Kalendergebruiken in
fijne oude prenten
IKON-tv toont groepstherapie
Vit brieven van leze
Den Haag krijgt grote
Liebermann-expositie
Abbey Lincoln niet geh
overtuigend teruggekeen
Atlas van Stolk pakt uit met Nieuwjaarswensen
Minister vraagt
advies over meer
zendtijd TROS
En dan nog
Nieuwe boek A
VRIJDAG 25 JANUARI 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
door G Kruis
ROTTERDAM Gelukkig Nieuwjaar, Voorspoedig Nieuwjaar, Zalig Nieuwjaar, Veel heil en
zegen, de drukkerijen (en de posterijen) hadden het er weer druk mee. Nu zijn er wel van die
mensen, die net als met het St. Nlcolaasfeest, zich ieder Jaar weer voornemen „er dit keer niets
aan te doen", maar op 't laatste moment realiseren ze zich dat Leo toch altijd trouw een
kaartje stuurt en Kitty het ook nooit vergeet.
En dan koop Je maar weer een mapje
met nét-echte reproducties van
Delfts blauwe tegeltjes voor de fami
lie In Amerika, n beetje artistieke
kaart voor de meer kunstzinnige
vrienden, terwijl de meeste anderen
want het werd toch weer een hele
zending worden verrast met kaar
ten van de Unesco. Voor Het Kind of
Met de mond geschilderd. Dan ls het
goeie doel er ook nog bij gebaat.
Dan zijn er nog van die kaartjes waar
op de „bezorger van dit blad" zijn
beste wensen aanbiedt. Die zullen Aandoenlijk
zeker gemeend zijn. maar hebben
daarnaast nog een andere, tikkeltje
verborgen, maar toch wel heel duide
lijke bedoeling. En eigenlijk zijn dat
nog de laatste uitlopers van de goede
wensen, die in vroeger eeuwen wer
den rondgedeeld door de lantaarnop
stekers. torenwachters, brandblus
sers. ratelwachten, de politie of de
klokkenluiders. En nu noem ik er
maar een paar.
van Stolk. Aelbrechtskolk 12. Rotter-
dam-Delfshaven curieuze voorbeel
den te zien op de tentoonstellingKa
lendergebruiken". Niet alleen Nieuw
jaarswensen dus, maar ook andere
oude feesten zoals St Nicolaas, Drie
koningen. Vastenavond. Pinksteren.
St Maarten en Koppermaandag (heel
vroeger een feest van alle gilden, later
specifiek voor typografen) waren aan
leiding tot het maken van (wens-
)prenten en tekeningen.
Die maakten er heel wat meer werk
van en daarvan zijn nu, in de Atlas
Gehoorzaamheid, merk je. was toen
wel een heel duidelijk benadrukte
deugd. Vooral voor kinderen. Willem
Valkenier uit Rotterdam schreef op 1
Januari 1792 zijn grootmoeder een
gloedvolle wens op papier met een
mooie voorbedrukte rand en eindigde
..Uw onderdaanige Dienaar en ge
hoorzame kleinzoon". Net als het
meisje Retemeljer uit Delfshaven die
als „Gehoorz. Dochter" haar wensen
voor vader en moeder zélf met bloe
men en vruchten versierde.
Van onze kunstredactie
DEN HAAG Het Haags Gemeentemuseum bereidt een
tentoonstelling voor over het werk van de Duitse Impressio
nist Max Llebermann en diens relatie met Nederland. Dezë"
expositie, die zal worden gehouden van 22 maart tot 26 mei zal
ten dele aansluiten op de tentoonstelling „Max Liebermann in
seiner Zelt", die nu in het Haus der Kunst te Mtlnchen te zien
is.
Max Llebermann, die een uitgespro
ken binding had met ons land, expo
seerde omstreeks 1900 regelmatig ln
Den Haag en Amsterdam. Merkwaar
dig genoeg was zijn werk weinig ln
trek bij Nederlandse verzamelaars,
maar ln Duitsland en ook ln Frank
rijk gold hij ln zijn tijd als een voor
uitstrevend en gewaardeerd kunste
naar.
