Woord 'bijbel' niet gevallen op de synode
Bezinning gevraagd
over geestelijk leven
GRi€K€ni_nnD
RflDÉRS
4
Uit brieven van lezers
Bisschoppensynode eindigt donderdag
Trouw
AntiekeWereld
Lutherse kerk: IKV
moet niet polariseren
VAN DA A(j
'k
I
VOORBIJGANGEi
Pastoraal werkenSS'
ongerust over syn<&e!
WOENSOAG 30 JANUARI 1980
TROUW/KWARTET
DENS
door Pieter ran der Ven
ROME Met een plechtige
mis in de Sixtijnse Kapel zal
de paus donderdag de synode
van de Nederlandse bisschop
pen besluiten. Naar verwach
ting zal dan meteen het eind
document openbaar worden
gemaakt, dat wil dus zeggen
het document zoals het dan al
door de paus is goedgekeurd.
De synode Is bezig met de laatste
hand te leggen aan de teksten. Over
de details is gestemd; gisteren was
het vooral nog een kwestie van inpas
sing van de wijzigingsvoorstellen en
de eindredactie. Over de details kon
•Ja onder voorbehoud" worden ge
stemd. de eindstemming is uiteraard
alleen Ja of nee („placet", „non
placet").
Het synodestuk zal volgens goed ge
bruik in drie delen zijn: een inleiding
van meer beschouwende, theologi
sche aard. het centrale stuk met ae
tot nog toe 46 conclusies van de
besprekingen en een aanhangsel
waar vooral de meer praktische af
spraken in zijn terug te vinden. Tege
lijk werken de Nederlandse bisschop
pen nog aan een brief waarmee zij de
synoderesultaten bij hun gelovigen
willen aanbevelen.
Tot nog toe werd aangenomen dat de
paus uitsluitend zwijgend en aan
dachtig luisterend aanwezig was.
Maar gisteren werd duidelijk dat de
paus „geacht wil zijn niet te hebben
gesproken". Het gegis kan gaan be
ginnen in hoeverre niet alleen de pau
selijke aanwezigheid maar ook zijn
woorden het verloop van deze synode
drastisch hebben beïnvloed.
In ieder geval heeft de paus erg veel
van de synode persoonlijk meege
maakt. teveel volgens mensen in de
curie die mopperen dat het eigenlijke
werk blijft liggen. Er werd al wel
vaker geklaagd dat deze paus te wei
nig achter zijn bureau zat en dat
allerlei documenten en brieven maar
ongelezen en ongetekend blijven,
maar de tijd die de paus in dit gebeu
ren steekt zou zeker buiten proportie
zijn. Een paus zou volgens hen wel
iets belangrijkere hebben te doen dan
al die aandacht voor zo'n „piccola
causa" als deze synode.
Laatste norm
Gisteren verwees het dagelijks bulle
tin voor het eerst in deze weken met
Deze rubnek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
toenchten. artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen o( reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover o< over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859,1000
AW Amsterdam B*| pubkkatie worden naam en woonplaats van de schrijver
Oorlogsmisdadigers
Koningin Wilhelmina heeft eens in
een toespraak tot het Nederlandse
volk (via radio-Oranje) gezegd: Na de
bevrijding zou er geen plaats meer
bestaan voor al degenen die hand- en
spandiensten hadden verleend aan
de vijand. Dit was een keiharde uit
spraak van Hare Majesteit. Van dit
alles is vrijwel niets ten uitvoer ge
bracht. De Justitie blijft in gebreke
om recht te doen aan de slachtoffers
van de beulen, de oorlogsmisdadigers
die in groten getale nog vrij rondlo
pen. Het wordt dan ook hoog tijd dat
de volksvertegenwoordigers in de
Tweede Kamer er bij de regering op
aandringen dat er nu eens een harde
aanpak moet komen om die belofte
van de Koningin te vervullen. Mr. De
Beaufort uit Amsterdam is boos dat
zijn beleid wordt doorkruist door
mensen die daden willen zien. Het is
echter een falend beleid; wie heeft de
moed dit goed te praten, mede aan
onze oorlogsslachtoffers0
verleend aan de vijand. Daarvan is
nagenoeg niets terecht gekomen. Het
wordt dan ook hoog tijd. dat de Ka
merleden er bij de regering op aan
dringen. dat er nu eens een harde
aanpak komt om die belofte van Hare
Majesteit te vervuilen. Mr. De Beau
fort in Amsterdam is boos dat zijn
beleid wordt doorkruist door mensen
die daden willen zien. Het is een fa
lend beleid. Wie heeft de moed dit
goed te praten mede aan onze oor
logsslachtoffers?
