Voorzitters CDA
kritiseren kabinet
owjet-Unie rekent op
n langdurige strijd
ito's toestand niet verbeterd
Rem
Kiesuwkado
Opstelling in kernwapendebat
Ill deze krant
Extreme koudegolf treft
Griekenland en Spanje
Donmaatregel kost werknemers deel van salaris !~iBeiorgtooweenniemmabonnee"
Trouw
LNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Opklaringen
HET WEER
grote schaal materieel naar Afghanistan herkenbaar mogelijk CDA.''
Kamerlid legt
taak node neer
Arbeidsloon en
voorrijkosten
vaak goudmijntje
Verkeer eiste in
strenge winter van
'79 minder levens
Trouw
Achter de schermen
Lees een krant met overtuig ng. TrOlP
H 38STE JAARGANG NR. 10850 - WOENSDAG 16 JANUARI 1980
rouw
In de ochtend mistbanken, in de middag enkele opklaringen en temperatu
ren van om het vriespunt op de Wadden tot ongeveer min drie graden in
Limburg. Tot matig toenemende noordoostenwind.
Morgen en overmorgen: Droog met aanhoudende lichte tot matige vorst.
Zon op: 08 39 onder: 16.56
Maan op: 07.58 onder: 16 53
Voor Bouw en inteneui LESTELLA B.V.
Willem Barentszstraat 19 Le-den Tel 071-13 45 41
Keukens. Open Haarden. Tegels. Sanitair.
LOSSE NUMMERS 65 CENT
Daar de vorst doorzet zullen er weer schaatstoertochten kunnen
worden gehouden. Liefhebbers, zoals deze in de Zaanstreek, zijn al
vast aan het oefenen geslagen.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De vier partijvoorzitters in het CDA hebben een beroep gedaan op de AR-leden
Goudzwaard, Aantjes en mevrouw Laning-Boersema om hun werkzaamheden in de CDA-
programcommissie weer te hervatten. In een speciale verklaring dringen de voorzitters.
Steenkamp (CDA), De Boer (ARP), Van Leeuwen (CHU) en Van Zeil (KVP) er bij de drie anti-
ABAD, MOSKOU, KABOEL (Reuter, AFP, AP) De Sowjet-Unie gaat door met het
te schaal aanvoeren van tanks, kanonnen en ander militair materieel in Afghanistan,
maten concluderen daaruit dat de Russsische troepen in het land, die momenteel op
geschat worden, rekening houden met een lange en moeizame strijd tegen de
llastrijders van de opstandige islamitische bewegingen. In pakistan heeft president Zia
aq meegedeeld dat zijn leger niet passief zal blijven als Russische troepen de grens met
nistan zouden overtrekken om vluchtende islamitische strijders te achtervolgen of om
menten van hen op Pakistaans grondgebied te vernietigen,
r de striid in Afehanistan ziin de met een kus op de wang". Het Pakls- verlenen. Zia schatte hun aantal op
~n uiterst verward Van officiële taanse leger zal het vuur openen op
n ook door sommige diplomaten Russische troepen als die Afghaanse
gezegd dat de Russische troe- opstandelingen tot in Pakistan zullen
achtervolgen. Overigens zei de presi
dent niet van .plan te zijn de opstan
delingen te helpen. Wel zal Pakistan
de vluchtelingen humanitaire hulp
potendeels in geslaagd zijn de
itische opstand te onderdruk-
laar guerrillaleiders en andere
aten melden voortdurende ge
in waarbij aan weerszijden zwa-
fliezen zouden worden geleden,
het gebied van de strategisch
Ijke Kyber-pas aan de grens
Pakistan en Afghanistan
een Reuter-correspondent
Russen zich daar op een lang-
e strijd voorbereiden. Diploma-
r Kaboel zeggen dat guerrilla-
fen met succes Russische kon
hebben aangevallen op de weg.