Roemeense oudheden
in Pulchri-studio
Van onze kunstredactie
DEN HAAG De Roemeense arche
ologie-tentoonstelling „De Oetodaci-
sche beschaving in de klassieke peri
ode." die eerder te zien was ln Luxem
burg. Brussel en Rome komt nu ook
naar ons land: van 6 tot 29 februari ln
Pulchri-studio ln Den Haag. De col
lectie ls door drie grote Roemeense
musea ter beschikking gesteld en
geeft een overzicht van de Getodaci-
sche beschaving vanaf de Bronstijd
en de Vroege Ijzertijd tot en met de
periode van de Roemeense overheer
sing die ln 271 na Chr. eindigt.
Omstreeks 2000 v. Chr. verhuisde een
groep Indo-Europese stammen uit
het noorden naar de landen aan de
benedenloop van de Donau Door ver
menging met de oorspronkelijke be
volking ontstond zo de Tracische be
volkingsgroep. Het land was rijk aan
bodemschatten, behalve goud. zilver,
koper, tin en Ijzer werd er ook zout
gewonnen. In de Tweede Ijzertijd
breidde de metaalnijverheid zich
sterk uit IJzer werd toen een alge
meen toegepast materiaal, waar
bouwmaterialen, wapens en gereed
schappen van gemaakt werden. De
Ijzeren ploeg b.v. was van enorm be
lang voor de ontwikkeling van de
landbouw. Zilver werd vooral ge
bruikt voor sieraden, munten en
drinkbekers. Op de tentoonstelling
zal ook een rijk gevarieerde collectie
aardewerk en beeldhouwwerk te zien
zijn.
Verschillende kunstenaars van de
Haagse School, zoals Jozef Israëls en
Anton Mauve, waren bevriend met
Llebermann. HIJ had een grote be
wondering voor het werk van Breit-
ner en Isaac Israëls; geen wonder
want hij was zelf ook gefascineerd
door het Hollandse landschap en het
stadsleven.
Voor de tentoonstelling ln het Haags
Gemeentemuseum, dat zelf geen
werk van Llebermann bezit, worden
ongeveer 75 schilderijen en een vijf
tigtal prenten naar Den Haag overge
bracht. Schilderijen van Nederlandse
tijdgenoten zullen de expositie com
pleteren.
Aandoenlijke staaltjes van met de
tong tussen de tanden tot stand geko
men „schoonschrift" ln dik en dun.
met krullen en tierlantijnen, dat je
soms moeite hebt met het ontcijfe
ren. Zoals je ook werkelijk even de
moeite moet nemen je te verdiepen ln
de teksten van de gedrukte Nieuw
jaarswensen. Altijd in een schitte
rend hoogdravende dichtvorm, ver
rukkelijke kreupelrijmen soms,
meestal gemaakt door schoolmees
ters. wier status het niet toeliet zélf
wensen te verspreiden, maar die op
deze wijze toch hun deel verwierven
van de fooien die door de .Achtbare
Heeren Coopluyden en Borgers der
Stadt" werden afgeschoven. En daar
kregen ze dan in de meeste gevallen
héél lange gedichten voor terug. Die
van de „Nacht-Politie" in 1888, begon
zo:
„Rusfloos als de onruste baren van
een felbewogen zee./ Voortgestuwd en
voortgedreven naar een onbekende
reèj Immer Jagend, Immer zwepend,
door geen mensenhand gestoord./
Rollend met ontembre snelheid,
schuimend langs haar bane voort
Zeg me, o tijd! is dat uw beeld niet als
ge hijgend voorwaarts sneltEn
dat ging dan nog zo regel of 120, 130
door. De (rand-)houtsneden of gravu
res werden vaak meer gebruikt. De
wens van de „gezamelijke Nacht-Po
litie van Overschie" is gedrukt door
D. van SIJn, die tien Jaar lang hetzelf
de blok gebruikte voor de goede wen
sen van de klepperlieden uit verschil
lende plaatsen.
