Inkrimping van Philips valt slecht Plannen Philips Tekening van een lezer Commentaar bbers vrij optimistisch er Nederlandse economie fiets in de klas spaart energie liilips lilips (2) 'Vestiging in Stadskanaal kostte gemeente handenvol geld' Eerste leerstoel verpleeghuiskunde 'Rechten Eindhoven zijn geschonden' niet lui uitstel sneeuwbal onbekend licht besmettelijk? IDAG 18 JANUARI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 ■uurlijk zit iedereen somber aan kijken tegen de vermindering J het aantal arbeidsplaatsen bij ■lips met zo'n 1500. Een indruk- ïkend getal en dat nog temeer. |dal de pijn voor een belangrijk geleden zal worden in de lo s die sociaal-economisch ge- Ti eerder behoefte hebben aan i kick dan aan een tik. |sr veel indrukwekkender en bom een reden om nog somber te kijken is het feit dat ips in de loop van de jaren, der dat we er bij hebben stil aan. bezig is het aantal ar- Isplaatsen in Nederland zó stisch te verminderen, dat het al van 1500 eigenlijk helemaal ;valt. CN V-bestuurder De i berekende gisteren dat Phi- LNederland nu 22.000 mensen Lier in dienst heeft dan tien jaar «den, in 1971. n van de directeuren van Philips I gaf het bedrijf gisteren uit laai oogpunt een onvoldoende, nat men de mensen in het lorden zo lang in onzekerheid f gelaten, maar tegelijk ook kan e niet aan de indruk onttrekken I andere mensen uit het bedrijf Philips-directie heeft het hele ;ket gisteren omgeven met een lichting waaruit duidelijk werd er wel degelijk sprake is van gericht beleid om het aantal eidsplaatsen in Nederland te minderen en over te plaatsen de lage loonlanden. leve rr; ir lei eiken m pa in vi psychtti i sehrn ider haar >d h« ij als la Sa d; mspt ar Ze to' e rol Philips-directie is, bleek uit die :hting, eigenlijk niet eens Heifr helemaal vrij in het bepalen dat beleid. Er komen steeds :r landen, wier markt'vroeger uit Nederland kon worden be- aad en die nu blijk geven dat geen genoegen meer kunnen len met die positie. Uw pro- len op onze markt? Best, maar ook de produktie binnen onze izen is het devies van de rege len in die landen. lips kan daar eigenlijk niet zo- weerwerk tegenover zetten, lat het bedrijf anders de kans tegen bijvoorbeeld een Ja- ise concurrent te worden uitge- en dus te worden uitgescha- I pJd verhaal in deze vorm, dat worden toegegeven, klinkt onlogisch en onredelijk. Je het bij andere gelegenheden nog wel eens van andere mul- ■'jitionale ondernemingen horen nan blijkt het ook nog wel eens uit psychologisch oogpunt dat uit stel en dus die onzekerheid van al die mensen dringend nodig hebben gehad om nu een aantal maatregelen binnen het hele Ne derlandse bedrijf bij elkaar te kun nen pakken; enerzijds om de pijn zoveel mogelijk te spreiden, maar evenzeer ook om de te verwachten kritiek op één ogenblik te concen treren en dus ook voor het bedrijf wat beter duldbaar te maken. De Philips-directie heeft gisteren niet willen garanderen dat deze reorganisatie, stroomlijning, in krimping (hoe wil je het noemen?) geheel met het natuurlijk perso neelsverloop zal kunnen worden uitgevoerd, met andere woorden: er is dus wel degelijk kans op gedwongen ontslagen. Dat laatste achten wij voor elk bedrijf dat niet armlastig is en dat is met de beste wil van de wereld van Philips niet te zeggen niet aanvaardbaar. Als bij uit voering van deze reorganisatie zal blijken dat het onverhoopt niet zonder gedwongen ontslagen kan, dan zal de reorganisatie maar over een wat langere termijn moeten worden uitgesmeerd in het voordeel van Nederland te werken. Denk voor dat laatste maar aan de dagen dat Nederland te leiden moest hebben van een Arabische olieboycot. Dat leed bleek echter nog best dragelijk te zijn „dankzij