Amstelveen J. Vos
Philips (2)
Amstelveen
Frankrijk
J. Vos
In de afgelopen maanden is duidelijk
gebleken dat Frankrijk in de kwes
ties Iran, Afghanistan en Rusland
zich weer eens anti-westers opstelt.
Dit heeft niets meer te maken met
het zich zogenaamd onafhankelijk
Opstellen. De kastanjes mogen door
de andere westerse landen, in het
bijzonder Amerika, uit het vuur wor- OndGrWGTD
den gehaaid. Het is een laffe politiek.
Werkelijk de enig juiste manier zou
nu zijn het land uit de Europese Ge
meenschap te stoten; het hoort er
éénvoudig niet meer bij.
Amsterdam L. Jetten
Onze nationale multinational, Phi
lips, krimt het aantal arbeidsplaatsen
in Nederland in ten gunste van ar
beidsplaatsen In goedkopere landen.
Ik veronderstel niet dat Philips dat
doet uit idealistische overwegingen.
Maar het is helemaal geen slechte
zaak. Dat vakbeweging en regering
elkaar op dit punt vinden in een
hemd-nader-dan-de-rok ethiek is be
treurenswaardig. De regeringen die
nen te zorgen voor condities die resul
teren in voldoende werk. en voldoen
de spreiding van het beschikbare
werk Als ze daarin niet slagen door
onvoldoende Internationale samen
werking en door liberale dogma's,
dan zijn die regeringen verantwoor
delijk. Niet de bedrijven.
Amsterdam D.J.Mulder
Oorlogsmisdadigers
Koningin Wilhelmina heeft eens tij
dens een toespraak voor Radio-Oran
je gezegd: Na de bevrijding zou er
geen plaats meer zijn voor al degenen
die hand- en spandiensten hadden
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgava: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
FMtut 8S9
1000 AW Amsterdam
woauist'Mi 131 Amsterdam
Poirg.r0 «6 00 00
8an» Ned C'ed-eibam»
RrArnmgnr 23 00 12 574
Amjwpam
XI1000
REGtO ROTTE ROAM/OOROREChT
PosiOcs 946
3000 AX Rotterdam
tw 010-1155» (aOonnameofo
#n tmorgmg)
W 010-1155»
iet 115700 (m
REGO DEN HAAGaEOEN
Postbus 101
250t CC Oen Haag
tel 070-469445
tal 070-469445 (redact»!
rn 070-466864 (uKsAjAend voor
Part sir aai 22 Oen Haag
-REGO NOORDOOST NEDERlANO
•000 AA 2«*>*e
lei 05200-17030
MsRmarM 56 hw»
Abonnementsprijzen
is.ss
Schipbreuk
n op aan«'aag
TaiRorwscne
adressen boven)
Opgi»* «am.heöe»<bien 9-19 30 van
maandag Vm nidag Op zondag van 18-
20 uur ie«e< 020-913456
Opgave nwv-adve»ienbes te'
020 936868 ot ic*> aan Mn-Adv
a»deimg postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Aorese-izv^O^1 -^s'unend temiHOAR
aan onze Amsterdamse adressen
Spelling
ling nog steeds van kracht. Er zijn in
de loop der jaren wijzigingen in aan
gebracht. maar er is geen ander spel
systeem voor in de plaats gekomen.