Een van de fraaiste voorbeelden van
dit soort zuinigheid zag ik Jaren gele
den. 't Was er een van de tamboers,
die al Jaren en Jaren dezelfde hout
snede gebruikten die dan snel en slor
dig even met de hand werd inge
kleurd. Nu wilde het geval, dat op
deze prent een boom met oranje-ap
peltjes stond afgebeeld, het symbool
van de Prinsgezinden. Na Pichegru,
de Bataafse Republiek, in 1796, kon
dat gewoon niet meer. Maar de tam
boers hadden duidelijk geen fondsen
en vonden waarschijnlijk ook dat het
een kniesoor was die van zoiets een
probleem maakte. Dus werden de
oranjeappeltjes weggesneden en de
vrijheldshoed aangebracht en zo
werd, zonder dat het veel hoefde te
kosten, de oranjeboom een vrijheids
boom
Volksvermaak
Koppermaandag ls, behalve dan mis
schien nog hier en daar ln Drente, een
vergeten feest, dat werd gevierd op de
eerste maandag na de zondag na
Het stoken van grote vuren was een van de meest attractieve
gebeurtenissen van het St. Maartensfeest.
Driekoningen, Hier en daar leek het
wat op carnaval, in Amsterdam kre
gen de leprozen die dag toestemming
om te bedelen en in het zuiden en in
Gelderland beoefende men dan de
edele sporten ganstrekken en kat
knuppelen. Daar is nog een ander
woord voor: volksvermaak.
Zo'n gans werd dan aan de poten
opgehangen en mannen te paard
moesten dan in volle vaart die met
vet ingesmeerde kop van het arme
levende dier te pakken zien te krij
gen Dat kat-kunppelen was mis
schien iets minder wreed. Ze stopten
zo'n beest in een ton en dan werd er
net zo lang met knuppels gesmeten
tot de ton uit elkaar spatte en de kat,
in uiterste doodsnood eindelijk de
benen kon nemen.
Gelukkig maar dat dit gilde-feest
langzamerhand helemaal gean
nexeerd werd door de typografen, die
op deze dag hun koppermaandag-
prenten. uiteraard ook een proeve
van bekwaamheid, aanboden aan
hoogwaardigheidsbekleders of boek
verkopers. Want, aldus de gezellen ter
boekdrukkerij van C. A. Spin en Zoon
ln 1852: „O Drukkunst, aller Kunsten
Stut!/ Heuglyk Heil voor alle Men-
schen!/ 6 Dierbre Hemelgaaf, tot nut/
Der Waereld voort gebragt, voldoen
de aan Ieders wenschen!" Voldoende
aan ieders wenschenen de ont
wikkeling staat dienaangaande maar
niet stil!
De andere kalenderfeesten worden
leuk toegelicht met veel fijne oude
prenten, waarop altijd zo veel te zien
ls. Vastenavond is er met gek-geverf-
de kinderen, met rommelpotten en
maskers. Pinksteren, met het nu toch
langzamerhand een beetje ln het ver
geetboek rakende „luilak", ook wens-
door Jan van Galan
HILVERSUM De belangstelling voor oosterse communicatie-technieken neemt in ons land
steeds meer toe, de psychotherapeutische centra schieten als paddestoelen uit de grond en
vanuit het oosten afkomstige religieuze of filosofische bewegingen halen meer en meer de
publiciteit; kortom de moderne mens verbreedt zijn interesse voor het onzichtbare en zoekt
zijn zieleheil steeds vaker buiten de westerse religies en therapieën.
Speciaal vandaag
Schooltelevisie besteedt in
het kader van de rubriek
„Sc hoc l-t v-actue«l" aandacht
aan lichamelijk gehandicap
ten. Wat betekent het voor een
kind om doof, blind of spas
tisch te xijn? Hoe moet je je
bewegen tussen alle valide
mensen? Opvallend is dat vele
valide mensen moeite hebben
om met gehandicapten om te
gaan. De school-tv gaat uitge
breid op dexe problematiek in.
Ned. 1 19.45 uur
Hier en n
dacht aan de volgende onder
werpen: De toestand in Afgha
nistan. de verbanning van de
Russische geleerde Sacharov
en de onderdrukking van de
Tamils, een bevolkingsgroep
in Sri Lanka. Dese mensen zijn
verdreven en leven sinds 1977
onder erbarmelijke omstan
digheden In de bergen.