onze aanvoer uit zoveel landen en onze mogelijkheden om zelf die aanvoer over een aantal landen te verdelen", zoals de olie maatschappijen trots kwamen toe lichten. Toegegeven: het zijn mooie en spannende verhalen, die je nooit van een ondernemer als de melk boer of de bakker zult horen. Al leen, die verhalen zijn voor gewo ne stervelingen en zelfs voor kriti sche en goed geïnstrumenteerde parlementariërs en regeringen niet te controleren. Het kan best waar zijn, maar de volstrekte zekerheid ontbreekt en de twijfel blijft op de meest onverwachte momenten knagen. Het enige wat ons nog rest is: hopen dat er spoedig toch nog eens een goede internationale samen werking van de vakbeweging tot stand komt, die de wil heeft en in staat is om deze verhalen doeltref fend te controleren en op die ma nier te voorkomen dat (eventueel) landen en de regeringen tegen el kaar worden uitgespeeld. door Jan Sloothaak GRONINGEN Het gemeentebestuur van Stadskanaal Is verontwaardigd over de plannen tot inkrimping van Philips. „Toen Philips hier twintig jaar geleden kwam hebben wij ons geweldig ingezet. Op verzoek van Philips zijn er reeksen huizen gebouwd, op verzoek van Philips is er een technische school gekomen, mede om Philips te gerieven is er een cultureel centrum gekomen", aldus gistermiddag burgemeester A. A. Beckeringh van Rhijn. Het werd volgens hem indertijd voor gesteld alsof Philips de reddende en gel voor het economisch zwakke oost- Groningen was. De voorzieningen die in de gemeente zijn getroffen, zijn grotendeels gestoeld op Philips. In tussen is het aantal werknemers ech ter gehalveerd. Er zijn 300 werkne mers geweest en na de nu aangekon digde plannen die het toch al teruglo pend aantal arbeidsplaatsen met nog eens 400 zou verminderen, blijven er ruim 1500 over. Alles wat Stadskanaal indertijd heeft gedaan om het Philips naar de zin te maken, heeft de gemeenschap han den vol geld gekost, zo benadrukte de burgemeester. Deze is in november nog naar Eindhoven geweest om de moeilijkheden die in aantocht waren te bespreken. Van de Philips-directie kreeg hij toen te horen dat hij ook rekening moest houden met de eco nomische moeilijkheden van het bedrijf. Beckeringh van Rhijn: ..Dat mag zo zijn, maar het gaat niet alleen maar om economische problemen. Men be hoort ook te denken aan de sociale gevolgen die dit heeft voor een econo mische zwakke regio als oost-Gronin- gen." Advertentie Stadskanaal is intussen hard in de weer om naar nieuwe mogelijkheden te zoeken. Vandaag wordt in een aan tal kranten een advertentie ge plaatst. Hierin wordt een ieder opge roepen om een speciaal telefoonnum mer te bellen (05990-13333) als hij meent een bijdrage te kunnen leveren aan de werkgelegenheid. Het num mer is ook maandag nog opengesteld. Stadskanaal wil verder met Philips, rijk, provincie en streekraad oost- Groningen proberen nieuwe ontwik kelingen op gang te brengen. Vanavond is er in het gemeentehuis een besloten bijeenkomst met oost- Groningse en Drentse gemeenten, de provincie en de noordelijke ontwik kelingsmaatschappij. Vanmorgen vergadert de ondernemingsraad van Philips-Stadskanaal. Gistermiddag was er een gespannen sfeer, maar iedereen bleef gewoon aan het werk. De ondernemingsraad van Philips-Winschoten welke ves tiging ook 120 arbeidsplaatsen ver liest heeft gisteren geweigerd de bekendmaking van de plannen in Eindhoven te komen bijwonen. Het was de enige ondernemingsraad die verstek liet gaan. De Winschoters vonden het niet de moeite waard om al het negatiefs te komen aanhoren dat zij in feite al'verwachtten. „Bo vendien vonden we dat onze plaats juist nu bij de mensen in de fabriek is," aldus de heer B. Willems, voorzit ter van de