De laatste wijziging vinden we in de
woordenlijst van 1954. Ik herinner
mij. dat in een vergadering van lera
ren in levende talen, waarin de voor
zitter van de commissie, die deze wij
ziging heeft voorbereid, prof. Van
Haeringen, een opponent, die er blijk
van gaf te menen dat de spelling De
Vries en Te Winkel was afgeschaft, na
demonstratie van deze onwetenheid
en onkunde, hem het recht ontzegde
mee te praten en hem verontwaar
digd en geërgerd toevoegde te weige
ren met hem van gedachten te wisse
len. Het lijkt mij gewenst, ter voorko
ming van misverstand, even nadruk
kelijk op deze stand van zaken te
wijzen.
Zeist O. J. Uitman
Agressie
„De bloeitijd van het verenigingsle
ven ligt ver achter ons", schreef de
heer J. G. A. Thijs (19 Januari). Ook al
bevat deze uitspraak ongetwijfeld
een kem van waarheid, de trant waar
in het artikel geschreven is, getuigt
van weinig kennis van zaken op het
gebied van het huidige gereformeer
de verenigingsleven. Waar termen als
„voor-oorlogs" worden gebruikt, zou
de heer Thijs moeten weten dat hoe
wel Jongelings- en meisjesverenigin
gen zijn vervangen door Jeugdvereni
gingen, deze nog steeds „een vaak
actief bestaan kennen". En ook het
„houden van onderwerpen" is nog
een gebeurtenis van alledag. Het spijt
me dan ook. dat hij, alhoewel zeer
terecht wijzend op het foute taalge
bruik van het woord „onderwerp",
nalaat een bruikbaar alternatief voor
deze term aan te reiken.
Zeist G. J. V. „Laetitia"
(Naschrift redactie: alternatieven
liggen voor het grijpen: inleiding,
referaat, causerie, om er maar een
paar te noemen).
Synodebesluit
Soms lijkt het alsof Israël steeds
meer geïsoleerd raakt. Ook in ons
land lijkt het alsof de sympathie voor
Israël en de Joden minder wordt. Jas-
ser Arafat is al te vaak in het nieuws
en moet schijnbaar door leder wor
den geconsulteerd. In Duitsland lo
pen nog zoveel oorlogsmisdadigere
rond als ..eerzame" burgers. En dan
lees Je Ineens op de kerkpagina van
21 Januari dat de Evangelische syno
de van Rijnland met ontroering belij
denis doet van medeverantwoorde
lijkheid en schuld van de christen
heid in Duitsland aan de holocaust
Ook spreekt deze synode haar geloof
uit in de blijvende verkiezing van het
Joodse volk als Gods volk en ze ziet
de stichting van de staat Israël als
teken van Gods trouw aan Zijn volk.
Ik citeer eigenlijk alleen maar een
stuk uit „Trouw". Ik wil alleen als
commentaar geven dat ik ontroerd
kennis heb genomen van dit Duitse
synodebesluit.
Appingedam D. F. van Halsema
Herinneren we ons misschien de wa
tersnood van. 1953? Deze dagen weer
te gedenken! Een grote ontzetting!
Wie had erop gerekend? Ook toen
was de blik naar het oosten gericht,
net zo begrijpelijk als nu. maar het
onheil kwam toen uit het westen! Dat
had ons moeten leren niet eenzijdig
te zien. Toch schijnt het westen daar
in te volharden. Denken we ook eens
aan 1853. De April-beweglng. Na de
liberale grondwet van 1848 werd hier
de hiërarchie weer ingesteld met een
aantal bisdommen. Nederland was in
1853 nog onthutst. Nu zien we naar
Rusland en vergeten andere gevaren?
Woerden Ds. A. van der Kooi)
Goudzwaard
Even ls bij ons de hoop geweest, dat
de heer Goudzwaard Inderdaad de
man zou zijn, die dat vermaledijde
CDA tegen kan houden. Tenminste
de ARP tot bezinning zou brengen.
Maar nee. ook voor de heer Goud
zwaard is de karavaan op hol, en dan
betekent eruit stappen politiek ver
ongelukken. Na de heren Van Houwe-
lingen, De Boer. en al die andere tot
het CDA bekeerde ARP'ers, is de heer
Goudzwaard nu ook door de KVP-
bocht. Ik vind dit afschuwelijk en zal
zeker niet meegaan naar het CDA.