Ned. 2 22.55 uur
EK kunstrijden. Beelden
van de Europese kampioen
schappen kunstrijden op de
schaats die gehouden worden
in Göteborg, Zweden.
'Ned. 2 23.30 uur
Behalve die toenemende belangstel
ling blijken er ook legio vooroordelen
te bestaan ten opzichte van de ooster
se filosofie. Zo wordt er nogal grim
mig gereageerd op bij voorbeeld de
Bhagwan-beweging die in de Indiase
stad Poona in betrekkelijk korte tijd
is uitgegroeid tot het grootste thera
peutische centrum ter wereld. Onder
leiding van de vroegere hoogleraar in
de filosofie Bhagwan Shree Rajneesh
behoort daar het beoefenen van me
diatechnieken tot de belangrijkste
activiteiten. In de beslotenheid van
groepen wil men in Poona de mensen
ln staat stellen, met behulp van ande
ren. tot zelfontdekking te komen. De
belangstelling van Nederlanders voor
HILVERSUM (ANP) Minister Gar
deniers van CRM heeft een verzoek
van de TROS voor meer televisie
zendtijd voorgelegd aan de omroe-
praad. Aan de hand van het advies
dat die zal uitbrengen zal zij een
beslissing nemen over de aanvraag
van de TROS om haar televisiezend
tijd op de vaste donderdag zo uit te
breiden, dat de uitzendingen om drie
uur 's middags kunnen beginnen.
De TROS heeft om die uitbreiding
die ook voor de andere omroepen zou
gaan gelden gevraagd omdat zij dit
een gedegen antwoord vindt op de
nieuwe technologische ontwikke
lingen.
De leiding van de TROS ls overigens
van mening dat televisie vanaf drie
uur 's middags als een tussenfase
moet worden beschouwd naar een
televisie-uitzendschema van twaalf
uur 's middags tot middernacht
Mocht de minister de voorlopige uit
breiding vanaf 15.00 uur toestaan dan
wil de TROS ln die uren Informatie,
programma's voor de groepen die in
de avonduren moeilijk te bereiken
zijn en herhalingen van succesvolle
televisieprogramma's brengen.
de leer van Bhagwan Shree Rajneesh
is op zijn minst belangwekkend te
noemen. Onder de menopgeschreven
ln het boek „Oorspronkelijk gezicht".
Buiten dit werkje zijn er tal van ande
re publikaties verschenen over oos
terse „mediatechnieken".
Fenomeen
Vreemd genoeg besteden de omroe
pen weinig aandacht aan dit feno
meen. NCRV's actualiteitenrubriek
Hier en Nu zendt binnenkort een re
portage uit over de Bhagwan-bewe
ging. Andere zendgemachtigden zijn
in het verleden ook wel op deze mate
rie ingegaan, maar van echte analy
ses was tot dusver nooit sprake.
IKON-televisie heeft nu de stoute
schoenen aangetrokken en brengt de
komende drie weken een serie op het
scherm die een samenvatting laat
zien van een groepsproces van een
tiental deelnemers en twee Bhagwan-
begeleiders. (De eerste uitzending is
vanavond om 23.00 uur op Nederland
I). De titel luidt: Wat gebeurt er nou?
waarmee ook direct de onbekendheid
met het werken in groepen wordt
aangegeven. Bij de IKON vroeg men
zich al geruime tijd af wat men zich
moet voorstellen bij dat mediteren.
Wat wil men nou precies bereiken en
waarom? Brengt het de mensen dich
ter bij elkaar of is het slechts een ego
trip? vroeg met name IKON-tv-direc-
teur Wim Koole zich af. De IKON
koos de minst afstandelijke weg (het
maken van een geijkte reportage) en
volgde twaalf mensen drie weken
lang in een „groeiproces".
Wilhelmina Hoedeman toonde zich
bereid het gebeuren op video-band
vast te leggen. Dat de keuze op haar
ls gevallen is niet toevallig. Hoede-
man ging ln 1978 op eigen initiatief
naar Poona en werd daar dermate
geboeid door de filosofieën van de
Bhagwan dat zij besloot haar lopende
contracten voor tv af te werken om
zich daarna in India voorgoed te ves
tigen. Op 15 februari, wanneer het
laatste deel van „Wat gebeurt er
nou?? de lucht Ingaat, stapt ze op het
vliegtuig naar India.