ondernemingsraad. Deze zei dat er eerst nog een hele serié vragen beantwoord moet worden om na te gaan of de fabriek voor „speci aal glas" die nu uit Eindhoven naar Winschoten wordt overgeplaatst toe komst heeft. Acties worden in Win schoten niet overwogen. „Dat heeft weinig zin. Wij hebben contacten pleegd met reeksen bestuurders en Kamerleden. Dat lijkt ons een betere weg," aldus Willems Toxopeus Mr. E. H. Toxopeus, commissaris der koningin in Groningen, zag gisteren ook een lichtpuntje. Een delegatie van de raad van bestuur van Philips heeft hem namelijk meegedeeld dat de vestigingen die in Stadskanaal en Winschoten overblijven een grotere zelfstandigheid krijgen. Men zal zelf inkopen kunnen doen en zelf op de markt opereren. Dat achtte hij beter dan de ..werk plaats '-idee die aan de huidige fa brieken kleeft. Overigens vreesde hij dat het grote gevaar bestaat dat het werkloosheidspercentage dat in bel de plaatsen nu rond de 8% schom melt, boven de 10% zal komen. De provincie heeft binnenkort een ge sprek met een regeringsdelegatie. De regeringsdoelstelling voor het noor den (10.000 extra arbeidsplaatsen) dreigt nu nog meer in de knoei te komen. Vervolg van pagina 1 Had dat nu niet anders gekund", aldus de heer Van Deyk, die voorts zei grote zorg te hebben of er gedwongen ontslagen zullen komen. „Philips kan daar geen antwoord op geven op dit moment. We moeten dus maar afwachten". Ger van Os van de Unie BLHP zei negatief verrast te zijn door het aan tal arbeidsplaatsen, dat moet verval len. „Wij zetten een groot vraagteken bij wat er gaat gebeuren. Philips kan de consequenties* hiervan ten enen male niet overzien. Wat zal er geschie den met de 800 niet direct bij de produktie betrokkenen in de sector Glas. De mensen, die in de commer ciële sfeer werken. Hoe zal het grote aantal mensen, dat andere functies moet krijgen kunnen worden inge past in het geheel. Allemaal onbeant woorde vragen", aldus Van Os, die ook de hoop uitsprak dat het niet nodig zal zijn tot gedwongen ontsla gen over te gaan. Wim ter Wille van de Federatie van Hoger Philipspersoneel vroeg zich af wat er gaat gebeuren met diegenen, die sleutelposities in het produktie- proces innemen en straks moeten verhuizen. „Het wordt meer een soort deportatie", zo merkte hij op. „Phi lips doet wel erg gemakkelijk over de overplaatsingen, maar het is triest zoals met de arbeidsplaatsen wordt omgesprongen" Ger van Os, die opmerkte dat de bonden vooralsnog in het gesprek met Philips een neutrale positie heb ben ingenomen, stelde zich de vraag wat het beleid zal zijn met betrekking tot de „overbrenging van" een stukje produktontwikkeling" naar andere landen. Volgens hem een heel nieuwe ontwikkeling, waarop de autoriteiten in bepaalde landen aandringen en waarvan de kosten nu nog door Ne derland worden genomen". We heb ben er geen antwoord op gehad" Van der Veen (FNV) sprak over grote onrust die op het moment heerst in de verschillende Philipsvestigingen. (In Maastricht legden werknemers en werkneemsters van Philips gister middag uit protest tegen de plannen voor korte tijd het werk neer. Men zei zich te willen beraden op verdere ac ties. Van der Veen meende, dat Phi lips geen echt werkgelegenheidsbe leid voert. „Er wordt gedaan alsof de daling van het personeelsbestand een bestaand gegeven is dat Philips daar tegen maatregelen moet nemen. Het concern is echter zelf verantwoorde lijk voor deze daling. Het krijgt nu een koekje van eigen deeg. Philips heeft zelf de overcapaciteit Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat. sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859. 