Kaboel naar de Sowjet-Unie.
weg is voor de oorlog van grote
mis omdat volgens de diploma-
Russen van plan zijn over deze
e troepen te bevoorraden om
leer afhankelijk te zijn van de
irug op Kaboel
■hoede
le berichten als zouden Russi-
roepen stelling hebben betrok-
ij de Afghaans-Iraanse grens,
it verwarring. Reizigers uit Af-
itan hebben gisteren in Iran
dat de voorhoede van enkele
che divisies zich op nog geen
imeter van de grens bevindt. In
n ontkenden woordvoerders
strijdkrachten de berichten en
mocht worden verwacht ont
lok het Russische persbureau
en stelligste dat er Russische
n zo dicht bij de Iraanse grens
eld staan. In Washington be
ne het Amerikaanse ministerie
fensie de berichten, maar zei er
het om minder dan 10.000 man
an.
ikistaanse president, generaal
Haq, sloeg gisteren krijgshaf-
lal uit en zei dat als ..vreemde
met vijandige bedoelingen je
finnen komen je ze niet begroet
ongeveer 430.000 maar sloot niet uit
dat het er binnen enkele maanden
een miljoen zullen zijn De president
had nog geen nadere bijzonderheden
over de Amerikaanse hulp
Meer nieuws op pag. 7.
De brief komt aan de vooravond van
het interne beraad van het AR-be-
stuur deze week, over het besluit van
de drie hun werk voor het CDA op te
schorten in verband met de kernwa
penbeslissing van kabinet en CDA-
Tweede-Kamerfractie
Opvallend in de verklaring is de on
verholen kritiek op het beleid van
CDA-premier Van Agt. „De vier voor
zitters betreuren het dat het kernwa
pendebat niet heeft kunnen eindigen
in een strikte zakelijke afweging van
feiten. De eindbeslissing had behoren
te gaan over de zaak zelf en niet over
het voor of tegen het kabinet. Teleur
stelling is er over het feit dat het
kabinet het eigen voortbestaan inzet
van het debat maakte, op een mo
ment dat de zaak zelf nog onhelder
was. Hierdoor is de Indruk ontstaan
dat de eigen positie belangrijker was
dan het verschaffen van duidelijk
heid over een zaak waarover het par
lement te beslissen had."
Desgevraagd reageerde de heer Aan-
•tjes positief op de verklaring. „Ik
vind het positief dat de voorzitters
erkennen dat het met die besluitvor
ming over de kernwapens in de Twee
de Kamer niet goed is gegaan en dat
de tien dissidenten ten onrechte door
sommigen op het CDA-congres zijn
verketterd. De verklaring erkent ook
dat dit een zaak is voor het hele CDA
en niet voor de AR alleen." aldus
Aantjes.
Een besluit over zijn al of
niet terugkeer in de programcommis
sie zei de heer Aantjes echter pas te
willen nemen na het AR-beraad en na
terugkomst van Goudzwaard uit Ca
nada. Deze was evenmin als mevrouw
Laning. voor commentaar bereik
baar
Waardering
De voorzitters uitten „waardering
voor de beslissing van de Nederland
se regering geen verantwoordelijk
heid te kunnen aanvaarden voor de in
de NAVO voorgestelde stationering
(van de raketten), maar constateren
tegelijkertijd dat het regeringsbeleid
in de NAVO onduidelijk is gebleven."
Zij wijzen op de „onheldere afloop
van het debat door de elkaar uitslui
tende interpretaties van de beide re
geringsfracties (Lubbers constateer
de dat Nederland géén, Rietkerk zei
dat Nederland wél medeverantwoor
delijkheid droeg voor de kernwapen
modernisering in de NAVO - red De
voorzitters menen dat deze situatie
had dienen te worden vermeden.
het terugdringen van de rol van het
kernwapen een centraal punt van
haar programma acht." Om de be
staande meningsverschillen over de
kernwapens op te lossen is volgens
hen voortgezette discussie binnen het
CDA noodzakelijk. Zij hebben de we
tenschappelijke instituten in het
CDA daarom verzocht op korte ter
mijn een discussiestuk op te stellen.
In hun beroep op de drie anti-revolu
tionairen om hun werk te hervatten,
worden de partijvoorzitters bijgeval
len door oud-AR-voorzitter Veerman.