Uitzonderlijk begaafde jonge Ne
derlandse musici kunnen zich aan
melden voor de studie voor de Neder
landse Muziekprijsxlie in de plaats is.
gekomen van de vroegere Prijs van
Uitnemendheid. Toelating tot de stu
die staat open voor alle Nederlandse
musici onder de dertig Jaar (vocalis
ten vijfendertig jaar). Aanmeldings
formulieren bij hoofd afdeling Mu
ziek en Danskunst, ministerie van
CRM. postbus 5406. 2280 HK Rijs
wijk.
Resultaat
Over haar laatste werkstuk voor tv is
ze meer dan te spreken. Dat komt
vooral omdat zij. naar eigen zeggen,
de deelnemers niet hoefde te active
ren of motiveren, het ging allemaal
vanzelf. Hoedeman ls van mening dat
een regisseur per definitie manipu
leert om op die manier een gewenst
resultaat te bereiken.
Bij dit groepsproces wist zij van tevo
ren niet waar de leiders op aanstuur
den. Tijdens zes lange bijeenkomsten
zat zij buiten in de regiewagen en
legden camera- en geluidstechnici
het gebeuren vast. Uit de meters lan
ge bandopnamen maakte ze uit ein
delijk wél een selectie. De keus is
gevallen op onafgebroken gesprek
ken; er ls dus niet hier en daar wat
uitgepikt en aan-elkaar-gelast. De
deelnemers zijn een week van te vo
ren bij elkaar gezocht en stemden in
met registratie van wat er ook zou
gebeuren. De deelnemers hadden
geen enkele ervaring met groepsthe
rapie en zijn ook geen aanhangers
van religieuze of filosofische bewe
ging.
Volgens Hoedeman en Koole is het
ook absoluut niet de bedoeling pro
paganda te maken voor deze oosterse
stroming. „Wij willen vanzelfspre
kend niet bekeren, maar slechts laten
zien waar talloze mensen in de we
reld, ook in Nederland, mee bezig
zijn. WIJ suggereren ook niet dat deze
theorie per definitie oplossingen aan
draagt, al ontkennen wij niet dat ve-
Het groepsproces
len zich na afloop bevrijd voelen van
een aantal frustraties", aldus Koole.
Bij de IKON verwacht men overigens
dat er ook negatieve kritiek zal ko
men op de serie. Aan de ene kant is
het voor de zendgemachtigde na
mens de kerken een gewaagd onder
werp. aan de andere kant zal van niet-
kerkelijke zijde het verwijt naar vo
ren kunnen komen dat de deelnemers
gemanipuleerd worden door de lei
ders. Daarmee is dan gelijk het ge
vaar van de therapie aangegeven,
waar velen het over hebben. Worden
er op deze manier gevoelens en fru
straties blootgelegd waarmee een
toch al onzeker mens niet mee uit de
voeten kan? Wordt men gedwongen
zich kwetsbaar op te stellen zonder
zich verder nog te kunnen verdedi
gen? Of en dat zou de oosterse
filosofie leren krijgt men een beter
inzicht ln eigen frustraties waardoor
men zichzelf beter leert te accepteren
en derhalve ook positiever ten op
zichte van de medemens kan han
delen?
Daar is nagenoeg geen antwoord op
te geven. Dat wil bijvoorbeeld Bhag
wan Shree Rajneesh niet bereiken,
dat wil de IKON niet pretenderen en
dat kan ook van deze kant niet ver
wacht worden. Iedereen zal het er
over eens zijn dat een mens meer voor
zijn of haar omgeving kan betekenen
wanneer hij of zij een zekere innerlij
ke rust kent door zelfkennis. Hoe dat
bereikt kan worden moet ieder voor
zichzelf uitmaken. Vandaar dat deze
serie zeker de moeite van het bekij
ken waard is. Wat dat betreft gaat de
regel: luisteren is leren, ook hier zeker
op.