1000 AW Amster dam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbom HAAG (ANP) De fractieleider van het CDA in de eede Kamer, drs R. F. M. Lubbers, is van oordeel, dat het t waar is dat Nederland economisch helemaal aan de grond Hij heeft dit gisteren in Scheveningen verklaard op een jenkomst van de nieuwe Vereniging van Aannemers Groot- lrijf. illustreerde deze utspraak door er e wijzen, dat het investeringspeil ins land niet zo slecht is, en er :g kennis en opleidingsmogelijk- in aanwezig zijn. Om de proble- op te lossen moeten overheid en jfsleven samenwerken. Dit vergt t meer openheid, eerlijke kritiek it omver halen van heilige huis- aldus de fractieleider. Hij be de economische toestand in land tegen een internationale (rgrond. rs zei daarbij ondermeer, dat er land een generatie in aantocht ie naast het verwerven van een Jd beloningsniveau behoefte heeft aan flexibele werktijden. Hij vroeg zich af wie het zou aandurven de werkweek met bij voorbeeld 10 uur in te korten en meer mensen in dienst te nemen om te zien hoe dit zou uitpakken. Hij had echter geen over dreven verwachtingen van het idee loon in te leveren en dan korter te werken. Lubbers was verder van oordeel dat de problemen rond de arbeidsmarkt een centrale plaats zullen gaan inne men. Deze problemen worden onder meer verscherpt door het emancipa- tievraagstuk, maar hij stelde met na druk hier geen nieuwe discriminatie te berde te brengen. gecreërd". Hij zei verder dat lr Kuil man van de raad van bestuur van Philips toch wel openhartig is ge weest „Hij heeft namelijk precies ge zegd waar de schoen wringt, namelijk dat het bedrijf dat zich zo sociaal presenteert puur economisch rea geert op de werkgelegenheidssitua tie. Als het economische vernisje eraf is blijft slechts het economisch rende ment over" Van Veen bracht ook het rapport van Philips „Soacial Forcast" in herinne ring, dat de Industriebond FNV vorig jaar publiceerde. „Wat daar in staat, te weten 20 000 arbeidsplaatsen weg bij Philips in „de komende üen Jaar. wordt zo langzamerhand bewaar held" De bonden zullen de plannen van Philips op korte termijn bespreken met hun kaderleden De industrie bond FNV zal verder de plannen van Philips ook in Europees verband aan kaarten en wel bij de secretaris van de Europese metaalbewerkersbond „omdat het niet alleen om Nederland gaat". NIJMEGEN (ANP) - Aan de Katho lieke Universiteit in Nijmegen wordt een bijzondere leerstoel verpleeghuis kunde gevestigd. Het fiat van de uni versiteitsraad wordt eind deze maand verwacht. De leerstoel komt er door de Stich ting Joannes de Deo. die hem ook betaald Deze stichting Vindt het be langrijk dat er studie en onderzoek verricht gaat worden naar de toepas sing van de geneeskunde in het ver pleeghuis De geneeskunde is daar niet zozeer technisch van aard. maar heeft een meer begeleidend karakter Ook de samenwerkingsvormen in verpleeghuizen moeten worden on derzocht Tijdens een werkonderbreking uit protest tegen de afvloeiings plannen van Philips, praten werkneemsters van de vestiging in Heer door het hek met voor bijgangers. Van onze correspondent EINDHOVEN - „De rechten van Eindhoven zijn geschondenDat was de eerste reactie van wethouder P. van den Baar (maatschappelijke aangelegenheden) op het verlies van 725 Philips-banen in zijn gemeente In een verklaring zegt het gemeente bestuur van Eindhoven teleurgesteld en bezorgd te zijn „omdat ook Eind hoven nu probleemgebied dreigt te worden. Afgelopen vrijdag zijn burgemeester Borrie en de voorzitter van de agglo meratie Eindhoven B van Elk ver trouwelijk over de plannen van Phi lips ingelicht. Omdat dit vertrouwe lijk was heeft het gemeentebestuur - in tegenstelling tot de gemeente Win schoten geen verdere acties onder nomen. Het gemeentebestuur van Eindhoven vindt het beleid