Het is een verwerpelijke samenvoe
ging van onverenlgbaren, met nu al
als triest resultaat volstrekt onbe
trouwbaar optreden van ARP-pollti-
ci. Ook de heer Goudzwaard wordt
bedankt.
Zaandijk J. Verhagen
Goudzwaard (2)
Dankbaarheid overheerst, nu Goud
zwaard en de zijnen weer meedoen.
Maar Goudzwaard moet zich net zo
goed aanpassen bij anderen, als an
deren dat moeten bij hem. Er moet
ruimte zijn binnen het CDA, dat is de
hele kwestie. We moeten natuurlijk
ook niet aan het zeuren blijven over
de tien „dissidenten". Dit zijn op en
top CDA-mensen die we in ere moe
ten houden. Beginselpolitiek is ech
ter niet alleen aan hen en aan het
linkse deel voorbehouden, want dan
zouden alle anderen beginselloze
mensen zijn en dat klopt ook niet. Er
dreigt ook een soort groepsvorming
van de gereformeerde gezindte rond
om Van Agt. Ook dat is uit de boze.
Van Agt ls er voor ons allemaal, maar
mag ook niet het één en het al zijn.
Nijkerk H. Verhoog
George L. Nelting, territoriaal commandant van het Leger des Heils in Nederland (links) heeft gisteren in het
Haagse Vredespaleis de Wateier Vredesprijs 1977 in ontvangst genomen van de voorzitter van de Carnegie
Stichting, dr. J. H. van Roijen (rechts). De prijs werd het Leger toegekend op grond van de grote waardering van de
Stichting voor de indrukwekkende wijze waarop het Nederlandse Leger gedurende vele tientallen jaren de zaak
van de vrede heeft gediend.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De gereformeerde kerkeraden van Oenemuiden, Nunspeet en Sliedrecht
hebben samen met 31 individuele kerkleden uit het hele land aan de gereformeerde synode
gevraagd, een bezinning op gang te brengen over „de stand van het geestelijk leven".
Zij willen, dat de synode een oproep
zal doen uitgaan aan alle kerkeraden
en kerkleden tot geestelijke bezin
ning, tot reveil en reformatie. Mocht
de synode hier niet toe kunnen be
sluiten. dan hopen zij, dat de synode
wel adhesie zal betuigen aan het con
cept. dat de drie kerkeraden en 31
kerkleden zelf al hebben opgesteld en
dat zij dan de kerk in willen zenden.
Het initiatief tot dit verzoekschrift
aan de synode komt van het bestuur
van de Vereniging tot bevordering
van het gereformeerd kerkelijk leven
(uitgeefster van het maandblad
Woord en Geest, waarvan dr E. Mas-
seilnk eindredacteur is). In het stuk
De Gemeenten en de gezinscom
munie, voor geref. ambtsdragers
m.m.v. ds H. Hogenhuis, zaterdag 8
maart 10.15-16.30 uur. Toeringscen-
trum. Leusden (tel. 033-43244).
Werken met video op de club, voor
leiders kerkelijk Jeugdwerk. 29 febru
ari- 1 maart, De Oorsprong. Sint-Ni-
colaasga. Inf. tel. 05100-23947.
wordt herinnerd aan het rapport over
de stand van het geestelijk leven, dat
de synode in 1959 aan de kerkeraden
zond.
Het verzoekschrift spreekt (naast
„gelukkig ook vele positieve, verblij
dende zaken") van „beangstigende
feiten en verschijnselen": teruggang
in het kerkbezoek, onbevredigdheid
over de prediking, gebrek aan onder
linge verbondenheid in de plaatselij
ke gemeente, gebrek aan eenheid,
matheid en onzekerheid in het ge
loofsleven, slijtage van de christelijke
normen, gemis van de wervende lief
de en van het vurig getuigenis naar
buiten, zwak profetisch koninkrijks
getuigenis ten aanzien van de sociale
en maatschappelijke toestanden in
de wereld van vandaag. Het bena
drukt de noodzaak van persoonlijke
gemeenschap met God, het leven uit
de Geest, het zoeken van Gods ko
ninkrijk en zijn gerechtigheid, de ge-
loofsverbondenheid met Jezus
Christus.