door Rud Niemans
>eme
heef
afzi
limir
de
:hapt
•rach
ste
logcl
Ie k<
AMSTERDAM In januari '64, exact 16 jaar geleden, s
het toenmalige kwintet van drummer Max Roach tijde
nachtconsert een wat tekst en muziek betreft zeer gul
geerde suite, „Freedom Now". De plaatversie ervan ver
destijds op het obscure „Candid"label en werd gedure
beginjaren '60 als repertoirestuk een illustere getuigei
het gistingsproces dat onder de zwarte Amerikaanse A
king op gang gekomen was. Het snel groeiend sociaal
schappelijk zelfbewustzijn uitte zich het hevigst in del
ten die in diverse ghetto's zoals bv. Watts, LA uitbral
Door toedoen van musici als Mingus, teksten krijgen la Holldav ast
Shepp e.a. slopen vooral in de jazz dacht, de dictie is uitstekenden
militant-polltieke invloeden binnen, het beperkte stemvolume
Een protest- en aanklachtmuziek die laas nauwelijks opgevijzeld
wel scherp contrasteerde met de filo-
sofisch getinte blues of al die populai
re Broadway-hits, die je vaak op hun
leegheid kon doorprikken, wanneer je
maar goed naar hun teksten luister
de. Centrale figuur in „Freedom
Now" was Roach* toenmalige echtge
note Abbey Lincoln, die de teksten
zong met een door de stilte van ons
Concertgebouw kervend stemgeluid,
als slavin gekleed, tamboerijn in de
hand. Zo stond ze daar, een plaat van
een vrouw, een uitgesproken fotoge
nieke verschijning. Nadat ze in juli Na de pauze ls er tussen enk. w
'66 nog eens in het Holland Festival
met Boy Edgars ritmesectie ver
scheen, kreeg de Europese, lees Ne
derlandse Jazzliefhebber, dit prototy
pe van „black is beautiful" nimmer
meer in het vizier.
reft
geluidsinstallatie. Met een ai
inleidinkje over de tweede
de VS door Mexicanen en Pain
nen gesproken wordt, komt
dubieuze Perry Como-draak
possible" in slecht gezongen
uit de bus en dat zijn toch dii
je aan het twijfelen brengen
kig blijft het bij deze progréi bel:
sche misstap en komt haar pe
affiniteit volledig tot uiting
bekende „God Bless the Chii
opsi
haar koket gezongen eigen
nog wel een flagrante misser
ren bij Ellington's (te)veel
„Sophisticated Lady".
brieven toen. Er is er hier een met
voorbedrukte rand die over de bele
venissen van de aartsvader Abraham
gaat. Maar dat was toen duidelijk
geen probleem. Ik heb eens een
„Kers-briev" gezien met een rand van
kruisigings- en opstandingstafe
relen
Uiteraard komen St. Nicolaas en St.
Maarten hier ook aan bod. Met duide
lijke omschrijvingen over het hoe en
wat. Want lang niet iedereen weet dat
St. Maarten zijn populairteit te dan
ken heeft omdat hij als jongeman op
een ijzig-koude dag zijn mantel door
midden sneed en deelde met een be
delaar. Hij werd daardoor een sym
bool van de Christelijke barmhartig
heid.
En St. Nicolaas heeft niet alleen die
drie kinderen, die al door de slager
waren geslacht, gered, hij schijnt ook
eens (weer) drie arme zusters aan een
bruidsschat te hebben geholpen door
goudstukken in hun schoenen te
stoppen. Vandaar. Hij ls ook de red
der van schippers in nood, de patroon
van de kloosterscholen en als ik me
niet vergis de beschermheilige van
Amsterdam. Hij beloonde de vlijtige
en strafte de luie kinderen En die
Zwarte Piet heeft niets met slavernij
en ook helemaal niets met discrimi
natie te maken. Pietje Pek is de dui
vel, zwart van het helleroet, die de
Heilige Nicolaas iedere keer weer op
z'n verjaardag laat opdraven om hem
te helpen goed te doen.
Zoals gebruikelijk ln de Atlas van
Stolk, een kleine maar bijzonder ple
zierige tentoonstelling waar Je wel
alle tijd voor moet nemen.