In een beschouwing in Trouw van
vandaag verwijt Veerman het kabi
net in deze zaak „geen voornaam
beleid" te hebben gevoerd. „De heer
Van Agt deed mij in de dagen dat hij
de politiek niet minde en zich daar
niet in thuis voelde weldadiger aan",
aldus Veerman Ondanks alles moe
ten de drie toch maar doorgaan met
hun werk voor het CDA, want. zegt
hij: „Het pad van de politicus is er
niet een van bloemetjes plukken in
de schone natuur."
De beschouwing van dr Veerman
staat op pag. 9.
PAGINA 2
Synode verkent
terrein voorzichtig
PAGINA 3
PAGINA 4
Rotterdam krijgt
ballet van Schlemmer
PAGINA-5,
Proef inzameling
glas hoopvol
PAGINA 7
Pakistan aarzelt bij
wie hulp te zoeken
PAGINA SPORT
Eerste schaakronde
in Wijk aan Zee
PAGINA ECONOMIE
PAGINA SERVICE
Culinaire rubriek, strips, feuille
ton. puzzel, weeroverzicht. radio-
en tv-programma's.
In ieder geval stellen de partijvoorzit
ters vast dat het parlement in 1981 de
handen geheel vrij heeft om voor of
tegen de nieuwe raketten te beslis
sen. Zij nemen nadrukkelijk afstand
van „een bij sommigen op het
(CDAlcongres aanwezige verkeerde
gezindheid, zich uitend in .verkette
ring' van de tien dissidenten." Zij
onderstrepen de uitspraak van het
congres dat deze mensen zich binnen
de grenzen van het CDA-program
hebben bewogen.
Discussie
Scherpschutters onde de Afghaanse opstandelingen nemen Russische troepen in de buurt van Herat onder vuur,
althans zo meldt de fotograaf die zegt drie dagen opgetrokken te hebben met een groep opstandelingen die vanuit
Iran de grens met Afghanistan overtrokken.
pRADO (Reuter, AP, AFPI De bezorgdheid over de gezondheidstoestand van de
islavische president Tito is gisteren toegenomen, nadat de operatie aan zijn linkerbeen
hislukt. Naar verluidt is amputatie van het been noodzakelijk.
Schten die gisteren naar buiten
filden over Tito's toestand wa-
paars. Zijn artsen gaven een
Verklaring waarin stond dat de
fint zich beter voelde en geen
Imeer had" maar dat de toe-
jvan zijn geopereerde been on-
jerd blijft
is niet bevestigde berichten
l Joegoslavische strijdkrachten
fioogde paraatheid gebracht de
toestand van de 87-jarige Tito werd
besproken op een vergadering van
het Centraal Comité. Westerse diplo
maten in Belgrado zeiden dat de ver
gadering over Tito betekent dat de
situatie ernstig is. De operatie die
Tito moest ondergaan was nodig om
een bloedklont in de hoofdaderen van
zijn been te verwijderen. De artsen
hebben kunstaderen in zijn been aan
gebracht.
De Chinese leider Hua Ouofeng en de
Amerikaanse president Carter heb
ben samen met andere buitenlandse
leiders aan president Tito hun beste
wensen voor een spoedig herstel doen
toekomen.
Hua Guofeng hoopte dat
de Joegoslavische president zijn bij
drage blijft leveren aan de ontwikke
ling van de vriendschapsbetrekkin
gen tussen de twee landen" ten gun
ste van het grote deel om de vrede in
de wereld te waarborgen".
President Carter stuurde een tele
gram naar Belgrado, waarin hij zei:
„Weest u ervan overtuigd dat op dit
moment mijn gedachten en gebeden
bij u zijn".
De Oostenrijkse Bondskanselier
Kreisky achtte de kans klein dat na
de „verdwijnen van het Joegoslavi
sche staatshoofd er gevaar voor dit
land ontstaat" Volgens Kreisky is er
in Joegoslavië sprake van een politie
ke en militaire stabiliteit die voorbe
reid is op iedere ontwikkeling.
