Bemiddeling leger Suriname VS willen met Pakistan blijvende samenwerking Voor Zia kwamen de Russen niet ongelegen Overleg Palestijnse autonomie versneld Zes agenten gedood bij Baskische actie Argentinië wil niet praten over mensenrechten SOS Cambodja Lachmon en politiebond bieden diensten aan Nouira: toestand Tunesië weer kalm Onenigheid op Filippijnen bij stemmen tellen Pakistaanse generaal krijgt erkenning islamitische wereld -T ZATERDAG 2 FEBRUARI 1980 BUITENLAND TROUW/KWARTET Van onze correspondent PARAMARIBO De Surinaamse oppositieleider Lachmon en het bestuur van de Surinaam se politiebond hebben bemiddeling aangeboden in het conflict tussen de onderofficieren uit de Surinaamse krijgsmacht met de legerleiding en de regering. Inmiddels zijn drie van de zeven bestuursleden van de bond van militair kader (de belangenorganisatie van de onderoffi cieren) aangehouden en opgesloten. De militaire politie is hardnekkig op zoek naar de vier andere (ondergedoken) bestuursleden. Oppositieleider Lachmon De actie verloopt nog steeds rustig, wat vooral te danken is aan het gedis ciplineerde optreden van de onderof ficieren. Het aantal actievoerders be- JERUZALEM (AP, AFP, Reuter) Het overleg over een zeker mate van Palestijns zelfbestuur op de westelijke Jordaanoe- ver en in de Gaza-strook zal worden versneld. loopt nu al zo'n 250 man, omdat ook enkele korporaals en manschappen zich hebben aangesloten. Nadat de actievoerders eerder een hele dag en een nacht in een voetbal stadion hadden doorgebracht, zijn ze later omdat er in het stadion ge voetbald moest worden naar het gebouw van de algemene bond van overheidspersoneel gegaan. Deze vakbond, onder leiding van de ook politiek actieve Harold Rusland heeft zich inmiddels achter de actie gesteld. Ook de andere vakbonden trekken één lijn met de onderofficieren. Zij hebben in een verklaring gewezen op de tekst in de Surinaamse grondwet, waarin aan iedereen het recht op or ganisatie wordt toegekend. Welis waar staat er ook dat er vóór bepaal de groepen beperkende bepalingen nodig kunnen zijn, maar de regering heeft tot nu toe nagelaten een wet tot stand te brengen waarin deze regels te vinden zijn. De woordvoerders van de onderoffi cieren hebben inmiddels laten weten, dat zij best bereid zijn het woord „bond" uit de naam van hun organi satie te schrappen als daarmee aan de bezwaren van de regering tege moet wordt gekomen. Maar daar moet dan wel tegenover staan dat er een duidelijke overlegstructuur wordt geschapen, waarin de onderof ficieren gelegenheid krijgen voor hun belangen op te komen. De hele gang van zaken komt premier Arron natuurlijk niet ten goede bij de verkiezingen van 27 maart. Er zijn daarom Surinamers die er al van uit gaan dat Arron bij de minste of ge ringste fysieke confrontatie van ac tievoerders en militaire politie de staat van beleg zal afkondigen, waar door de verkiezingen van de 27e maart voorlopig van de baan zijn. De onderofficieren proberen echter juist door zeer gedisciplineerd optreden en door zich niet te laten provoceren (ze zijn bij voorbeeld allemaal ongewa pend) morele druk op de regering te kunnen uitoefenen om daarmee ook te onderstrepen dat het slechts om belangenbehartiging gaat. Een pikant detail: de bewaking van Arrons woonhuis is gisteren door de stadspolitie van Paramaribo overge nomen van de militairen Egyptische. Israëlische en Ameri kaanse onderhandelaars zijn het daarover eens geworden tijdens een bijeenkomst in Herliya, die slechts twintig minuten duurde. Kennelijk was de vergadering achter de scher men goed voorgekookt. Het hoofd van de Israëlische delega tie, Josef Burg, zei dat een „weder zijds aanvaardbare lijst" zal worden opgesteld van de bevoegdheden die een Palestijnse raad op de Jordaan- oever en in de Gazastrook zou moe ten hebben. Volgens de vredesak koorden die Egypte en Israël in sep tember 1978 hebben gesloten moet het overleg over autonomie voor de Palestijnen in mei afgerond zijn. Het hoofd van de Amerikaanse delegatie. TUNIS. PARIJS (AFP. AP) De Tunesische minister-president, Hedi Nouira, heeft gezegd dat de rust in heel Tunesië is weergekeerd na de commandoaanval begin deze week waarbij