. de Ruiter in een
toelichting. Volgens De Ruiter moet
de provincie in deze opzet de Juridi
sche eigenaar van de AVR worden,
omdat de provincie wettelijk het ver
antwoordelijke orgaan is voor de ver
werking van het huisvuil in Zuid-
Holland
Tegen het plan van De Ruiter is veel
verzet gerezen binnen zijn eigen par
tij, de PvdA, en bij de vakbonden. De
tegenstanders betwijfelen of Rotter
dam wel beter in staat is het afvalver
werkingsbedrijf te leiden dan Rijn
mond.
Bovendien willen ze duidelijk
heid over de gevolgen van dit plan
voor de positie van de vierhonderd
personeelsleden van de AVR. De bon
den vrezen dat de verbetering van het
materiële personeelsbeleid opnieuw
zal worden uitgesteld, als de werkne
mers Rotterdam als werkgever
krijgen.
De heer Roeien: „Ik vind het spijtig
dat die vanzelfsprekende samenwer
king, waarbij de grootste partijen
vertegenwoordigd zijn in het dage
lijks bestuur van de gemeente, er niet
Arnhems burgemeester is ook voor
zitter van de Vereniging van Neder
landse Gemeenten. In die kring is
dezer dagen verklaard dat men hem
„met bloeiend hart" laat gaan, want
ook dat is de consequentie van zijn
benoeming tot lid van de Raad van
State. Er is op gewezen dat het accent
de laatste jaren sterk is komen te
liggen op de spreekbuisfunctie van de
Vereniging naar Den Haag toe, dat
wil zeggen naaf regering en Tweede
Kamer. Roeien, heeft men gezegd, is
iemand met persoonlijk gezag, een
gewiekste tegenspeler met menige
minister. Zelf verhult hij evenmin dat
hij het jammer vindt afscheid te moe
ten nemen van de vereniging. Het
interessante van zijn functie was dat
Je te maken krijgt met gemeentelijke
problemen op wat grotere schaal dan
je dagelijks op je bordje hebt. En dat
Je iets kunt bereiken niet voor één
gemeente, maar voor de gemeenten
van Nederland. Zaken waarbij hij in
de afgelopen jaren vooral betrokken
was, zijn bij voorbeeld de bestuurlij
ke reorganisatie en de decentralisatie
van taken met name op het gebied
van het welzijn.
Vóórdat de heer Roeien In Arnhem
kwam was hij burgemeester van
Zwolle en Delfzijl. Over zijn opvol
ging wordt nog druk gespeculeerd in
de Gelderse hoofdstad: wéér een
WD'er ofOverigens is de heer
Roeien blij met zijn benoeming tot
lid van de Raad van State. Hij krijgt
vooral een taak met betrekking tot de
geschillen van bestuur, waarbij ook
nogal eens kwesties die met bestem
mingsplannen te maken hebben aan
de orde komen. „Het lijkt me", zegt
hij, „interessant eens wat afstand te
kunnen nemen van het dagelijks ge
beuren, het van de hak op de tak
springen, en over de aan je voorgeleg
de problemen eens rustig te kunnen
nadenken, gesteund door wat opge
dane bestuurlijke ervaring."
Het koperen koorhek van de Nieuwe Kerk. Het is gemaakt naar een ontwerp van een vriend van
Rembrandt, de kopergieter Johannes Lutma.'Het hek is vier meter hoog en aan de onderzijde versierd met
marmer. Dit onderdeel van het rijke kerkméubilair van de Nieuwe Kerk, behoort met de praalgraven, de
preekstoel, het hoge koor en de orgels totde vele bezienswaardigheden van het gebouw, dat een
voorbeeldige restauratie van ongeveer een kwart eeuw achter de rug heeft.
van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Nieuwe Keck, die in de belangstelling staat als de historische
plaats waar prinses Beatrix tot koningin wordt ingehuldigd, zal in 1980 een brede,
sociaal-culturele functie krijgen. Het thans vrijwel gerestaureerde bouwwerk aan de
Amsterdamse Dam zal ten dienste- worden gesteld aan de gemeenschap, in die zin, dat
het als een open huis zal gaan functioneren.