en de maatregelen van Philips verkeerd. „De situatie van de Philips vestigingen in Eindho ven en de regio geven daartoe geen aanleiding." aldus de verklaring. Ver der wordt Philips beschuldigd van woordbreuk omdat het bedrijf in het verleden verschillende keren heeft gezegd haar aandeel in de bedrijvig heid in de regio Eindhoven te hand haven. Op korte termijn gaat het gemeentebestuur van Eindhoven overleggen met Philips en de vak bonden De eerste hap is alweer uit 1980 genomen, maar het overblijven de stuk van de koek is nog groot genoeg om het te vullen met de hoop, wensen, verwachtingen en voorspellingen van scholieren. Gevulde koek dus, gevuld met wat ons bereikte via diverse pas verschenen schoolkranten. In de derde klas van de Marnix- school in West-Souburg hangt een krant, volgeplakt met de ideeën en wensen voor dit jaar van de kinderen uit die klas. Dit zijn er een paar van: „Ik hoop dat de bootvluchtelingen goed vluch ten. - Komijni valt van de trap en is dan dood. De mensen die in dat land wonen hebben dan vrij. - Nederland neemt 500.000 kern wapens. - Algau komt de lente en de zomer en de herfst weer, en de vogels, en de bloemen en de oor log, de schapen en de koeien en de vakantie. - Konningin Julieja- na stopt in 1980. - Mensen moeten stopen met roken. Want daar ken je ziek van worre. - Er moet enenzjie bespaart worden De benzine word durder". Als het aan Joke uit klas 5 ligt. gaan de kinderen van de basis school Livingstone in Gouda dit jaar deze „schoolgeboden" in praktijk brengen: „Gij zult geen propjes schieten: gooien met boe ken geeft een beter effect. - Gij zult niet vervelend zijn in de pau ze: dat kan je altijd tijdens de les nog. - Gij zult het leven van de leraar niet zuur maken; laat dat maar aan zijn vrouw over". ,De energieproblemen zijn voorlo pig nog niet van de baan, en de vijfdeklassers van de Claus- school in Steenwijk hebben daar om adviezen voor huishoudelijk gebruik opgeschreven. Deze on der andere: Wees zuinig met de energie die er nog is. Doe eens een kaars aan en wat minder lam pen aan. Het brengt ook nog zweer in huis. Maar wees voor zichtig met het vuur. Voorkomen is beter dan blussen. - Een koffie- zetaperaat? die kan je best weg doen je kan best koffie zetten op het vornuis" Maar ook op school kun je ener gie besparen, vindt „B" uit klas 4 van de mavo 't Lichtschip in Dronten: „Ik vind dat alle lessen waar je niet hoeft te schrijven, mee te lezen of iets te bekijken, geheel in het donker gegeven die nen te worden. Dat wil zeggen gordijnen dicht, licht uit. Als de leraar iets moet lezen, krijgt hij een zaklantaarn. Voor de leerlin gen wordt een zgn. mijnwerkers helm uitgereikt, dat is zo'n helm met een koplamp er in. ze hebben zat van die dingen over sinds de sluiting van de mijnen. Bij de lessen waar de video nodig is komt zo'n fiets waarmee je stroom op kan wekken, dan kan de leraar fietsen. Gymnastiek wordt voortaan zo gegeven dat er altijd energie wordt opgewekt. Hierbij kan Je denken aan zgn. leibandoefeningen. Rapporten worden teruggebracht tot één rapportkaart in de vier Jaar. voor zittenblijvers gaan we op de ach terkant verder. Er zijn leerlingen die aantekeningen op hun hand of arm maken. Dat spaart min stens één schrift uit, er zijn ook klasgenoten die gewoon het huis werk niet meer maken, dat spaart nog meer uit. Ik doe dit ook" De redactie van Tsja, de krant van het (Amsterdamse) Her vormd Lyceum West. ziet de toe komst somber in. De hele krant is gewijd aan het onderwerp „ge weld", in het groot, maar ook in het klein. Op school bijvoor beeld. We nemen zomaar een paar gedachten over: „Geweld op school: met je buren kibbelen, dingen afpakken en schrappen, elkaar uitschelden, knijpen. - Ge