zeker 41 mensen om het leven kwamen. In een interview met Radio Monte Carlo beschuldigde Nouira Li bië er opnieuw van de guerrillastrij ders te hebben geholpen bij de aan val. Hij bevestigde tevens dat Frank rijk op verzoek van Tunis, steun heeft gegeven door marine-eenheden en luchttransportmiddelen te sturen. Sol Linowitz, wilde niet zeggen of die datum inderdaad haalbaar is. Uit alles bleek dat het werkelijke struikelblok tussen Cairo en Jeruza lem bij lange na niet uit de weg is geruimd. Dat is de vraag welke be voegdheden en verantwoordelijkhe den de Palestijnen in het kader van het zelfbestuur zullen krijgen. De toch al gespannen verhouding tussen Joden en en Arabieren in de bezette gebieden verslechterde giste ren verder toen Palestijnse jongeren een synagoge in Hebron bekogelden, en in de straten van de stad autoban den in brand staken. Zij lapten de avondklok aan hun laars, die was ingesteld na de moord op een Israëli sche student, donderdag. In Jeruza lem hebben christelijke leiders gepro-, testeerd tegen het vandalisme op de heilige plaatsen, waartegen de Israë lische autoriteiten niet zouden op treden. Israël zal niet de bijna 7 miljard gul den steun krijgen die het aan de Verenigde Staten heeft gevraagd. Is raël zal eerst zijn economie op orde moeten brengen, zo zei onderminister van buitenlandse zaken Harold Saun ders. Hij zei bovendien dat het Ameri kaanse streven is Israël minder af hankelijk temaken van buitenlandse steun. Hij ontkende dat bezuinigin gen in de Verenigde Staten zelf een rol zouden spelen. De Amerikaanse regering heeft Israël voorlopig 4 mil jard gulden economische hulp toege zegd. (S«888SS3SSS8S88SSS8SSSSS888S88Sg: De Wereldraad van Kerken helpt in Cambodja met rijst, wederopbouw van weeshuizen, drie ziekenhuizen en een farmaceutische fabriek. Om een volk in doodsnood te helpen is veel geld nodig. Helpt u mee? ;GIRO 5261, o.v.v. SOS Cambodja, t.n.v. Stichting Oecumeni sche Hulp (SOH), postbus 13077 te Utrecht. Vraag ook dokumentatiemap: 5 (incl. porto). Onderminister van buitenlandse zaken Christopher en veiligheidsadviseur Brzezinski stonden voor hun vertrek naar Pakistan en Saoedi-Arabië de pers te woord. Van een onzer redacteuren ISLAMABAD De regering Carter wil een militaire samenwerking met Pakistan op lange termijn. Dit hebben Amerikaanse regeringsfunctionarissen verklaard, die in het gevolg van de nationale veiligheidsadviseur van Carter, Zbigniew Brzezinski, en onderminister van buiten landse zaken Warren Christopher gisteravond in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad aankwamen. De regering Carter dacht eerst aan het tijdelijk opheffen van de wapen embargo tegen Pakistan. Dit embar go werd verleden jaar ingesteld van-- wege de Pakistaanse pogingen een kernexplosie teweeg te brengen. Nu wil Carter echter helemaal af van het ADVERTENTIE Met bijdragen van Nederlandse en Europese vakbondsmensen, socialisten, communisten en andere progressieven. Mensen die zich inzetten voor sociale verworvenheden, arbeidstijdverkorting en welzijnsvoorzieningen, die zich afzetten tegen bewapening, economische crisis, winst maar geen werk, kernenergie en milieuvervuiling en die in de gaten houden wat vrouwenstrijd, bevrijdingsbewegingen en imperialisme daarmee te maken hebben. Vóoral die mensen die het belang inzien van linkso samenwerking. Wc laten zo zoveel mogelijk zelf aan het woord in een artikel, een interview of een document. Zonodig vertaald, samengevat en voorzien van een inleiding of een korte journalistieke bijdrage ter verduidelijking. De actuele ontwikkelingen rn Ji-.cussies houden we bij. In elk nummer zetten we één iiiema centraal. Tijdschriften van partijen, solidaritcits- en actiegroepen vatten we samen in de bladenrubriek. Van elke Jaargang maken we een register. Achtergrond verschijnt elke veertien dagen en kost 58 gulden per jaar. Een uitgave van Sjaloom, Odijk. MANILA (Reuter) Het opperste gerechtshof van de Filippijnen heeft gelast dat er doorgegaan moet wor den met het tellen van de stemmen in een van de zwaarst betwiste gebieden van het land. Tijdens het tellen van de stemmen van de provinciale en gemeenteraadsverkiezingen, de eer ste