Het concept, dat men graag de ker
ken in zag gaan op naam of met
adhesie van de synode, spreekt over
„kernvragen van het geestelijk le
ven": bekering en wedergeboorte,
schuldbesef, de zekerheid en de blijd
schap van het geloof, getuigen, heili
ging, liefde en gemeenschap der heili
gen, de gaven en vruchten van de
Heilige Geest, De verborgen omgang
met God.
In de oproep tot verdieping van het
geloofsleven wordt met name gewe
zen op de betekenis van regelmatige
bijbellezing (bijbelstudie), gebed,
spontaniteit en het gevoelselement
en de toekomstverwachting.
Exemplaren van het verzoekschrift
zijn te krijgen bij de secretaris van de
Vereniging tot bevordering van het
gereformeerd kerkelijk leven, de heer
K. J. van 't Hof, Neptunus 22, Lich
tenvoorde.
ADVERTENTIE
Te verwachten valt, dat op het schip
CDA (waarvan onder de 49 beman
ningsleden minstens 27. plus enkele
officieren, halsreikend uitzien naar
het behouden binnenvaren van de
haven Medio 80) onder de overige
bemanningsleden er voldoende over
gebleven zijn van den Huize Luther
urn dit te voorkomen.
Sint Philipsland C. Kosten
In een altijd lezenswaardig artikel
van J O A Thijs in het nummer van
25 Januari staat een passage die een
onjuiste voorstelling geeft van de
ware stand van zaken met betrekking
tot onze spelling De vaststelling dat
de spelling van De Vries en Te Winkel
(1865i het uitgehouden heeft tot in de
jaren dertig en veertig van deze eeuw.
ts onjuist Tot vandaag de dag is deze
wetenschappelijk verantwoorde spel-
naar toe gaan om er alleen maar aan het strand te liggen.
Je kunt het ook anders doen: de cultuur met het strand combineren
"Antieke Wereld* organiseert al ruim 25 jaar reizen die wat méér bieden dan
een vliegbiljet, een hotel en een facultatieve excursie.
Je kunt Griekenland bereizen
uitsluitend om er tempels,
opgravingen en musea
tt bekijken. Je kunt er ook
14-daagse groepsreizen
Per litnvliegtuig van Amsterdam naar
Athene en v v De eerste week komt de
cultuur volop aan bod Athene. Sounion.
Osios loukas. Delfi. Olympia.
Mykene en Epidauros Excursies en een
rondreis van enkele dagen per autobus
onder leiding van een echt goede gids.
die toelichtingen op hoog niveau geeft
Daarna brengt U een weekje door in een
strandhotel te Tolon Wie wil zonnen,
zwemmen, zeilen of waterskieen heeft
daartoe alle gelegenheid. Voor wie nog
wat meer uitstapjes wil maken
Nafplion met zijn museum. Venetiaanse
burcht en leuke terrasjes ligt vlakbij,
evenals de opgravingen van Tiryns en
Argos. Deze reizen zijn bedoeld voor
diegenen die in hun vakantie graag
onder goede leiding van culturele
bezienswaardigheden willen genieten,
maar aan de andere kant ook royaal
de tijd willen hebben om eens lekker
niets te hoeven doen. Eenvoudige maar
goede accommodatie (kamers met eigen
douche en toilet) Op basis van half-
pension f 1990.- per persoon.
Vertrekdata 20 april 19 juli en
27 september Meer informatie?
Bel even en wi| sturen U onze gratis
folder 'Griekenland anders*
reizin die wal verdergaan
Pieter de Hooghlaan 87,1213 BS Hilversum, teL 035 -19445.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De synodale commissie (het dagelijks bestuur)
van de evangelisch-lutherse kerk wil, dat het interkerkelijk
vredesberaad (IKV) rekening houdt met bredere lagen in de
kerken. De lutherse kerkleiding vindt, dat het IKV niet moet
polariseren.