weld is volgens mij alles waar je een ander pijn of verdriet mee doet. Of het nou een woord is of een klap. als Je er een ander pijn of verdriet mee doet, dan pleeg je geweld. - Geweld is de schending van de mensenrechten. - De meest gewelddadige persoon van de laatste tijd vind ik iedereen behalve mezelf. - Bijna iedereen vindt geweld verschrikkelijk. Waarom doen we het dan?" Een praktijkvoorbeeld tot slot. uit een ingezonden brief in de krant van de Dr. G. v.d. Leeuw- school in Amsterdam: „Het afge lopen jaar zijn er tientallen ra men van deze school ingegooid. Ik weet niet of dit ook door jonge ren van deze school gebeurt, het enige dat ik weet is. dat niet de directeur en niet de docenten in de eerste plaats de dupe zijn. maar wel de concierge en bovenal de werksters van de school, die toch trachten de school leefbaar te houden" Wat zuinig omspringen met ener gie betreft, kunnen we aan de meeuwen een voorbeeld nemen, zegt het maandblad Grasduinen „Meeuwen vliegen niet met een schip mee om brood te bedelen, maar om te profiteren van de zeewind die tegen het schip op botst en omgebogen wordt tot stijgwlnd. Daarop zwevend kun nen ze enorme afstanden afleg gen. Geen luiheid, maar voor beeldige zuinigheid met energie" Hoewel deze bomen volgens plan al omgehakt hadden moe ten zijn, staan ze nog steeds in de buurt van het vliegveld van Hamburg. De luchthaven had last van 2200 bomen en wilde die allemaal laten weghalen, maar een groep meest jonge de monstranten nam dat niet en be zette de bomen letterlijk Dank zij hun optreden is de boomslachting voorlopig uitge steld. De sneeuwbal moest een sneeuw pop worden, beslisten de Jonge tjes Vlakbij het huis waar An thony Bowers (7) woonde, in het Engelse Telford, lag een heuvel waarop Anthony en zijn beide vriendjes de sneeuwpop wilden neerzetten. De sneeuwbal die ze hadden gemaakt was al wel een meter in doorsnee, en toen die de heuvel af begon te rollen, werd ie al gauw anderhalve meter. An thony rende er op af en probeerde de sneeuwbal tegen te houden, maar de witte massa had veel meer kracht dan het jongetje, duwde hem om, ging over hem heen en rolde met kind en al verder de heuvel af. Toen de reus achtige sneeuwbal eindelijk tot stilstand kwam. bleek Anthony overleden. Volgens officiële Amerikaanse rapporten zijn woensdagnacht boven de staten Oklahoma, Kan sas en het zuiden van Nebraska veelkleurige, niet thuis te bren gen lichten gezien die een kleine 'weehonderd meter boven de aar de uit elkaar spatten en de hemel verlichtten De luchtverkeer?, leiding op het vliegveld van Kan sas City was een van de posten waar de meldingen van alle kan ten binnenstroomden, niemand had op de radar overigens iets afwijkends waargenomen Het zou, opperde men voorzichtig op het vliegveld, wellicht een grote meteoriet geweest kunnen zijn die ergens is Ingeslagen, maar Guldo L Chincarinl, hoogleraar in de astronomie aan de universi teit van Oklahoma, heeft direct al verklaard dat zulke verschijn selen in Januari héél ongewoon zijn Voordat de Egyptische delegatie, op bezoek in Noord-Korea. mocht aanzitten aan een diner dat gastheer president Kim 11 Soeng de delegatie aanbood, moesten alle Egyptenaren zich aan een uitgebreid medisch on derzoek onderwerpen. Ook de lei der van de delegatie, de Egypti sche vice-president Hosni Moe barak, ontkwam er niet aan. Het Egyptische dagblad Al Ahram, dat melding van het bezoek aan de dokter maakt, geeft er ook een verklaring bij: de autoriteiten van Pjongjang zijn verantwoor delijk voor de gezondheid van hun president en gaan er van uit dat vreemdelingen wel eens een besmettelijke ziekte kunnen overbrengen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5