tijdens de al zeven jaar durende staat van beleg, kwamen berichten over onregelmatigheden uit de pro vincie Batangas. In Batangas, dat net ten zuiden van Manila ligt, zette de kiescommissie het tellen van de stemmen stop na een protest van de gouverneur, Antonio Leviste. Eerder had de oppositionele nationalistische partij gezegd dat ze gewonnen had. Leviste, lid van de „beweging voor een nieuwe maatschappij", de (KBL) partij van president Marcos, zei dat kiezers door de nationalistische par tij lastig gevallen en geïntimideerd waren. De kiescommissie heeft 10 da gen om aan het bevel van het opper ste gerechtshof te voldoen. MADRID (Reuter, AP, AFP) Baskische extremisten heb ben bij een van de bloedigste acties uit de laatste jaren zes politiemannen omgebracht, die een wapenzending begeleid den. Ook een van de aanvallers is om het leven gekomen. De politie zegt dat de aanslag vrijwel zeker het werk is van de alscheidingsbeweging ETA. Het convooi met vier vrachtwagens werd op een smalle verlaten weg tot stilstand gebracht na een explosie. Daarna namen de extremisten het convooi met machinegeweren onder vuur. De pQlitie dacht eerst dat de aanvallers er met een grote hoeveel heid wapens en munitie vandoor wa ren gegaan maar de vrachtwagen werd later teruggevonden aan de voet van een rots. Een van de extremisten werd door de politie gevonden in een bij de vlucht achtergelaten auto. De man zou zijn bezweken aan verwondingen, die hij opliep toen een handgranaat in zijn handen ontplofte. De autoriteiten vermoeden dat vier Basken aan de actie hebben deelgenomen. In politieke kringen vreest men dat de actie de bloedigste sinds vijf jaar geleden vijf agenten tegelijker tijd werden vermoord tot wraakne mingen in uiterst rechtse kring zal leiden. Ook komen de verkiezingen van begin maart voor een regionaal Baskisch parlement onder grote spanning te staan. Het kapinet in Madrid hoorde van de aanval tijdens zijn beraad. De minister van binnen landse zaken en de hoogste veilig heidschef zijn daarop meteen naar Bilbao gegaan. embargo. Washington zal niettemin blijven pogen te voorkomen dat Pa kistan een kernontploffing teweeg brengt. „Er zijn echter nieuwe ele menten in de situatie", zegt een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris. „Wij zullen ons streven na»»- nucleai re nonproliferatie (het tegengaan van de spreiding van kernwapens, red) in overeenstemming moeten brengen met de gewijzigde situatie". Niettemin zou Brzezinski van Carter opdracht hebben gekregen Pakistan te waarschuwen dat Amerika de mili taire samenwerking zal kappen zodra dit land een kernexplosie teweeg brengt. In Washington vreest men dat een dergelijke ontploffing de on rust in de regio alleen maar zal ver groten. India heeft al in 1974 een kernexplosie teweeggebracht. In een korte verklaring op het vlieg veld zei Brzezinski dat zijn bezoek de vriendschap van de Verenigde Staten met Pakistan dient te bekrachtigen. Amerika wil samen met Pakistan zoe ken naar wegen om de vrede In Zuid- Azië en het Midden-Oosten te bevor deren. De Verenigde Staten begrijpen dat zich in de afgelopen 20 jaar veran deringen hebben voltrokken en dat het tijd zal kosten om de relatie met Pakistan te herstructureren. Politieke waarnemers menen dat Brzezinski en Christopher Zia ervan zullen proberen te overtuigen dat het Amerikaanse aanbod Pakistan eco nomisch en militair te steunen seri eus genomen dient te worden en dat het slechts de komende 18 maanden zal dekken. President Zia heeft het aanbod van Carter Pakistan 400 mil joen gulden aan economische en 400 miljoen gulden aan militaire steun te Volgens de Times of India zijn Ame rikaanse militairen reeds in Pakis tan aangekomen om Afghaanse re bellen op te leiden. De krant meldt dat dit het gevolg is van een geheint akkoord dat is gesloten tijdens het bezoek van een Pakistaanse delega» tie aan Washington. De krant schrijft verder dat de Verenigde Sta ten, Pakistan en China samenwer ken om de rebellen onder één com mando te verenigen. De Times of India, die zijn informatie heeft van zegslieden van inlichtingendiensten, zegt verder dat Pakistan aan de Ver enigde Staten toestemming heeft verleend