De synodale commissie schrijft dit In
een brief aan het IKV, waarin zij haar
medewerking toezegt aan de IKV-
campagne tegen de kernwapens.
„Wij waarderen uw radicale strijd
voor de vrede, maar wij leven in een
pluriforme kerkmaatschappij en dat
vereist een genuanceerde stellingna-
me," aldus de lutherse kerktop. „Om
het doel te bereiken is het nodig het
hele kerkvolk mee te trekken. Het
kan niet de taak zijn van een kerk,
noch van een organisatie die namens
de kerken optreedt, polariserend be
zig te zijn. Juist binnen de kerken
dient men elkanders recht om ver
schillend te denken en te reageren te
erkennen. Juist binnen de kerken
dient men werkelijk rekening te hou
den met de ander".
Wat de kwestie van de kernwapens
betreft, zegt de synodale commissie,
dat zij „eigenlijk" is gekant tegen alle
wapengebruik. Maar zij laat de moge
lijkheid van een „rechtvaardige oor
log" niet geheel varen. „Toch is de
vraag gewettigd of men van een
rechtvaardige oorlog kan spreken, zo
dra er massale vemietigingsmiddelen
beschikbaar zijn. Een nucleair even
wicht tussen de grote machten en
blokken in onze wereld houdt in feite
alle mensen en volken in gijzeling".
zoveel woorden naar „Christus". Het
woord „bijbel" lijkt evenmin geval
len. Het oecumenische weekblad
„Com-Nuovi Tempi" was iets derge
lijks ook opgevallen.
Het sprak van „kerkelijk continuïs-
me", de aaneenrijging van Vaticaanse
documenten als enige en in ieder ge
val laatste norm. Vele roomskatholie-
ken lijken echter toch meer inspiratie
te putten uit de bijbel. De bisschop
pen willen en moeten aantonen dat
hun boodschap daarmee niet in strijd
is.
MIJN BUURMAN IS
GESTORVEN
mijn buurman is gestorv^
on2
tt
hij deed iets in de bouw
een keurige man Da
die de deur voor Je openh.*ocia
en die ook altijd bes
een warm woord gereed h
of retourneerde Jcht;
als we samen stonden in
lift lerled
verder kende ik hem niet E'
wat wil je
met zes en dertig EteUe
bewoners boven elkaar? beu
een week geleden zagen uist
hem nog
ik vroeg hem hoe het gin^,slar;
op die vriendelijk beschai de
Wijze ''kam
gaf hij ten antwoord "j*"
dat zijn toestand bedenk^stEer
was te vei
hij moest terugkomen eorga
voor de uitslag van het on!)'""
zoek
Z.UCK 'akbo
ineens stond zijn broer ii,ting
lift les. zi
en condoleerde een je om
man
zijn zoon?
z'n broer leek op hem
en ik hoorde wat ik
moedde
de dood dichtbij
't was net of de aarde
beefde n
maar dat kan aan de lift
gelegen hebben
zo wankel zijn wij dan.
V
NED. HERV. KERK
Beroepen te Barendrecht (buiten
wijkgem.): L. Nieuwpoort te Hul
Aangenomen naar Dalfsen: L. I
te Gendringen; de benoeming
pastor bij het dr. P. C. Borsthu
Hengelo: mevr. E. W. M. Muntlni
Brunssum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Amsterdam-West
Leijesen te Rotterdam-Pen
Aangenomen naar Nieuwerkerlé
den IJssel: E. Hoogerwerf te 1'.
singen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Dundas (Can.): Al 1 i
Weerd te Zeist. J»
Aangenomen naar Veenendaal:
Boer te Emmeloord.