„Er kan", volgens de voorzitters,
„geen twijfel bestaan dat het CDA
DEN HAAG (ANP) De strenge win
ter vorig jaar heeft geleid tot minder
ernstige verkeersongevallen. In het
eerste kwartaal van 1979 waren er
dertig procent minder ongevallen op
de weg waarbij doden of gewonden
waren betrokken dan in hetzelfde
kwartaal het jaar daarvoor.
Het tweede en derde kwartaal gaven
met vijf. respectievelijk twee procent
een lichte daling te zien. Dit blijkt uit
de voorlopige cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek. Ten gevol
ge van de verkeersongevallen overle
den er in 1979 in de eerste negen
maanden 1445 mensen (in heel 1978
waren er 1724 dodelijke slachtoffers).
Het aantal ongevallen waarbij alco
holgebruik werd geconstateerd be
droeg in het eerste halfjaar van 1979
2030 en in de eerste helft van het Jaar
daarvoor 2421. Het aantal dodelijke
ongevallen waarbij alcoholgebruik
werd vastgesteld was in de eerste
helft van 1979 en 1978 respectievelijk
126 en 145.
ATHENE/SOFIA (AFP, AP) De koudegolf die Griekenland al twee dagen
teistert, heeft het leven gekost aan zes personen. In het noorden van
Griekenland, waar de temperatuur plaatselijk tot dertig graden onder nul is
gedaald, is de noodtoestand afgekondigd.
In Bulgarije is na zware sneeuwval de temperatuur op sommige plaatsen tot
27 graden onder nul gedaald. Dit is de laagste temperatuur sinds dertig jaar.
In Noord-Griekenland zijn enige dorpen van de buitenwereld afgesloten
door de sneeuw. In de buurt van Saloniki, de tweede stad van het land,
hebben wolven 62 schapen en geiten gedood. Op sommige plaatsen zijn dr
scholen gesloten.
Zware regenval en temperaturen ver onder het nulpunt hebben de afgelo
pen twee dagen in Noord-Spanje drie levens geëist. Een speelgoed- en ren
meubelfabriek stortten in door de sneeuwval. De citroen- en sinaasappel
plantages in het oosten van Spanje hebben ook ernstige schade ondervonden
door de sneeuw, een ongewoon verschijnsel in dit land.
Hoe voer ik een loonpauze in? Aan de noodrem gaan
hangen, lijkt wel een rechtlijnig en welsprekend gebaar.
Maar over de details van het loonstrookje moet daarna
zorgelijk en met wisselend resultaat worden geconfe
reerd. De wondere wereld van sociale zaken
Boelseerset (Al
Buetsecrklci met veil m I kleuren en
penseeltje Wordi zonder oven
oven hard
Schrocvcdruaiersel (B)
iroie. kleine en kruiskupsthrneve-
draaicr in een ll.indgrccpic mei
Mmsl.ipmeehiiniek.vnnr extra gemak.
Authentiek Slavisch
kleedje (O
mei Ir.mi iliermniiel Als •trrtlei
legger <>l \<mh «Ie vier
4 Houten eierdopjes (Dl
npsierliik hl.mkhoutcn lung-
pl.mkie pluv een z.indlopen|e als
garantie voor zachi gekookte eieren
onze sociaal-economische redactie
HAAG Het ziet ernaar uit dat een aantal werknemers met maandloon een deel van
•alarisverhoging van januari zullen moeten terugbetalen. Dat is dan een gevolg van de
naatregel van de regering. Het te veel betaalde zal dan waarschijnlijk worden ingehou-
>p het februarisalariS.
vel van terugbetaling kan zich
en bij CAO-werknemers die
Januari een extra loonsverho-
uiten de CAO om hebben or.t-
en bij werknemers die niet
een CAO vallen. Vermoedelijk
'g komt het ministerie van so-
aken met een nadere toelich-
de gedetailleerde uitwerking
loonbevriezing Gisteren heb-
nbtenaren van het ministerie
e uitwerking al gesproken met
ncommissie van de Stichting
Arbeid (werkgevers en vakbe-
finkelijk had het ministerie la-
hen dat de lonen moesten wor-
gvroren op de bedragen van de
laatste loonbetaling De bevriezing
ging 11 januari in. Weekloners had
den dus al een keer het loon van
begin 1980 ontvangen en zouden
daarom eventuele verhogingen mo
gen houden. Maandloners worden
doorgaans echter pas rond-de twin
tigste uitbetaald. De loonbevriezing
zou dan voor hen neerkomen op het
decemberloon.