Tot 5 mei, dagelijks van 10-17 en
zondag van 11-17 uur.
De vocale jazz beleefde sindsdien,
uitschieters als Betty Carter daarge
laten, een soort permanente crisis,
waar Ella Fitzgerald en Sarah Vaug-
han zich steeds duidelijker van het
pure jazzrepertoire afwendden. Eer
lijk gezegd werpt de meeste actueel
geïmproviseerde muziek op jazz basis
te hoge barricaden op. om er een
menselijke stem die teksten zingt,
met sukses overheen te kunnen tillen.
Deze rem op enig opzienbarend, func
tioneel stemgebruik in de jazz, wekt
bij de comeback van de in het milieu
van Roach c.s. omhoog geschoten
zangeres verwachtingen die zij bij
haar heroptreden woensdag voor een
vol BIM-huis niet geheel en al wist
waar te maken. De protest-toer van
vroeger, toen uiteraard relevant, ls
natuurlijk weggeëbt, de keuze van
miss Lincoln's songs, sobertjes onder
steund door een trio met pianist Way
ne Wright, bassist John Duke en
drummer Douglas Sides, wordt be
paald door verhaaltjes rond romanti
sche en familiaire aangelegenheden,
de stijl qua timing en intonatie was
en is geënt op het illustere voorbeeld
Billie Holiday. Wel heeft de opmerke
lijke heroriëntatie van mondaine sup-
perclub-zangeres tot Jazzstyliste zich
gestabiliseerd, maar een echte per
soonlijkheid heeft zich daarbij nau
welijks ontwikkeld. Een constatering
die des te meer verbazing wekt, wan
neer je ziet dat zij op middelbare
leeftijd nauwelijks aan schoonheid
heeft Ingeboet.
In de eerste set kwam ze pas bij
mooie medium-tempo werkjes als
„When Malinda sings" en „As long as
you're livin" aarzelend op gang. De
Daar ook laten haar begeleit
volledig afweten. Het talent
Jaren her bepaald niet op haa
Je gevallen Abbey Lincoln is,e
n he
'an i
n hu
Igem
dvoe
:oek<
ook
zijr
te i
>ners
rda
tijd onmiskenbaar aanwezigen e
ontvlamde nimmer echt. er stee
geen vonk over. Abbey Line e^(,€
woensdagavond zo ongeveer
een van haar liedjes zong: „a 1li e
cage", een gekooid vogeltje. een
ft en
figen'
ema
erda
Kies uw caravan 1980 (244:.
15.90), Kies uw motor 1980
9,90) Kies uw zeilboot 1980 |«n ht
- 15,90), Achtendertig coma op I
gedichten van J. Eyckmans t ODat
10,90), Abba en de zandbe^
jeugdroman van B. Tadema]°
(144 blz - ƒ14,90). Obsessie,chenc
van J. Pulman (255 blz 26£gen.
kind van de rekening, thriller"mjs
Visser (160 blz - 17,90), zijnl
van Elsevier, Amsterdam. r
itieve
De biecht. Marianne Philips eling
dit boek Heieen, een in otyaajt
opgenomen hysterica aan def
zuster het verhaal van haa
vertellen. Uitg. Unieboek, d
158 blz - 19,50. ld h
zijn
Anna Blaman, twee lezingfi.eif
Hella Haasse en Alfred Kos
uitg. Reflex, Utrecht 2e druk.
uitgekomen bij Meulenhoff.
ƒ11.
Belastinggids 1980 van
Kluwer, Deventer. 285 blz -
IK.,
f. Iers
da
ul)rak
dat
akti
was
Idig
krak
kuni
onge
elwij
een
ld ie f
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gediefd6
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie geriijeren-
worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover ofl
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet correspq.
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,lie
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schjre te
vermeld. dighe
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gel
Olympisch (2)
Tot mijn verontwaardiging las ik
over het besluit van het NOC de
Olympische Spelen in Moskou niet te
boycotten. Ik begrijp werkelijk niet,
hoe men zich zo naief kan opstellen
tegenover Moskou. Het moet ons
ernst zijn het Russische volk te bewij
zen door boycot van de spelen, hoe
zeer wij de Russische politiek veraf
schuwen. Een stopzetting van de in
voer van graan treft onschuldigen. Ik
hoop dan ook vurig, dat men zich
meer nuchter en met meer werkelijk
heidszin tegenover Rusland gaat op
stellen.