GERF. GEMEENTEN |iopi«ch
Beroepen te Haamstede: R.
gaard te Lelden die bedankte uide
Vlissingen; te Wagenlngen: J. Klajn n,
te Barneveld. itiënte
Bedankt voor Ridderkerk: C. vaarden
Poel te Yerseke. )ed lo<
it hebl
lis vee
G. D. Cloete o,
ivan c
Vrijdag 1 februari hoopt aan de Vf,sterc
logische academie, uitgaande vaöblee
Johannes Calvijnstichtlng te ljniZOa]
pen drs G. D. Cloete te promoi(e'n De
op een proefschrift, getiteld „H^der f
se solidariteit, 'n weg in die r4strjjdi
tussen christologie en soterlolog Wjue
die Vierde Evangelie." Promotfereidi
prof dr H. N. Ridderbos. GeRuen.\
Daniël Cloete (41) studeerde van, lepra
tot 1979 aan de theologische l
school te Kampen. Vorig Jaar k«
hij naar Zuid-Afrika terug om si
lector te worden aan de theologl
faculteit van de universiteit van
kaapland. In zijn proefschrift
Cloete vooral in op de uitsprai
Johannes 1 vers 14. dat het w
vlees ls geworden. Een van zijn
clusies ls, dat de joods-christr
invloed in het vierde evangelie ïreis
ker is, dan meestal wordt gedacLepr;
Konn
")pen ti
ROTTERDAM (ANP) 25 prieerheic
en pastorale werk(st)ers uit Rdniaba;
dam hebben in een persverkli
geprotesteerd tegen het feit d^31
g
De lutherse brief vervolgt dan: „Het
doen van uitspraken echter over be
wapeningskwesties of zaken als mili
tarisme. zonder daarover militairen
te consulteren en zonder ermee reke
ning te houden, dat er onder de mili
tairen ook christenen zijn, is pasto
raal niet verantwoord. Ten onrechte
wordt weieens gesuggereerd, dat de
minister van defensie, de militairen
en de deskundigen van het ministerie
van defensie alleen technische en
geen ethische maatstaven hanteren.
De verantwoordelijkheid voor de
krijgsmacht en zijn bewapening ligt
in onze parlementaire demokratie bij
het volk en zijn vertegenwoordiging
en bij het doen van uitspraken dient
ervoor te worden zorg gedragen, dat
niet alleen militairen onder druk ko
men te staan maar dat er een beroep
wordt gedaan op de hele bevolking.
De kerken zouden daarbij steeds op
nieuw moeten opkomen voor de leef
baarheid en de waardigheid van het
menselijk bestaan en er steeds bij de
overheden op moeten aandringen,
dat alles gedaan wordt om die leef
baarheid en waardigheid te bevorde
ren. Tegen deze achtergrond is de
synodale commissie bereid medewer
king te geven aan de campagne tegen
kernbewapening".
Nederlandse bisschoppen zich zdgaat
slag of stoot neerleggen bij het Lei
ritaire optreden van de paus. Deibact'
toraal werkenden vinden het f-Lepr
niets dat pauselijke uitspraken merki
discussie zomaar afbreken enibe,ei
niet van plan, net als de bisschof00'10
door de knieën te gaan. s,19 v<
niljoer
„Zolang de paus geen werkelijk fde W€
we argumenten inbrengt, in dit f van c
ten aanzien van ontkoppeling ^DS.
priesterschap en celibaat, menef^,en
na 15 jaar bezinning op en toewele9er
naar verantwoord pastoraat ofu*'c,9
punt deze bezinning en activiteit^
louter op een gezagsargument tedelll*.
gen staken," aldus de 25 past/nood
werkenden in hun persverklarint
„Woord en naam in de religies"
dr R. Fernhout Uitg. Kok. Karr
364 pag., 45. Studie, waarop d(
teur (verbonden aan de Vrije Uri_
siteit te Amsterdam) promovi
en waarin wordt nagegaan welk^
gelijkheden men In verschillend*
gies aan woord en naam heeft
kend.
„Zie, Ik maak alle dingen
door W Nyssen. Ultg. Kok. Kaï
96 pag. groot formaat, 32,50. 1
werk zijn twintig gekleurde i
dukties afgedrukt van miniatur^0™0
vroeg-mlddeleeuwse handschWjn,ska
en de Keulse studentenpastor N^°°n
schreef er overwegingen bij.