Gisteren toonden de ambtenaren
zich in het gesprek met de looncom-
missie iets soepeler. Vermoedelijk
wordt nu de regel niet dat al een
uitbetaling van een loonsverhoging
moet hebben plaatsgevonden, maar
dat een CAO inzake die verhoging in
werkine was Loonsverhogingen per 1
januari conform een CAO zijn dan
ook voor maandloners veilig ge
steld. evenals gebruikelijke jaarlijkse
periodieke verhogingen
Periodieken
Ook extra periodieken mogen voor
zowel maandloners als weekloners
doorgaan voor zover ze berusten op
..bestendig gebruik" Dit wil zeggen
dat een golf van extra periodieken,
die in vroegere Jaren niet in dezelfde
mate voorkwam, nog wel in strijd is
met de loonmaatregel
Voor werknemers die niet onder een
CAO vallen, blijft waarschijnlijk ech
ter het uitgangspunt dat verhogingen
buiten de prijscompensatie alleen
zijn toegestaan voor zover ze al eens
zijn uitbetaald. Onder „uitbetaald"
moet dan worden verstaan: afge
schreven van de bankrekening van de
werkgever. Bij de niet-CAO-werkne-
mers kan zich dus een verschil voor
doen tussen weekloners en maandlo
ners. De eerste houden hun verhoging
omdat zij die voor 11 Januari al eens
hebben ontvangen, maar voor de
laatsten is verhoging niet toegestaan.
Wel toegestaan zijn:
de gebruikelijke prijscompensatie;
alle verhogingen die al eens zijn
uitbetaald;
verhogingen conform een gelden
de CAO
gebruikelijke periodieken,
extra periodieken in de mate waar
in die ieder jaar in het betrokken
bedrijf worden vergeven;
verhogingen van wege overgang
naar een zwaardere functie.
Ook onkostenvergoedingen waarbij
wordt gewerkt met bedragen, moeten
worden bevroren op het laatst uitbe
taalde bedrag Onkostenvergoedin
gen waarbij een bepaalde formule
wordt gehanteerd, mogen worden
verhoogd voor zover de formule daar
toe leidt. Dit doet zich bijvoorbeeld
voor bij vergoedingen voor autokos
ten waarvoor het bedrijf de ANWB-
normen steeds heeft gehanteerd.
De loonmaatregel is 10 Januari afge
kondigd. Het kan voorkomen dat niet
toegestane verhogingen toen al in de
computers zaten en niet konden wor
den tegengehouden. Deze verhogin
gen zijn in strijd met de loonmaatre
gel en moeten dus worden terugbe
taald.
Uit overleg met het ministerie van
sociale zaken is gebleken dat onder
meer werknemers In de bejaardente
huizen. het kruiswerk en de
schlppersinternaten isamen een klei
ne zeventigduizend mensen» geen last
zullen hebben van de door de rege
ring opgelegde loonpauze
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochiemlbl.nl mei een osei
luiging. Lil erken lelijkheid ontvangt u een van de/e kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee
Adres nieuwe abonnee
Postcode cn plaatsGiro
l w naami
l w adres
histcodc en plaats lel
Voor hei kwartaalabonnement geldt voor de cer>te betaalperiode
een welkomstkoning van I 7 50
Kado naar keuze DA DM OC DD (aankruisen a.u b l
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw
Antwoordnummer 2792. lOOO PA Amsterdam
Of bel 020-65938X (uitsluitend voor opgaven i
Voor bczorginformalie 020-913456