om vanuit militaire basis bij de grens met Afghanistan waar nemingen te doen van de Russische troepenbewegingen. geven „kruimelwerk" genoemd. Onderminister Christopher herhaal de de Amerikaanse belofte te waken over de onafhankelijkheid en de terri toriale integriteit van Pakistan. Ame rikaanse diplomaten in Islamabad menen dat Pakistan het gevoel moet krijgen door de Verenigde Staten be langrijk gevonden te worden. Brze zinski komt mede naar Islamabad omdat president Carter deze week de Amerikaanse oud-minister Clark Clif ford als een speciale afgezant naar premier Indira Ghandl van India had gestuurd. „De Pakistani zouden bele digd zijn geweest als wij alleen onder minister Christopher hadden ge stuurd." Meer pagina. nieuws elders op dese naam: adres: wil graag- (aankruisen) O ten gratis proefnummer O een introductieabonnement (3 nummers voor 5 gulden) o meteen een abonnement (eerste 3 nummers gratis) Deze lx>n opsturen naar Antwoordnummer 52, 3970 VB Driebergen. Stuur nog geen geld, wacht op onze acceptgirokaart. GENÈVE, BUENOS AIRES (AFP) Argentinië verzet zich bij voorbaat tegen het bespreken van de toestand in dat land door de commissie voor de rechten van de mens van de Vere nigde Naties. Deze begint maandag in Genève aan een vergadering van zes weken. Argentinië staat op het standpunt dat „voorlopige beperkin gen van de mensenrechten en be paalde vormen van onderdrukking gerechtvaardigd zijn vanwege de „internationale marxistische onder mijning". Tot nu toe heeft Argenti nië steeds een veroordeling door de commissie voor de mensenrechten weten te vermijden, onder meer door steun van de Oosteuropese landen. Een rapport van de Interamerikaan- se commissie voor de rechten van de mens en het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken kan Argenti nië waarschijnlijk niet meer tegen-, houden. Het rapport is voorgelegd aan de regering in Buenos Aires, en zal binnenkort verschijnen. Een woordvoerder in de Argentijnse hoofdstad heeft gezegd dat het rap port niet de werkelijke situatie in zijn land weergeeft. De leden van de commissie, die Argentinië van 6 tot 20 september vorig jaar heeft be zocht had beter kunnen weten, zo suggereerde de regeringszegsman. In regeringskringen in Buenos Aires is zonder meer duidelijk dat de Ame rikaanse kritiek op de schending van de mensenrechten in Argentinië doorslaggevend is geweest voor het Argentijnse besluit wel graan te le veren aan de Sowjet-Unie, in weer wil van de Amerikaanse boycot. Een Russische handelsmissie is op het ogenblik in Buenos Aires om over de leveranties te praten. Aangenomen wordt dat Argentinië binnen de com missie voor de rechten van de mens in Genève, die onder voorzitterschap staat van de Nederlander dr Theo van Boven, opnieuw zal worden ge holpen door de Sowjet-Unie. De bijeenkomst zal dit jaar nog moeizamer verlopen dan andere ja ren toch al het geval was, gezien de gijzeling in de Amerikaanse ambas sade in Teheran en de Russische in val in Afghanistan. Beklaagdenbank Vast staat dat Chili, Israël en Zuid- Afrika weer in de beklaagdenbank zullen moeten plaatsnemen. Andere zaken zullen naar verwachting weer op de lange baan worden geschoven. Als gezegd was dat vorig jaar het geval met Argentinië, terwijl toen ook de behandeling van de situatie in Cambodja werd uitgesteld. Van Amerikaanse zijde in Gehève wordt bevreemding geuit dat bij voorbeeld wel de situatie in Equato riaal Guinee nog op de (voorlopige) agenda prijkt, waar dictator Macias al lang en breed is afgezet, maar niet de verbanning van de Russische dis sident Sacharov. door James Dorsey ISLAMABAD Voor de Pakistaanse president Zia Oei Haq kwam de Sow jet-interventie in Afghanistan als een geschenk uit de hemel. De feneraal, die ruim twee jaar geleden door een staatsgreep aan de macht kwam, heeft een rijke buit aan militaire en economische steun in het vooruitzicht. Bovendien heeft de leider van dit „door de Sowjet-Unie bedreigde islamitische land" eindelijk de erkenning verworven van de Islamitische wereld, waarnaar hij zozeer verlangde. De speciale adviseur voor veiligheidszaken van de Amerikaanse president Carter. Zbig niew Brzezinski, kwam gisteren in de