Arnhem C. W. Kok
Klare wijn (2)
Dat de vier CDA-voorzitters pogin
gen doen om onenigheden in het CDA
tot een oplossing te brengen, kan
alleen maar worden gewaardeerd en
toegejuicht. De manier waaróp dit
thans is gebeurd in de brief van de
vier aan de heer Goudzwaard en de
zijnen, is echter in alle opzichten ver
werpelijk. De feiten worden ver
draaid. het kabinet vals beschuldigd,
en daardoor de goede naam van het
CDA besmeurd, dit alles om drie
mensen, die zich in dit CDA niet meer
geheel thuis voelen en daarom sta
ken, weer aan 't werk te krijgen, en
omdat tien dissidenten het koste wat
het koste gelijk moeten hebben. De
eindbeslissing ging over de „zaak
zelf", en niet over het „voor of tegen
het kabinet". Dat het kabinet uitein
delijk uit zelfbehoud de kabinets
kwestie daaraan heeft verbonden, is
het directe gevolg van het feit dat de
groep dissidenten, binnen het CDA
het pleit verloren hebbende, zich niet
bij de wil van de meerderheid in de
fractie neerlegde, wat volgens de de
mocratische spelregels toch zeker wel
van hen had mogen worden ver
wacht. maar hun heil zochten bij soci
alisten en communisten, wier gewe
ten zij kennelijk hoger aanslaan dan
dat van hun eigen partijgenoten.
Amsterdam C. W. Stalpers-Trouw
Christenvrouwen (slot)
Waarom een actie van verontruste
vrouwen tegen het hoofdbestuur van
de NCVB? De NCVB is altijd een fijne
eenheid geweest, waar Je graag komt,
in welke plaats Je ook komt te wonen.
Waarom moet dit veranderen? Het
hoofdbestuur geeft ln zijn artikelen
en in zijn beleid een antwoord op
vragen waarmee we nu te maken heb
ben, vanuit de Bijbel. WaarcJ
de NCVB geen contacten onii
den met organisaties, welke [K
speciaal protestants-christelij
We leven toch niet ln 1930?
het meest bevreemdt en verlig
dat de verontruste vrouwenL^
dat de Bijbel leert dat homofj Q.
dig en afwijkend is. In dit J
zou ik willen verwijzen naar h
je: „Wat zegt de Bijbel over L
lie?" door ds J. van Veen en a
besluit van de synode van de b
meerde kerken om de homof^
degelovige volledig te aanvaa
Maarsenbroek
®^erkge
Oorlogsmisdadige"
Al jaren leidt onze Justitie on
tuin wat betreft de opsporing
houding van oorlogsmisd1
Van 1945 af heeft dit belei
opgeleverd, ondanks de vele
aan de Justitie werden doorg
Allerlei juridische kunstgrep
den aangewend, om de gele
digheid van dit beleid op te
Mr de Beaufort in Amsterc
grote coördinator, is nota bei
verbolgen als men weer wat
plaatsen boven water haalt,
grijselijke doorkruising van
leid heet dat. Wie durft dit
beleid, mede aan onze oorlog
offers, nog verdedigen?
Meppel
Manifestatie (2)
Protestdemonstratie
DS'70-GPV-PPR-PSP-PvdA-S
WD inzake Afghanistan. 1
vol mensen. Vragen: 1. Is dit (j
van-mijn-beurs-show? 2. Is
ballon van de afgod, die
tie" heet. doorgeprikt? 3.
het geleuter van de IKV-aaj
het gebral van de NAVO-faj
Waar waren de ondertekenai
logen en artiesten en wat c
zij. van zoveel vlammende
ties? 5. Waarom verzuimden
nisatoren van deze vergadf
suggereren, dat niet-deelnai
komen te staan op 0,05 proca
mens vermindering? Dan wal
verzekerd. 6. Wat is Nederland
en wat onze politieke bew
dingr U zegt het maar.
Rotterdam J.|
«gaar
uur