Na een studie van vijftien Jaar
over de toekomst van deze her
vormde kerk heeft de nationale
stichting „De Nieuwe Kerk" veel
zijdige plannen ontvouwd. Voorop
staat, dat de kerk zal fungeren als
ontmoetingsplaats voor kerk en
wereld. Het bestuur heeft gisteren
bij monde van ds W. 'G. Over-
bosch, predikant voor cultureel
kerkeweek en één der geestelijke
vaders van de toekomstvisie, ge
zegd dat de Nieuwe Kerk een
plaats dient te krijgen in de totali
teit van de Nederlandse samenle
ving.
De plannen kunnen eerst worden
verwerkelijkt, wanneer in de loop
van dit Jaar beide kerkorgels zul
len zijn hersteld. Gedacht wordt
aan de Nieuwe Kerk als expositie
ruimte, gesprekscentrum (cultu-
reel-educatief, maatschappelljk-
consultatief en pastoraal). Voorts
wil men de kerk gaan zien als
vormingsinstituut, als dienstver-
leenster, maar ook als toevluchts
oord en theater. Daarnaast zal de
kerk als toeristische trekpleister
een belangrijke rol vervullen voor
Amsterdam. Bij dit alles zal de
kerk als „koninklijk stadhuis" ge
handhaafd blijven.
t
sterdamse) Kerken samenwerken
de kerkgemeenschappen zijn van
plan zich hier gezamenlijk te ma
nifesteren. Daarbij gaan de ge
dachten uit naar drie samenkom
sten:'
mlddagpauzedienst van een bij
zonder type op bepaalde werk-
dageoi; v*
feestelijke zondagmiddag-ge
beurtenissen waar gemusiceerd
wordt en waarbij ook kinderen
welkom zijn;
eén avonddienst van Schrift en
Taf& éénmaal per week.
Bezit
De hervormde gemeente van Am
sterdam blijft bezitster van het
monument, De stichting heeft het
gebouw uiteraard met alle las
ten in erfpacht. Het ligt niet in
de bedoeling, dat de kerk terstond
zal worden gebruikt voor het hou
den van traditionele kerkdien
sten. De binnen de Raad van (Am-
Er rijn drie werkgroepen gevormd,
die fde manifestaties, waarbij het
opem-huis-karakter van de Nieuwe
Kerk tot uiting zal komen, voorbe
reiden. In de doelstelling over het
gebruik wordt gesproken van het
optreden van „Gemeente en Ge
menebest overeenkomstig hun ei
gen aard."
Afgezien van de plechtige herope
ning van het gebouw 17 april in
aanwezigheid van enige leden van
het koninklijk huis en de inhul
digingsplechtigheid .op 30 april
zijn er nog twee belangrijke ge
beurtenissen.
Eeuwfeest V.U.
De viering van het eeuwfeest van
de Vrije Universiteit zal aan de
Dam worden gehouden. Voorts zal
I/iet honderd-Jarig bestaan van het
Koninklijk Nederlands Uitgevers
jVerbond er worden herdacht. Aan
deze laatste gebeurtenis zal ver
moedelijk een forum, annex ten
toonstelling over de vrijheid van
drukpers worden verbonden.
Manifestaties, exposities, concer
ten en tentoonstellingen worden
aangeboden onder het motto:
„Ander werk voor de Nieuwe
Kerk". Een maatschappelijk on
derdeel van dat andere werk is
onder meer de outillage beschik
baar stellen voor de begeleiding
van al of niet professionele werk-
of actiegroepen op het gebied van
woningherstel en huisvestingsbe
leid, bejaardenverzorging en op
vang van culturele minderheden.
Voorts zal er een informatie- en
verwljscentrum worden ingericht
De kerk zal worden aangeboden
aan het Holland Festival.
Met nadruk wordt erop gewezen,
dat de Nieuwe Kerk in nieuwe stijl
geen zuigkracht wenst uit te oefe
nen op tal van bestaande activitei
ten en gebruik van accommoda
ties in de binnenstad. Er komt
kerkelijk gezien geen Nieuwe
Kerk-wlj kgemeente
Financiering
Het onderhoud van het gebouw
zal jaarlijks een kleine ton vergen,
de jaarlijkse zorg voor beide or
gels ongeveer 90.000 gulden. De
assurantiepremies bedragen
25.000 gulden. Al met al worden de
basiskosten geraamd op 225.000
gulden. Over vijf Jaar zal de ex
ploitatie één miljoen gulden kos
ten. Inmiddels Ls de vereniging
„Vrienden van de Nieuwe Kerk"
gevormd, die streeft naar de tot
standkoming van een hulpfonds,
onder meer voor de meubilering
van de vele bijgebouwen.
(je weet dat i goed is)