Pakis taanse hoofdstad Islamabad aan om uit te leggen dat de beloofde militaire steun wel wat meer Inhoudt dan de „kruimeltjes" waarover generaal Zia het had. Zia zegt aan 800 miljoen gulden niet genoeg te hebben, hij meent 4 tot 6 miljard gulden nodig te hebben om zijn land tegen de oprukkende -grote beer" te beschermen. Penningmeester De generaal hoeft zich over de vervulling van zijn wensen geen zorgen te maken. Het Amerikaanse wapenembargo tegen Pakis tan is in principe opgeheven en het Westen maakt zich grote zorgen over de veiligheid van de oliebronnen rondom de Perzische Golf Bezorgde westerse hoogwaardigheids bekleders stromen Pakistan binnen en het mamwerk van een militair consortium dat akistan moet helpen het rode gevaar te :n begint al gestalte te krijgen. Militaire kringen in Islamabad verwachten dat Pakistan 300 tanks uit de Bondsrepu bliek, lichte wapens uit China en radarin stallaties uit Groot-Brittannië zal ontvan gen. Saoedi-Arabië zal de rol van penning meester in het consortium spelen. Generaal Zia heeft zijn zinnen gezet op 60 stuks van het uiterst geavanceerde F-16 gevechts vliegtuig, die ruim 40 miljoen gulden per stuk kosten. Maar dat brengt met zich mee dat er Amerikaanse adviseurs in het land gestationeerd zouden moeten worden en dat zou de door Pakistan gepropageerde onafhankelijkheid van de grote mogendhe den ondergraven. In zijn toespraak by de opening van de islamitische top in Islamabad verwierp ge neraal Zia zowel het decadente kapitalisme als het atheïstische communisme. De lei draad voor alle moslems ter wereld is de islam, aldus de generaal. Dergelijke uitspra ken dienen ook om de islamitische landen en de gelovige Pakistanen te paaien. Zia kan in zijn uitspraken dan wel beide machtsblokken afwijzen, maar hij moet er gens steun vandaan halen. „Zia moet kiezen tussen Washington en Moskou", zo meent men op de Amerikaanse ambassade. „Hij heeft gezien wat er gebeurt als men pro beert het op een akkoordje te gooien met de Sowjet-Unie en daarom zal hij voor de Vere nigde Staten kiezen". De snelle toenadering van Washington tot Islamabad, nadat de relaties toch danig bekoeld waren, wordt door de Amerikaanse ambassade kortweg verklaard met de uit spraak „wat telt. zijn onze belangen in de wereld". 'Ongeschikt' Generaal Zia heeft momenteel de wind in de zeilen. Voor de Sowjet-interventie in Afghanistan werd hij door de leiders van de islamitische wereld gemeden. De ter dood veroordeling van oud-premier Bhoetto is daar niet vreemd aan. Toen Zia bezoeken wilde brengen aan Maleisië en Bangladesj kreeg hij te horen dat het „tijdstip onge schikt" was. Syrië annuleerde een voorge nomen bezoek op het laatste ogenblik. Be halve de Chinezen kwam niemand in Isla mabad op bezoek. Nu er Russische troepen aan de Pakistaan se grens staan is dit alles echter vergeten. De internationale erkenning zal de binnen landse problemen voor de president niet oplossen. „Pakistan is een land dat zelf niets produceert. Er heerst hier geen goed investeringsklimaat. Er worden geen nieu we industrieën of bedrijven gesticht. De rijken worden rijker en de armen worden armer. Dit is het enige land op het Indiase subcontinent zonder een middenklasse", vertelt een Aziatische diplomaat. „In Pakis tan heeft de regering nog nooit wat gedaan om de levensstandaard van de gewone man te verhogen. Het geld wordt altijd aan pres- tige-objecten uitgegeven. Dat deed Bhoetto en dat doet ook Zia." Baloechistan Daar komt nog bij dat de bevolkingsgroe pen in de verschillende provincies het ge voel hebben door de heersende Pundjaab- bevolking te worden uitgebuit. Met name de bewoners van Baloechistan zijn ontevre den en het zou de eerste keer niet zijn dat deze onafhankelijk denkende bevolking de wapens opneemt tegen de centrale regering in Islamabad. De regering weet dat de Ba- loechi's hun oude droom van een groot Baloechistan, dat ook delen van Iran en Afghanistan moet omvatten, nog lang niet vergeten zijn. De gTote angst is dat de 8owjet-Unie deze verlangens eens zal uit buiten. Meer over de gevolgen van de Russische ingreep in Afghanistan staat op pag. 17.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7